26/04/2018. Verstandelijke beperking (h)erkennen. Evelien Neirynck. Impulsdag Middelengebruik Antwerpen. Raak uit de knoop. Verbind vanuit je passie
|
|
- Melissa Peeters
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Verstandelijke beperking (h)erkennen Impulsdag Middelengebruik Antwerpen 26 april 2018 Evelien Neirynck Raak uit de knoop Verbind vanuit je passie Werk vanuit je talent Maak de wereld inclusief 1
2 Wat kunnen jullie verwachten? 1. Wat is een verstandelijke beperking? Handvaten om de eigenheid van personen met een verstandelijke beperking te herkennen Tips om aan te sluiten bij de emotionele ontwikkeling van je cliënt Tips om je begeleiding beter af te stemmen op personen met een verstandelijke beperking Welke woorden komen er bij je op als je de term verstandelijke beperking hoort? Op welke manier kom jij in contact met personen met een verstandelijke beperking? Complexe samenleving DSM-V Problemen op het gebied van intellectueel functioneren Problemen op het gebied van adaptief functioneren Start in de vroege ontwikkeling van de persoon Op alle levensdomeinen 2
3 Intellectueel functioneren Adaptief functioneren Aanpassingsvaardigheden zijn beperkt Conceptueel: agendabeheer, plannen, begrijpend lezen, probleemoplossend vermogen Sociaal: moeite met overgangen, weinig inzicht in sociale interactie, rigide denken, sociaal wenselijk gedrag, moeilijk nee zeggen Praktisch: moeite om gevaarlijke situaties in te schatten, beïnvloedbaar, onrealistische inschattingen, weinig doorzettingsvermogen bij falen Sociaal kwetsbare mensen Ontwikkelingsprofiel Levenslange conditie Moeizaam leven Ziekte of ongeval ACE Achterstandsituatie 3
4 2. Emotionele ontwikkeling Emotionele ontwikkeling: 5 fasen Kunnen aankunnen Gedrag van cliënt leren begrijpen Wat heeft de cliënt nu nodig? Anton Dõsen Schaal voor EO: SEO-R2 Elke fase heeft typische kenmerken Elke fase leert ons iets over de band HV cliënt Wij- gevoel: veel nabijheid van veilige anderen Ik- gevoel: veilige andere loslaten, een eigen identiteit ontwikkelen Dynamisch: Verschil in situatie Ontwikkeling met ups & downs Emotionele ontwikkeling: relatie Kapstok voor afstand/nabijheid Welke behoefte aan nabijheid is er voor de cliënt Hoe nabijheid vorm geven? Hoe eraan tegemoet komen? Wanneer en hoe afstand inbouwen? Wat kan jij doen om de nodige afstand in te bouwen Wat betekent dit voor relaties met anderen? : Emotionele ontwikkeling: 5 fasen 1. Adaptatiefase of aanpassingsfase 2. Eerste socialisatie of hechtingsfase 3. Eerste individuatie of koppigheidsfase 4. Identificatiefase 5. Realiteitsbewustwordingsfase 4
5 Fase 1: Het wij-gevoel Adaptatiefase Fase 1: Het wij-gevoel Adaptatiefase 0 6 maanden: afwisseling evenwicht/ onevenwicht Verwerken van prikkels aanpassen aan omgeving Overstuur, in zichzelf gekeerd Sturen en overnemen evenwicht Basisveiligheid bieden (details) Samen zijn is belangrijk: contact maken Regelmaat in (in)activiteit Structuur van ruimte, tijd, personen Emotioneel neutraal: geen confrontatie met gedrag Begrenzen door overnemen, lichamelijke nabijheid Fase 2: Het wij-gevoel Eerste socialisatiefase of hechtingsfase Fase 2: Het wij-gevoel Eerste socialisatiefase of hechtingsfase Beeld je in dat er iemand aanbelt en zegt: Goedemorgen, ik kom je helpen. Je kent mij niet, maar vertrouw mij maar. Die persoon gaat binnen en begint het huis schoon te maken en zet alles op een verkeerde plaats terug, kookt iets voor jou wat jij niet lust en s avonds komt hij veel te dicht bij jou in de zetel zitten om samen naar de film te kijken maanden: vertrouwen vs. wantrouwen Emotionele beschikbaarheid Egocentrisch denken en voelen 5
6 Fase 2: Het wij-gevoel Eerste socialisatiefase of hechtingsfase Fase 3: Overgang van wij-gevoel naar ik-gevoel Eerste individuatie- of koppigheidsfase Te-betrouwen-relatie voor emotioneel bijtanken Samen onderweg zijn, relatie bevestigen Individuele benadering: nabijheid en begrenzing Rustig en stevig handelen Begrenzen door overnemen, uit situatie halen Afstand helpen overbruggen door creatieve trucjes Vertrouwen geven en doorgeven Beeld je in dat je bij de bakker komt voor een wit brood. De bakker geeft je, nog voor je iets gevraagd hebt, een bruin brood en zegt: Dit lijkt me een goed brood voor u. Je zegt dat je liever een bruin brood wil maar de bakker