2.3.3 Overeenkomst is in strijd met de wet, goede zeden of openbare orde 58

Transcriptie

1 Inleiding 12 1 Terreinverkenning Is recht saai? Waarom recht? Waar vinden we het recht? Wet Verdrag Jurisprudentie Gewoonte Enkele onderscheidingen binnen het recht Materieel en formeel recht Dwingend en aanvullend recht Objectief en subjectief recht Privaatrecht en publiekrecht 36 Samenvatting 38 Begrippen 39 Vragen 41 2 Verbintenissenrecht de overeenkomst Praktijkvoorbeelden Wanneer ontstaat er een overeenkomst? En toch geen overeenkomst? Mijn wil was niet overeenkomstig mijn verklaring Mijn wil was gebrekkig gevormd Overeenkomst is in strijd met de wet, goede zeden of openbare orde Ik ben handelingsonbekwaam Welke inhoud heeft een overeenkomst? Hetgeen partijen overeenkomen Wet Gewoonte 66

2 2.4.4 Redelijkheid en billijkheid Men komt niet na wat is afgesproken Nakoming (met aanvullende schadevergoeding) Vervangende schadevergoeding Aanvullende schadevergoeding Ontbinding (met aanvullende schadevergoeding) Vervangende en aanvullende schadevergoeding Overzicht rechten van crediteur bij niet-nakoming door debiteur Opschortingsrechten Exceptio non adimpleti contractus Onzekerheidsexceptie Recht van retentie Beëindiging en opzegging 81 Samenvatting 82 Begrippen 84 Vragen 87 3 De arbeidsovereenkomst en de koopovereenkomst Het bijzondere van de arbeidsovereenkomst en de koopovereenkomst Arbeidsovereenkomst Definitie van arbeidsovereenkomst Enkele afspraken in de arbeidsovereenkomst Ontslagrecht Koopovereenkomst Definitie van koop Handelskoop en consumentenkoop Verplichtingen van de verkoper Verplichtingen van de koper Risico van beschadiging en vernietiging Recht van reclame Koop op proef 111

3 3.3.8 Algemene voorwaarden 112 Samenvatting 114 Begrippen 115 Vragen Verbintenissenrecht de onrechtmatige en rechtmatige daad Rechtsgrond schadevergoeding Wat te bewijzen? Onrechtmatigheid van de daad Toerekening Schade Causaal verband Verweermiddelen gedaagde Rechtvaardigingsgrond Relativiteitsvereiste Omvang van de schade Andere vorderingen dan schadevergoeding Risicoaansprakelijkheid voor andere personen Ouders/voogden ten opzichte van hun kinderen Werkgevers ten opzichte van hun werknemers Producenten van gebrekkige producten Andere vormen van risicoaansprakelijkheid Rechtmatige daad Zaakwaarneming Onverschuldigde betaling Ongerechtvaardigde verrijking 150 Samenvatting 151 Begrippen 153 Vragen Goederenrecht 163

4 5.1 Onderscheid tussen verbintenissenrecht en goederenrecht Absoluut en relatief recht Goed, zaak en (vermogens)recht Uitwerking absoluut recht Absolute rechten Eigendom Erfdienstbaarheid Erfpacht Opstal Appartementsrecht Recht van vruchtgebruik Pandrecht Recht van hypotheek Geestesproducten (rechten op immateriële goederen) Enkele kenmerken verbonden aan absolute rechten Enkele onderscheidingen (Eigendoms)overdracht Beschikkingsbevoegdheid Geldige titel Levering Bescherming tegen beschikkingsonbevoegdheid 196 Samenvatting 200 Begrippen 202 Vragen Verdieping goederenrecht Samenhang rechtsgebieden Verkrijging onder algemene en onder bijzondere titel Absolute en relatieve vermogensrechten Onderlinge afdwingbaarheid Overlijden 216

5 6.3.3 Overdracht door Berends Overdracht door Adriaansen Kwalitatieve verbintenissen Uit de wet Uit overeenkomst Kettingbeding 220 Samenvatting 221 Begrippen 222 Vragen Ondernemingsrecht Ondernemingsvormen Handelsregister Eenmanszaak Samenwerkingsovereenkomsten: de maatschap Beheersdaden en beschikkingshandelingen Aansprakelijkheid van de maten Privé- en maatschapsvermogen Samenwerkingsovereenkomsten: de vennootschap onder firma Samenwerkingsovereenkomsten: de commanditaire vennootschap Rechtspersonen: de nv Oprichting van een nv De nv i.o Verhoudingen binnen de nv Aandelen en aandeelhouders van de nv Bestuur Raad van commissarissen Rechtspersonen: de bv en de verschillen met de nv Rechtspersonen: de structuurvennootschap Rechtspersonen: de stichting en vereniging Andere rechtspersonen 258

