Gemeente Lopik. Maart 2009.

Transcriptie

1 Evaluatie van het Collectief Vraagafhankelijk Vervoer (CVV, regiotaxi) gezien in het kader van de vervoersvoorzieningen die de gemeente Lopik biedt aan mensen met een beperking. Gemeente Lopik. Maart 2009.

2 Probleemstelling Op 24 oktober 2006 werd de notitie Vraagafhankelijk Vervoer door de raad vastgesteld. De notitie werd geschreven naar aanleiding van de ontwikkeling dat de vervoersvoorzieningen voor mensen met een beperking vanuit de WVG over zouden gaan naar de WMO. Het betreft de volgende vervoersvoorzieningen: 1. Collectief vraagafhankelijk vervoer, populair gezegd de regiotaxi 2. De individuele vervoerskostenvergoeding 3. Vervoersvoorzieningen voor aanpassing van eigen auto De kern van deze notitie is dat het Collectief Vraagafhankelijk Vervoer/regiotaxi, in tegenstelling tot vroeger, opgevat moet worden als een algemene voorziening, die een voorliggende voorziening is boven de individuele voorziening: de vervoerskostenvergoeding. De derde voorziening, de vervoersvoorzieningen voor aanpassing van de eigen auto, wordt hier verder buiten beschouwing gelaten. De regiotaxi is gemakkelijk toegankelijk: er bestaat geen inkomenstoets en de beoordeling of iemand een pasje kan krijgen voor de regiotaxi wordt getoetst op basis van eenvoudige criteria. De vervoersafstand is onbeperkt. Men kan reizen tegen openbaarvervoertarief. Het is de bedoeling dat mensen met beperkingen zoveel mogelijk met de regiotaxi reizen. Alleen personen die de regiotaxi medisch gezien niet kunnen gebruiken komen voortaan nog in aanmerking voor een individuele vervoerskostenvergoeding. Daarbij hebben ze de keuze tussen een Persoonsgebonden budget (PGB) of Zorg in natura (ZIN). Men kan bijvoorbeeld de eigen auto gebruiken of met een bruikleenauto dan wel een individuele taxi reizen. De vervoersafstand voor de individuele voorziening is op 3500 km per jaar gemaximaliseerd. De verwachting was dat door het nieuwe systeem veel minder mensen recht zouden hebben op een individuele vervoerskostenvergoeding. Dit zou voor de gemeente Lopik een flinke kostenbesparing betekenen. Ook zouden de administratieve lasten worden verlicht. Er zou o.a. met regiotaxipassen worden gewerkt waarvoor de vervoerder, niet de gemeente, verantwoordelijk was. De regiotaxipassen zouden verder een maximale geldigheidsduur van 5 jaar hebben. Ook zou de aanvraagprocedure voor gebruikers van de regiotaxi vereenvoudigd worden. Het financiële plaatje Voor de gemeente Lopik was de nieuwe regeling vooral interessant omdat hierdoor de kosten van vervoer voor mensen met een beperking zouden gaan dalen. In 2005 werd er door de gemeente Lopik ongeveer ,- uitgegeven aan de tegemoetkoming in de vervoerskosten. Per waren er in de gemeente Lopik 180 gebruikers van de vervoerskostenvergoeding. 2