zegt: Nee hoor, ik geef je een bruin brood. Dat is beter. Na 15 minuten discussie verlaat je de bakkerij met een bruin brood. Fase 3: Overgang van wij-gevoel naar ik-gevoel Eerste individuatie- of koppigheidsfase Fase 3: Overgang van wij-gevoel naar ik-gevoel Eerste individuatie- of koppigheidsfase 18 maand 3 jaar: eigen identiteit ontwikkelen Nood aan bewegingsruimte: zelf kiezen, zelf doen >< nood begeleiding van op een afstand Overschatting frustratie Geen intern geweten, nog niet verplaatsen in de ander Diplomatie en onderhandeling (+ afleiden, overnemen) Ruimte geven om te leren, met vallen en opstaan Succeservaringen Veilige terugvalbasis: nabijheid op afstand Heldere verwachtingen, duidelijke regels en consequenties Verwacht grensoverschrijdingen kans bieden tot herstel 6
7 Fase 4: Het ik-gevoel Identificatiefase Fase 4: Het ik-gevoel Identificatiefase Beeld je in dat je denkt dat je voorrang hebt in het verkeer maar heel hard moet remmen omdat een andere persoon dat ook denkt. Je maakt je heel erg druk en begint te schelden op die andere persoon. Maar je vriend die bij jou in de wagen zit legt je uit dat je niet helemaal gelijk hebt. Door erover te praten met die vriend zie je dat zelf ook in. 3 tot 7 jaar: zelf ondernemen >< geremd zijn Toenemend besef van regels Rolmodellen Initiatief naar anderen Egocentrisch Veelal impulsief Fantasie = werkelijkheid Fase 4: Het ik-gevoel Identificatiefase Nabijheid zonder betutteling (afstandsbediening) Continu corrigeren van gedrag (uitleg realiteitszin) Initiatief stimuleren, verantwoordelijkheidszin Beroep doen op talenten succeservaringen Gewenst gedrag voordoen (rolmodel) Impulsiviteit afleiding Groepsgerichte benadering Veilige terugvalbasis Fase 5: Het ik-gevoel Realiteitsbewustwordingsfase Beeld je in dat je op reis gaat naar een ver land, met een groep mensen die je nog nooit eerder ontmoette: alles is er nieuw en anders. Spannend, leuk en boeiend, en je bent blij met al die nieuwe ervaringen. Maar je bent ook blij als je s avonds naar huis kan bellen om te vertellen over je ervaringen en nog blijer als je na 3 weken weer in je vertrouwde omgeving bent. Bij de mensen die je echt goed kent. 7
8 Fase 5: Het ik-gevoel Realiteitsbewustwordingsfase 7 tot 12 jaar: zelfvertrouwen vs. Minderwaardigheid Onderscheid wensen, fantasie, realiteit Nadenken over zichzelf en anderen Rekening houden met anderen Ruimere wereld Fase 5: Het ik-gevoel Realiteitsbewustwordingsfase Ondersteunend en inzichtgevend Stimuleren van zelfstandigheid en zelfvertrouwen Vastlopen in relaties met anderen: hoe komt dit? Onderhandelen (evenwaardige partner) Positieve leerervaringen Interpretaties: helpen nuanceren 3. Ondersteuning aanpassen Communicatie - Geringe woordenschat - Onthouden en verwerken van verbale info is moeilijk Taalgebruik vereenvoudigen Nagaan hoe de PmeVB het begrijpt Visuele ondersteuning Manier zoeken om afspraken vast te leggen 8
9 Communicatie Houding Wat doen wij als we merken dat anderen ons niet begrijpen? Harder praten Uitleggen (meer taal) Voorbeelden geven NIET DOEN! Consequent en duidelijk in je gedrag Wees duidelijk in wat je verwacht Persoon serieus nemen (bijv. geen kinderlijke aanpak) Betrokken (>< laten meeslepen) Stappenplan bij ingewikkelde opdrachten Alternatieven voor gedrag, dingen voortonen Herhaling Mensvisie Bronnen Oplossingsgericht werken Appreciative inquiry Focus op talenten Moonen, X., Boeschoten, J., Wissink, I. (2018). LVB, daar kun je wat mee. Landelijk kenniscentrum LVB, geraadpleegd via Morisse, F., & Došen, A. (2017). SEO-R2: Schaal voor emotionele ontwikkeling bij mensen met een verstandelijke beperking-revised. Maklu. Vignero, G. (2015). De draad tussen ouder en kind. Voor een gewone en buitengewone opvoeding. Antwerpen, Garant. 9
10 Bronnen Van inschatten van emotionele ontwikkeling naar ondersteuning: De juiste vraag? Reflectievragen. emotionele-ontwikkeling-naar-ondersteuning- Reflectievragen-.aspx Website SEN-SEO: ntroductiepagina.aspx 10
Verstandelijke beperking (h)erkennen
Verstandelijke beperking (h)erkennen Impulsdag Middelengebruik Vlaams - Brabant www.konekt.be 20 november 2018 Evelien Neirynck Evelien.neirynck@konekt.be Konekt vzw Wat kunnen jullie verwachten? Handvaten
Nadere informatie1. Welke fases binnen de sociaal-emotionele ontwikkeling zijn er?
