Vastgesteld op 8 mei 2012 door de gemeenteraad Helmond

Transcriptie

1 Vastgesteld op 8 mei 2012 door de gemeenteraad Helmond

2 INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 1... INLEIDING HOOFDSTUK 2...DE HELMONDSE ARBEIDSMARKT Werkloosheidsontwikkeling Vacatureontwikkeling in Ramingen Trends en ontwikkelingen Participatiebudget UWV en UWV Werkbedrijf Vraaggestuurde benadering arbeidsmarktbeleid Vergroten opleidingsniveau en de employability van de beroepsbevolking Aandacht voor arbeidsmarktvraagstukken zorg en techniek Voorbereiding Wet werken naar Vermogen Blijvende aandacht voor jeugd Doelstellingen Werk en Inkomen Lokale, regionale en bovenregionale samenwerking Vraaggestuurde benadering arbeidsmarktbeleid Blijvende aandacht voor de jeugd Inzet op Competentiegericht activeren van mensen Overige Projecten in Actief en innovatief sectorbeleid Automotive en Food Blijvende aandacht voor preventie van werkloosheid

3 HOOFDSTUK 1 INLEIDING In december 2011 heeft de Helmondse gemeenteraad de economische beleidsvisie vastgesteld, waarin ook de hoofdlijnen van het Helmondse arbeidsmarktbeleid staan omschreven. Op basis van deze visie wordt, net zoals voorgaande jaren, een programma op het gebied van arbeidsmarkt uitgewerkt. Voor u ligt het jaarplan arbeidsmarktbeleid 2012, met een andere opzet dan andere jaren. Zo heeft dit jaarplan een looptijd van maart 2012 maart Hiermee zijn in ieder geval de definitieve cijfers gewaarborgd van het voorgaande jaar en hebben we een aantal speerpunten uit de beleidsvisie mee kunnen nemen. In 2011 zijn er wederom veel projecten en activiteiten uitgevoerd. De uitgebreide resultaten van de diverse projecten en activiteiten over 2011 zijn terug te vinden in de bijlage. Een aantal highlights van de resultaten in 2011 zijn: In 2011 is het HRM servicecentrum doorontwikkeld tot het Werkgeversplein. Hiermee krijgt de vraaggestuurde benadering van het arbeidsmarktbeleid steeds meer vorm. Ondanks dat er in 2011 een einde is gekomen aan het actieplan jeugdwerkloosheid, is de aandacht voor jongeren gebleven. Jongeren met een beperking krijgen extra aandacht binnen het project de Werkschool, maar ook het thema onderwijs in relatie tot jongeren. Denk hierbij aan het project techniekeducatie en de doorlopende leerlijn automotive die in 2011 tot stand is gekomen. Als laatste is er op het Werkplein in 2011 veel aandacht geweest voor het competentiegericht activeren. In 2011 is de aanbesteding van de diagnosetool afgerond en is eind 2011 gestart met het implementeren van de diagnosetool en de participatieladder. Net als voorgaande jaarplannen, blikt ook dit jaarplan in hoofdstuk 2 cijfermatig terug op de Helmondse arbeidsmarkt. Allereerst het voorzichtige herstel gevolgd door de Europese schuldencrisis. Ook is Nederland officieel terechtgekomen in een milde recessie. De vooruitzichten voor de economie en de arbeidsmarkt voor 2012 hangen sterk af van het verdere verloop van de Europese Schuldencrisis. In voorliggend jaarplan is er vanuit gegaan dat de schuldencrisis niet snel wordt opgelost, maar dat er ook geen verdere escalatie ontstaat. Met deze aanname gaat het CPB in haar December 2011 raming ervan uit dat de Nederlandse economie in 2012 met ½ % punt daalt, terwijl de werkloosheid in Nederland stijgt met personen. Deze ontwikkelingen vindt u terug in hoofdstuk 3. Dit samen met de huidige situatie op de arbeidsmarkt en de te verwachten landelijke ontwikkelingen wordt in het tweede deel van het plan zijn aandachtsgebieden ontwikkeld voor In hoofdstuk 4 wordt een overzicht geboden van de acties en initiatieven die in 2012 ondernomen gaan worden op het gebied van arbeidsmarktbeleid. 3

4 HOOFDSTUK 2 HELMONDSE ARBEIDSMARKT kan wederom de boeken in als een moeilijk jaar op de arbeidsmarkt. Kort na de vorige economische crisis was een voorzichtig herstel zichtbaar in 2010 en begin 2011, die zich ook doorvertaalde naar de arbeidsmarkt. Zo groeide in eerste instantie de vraag weer naar arbeid en was er in sommige sectoren weer sprake van personeelstekorten. Helaas diende zich begin 2012 een recessie aan. Na een opleving in 2010 groeit de economie nog nauwelijks. Vanaf het 3 e kwartaal in 2011 is er zelfs sprake van een lichte krimp 1. De gevolgen van de economische teruggang verschillen van sector tot sector. Vooral de situatie van de branches bouw (en aanverwante sectoren), horeca en handel zijn in 2011 verslechterd. Andere sectoren zoals zorg en IT hadden weer te maken met een krapte was kortweg een jaar van forse onzekerheden, zowel internationaal als nationaal, waarbij er nog geen sprake was van een krachtig herstel van de economie. 2.1 Werkloosheidsontwikkeling Per 31 december stonden mensen in Helmond ingeschreven bij het UWV Werkbedrijf als werkzoekende. In totaal is het aantal niet-werkende werkzoekenden in 2011 gedaald van inschrijvingen naar inschrijvingen. Dit is een krimp van 13,5%. In december 2011 kende Helmond een werkloosheidspercentage van 8,5% (tegen 9,8% op 1 januari 2011). Daarmee kent Helmond een sterkere afname van de werkloosheid met de regio Zuidoost Brabant (11,8%) Helaas is eind november, zowel in Helmond als Zuidoost Brabant, weer een lichte stijging te zien van het aantal niet-werkzoekenden. De figuren 1 tot en met 3 geven de maandelijkse werkloosheidsontwikkelingen weer over de afgelopen periode. Figuur 1 Ontwikkeling werkloosheid in aantal niet-werkende werkzoekenden dec feb apr-10 Aantal niet-werkende werkzoekenden jun aug okt dec-10 feb apr-11 jun-11 aug okt dec-11 Helmond ZO-B 1 Bron: CBS,

