6. Goedkeuring van de notulen van de raadsvergadering van 28 september Ingekomen stukken.

Transcriptie

1 NOTULEN van het verhandelde in de openbare raadsvergadering, gehouden ten raadhuize op woensdag 19 oktober 11 om. uur. Nr. 11it A G E N D A GEDEELTE BEGROTINGSBEHANDELING: 1. Opening 2. Vaststelling van de raadsagenda. 3. Algemene beschouwingen en debat inzake de ontwerp gemeentebegroting Vaststelling van de gemeentebegroting Ontwerpbesluit inzake vaststelling Najaarsnota 11. A G E N D A REGULIER GEDEELTE: 6. Goedkeuring van de notulen van de raadsvergadering van 28 september Ingekomen stukken. AKKOORDSTUKKEN 8. Ontwerpbesluit inzake herhuisvesting ZMLK St. Jan Baptist. BESPREEKSTUKKEN 9. Ontwerpbesluit inzake nieuwbouw dierenwelzijnscentrum.. Ontwerpbesluit inzake wijziging Uitvoeringsregeling Invorderingswet Sluiting Aanwezig de leden: Mede aanwezig: J.G. Bok, L.J.M. Crombach, M.M.L. van Drunen, E.H. Gehlen, S.H.G. Gorissen, J.L.P. Hanssen, W.J. Heijltjes, A.M.J.G. Housen Donners, H.G. Housen, H.J.G.M. Jacobs, P.H.L. Kockelkorn, R.A. Kool, Y.J.F. Lataster, P.G.J. van der Mierden, M.S.A. Ribbink Pieters, J. Roland, A. Rossel, J. Rozema, M.P.P. Ruiters, P.D. Schepers, J.H. Schlangen, D.W.J. Schneider, J.A. Severins, J.P.P. Spiertz, R.J.W. Sulmann, C.J.A. Szalata Thomas en P.J. Wöltgens. de wethouders Jongen, Szalata Thomas, Terpstra, Thomas en Weijers. Afwezig: Voorzitter: mw. E.C.C.J. Bremen Munsters en de heer J.W.A. Vinders, met kennisgeving. de heer J.J.M. Som, burgemeester. Pagina 1 van 81

2 Griffier: mw. H.J.W. Jacobs van Dongen, griffier. 5 PUNT 1 OPENING De voorzitter heet de aanwezigen en de kijkers thuis van harte welkom en geeft vervolgens het woord aan de heer Schlangen, die vandaag conform afspraak de overweging voorafgaand aan de raadsvergadering zal uitspreken. De heer Schlangen geeft aan, dat het vandaag inderdaad aan hem is om de overweging uit te spreken. Hij zou iets willen vertellen over het wel en wee van de stad. Kerkrade wordt incidenteel door bepaalde gebeurtenissen en zaken negatief neergezet. De indruk wordt hierdoor gewekt, dat Kerkrade er grijs en grauw bij ligt. Overall pessimisme? Volgens hem niet. Kerkrade toont zich steeds vaker in zijn volle glans. Hier staat men echter niet altijd bij stil. Een voorbeeld. Neem afgelopen zondag; een prachtige, zonnige najaarsdag. Locatie: Parkstad Limburg Stadion. Roda JC Kerkrade wint met perspectief gevend spel van opponent ADO Den Haag en duizenden mensen vieren feest en gaan wellicht voldaan naar huis. In Kerkrade Centrum was de Decathlon loop van kilometer een succes met een oppermachtig Keniaans talent als overwinnaar van wie nog veel te verwachten valt. Na afloop bleven veel mensen hangen op het marktplein en liepen de terrassen vol onder het genot van de vele sjpaskapellen. In Eygelshoven wordt voor het eerst een jaarmarkt georganiseerd; een zeer geslaagd evenement waarbij het nieuwe horecaplein met zijn terrassen tot in de avonduren kan profiteren van de vele bezoekers. En last but not least het Hof van Gaia waar de culinaire wandeling over Landgraafs en Kerkraads grondgebied eindigt en waar zo n 0 enthousiaste wandelaars aan deelnamen. De hier gemaakte winst gaat naar de goede doelen; in dit geval de Cliniclowns en t Knoevelhöfke in Landgraaf. Zomaar een mooie dag met en door fijne mensen in een gezellige stad. Vervolgens citeert hij uit een gedicht van Toon Hermans: Er zijn nog immer die momenten van vervoering.. De voorzitter bedankt de heer Schlangen voor diens overweging en opent vervolgens de vergadering. Hij verwelkomt het voltallige college voor de behandeling van de begroting 12 en de najaarsnota 11. Verder is hij zelf uitgenodigd voor agendapunt 9. De heer Terpstra is uitgenodigd voor agendapunt en de heer Weijers is uitgenodigd voor een motie van de VVD inzake overleg met de provincie inzake inbedding buitenring. PUNT 2 VASTSTELLING VAN DE RAADSAGENDA De voorzitter merkt op, dat bij de vaststelling van de raadsagenda in eerste instantie met betrekking tot de algemene beschouwingen de afspraak gemaakt is, dat dezelfde spreekvolgorde zou worden aangehouden als vorig jaar en het jaar daarvoor; namelijk in volgorde van bemensing van de fracties van klein naar groot. In het presidium is dit ook besproken en daarbij heeft het presidium geopperd dat het wellicht aardig zou zijn om in de algemene beschouwingen enige afwisseling aan te brengen door om beurten een oppositiepartij en een coalitiepartij aan het woord te laten. Hij heeft begrepen, dat een aantal fracties zich niet konden vinden in dit voorstel van het presidium. Enerzijds omdat men vast wilde houden aan de afgesproken volgorde van de voorgaande jaren, maar ook omdat in de krant reeds die eerder afgesproken volgorde van de voorgaande jaren al gepubliceerd was. Nu zijn er twee opties, te weten vasthouden aan die eerder afgesproken volgorde van de voorgaande jaren, namelijk GroenLinks, Fractie Kool, VVD, Lokaal Alternatief, Fractie Jacobs, CDA, Burgerbelangen en Partij van de Arbeid. Ofwel de in het presidium voorgestelde variant volgen, namelijk GroenLinks, CDA, Fractie Kool, Burgerbelangen, VVD, Partij van de Arbeid, Lokaal Alternatief en Fractie Jacobs. Hij laat de beslissing graag aan de raad zelf over. Pagina 2 van 81

3 De heer Van Drunen deelt mede, dat de fractie van de Partij van de Arbeid wenst vast te houden aan de spreekvolgorde, zoals die afgesproken is in het Seniorenconvent en zoals die ook in de krant heeft gestaan. Dat lijkt hem ook eerlijker voor de toeschouwers thuis. De voorzitter vraagt of de rest van de raad daarmee kan instemmen. De heer Roland geeft aan, dat de Fractie Jacobs ook geen moeite heeft met de in het presidium voorgestelde variant. De voorzitter vraagt de raadsleden, die vóór de oude variant zijn om hun hand op te steken en constateert, dat een meerderheid van de raad voorstander is van het aanhouden van de spreekvolgorde, zoals die ook in voorgaande jaren gehanteerd is. Alvorens te starten met de begrotingsbehandeling en de algemene beschouwingen daaromtrent wil hij eerst graag de aandacht van de raad voor een nieuwe ontwikkeling in het kader van het centrumplan. Hij heeft dat reeds besproken met de fractievoorzitters, maar wil de overige raadsleden die informatie zeker niet onthouden. Een nieuwe fase van het winkelcentrum. Op 27 mei 08 heeft de gemeente Kerkrade met Metroprop een realiseringsovereenkomst gesloten voor de bouw van een nieuw winkelcentrum. Deze realiseringsovereenkomst voorziet in een centrum conform het vlekkenplan van september 07 met de bijbehorende stedenbouwkundige en programmatische invulling en dit alles onder de financiële voorwaarden, zoals die gezamenlijk door de gemeente Kerkrade en Metroprop zijn afgesproken. Wat ook opgenomen is, is een indicatieve planning, die voorziet in de aanvraag van een bouwvergunning door Metroprop in mei 09 en de start van de bouwwerkzaamheden in het eerste kwartaal van. Aan het begin van deze bestuursperiode is met Metroprop afgesproken, dat zij uiterlijk medio 11 een aanvraag voor een bouwvergunning dan wel een omgevingsvergunning zullen indienen. En hoewel het de gemeente gelukt is om binnen de afgesproken tijd ten behoeve van dat centrumplan een onherroepelijk bestemmingsplan te realiseren, is het Metroprop niet gelukt om binnen dat beoogde tijdsbestek een vlekkenplan uit te werken om te komen tot een definitief ontwerp wat geschikt is voor de aanvraag van een bouwvergunning, laat staan om alles ten uitvoer te brengen. Het afgelopen jaar heeft het college via de stuurgroep centrumplan herhaaldelijk bij Metroprop erop aangedrongen om te komen tot een uitvoerbaar plan binnen de kaders van de realiseringsovereenkomst en dat heeft niet geleid tot een concreet resultaat, terwijl zorgvuldige bestudering van de door Metroprop aangedragen alternatieven tot de conclusie leidde, dat geen van allen binnen de ruimtelijke en binnen de financiële kaders passen, die zijn afgesproken. Ondanks veelvuldig verzoek aan Metroprop is de commerciële haalbaarheid van het plan niet aangetoond. In een ultieme poging om tot definitieve planvorming te komen, heeft hij als voorzitter van de stuurgroep centrumplan per brief van 1 september 11 Metroprop verzocht om uiterlijk 23 september een stedenbouwkundig plan aan te leveren, dat zowel in programmatisch als in financieel opzicht is uitgewerkt en gebaseerd is op de realiseringsovereenkomst. Binnen die gestelde termijn heeft de gemeente geen stedenbouwkundig plan ontvangen. Wat de gemeente wel heeft ontvangen, is een brief van Metroprop, gedateerd op 21 september 11, waarin wordt aangegeven, dat men niet aan een aanvraag omgevingsvergunning zal beginnen voor een project en al helemaal niet dit project dat met een tekort begint. In een in dezelfde brief gepresenteerd alternatief plan staat naar de stellige overtuiging van de gemeente nadrukkelijk een financieel onoverbrugbaar tekort. Men wenst geen verdere uitvoering te geven aan de realiseringsovereenkomst en stelt in de hiervoor genoemde brief van 21 september 11 voor om een nieuwe realiseringsovereenkomst te maken tussen de gemeente en Metroprop. Dat is voor het college aanleiding geweest om zich opnieuw over deze situatie te beraden. Dat heeft het college ook verschillende keren gedaan. Het college heeft ook samen met Metroprop geconcludeerd, dat vasthouden aan de realiseringsovereenkomst van 27 mei 08 niet zal leiden tot het gewenste resultaat. In de stuurgroepvergadering van 18 oktober jl. heeft de gemeente aan Metroprop medegedeeld, dat het college samen met Metroprop van oordeel is, dat de realiseringsovereenkomst als ontbonden moet worden beschouwd en dat het college heeft besloten om ter zake de regie te nemen en in de komende periode de mogelijkheden te onderzoeken van een in alle opzichten haalbare herontwikkeling van het centrum Kerkrade, waarbij ook de herontwikkeling van de passage en de bibliotheek en het theater centraal staan. De komende maanden blijft het college met Metroprop in gesprek, zeker om te bezien in hoeverre Metroprop kan participeren in het nieuwe plan. Hij heeft gemeend dit vooraf aan de fractievoorzitters en de raad kenbaar te moeten maken, temeer daar vandaag een belangrijk onderwerp als de algemene Pagina 3 van 81