1. Welke fases binnen de sociaal-emotionele ontwikkeling zijn er? 2. Wat staat er centraal in elke fase en welke begeleidingsbehoefte heeft het kind in deze fase? 3. Waar steek je op in als er een discrepantie
Nadere informatieAgressiebeheersing vanuit het emotionele ontwikkelingsprofiel 28/04/2015 EMOTIONELE ONWIKKELING. buitenkant versus binnenkant
Agressiebeheersing vanuit het emotionele ontwikkelingsprofiel Dr. Iris Van den Brandei.o. SEN vzw Centrum voor Therapie en Welzijn Balans EMOTIONELE ONWIKKELING buitenkant versus binnenkant intrapsychisch
Nadere informatieBasisvorming Emotionele Ontwikkeling. Een introductie in het kader van Došen: een bril om ook naar jouw leerlingen te kijken!
Basisvorming Emotionele Ontwikkeling Een introductie in het kader van Došen: een bril om ook naar jouw leerlingen te kijken! Agenda Korte voorstelling Waarom emotionele ontwikkeling? De theorie: 5 fases
Nadere informatieZoeken naar evenwicht tussen autonomie en verbondenheid bij (jong)volwassenen met een beperking
Zoeken naar evenwicht tussen autonomie en verbondenheid bij (jong)volwassenen met een beperking Workshop Studiedag Balanceren tussen autonomie en verbondenheid Spreker: Veerle Daniels - OPZ Geel CC. De
Nadere informatieWil hij of wil hij niet?
Deze brochure is de tweede brochure in de rij rond emotionele ontwikkeling. Ze is gebaseerd op de brochure voor familieleden en is een eerste proef van Lies Theunis en Els Ronsse Illustraties: Philippe
Nadere informatieVan inschatting naar ondersteuning : introductie emotionele ontwikkeling. Lore Goethals Vzw Nieuwland
Van inschatting naar ondersteuning : introductie emotionele ontwikkeling Lore Goethals Vzw Nieuwland Uitgangspunten Sociaal emotionele ontwikkeling is aanknopingspunt bij begrijpen van probleemgedrag probleemgedrag
Nadere informatie8/05/2017. Hoe kijk je naar gedrag? Hulpvraag van de cliënt centraal. Waarop moet ik letten?
Hoe kijk je naar gedrag? Moeilijk te begrijpen? Een serieus probleem? Een beetje vervelend? Soms willen ze echt niet mee werken?! Ze kunnen het & toch doen ze het niet!? Wat met de invloed van jullie houding
Nadere informatieOver kunnen, aankunnen, moeten en willen
Deze brochure kwam in stand mbv: Anton Došen Els Ronsse - Joris Marrecau - Edda Janssens - Hilde Lammens Grietje Van de Velde - Christiane Devriese Jasmien Bruynooghe Pieter Perdaen Jana Degroote - Nele
Nadere informatieAandacht voor de. emotionele ontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking EEN BROCHURE VOOR OUDERS & NATUURLIJK NETWERK
Aandacht voor de emotionele ontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking EEN BROCHURE VOOR OUDERS & NATUURLIJK NETWERK 2 Deze herziene brochure is het werk van de leden van de werkgroep Natuurlijk
Nadere informatieOver kunnen, (niet) aankunnen, moeten en (niet) willen
Over kunnen, (niet) aankunnen, moeten en (niet) willen Brochure over emotionele ontwikkeling voor familie van kinderen, jongeren en volwassenen met een beperking. Over kunnen, aankunnen, moeten en willen
Nadere informatie4. Verantwoordelijkheid
4. Verantwoordelijkheid Geef kinderen meer verantwoordelijkheid Kinderen ontwikkelen zich door belangrijk te mogen zijn. Kinderen kunnen in toenemende mate al veel zelf en het is voor hen belangrijk dat
Nadere informatieMijn kind heeft een LVB
Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar
Nadere informatieWaarom komt hij onze afspraken nooit na? Snapt ze nu wat ik zeg? Ik weet niet meer hoe ik dit anders kan aanpakken?
