Opvolging van groei bij kinderen met cerebrale parese

Transcriptie

1 Opvolging van groei bij kinderen met cerebrale parese Mathieu Roelants 1, Fien Geeraert 2, Heidelinde Allemon 1, Koen Huysentruyt 3, Peter Prinzie 4, Jean De Schepper 3, Els Ortibus 5 1 Omgeving en Gezondheid/Jeugdgezondheidszorg, Maatschappelijke Gezondheidszorg en Eerstelijnszorg, KU Leuven; 2 Dienstencentrum Gi(d)ts, Gits; 3 Universitair Ziekenhuis Brussel, 4 Erasmus Universiteit, Rotterdam, Nederland. 5 Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen UZ Leuven.

2 Inleiding Kinderen met cerebrale parese (CP) hebben een hoog risico voor co-morbiditeit, ondervoeding, groeiachterstand en -vertraging,... bv. gebrekkige mondmotoriek (> 80%); gastro-oesofageale reflux (75%); chronische constipatie (75%); slikstoornissen (60%); abdominale pijn (30%) Opvolgen van lengte, gewicht, voedingsstatus is belangrijk maar vormt een uitdaging Welke parameters? Lengte, kniehoogte, lengte van ulna of tibia,... Gewicht, huidplooien, BIA, DXA Welke referentiecurven? Typisch ontwikkelende kinderen, conditie specifieke referentiecurven Deze presentatie: kniehoogte als maat voor lengtegroei

3 Waarom kniehoogte? Meting van lengte/gestalte is (i) moeilijk uit te voeren en (ii) vaak onbetrouwbaar; omwille van contracturen, scoliose, onwillekeurige motoriek, onvermogen om recht te staan, slechte medewerking omwille van beperkt cognitief vermogen,.... segmentmetingen als a proxy voor lengtegroei kniehoogte Kleinste voorspellingsfout (lengte) Eenvoudig te standaardiseren Referentiecurven beschikbaar

4 Groeireferentiecurven voor CP NAGCPP: kniehoogte (Stevenson et al., 2006) Lifeexpectancy.org: lengte, gewicht, BMI naar GMFCS niveau (I V N/TF ) (Day et al., 2007; Brooks et al., 2011) GMFCS I V

5 Palisano et al. Dev Med Child Neurol. 1997

6 Methode Multicenter gemengd-longitudinale studie n = 332; 799 metingen (baseline, 6, 12 maanden) GMFCS I (15%), II (29%), III (15%), IV (17%), V (24%) 61% jongens 80% spastisch, 13% dyskinetisch; 7% atactische type 80% bilaterale distributie 52% premature geboorte 6% gastrostomie

7 Methode 1. Lengte schatten op basis van kniehoogte en vergelijken met referentiecurve typisch ontwikkelende kinderen; 2. Vergelijken van kniehoogte met bestaande referentiecurven; 3. Schatten van een enkele referentiecurve voor kniehoogte (GMFCS I - V) (LMS); 4. Schatten van een GMFCS specifieke referentiecurve (GAMLSS)

8 Resultaten (1) Schatten van lengte, vergelijken met typisch ontwikkelende kinderen Lengte = (KH x 2.93) cm (SD 4.16 cm; n = 65) [Pilot, F. Geeraert] Weinig kinderen in de normale zone ; Bijkomende schattingsfout (SD >> 1) Gemiddelde (SD) z-score jongens -4.1 (1.9); meisjes -4.3 (1.9)

9 Resultaten (2) Vergelijken van kniehoogte met bestaande referentie (NAGCPP) NAGCPP gebaseerd op GMFCS III V gemiddelde (SD) z-score jongens 0.9 (1.1); meisjes 1.2 (1.3) Te hoog!

10 Resultaten (2) Vergelijken van kniehoogte met bestaande referentie (NAGCPP) NAGCPP gebaseerd op GMFCS III V; data nu ook gemiddelde (SD) z-score jongens 0.3 (0.9); meisjes 0.8 (1.0) Wat met GMFCS I en II?

11 Resultaten (3) Schatten van een enkele referentiecurve (GMFCS I V)(LMS) Gewogen voor gelijke verdeling GMFCS*leeftijd Lambda = 1 (normale verdeling); Mu = 4 (m) of 5 (f) edf; Sigma = (m) or (f) (1[!] edf)

12 Resultaten (3) Schatten van een enkele referentiecurve (GMFCS I V)(LMS) Z-scores (model residuals); in kleur naargelang GMFCS GMFCS gradiënt 1 > 2 > 3 >

13 Resultaten (4) Schatten van een GMFCS specifieke referentiecurve (GAMLSS) GMFCS gradiënt in model opgenomen: KH = f(leeftijd + GMFCS; geslacht) Lambda = 1 (normale verdeling) Log(mu) = cs(leeftijd, 3 edf) + GMFCS (constante verhouding) Log (sigma) = GMFCS (constante verhouding) zelfde SD leeftijd

14 Resultaten (4) Schatten van een GMFCS specifieke referentiecurve (GAMLSS) GMFCS gradiënt in model opgenomen: KH = f(leeftijd + GMFCS; geslacht) Lambda = 1 (normale verdeling) Log(mu) = cs(leeftijd, 3 edf) + GMFCS (constante verhouding) Log (sigma) = GMFCS (constante verhouding) zelfde SD leeftijd

15 Resultaten (4) Schatten van een GMFCS specifieke referentiecurve Mission accomplished?

16 Resultaten (suppl) Snelheid & conditionele groei Groeisnelheid over 6 maanden cm/jaar ( annualized ) (beduidend) meer variatie! Groeispurt niet zichtbaar (groepsniveau) correlatie tussen z-scores neemt toe met leeftijd vergelijkbaar M/F; 6/12M z 2 = z 1 *r; VAR = 1 r 2

17 Besluit Bij gebruik van kniehoogte geen bijkomende schattingsfout Nood aan CP specifieke referentiecurven? GMFCS niveau in rekening brengen? aftoetsen tov. latere klinische outcome! (verder onderzoek ) 10 referentiecurven gebaseerd op n = 799 (GAMLSS) Eenvoudige modellen (kleine kans op overfitting, bias is mogelijk) Meer data nodig om S-curve beter te schatten Andere parameters, e.g. gewicht, BMI, MUAC, huidplooien,