4 begrotingsbeschouwingen aan de orde is. Het college heeft hier heel lang over nagedacht. Het is van belang om strategisch heel duidelijk te laten zien waar men staat. En het is ook van belang om te weten, dat wij een serieus gemeentebestuur zijn en achter ons hebben om met heel veel actie dit geheel waar te maken en dan moet je met elkaar ook in dezelfde weg en dezelfde richting en dezelfde strategie kunnen gaan denken. Afgesproken is om de komende maanden ons te herbezinnen. Wij komen in januari met een vlekkenplan waarin wij de aspecten zullen bespreken en ook de strategie zullen uitwerken. Aanstaande november is er een commissievergadering, daarvan is in het presidium al afgesproken dat wij in de commissie GEZ de zaak zullen toelichten en in grove lijnen aan zullen geven in welke richting wij met elkaar zullen gaan werken om het centrum nadrukkelijk dat smoelwerk te geven wat het verdient. We hebben in Eygelshoven de zaak keurig voor elkaar, daar hebben we tegen de stroom in gezwommen, we hebben dat in West gedaan en dat gaan we in het centrum ook doen. Vervolgens wordt de brief van Metroprop aan de raadsleden uitgedeeld. De heer Kool merkt op, dat in de vorige raadsvergadering de SVO PL aan de orde was en toen werd hij teruggevlagd door de heer Bok met de opmerking, dat spreker iets gezegd zou hebben, dat niet in overeenstemming was met de waarheid. Na afloop van de raadsvergadering hebben beide heren gezamenlijk het krantenbericht gelezen en de conclusie was, dat de opmerking van de heer Bok niet terecht was. De term niet geheel waar kan dan ook veranderd worden in geheel waar. De voorzitter vraagt de heer Kool wat zijn opmerking te maken heeft met de vaststelling van de raadsagenda. De heer Kool verontschuldigt zich voor het feit, dat hij blijkbaar enigszins op de zaken vooruitloopt. Deze opmerking naar aanleiding van de notulen hoort thuis bij de goedkeuring van de notulen. De voorzitter merkt op, dat de heer Kool zijn punt duidelijk heeft gemaakt. De opmerking van de heer Kool zal straks bij de goedkeuring van de notulen worden meegenomen. De raadsagenda wordt vervolgens conform vastgesteld. PUNT 3 ALGEMENE BESCHOUWINGEN EN BERAADSLAGINGEN INZAKE DE ONTWERP GEMEENTEBEGROTING 12. Zoals zojuist afgesproken zal GroenLinks beginnen met de algemene beschouwingen. Even voor de mensen thuis. We hebben een tijdstip afgesproken van minuten voor de kleinere fracties en minuten voor de grotere fracties. Ik zal me daar ook strikt aan houden. Omdat ik de vorige keer wat ruimte liet voor sommige fracties werd me later voor de voeten gegooid waarom hij wel en hij niet. Dus ik zal me strikt aan de afgesproken tijden houden. Dan is het voor iedereen duidelijk. De heer Rossel, fractievoorzitter van GroenLinks: De algemene beschouwingen zijn weer aan de orde en ook dit jaar gaat GroenLinks voorop. Voorop, zoals GroenLinks dat als kleinste raadsfractie deze bestuursperiode al vaker op meerdere fronten heeft laten zien. Echter is het nu niet zozeer tijd om naar onszelf te kijken, maar naar hetgeen het college van plan is op financieel en beleidsmatig vlak met Kerkrade. Het is duidelijk dat het weer herfst is. De temperaturen buiten nemen drastisch af en het weer wordt wisselvallig. Zelfs de eerste nachtvorst is een feit geweest. Echter doet dit college het voorkomen alsof het in Kerkrade permanent zomer is en de zon altijd schijnt wanneer het om de financiële situatie gaat. Een soort van Monaco aan de Worm. Echter is het stilte voor de storm. De financiële situatie is als een pikzwarte atmosfeer overal om ons heen. Er gaat een fikse hagelbui met stevig onweer aankomen. En als we niet uitkijken, zijn overstromingen onvermijdelijk. In tegenstelling tot voorspellingen van meteorologen is dit geen voorspelling, maar een feitelijke constatering. Pagina 4 van 81

5 Het is dan ook zeer verwerpelijk dat onze wethouder van financiën dit beeld recent nog eens prominent in de media onder de aandacht bracht. En nog erger is het dat bepaalde fracties in deze raad deze struisvogelpolitiek klakkeloos volgen. Regeren is immers vooruitzien, maar dat geldt klaarblijkelijk niet voor Kerkrade. Als er maar geld uitgegeven kan worden aan leuke investeringsdoeleinden is het goed, maar de pijnlijke bezuinigingen zijn niet te voorkomen. Er komt zeker geen afstel van dit hernieuwde uitstel. Ingrijpen is noodzakelijk om Kerkrade gezond te houden. Eigenlijk is de huidige financiële situatie al niet meer gezond. De begrotingssaldi van de komende jaren zijn uitermate geflatteerd; zeg maar opgepoetst. GroenLinks durft zelfs te stellen dat de laatste gepresenteerde saldi geen waarheidsgetrouw beeld geven. Zo dient er bijvoorbeeld simpelweg rekening te worden gehouden met de zekere tegenvaller bij de Brandweer Zuid Limburg. Deze ogenschijnlijk kleine structurele tegenvaller van euro per jaar zorgt er wel voor, dat de begrotingssaldi van 12, 13 en niet meer sluitend zijn. Dan hebben wij het nog niet eens gehad over de decentralisatie van rijksbezuinigingen die het Kabinet Bruin I ons voorschotelt. De rechtse rakkers van VVD en CDA, gesteund door de PVV en SGP, torpederen de lage inkomens en middeninkomens. De sociale zekerheid en de zorg wordt drastisch uitgekleed. En de gemeenten mogen straks met fors minder middelen het allemaal gaan opsoppen op uitvoeringsvlak. Vele miljarden euro s structureel bezuinigen op de gemeenten. Helaas kunnen we onze onvrede hierover alleen bij de volgende verkiezingen voor de Tweede Kamer in pas weer duidelijk maken. Dus moeten wij ons op de korte termijn helaas voorbereiden op draconische maatregelen. Het blijft echter nog steeds onduidelijk wat de gevolgen voor Kerkrade zijn. Zelfs verder dan een boterzachte voorspelling van circa 2 miljoen euro jaarlijks komt het niet. En dat terwijl links en rechts toch hele andere bedragen aan het licht komen. Ook bij vrijwel iedere andere gemeente in onze omgeving is er meer inzicht dan in Kerkrade. Neem nu de situatie bij Licom N.V. waar structureel vanaf dit jaar miljoenen euro s tekort opduiken. Kerkrade zal vanaf dit jaar tot en met ruim 14 miljoen euro moeten bijlappen. Over incidentele tekorten is hier geen sprake. Een visie is er evenmin. Wel onderzoek na onderzoek, maar nog geen begin van een oplossing. En ook bij de drastische stelselwijziging van de bijstand is nog steeds niet duidelijk wat dit financieel voor effect gaat hebben. Wel weten we hoeveel wij gekort worden op het participatiebudget, maar niet wat er onder de streep voor saldo overblijft. Deze wijziging gaat wel al per 1 januari aanstaande in. Het moge duidelijk zijn dat het uur u al is aangebroken. Daadkrachtig handelen is dan ook een absolute must. GroenLinks zal vanaf het begin constructief meedenken om Kerkrade de komende jaren financieel gezond te houden. Deze verantwoordelijkheid gaat GroenLinks niet uit de weg. Het zou immers maar al te gemakkelijk zijn om de bezuinigingen zo meteen in de schoenen van de coalitie te schuiven. Iedereen heeft een verantwoordelijkheid in dit moeilijke proces. Het is echter gedaan met complimentjes zolang er niet daadkrachtig vanuit college en raad wordt gehandeld om de donkere lucht te klaren. Er lijkt hier nog geen meerderheidsbesef over hoe ernstig de situatie wel niet is dan wel gaat zijn. En de raad heeft in dat kader zijn eigen verantwoordelijkheden en hoeft niet op het college te wachten. Wij behoren geen schoothondjes te zijn van het college. Integendeel; het college zou het schoothondje van de raad moeten zijn. De raad bepaalt, het college voert uit. Te vaak lijken deze rollen omgedraaid of op zijn minst bestaat de schijn hiertoe. En dan de vele dubieuze inzichten van dit college in de begroting en najaarsnota. Inkomsten uit bouwleges meer dan twee keer zoveel begroten dan we in daadwerkelijk hebben kunnen beuren. En dit dan weer corrigeren met de najaarsnota. Of maar uit blijven gaan van een groei van de totale inkomsten uit de OZB terwijl het aantal woningen permanent zal afnemen. Of dit voorjaar voorstellen de exploitatiereserve zowat volledig leeg te trekken ten gunste van de investeringspot en nu weer een reserve WSW willen aanleggen van 6 miljoen euro om de tekorten in de exploitatie bij Licom N.V. op te vangen. En nog maar te zwijgen dat zo een keuze indruist tegen het principe, dat structurele tekorten ook met structurele middelen opgevangen dienen te worden. GroenLinks dient zo meteen dan ook een tweetal moties in om iets van visie te gaan krijgen in deze politiek bestuurlijke arena daar waar het gaat om de gevolgen van de rijksbezuinigingen voor deze gemeente en de gevolgen van de krimp op de financiën. Visie, die hard nodig is. De eerste motie is qua Pagina 5 van 81

6 strekking soortgelijk aan die van december. Toen was er nipt geen meerderheid in deze raad. Uiteraard hoopt GroenLinks dat nu wel een meerderheid inziet dat we een jaar verder zijn en er nog steeds geen visie is op de toekomst van de woonlasten in relatie tot de bevolkingskrimp. De tweede motie vraagt om doorrekeningen wat het coalitie en gedoogakkoord van de huidige regering gaan betekenen voor Kerkrade en hier ook in de planning en control cyclus de laatste stand van zaken continu over weer te geven. Niet alleen wat de financiële consequenties zijn, maar ook de beleidsmatige aspecten en dit beginnend met de eerstvolgende voorjaarsnota. Dan een tweetal andere opmerkingen. Allereerst het centrumplan. En niet het puntenplan, maar het Metropropplan. Het aanvankelijke centrumplan, wat zojuist dus weer van tafel is gegaan. U heeft zich binnen het college dit persoonlijk toegeëigend en u heeft de raad beloofd dat er voor het einde van dit jaar de eerste bouwaanvraag zou zijn ingediend. U had dan immers 1,5 jaar de tijd om dit te bewerkstelligen. Helaas heeft de actualiteit ons alweer ingehaald. Het niet nakomen van deze afspraak zal voor wat GroenLinks betreft niet zonder zwaarwegende consequenties kunnen blijven. We zullen ons dadelijk tijdens de schorsing en de pauze dan ook bezinnen op wat wij hiermee gaan doen. Bij de beschouwingen van afgelopen jaar stelde GroenLinks een zestal duidelijke beleidsmatige vragen aan het college. Nu een jaar verder zouden wij deze vragen opnieuw kunnen stellen, daar er op het behoud van volwaardig voortgezet onderwijs, het uit het slop trekken van de particuliere woningmarkt, het blijven bestrijden van de Buitenring Parkstad Limburg, het creëren van werkgelegenheid en het terugdringen van werkloosheid, het gezond houden van de financiële situatie en het terugdringen van broeikasgassen, het verminderen van energieverbruik en het stimuleren van duurzame energie nog in de ogen van GroenLinks weinig tot niets wordt ondernomen. GroenLinks is zich er van bewust dat de inbreng deze keer een sterk negatieve teneur heeft. Met de vele lofuitingen, die normaliter uit coalitiehoek voortkomen is dat dan in balans. GroenLinks blijft wel te allen tijde fair en oprecht. Het heeft geen zin om maar iets te roepen om maar wat te roepen of om tegen te zijn vanwege het tegen zijn. GroenLinks zal tevens nog een derde en vierde motie indienen. Deze moties hebben betrekking op de vele tientallen miljoenen euro s, die in een oerwoud aan reserves zitten en die de komende jaren in investeringen omgaan. Het college wordt verzocht onderzoek te verrichten naar de staat van de reserves. Zijn deze nog wel allemaal zinvol? En tevens verzoekt GroenLinks het college de langjarige investeringen opnieuw tegen het licht te houden. Deze investeringen dienen met name in de tijd te worden bezien en wellicht moeten deze worden herzien. Ik rond af. Het college wil vele miljoenen euro s nog besteden en investeren deze periode. De riante reservepositie zal daardoor snel teruglopen. Daarnaast komt er vanuit het college nog steeds geen proactieve vooruitblik over de te verwachten bezuinigingen. Wel de lusten, niet de lasten. GroenLinks werkt beter! Dank u wel. De heer Kool, fractievoorzitter van de Fractie Kool: Meneer de voorzitter, dames en heren thuis, dames en heren op de tribune, raadsleden en college. Het is vervelend te moeten mededelen, dat er onweer op komst is. Dat geeft altijd een onrustig gevoel, want je weet nooit hoe het uitpakt. Maar dat het vieëtsieg is, dat weten we wel. Met de begroting van 12 is het niet anders. Het blijft een gok waar het zwaartepunt komt te liggen. Alhoewel de gok niet zo zal uitpakken, dat die ook op de sterkste schouders terechtkomt. Gemeenten worden gekort, maar moeten wel meer taken naar zich toe trekken. Denk hierbij onder andere aan de Jeugdzorg. Een taak die gemeenten toegeschoven krijgen vanuit de Provincie. Een taak die een gemeente toekomst kan verschaffen of juist niet. Als de gemeente goed met de youngsters door de bocht komt, dan hebben we alle kans dat ze blijven. Maar als het niet wil klikken tussen jeugd en overheid, dan ligt het voor de hand dat ze vertrekken. Een deel van deze kinderen zich bevindt in de lage loon dan wel uitkeringsgezinnen. Hiervan komt ook weer een groot gedeelte uit eenoudergezinnen. 7,5% van de jongeren komt in aanraking met jeugdzorg. Zij zoeken ondersteuning voor hun problemen en staan vaak open voor de hulp, die aangeboden wordt. Maar wil je de jeugd houden, dan moet hij niet voor je voeten weggemaaid worden. Nieuwe inwoners, die Pagina 6 van 81