3 De kosten van vervoer voor mensen met een beperking voor de gemeente Lopik (regiotaxi en vervoerskostenvergoeding) voor de periode hebben we in de tabel hieronder bij elkaar gezet. Kosten van vervoer van personen met een beperking voor de gemeente Lopik, periode Soort kosten Regiotaxi , , ,61 Vervoersk.vergoe , , ,87 Subtotaal , , ,48 Bijdrage , , ,97 provincie- Totale kosten , , ,51 Toelichting: Regiotaxikosten omvatten de kosten van de ritten, kosten van de taxipasjes en de beheerskosten Het gaat om een provinciale bijdrage aan de regiotaxi; voor 2008 wordt een schatting gedaan, het bedrag is nog niet bekend Wat kunnen we uit dit overzicht concluderen? Allereerst zien we een jaarlijkse stijging in de kosten van de regiotaxi. Dit heeft te maken met een toename van het aantal ritten en een toename van het aantal gebruikers. We verwachten dat dit patroon zich in de toekomst voort zal zetten. Zeker vanaf 2010 als kwaliteitsaspecten van vervoer gaan meespelen (zie verderop in het document). De beheerskosten, die ook onderdeel uitmaken van de kosten van de regiotaxi, zijn door de jaren heen op een gelijk, laag niveau gebleven. Pas in 2008 gingen de totale kosten(regiotaxi en de vervoerskostenvergoedingen) drastisch omlaag. De reden is dat er volgens de nieuwe regeling minder personen in aanmerking konden komen voor een vervoerskostenvergoeding. Dat de vervoerskosten in 2007 nog zo hoog waren komt omdat 2007 als een overgangsjaar werd beschouwd. De vervoerskostenvergoedingsregeling werd voor oude aanvragers (dat wil zeggen mensen die voor 1 januari 2007 een aanvraag hadden ingediend) bij wijze van overgangsregeling in 2007 voortgezet. Voor nieuwe aanvragers gold in 2007 de regiotaxi als voorliggende voorziening. Veel personen die eerder recht hadden op een vervoerskostenvergoeding voldeden niet meer aan de strenge medische criteria, omdat de regiotaxi nu als de voorliggende voorziening werd beschouwd. Dit zorgde voor enige onrust onder degenen die eerder een vervoerskostenvergoeding ontvingen. In 2007 en 2008 dienden een aantal personen die eerder recht hadden op een vervoerskostenvergoeding een bezwaarschrift in. In 2007 betrof het twee bezwaarschriften. Beide bezwaren werden ingetrokken. In 2008 hebben vier personen een bezwaarschrift ingediend. Twee bezwaarschriften werden 3

4 ingetrokken en twee werden er ongegrond verklaard. In de eerste drie maanden van 2009 werden geen bezwaarschriften ontvangen. De totale kosten voor vervoer bedroegen in 2008 rond een kwart van de kosten in 2007 en Inderdaad heeft de nieuwe regeling dus kostenbesparend gewerkt en kan daarom in dit opzicht een succes worden genoemd. Ervaringen van de gebruikers van de regiotaxi De vervoersvoorzieningen die de gemeente Lopik aan mensen met een beperking aanbiedt zijn bedoeld om aan hun vervoersbehoeften te voldoen. In hoeverre is men hierin geslaagd? Een belangrijke indicator is de tevredenheid van de gebruikers. Er zijn verschillende onderzoeken gehouden onder de reizigers van de regiotaxi. Uit onderzoek dat in 2008 door de provincie gedaan werd onder de gebruikers van de regiotaxi kwam naar voren dat de regiotaxi van de reizigers in het Veenweidegebied een gemiddelde van 7,2 kreeg. Laag gewaardeerd waren de klachtenafhandeling en de punctualiteit. Hoog gewaardeerde aspecten waren de klantvriendelijkheid van de chauffeur/ telefoniste, het rijgedrag en de stratenkennis van de chauffeur, en de reinheid en het comfort van de voertuigen. In het WMO-klanttevredenheidsonderzoek over het jaar 2007 kwam het volgende naar voren: ook hier was men zeer positief over de behulpzaamheid van de chauffeur en het gemak waarmee men de rit kon regelen. De wachttijden, de reisafstand en de punctualiteit werden als knelpunten ervaren. Wat de prijs per rit betreft was het merendeel van de reizigers tevreden (81%), niettemin stak dit cijfer ongunstig af tegenover wat de reizigers in andere gemeenten vonden. Daar lag het gemiddelde op 92%. Het percentage dat tevreden was over de tegemoetkoming vervoerskosten lag 20% lager in de gemeente Lopik (62%) dan in de andere gemeenten (82%). Op dit moment doet de provincie een onderzoek naar de ervaringen van rolstoelgebruikers met de regiotaxi. Bij de gemeente Lopik kwamen in 2008 veel klachten binnen over de regiotaxi. Het ging hier om telefonische klachten, geen officiële bezwaarschriften. Vooral het gebrek aan punctualiteit van de regiotaxi was veel reizigers een doorn in het oog. Ook uit de managementrapportages van de provincie voor 2008 valt op te maken dat het aantal klachten in 2008 over de regiotaxi flink is toegenomen. De provincie heeft medio 2008 de druk op de vervoerder om zijn dienstverlening te verbeteren behoorlijk opgevoerd. Tegen eind 2008 zagen we hiervan al de eerste resultaten, namelijk een afname van het aantal klachten dat bij de gemeente werd ingediend. Vervoersvoorzieningen voor mensen met een beperking: andere accenten. Eind 2009 loopt het contract met de huidige vervoerder die de regiotaxi exploiteert af. De samenwerkende gemeenten (Abcoude, Breukelen, Loenen, 4

