Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar november 2017

Transcriptie

1 Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar 2017 november 2017

2 Inhoud 1 Aanleiding Doelen Kadernota Basismobiliteit Effectiviteit Klanttevredenheid Efficiency Overige doelen Kansen voor MKB Social return Reizigersinspraak Klachtenafhandeling Ontwikkeling vervoeromvang Conclusies Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar 2017 Pagina 1

3 1 Aanleiding In het najaar van 2015 hebben de gemeenteraden van Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk de Kadernota Basismobiliteit in de regio Achterhoek vastgesteld. Daarmee is de basis gelegd voor het aanvullend vervoersysteem in de Achterhoek, dat vanaf 1 januari 2017 operationeel is onder de naam ZOOV. Bij de vaststelling van de kadernota is ook afgesproken dat het functioneren van Basismobiliteit regelmatig geëvalueerd wordt. Voor u ligt de eerste tussenevaluatie van ZOOV van Deze heeft betrekking op de eerste helft van Alle aspecten worden op regionale schaal geëvalueerd. Het is aan de colleges van de verschillende gemeentes om Basismobiliteit op gemeentelijke schaal te evalueren, waarbij ZOOV Beheer vanzelfsprekend de gemeente van de noodzakelijke gegevens en informatie kan voorzien. Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar 2017 Pagina 2

4 2 Doelen Deze evaluatie gaat in op de in de kadernota Basismobiliteit opgenomen doelen van Basismobiliteit. Daarnaast komen de volgende aspecten aan de orde: kansen voor MKB, social return, reizigersinspraak en klachtenafhandeling. 2.1 Kadernota Basismobiliteit In de Kadernota Basismobiliteit voor de regio Achterhoek zijn 3 doelstellingen opgenomen voor Basismobiliteit. Deze hebben betrekking op klanttevredenheid, efficiency en effectiviteit Klanttevredenheid Kadernota Basismobiliteit: ZOOV is geslaagd als de klanttevredenheid minimaal op hetzelfde niveau ligt als in de huidige situatie. Er heeft nog geen klanttevredenheidsonderzoek plaatsgevonden. Met betrekking tot klanttevredenheid kunnen we wel iets zeggen over het aantal klachten en over de stiptheid van het vervoersysteem. 1 e halfjaar (geheel) 1 e halfjaar 2017 Aantal gegronde klachten Aantal verreden ritten Norm 2017 Aantal gegronde klachten per rit 0,20% 0,24% 0,12% 0,2% Stiptheid 94,9% 94,9% 96,8% 94% Het aantal gegronde klachten is lager dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat ondanks de invoering van een nieuw vervoersysteem, met een ander tariefstelsel. De stiptheid is ruim boven de norm en hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar 2017 Pagina 3

5 2.1.2 Efficiency Kadernota Basismobiliteit: ZOOV is geslaagd als de efficiency toeneemt, uitgedrukt in bijvoorbeeld gemiddelde voertuigbezetting, aantal beladen kilometers per voertuiguur, etc. Met de start van ZOOV in januari 2017 is ook de aansturing van het vervoer veranderd. Doordat nu gewerkt op basis van het regiemodel is de efficiency moeilijk vergelijkbaar met die van voor Toename van de efficiency in het eerste halfjaar van 2017 kan wel gemeten worden aan de hand van de factoren: Aandeel beladen kilometers ten opzichte van de totaal gereden kilometers Aandeel geboekte kilometers ten opzichte van de gereden kilometers Bruto vervoerkosten per geboekte kilometer Deze zijn in onderstaande tabel weergegeven. beladen kilometers onbeladen kilometers totaal kilometers aandeel beladen km s geboekte kilometers Verhouding geboekte en gereden km s Bruto vervoerkosten Kosten per geboekte km januari februari maart april mei juni 1 e halfjaar ,5% 66,1% 67,1% 66,6% 66,0% 68,0% 66,3% ,0% 60,7% 61,1% 61,1% 60,6% 62,4% 60,6% ,25 2,05 2,05 2,08 2,09 2,03 2,09 Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar 2017 Pagina 4