7 naar Kerkrade trekken om hier een ander bestaan op te bouwen en die met kinderen komen, moeten op hun vraag naar welke school ze kunnen gaan, niet te horen krijgen: school, daar doen we niet aan. Kerkrade heeft nog een beetje jeugd. Deze jongeren wonen over het algemeen graag hier. Ze nemen deel aan het verenigingsleven, uiten zich in verschillende muziekvormen, spelen toneel of hangen rond bij de hangjongerenplek. Maar hoe dan ook; ze vormen een deel van ónze gemeenschap. Maar zo langzamerhand verdwijnen zij om in het Heerlense en het Landgraafse weer op te duiken. Willen wij in de toekomst ook nog tot een begroting komen, die sluitend is, dan hebben ook wij jong volk nodig. Kinderen, die een volledige schoolopleiding kunnen volgen; van laag tot hoog. In een omgeving, die de hunne is en niet die van een ander. Kerkrade Natuurlijk Sociaal bindt de strijd aan met de toekomst. Want we vermoeden een vorm van nepotisme. Dat is een gevaarlijke ontsteking, die in onze gemeenschap woekert. En die willen we graag bestrijden. Want deze bezuiniging op deze kinderen en op onze toekomst; die pikken wij niet. En echt bezuinigen? Laten we zeggen, dat iedereen die met onze gemeenschapsgelden handelingen verricht, zich er goed van bewust moet zijn, dat het niet zijn centen zijn. Moet je eens zien hoeveel dat dat oplevert. Meer dan het weghalen van de boeketjes of het flesje prik bij de raadsvergadering. En als we voor euro niet de bocht uitvliegen bij een verbouwing, dan hoeven we zoveel niet te bezuinigen. Laat staan dat we bedrijven omhoog houden die om de zoveel tijd omvallen. Of dat we in zee blijven gaan met instanties. die een web vormen in onze gemeenschap met voor Kerkrade uiteindelijk desastreuze gevolgen. Dat wilde ik even kwijt. De heer Schneider, fractievoorzitter van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie: Meneer de voorzitter, overige leden van het college, collega raadsleden, bezoekers op de publieke tribune en natuurlijk ook de kijkers thuis. Aangezien de coalitie sinds jaar en dag heeft besloten, dat wij als kleinere partij slechts minuten hebben om ons licht te laten schijnen over het te voeren beleid in Kerkrade, zijn wij genoodzaakt om met name de hete hangijzers in deze beschouwingen voor het licht te brengen. Naast de zaken die goed worden opgepakt en dan noem ik met name de hoeveelheid aan activiteiten die vooral in het centrum plaatsvinden en daarnaast ook de aanpak van criminaliteit als voorbeelden zijn er ook voldoende zaken, die de VVD Kerkrade verbeterd zou willen zien. Zoals ik al zei is het aantal activiteiten in het centrum enorm gestegen, niet in de laatste plaats vanwege de door de ondernemers gedragen ingevoerde reclamebelasting. De VVD is echter van mening dat deze impuls ook mogelijk moet zijn voor de diverse wijken. Hiertoe zullen wij dan ook vanmiddag een motie indienen. Ik wil het vandaag met name hebben over de wijsheid, dat regeren gelijk is aan vooruitzien of in één woord anticiperen. Het woord anticiperen wordt in de dikke Van Dale uitgelegd als zijnde vooraf rekening houden met wat er kan gebeuren. Helaas zijn er volgens ons te veel praktijkvoorbeelden uit het verleden, waarbij het gebrek aan anticipatie bij voorgaande colleges, gesteund door raadsmeerderheden, heeft geleid tot trieste resultaten waar Kerkrade nu mee wordt geconfronteerd. Men neme bijvoorbeeld de gemeentegarantie, die ten behoeve van Roda JC werd afgegeven. We weten nu inmiddels dat de gemeenteraad bij financiële problemen van de club onder druk van die gemeentegarantie als huisbankier heeft opgetreden en wij hopen maar dat dit in de toekomst niet meer noodzakelijk zal zijn. Men neme bijvoorbeeld ook het achterwege blijven van een langere termijnvisie met betrekking tot het winkelcentrum in onze stad. Het achterwege blijven van keuzes in de vorige eeuw heeft uiteindelijk geleid tot het doodbloeden van ons centrum en op dit moment weten wij nog steeds niet hoe dat dossier zal gaan aflopen. Men neme bijvoorbeeld ook het niet inspelen op krimpscenario s met betrekking tot nieuwbouw van scholen. Dit heeft geleid tot pure kapitaalvernietiging door de bouw van de Campus, mede gelet op het feit dat schoolgebouwen leeg zijn komen te staan. Los van de invulling door SVO PL was voorafgaand aan de bouw van de Campus ook al duidelijk, dat een schoolbestuur wettelijk in staat is om autonome beslissingen over de huisvesting te nemen en dit in combinatie met het vooruitzicht dat het aantal leerlingen vanwege de krimp alleen nog maar zou gaan dalen. Men neme bijvoorbeeld ook de regelrechte financiële val, die Licom heeft gemaakt. Nu zult u zich wellicht afvragen hoe het vorige college hierop had kunnen anticiperen. Welnu, wanneer een belangrijke opdracht Pagina 7 van 81

8 gever ruim van tevoren aangeeft dat er geen producten meer zullen worden afgenomen en wanneer de directie daarmee helemaal niets doet en wanneer dan vervolgens de omzetcijfers zodanig kelderen, dat het eigen miljoenenvermogen van Licom als sneeuw voor de zon verdwijnt en wanneer onze gemeente dan ook nog eens voor % aandeelhouder van Licom is waardoor er door leden van het college, zelfs als voorzitter, toezicht moest worden gehouden op diezelfde financiële cijfers, dan kunnen wij geen andere conclusie trekken dan dat ook hier het anticiperend vermogen van die wethouders destijds nihil is geweest, waardoor wij tijdens deze raadsperiode, naast de landelijk voorgenomen bezuinigingen, ook de miljoenenrekening van dit debacle gepresenteerd zullen gaan krijgen. Dit zijn vier voorbeelden van dossiers waarbij er door voorgaande colleges een duidelijk gebrek aan het vooraf rekening houden met wat er kan gebeuren kan worden gekoppeld. Aangezien wij nu met de consequenties van dat gebrek uit het verleden moeten omgaan, zou eigenlijk het besef bij de Kerkraadse politiek moeten zijn gegroeid, dat wij in de keuzes die ons in déze raadsperiode worden voorgelegd wel degelijk rekening moeten houden met de toekomstige consequenties. Maar helaas... Men neme bijvoorbeeld de houding van een meerderheid van de raadsfracties als het gaat om het aangaan van het gesprek met de provincie met betrekking tot de knelpunten van de buitenring op Kerkraads grondgebied. Hier is sprake van regelrechte dorpse struisvogelpolitiek met heel wat burgers en ondernemers, die de dupe dreigen te worden. Maar hierop zullen wij tijdens het reguliere gedeelte van deze vergadering nog terugkomen in de vorm van een motie. Men neme bijvoorbeeld het laconiek wegwuiven van gemeentelijke bezuinigingen. Mijn voorgangers hebben daar ook al iets over geroepen. Alweer wordt met trots de nadruk gelegd op de uitleg, dat de begrotingen de komende jaren sluitend zullen zijn. Sterker nog, wethouder Terpstra hijst openlijk de vlag in de media door van de daken te schreeuwen hoe geweldig onze gemeentelijke financiële situatie is. Deze geloofsovertuiging wordt door diverse fracties voor zoete koek geslikt en bezuinigingsmaatregelen worden, zoals eerder gezegd, weggehoond. Wanneer we echter de reeds bekende risico s bij elkaar optellen dan staan ons inktzwarte perspectieven te wachten. We hoeven enkel te denken aan de landelijke wijzigingen in de wetgevingen, maar daarnaast zijn er ook specifieke dossiers zoals de kosten ten behoeve van de Zuidlimburgse brandweer, het zojuist genoemde Licomdossier, maar ook de gevolgen van de krimp waardoor er straks aan de inkomstenkant het nodige zal moeten worden opgevangen. Dit college is dan ook zo ongeveer het enige college in Nederland dat, volgens hen, niet hoeft te bezuinigen. Wanneer deze raad dan ook nog in zijn huidige houding zal volharden door deze visie te steunen, dan zal de toekomst moeten gaan uitwijzen of alle andere gemeenten, die wel bezuinigen, het bij het juiste eind hebben of dat wethouder Terpstra met zijn politieke volgelingen de enige juiste visie heeft. De VVD wil deze uitkomst echter niet afwachten en wij hopen dan ook, dat er een breder draagvlak in deze raad zal gaan komen om inhoudelijk naar bezuinigingsmaatregelen te gaan kijken. Men neme dan ook bijvoorbeeld het voornemen om onze schouwburg dusdanig te gaan aanpassen dat er in de toekomst geen sprake meer zal zijn van een schouwburg maar van een multifunctioneel zaaltje. En deze opoffering moet gaan plaatsvinden ten behoeve van een enorme investering in de bibliotheek, waarbij landelijk de tendens waarneembaar is dat er, gelet op de afname van het bibliotheekbezoek door de komst van internetoplossingen, juist kritisch gekeken wordt naar de toekomst van bibliotheken. Wij weten dat deze raad de opdracht heeft gegeven om te onderzoeken of de huidige schouwburgfunctie behouden kan blijven. De door de VVD ingediende motie om dit onderzoek door een onafhankelijk bureau te laten uitvoeren, heeft het in deze raad niet gehaald. Wij wachten de resultaten van het door BMC te presenteren onderzoek dan ook met enige scepsis af. Ik wil afsluiten met een onderwerp, dat als een rode draad door de politieke besluitvorming van onze gemeente is verweven. Vorige maand hebben de raadsleden Ribbink en Kockelkorn uitleg gegeven over hun motieven waarom zij de keuze hebben gemaakt om de PvdA fractie te verlaten en om zich vervolgens aan te sluiten bij de fractie Jacobs. Hierbij wil ik een gemaakte opmerking van de heer Kockelkorn uitlichten. De heer Kockelkorn verklaarde, dat één van zijn ervaringen bij de PvdA was, dat er coalitiebreed de afspraak werd gemaakt om initiatieven van oppositiepartijen te negeren, ook al zouden zij inhoudelijk nog zo goed zijn. Mijn fractie heeft vorige maand niet gereageerd op deze uitspraak. Alvorens dit onderwerp aan te kaarten hebben wij bij de heer Kockelkorn geïnformeerd naar de achtergronden van Pagina 8 van 81