5 Figuur 2 Ontwikkeling werkloosheid in percentage van de beroepsbevolking 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 11,1% 7,3% dec-09 10,8% 7,3% feb-10 10,4% 7,1% apr-10 9,6% 6,8% jun-10 Werkloosheidspercentage 9,7% 6,8% aug-10 9,3% 6,6% okt-10 9,6% 9,8% 9,7% 9,4% 9,1% 8,7% 6,8% 6,7% 6,6% 6,0% dec-10 feb-11 apr-11 5,8% 5,6% 5,4% 5,5% 5,4% jun-11 aug-11 8,5% 8,6% 8,3% 8,2% 8,1% 8,4% 8,5% okt-11 5,4% 5,5% 5,7% 5,9% dec-11 Helmond ZO-B Per 31 december 2011 stonden 404 jongeren tot 27 jaar in Helmond geregistreerd als niet-werkend werkzoekend. Een daling van bijna 19,5% t.o.v. januari Ook op het niveau van Zuidoost Brabant kwam die daling uit op ongeveer 20%. Figuur 3 Ontwikkeling jeugdwerkloosheid in aantal niet-werkende werkzoekenden tot 27jaar Aantal niet-werkende werkzoekenden tot 27jr dec-09 feb-10 apr-10 jun-10 aug-10 okt-10 dec-10 feb-11 apr-11 jun-11 aug-11 okt-11 dec-11 Nw w -Helmond Nw w ZO-B 2.2 Vacatureontwikkeling in 2011 Een belangrijke graadmeter voor de situatie op de arbeidsmarkt is de vraag naar personeel. De voornaamste indicatoren daarbij zijn de vacatures die op de Werkpleinen in Nederland worden gemeld. Als we naar de nieuw ingediende vacatures in Helmond kijken, dan was er in de eerste helft van 2011 sprake van een beperkte groei. Daarna wordt de conjuncturele neergang duidelijk en daalt het aantal openstaande en nieuw ingediende vacatures erg snel. Dit geldt zowel voor Helmond als voor Zuidoost Brabant. 5

6 Het aantal openstaande vacatures is vanaf medio 2011 hard gedaald. In juli 2011 stonden er nog 424 vacatures open in Helmond. In december 2011 lag het aantal op 206. Dit is een daling van 59% ten opzichte van december dec feb apr jun-10 Openstaande vacatures aug okt-10 dec feb apr jun aug-11 okt-11 dec-11 Helmond ZO-B Figuur 4 Vacatureontwikkeling Helmond Het aantal ingediende vacatures is in de loop van 2011 eveneens gedaald. Werden er in juli 2011 nog 129 nieuwe vacatures in Helmond ingediend, in december 2011 daalde dit aantal naar 74 vacatures. Dit is een afname van 43%. Ten opzichte van december 2010 is dit zelfs een daling van 56%. Ook Zuidoost Brabant heeft te maken met een enorme daling van ingediende vacatures. Hier daalde het aantal ingediende vacatures in de 2 e helft van 2011 met 51%, ten opzichte van december 2010 is dit 62% Ingediende vacatures dec-09 feb-10 apr-10 jun-10 aug-10 okt-10 dec-10 feb-11 apr-11 jun-11 aug-11 okt-11 dec-11 Helmond ZO-B Figuur 5 Ingediende vacatures Helmond 6

7 HOOFDSTUK 3 UITGANGSPUNTEN ARBEIDSMARKT 2012 In dit hoofdstuk worden allereerst de ramingen van het CPB benoemd. Daarna volgen enkele prognoses en trends beschreven vanuit het CPB, UWV en de Raad van Werk en inkomen. 3.1 Ramingen 2012 In tabel 2 tot en met 4 staan enkele CPB-ramingen samengevat voor de jaren 2010, 2011 en 2012 (ramingen uitgebracht op 4 momenten). Tabel 2 CPB-ramingen ontwikkeling Bruto Binnenlands Product Maart ,5% 2 % - September ,75% 1,5 % - September ,7% 1,5% 1% December ,7 % 1,5% -0,50% Tabel 3 CPB-raming ontwikkeling werkloosheid (x1000 personen) Maart September September December Tabel 4 CPB-raming ontwikkeling werkloosheid (als % van beroepsbevolking) Maart % 6.5% - September % 5.5% - September % 5% 5,25% December % 5.5% 6.5% 3.2 Trends en ontwikkelingen Het bbp-niveau in 2012 is ½ percent lager dan in Deze geraamde economische krimp volgt uit de verwachte teruggang van de wereldhandel. Bovendien houden consumenten en investeerders als gevolg van de economische onzekerheid hun vinger op de knip. Het CPB verwacht in de tweede helft van 2012 enig herstel van de economische groei. Tijdens de kredietcrisis daalde de werkgelegenheid veel minder dan op grond van de krimp van de productie werd verwacht. Bedrijven hielden toen werknemers vast, omdat de arbeidsmarkt krap was en ze er financieel toe in staat waren. In de huidige situatie is de arbeidsmarkt aanmerkelijk minder krap en zijn de winsten van bedrijven nu lager; in 2008 lag de landelijke winstquote op 13,25%, terwijl deze in 2012 daalt naar 7,5%. Volgens het CPB is het nu minder waarschijnlijk dat bedrijven op 7

8 dezelfde grote schaal arbeid gaan hamsteren als in 2009, waardoor de nieuwe milde recessie, waar we ons nu in bevinden, naar verwachting sneller zichtbaar wordt in de werkloosheidscijfers in de eerste helft van Het CPB verwacht dat de werkloze beroepsbevolking zal stijgen van 5,5% in 2011 naar 6,5% in In 2012 wordt tegelijkertijd een landelijke krimp verwacht van potentiële werknemers. De jaren erna zullen een krimp blijven vertonen, zij het op een niveau van minder dan werknemers. Pas na 2038 zal de krimp omslaan in een licht overschot. De potentiële beroepsbevolking in Nederland zal in 2038 circa 1,2 miljoen mensen lager uitvallen ten opzichte van Dat betekent voor de komende jaren een toenemende krapte op de arbeidsmarkt. Op grond van bovengenoemde prognoses is voor 2012 een ontwikkelingstabel opgesteld met een drietal varianten. Tabel 5 Mogelijke ontwikkeling 2012 Werkenden (full- en parttime > 12 uur) December 2011 Gunstige variant Tussenvariant Ongunstige variant Werkloosheid Jeugdwerkloosheid (tot 27jaar) Werkloosheid % 8.5% 8% 8.5% 9.25% Aantal bijstandsgerechtigden * % bijstandsgerechtigden 5,5% 5% 5,3% 5,8% * Doelstelling uit programmabegroting 2012 De eerste variant gaat uit van een gestage positieve ontwikkeling die ook in 2011 heeft plaatsgevonden. Voor de jeugdwerkloosheid betekent dit een daling van 8% en van de werkloosheid 5%. De tussenvariant staat voor stabilisatie van de huidige situatie. De ongunstige variant gaat uit van de prognoses van het CPB, waarbij de werkloosheid in 2012 weer gaat stijgen met 9%. Gezien de ontwikkeling van het economisch klimaat wordt verwacht uit te komen tussen de ongunstige variant en tussenvariant in. 3.2 Participatiebudget Als naar de budgetten wordt gekeken met betrekking tot het arbeidsmarktbeleid, is het duidelijk dat zich een trendbreuk aftekent. De komende jaren komt fors minder publiek geld beschikbaar voor de re-integratie, volwasseneneducatie en inburgering. De aangekondigde teruggang van middelen in het participatiebudget dwingt de gemeente tot het maken van scherpe beleidskeuzes met betrekking tot de inzet van deze middelen. Nu ligt de uitdaging voor om meer te doen met minder middelen. Wanneer mensen (nog) niet in staat zijn om zelfstandig in hun levensonderhoud te voorzien, betekent dit niet dat zij niet in staat zijn om maatschappelijk te participeren. Maatschappelijke participatie begint in de meeste gevallen met sociale activering door bijvoorbeeld vrijwilligerswerk. Sociale activering 8