Herkennen van LVB Waarom komt hij onze afspraken nooit na? Snapt ze nu wat ik zeg? Ik weet niet meer hoe ik dit anders kan aanpakken? Definitie LVB het intellectueel functioneren ligt duidelijk onder het
Nadere informatieLEREN IN DE KLAS Over kunnen, aankunnen, moeten en willen
LEREN IN DE KLAS Over kunnen, aankunnen, moeten en willen Aandacht voor emotionele ontwikkeling van kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking EEN BROCHURE VOOR LEERKRACHTEN Als een kind niet
Nadere informatieWeet wat je kan Samenvatting op kaarten
Samenvatting op kaarten 16 kaarten met samenvattingen van de inhoud van de module, psychoeducatie over een Lichte verstandelijke Beperking (LVB) voor cliënten en hun naasten. De kaarten 1 14 volgen de
Nadere informatieStructureren en grenzen stellen. Kinderopvang Bootcamp Interactievaardigheden 29 mei 2015 Christine ten Kate
Structureren en grenzen stellen Kinderopvang Bootcamp Interactievaardigheden 29 mei 2015 Christine ten Kate Even voorstellen (Interim) Manager Docent agogische vakken Trainer Moeder en oma Lezingen, workshops
Nadere informatieOverschatting en overvraging van patiënten in de psychiatrie. Maartje Brink Verpleegkundige in opleiding tot specialist GGZ Parnassia Groep
Overschatting en overvraging van patiënten in de psychiatrie Maartje Brink Verpleegkundige in opleiding tot specialist GGZ Parnassia Groep Inhoud Casusbeschrijving Disharmonisch intelligentieprofiel Emotionele
Nadere informatieTips bij het in gesprek gaan met een burger met een licht verstandelijke beperking
Tips bij het in gesprek gaan met een burger met een licht verstandelijke beperking S.N. Kuik (2014, ongepubliceerd) Inleiding Het in Gesprek gaan met iemand met een LVB vergt nogal wat van Gespreksvoerders.
Nadere informatieOuderavond lijf & relaties
Ouderavond lijf & relaties Robert van der Gaag info@one2know.nl 0611003414 Voorstellen Ervaring Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen, mondzorg en mediawijsheid Kinderen Wie heeft
Nadere informatieWacht maar tot ik groot ben!
www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen
Nadere informatieAdviesgesprekken met Spreken tegen ouders
Adviesgesprekken met Spreken tegen ouders Eerst de relatie, dan de communicatie In de communicatie tussen personen Inhoudsaspect Feiten Gebeurtenissen Resultaten Adviezen Relatieaspect Wat speelt tussen
Nadere informatieUtrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Zeer moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind
Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Zeer moeilijk lerend Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind zeer moeilijk lerend
Nadere informatiePedagogisch beleid gastouderbureau via Laura
Pedagogisch beleid gastouderbureau via Laura Inleiding Gastouderbureau via Laura biedt kinderen een fijne en vertrouwde opvang waar zij kunnen groeien en de wereld om hen heen kunnen ontdekken. Terwijl
Nadere informatieedda.triggert Contactgegevens: Edda Janssens /
edda.triggert Contactgegevens: Edda Janssens edda@eddatriggert.be - 0495/82.15.23 www.eddatriggert1.be Hulpbronnen: De draad tussen cliënt en begeleider - Gerrit Vignero - uitgeverij Garant Ontwarring
Nadere informatieUtrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind moeilijk lerend is en wat 3
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieWebinar 5 maart Relaties en seks bij tieners: hoe reageer ik op seksuele situaties?
Webinar 5 maart 2018 Relaties en seks bij tieners: hoe reageer ik op seksuele situaties? Opbouw webinar Seksuele ontwikkeling Relaties en seksualiteit bij jongeren + jongeren aan het woord Praten over
Nadere informatieMEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking.
MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel
Nadere informatieLiefde alleen is niet genoeg
Liefde alleen is niet genoeg Wanneer je niet weet hoe je binnen de relatie de behoeften van je partner kunt vervullen, zul je worstelen met iedere relatie. Veranderingen kunnen alleen plaatsvinden, wanneer
Nadere informatieDE DRAAD TUSSEN KIND EN OUDER
1 DE DRAAD TUSSEN KIND EN OUDER Gerrit Vignero De metafoor de draad wil aan de hand van een aantal draden de sociaal emotionele ontwikkeling verhelderen. De draad is een beeld om deze complexe realiteit
Nadere informatieHet is alleen maar een gevoel, SEO in de praktijk. Els Ronsse www.psysense.be
Het is alleen maar een gevoel, SEO in de praktijk Els Ronsse www.psysense.be Van alle tijden, en van alle mensen EO is behoorlijk universeel: wij, VB, NB, autisme, VB én autisme, NB en autisme Emotionele
Nadere informatieMEE Utrecht Ondersteuning bij leven met een beperking. Zeer moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind
MEE Utrecht Ondersteuning bij leven met een beperking Zeer moeilijk lerend Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind Zeer moeilijk lerend Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend
Nadere informatieLeefstijltraining PLUS. LEDD 27 november Tonko Hoffman, Psycholoog Petra Pols, GGZ Verpleegkundig Specialist i.o. Forensisch FACT-LVB Palier
Leefstijltraining PLUS LEDD 27 november 2014 Tonko Hoffman, Psycholoog Petra Pols, GGZ Verpleegkundig Specialist i.o. Forensisch FACT-LVB Palier Agenda Voorstellen Achtergrond team F-FACT-LVB Achtergrond
Nadere informatieKoffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE
Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Voorstelronde Mesut Cifci, onderwijsondersteuner/oudercontactpersoon Welke ouders zijn er vandaag aanwezig? Samen met en van elkaar leren! Het belang
Nadere informatieWeet wat je kan. Jezelf leren kennen
Weet wat je kan Jezelf leren kennen Het stempel LVB Hoofdstuk 2 legt uit wat LVB is. Onderwerpen in dit hoofdstuk: Stripje: Het stempel LVB. blz 2 Het stempel LVB. blz 3 Wat is LVB? blz 4 Moeite in het
Nadere informatieGeestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep
Geestig 2017 Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep basisprincipes van het scheppen van een positief klimaat, het bieden van structuur en herstelgericht reageren op ongewenst gedrag YES I
Nadere informatieHerkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee?
Herkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee? Wie zijn wij? Samantha van Engeland & Marianne Stevens Even voorstellen... Maar dan net even anders... Knelpunten voor mensen met een licht verstandelijke
Nadere informatieMANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN
Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe
Nadere informatieVerklarende woordenlijst bij de strategieën uit Praten doe je met z n tweeën voor ouders
Pagina 1 van 10 Verklarende woordenlijst bij de strategieën uit Praten doe je met z n tweeën voor Strategieën ter bevordering van interactie communicatiestijl van het kind Rol van de ouder 1: Laat je kind
Nadere informatieIk-Wijzer Bijlage (voor de begeleider)
(voor de begeleider) Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Het persoonlijkheidsprofiel van Sander Geleynse... 4 3. De begeleiding... 5 Pagina 2 van 5 1. Inleiding Op 27 januari 2016 heeft Sander Geleynse
Nadere informatieR-Sense project RKVL en Sensoa
Aanbod van Sensoa 1 R-Sense project RKVL en Sensoa Bewoners: Samenleven Liefde en relaties Relaties en grenzen Medewerkers Vlaggensysteem Beleid sleutelfiguren 2 Bevraging hulpverleners en migranten Vluchtelingen,
Nadere informatieOndersteuning bij leven met een beperking
Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking MEE Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Raad en daad als het om mensen met een verstandelijke
Nadere informatieOPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS. 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters
OPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters Leuk dat je ons e-book hebt gedownload! In dit e-book vertellen we je graag meer over opvoeden. Want het opvoeden van je kind(eren)
Nadere informatieMethodieken en werkvormen Module 4: Leeftijdseigen kenmerken - Matrix ontwikkelgebieden
Methodieken en werkvormen Module 4: Leeftijdseigen kenmerken - Matrix ontwikkelgebieden Maker: Trainersteam Regio Rondom de IJssel Functie: Trainer Regio Rondom de IJssel Datum van productie: 20 februari
Nadere informatieKennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking. Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016
Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016 Esther Glas Sandra Segers OUDERSCHAP Stelling 1 Mensen met een verstandelijke
Nadere informatieE edukador respetá: E bobo? Abo sa realmente kiko ta mi limitation
E edukador respetá: E bobo? Abo sa realmente kiko ta mi limitation Dayandra Hernandez MSc Gezondheidspsycholoog BIG Kind & Jeugd Neuropsycholoog 1 AGENDA Tips Definitie Cijfers Kenmerken Vroegsignalering
Nadere informatieKwetsbaarheid Sociaal - Emotioneel versus Cognitief
Kwetsbaarheid Sociaal - Emotioneel versus Cognitief Ingrid ten Westeneind, GZ-psycholoog i.tenwesteneind@dimence.nl Ellen Pinkert, senior psychiatrisch verpleegkundige e.pinkert@dimence.nl Dimence Specialistisch
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel mensen met een licht
Nadere informatie30/05/2018. ASS en gedrag WELKOM. Kennismaking en verwachtingen. Studiedag Kansrijk Onderwijs dinsdag 29 mei 2018
ASS en gedrag Studiedag Kansrijk Onderwijs dinsdag 29 mei 2018 Een poging tot sensibilisering Nadja Vandenbroeck WELKOM Vandaag: - Kennismaking en verwachtingen - Die fameuze ijsberg - Small talk - DSM-5,
Nadere informatieKern van mijn HB-voorlichtingswerk
Kern van mijn HB-voorlichtingswerk Hoogbegaafden zitten psychologisch en emotioneel anders in elkaar dan de meeste mensen. Die verschillen zijn wezenlijk, op het niveau van identiteit. Intens, gedreven,
Nadere informatieAutisme NetwerkCafé Krimpen. Willeke van den Hoek
Autisme NetwerkCafé Krimpen Willeke van den Hoek Breng hem maar een weekje bij m Waarin verschilt opvoeden van een kind met autisme met gewoon opvoeden? duurt langer 8% geen verschil 2% 0% veel intensiever
Nadere informatiemensen met een Licht Verstandelijke Beperking
Herkennen van mensen met een Licht Verstandelijke Beperking 23 juni 2015 GGD jeugdartsen Limburg Marijke van Duijnhoven en Hanneke van Gaal I have no actual or potential conflict of interest in relation
Nadere informatieHandreiking LVB voor regulier onderwijs (vo en mbo)
Handreiking LVB voor regulier onderwijs (vo en mbo) Handreiking LVB voor regulier onderwijs (vo en mbo) - HANDREIKING - Auteurs Lianne Bertling (Regioplan) Maartje Timmermans (Regioplan) Hendrien Kaal
Nadere informatie10/10/2018. Toekomstdromen. Infodag GIPSO 6 oktober Raak uit de knoop. (Be)leef voluit. Werk vanuit je talent. Maak de wereld inclusief
Toekomstdromen Infodag GIPSO 6 oktober 2018 www.konekt.be Raak uit de knoop (Be)leef voluit Werk vanuit je talent Maak de wereld inclusief Evelien Neirynck evelien.neirynck@konekt.be 1 En wie zijn jullie?
Nadere informatieInteressen: Wat vind ik leuk?
Interessen: Wat vind ik leuk? Opdracht 1: Zet een kruisje bij de punten die je leuk vindt om te doen. Omcirkel vervolgens drie punten die je het allerleukst vindt om te doen. Ik vind het leuk om iets van
Nadere informatieCollectief aanbod Jeugd Houten
Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining
Nadere informatieWeet wat je kan. Je laten horen
Weet wat je kan Je laten horen Jij bent er ook nog Hoofdstuk 7 gaat over vertellen wat je moeilijk vindt. Onderwerpen in dit hoofdstuk: Stripje: Jij bent er ook nog. blz 2 Je laten horen. blz 3 Moeite
Nadere informatieDialoogdag op 21 april 2015
Oudersparticipatie Jeugdhulp Vlaanderen vzw Auwersstraat 48 2600 Berchem www.oudersparticipatie-jeugdhulp.be Dialoogdag op 21 april 2015 Oudersparticipatie Jeugdhulp Vlaanderen VZW organiseert jaarlijks
Nadere informatieAgressief gedrag. Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Agressief gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken.
Agressief gedrag Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Agressief gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Wat is agressief gedrag? Dementie kan ervoor zorgen
Nadere informatieSociale contacten Informatie zoeken Surfen en gamen Filmpjes bekijken Muziek beluisteren Aankopen
Stichting School & Veiligheid ondersteunt scholen bij het bevorderen van een sociaal veilig Sociale contacten Informatie zoeken Surfen en gamen Filmpjes bekijken Muziek beluisteren Aankopen Reclame: affect
Nadere informatieStudiedag 16 maart 2018
Studiedag 16 maart 2018 U bekend? https://www.youtube.com/watch?v=mzg8e31ju2q Wat is ouderschap? Uit JOnG! Ouderschapsbelevingen uit Jong raken moeders Uit literatuuroverzicht het overweldig zijn als overkoepelend
Nadere informatieEen Vreedzame school:
Een Vreedzame school: Een school met een hart en educatieve partners! Peter te Riele peterteriele@hotmail.com Maandag 3 juni 2013 19.30 21.30 uur ouders school opvoeding onderwijs ouders school opvoeding
Nadere informatieIk stel veel 'doe-ik-het-goed' vragen. Ik weet hoe ik mezelf kan verbeteren, maar het lukt mij nog niet.