9 deze uitspraak. Hieruit bleek, dat deze uitspraak gebaseerd was op een beoogde onderlinge deal van de coalitiepartijen, waarbij de PvdA en het CDA de intentie hadden om het elkaar niet moeilijk te maken in een tweetal nog lopende dossiers. Enerzijds zou de PvdA niet in verlegenheid willen worden gebracht met betrekking tot de controlerende taken van haar wethouders in het zojuist genoemde Licomdossier. Hierdoor zou er binnen het college de afspraak worden gemaakt, dat het bij Licom vervlogen eigen vermogen door onze gemeente zou worden aangevuld, zijnde 6 miljoen euro. In ruil voor deze toezegging zou de ook zojuist genoemde schouwburgaanpassing vlekkeloos moeten gaan verlopen. In feite komt het erop neer, dat er stuivertjes gewisseld worden om elkaar zodoende in bescherming te nemen. Het gevolg van deze afspraken is, dat er door wethouders druk wordt uitgeoefend op hun eigen raadsfracties om de eigen politieke standpunten in deze dossiers los te laten en te stemmen in het belang van de overeengekomen deal. Ik verzoek de heer Kockelkorn om aan te geven of ik de situatie juist heb geïnterpreteerd. De heer Kockelkorn, lid van de Fractie Jacobs: Er wordt mij iets gevraagd. Mag ik daarop antwoorden? Nu niet. We laten de mensen eerst de algemene beschouwingen uitspreken en reacties kunnen plaatsvinden in de tweede instantie. De heer Schneider, fractievoorzitter van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie: Er is geen enkel middel om deze gang van zaken wettelijk tegen te gaan. Voor de VVD is het echter wel zo, dat wij deze gang van zaken afkeuren. Op deze wijze wordt namelijk bewust misbruik gemaakt van het democratisch ontvangen mandaat van de kiezer om de eigen doelstellingen te behalen door het vooraf in de kiem smoren van de politieke discussie in de raadscommissie en vervolgens in deze raad. Hierbij worden de principes van het dualisme, waarbij zeggenschap van de wethouders over de diverse raadsfracties uit den boze is, met voeten getreden. Wanneer ik hierbij mijn kritiek over de politieke gang van zaken vanaf de aanvang van mijn raadslidmaatschap in 06 betrek, dan hoor ik nog de antwoorden van de diverse coalitiepartijen. Mijn kritiek werd simpelweg afgedaan als het Calimero effect van een kleine oppositiefractie. Wij weten nu dus beter! Dan vraag je je toch af in welk belang de diverse leden van de coalitie hun taken invullen. Gaat men dan inderdaad vuur Kirchroa of toch vooral vuur ós zelf? Als gevolg van deze beschouwingen zullen wij een tweetal moties gaan indienen. De eerste heeft betrekking op de participerende rol van de gemeente met betrekking tot activiteiten in de diverse wijken van Kerkrade en de tweede motie heeft betrekking op de zojuist genoemde gang van zaken over de politieke besluitvorming. Dit in eerste instantie. De heer Bok, fractievoorzitter van Lokaal Alternatief: Zonder overleg zoveel overeenstemming. E jans jroeës jewietter hingt boaver alle Hollendsje jemeende, maar de wethouder van financiën van de gemeente Kerkrade is bezig met de zonneschermen om het terras te beschermen tegen de zon. De begroting staat bol van dreigende donderslagen en bliksemflitsen, waarvan er al enkele zijn ingeslagen. Desondanks is de wethouder van financiën trots op een sluitende begroting en hoeft niet te bezuinigen. Op één uitzondering na, tenminste zo is het aan de Kerkraadse burger in het L.D. voorgehouden. Als er dan toch landelijke bezuinigingen aankomen en weet u nog die donderslagen van net dan mag dat clubje van 29 wat gaan stoeien. Is in de voorjaarsnota nog sprake van een meerjarig tekort, in de najaarsnota is er geen sprake meer van. Hoe kan dat dan? Er wordt geschoven met incidentele exploitatierisico s en met reserves. Dat is voor deze raad niet meer te volgen. Wij betreuren het bijzonder, dat de wethouder publiekelijk eigenlijk onprofessioneel te werk is gegaan Overigens is Lokaal Alternatief net als de vorige sprekers van Pagina 9 van 81

10 mening, dat de begroting allerminst sluitend is. In de begroting dienen álle verplichtingen van de gemeente opgenomen te zijn. Dit is niet het geval. Neem de FLO bij de brandweer, zoals de heer Rossel zojuist ook al aanhaalde. Dat is het functioneel leeftijdsontslag bij de brandweer. Dat is geen risico, maar een verplichting. Het exploitatietekort van de Wsw, veroorzaakt door de bobo`s en niet door de Wsw ers, is het dan toch overal het zelfde, is geen risico meer maar een verplichting. Deze dienen dus opgenomen te worden in de exploitatie. Het is dus geen sluitende begroting. Dat is niet best. In de geschreven tekst heb ik overigens een ander woord gebruikt, maar dat terzijde. Als een wethouder van financiën niet volgens het boekje handelt en ik vind dat ik me nu van mijn beste kant laat zien moet de raad hem hierbij helpen. Lokaal Alternatief zal zo meteen een amendement aan de raad overhandigen, waarin wij voorstellen de going concern verplichtingen, zeg het huishoudboekje, niet in gevaar te brengen de gemeente moet immers aan haar verplichtingen kunnen voldoen maar verder alle investeringen en alle beschikkingen over reserves als separaat voorstel naar de raad te laten gaan. Wel willen we de investeringen en besteding reserves, zoals deze opgenomen zijn in de begroting, als richtinggevend laten staan. Zeg niet dat het niet kan! Ik verwijs hierbij naar artikel 5, lid 2 van de Financiële verordening. Een bijkomend voordeel is dat de raad dan ook een beter inzicht krijgt in onze financiën en de beoordeling hiervan duidelijker en overzichtelijker wordt. Nu is het immers soms een doolhof. Soms kom je diverse posten ook op diverse plaatsen tegen en is het stuk in zijn algemeenheid moeilijk te overzien. Dit is overigens een mening, die redelijk breed in deze raad gedragen wordt door diverse leden, al zullen velen dat nu niet hier in het openbaar durven stellen. Erger nog vind ik het feit, dat dit een begroting is waaruit geen enkele politieke passie naar voren komt. Je zou bijna denken dat hieraan helemaal geen enkel politiek denken aan ten grondslag ligt. Waar komen de sociaal democratische principes van de dames en heren van de Partij van de Arbeid in dit technocratisch en ambtelijk degelijk opgesteld stuk naar voren? Waar voel ik het contact van de dame en heren CDA ers met de samenleving als zelfs een pastoor niet meer ingelicht wordt over eventuele plannen voor zijn kerk? Als grapje moet dit laatste wel kunnen. Dit college heeft deze begroting niet indringend gelezen of ze zijn politiek verdwaald. Zo zijn de zinnen op pagina 26 over de buitenring, waarin verkeersvoorzieningen noodzakelijk zijn, afhankelijk van de uitspraak van de Raad van State, ronduit teleurstellend. Niets over een strijdbare houding, niets over juridische tegenzetten, helemaal niks. Dat is gewoon politiek zoals het een ambtenaar betaamt, maar dat verwacht je niet van een stuk van een college van burgemeester en wethouders. Een ander voorbeeld is Boek en Doek. De bibliotheek van 16 miljoen euro. Geen woord hierover in de begroting. Maar ook niet over een andere oplossing. Als wij deze begroting zouden vaststellen, zou dit gewoon uit het structuurfonds komen, dat overigens in 4 jaar tijd van miljoen euro naar 1 euro zal dalen. Voor 12 betekent dit 12 miljoen euro voor de bibliotheek. Er is eerder immers al een bedrag van 3,5 miljoen euro uitgegeven. Raad, wees op uw hoede en stem voor onze motie want anders zal bij de behandeling van het onderwerp tussen neus en lippen worden medegedeeld, dat het benodigde krediet reeds is goedgekeurd in de begroting. Doe hier niet aan mee. In aansluiting over de bibliotheek hoef ik hier niet te herhalen wat de heer Schneider van de VVD zei. Ik sla dit dan ook over, maar ook hier weer roep ik de Partij van de Arbeid op om ruggengraat te tonen, kritiek van de oppositie toe te laten en hiernaar te luisteren. Laat u niet onder druk zetten. Zoals Lokaal Alternatief reeds eerder stelde, zijn de begrotingsprocessen niet meer te vervolgen of je moet aan begrotingsexegese gaan werken. Dus raadsleden zorg dat wij, de raad, weer de baas worden en stem voor onze motie. De raad moet het begrijpen, de raad moet het kunnen uitleggen en de raad moet het kunnen controleren op gehaktdag; de dag dat de jaarrekening wordt gecontroleerd. Durf zelf na te denken om niet later te moeten zeggen: hadden we dat maar eerder geweten. Met het oog op de tijd, die ik vorig jaar bij de voorbereiding onvoldoende in acht genomen had zodat u mij terecht het woord moest ontnemen, wil ik nog kort over een aantal onderwerpen iets zeggen. De belangrijkste boodschap hierbij zal zijn dat reserves nu gebruikt moeten om mensen te activeren opdat Kerkrade een stuk vitaler wordt. Als we het boekje Kerkrade in cijfers bekijken en dan met name de bladzijden werk en inkomen, dan treft zo n eerder genoemde bliksemschicht een Kerkraads hart, dat nog hier ter plaatse klopt. Pagina van 81

11 De werkloosheid bedraagt 11%, de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen,%, uitkeringsgerechtigen 4% en Wsw ers 4%. Dat betekent, dat onze samenleving bijna % kwetsbaren telt. Dat had een speerpunt van beleid in deze begroting moeten zijn.en dan niet met een doelenboom,maar met een indringend passievol signaal naar raad en samenleving toe. Dat is politiek. Ik weet dat de commissie Burgers en Samenleving voortdurend geïnformeerd wordt, maar blijkbaar lost dit niets op. Als voorbeeld kunnen we kijken naar het klantenbestand van de Wet werk en bijstand. In cliënten, in een stijging naar cliënten. Dan noem ik een nieuwe maatregel. We hadden in 906 Wajong klanten. Zij zullen bij de gemeente terechtkomen zonder essentiële compensatiemaatregelen. De aanvragen bijzondere bijstand zijn gestegen van 639 in 08 naar 907 in. En we zeggen er niets over. Daarom een aanvalsplan. De afstand tussen werkzoekenden en openstaande vacatures en dat is maar een voorbeeld verkleinen met bijvoorbeeld jobcoaches op de bedrijven en niet in een kantoor. Stimuleren door krachtig optreden. Als het eenvoudig zou zijn, was het natuurlijk al gebeurd. Ik kan me de frustratie van de velen, die hiermee werken, dan ook goed voorstellen. Maar één ding is duidelijk: zo kan het niet doorgaan. Juist daarvoor hebben wij een begroting en een algemene beschouwing en daar is meer voor nodig dan deze technocratische bundel die begroting 12 heet. Dit mag voor wat ons betreft iets kosten. En dat geldt ook voor het onderwijs. Drie zinnen; dat er eindelijk een nieuwe school aan het Plein komt en dat de herhuisvesting van de ZLMK St. Jan Baptist wordt afgerond. Geen woord over het middelbaar onderwijs. Zeker; ten tijde van de samenstelling was er nog geen sprake van de sluiting van de Holz. Maar er was overleg met SVO PL, er waren problemen met leerlingenaantallen en meer van dat. Geen enkele emotie, geen woord over de jeugd, de toekomst van onze gemeente. Jammer is het overigens nog steeds, dat nog steeds geen stappen ondernomen in ons voorstel om te komen tot een adequaat spreidingsbeleid. Ook dit mag van zijn fractie iets kosten. Als we dan naar de gezondheidsproblematiek kijken van jeugd en jongeren en de deelname aan activiteiten dan constateert het college, dat het niet aan de gemeente ligt maar aan de potentiële deelnemers. Dan zijn we die zwarte piet al kwijt. En dan komen de beroemde zinnen optimaal benutten van de mogelijkheden van bestaande accommodaties, voorzieningen en organisaties. En er moet natuurlijk een beroep worden gedaan op de gemeenschap, dus vrijwilligers. Daar hebben we ze weer. Wat ons betreft mag ook hiervoor de beurs getrokken worden om preventief te werken aan onze toekomst; de jeugd. Achter de computer uit Bewegingsstimulansen op onze brede scholen in samenwerking met plaatselijke verenigingen, vakleerkrachten aantrekken om bewegen aantrekkelijker te maken. Niet alleen beleid maken op de probleemgevallen. Neen; preventie door middel van stimulering. Trek de beurs. Investeer in de jeugd. Creëer experimenten en evalueer na een bepaalde periode. Op het Atriumterrein komt een Health & Carecampus, zo staat te lezen. Hoe lang wordt dit nu al geroepen? Intussen verwijzen huisartsen bijna allen naar het diagnostisch centrum bij het Roda stadion. Intussen hebben we een nierdialysecentrum in de oude muziekschool. Het is niet uit te leggen. Het is particulier initiatief, maar waarom heeft die club die hier zit daar geen fatsoenlijk initiatief in genomen? Bewoners hebben mogen dromen, maar volgens onze factie heeft dit college de ogen niet eens durven sluiten om te dromen. Wij vinden dit bijzonder jammer. Tenslotte nog twee opmerkingen. Dank aan allen, die meegewerkt hebben aan de samenstelling van de begroting. En met betrekking tot het centrum had ik iets anders willen zeggen, maar ik wil toch even heel kort reageren. Destijds hebben wij gesteld, dat het centrumplan qua grootte niet paste bij Kerkrade. Destijds hebben wij voor gestemd, omdat iets beter was dan niets. Ik heb toen ook gezegd, dat ik voor Kerkrade hoopte, dat ik ongelijk zou krijgen. Helaas is dit laatste niet het geval.triest, maar en die oproep hebt u net gedaan Lokaal Alternatief zal overal aan meewerken om dit centrum de plaats te geven, die het verdient. Dank u wel. De heer Roland, fractievoorzitter van de Fractie Jacobs: Het kan verkeren. Verleden jaar stond ik hier als fractievoorzitter van de grootste coalitiepartij en nu als fractievoorzitter van de grootste oppositiepartij; de fractie Jacobs. Pagina 11 van 81