9 heeft niet alleen invloed op de participatiegraad van mensen, maar werkt ook emancipatie in de hand. Door de afnemende financiële mogelijkheden in het participatiebudget heeft de gemeente Helmond in 2011 besloten om zo min mogelijk middelen uit het participatiebudget aan te wenden voor zorgklanten (voor ,--). Dit houdt in dat minder externe partijen worden ingehuurd om sociale activering tot stand te brengen. Deze taak wordt nu deels door de gemeente Helmond zelf uitgevoerd. Natuurlijk blijft een deel van de kwetsbare burgers binnen de doelgroep vallen van zowel het participatiebudget als op de WMO. Het ligt dan ook voor de hand om na te denken over manieren waarop de verschillende beleidslijnen steviger met elkaar te verbinden zijn. Door integrale interventies te ontwikkelen kunnen de verschillende doelstellingen tegelijkertijd behaald worden. Zo kan de zelfredzaamheid van mensen met een chronische beperking worden bevorderd (WMO), terwijl ook de afstand tot de arbeidsmarkt verkleint (Participatiebudget). Een integrale benadering is niet alleen wenselijk vanuit een efficiënte inzet van middelen, maar draagt bovendien bij aan een betere dienstverlening richting de burgers. De gemeente Helmond heeft hiermee een start gemaakt en onderzoekt momenteel hoe samenwerking tussen de verschillende (beleids)afdelingen vorm gegeven kan worden Totaal W-deel Inburgering Educatie Figuur 6 Participatiebudget Helmond, Zoals in de tabel te zien is, nemen de middelen voor de Wet Inburgering (WI) enorm af, en is er ook maar een beperkt budget voor de Wet Educatie en Beroepsvorming (WEB). Daarom zal het programma voor 2012 voor de WEB niet uitgebreid worden. Binnen het programma van de WEB blijven bepaalde doelgroepen zoals allochtonen, jongeren en laageletterden bijzondere aandacht krijgen. Voor Inburgering geldt dat in 2013 alleen nog middelen voor lopende trajecten beschikbaar gesteld worden en vanaf 01 januari 2014 er geen middelen meer zijn. Een inburgeringsvoorziening kan maximaal 3,5 jaar duren (muv. oudkomers of 'dubbel'-analfabeten, voor hen is het max. 5 jaar), dus wordt geprobeerd zoveel mogelijk voorzieningen aan te bieden op het moment dat er nog middelen 9

10 beschikbaar zijn. De gemeente Helmond heeft er in 2011 al voor gekozen om vrijwillige inburgeraars geen aanbod meer te doen in verband met deze bezuinigingen. Ook voor 2012 geldt het uitgangspunt dat alleen aan asielzoekers, geestelijk bedienaren en aan uitkeringsgerechtigde inburgeringsplichtigen een aanbod wordt gedaan. 3.3 UWV en UWV Werkbedrijf De komende jaren nemen de uitgaven aan re-integratie die onder verantwoordelijkheid van UWV vallen af: van ruim 1 miljard in 2009 naar 349 miljoen in De uitgaven nemen vooral af voor mensen met een WW-uitkering. Voor mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering dalen de uitgaven minder sterk 2. Het UWV Werkbedrijf levert diensten aan werkzoekenden en werkgevers. Meer en meer zal gebruik worden gemaakt van elektronische dienstverlening en zal het directe contact met klanten beperkt worden. Het aantal vestigingen van waaruit UWV opereert, wordt de komende jaren hiermee teruggebracht van circa 100 naar ongeveer 30. Vooralsnog behoort Helmond niet tot de shortlist. Samen met de regiogemeenten en het regionale bedrijfsleven wordt intensief gewerkt aan het behoud van het Werkplein regio Helmond. Naast de inkoop van re-integratiediensten speelt UWV nu nog een actieve rol bij re-integratie vanuit de WW: zelf uitvoeren van intensieve dienstverlening door werkcoaches en regie voeren bij reintegratiediensten die worden ingekocht. In de Rijksbegroting 2012 is voor het eerst zichtbaar dat ook de actieve rol van UWV bij re-integratie fors wordt teruggedraaid: afbouw naar 35 miljoen in Daarnaast zullen er ongeveer banen geschrapt worden bij het UWV. Het accent van de dienstverlening aan WW ers zal daarom komen te liggen op e-coaching bij werkloosheid tussen de 3 en 12 maanden. Een beperkt deel krijgt intensieve persoonlijke bemiddeling. Maximaal 10 procent van de WW ers krijgt in 2015 nog face-to-face dienstverlening. De samenwerking tussen gemeenten en het UWV Werkbedrijf blijft uiteraard bestaan in 2012, maar zal vooral gericht zijn op complementaire dienstverlening, vanuit de onontkoombare verbondenheid tussen gemeenten en het UWV Werkbedrijf in de keten voor werk en inkomen. Dat wil zeggen dat we optimaal gebruik maken van elkaars kracht. Gemeenten en het UWV Werkbedrijf voeren de taken uit waarmee zij voor klanten de meest toegevoegde waarde kunnen bieden. 2 Rijksbegroting SZW,

11 HOOFDSTUK 4 SPEERPUNTEN HELMONDSE ARBEIDSMARKT 2012 Op grond van de economische beleidsvisie , de resultaten en ontwikkelingen in 2011 en de prognoses van 2012 zijn onderstaande speerpunten op het gebied van arbeidsmarktbeleid benoemd voor Dit zijn deels nieuwe aandachtsgebieden, maar deels ook een voortzetten van aandachtsvelden van Voor 2012 moeten we rekening houden dat de ontwikkeling van de economie, en daarmee van de arbeidsmarkt, met grote onzekerheden omgeven blijft. Zoals aangegeven in de inleiding bevindt Nederland zich op dit moment in een milde recessie. De Nederlandse economie heeft een stap achteruit gezet en de werkloosheid begint vanaf het laatste kwartaal 2011 licht te stijgen. Ook het aantal vacatures en nieuw ingediende vacatures drogen op. Tijdens de vorige economische crisis is er door het Rijk een pakket aan maatregelen genomen om de crisis te bestrijden. Hierdoor zijn de landelijke schuldenlasten en begrotingstekorten fors opgelopen. Er zijn dan ook in alle lagen van de overheid forse bezuinigingen aangekondigd. Mocht deze milde recessie doorzetten in een nieuwe crisis, dan is het door deze bezuinigingen onmogelijk om die crisis op dezelfde manier te bestrijden als in 2009, aangezien de middelen en reserves hiervoor niet voor handen zijn. Daarom is er voor 2012 gewerkt aan een programma dat helpt om wanneer het meezit de kansen optimaal te benutten en wanneer het tegenzit de problemen zo klein mogelijk te houden. De speerpunten voor dit jaar zijn: 1. Vraaggestuurde benadering arbeidsmarktbeleid 2. Vergroten opleidingsniveau en de employability van de beroepsbevolking 3. Aandacht voor arbeidsmarktvraagstukken Zorg & Techniek 4. Voorbereiding Wet werken naar vermogen 5. Blijvende aandacht voor jeugd 6. Lokale, regionale en bovenregionale samenwerking Overzicht matrix speerpunten i.r.t. clusters Voorgaande jaarplannen waren de diverse activiteiten en projecten samengebracht in een aantal clusters. Bovengenoemde speerpunten zijn in onderstaande matrix verwerkt. Zo wordt duidelijk weergegeven wat de relatie is tussen de clusters uit voorgaande jaren en de speerpunten voor