5 Lopik, Montfoort, Oudewater en Woerden) hebben voor de volgende contractperiode unaniem de wens uitgesproken om meer nadruk te leggen op de kwaliteit van de regiotaxi en niet alleen de prijs in beschouwing te nemen bij het gunnen van het contract. In het bestek wordt uitgegaan van een 60%/40% verdeling prijs/kwaliteit. Er wordt vooral ingezet op punctualiteit. Om het op tijd rijden te bevorderen en het in gebreke blijven te straffen zal er een goed doordacht bonus/malussysteem toegepast worden. Andere verbeteringen zijn: een uitbreiding van de rijtijden, een gratis telefoonnummer voor het reserveren van ritten, een groter aantal puntbestemmingen en een gunstig tarief voor meereizende begeleiders van geïndiceerde WMO-gebruikers. De wethouders van de deelnemende gemeenten hebben onlangs een convenant getekend rondom de samenwerking betreffende de aanbesteding. Medio 2009 zal bekend zijn wie de vervoerder voor de volgende contractperiode wordt. De uitbreiding van de dienstverlening van de regiotaxi vanaf 2010 impliceert voor de gemeente Lopik hogere kosten voor vervoer van mensen met een beperking. De extra kosten worden geschat op een bedrag van 7000,-. Deze extra kosten zullen jaarlijks terugkomen en wellicht stijgen omdat er meer gebruik gemaakt zal worden van de regiotaxi vanwege de vergrijzing van de bevolking. Ook zal de regiotaxi steeds bekender worden en betere diensten verlenen, omdat de kwaliteit benadrukt wordt. Een deel van de kostenbesparing zal op deze manier worden ingezet. Hier staat echter tegenover dat er meer gebruik van de regiotaxi gemaakt zal worden en dat er meer tevreden reizigers zullen zijn. Deze uitgaven lijken daarom volledig verantwoord. En hiermee is de gemeente Lopik goed op weg om optimaal te voldoen aan de vervoersbehoeften van mensen met beperkingen. Een aandachtspunt blijft de groep van mensen/ouderen met een beperking die medisch gezien niet in aanmerking komt voor een individuele vervoerskostenbijdrage, maar er wel tegen opziet om met de regiotaxi te reizen. Dit komt omdat mensen/ouderen met een beperking de lange rijtijden ongemakkelijk vinden. Soms moeten ze leen tijd wachten totdat ze opgehaald of afgezet worden. Dit kan ertoe leiden dat men dan liever helemaal niet reist en thuis blijft, waardoor deze mensen in een isolement kunnen raken. Het is moeilijk te bepalen hoe groot deze groep momenteel is. Het is ook de vraag hoe we binnen de bestaande vervoersvoorzieningen aan de wensen van deze groep tegemoet kunnen komen. Literatuur Vraagafhankelijk vervoer. Een voorstel voor aanpassing van het vergoedingensysteem voor de vervoerskosten van mensen met een beperking. Juli Gemeente Lopik. Inge Doorn. Nieuwsbrief Regiotaxi Veenweide. September Uitgave van de Provincie Utrecht in samenwerking met de vervoerder voor de Regiotaxi Eemland-Heuvelrug en Veenweide. Tevredenheidsonderzoek WMO Rapport Tevredenheid cliënten WMO. Gemeente Lopik. 5

6 6