12 U zult echter horen dat onze politieke inzichten niet zijn veranderd. Doordat we niet meer gebonden zijn aan coalitieafspraken, hoeven we geen wethouders meer te beschermen en hoeven we ons niet meer te houden aan onderling gemaakte coalitieafspraken. Dit geeft ons de mogelijkheid om frank en vrij naar te nemen besluiten te kijken en daar onze mening maar zeker de mening van onze grote achterban weer te geven. Om de politiek dichter bij de burger te brengen, is naar onze mening duidelijk communiceren een must. Helaas nemen wij te vaak waar dat dit niet altijd gebeurt, terwijl het normaal moet zijn. dat je moet kunnen zien op grond van welke afwegingen en argumenten, besluiten tot stand zijn gekomen. De nationale ombudsman publiceerde op september jongstleden een artikel met als titel: De Nederlandse overheid houdt te veel relevante informatie verborgen voor burgers. Er mag niets naar buiten komen. Te vaak constateren wij als fractie Jacobs, dat dit ook helaas in Kerkrade het geval is. Ik zal in mijn betoog hier geregeld op terug komen. We hebben enige tijd geleden de brandkeys voor Kerkrade proberen vast te stellen. De brandkeys zijn de sleutelwoorden of items voor een stad waar de huidige bewoners of toekomstige bewoners van onze stad in een oogopslag kunnen zien wat Kerkrade te bieden heeft. De titel was: Dromen en realiseren van een nieuw en vernieuwend Kerkrade.. Helaas ontbreekt in deze droom en realisatie het behoud van volwaardig voortgezet onderwijs in Kerkrade. Vreemd voor een stad van inwoners. Verleden week belde mij een Kerkraadse makelaar, die mij vertelde dat hij net als de fractie Jacobs zich over deze ontwikkeling zorgen maakt. Zeker gezien het feit dat een viertal potentiële jonge huizenkopers vanwege deze ontwikkeling afhaakte en een huis elders in Parkstad kocht en dus niet in Kerkrade. De afgelopen commissievergaderingen is er uitgebreid gediscussieerd over de ontwikkelingen in het voortgezet onderwijs in Kerkrade. SVO PL krijgt de zwarte piet toegespeeld en het college werpt zich op als zijnde de grote voorvechter van het behoud van volwaardig voortgezet onderwijs in onze stad. Helaas hebben wij moeten constateren, dat dit college zelf medeverantwoordelijk is voor de teloorgang van het voortgezet onderwijs in Kerkrade. In 09 was reeds bekend dat SVO PL een onbetrouwbare partner is. Afspraken en gesprekken met SVO PL worden echter niet vastgelegd. Achteraf kan dus niet hard worden gemaakt wat er in de betreffende gesprekken besproken is. Een beginnersfout van de bovenste plank met alle desastreuze gevolgen van dien. Herhaaldelijk heeft de fractie Jacobs gevraagd naar relevante informatie in dit dossier. Steeds weer werd de boot afgehouden of werd er slechts gedeeltelijk informatie verstrekt aan het hoogste orgaan binnen de gemeente; de gemeenteraad. Als een raadslid om informatie vraagt dan moet deze ter beschikking worden gesteld en niet eerst door de wethouder worden getoetst of de betreffende informatie verstrekt mag worden; dit is zelfs in strijd met de wet! Of wordt hier relevante informatie verborgen gehouden voor burgers en mag niets naar buiten komen? Door deze gesloten houding krijgen wij steeds meer het gevoel dat er andere zaken in dezen gaan meespelen; de verdere ontwikkelingen in en om Rolduc en het behoud van de Campus als statussymbool. Dit gevoel wordt verder versterkt door de keuze van het onderzoeksbureau Zo Concreet dat een businessplan gaat opstellen, zonder dat wij als raad hierbij betrokken worden. Ten aanzien van Parkstad Limburg het volgende. Het Kabinet wil de Wet gemeenschappelijke regelingen plus, de zogenaamde Wgr plus, afschaffen. De fractie Jacobs verzoekt onze bestuurders, die met betrokken externe partijen aan tafel zitten in het kader van de samenwerking binnen Parkstad Limburg, kritisch te bewaken, dat niet alle voorzieningen uit Kerkrade verdwijnen, waardoor Kerkrade alleen nog maar als een sterfhuis gaat dienen. In dat kader willen we nogmaals kenbaar maken dat wij als fractie Jacobs, maar ik denk dat ik hier ook namens de gehele oppositie mag spreken, het een gemis vinden dat we als raad geen aparte commissie Parkstad Limburg meer hebben. In de vorige bestuursperiode heeft deze commissie goed gefunctioneerd. We doen dan ook nogmaals een beroep op de coalitie om zich op dit punt te herbezinnen en vernemen graag hun reactie op deze vraag. Fractie Jacobs staat zeer positief tegenover de professionalisering van gemeentelijke bijzondere opsporingsambtenaren en toezichthouders. De boa s dragen immers bij aan de kwaliteit van de handhaving in Kerkrade. Voor gemeenten is het verder van groot belang om naar eigen inzicht te kunnen bepalen hoeveel handhavers kunnen worden ingezet en voor welke taken. Fractie Jacobs draagt het college op om te onderzoeken in hoeverre men vaste handhavers aan wijkagenten kan koppelen, zodat er Pagina 12 van 81

13 een soort handhavingswijkteam ontstaat. Dit is voor de burger beter herkenbaar en het handhavingsteam krijgt meer gevoel voor hun wijk. Ten aanzien van de bezuinigingen het volgende. In oktober heeft het college het zogenaamde gele boekje gepresenteerd met daarin opgesomd mogelijke bezuinigingsmaatregelen, welke zijn aangedragen door de ambtelijke werkgroepen. Op het gele boekje volgde nog het groene boekje en voor de zomervakantie het blauwe boekje. De fractie Jacobs heeft reeds herhaaldelijk vanaf vorig jaar aangegeven het niet eens te zijn met het proces ten aanzien van de bezuinigingen. Er worden namelijk geen principekeuzes gemaakt over de bezuinigingen op hoofdlijnen en de discussie met de raad is al meer dan een jaar vooruit geschoven. Dit college komt nu dan ook met voorstellen in de kantlijn, die onze fractie slechts als asociaal kan bestempelen. Hoe anders gaan ze Maastricht om met bezuinigingen? Daar wordt een bezuiniging van 5,8 miljoen euro behaald door efficiency, automatisering, en regionale samenwerking. We kunnen in de begroting van Kerkrade lezen, dat de kosten van het voorzieningenniveau door minder inwoners gedragen zullen moeten worden. Dit zal brede en forse financiële gevolgen hebben voor zowel de gemeente als de burgers van Kerkrade. Dit staat haaks op het artikel in het Limburgs Dagblad waarin de wethouder van financiën aangeeft, dat het overal in het land kommer en kwel is, maar dat Kerkrade wel wat kan hebben. In hetzelfde artikel geeft de wethouder aan, dat als Kerkrade uiteindelijk door de landelijke ontwikkelingen zou moeten gaan bezuinigen, het aan de gemeenteraad is welke keuzes gemaakt moeten worden. De vraag is wanneer de raad die keuzes mag maken? Het heeft bijna anderhalf jaar geduurd voor dat de bezuinigingen aan de orde kwamen, terwijl wij en verschillende andere fracties hier al eerder op aandrongen. Tijdens de commissie en raadsvergadering van september is een meerderheid van deze gemeenteraad akkoord gegaan met het voorstel van de VVD om de maatregelen in het blauwe boekje in de commissies te bespreken. Tot onze grote verbazing was er van een discussie geen sprake en konden de fracties enkel aangeven of zij voor of tegen de onderdelen uit het blauwe boekje waren. Nog groter was onze verbazing te constateren, dat het college voor het gemak alvast een aantal in onze ogen asociale bezuinigingsvoorstellen heeft doorgevoerd in de begroting van 12. Ik kom hier later nog even op terug. Met de inbreng van de fracties is geen enkele rekening gehouden, omdat de begroting al klaar was ten tijde van het inleveren van de voors en tegens ten aanzien van de voorstellen in het blauwe boekje. De fractie Jacobs heeft het gevoel dat de raad, het hoogste orgaan van deze stad, niet serieus wordt genomen. In Nederland zit de woningmarkt op slot, de crisis maakt vele mensen onzeker. In Kerkrade hebben wij buiten de crisis nog een fenomeen; de krimp. Ik zal eerst dit fenomeen belichten ten aanzien van de ouderen. Door de vergrijzing zal Kerkrade de komende jaren minder woningen toevoegen aan de woningmarkt in Parkstad Limburg. Op het eerste oog een simpele oplossing, dus klaar is Kees! Maar niets is minder waar! Ouderen kunnen niet hun appeltje voor de dorst verzilveren in klinkende munt. De verkoop van huizen laat maanden, zelfs jaren op zich wachten. Hierdoor zal de doorstroming naar zorgwoningen stagneren. Ouderen kunnen de dubbele lasten van hun eigen woning en de zorgwoning niet opbrengen. Het gevolg is, dat in de toekomst meer ouderen in hun eigen huis zullen blijven wonen. Investeren in kleine aanpassingen is dan ook wenselijk om de kwaliteit van wonen voor de ouderen te waarborgen. De gemeente kan samen met de zorginstellingen helpen bij dit proces en moet zeker hier niet op bezuinigen. We hadden hier graag een reactie van het college op. Ten aanzien van de jongeren het volgende. Door de bezuinigingen van dit Kabinet komt er een nieuwe uitkeringstoets, de zogenaamde huishoudtoets. Dit houdt in, dat het inkomen van alle leden van het gezin wonende op één adres van belang worden bij het bepalen van het recht op bijstand. Dit zal de thuiswonende, werkende jeugd doen besluiten om een eigen toekomst op te bouwen en het ouderlijk huis te verlaten. De druk zal toenemen op de woningmarkt en de vraag naar eenpersoonshuishoudens zal daardoor zeker stijgen. Ook zijn er nu al geluiden via Impuls van situaties waarin ouders hun kinderen het huis uitzetten. Het is dan ook verstandig om beleid te formuleren samen met de woningcorporaties en de Stichting Impuls om deze jongeren niet in de kou te laten staan. Graag hadden wij hierop een reactie van de wethouder. Pagina 13 van 81