12 Cluster 1 Economische structuurversterking Cluster 2 Ruimtelijk economisch beleid Cluster 3 Verhogen opleidingsniveau, terugdringen jeugdwerkloosheid en betere aansluiting onderwijsarbeidsmarkt Cluster 4 Inschakelen werklozen in arbeidsproces Speerpunt 1 Vraaggestuurde benadering Speerpunt 2 Vergroten opleidingsniveau / employability Speerpunt 3 Aandacht vraagstukken zorg & techniek Speerpunt 4 Voorbereiding WWnV Speerpunt 5 Blijvende aandacht jeugd X x X X x X X X X X X X X X X X X X Speerpunt 6 Lokale, regionale en bovenregionale samenwerking Per speerpunt wordt hieronder beschreven welke projecten en activiteiten worden uitgevoerd. Elke paragraaf wordt afgesloten met een tabel waar deze activiteiten nog eens worden samengevat. Hierbij wordt tevens aangegeven welke clusters zij versterken. 4.1 Vraaggestuurde benadering arbeidsmarktbeleid De arbeidsmarkt zelf verandert in een hoog tempo: flexibeler, internationaler, hogere eisen aan employabilty, andere baanprofielen, etc. Dat vraag aanpassingsvermogen van bedrijven, organisaties in de non-profit, overheidsinstellingen en van individuele werknemers. Daarnaast geeft de Raad voor Werk en Inkomen aan dat de kwalificatie-eisen hoger en complexer blijven worden (juli 2011). Werkgevers stellen andere en hogere opleidingseisen. In een aantal sectoren, zoals de techniek en zorg, schuift het startkwalificatieniveau nog steeds omhoog. Steeds vaker worden combinaties van competentiedomeinen (technoservice, technocare) gevraagd. Competentiegericht werken en vraaggericht werken zijn hierin sleutelwoorden. Vooral de werkgevers gaan hier een steeds belangrijkere rol inspelen. Het is dus belangrijk om de vraaggerichte aanpak die al is ingezet, verder voort te zetten in 2012 en waar mogelijk te intensiveren. Kristallisatiepunt hiervan ligt op het Werkgeversplein Regio Helmond en met als kritische succesfactor de actieve betrokkenheid van en sturing door werkgevers. In 2012 gaat het Werkgeversplein de dienstverlening aan werkgevers in de regio doorontwikkelen, zoals P&O vragen, match vacatures, stimuleren werk naar werk en opleidingen. Ook zullen zij bij veelvoorkomende vragen van werkgevers projecten op gaan starten. 12

13 Daarnaast zal de samenwerking van het Werkgeversplein Regio Helmond met het Servicepunt Leren & Werken doorgezet worden. Door het wegvallen van een aantal partners en de reorganisatie bij het UWV wordt, met het oog op continuïteit, onderzocht op welke wijze het Servicepunt Leren & Werken in 2012/ 2013 verder voortgezet zal worden. Hierbij wordt in het bijzonder gekeken naar de optie om het Servicepunt Leren & Werken Helmond (deels) te integreren met het Servicepunt Leren en Werken Eindhoven (waar al lange tijd intensief mee samengewerkt wordt). Als laatste is er een actieplan opgesteld voor ondernemerschap voor starters. Dit programma is opgezet om de overlevingskansen van nieuwe ondernemers te vergroten. In 2012 staat een programma competentieverbetering voor starters centraal. Ook hierbij wordt de samenwerking opgezocht met het Werkgeversplein. Projecten en activiteiten Versterkt cluster Voortzetten / intensivering / nieuw Werkgeversplein 1 Voortzetting 2011 en nieuwe concrete projecten 2012 Uitvoeren actieplan ondernemerschap 1, 2, 3 en 4 Nieuw Servicepunt Leren & Werken 3 en 4 Voortzetting 2011 Diagnosetool 3 en 4 Voortzetting 2011 Participatieladder 3 en 4 Voortzetting Vergroten opleidingsniveau en de employability van de beroepsbevolking De verwachting is dat op middellang termijn de arbeidsmarkt verder zal verkrappen onder invloed van de vergrijzing en de ontgroening. Hierbij is een trend zichtbaar waarbij de eisen die aan werknemers gesteld worden op alle niveaus en in alle sectoren toenemen. Voor banen die als ongeschoold worden beschouwd is al snel iemand nodig met een middelbare beroepsopleiding. Het is dan ook van groot belang aandacht te (blijven) besteden aan de ontwikkeling en opleiding van de beroepsbevolking. Het opleidingsniveau van de Helmondse beroepsbevolking is relatief laag. Bijna drie kwart van de beroepsbevolking heeft een laag of middelbaar opleidingsniveau. Landelijk is dat bijna 65%. De laatste jaren is wel sprake van een lichte stijging van het opleidingsniveau in Helmond. Blijven leren om employabel te zijn is van groot belang. Werknemers en werkgevers moeten hier veel meer in gaan investeren. Het onderwijsaanbod moet ook gericht zijn op het doorleren van ouderen. Intersectorale mobiliteit moet worden bevorderd, prioriteit moet liggen in het investeren in omscholen. De beroepsbevolking, maar ook werkgevers, dienen meer en meer op deze dynamische en flexibele arbeidsmarkt in te spelen door in te zetten op thema s als leven lang leren, sociale innovatie en duurzame inzetbaarheid. Hierdoor ben je ook direct bezig bent met de preventie van werkloosheid. In 2012 zal dit aandachtsveld verder uitgewerkt worden tot een integraal actieprogramma Vergroten Employability. Ook binnen Brainport is er aandacht voor de employability van de beroepsbevolking. Een voorbeeld is het project Let s Connect dat opgezet is in 2011 en wordt uitgevoerd in In dit project werken bedrijven, kennis- en onderwijsinstellingen uit de Brainportregio samen om de implementatie van e- 13