6 Bij de start in januari was extra vervoercapaciteit ingepland om eventuele problemen in de uitvoering op te vangen. Dat is te zien aan de efficiency in die maand. De inzet van de voertuigen wordt efficiënter (aandeel beladen kilometers neemt toe). De kosten per geboekte kilometer zijn vrij constant gebleven in het eerste halfjaar (met uitzondering van januari) Effectiviteit Kadernota Basismobiliteit: ZOOV is geslaagd als de kosten van het vervoersysteem in de periode niet méér toenemen dan de indexatie, uitgaande van een maximaal gelijkblijvende vervoervraag. De totale kosten zijn voor 2017 vastgesteld op Hierbij is uitgegaan van het regiotaxi- en leerlingenvervoer. In onderstaande tabel is een overzicht van de begrote en werkelijke implementatiekosten opgenomen. De begroting is afkomstig uit de Kadernota Basismobiliteit. De implementatiekosten hebben zowel betrekking op 2016 als Begroting Werkelijk Prognose Kadernota e halfjaar (geheel) Implementatiekosten In onderstaande tabel is een overzicht van de begrote en werkelijke kosten van het eerste halfjaar van 2017 opgenomen. De begroting is afkomstig uit de Kadernota Basismobiliteit en opgehoogd met de jaarlijkse indexatie, conform de NEA-index voor taxivervoer. Deze bedroeg voor ,2% en voor ,3%. De vervoerkosten zijn verdeeld naar ZOOV Op Maat (voormalig regiotaxivervoer), ZOOV School (leerlingenvervoer) en ZOOV Werk (vervoer naar sociale werkvoorziening). Met betrekking tot ZOOV Op Maat moet opgemerkt worden dat er nog een onderzoek loopt naar de hoogte van de kilometervergoeding die de vervoerders ontvangen. Afhankelijk van de resultaten van dit onderzoek is er wellicht nog een nabetaling nodig over het vervoer in het eerste halfjaar. Omdat ZOOV School en ZOOV Werk pas in augustus 2017 gestart zijn, hebben de in de tabel opgenomen kosten van ZOOV School en ZOOV Werk betrekking op de oude contracten die de gemeentes hadden voor het leerlingenvervoer (tot en met juli 2017). De kosten van Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar 2017 Pagina 5

7 ZOOV Werk waren niet in de begroting opgenomen. Dit vervoer is pas na vaststelling van de Kadernota Basismobiliteit aan de scope van ZOOV toegevoegd. Begroting Werkelijk Prognose Kadernota geïndexeerd 1e halfjaar (geheel) ZOOV Beheer ZOOV Reisplanner Exploitatiekosten ZOOV Op Maat ZOOV School ZOOV Werk subtotaal Totaal De implementatiekosten passen binnen de begroting. Een deel van de implementatie loopt nog door in 2017 en ook nog in Bij de uitvoeringskosten valt het volgende op: De kosten van ZOOV Beheer zijn conform de begroting; De kosten van ZOOV Reisplanner zijn lager, door een gunstig aanbestedingsresultaat en doordat ZOOV Reisplanner nog niet actief was voor ZOOV School en ZOOV Werk; De kosten van ZOOV Op Maat zijn in het eerste half jaar van 2017 ca. 4% hoger. Daarvoor zijn meerdere aspecten verantwoordelijk: o Extra inzet van vervoercapaciteit bij de start van het systeem om vervoerproblemen te voorkomen; o Prijsstijging en/of een duurder aanbestedingsresultaat; De kosten van ZOOV School in het eerste halfjaar zijn hoger, met name doordat de kosten van planning van dit vervoer tot en met juli 2017 onderdeel uitmaken van de vervoerkosten; De totale kosten over het eerste halfjaar zijn (ook zonder de kosten van ZOOV Werk) hoger dan 50% van de (niet geïndexeerde) begrote kosten van heel Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar 2017 Pagina 6