14 Daar waar in de Stadsregio Parkstad Limburg sprake is van een krimpende bevolking met alle gevolgen voor de arbeids en huizenmarkt is in de stadsregio Aachen nog steeds sprake van forse groei. Parkstad Limburg en dus ook Kerkrade kunnen profiteren van deze ontwikkelingen vlak over de grens. Iedereen is het erover eens dat krimp niet alleen een probleem is, maar ook kansen voor de toekomst biedt. Kansen, die dan wel benut moeten worden. Wij zijn dan ook zeer benieuwd naar de inspanningen die dit college het afgelopen jaar heeft verricht om nieuwe inwoners naar Kerkrade te krijgen om deze later in Kerkrade te begroeten als in Aken de nieuwe RWTH van start gaat Ook hier hadden we graag een reactie op van het college. In de portefeuille openbare werken kan onzes inziens een efficiëntiewinst worden behaald als het advies van de verkeerscommissie vaker word toegepast en deze twee disciplines als één team gaan samenwerken. Helaas legt het college het advies van de verkeerscommissie vaak naast zich neer waardoor er onnodige kosten ontstaan. Ten aanzien van economie en toerisme kan men als lokale overheid niet meer doen aan het versterken van de economische infrastructuur dan het creëren van werkgelegenheid middels toerisme of het aantrekkelijk maken van het vestigen van bedrijven op bedrijventerreinen. Het GaiaPark en het bedrijventerrein rondom het Roda JC stadion zijn hier goede voorbeelden van. Toch wil de fractie Jacobs hier een aantal kritische kanttekeningen bij maken. Het verdient niet alleen aandacht om nieuwe werkgelegenheid te creëren, maar bestaande ook te behouden, zoals ziekenhuis, scholen, defensie op het wapendepot in Eygelshoven etc.. De aandacht, die aan het vertrek van het defensiekantoor werd besteed, is onzes inziens een mosterd na de maaltijd actie. Het is beter een pro actieve houding te hebben. Verder vraagt de fractie Jacobs zich af hoe het precies zit met het verlenen van gunningen aan bedrijven in het kader van gemeentelijke projecten. Daarom wil de fractie Jacobs het college de opdracht geven om te onderzoeken of het mogelijk is de gunningen zoveel mogelijk aan Kerkraadse bedrijven te gunnen. En niet alleen op het niveau van gunnen aan een Kerkraads projectbureau, maar ook dat de uitvoering zoveel mogelijk door Kerkraadse bedrijven verricht wordt. Wat het beleidsterrein Zorg betreft, maakt de fractie Jacobs zich echt zorgen. Vooral als het om een structurele vorm van zorg gaat. Zo wordt er in het masterplan Atrium Kerkrade en de heer Bok noemde het net ook al hoofdzakelijk ingezet op care partijen, langdurige zorg, en niet op cure, het wegnemen van de oorzaak. In plaats van een diagnostisch centrum, waarbij essentiële poliklinieken aanwezig zouden zijn, wordt er aangestuurd op een verankering en herontwikkeling van een passend poliklinisch centrum in Kerkrade. Na de sluiting van het klinische gedeelte van het ziekenhuis in Kerkrade verneemt de fractie Jacobs ook, dat zich steeds minder poliklinische specialisaties huisvesten in het Atrium, waarbij basiszorg steeds meer onder druk komt te staan. Je revalideert na een knieoperatie in het Hambos en voor de nacontrole of bij complicaties moet men met een taxi naar Heerlen. Een slechte ontwikkeling voor onze stad. Door de landelijke bezuinigingen komen voorzieningen voor de mindervalide mens steeds meer onder druk te staan. Op de randvoorwaarden voor de persoonsgebonden budgetten voor de minder valide mens en de Wet maatschappelijke ondersteuning is men voornemens te bezuinigen. Landelijke bezuinigingen, doorgerekend naar de lastenverzwaring per huishouden, raken de zwaksten in de samenleving het zwaarst. De fractie Jacobs vindt het dan ook wrang, dat er zowel landelijke als gemeentelijke voorstellen tot bezuinigingsmaatregelen liggen juist bij de meest kwetsbaren in onze stad. De bevolking van Kerkrade vergrijst, is minder valide, is dus een kwetsbare groep, net zoals de jongeren zonder baan, die naar de arbeidsmarkt geleid moeten worden in een gebied waar het werkloosheidscijfer het hoogst is. Fractie Jacobs vindt dat we deze kwetsbare groep zoveel mogelijk moeten ontzien en kritisch ervoor moeten waken, dat deze groep; de ouderen, de minder valide mens en jongeren die nog aan hun toekomst moeten werken, niet nog meer in hun bestaansrecht worden bedreigd. We hebben het vandaag al meerdere keren gehoord; de malaise bij het WSW bedrijf de Licom. Grote schrik na doorlichten Licom lezen wij in het LD van dinsdag 18 oktober 11. Een schreeuwende kop, doch met de waarde van Schnee von Gestern ; zeker gekoppeld aan het feit dat het college dit reeds geruime tijd wist en bijna gebruikelijk de raad weer eens niet tijdig geïnformeerd had. Pagina 14 van 81

15 Ik ga afronden. In de Zuid Limburger van verleden week was een bijlage gewijd aan de begroting. Dit was duidelijk voor onze burgers. We hopen dan ook dat we snel beschikken over de nieuwe geluids en opnameapparatuur in deze raadszaal, zodat we de burgers nog meer kunnen betrekken bij de politiek. Maar er was een titel in deze bijlage welke mijn aandacht het meest trok, namelijk: Samen werken aan onze toekomst. In dit stukje werd beschreven dat de gemeente zal blijven streven naar het inzetten van haar reserves voor zichtbare versterking van het woon en leefklimaat. Dit zal een moeilijke klus worden, aangezien wij beschikken over 23 reservepotjes. Maar het is een terechte opmerking; het komende jaar zullen er keuzes gemaakt moeten worden. De Nederlandse overheid houdt te veel relevante informatie verborgen voor burgers. Er mag niets naar buiten komen. Maar dit telt wat ons betreft niet voor ons Kerkrade want in Kerkrade ben je nooit alleen en maken wij de keuzes samen. Dank u wel. De heer Ruiters, fractievoorzitter van het Christen Democratisch Appel: Als je te vaak terugkijkt, sta je met de rug naar de toekomst. Een gegeven, dat we in onze stad maar al te vaak doen. Laten we met z n allen afspreken dat we alleen achteruit kijken om energie op te doen en daarmee vooruit te komen. En laten we nog een afspraak maken. Het CDA heeft al eerder geopperd om het woord krimp met haar negatieve bijsmaak te vervangen door groeikans. Dat is de boodschap, die het CDA vandaag in deze algemene beschouwingen met u wil delen. Ten aanzien van het centrum het volgende. We hebben volop geïnvesteerd in de prachtig opgeknapte centra in Eygelshoven en in Kerkrade West in de omgeving van Akerstraat en Carboonplein. Deze raadsperiode heeft, zoals we in het coalitieakkoord hebben opgenomen, het hart van de stad prioriteit. Met ambitie heeft u een jaar geleden het puntenplan gepresenteerd en we kunnen constateren dat het college niet heeft stilgezeten. De entree van de Kloosterraderstraat, de nieuwe parkeerplaats met mobielbelparkeren bij de Orlandopassage, de subsidieregeling voor gevelverbetering, het plan voor de herhuisvesting van de bibliotheek bij het theater en het inrichten van een infocentrum aan de Markt, zijn allemaal gerealiseerd. Deze aanpak spreekt de CDA fractie aan, want er wordt zichtbaar gewerkt aan ons centrum. Nu wachten we nog op actie van onze partners waar de gemeente mee optrekt. Door de verwerving van de theaterpassage heeft u een strategische aankoop gedaan. Dat past volledig in onze filosofie dat waar we kunnen de gemeente de regie moet houden. Dat sluit ook naadloos aan bij de informatie, die we vandaag hebben gekregen. Door deze nieuwe vastberadenheid van ons bestuur zullen anderen volgen en komt er beweging in een weerbarstig dossier. In Kerkrade hebben we veel om trots op te zijn. Een heel belangrijk monument is al erg vergrijsd en al meer dan 900 jaar oud. Jawel, ik heb het over Rolduc. Velen van ons vinden het vanzelfsprekend dat Rolduc er is, zijn er niet meer trots op of hebben er niets meer mee om het maar populair te zeggen. Zonde, want je zou Rolduc zomaar als spiegel voor Kerkrade kunnen gebruiken. Rolduc is prachtig gesitueerd in een mooie groene omgeving. En vanuit een moeilijke periode blijft Rolduc vertrouwen hebben in de toekomst. Rolduc is de moeite waard. Kerkrade is de moeite waard. Rolduc behoort tot de 0 oudste monumenten van Nederland. Een mooi voorbeeld hoe monumentenzorg voor een gemeenschap loont. Recente cijfers tonen aan dat het middels een goede marketing nu al is gelukt om meer overnachtingen te boeken dan waarop was gerekend. Veel congressen worden gehouden op Rolduc en jawel; zelfs Flikken Maastricht heeft Rolduc gevonden. Er wordt positief ingespeeld op toekomstige ontwikkelingen, zoals de realisatie van de golfbaan. Er zijn plannen voor een leer werkplan en de vele activiteiten zorgen dat Rolduc op dit moment werk biedt aan meer dan 90 mensen. Toekomstplannen, die je niet realiseert door bij de pakken neer te gaan zitten. Nee, plannen die je verwezenlijkt door te investeren, samen met partners, zoals bijvoorbeeld de gemeente. Rolduc benut de optimaal haar sterke punten zoals het unieke karakter van het complex, de centrale ligging in de Euregio, de variatie van mogelijkheden door de grootte van het complex en de groeiende toeristische markt in Parkstad. Als je dat vergelijkt met Kerkrade, dan heeft Kerkrade ook veel positiefs te bieden; ook al vertroebelt een vaak negatief zelfbeeld de heldere kijk op de mogelijkheden van onze stad. Een stad, met diezelfde unieke ligging in de Euregio als de abdij. Kansen liggen er voor het oprapen, we moeten ons alleen Pagina van 81