14 portfolio s bij bedrijven te stimuleren. Het project wordt ondersteund met een Pieken in de Delta subsidie van het Ministerie van Economische Zaken. Door het gebruik van e-portfolio s bij werkgevers wordt het optimaal functioneren van de regionale arbeidsmarkt gestimuleerd. Een e-portfolio is een digitaal dossier met informatie over het persoonlijk profiel, werkervaring, opleidingen en maatschappelijke ervaring. Competenties en loopbanen kunnen hiermee actueel worden gehouden. Een voordeel van het e-portofolio is dat de werkgever een veel beter inzicht krijgt in competenties en talenten van de eigen medewerker waardoor de inzetbaarheid hiervan wordt vergroot. Ook bij een verwachte mismatch op de arbeidsmarkt kan sneller ingespeeld worden op de situatie door medewerkers om te scholen en/of te interesseren voor andere sectoren In 2012 wordt het project via pilots bij een aantal projectpartners uitgevoerd. Huijbregts uit Helmond is één van de deelnemende projectpartners die de e-portofolio s als pilot gaat implementeren. Natuurlijk heeft een goede aansluiting van onderwijs op arbeidsmarkt de aandacht. Met name via diverse projecten wordt hier aandacht aan besteed, zoals de inzet op specifieke sectoren zoals Zorg, Techniek algemeen, Food en Automotive. Deze zijn beschreven in paragraaf 4.3. Projecten en activiteiten Versterkt cluster Voortzetten / intensivering / nieuw Actieprogramma Vergroten Employability 1, 3 en 4 Nieuw E-portofolio s (Let s Connect) 3 en 4 Nieuw Zorg & Gemaksdiensten 3 en 4 Voortzetting 2011 Helmond@Work 3 en 4 Voortzetting 2011 Arbeidsparticipatie Helmond West 3 en 4 Voortzetting Aandacht voor arbeidsmarktvraagstukken zorg en techniek Er zijn nu al knelpunten zichtbaar in specifieke sectoren als zorg en techniek. Hierbij is vooral sprake van een kwalitatief tekort: Onvoldoende instroom in opleidingen en onvoldoende mensen met de juiste kwalificaties. De verwachting is dat dit over een aantal jaren breder zal zijn bij een verder aantrekken van de economie. Vanaf 2013/2014 zal vooral de vervangingsvraag de vraag naar arbeid gaan bepalen. Deze vervangingsvraag wordt merkbaar in alle sectoren maar zal in de regio Zuidoost Brabant vooral sterk optreden in industriële en technische sectoren en bij zorg en welzijn. Voor de zorgsector wordt vooral aansluiting gezocht bij initiatieven uit de markt en worden de bestaande (gemeentelijke) initiatieven om instroom te bevorderen vanuit bijv. een uitkeringsituatie verder gestimuleerd. Daarnaast wordt binnen het programma Slimmer Leven 2020 door Brainport samen met de gemeenten Eindhoven, Helmond en Veldhoven de mogelijkheden onderzocht om een samenwerkingsvorm te creëren waardoor er grootschalige projecten kunnen worden gerealiseerd. Door die schaalgrootte, vergroot je je onderhandelingsmacht en is er meer kans op het verwerven van (Europese)subsidies. Deze samenwerkingsvorm zal in 2012 vorm gaan krijgen 14

15 Een initiatief uit de markt is de Zorgacademie. ROC Ter AA heeft samen met vijf zorginstellingen uit Helmond en omgeving de handen ineen geslagen om ook in de toekomst genoeg goed opgeleide mensen voor de zorg in deze regio te hebben. Zij gaan samen met elkaar afspraken maken over een intensieve samenwerking. Op maandag 12 december 2011 tekenden de betrokken partijen hiervoor een convenant. Het gaat om het Elkerliek ziekenhuis, GGZ Oost-Brabant, Stichting ORO, Savant Zorg, De Zorgboog en ROC Ter AA. De Gemeente Helmond gaf een financiële impuls om de samenwerking op te starten. Onder de samenwerkingsnaam Helmond en de Peel Zorg Academie zullen betrokken partijen tot medio 2012 dit convenant uitwerken in activiteiten en opleidingen, met als doelstelling de aansluiting van het zorgonderwijs op de regionale arbeidsmarkt beter te laten verlopen. Hierbij richten ze zich op 4 onderwerpen: Instroom medewerkers met de juiste kwalificatie Het verbeteren van het imago zorg in de regio Helmond-Peelland Het blijven verbeteren van de kwaliteit van huidige medewerkers Het gezamenlijk opleiden van het benodigde aantal beroepskrachten. Voor de laatste doelstelling zal binnen de zorgacademie vier verschillende opleidingen voor de zorg met in totaal zevenhonderd studenten worden opgezet. Deze Mbo-academie komt aan de Julianalaan in Helmond. Ook wordt in 2012 de inzet op Techniekeducatie verder gecontinueerd. Op dit moment wordt in samenwerking met Brainport Development het nieuwe programma voor 2012 uitgewerkt. Een korte evaluatie van 2010 en 2011 maakt in ieder geval deel uit van het werkprogramma In 2012 zullen er zeker 5 projecten uitgevoerd worden, waaronder het Autotech Event op de Automotive Campus en het project Sponsorplan Jeugd & Metaal. Zoals vermeld bij de resultaten is op het gebied van een doorlopende leerlijn Automotive al veel bereikt: de nieuwe MBO- en HBO-opleidingen van MAC en ACE zijn gestart. Daarnaast heeft ACE de ambitie om binnen 5 jaar uit te groeien tot een HBO kenniscentrum in de Benelux voor toegepast onderzoek en gespecialiseerd onderwijs op het gebied van High Tech mobiliteit. Ook zal in 2012 gestart worden met de MBO Food opleidingen en bedrijfsopleidingen op de Groene Campus en wordt het Food & Freshlab geopend met praktijkgerichte opleidingen op MBO gebied en bedrijfsopleidingen. Het Food & Fresh Lab Helmond is een kleinschalig voedingsmiddelenbedrijf waarin alle functies worden uitgevoerd door leerlingen. Het concept is toegespitst op het leren werken in een echte fabriek. De exploitatie van deze echte fabriek is een middel om (technisch) beroepsonderwijs beter vorm te geven. Het regulier onderwijs wordt vormgegeven vanuit de beroepspraktijk. Hierdoor is sprake van een omgekeerde leerweg. Uitleg en theorie volgen de logische volgorde van de bedrijfsprocessen in plaats van de bestaande opleidingsprogramma s op school. De machines worden geleverd door bedrijven uit de regio. 15

16 Projecten en activiteiten Versterkt cluster Voortzetten / intensivering / nieuw Food& Freshlab 1, 2, 3 en 4 Nieuw Zorgacademie 1, 3 en 4 Nieuw Doorlopende leerlijn automotive: MAC en ACE 1, 2, 3 en 4 Opleidingen zijn een voortzetting Kenniscentrum Benelux is nieuw. Techniekeducatie 3 en 4 Voortzetting Voorbereiding Wet werken naar Vermogen Het kabinet Rutte is voornemens om per de Wet Werken naar Vermogen in werking te laten treden. Het uitgangspunt van de WWnV is: Werk gaat boven een uitkering. De WWnV wordt een brede voorziening met zoveel mogelijk gelijke rechten, plichten en arbeidsmarktkansen voor mensen met een (gedeeltelijk) arbeidsvermogen en vervangt de verschillende regelingen van de WWB/WIJ, WSW en Wajong. Het uitgangspunt is dat iedereen naar vermogen werkt, bij voorkeur bij een reguliere werkgever. Hierbij is ondersteuning of begeleiding beschikbaar voor mensen die dat nodig hebben. Verder kan loondispensatie ingezet worden voor mensen die nog niet het volledige wettelijk minimumloon kunnen verdienen. Mensen met een arbeidsbeperking die een beroep doen op de nieuwe wet zullen in eerste instantie beoordeeld worden op hun mogelijkheden om (deels) te werken en de aanpak die erbij past om dat ook te realiseren. Als iemand alleen in een beschutte omgeving kan werken, dan blijft instroom in de Wsw mogelijk. Voor jonggehandicapten die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn en dus niet kunnen werken - blijft de Wet Wajong bestaan. Helmond is één van de pilotgemeenten waarin de methode van loondispensatie wordt beproefd. Door deelname aan de pilot is Helmond in staat om in een zeer vroeg stadium ervaring op te doen met nieuwe werkwijzen en is er een goede voorbereiding op nieuwe landelijke ontwikkelingen/wetgeving. Loondispensatie houdt in dat de werkgever niet het gangbare loon hoeft te betalen; hij betaalt alleen voor het deel dat de werknemer arbeidsproductief is. De gemeente vult vervolgens het inkomen aan van mensen met recht op een WWnV-uitkering via een aanvullende uitkering tot maximaal 100% van het wettelijk minimumloon (WML). Loondispensatie kan als onderlegger gebruikt worden om het bestand van W&I in drie categorieën te verdelen; de groep mensen die in staat zijn 100 procent van het WML te verdienen; de groep die afhankelijk een verdiencapaciteit hebben tussen de 20 en 100 procent en daarmee afhankelijk van loondispensatie om loonvormende arbeid te verrichten; de groep mensen die een verdiencapaciteit van 20 procent of lager hebben en niet in staat worden geacht om ( loonvormende) arbeid te verrichten. 16