Leerdoelen a.d.h.v. rubrics Rubrics voor het onderwijs Deze rubrics zijn door ons verzameld, geschreven of herschreven. Met vriendelijke groet, Team Vierkantgoed Rubric Optie 1 Optie 2 Optie 3 Optie 4
Nadere informatieCoördinatiestoornis bij kinderen en jongeren Developmental Coordination Disorder (DCD)
Wat staat er in deze folder? UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Coördinatiestoornis bij kinderen en jongeren Developmental Coordination Disorder (DCD) Inleiding voor ouders 1 Informatie
Nadere informatieADHD en lessen sociale competentie
ADHD en lessen sociale competentie Geeft u lessen sociale competentie én heeft u een of meer kinderen met ADHD in de klas, dan kunt u hier lezen waar deze leerlingen tegen aan kunnen lopen en hoe u hier
Nadere informatieMotivatie problemen bij ASS
Motivatie problemen bij ASS Praten met pubers die anders zijn Esther Leuning 25 oktober 2018 www.karakter.com 2 Praten met pubers die anders zijn Esther Leuning GZ-psycholoog, cognitief gedragstherapeut
Nadere informatieNetwerkmarketing. Hoe kan je contacten benaderen en uitnodigen?
Netwerkmarketing Hoe kan je contacten benaderen en uitnodigen? In deze training 1. Je sociale netwerk onderhouden 2. Wat de pro s doen 3. Wat is de beste strategie om mensen uit te nodigen Wat je NIET
Nadere informatieJongerenhulpverlening
Jongerenhulpverlening Jouw coach naar je toekomst Sterk Huis is er voor iedereen die hulp nodig heeft. Wij bieden een warme en veilige omgeving waar je terechtkunt met grote opvoedings- en ontwikkelingsvragen.
Nadere informatiePsychisch of Psychiatrie? 12-06-2012
Wat is een psychische stoornis? Een psychische stoornis is een patroon van denken, voelen en gedrag dat binnen de geldende cultuur ongebruikelijk is. Het patroon veroorzaakt last bij de persoon zelf en/of
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatiemiddelengebruik en verstandelijke beperking Een folder voor hulpverleners uit de verslavingszorg
middelengebruik en verstandelijke beperking Een folder voor hulpverleners uit de verslavingszorg Eric komt in begeleiding om zich te laten behandelen voor alcohol- en cannabisgebruik. Hij doet vlot zijn
Nadere informatieBASALE STIMULATIE IN HET DAGELIJKS LEVEN
BASALE STIMULATIE IN HET DAGELIJKS LEVEN BIJEENKOMST VSBS NAJAAR 2017 MIEKE LECOMPTE HET BASAAL CONCEPT BASALE STIMULATIE - ANDREAS FRÖHLICH DRIE PIJLERS: BEWEGEN WAARNEMEN COMMUNICATIE PERSONEN MET EMB:
Nadere informatievragen te stellen, Een nieuwe start: Gemeente van Jezus Christus
Dienstnummer: 1316 zondag: 3 e zondag van de zomer datum: 07-07-2019 plaats: De Ontmoeting, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): Lucas 2:41-52 (BGT) liederen: Opw 733; 'Samen in het licht';
Nadere informatiePubers opvoeden. Veranderingen in de puberteit
Pubers opvoeden Pubers opvoeden De puberteit is de ontwikkelingsfase tussen 10 en 18 jaar. Maar die puberteit is er natuurlijk niet opeens. Vanaf ongeveer 9 jaar kan je al merken dat kinderen beginnen
Nadere informatieUMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Coördinatiestoornis bij kinderen en jongeren
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Coördinatiestoornis bij kinderen en jongeren Developmental Coordination Disorder (DCD) Wat staat er in deze folder? Inleiding voor ouders 1 Informatie
Nadere informatieALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29
ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet
Nadere informatieLEERACTIVITEIT De Zoektocht Ent-teach Module 1 Ondernemerschap Leren Begrijpen
LEERACTIVITEIT De Zoektocht Ent-teach Module 1 Ondernemerschap Leren Begrijpen 1. Doel 1. Kwaliteiten van de groepsleden op tafel leggen 2. De opdracht zo concreet mogelijk maken, door brainstorm, groepsleden
Nadere informatieJe eigen gevoelens. Schaamte
Je eigen gevoelens Voor ouders, partners, broers, zussen en kinderen van mensen met een ernstig drugsprobleem is het heel belangrijk om inzicht te krijgen in de problemen van het verslaafde familielid,
Nadere informatieTOOLKIT ROUW EN VERDRIET
TOOLKIT ROUW EN VERDRIET ALS JE IEMAND DICHTBIJ VERLIEST. Rouwen: een werkwoord waarvan je de betekenis pas leert kennen als je voor het eerst iemand verliest die veel voor jou betekende. Misschien wil
Nadere informatieDiensten- en begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw OLO
Diensten- en begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw Rechtstreeks Toegankelijke Hulpverlening Onthaal, pedagogisch adviseren en outreach Doelgroep: Algemene opvoedingsondersteuning (Opvoedingswinkel)
Nadere informatieOMGAAN MET WAT IS ANGST? BANG ZIJN IS OK! 23/02/2015 KINDERANGSTEN
OMGAAN MET KINDERANGSTEN Brainstorm: Angsten bij kinderen An Coetsiers Kinderpsycholoog/gedragstherapeut www.depraatdoos.be Hannah, 3 jaar Anouk, 10 jaar BANG ZIJN IS OK! WAT IS ANGST? Is een normaal verschijnsel
Nadere informatieVoorleesExpress. Samen met ouders aan de slag. Praktische tips
VoorleesExpress Samen met ouders aan de slag Praktische tips Samen met ouders aan de slag Ouders betrekken bij het voorlezen Je gaat straks via de VoorleesExpress twintig weken voorlezen bij een of meerdere
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieHorse Sense Redefined
Horse Sense Redefined (Herdefiniëring van gezond paardengevoel en verstand) 2-daagse EAPD Introductie Cursus In de EAPD - persoonlijke ontwikkeling met behulp van het paard laat Chris zijn studenten zien
Nadere informatieMEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Zeer moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind
MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Zeer moeilijk lerend Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind Zeer moeilijk lerend Uitleg over het leven van een zeer
Nadere informatie2013-2017. Huiswerkbeleid
01-017 Huiswerkbeleid Inhoudsopgave Beschrijving doelgroep Visie op onderwijs Basisvisie Leerinhouden/Activiteiten De voor- en nadelen van het geven van huiswerk Voordelen Nadelen Richtlijnen voor het
Nadere informatie29/11/2016. De wereld van dementie. PERSOON met dementie. Expertisecentrum Dementie Paradox. Besef en beleving. Dementerenden.