8 2.2 Overige doelen Naast de doelen die zijn opgenomen in de Kadernota Basismobiliteit zijn door de gemeentes nog een aantal speerpunten meegegeven bij de opzet van ZOOV: Kansen voor het MKB bij de aanbesteding vergroten Invulling geven aan social return Reizigersinspraak borgen Zorgdragen voor een adequate klachtenafhandeling Kansen voor MKB Eén van de belangrijke aspecten bij de aanbesteding van het vervoer van ZOOV was om meer kansen te bieden aan lokale bedrijven binnen het MKB. Bij de aanbesteding van het vervoer van ZOOV Op Maat is dit ten dele gelukt. De helft van het vervoer is gegund aan Willemsen-de Koning, een groot landelijk taxibedrijf uit Arnhem. De andere helft aan Correct Monnereau uit Doetinchem, die gebruik maakt van TCR uit Raalte als onderaannemer. Bij de aanbesteding van het vervoer van ZOOV School en ZOOV Werk is extra aandacht besteed aan de opzet van de aanbesteding om meer kansen voor het MKB te creëren. Er is een goed bezochte informatiebijeenkomst voor taxibedrijven georganiseerd in Lievelde over de aanbesteding. Het bestek en de wijze waarop kan worden ingeschreven is zo eenvoudig mogelijk gemaakt. Ook is het vervoer verdeeld in 22 deelcontracten, zodat ook kleinere bedrijven in kunnen schrijven. Het effect was merkbaar. Het vervoer is gegund aan 12 verschillende vervoerders, waarvan 9 uit de regio. Het gaat om twee landelijke spelers (Willemsen-de Koning uit Arnhem en Noot uit Ede), 3 regionale spelers (Witteveen uit Lemmer, Correct Monnereau uit Doetinchem en TCR uit Raalte) en 7 lokale bedrijven (Ter Doest uit Hengevelde, Van Rosmalen uit Neede, Taxi Bas uit Ulft, Taxi Attent uit Doetinchem, Ditax uit Dinxperlo en Mekers uit Gendringen in combinatie met Buiting uit Stokkum). Deze bedrijven maken ook weer gebruik van lokale onderaannemers. Met de aanbesteding van het vervoer zijn meer lokale bedrijven betrokken geraakt bij de uitvoering van het vervoer. Bij het vervoer van ZOOV School en ZOOV Werk heeft de opzet van de aanbesteding duidelijk geleid tot meer (directe) inzet van lokale bedrijven, ook vanuit het MKB Social return Met Social return on investment (SROI) wordt bedoeld het kansen bieden voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar 2017 Pagina 7

9 Bij de aanbesteding van het vervoer van ZOOV Op Maat is als een algemene eis opgenomen in het bestek dat 5% van de omzet moet worden ingevuld met werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Bij de aanbesteding van het vervoer van ZOOV School en ZOOV Werk is dit in samenwerking met het Werkgeversservicepunt (WSP) veel verder uitgewerkt. De bedrijven moeten contact opnemen met het WSP, een plan indienen en elk halfjaar hierover rapporteren. Samen met het WSP wordt invulling van de social return gecontroleerd. In de aanbesteding van het vervoer is de toepassing van social return steeds verder uitgewerkt en is invulling mogelijk die op maat gesneden is voor het vervoerbedrijf. De invulling is goed meetbaar en controleerbaar Reizigersinspraak Regiotaxi Gelderland kende een reizigerspanel, als klankbord voor het Beheerbureau Regiotaxi. Reizigers en ROCOV hadden zitting in dit panel. In Bronckhorst, Doetinchem en Oude IJsselstreek is een adviesraad voor ouders in het leerlingenvervoer actief. ZOOV Beheer heeft een reizigersadviesraad opgezet, waarin de verschillende reizigersgroepen vertegenwoordigd (kunnen) worden. Er is een reglement vastgesteld waarin de rechten en plichten van de raad en haar leden en de samenstelling en werkwijze is vastgelegd. De reizigersadviesraad heeft in het eerste halfjaar van 2017 eenmaal vergaderd. ZOOV Beheer heeft reizigersinspraak gefaciliteerd door het opzetten van een Reizigersadviesraad, met bijbehorend reglement Klachtenafhandeling In december 2016 heeft het college van Winterswijk de klachtenprocedure ZOOV vastgesteld. Kern van de klachtenregeling is dat klachten worden ingediend bij ZOOV Klantenservice (onderdeel van ZOOV Beheer) en afgehandeld worden door ZOOV Reisplanner (de vervoercentrale). ZOOV Beheer bewaakt de afhandeling van de klachten. Als een klager zich niet kan vinden in de reactie op de klacht, kan de klager zich wenden tot een onafhankelijke geschillencommissie. Deze geschillencommissie was in het eerste half jaar van 2017 nog niet actief, maar is inmiddels operationeel. De geschillencommissie is gecombineerd met de geschillencommissie van het vervoersysteem van de regio Arnhem- Nijmegen (Avan). ZOOV Beheer heeft een procedure voor klachtenafhandeling opgezet. ZOOV Beheer bewaakt de klachtenafhandeling. Er is een onafhankelijke geschillencommissie. Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar 2017 Pagina 8