6 7.12 Wet op de ondernemingsraden Recht van enquête Jaarrekening 262 Samenvatting 262 Begrippen 264 Vragen Burgerlijk procesrecht Inschakeling van de rechter Rechterlijke organisatie De rechtbank: de kantonrechter De rechtbank: sector civiel, straf en bestuur Het gerechtshof De Hoge Raad Absolute en relatieve bevoegdheid Enkele beginselen van burgerlijk procesrecht De civiele rechter is in vergaande mate lijdelijk Verplichte procesvertegenwoordiging Beide partijen worden gehoord De behandeling van de zaak is openbaar Civiele procedure: feitelijke gang van zaken Vorderingsprocedure en verzoekprocedure Rechtsmiddelen Verzet Hoger beroep Cassatie Art. 81 RO en het stellen van prejudiciële vragen Gevolg instellen rechtsmiddel Buitengewoon rechtsmiddel: cassatie in het belang der wet Kort geding 296 Samenvatting 297

7 Begrippen 299 Vragen Staatsrecht Staat Spreiding van macht: Montesquieu Spreiding van macht: decentralisatie Organen van de centrale overheid Staten-Generaal Regering Minister Staatssecretaris Wetgevende macht bij de centrale overheid Regering en Staten-Generaal Regering Minister Hoe ontstaat een wet in formele zin? De gewone wet in formele zin Wijziging van de Grondwet Hoe ontstaat een algemene maatregel van bestuur? Hoe ontstaat een ministeriële regeling? (Sub)delegatie Bestuurlijke macht bij de centrale overheid Regering Ministers individueel Andere taken van de Staten-Generaal Vragenrecht Recht van interpellatie Enquêterecht Budgetrecht Ministeriële verantwoordelijkheid 338

8 9.13 Het einde van het kabinet Provincie Provinciale Staten Gedeputeerde Staten Commissaris van de Koning Wetgevende macht op provinciaal niveau Bestuurlijke macht op provinciaal niveau Gemeente Klassieke grondrechten Sociale grondrechten Horizontale werking van grondrechten Rechtsbronnen van staatsrecht: het verdrag Hiërarchie van regelgeving 349 Samenvatting 351 Begrippen 354 Vragen Bestuursrecht en bestuursprocesrecht Relatie overheid burger Overheidshandelingen Besluit Beschikking Wat is een beschikking? Soorten beschikkingen Beleidsregels Plan Attributie, delegatie en mandaat Gelede normstelling Algemene beginselen van behoorlijk bestuur Formele beginselen van behoorlijk bestuur Materiële beginselen van behoorlijk bestuur 387

9 10.10 Bestuursrechtelijke sancties Rechtsbescherming in het bestuursrecht Administratief beroep Bestuursrechtspraak Bestuursrechtspraak krachtens de Awb Procesrecht en de Awb Onrechtmatige overheidsdaad 393 Samenvatting 399 Begrippen 400 Vragen Strafrecht en strafprocesrecht Bereik van het strafrecht Strafprocedure: feitelijke gang van zaken Opsporing Vervolging Terechtzitting Misdrijf en overtreding Tenlastelegging De vragen van art. 348 en 350 Sv Legaliteitsbeginsel Uitbreiding van hij die Strafuitsluitingsgronden Rechtvaardigingsgronden Schulduitsluitingsgronden Strafoplegging Economisch strafrecht 435 Samenvatting 436 Begrippen 438 Vragen 441

10 12 Europees recht Invloed vanuit Europa Het verdrag Verdrag en internationale organisatie Dualisme en monisme EEG, EG en EU Doelstellingen van de EU Inrichting van de EU Europese Raad Europese Commissie Raad van de Europese Unie Europees Parlement Richtlijnen en verordeningen Hof van Justitie van de EU Enkele andere bij verdrag opgerichte Europese organisaties Benelux Raad van Europa 464 Samenvatting 467 Begrippen 469 Vragen 471 Antwoorden toetsvragen 476 Antwoorden meerkeuzevragen 493 Afkortingen Register