17 Dus: Iedereen werkt naar zijn of haar eigen mogelijkheden, bij voorkeur bij een reguliere werkgever. Ondersteuning en/of begeleiding is beschikbaar voor wie dat nodig heeft; De gemeente kan voor wie (nog) niet in staat is om volledig zelfstandig het WML te verdienen, het instrument loondispensatie inzetten; Per 1 februari 2012 is het concept WWnV naar de Tweede Kamer gestuurd. Het uitgangspunt is dat de nieuwe wetgeving per 1 januari 2013 wordt ingevoerd. Door de gemeente wordt in samenwerking met de regiogemeenten geanticipeerd op de nieuwe wetgeving. Projecten en activiteiten Versterkt cluster Voortzetten / intensivering / nieuw Opzetten projectmatige organisatie voor invoer WWnV, verdere uitwerking in 2012 in nauwe samenwerking met Atlant Groep, regiogemeenten en werkgevers Informatiebijeenkomsten en discussiemiddagen WWnV voor werkgevers regio 3 en 4 Nieuw 3 en 4 Nieuw Loondispensatie 3 en 4 Voortzetting Blijvende aandacht voor jeugd De basis voor succes op de arbeidsmarkt wordt voor een groot deel gelegd in het onderwijs. Vanuit het onderwijs moet, in samenwerking met het bedrijfsleven, goede begeleiding en voorlichting over studieoriëntatie en arbeidsperspectief van de verschillende studies worden aangeboden. Daarnaast is het voorkomen van vroegtijdig schoolverlaten van belang en dient zoveel mogelijk voorkomen te worden dat jongeren in een uitkeringssituatie terechtkomen. Wanneer dit laatste echter onverhoopt toch gebeurt, moet alles erop gericht zijn dit verblijf in de uitkering zo kort mogelijk te houden en te zorgen dat jongeren een betere aansluiting vinden met de arbeidsmarkt, zowel qua competenties als opleidingskeuze en startkwalificatie. Voor 2012 is er als eerste een aantal belangrijke wijzigingen m.b.t. de wetgeving voor jongeren. Per is de WIJ (Wet Investering in Jongeren) als afzonderlijke wet komen te vervallen. De beginselen van de WIJ worden opgenomen in de WWB. Hierbij worden de regels aangescherpt voor jongeren die in aanmerking willen komen voor een uitkering. Jongeren tot 27 jaar moeten eerst 4 weken zelf actief op zoek gaan naar werk en een opleiding voordat zij een uitkering of ondersteuning kunnen aanvragen. Wanneer na 4 weken blijkt dat de jongere zich onvoldoende heeft ingezet om aan werk te komen of dat de jongere nog onbenutte mogelijkheden heeft binnen het reguliere onderwijs wordt de uitkering geweigerd. Deze laatste maatregel treedt in werking vanaf

18 Zoals vermeld in paragraaf 4.4 treedt per de Wet Werken naar Vermogen in werking. Ook voor jongeren zal de invoering van de WWnV gevolgen hebben en dan vooral voor jongehandicapten. Een groot deel van de jongeren die voorheen onder de Wajong vielen zullen dan een beroep moeten doen op de WWnV. De aanpak van de doelgroep jongeren is anders dan van de groep 27+; dit betreft voornamelijk de aspecten als beroepskeuze, werk/leertrajecten (BBL, BOL), maar ook gedragsaspecten als opvoeden en contact met ouders, bieden van een realistisch toekomstperspectief en het stimuleren van eigen verantwoordelijkheid. Eén van de projecten om te zorgen voor een betere aansluiting van vraag en aanbod gericht op jongeren is het Praktijkcentrum Helmond Sport dat in februari 2012 gestart is. Dit centrum is gericht op jongeren die niet beschikken over een startkwalificatie. In dit centrum vindt arbeidsactivering, scholing, begeleiding en bemiddeling onder 1 dak plaats. De jongeren zijn gedurende 6 maanden met behoud van uitkering minimaal 20 uur in de week actief bezig met hun traject, met als doel duurzame uitstroom uit de uitkering middels werk of terug naar school voor een reguliere dagopleiding. Tevens maakt het ROC Ter AA een start met het kwalificeren van de deelnemers middels het AKA-BBL traject. Er zullen gemiddeld 50 jongeren deelnemen aan het project. Projecten en activiteiten Versterkt cluster Voortzetten / intensivering / nieuw Praktijkcentrum Helmond Sport 3 en 4 Nieuw Wajonglandschap 3 en 4 Voortzetting 2011 Werkschool voor jongeren met een 3 en 4 Voortzetting 2011 beperking Techniekeducatie 3 en 4 Voortzetting Doelstellingen Werk en Inkomen Bij de afdeling Werk en Inkomen zijn naast bovengenoemde speerpunten nog specifieke doelstellingen geformuleerd voor 2012, die in lijn liggen met het jaarplan arbeidsmarkt Deze zijn hieronder beschreven. Resultaat 2012 ten aanzien van gemeentelijke taakstelling naar 2014 toe. Beperking instroom 1. 35% meteen bemiddelen naar werk (poortwachter) 2. 35% buiten de uitkering houden (poortwachter) Vergroten uitstroom 3. 20,5 % uitstroom uit zittend bestand Doelstelling : 2225 klanten (incl. aan de poort) Wet Werken naar Vermogen (WWnV) 18