10 3 Ontwikkeling vervoeromvang In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de ontwikkeling van de vervoeromvang in het eerste half jaar van 2015, 2016 en 2017 van Regiotaxi, resp. ZOOV Op Maat. 1 e halfjaar e halfjaar e halfjaar 2017 Aantal ritten ZOOV Op Maat - wmo Aantal ritten ZOOV Op Maat - OV Aantal ritten ZOOV Op Maat - totaal Aantal geboekte kilometers - wmo n.b Aantal geboekte kilometers - OV n.b Aantal geboekte kilometers -totaal n.b Bij Regiotaxi Gelderland werd niet per kilometer afgerekend maar per zone. Het aantal kilometers werd daarom niet bijgehouden. Voor de eerste helft van 2016 zijn de zones omgerekend naar kilometers. Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar 2017 Pagina 9

11 4 Conclusies Door ZOOV Beheer is een herkenbaar vervoersysteem neergezet in de Achterhoek. Het vervoersysteem voldoet aan de gestelde doelen, waar zover meetbaar na het eerste half jaar. Aandachtspunten zijn: Kostenontwikkeling, met name van ZOOV Op Maat Monitoring efficiency Klanttevredenheid Het aantal gegronde klachten is lager dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat ondanks de invoering van een nieuw vervoersysteem, met een ander tariefstelsel. De stiptheid is hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Efficiency Bij de start in januari was extra vervoercapaciteit ingepland om eventuele problemen in de uitvoering op te vangen. Dat is te zien aan de efficiency in die maand. De inzet van de voertuigen wordt efficiënter. De kosten per geboekte kilometer zijn vrij constant gebleven in het eerste halfjaar (met uitzondering van januari). Effectiviteit Bij ZOOV Op Maat is een lichte kostenstijging te zien in het eerste half jaar van Deze kostenontwikkeling wordt door ZOOV Beheer gemonitord. Bij ZOOV Reisplanner, ZOOV School en ZOOV Werk lijken de kosten lager te zijn dan begroot. De uitvoeringskosten passen binnen de begroting uit de Kadernota Basismobiliteit. Kansen voor het MKB Met de aanbesteding van het vervoer zijn meer lokale bedrijven betrokken geraakt bij de uitvoering van het vervoer. Bij het vervoer van ZOOV School en ZOOV Werk heeft de opzet van de aanbesteding duidelijk geleid tot meer (directe) inzet van lokale bedrijven, ook vanuit het MKB. Social return In de aanbesteding van het vervoer is de toepassing van social return steeds verder uitgewerkt en is een invulling mogelijk die op maat gesneden is voor het vervoerbedrijf. De invulling is goed meetbaar en controleerbaar. Reizigersinspraak ZOOV Beheer heeft reizigersinspraak gefaciliteerd door het opzetten van een Reizigersadviesraad, met bijbehorend reglement. Klachtenafhandeling ZOOV beheer heeft een procedure voor klachtenafhandeling opgezet. ZOOV Beheer bewaakt de klachtenafhandeling. Er is een onafhankelijke geschillencommissie. Tussenevaluatie ZOOV Eerste halfjaar 2017 Pagina 10