16 bukken. Kijk naar de uitbreidingsplannen van de RWTH in Aken waar in de komende jaren 19 toptechnologische clusters komen waar bedrijven samen met de universiteit zorgen voor research en development. Investeringen, hier een kwartiertje vandaan, die in de miljarden gaan lopen. De verwachting is dat met deze investeringen.000 directe nieuwe banen ontstaan. Twintigduizend mensen op zoek naar woonruimte in de nabijheid van hun nieuwe werkplek. Daarvoor zijn huisvestingsmogelijkheden noodzakelijk en wellicht kan Kerkrade daar haar steentje aan bijdragen. Als gevolg van die uitbreidingen bij de RTWH Aachen vinden op het grensoverschrijdend bedrijventerrein Avantis ontwikkelingen plaats op het gebied van Nieuwe Energie en Toppreferente Zorg. Op dit moment wordt de Wijk van Morgen als praktijk voor energie innovatie gebouwd. Het Academisch Ziekenhuis Maastricht (AZM) en het RWTH Universitätsklinikum Aachen (UKA) willen hier samen direct aan de grens het eerste Europees academisch ziekenhuis bouwen en daar met nieuwe hightech behandelingen een speler op wereldschaal worden. Combineer deze ontwikkelingen op het grensoverschrijdend bedrijventerrein met de Avantislijn, waarvoor we als gemeente Kerkrade geld hebben gereserveerd en de inzet en lobby om een intercityverbinding Eindhoven Heerlen Aken te realiseren en krachten worden gebundeld. Krachten, die een enorme impuls voor onze regio en dus onze stad hebben. En als we het dan toch over grensverlegging hebben, dan horen hier ook absoluut het WMC, het Orlandofestival en de Euriade thuis. Cultuurpijlers die Kerkade en onze regio wereldwijd op de kaart zetten. Groeikansen zijn er dus in overvloed. Als je de ontwikkelingen in de Heilust ziet, de wijze hoe wordt samengewerkt tussen woningcorporatie Hestia, Parkstad Limburg, de gemeente en de provincie, dan biedt dit gebied veel kansen. Middels extra investeringen ondersteunen wij van harte de plannen om de vele woningen, die niet meer aan de norm voldoen en te veel zijn, te slopen en er een prachtige groene verbinding aan te leggen. Geen grasveldje, nee een park waar de wijk recht op heeft. Combineer dit weer met de realisatie van een nieuw gemeenschapshuis zoals de raad dit vorige periode heeft vastgesteld en je investeert optimaal in de leefbaarheid van een wijk. Zijn er dan geen negatieve punten te noemen? Zijn er geen risico s? Is alles prachtig en voorbeeldig? Nee. Ook het CDA is realistisch en ziet de wereld niet door een roze bril. Er zijn genoeg verbeterpunten en we weten niet wat op ons af komt. Gelukkig hebben we ook in financiële zin een goede boekhouding als gemeente Kerkrade. Het huishoudboekje ziet er goed uit. We zijn zuinig op onze uitgaven waardoor het op dit moment voor het CDA ook niet nodig is om extra te bezuinigingen en de burger hiermee te belasten. In tegenstelling tot sommige andere fracties in deze raad wil het CDA niet bezuinigen om maar te bezuinigen, zoals wij bij de behandeling van het befaamde blauwe boekje vorige maand hebben laten weten. Reden dat wij zolang niet is aangetoond of er een noodzaak en hoe groot die noodzaak is, dat wij niet bereid zijn om te bezuinigen. Sterker nog, wij zijn voor investeringen in de toekomst. Als stad mogen we trots zijn dat het mogelijk is om in economisch moeilijke tijden in deze raadsperiode voor een bedrag van ruim 73 miljoen te kunnen investeren, zoals uit de najaarsnota 11 blijkt. Een verantwoorde en heldere blik op de toekomst. Een toekomst, waarbij we geen doemdenkers kunnen gebruiken maar betrokkenen die mee willen doen, kansen willen grijpen binnen verantwoorde kaders en die met onze de mouwen willen opstropen. Als we terugkeren naar Rolduc kunnen we natuurlijk één onderwerp niet onbesproken laten: het onderwijs. Sinds Rolduc is opgericht in 14 wordt er al onderwijs gegeven. Belangrijk voor stad en regio en als onderwijsinstituut heinde en verre bekend. En hoewel iedereen weet dat de overheid totaal geen invloed heeft op de eenzijdige besluitvorming van het bestuur van de SVO PL om het havo en vwoonderwijs totaal uit Kerkrade te ontrekken, willen we nogmaals onze afkeur hierover uitspreken richting het genoemde onderwijsbestuur. Maar ook hier gaan we niet bij de pakken neerzitten. Hoe gering onze kansen ook zijn, we blijven zoeken naar oplossingen om volwaardig onderwijs in Kerkrade te hebben. Dat zijn we verplicht aan onze inwoners, aan onze kinderen en aan de toekomst van onze stad. De tijd van het modder gooien naar elkaar is voorbij, laten we samen met bijvoorbeeld Rolduc blijven zoeken naar onderwijsmogelijkheden in Kerkrade. Naast Rolduc heeft Kerkrade nog meer toeristische monumenten om trots op te zijn. Laten we inzetten op een verdere samenwerking tussen Rolduc met haar toekomstige Golfbaan, GAIA park, Continium, Rodahal, Roda JC, Parkstad Limburg Theaters, Burg Rode en de ZLSM. Pagina 16 van 81

17 Als je de cijfers ziet van een specialistische organisatie op het vlak van toerisme zoals de VVV over de impact van Kerkrade en onze regio ten opzichte van andere gebieden, is het voor de hand liggend waar onze weg naar de toekomst ligt: de toeristische ontwikkeling; ontwikkeling in de dagbesteding en het verblijfstoerisme. Niet alleen onze veel geprijsde, unieke groene omgeving en de aantrekkelijke mogelijkheden voor dagrecreatie, maar Kerkrade, het hart van de Euregio, is het waard er langer te vertoeven. Zoals ik in het begin opmerkte: als je te veel terugkijkt, sta je met de rug naar de toekomst. De vurige wens van het CDA is het tij te keren. Om ook binnen deze raad met respect voor elkaars meningen de krachten te bundelen en vooral de overeenkomsten te benadrukken in plaats van te wijzen op de verschillen tussen partijen en raadsleden. Groeikansen genoeg die we binnen de kaders en met oog voor de mogelijke risico s moeten pakken. Met oog voor het individu, met oog voor samenwerking met andere partners, met oog voor elkaar. Met oog voor elkaar in een Kerkrade dat de moeite waard is. In Kerkrade ben je nooit alleen, ook niet in de toekomst. Ik dank u. De heer Schlangen, fractievoorzitter van Burgerbelangen: De begroting voor het komend jaar ligt voor ons en de fractie van Burgerbelangen is blij dat er andermaal sprake is van een sluitende meerjarenreeks. Wij denken dat dit aantoont, dat er in Kerkrade wel een verstandig financieel beleid wordt gevoerd en structureel gezien de tering naar de nering wordt gezet. Niets aan de hand zou je kunnen zeggen, ware het niet dat met name het aangekondigde rijksbeleid redenen genoeg geeft om je zorgen te maken. De risicoparagraaf is daarover duidelijk. Je hoort niet anders dan dat gemeenten stevig dienen te bezuinigen. Bij ons staat de discussie over de bezuinigingen niet eens geagendeerd. Burgerbelangen vindt het jammer dat wij er als gemeenteraad niet in zijn geslaagd om de ambtelijke voorstellen te bespreken en het college duidelijk te maken wat de raad voorstelt te doen als de noodzaak tot bezuinigen er uiteindelijk toch komt. Wij zijn gedwongen om de bal terug bij het college te leggen en roepen ons dagelijks bestuur dan ook op, te blijven onderzoeken waar besparingen te realiseren zijn en ons deze voor te leggen. Onze zorgen gaan uit naar nieuwe rijksmaatregelen, met name voor de Wet sociale werkvoorziening met als grootste zorgenkind de uitvoeringsorganisatie LICOM, alsook de invoering in 13 van de Wet Werken Naar Vermogen. Zeker voor burgers van Kerkrade, die door meerdere maatregelen getroffen worden, houden wij ons hart vast. Het zal maar de vraag zijn in hoeverre wij als gemeente in staat zijn en worden gesteld om een sociaal vangnet op te bouwen en te behouden voor schrijnende gevallen. Feit is wel, dat er zeker gelet moet worden op misbruik van regelingen en dat dit bestreden moet worden. Het uitbreiden van mogelijkheden van opsporing en handhaving mag van ons. Wij zijn van mening dat hiervoor bespaarde middelen uit bezuinigingen kunnen worden ingezet. Op termijn verdien je dit geld terug en het geloof van de burgers in een rechtvaardige overheid zal groter worden. Op handhaving in de openbare ruimte kom ik nog terug. Zoals de wethouder financiën,de heer Terpstra, in een kranteninterview aangaf, beschikken we over een redelijk gevulde spaarpot. Wij willen vasthouden aan de lijn om deze middelen te gebruiken voor investeringen in onze stad, die juist nu zo hard nodig zijn. Als je in Kerkrade spreekt over positieve ontwikkelingen, zoals het Carboonplein, de upgrading van de kom van Eygelshoven, het Patronaat in Bleijerheide, het Catharinahoes, Gaiapark, Continium, de buitensportaccomodaties, je kunt de lijst zo lang maken als je wilt, er komt uiteindelijk altijd een reactie van maar...! Het moge duidelijk zijn dat het centrum van Kerkrade en met name het winkelcentrum er nog steeds allesbehalve florissant bij ligt. Dit gegeven gooit een schaduw over al die andere ontwikkelingen, waar we trots op kunnen zijn. Natuurlijk weten we ook, dat de invloed die de gemeente op dit probleem heeft, beperkter is dan de burger thuis veronderstelt. We hebben zojuist informatie van u gekregen en we hebben vernomen, dat het college verdere stappen gaat nemen om zelf de regie te voeren ten aanzien van de centrumontwikkelingen. Burgerbelangen is blij, dat het college dit doet en hoopt, dat met name Metroprop met de versnelling van de centrumontwikkelingen mee gaat. Burgerbelangen vindt ook, dat zo snel mogelijk aan de centrumondernemers moet worden medegedeeld hoe de stand van zaken is in dezen. Pagina 17 van 81

18 Naast de centrumontwikkeling zien wij nog weinig van het voornemen om het verblijfstoerisme in Kerkrade te verbeteren. Wij maken ons zorgen dat deze ambitie ondersneeuwt. Zelfs een eenvoudige camping hebben wij in Kerkrade niet en wij horen graag van het college welke voorstellen wij in deze mogen verwachten in de toekomst. Wij denken, dat er plekken genoeg zijn waar dit zou kunnen. De plek in Eygelshoven waar nu de Navo haar materieel opslaat zou een optie kunnen zijn. Kerkrade is al een aantal weken in rep en roer over genomen besluiten van de Stichting Voortgezet Onderwijs Parkstad Limburg om de onderbouw van het voortgezet onderwijs naar Landgraaf en Heerlen te verplaatsen. Burgerbelangen is het met de meeste burgers eens. Het wegvallen van een acceptabel aanbod van onderwijs betekent voor Kerkrade een meer dan ernstige en onacceptabele situatie. Als wij een stad willen zijn waar het goed toeven is, hoort daar een fatsoenlijk onderwijsaanbod bij. Met de constatering dat historisch vooral door de SVO PL een situatie is gecreëerd die nu hun argumentatie gemakkelijk maakt, mogen we geen genoegen nemen! We willen het college in ieder geval meegeven dat, met name als gevolg van de ligging van de Campus, wij niet gerust zijn. Een centralere plek voor voortgezet onderwijs, bijvoorbeeld in het gebouw aan de Richerstraat, heeft volgens ons meer toekomst dan het behouden van de laatste resten in de Campus. Een gedachtegang met verstrekkende gevolgen voor het gebouw Campus, maar voor het voortgezet onderwijs wellicht de enige redding. Ten aanzien van de buitenring betreurt Burgerbelangen het, dat deze raad het collegevoorstel niet heeft overgenomen om met de provincie in gesprek te gaan om, voor het geval dat deze vreselijke weg er komt, de schade voor onze stad zo veel mogelijk te beperken. Zie dit vooral niet als capitulatie. Onze burgers mogen van een bestuur verwachten dat er gestuurd wordt en besturen is ook vooruitzien. De kans dat deze weg er in welke vorm dan ook komt, is groot. Partijen, die dit ontkennen, maken de burger iets wijs! Volgens Burgerbelangen hebben we dan ook de plicht om aan tafel te gaan, te onderhandelen en net als alle andere betrokken gemeenten eruit te halen wat er voor ons in zit! Betreffende de handhaving stoort het feit, dat we vaker honend de Hondenpoeppartij worden genoemd, ons geenszins. Vast staat nog steeds, dat de overlast van hondenpoep één van de grootste ergernissen van de burger is. De constatering, dat wij niet in staat blijken die irritatie weg te nemen, staat voor een veel groter vraagstuk. De politie trekt zich zichtbaar terug als het gaat om die vormen van handhaving die niet gericht zijn op criminaliteit of levenbedreigende situaties. In de begroting is sprake van een verdere professionalisering van de handhaving, maar voor ons gaat dit niet ver genoeg. De politie ziet zich niet meer verantwoordelijk voor het beperken van ergernissen, gezien de categorische bezuinigingen bij het politieapparaat. Dat is overigens ook niet vreemd. Hierdoor ontstaat ons inziens een groot hiaat in de handhaving. Onze handhavers hebben niet de bevoegdheden om hierop in te spelen en wij hebben te weinig menskracht met te weinig vaardigheden beschikbaar. Burgerbelangen is het daarom beu om elk jaar het gesprek over dit vraagstuk aan te gaan. Het wordt de hoogste tijd dat we onderkennen, dat we onterecht iets van onze handhavers verlangen wat ze niet aan kunnen. Dit overigens met respect naar de mensen in de gemeentelijke organisatie die proberen er het maximale uit te halen! Het wordt volgens ons tijd om de verantwoordelijkheid te nemen en te investeren in wat je volgens ons gewoon gemeentepolitie mag noemen! Burgerbelangen wil de portefeuillehouder vragen het aangekondigde beleid snel vorm te geven en met een plan te komen wat recht doet aan de steeds luider wordende roep om handhaving op hufterigheid! Wij hebben al eerder kritiek geuit op de kostenontwikkeling bij de Brandweer. Onze opvatting is en blijft dat met name de overhead te groot is en dat de schaalvergroting niet heeft gebracht wat je met name op dit gebied mag verwachten. Tot slot willen we nog kwijt, dat zich in deze raad tijdens deze bestuursperiode ontwikkelingen hebben voorgedaan, die weliswaar rechtens zijn, maar naar onze mening het imago van onze gemeentepolitiek geen goed doen. Onzakelijkheid in debatten, waarbij persoonlijke rancunes vaak de toon bepalen. Wellicht denkt men, dat dit past bij de verharding van onze maatschappij, maar het lijkt vooral een gevolg van frustraties, behoefte aan profilering en populisme. We denken, dat het met Kerkrade beter gaat dan sommigen vermoeden. Er moet nog enorm veel gebeuren en er staat nog enorm veel in de steigers. Aan zakelijke en op inhoud gerichte discussies zullen wij met plezier deelnemen en voor goede argumenten staan wij open. Van gedrag wat geen recht doet aan de verantwoordelijkheid, die onze kiezers ons gegeven hebben, zullen wij ons distantiëren. Pagina 18 van 81