19 Door de Atlant groep en de participerende gemeenten in de gemeenschappelijke regeling wordt in 2012 een nieuw stelsel aan afspraken over toekomstige werkwijze (loondispensatie) ontwikkeld. Op is de WWnV geïmplementeerd binnen W&I: 1. De verordeningen zijn aangepast binnen W&I; 2. De werkwijze van loondispensatie is vanuit de huidige pilot geïmplementeerd; 3. De nieuwe doelgroepen (WSW wen WAJONG) zijn inzichtelijk gemaakt binnen de WWnV. Dienstverlening ontwikkelen ten behoeve van klanten 1. Bevorderen van maatschappelijke participatie in brede zin in de vorm van tenminste 250 individuele programma s; 2. Het diagnosticeren van alle klanten met behulp van de diagnosetool voor 1 mei 2012, zodat W&I een actueel beeld krijgt van de klanten. Op basis van deze klantprofielen kunnen keuzes worden gemaakt naar de toekomst. Werkgeversbenadering Als afdeling de samenwerkingsvorm doorontwikkelen met het Werkgeversplein en betrokken partners met als hoofddoel het intensiveren van de integrale werkgeversbenadering. Implementatie aanpassingen WWB 1. Per 1 januari 2012 is de Wet Werk en Bijstand (WWB) aangepast. Dit heeft gevolgen voor de uitvoering. Voor 1 juli 2012 zullen alle WIJ-dossiers in overstemming moeten gebracht met de WWB en zullen uitkeringen van gezinnen met inwonende meerderjarige kinderen opnieuw moeten worden bezien en indien nodig worden aangepast; 2. Voor 1 juli 2012 zullen de verordeningen WWB zijn aangepast en is de besluitvorming afgerond. Hoogwaardig handhaven 1. De nalevingbereidheid onder klanten vergroten door externe communicatie te middels het opstellen en uitvoeren van een communicatieplan rechtmatigheid;. 2. Het uitvoeren van twee themaonderzoeken in het kader van het rechtmatig verstrekken van uitkeringen. 4.7 Lokale, regionale en bovenregionale samenwerking De arbeidsmarkt is geen lokale markt. De vraag en aanbod naar personeel manifesteert zich bij uitstek op regionaal niveau. Goede samenwerking tussen partijen die in de regio betrokken zijn bij de arbeidsmarkt is een noodzakelijke voorwaarde voor succes voor het regionaal arbeidsmarktbeleid. Deze samenwerking vindt op meerdere niveaus plaats. 19

20 Op het niveau Zuidoost-Brabant is de gemeente Helmond permanent lid van het Regionaal Arbeidsmarkt Platform Zuidoost-Brabant (RAP). In 2011 heeft het RAP besloten om te gaan werken aan een toekomstgerichte arbeidsmarktagenda, in samenwerking met de 3 O s. Hiervoor zijn de hoofdlijnen op 19 december 2011 vastgelegd in een regionaal convenant arbeidsmarkt Zuidoost- Brabant Zicht op Een van de hoofdlijnen hierin is het uitwerken van een eenduidige werkgeversbenadering Zuidoost-Brabant. Gemeenten Eindhoven en Helmond nemen als centrumgemeenten het voortouw om dit te realiseren in Het convenant dat getekend is op het niveau van Zuidoost-Brabant heeft weer als input gediend voor het convenant Brabants Arbeidsmarkt Akkoord Stip aan de horizon. Hierin staan de ambities van Brabant beschreven op het gebied van arbeidsmarktbeleid Op 19 oktober 2011 ondertekenden Brabantse gemeenten, provincie, sociale partners, (beroeps- )onderwijs en UWV Werkbedrijf onder voorzitterschap van gedeputeerde Bert Pauli het Brabants Arbeidsmarktakkoord. Brabantse gemeenten, regio's, provincie, sociale partners, (beroeps-)onderwijs en UWV Werkbedrijf stemmen hun aanpak af om in de komende jaren de tekorten aan personeel in deze provincie tegen te gaan en de arbeidsparticipatie te verhogen. Een aantal van de onderwerpen in dit convenant, zoals Leven Lang Leren en de Werkgeversbenadering, zullen in B5 verband opgepakt worden in Begroting activiteiten en projecten 2012 Voor de uitvoering van de activiteiten zoals opgenomen in dit jaarplan wordt uitgegaan van de gemeentebegroting Met betrekking tot de projecten binnen Samen Investeren worden de binnen die kaders afgesproken financiële procedures gevolgd. Behalve de inzet van eigen capaciteit vanuit de afdelingen Economie en Arbeidsmarkt en Werk en Inkomen zijn de belangrijkste budgetten: Budget Bedrag 2012 Opmerkingen Participatiebudget Werkdeel Wet Werk en Bijstand Participatiebudget Wet Inburgering Participatiebudget Wet Educatie Bevordering Wet Sociale Werkvoorziening 8.3 mln 5,8 mln W-deel en 2,5 mln meenemen uit , , mln Verplicht in de vorm van loonkosten Wsw en uitvoeringskosten Pilot Loondispensatie ,- Betreft subsidie SZW Werkgeversplein ,- Project binnen Samen Investeren. Food & Freshlab , ,- via Samen Investeren, overige via bedrijfsleven en het SRE. De opleidingen ACE en MAC ontvangen rechtstreeks via het ministerie van OCW een bijdrage. Automotive Centre of Expertise ,- Via het ministerie van OCW/ELI, exclusief de bijdragen van deelnemende organisaties 20

21 MBO Automotive Centre ,- Via het ministerie van OCW, exclusief de bijdragen van deelnemende organisaties 21

22 BIJLAGE 1 RESULTATEN SPEERPUNTEN 2011 Het jaarplan arbeidsmarktbeleid 2011 kende een zevental speerpunten waarbinnen diverse projecten en activiteiten zijn samengebracht. In deze bijlage wordt per speerpunt een toelichting gegeven van de belangrijkste resultaten en/of ontwikkelingen over De speerpunten van 2011 waren: 1. Vraaggestuurde benadering arbeidsmarktbeleid 2. Blijvende aandacht voor de jeugd 3. Inzet op Competentiegericht activeren van mensen 5. Actief en innovatief sectorbeleid Automotive en Food 6. Blijvende aandacht voor werkloosheid 1. Vraaggestuurde benadering arbeidsmarktbeleid Een belangrijk onderdeel voor de vraaggestuurde benadering arbeidsmarktbeleid is het Werkgeversplein. Om vraag en aanbod van werkgevers beter te kanaliseren, is op 20 september 2011 officieel het Werkgeversplein Regio Helmond geopend (is de doorontwikkeling van het HRMservicecentrum). Het Werkgeversplein Regio Helmond is een collectief servicecentrum voor HRMvraagstukken van, voor en door ondernemers in de regio. Hierbij wordt de verbinding aangegaan met het UWV, SW-bedrijven zoals de Atlant Groep, onderwijsinstellingen, overheid en andere stakeholders. In 2011 is het Werkgeversplein Regio Helmond gestart met het in contact brengen van werkgevers met vergelijkbare of complementaire vragen en met het opbouwen van een netwerk. Een ander probleem waar het Werkgeversplein zich op richt is het bevorderen van de arbeidsmobiliteit in de regio. De huidige arbeidsmarkt vraagt om meer creativiteit en bundeling van krachten. De Servicepunten Zorg & Welzijn en Techniek zijn een middel voor het vinden en vasthouden van goed personeel. Hierbij ligt de regie van de dienstverlening van UWV Werkbedrijf, in samenwerking met gemeenten en lokale werkgevers. De vraag van werkgevers staat hierbij centraal. De servicepunten Zorg en Techniek waren al geïntroduceerd in Afgelopen jaar is een start gemaakt om te kijken of deze servicepunten verder uitgebreid kunnen worden met de branches Detailhandel en Bouw. Het UWV Werkbedrijf en het Werkgeversplein bekijken op dit moment hoe ze de koppeling kunnen leggen tussen het Werkgeversplein en de Servicepunten. 2. Blijvende aandacht voor de jeugd Het dient zoveel mogelijk voorkomen te worden dat jongeren in een uitkeringssituatie terechtkomen, wanneer dit echter onverhoopt toch gebeurd, dient alles er op gericht te zijn om het verblijf in de uitkering zo kort mogelijk te houden. Beleidsmatig wordt al enige jaren prioriteit gelegd op het 22