De wereld van dementie Frederix Nelle Expertisecentrum Dementie Paradox We spreken niet meer over Dementen Dementerenden Maar : PERSOON met dementie Elke persoon met dementie is UNIEK! Besef en beleving
Nadere informatieTussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf
Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf 1. Wijst dingen aan die het wil, herkent zichzelf in de spiegel, is zich bewust waar het wel en niet van houdt. (Het kind wordt bewust
Nadere informatie! Laat u inspireren en ga de uitdaging aan! ! Stel uzelf de vraag wat het kan opleveren en waar mogelijkheden liggen!
Inleiding Vrijwilligerscentrale Haarlem e.o. ziet al een aantal jaren de aanloop van kwetsbare burgers toenemen. Uit onderzoek van Movisie blijkt dat kwetsbare burgers onvoldoende op het netvlies te staan
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan Uit&Thuis
Pedagogisch beleidsplan Uit&Thuis Gastouderopvang is een kwestie van vertrouwen. Ouders moeten de zekerheid hebben dat hun kind ook in hun afwezigheid een verantwoorde opvoeding in een veilige omgeving
Nadere informatiePedagogisch Beleidsplan
Pedagogisch Beleidsplan 2017-2018 Marianne Strijker- Borsje Inhoud Inleiding... 2 Grondslag... 2 4 opvoedingsdoelen... 2 Het bieden van een gevoel van emotionele en fysieke veiligheid... 3 Het bieden van
Nadere informatiePedagogische basisdoelen. In de gastouderopvang
Pedagogische basisdoelen In de gastouderopvang Pedagogische basisdoelen Ieder gastouderbureau heeft een pedagogisch beleidsplan Dat is gebaseerd op 4 basisdoelen die zijn geformuleerd door Riksen Walraven
Nadere informatieObservatielijst Zelfregulatie in het Onderwijs
Observatielijst Zelfregulatie in het Onderwijs naam leerling: leeftijd (jaar) geslacht groep: datum: jongen meisje ingevuld door: Taakgericht gedrag 1 Afleidbaarheid: externe prikkels De leerling blijft
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatiePedagogische nazorg. Nazorg folder voor ouder(s)/verzorger(s) en kinderen na een ziekenhuisopname
Pedagogische nazorg Nazorg folder voor ouder(s)/verzorger(s) en kinderen na een ziekenhuisopname 1 Pedagogische nazorg Inhoudsopgave (Klik op het onderwerp om verder te lezen) Weer thuis 2 Algemene adviezen
Nadere informatie11 Omgaan met verbale agressie
11 Omgaan met verbale agressie AGRESSIE Praktijkinformatie Welke vormen zijn er? Hoe buig je opkomende verbale agressie om? Hoe en wanneer stel je je grens? EN Omgaan met verbale agressie Tip 1 Herken
Nadere informatieINDICATIE ATTITUDE SEKSUALITEIT
INDICATIE ATTITUDE SEKSUALITEIT Het belang van eenheid INLEIDING Het jeugdwerk is belangrijk voor de vorming en toerusting van tieners en jongeren. Je hebt als leidinggevende in het jeugdwerk een grote
Nadere informatiePijnrevalidatie voor kinderen en jongeren Informatie voor kinderen, jongeren en ouders
Wat staat er in deze folder? UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie voor kinderen en jongeren Informatie voor kinderen, jongeren en ouders Inleiding voor ouders 1 Informatie
Nadere informatie