19 Burgerbelangen zal met hart en ziel blijven opkomen voor de kwaliteit van leven in onze stad. Wij blijven voorstander van het rigoureus verbeteren van het imago van Kerkrade. Laten we proberen dit samen gestalte te geven onder het motto van en ik blijf het altijd herhalen In Kerkrade ben je nooit alleen. Dank u wel. De heer Van Drunen, fractievoorzitter van de Partij van de Arbeid: We kunnen constateren dat Kerkrade er weer in is geslaagd om meerjarig een sluitende begroting te presenteren. Daarbij blijven wij investeren in zowel de economische, fysieke als de sociale structuur. Daar waar andere gemeenten nu al fikse bezuinigingen moeten toepassen, hoeven wij in Kerkrade nog geen al te drastische maatregelen te nemen. Wel houden wij de vinger aan de pols en zullen meteen schakelen als dit nodig zou zijn. Gelukkig is het voorwerk al voor een deel gedaan middels het zogenaamde blauwe boekje. Maar de Partij van de Arbeid wil alleen dan bezuinigen indien duidelijk is hoeveel we moeten bezuinigen. Op dit moment is er nog te veel onduidelijk, ondanks het recente zeer slechte nieuws vanuit Licom. Voor wat betreft Licom zou onze fractie graag zien, dat als er opdrachten verstrekt moeten worden deze zoveel als mogelijk ook bij Licom terechtkomen. Ook vanuit Den Haag zijn donkere wolken in aankomst. De gemeenten zullen er veel meer taken bij krijgen. Meer werk zonder dat het geld dat ervoor nodig is, wordt meegeleverd. Wat dit exact voor gevolgen voor de gemeenten en dus ook voor Kerkrade heeft, is nog steeds onduidelijk. Zoals wij eerder hebben voorspeld, zal de stapeling van maatregelen vooral de mensen gaan treffen, die het toch al moeilijk hebben. De veroorzakers van de economische crisis blijven, zoals gewoonlijk, buiten schot. Maar de Partij van de Arbeid laat de kwetsbaren niet alleen! Het verkrijgen van werk voor mensen die aan de zijlijn staan is, in deze tijd van wezenlijk belang. Niet alleen vanuit financieel oogpunt, maar ook vanuit het welzijnsoogpunt. Er moet dan ook alles uit de kast worden gehaald om bedrijven, instellingen en andere organisaties in de regio te houden of naar de regio toe te halen. Het initiatief van de fractie van de PvdA om een gevangenis op het bedrijventerrein Avantis te plaatsen, is een voorbeeld om werkgelegenheid naar onze regio te halen. Ook zo n voorbeeld is de lobby richting Den Haag om de werkgelegenheid van Defensie te behouden voor Kerkrade en in ieder geval voor Parkstad. Wil je iets voor de mensen kunnen betekenen, dan zijn korte lijnen richting Maastricht en Den Haag zeer belangrijk. Om aan het werk te komen en te blijven, is opleiding van wezenlijk belang. Blijven investeren in mensen. Ook investeren in de kwetsbaren; de mensen aan de zijlijn en de jeugd. De PvdA zal zich inzetten voor het voorkomen, verminderen en oplossen van achterstanden. Het Moelejaanproject, waarbij het voorkomen van taalachterstanden centraal staat, is zo n voorbeeld. Verder doet Kerkrade mee aan project en ter voorkoming van voortijdig schoolverlaten en het aanpakken van de laaggeletterdheid. Het spreekwoord Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst is waar en wij zullen in onze jeugd blijven investeren. Het Centrum voor Jeugd en Gezin zal als spil een steeds belangrijkere functie gaan krijgen. Betreurenswaardig in dit verband is het weghalen van (de onderbouw van) HAVO en VWO uit Kerkrade door SVO PL. Wij zijn echter niet naïef en wij realiseren ons dat de schoolbesturen daarin zelfstandige beslissingen kunnen nemen. Maar binnen de mogelijkheden die de gemeente heeft, moeten we ervoor zorgen dat we doen wat we moeten doen om dit verlies van voortgezet onderwijs te voorkomen of het onderwijs zo veel als mogelijk in oude glorie te herstellen. Wij kunnen dit alleen bereiken wanneer wij, de ouders, de raad, het college, maar ook de rest van Kerkrade hier samen voor willen gaan strijden. Samenwerken is hier het devies met een positieve blik naar de toekomst. Onze jeugd verdient het. Het aantal ouderen in Kerkrade neemt toe en het is belangrijk om deze groep mensen goed te laten participeren in onze Kerkraadse samenleving. Velen zijn verbonden aan verenigingen en verrichten vrijwilligerswerk. Wij zijn van oordeel dat de kwaliteiten van toekomstige gepensioneerden meer gericht ingezet kunnen worden. Wij stellen voor om deze groep meer actief te benaderen. Nog steeds staat het zeer succesvolle Kerkraadse Wmo model met de sociale wijkteams in de landelijke schijnwerpers. Een model waarbij de klant, mw Hoeppertz, centraal staat. Een model met een integrale kijk naar de sociale kaart en participatie van burgers. Het is dan ook goed dat het college in haar collegeprogramma heeft opgenomen dat het Kerkraads Wmo model de basis vormt voor haar beleid. Pagina 19 van 81

20 De afgelopen tijd is er veel te doen geweest over de invoering van de Wet Werken Naar Vermogen in 13. Weliswaar vindt er de gewenste ontschotting plaats, maar dit gaat ook direct gepaard met enorme bezuinigingen. Deze wet gaat betekenen, dat mensen die nu nog gebruik kunnen maken van de Wajong en de Wet sociale werkvoorziening in de toekomst veel strenger geïndiceerd gaan worden. Een groot deel van deze mensen komt straks onder de verantwoording van de gemeente te vallen en kan niet meer terecht bij een bedrijf zoals Licom. Dit gaat betekenen dat we de arbeidsmarkt anders moeten gaan inrichten. We zullen werkgevers actief moeten gaan benaderen om ook voor deze mensen banen te scheppen. Hiervoor kan het instrument van loondispensatie worden ingezet. Ook de gemeente zal moeten bekijken of ze deze mensen werk aan kan bieden. De hele operatie gaat bovendien gepaard met een behoorlijke afname van het reïntegratiebudget. Het gaat eenvoudigweg betekenen dat de gemeente meer mensen aan het werk moet gaan helpen met veel minder middelen. Wij maken ons zorgen over het feit dat een groot aantal mensen straks, zonder een vorm van begeleiding, zelf een baan moeten gaan zoeken. De praktijk wijst uit dat deze groep vaak een steuntje in de rug nodig heeft vanwege sociaal medische problemen, die het zoeken naar werk kunnen belemmeren. Echter, in januari 12 zullen we al geconfronteerd worden met de samenvoeging van de Wet investeren in jongeren (WIJ) en de Wet werk en bijstand ( Wwb). De presentatie in de commissievergadering maakte ons duidelijk dat de invoering van de bij de wet behorende gezinstoets kan betekenen, dat een gezin, dat moet leven van een bijstandsuitkering er flink op achteruit gaat en nauwelijks geld over gaat houden om te voorzien in eten en kleding. Het is dus van groot belang dat de betreffende gezinnen snel worden opgespoord en dat samen naar oplossingen moet worden gezocht, waarbij maatwerk zeer belangrijk zal zijn. Ook is er van rijkswege een bezuiniging aangekondigd op het budget schuldhulpverlening. Gezien de problemen, die op veel mensen af gaan komen, is dit een slechte zaak. Wij zijn van mening dat het budget, dat we nu verstrekken aan Impuls, ook de komende jaren in stand zou moeten blijven. Het is beter en goedkoper om tijdig te kunnen ingrijpen en erger te voorkomen. Kerkrade is een krimpgemeente. Krimp kun je zien als iets negatiefs, maar het is ook een kans. Een kans om wijken opnieuw in te richten. Een kans om de stad te vergroenen. Een kans om onze woonambities af te stemmen op de nieuwe samenstelling en het inkomen van de Kerkraadse bevolking. Voor ons blijft belangrijk, dat er een voldoende aanbod aan goedkope en kwalitatief goede woningen is; niet alleen voor de mensen met een kleine beurs, maar ook voor jongeren, studenten en starters. Maar van oude lelijke gebouwen en woningen moeten wij af. Wij zien Kerkrade als woonstad waar het goed toeven is en met wijken die veilig zijn. Wijken waar mensen op een normale manier met elkaar om kunnen gaan. Wijken met als sociaal kloppend hart de gemeenschapshuizen. Het afgelopen jaar zijn het Socioproject en het Catharinahuis gerenoveerd. De tot nu toe gerenoveerde gemeenschapshuizen laten zien, dat de mensen uit de wijk er graag gebruik van maken. Ze zijn weer toekomstbestendig. Wij hopen nu dat er snel van start kan worden gegaan met de bouw van de nieuwe gemeenschapshuizen van Kerkrade West en Kerkrade Oost. In het kader van de bereikbaarheid van Kerkrade en de regio zijn de ontwikkelingen rondom de Avantislijn positief te noemen. Deze treinverbinding biedt perspectief voor de werkgelegenheid in onze regio. Werkgelegenheid die ook ontstaat als gevolg van de ontwikkelingen rond de universiteit van Aken, direct over de grens bij Vaals. Er zal ook een enorme toestroom ontstaan van studenten die in de buurt van Aken willen gaan wonen. De Avantislijn zal zeer belangrijk worden voor het woon en werkverkeer. Voor Kerkrade veel belangrijker dan de buitenring ooit zal worden. De PvdA hoopt dan ook, dat de Raad van State een wijs besluit zal nemen en de buitenring uit de weg ruimt! Dan het centrum. Als ik kijk naar Eygelshoven rondom het Socioproject en de Laethof en als ik kijk naar het Carboonplein en zijn omgeving, dan zie ik dat Kerkrade op de goede weg zit. Met name Spekholzerheide laat zien dat wij de verloedering, die er was, kunnen terugdringen. Sjpekhei heeft weer toekomst en zeker met de Avantislijn in het verschiet. Voortvarendheid is geboden bij de ontwikkeling van het centrum. Ook hier is de gemeente weer aangewezen op derden, maar het mag geen jaren meer duren. Het hart moet weer kloppend worden. Wij moeten meer mensen naar het centrum lokken. De evenementen staan er, er is en wordt veel georganiseerd in het hartje van Kerkrade. Evenementen, waar veel mensen bij aanwezig zijn geweest. Dit willen wij nog uitbreiden met meer focus op cultuur, op muziek, op theater en op vrijetijdsbesteding. Pagina van 81