23 voorkomen van werkloosheid van jongeren tot 27jr (zie jaarplannen arbeidsmarktbeleid 2009 t/m 2011). In 2011 is een einde gekomen aan het Actieplan Jeugdwerkloosheid. Dit regionale actieplan was een onderdeel van de landelijke acties om jeugdwerkloosheid tijdens de crisis tegen te gaan. De regio Zuid-Oost Brabant heeft dit gezamenlijk opgepakt. In Helmond zijn onder andere de projecten Proeffabriekencarroussel (Werkgeversplein), Vakwerk (ROC Ter Aa) en Samen werkend leren in de bouw (SBRH) uitgevoerd. Het laatste project heeft in het schooljaar een vervolg gekregen. Op 1 maart 2011 is de pilot Jongerenloket (onderdeel van bovengenoemd actieplan) formeel opgericht. Werk boven inkomen is hierbij het speerpunt, maar ook het verlagen van het aantal uitkeringsgerechtigden. Daarnaast was het Outreachend Team (OT) als onderdeel van het Jongerenloket in het leven geroepen. Het OT brengt jongeren waarbij de veronderstelde individuele zelfredzaamheid ontbreekt, in beeld bij de organisatie die verantwoordelijk is voor de benodigde ondersteuning van de betreffende jongere. Ondertussen is het OT als aparte entiteit opgeheven. De taken van het OT worden verdeeld onder de klantbegeleiders binnen het Jongerenloket. In juni 2010 heeft de gemeente Helmond door bureau CrossOver een onderzoek laten uitvoeren naar het lokale Wajonglandschap om te onderzoeken hoe de steun voor jongeren met een arbeidshandicap of beperking is geregeld. De resultaten lieten een positief beeld zien, maar er blijft ruimte voor verbetering. Er zou meer vanuit de vraag van de jongeren in plaats van vanuit het zorgaanbod geredeneerd moeten worden. Daarom heeft de gemeente Helmond samen met Fontys Actief een traject ingezet om dit te stimuleren. Dit traject bestond uit een aantal intervisiebijeenkomsten met Wajong professionals. Ter afsluiting van dit traject heeft op 18 maart 2011 een snelkookpansessie plaatsgevonden. Hierbij waren uitvoerders, beleidsmakers en bestuurders van allerlei organisaties uit het Wajonglandschap aanwezig. Het doel van de bijeenkomst was om gezamenlijk een aantal knelpunten te inventariseren en concrete verbeteringsacties te formuleren om zodoende tot een actieplan te komen Is gebruikt om naar aanleiding van het actieplan afsluitende gesprekken te voeren met deelnemers. Een afsluitende notitie is in de maak en zal in 2012 gepresenteerd worden. Naar aanleiding van deze notitie zal een besluit worden genomen over het vervolg van het project. Medio 2010 is het meerjarenprogramma Techniekeducatie en promotie Helmond vastgesteld. Het programma heeft als doel om jongeren in aanraking te laten komen met techniek. Dit met het oog op de verwachte toekomstvraag in technische beroepsgroepen en de nu al ontstane tekorten. Ook speelt mee dat de instroom in technische gerichte opleidingen (nog steeds) achterblijft. De uitvoering is neergelegd bij het Verbindingscentrum Technific, onderdeel van Brainport Development. Technific coördineert de uitvoering van de projecten. Jaarlijks stelt Technific in overleg met de gemeente Helmond een concreet activiteitenplan op. In totaal hebben 20 scholen in Helmond e.o., 1800 leerlingen en 19 bedrijven deelgenomen aan 14 projecten in totaal. Hieronder zijn een aantal resultaten weergegeven uit het activiteitenplan van

24 In het project sponsorplan Jeugd en Metaal worden VMBO leerlingen geënthousiasmeerd om te kiezen voor een baan in de metaal, een sector met veel kansen en mogelijkheden. Meer dan 50 bedrijven in de metaalsector in de regio Eindhoven/Helmond werken samen in dit project. Het aanbod voor de leerlingen bestaat onder andere uit vergoeding van de studiekosten, spaarpot van 2.000,- en een baangarantie. In 2011 zijn er 10 leerlingen uit Helmond gestart met dit project. Tijdens deze middag hebben de deelnemende metaalleerlingen samen met kunstenaar Jan Dams het Jeugd & Metaal kunstwerk Technifique ontworpen en gemaakt met materiaal te vinden binnen het metaalbedrijf. Het kunstwerk is vanaf najaar 2011 geëxposeerd in de hal van de Bibliotheek in Helmond. Binnen het programma BrainTrigger ontmoeten het onderwijs en het bedrijfsleven elkaar. Leerlingen in de doelgroep van 10 tot 14 jaar gaan in een virtuele wereld ontwerpen en worden ondersteund door de maakindustrie. Zij bedenken innovatieve oplossingen die bijdragen aan doelen op het gebied van duurzaamheid, mobiliteit, veiligheid en gezondheid. Deelnemende bedrijven waren onder andere Strukton, Van Lieshout Elektra en Van Doren Engineers. Deelnemende scholen waren onder andere De Vendelier, De Zevensprong en het Jan van Brabant College. In totaal hebben 270 leerlingen deelgenomen aan dit project. Bijzonder hierbij is dat de school De Vendelier aan de hand van dit programma de wedstrijd Zwemmergie gewonnen heeft. Zij zijn hierbij ook uitgebreid in de pers gekomen. Jaarlijks vindt de Techniekweek Brainport plaats. In deze week vinden diverse activiteiten plaats waaronder het AeroTech Luchtvaart en Techniek evenement. In 2011 heeft dit evenement plaatsgevonden bij het Evoluon in Eindhoven. Hieraan hebben acht scholen uit Helmond en omgeving deelgenomen met in totaal 890 leerlingen. Eind september heeft in Helmond op de High Tech Automotive Campus het AutoTech plaatsgevonden met 698 kinderen uit de bovenbouw van basisscholen uit Helmond en omgeving. Samen met bedrijven uit de Automotive sector hebben zij samengewerkt aan allerhande verschillende techniekprojecten, zoals botsproeven uitgevoerd met eieren en pantsers aanbrengen bij skelters. Als laatste heeft in 2011 de verdere inbedding van de werkschool voor jongeren met een beperking plaatsgevonden. Jongeren met een beperking ondervinden een groot aantal problemen in de weg naar werk. Deze jongeren hebben mede door hun beperkingen onvoldoende baat bij het reeds georganiseerde aanbod om een goede werknemer te worden. Onder intensieve begeleiding leren ze om te gaan met de eisen die vanuit hun omgeving (maatschappij, werkgever) gesteld worden. Het 24