Concept. Geactualiseerde begroting GR Drechtsteden

Transcriptie

1 Concept Geactualiseerde begroting 2015 GR Drechtsteden Versie dd 11 november 2014

2 2

3 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding Budgettaire kaders en uitgangspunten 5 2 Programma's Beleid en Bestuur Sociale Dienst Drechtsteden Bedrijfsvoering 33 A. Ingenieursbureau Drechtsteden 33 B. Servicecentrum Drechtsteden 35 C. Gemeentebelastingen Drechtsteden 40 D. Onderzoekcentrum Drechtsteden 44 E. Bureau Drechtsteden 47 3 Overige paragrafen Risicomanagement Personeelsoverzichten 51 4 Financiële begroting Recapitulatie programmabegroting Begrotingswijziging Algemene dekkingsmiddelen Resultaatbestemming 54 Bijlagen Bijdrage per gemeente 55 3

4 4

5 1. Inleiding Voor u ligt de geactualiseerde begroting Met deze begroting wordt invulling gegeven aan de kaders en uitgangspunten zoals deze door de Drechtraad voor de zomer zijn vastgelegd in de primaire begroting In dit document kunt u lezen hoe het bestuur vormt geeft aan de beleidsdoelstellingen en welke middelen hiervoor worden ingezet. De belangrijkste wijziging van de begroting betreft het aanpassen en toevoegen van de budgetten voor de uitvoering van de Participatiewet en de nieuwe taken van de WMO Daarnaast zijn de actuele Rijksbudgetten verwerkt. De GRD-begroting stijgt daardoor met 50 miljoen, naar 320 miljoen. Ook de GRD-organisatie groeit hierdoor in De personeelsformatie stijgt met 80 fte naar 870 fte. In het begrotingsprogramma van de Sociale Dienst (hoofdstuk 2.2) zijn de wijzigingen in het sociaal domein toegelicht. In de actualisering van begroting 2015 zijn nu nog niet opgenomen de financiële consequenties van het nieuwe Uitvoeringsprogramma Drechtsteden Het uitvoeringsprogramma doorloopt momenteel de bestuurlijke besluitvormingsprocedure. De financiële consequenties voor de begroting van de GRD kunnen pas in begroting 2015 worden vertaald ná de (definitieve) bestuurlijke besluitvorming. 1.1 Budgettaire kaders en uitgangspunten De gehanteerde kaders en uitgangspunten zijn conform de beleidslijnen van vorige begrotingen. Bij de primaire begroting 2015, vastgesteld door de Drechtraad op 1 juli 2014, is de indeling van de begroting in begrotings-programma s aangepast. Deze nieuwe indeling is nu gehandhaafd. Voorheen had elk bedrijfsonderdeel van de GRD een eigen begrotingsprogramma. Bij de nieuwe indeling wordt een onderscheid gemaakt tussen enerzijds de beleidsvelden en anderzijds de interne bedrijfsvoering. Hierdoor komt meer nadruk te liggen bij de beleidsinhoudelijke aspecten van de begroting. Met de nieuwe indeling sluit de opzet van de begroting ook beter aan bij de structuur en inhoud van het regionaal meerjarenprogramma. Bij de Sociale Dienst zijn beleidsinhoud en -uitvoering nauw verweven. Mede gezien de financiële omvang is daarom voor de Sociale Dienst een afzonderlijk begrotingsprogramma gehandhaafd. In de begroting zijn alle bedragen in duizenden euro s tenzij anders aangegeven. Indexering staand beleid Volgens het financieel beleid worden budgetten en gemeentelijke bijdragen jaarlijks aangepast voor loon- en prijsontwikkelingen, op basis van de raming van het Centraal Plan Bureau. Volgens de kortetermijnramingen van september 2014 kent 2015 een prijsstijging van 1,25% (prijsmutatie bruto binnenlands product). De CPB-raming van de loonkostenstijging is in ,0% en in ,75% (loonvoet sector overheid). Dit komt overeen met de loonkostenstijging waar gemeenten en GRD mee worden geconfronteerd op basis van de nieuwe CAO. Voorgesteld wordt de loonkostenstijging die voortvloeit uit de nieuwe CAO in de begroting 2015 te verwerken, en een aanpassing voor de prijsstijgingen achterwege te laten. Voor begroting 2015 wordt de loonkostenstijging dan niet binnen de taakstelling opgevangen. Bij de voorbereiding van de begroting 2016 en de verwerking van de mei- en septembercirculaires 2015 van het gemeentefonds zal dit element opnieuw in overweging worden genomen. In totaal bedraagt de structurele loonkostenstijging voor de GRD , dat is gemiddeld 1,9%. In de begroting zijn de bedragen per GRD-dochter opgenomen. Rekenrente Voor het financieren van investeringen (bijvoorbeeld in ICT) trekt de GRD geld aan uit de geld- en kapitaalmarkt. Om de rentekosten daarvan te dekken wordt een interne rekenrente gebruikt. Die calculatorische rente wordt als kosten opgenomen in de begroting van de diverse begrotingsprogramma s, met name die van het Servicecentrum. De interne opbrengst van de rekenrente versus de werkelijk betaalde rente leidt tot het renteresultaat dat is opgenomen bij de Algemene dekkingsmiddelen. 5

6 De rekenrente bedraagt op dit moment 4%. De werkelijke rentekosten zijn lager. GRD heeft één lening opgenomen die een rente kent van 2,6%. Deze lening wordt in 2016 geheel afgelost. Er is dus sprake van een positief renteresultaat. Daarvan wordt via de begroting aan het SCD toegerekend. Het resterend renteresultaat krijgt via de vaststelling van de jaarrekening een bestemming. Aangezien de rente op geld- en kapitaalmarkt al een aantal jaren laag is, wordt nu voorgesteld de interne rekenrente te verlagen naar 3%. Voor de totale begroting heeft dat geen effect, maar het geeft wel een zuiverder beeld van de exploitatielasten. Voor de begroting van het Servicecentrum betekent het dat de lasten dalen, in 2015 met , terwijl tegelijkertijd de bijdrage aan het SCD vanuit de Algemene dekkingmiddelen met hetzelfde bedrag afneemt. Per saldo is het effect nihil. Bij de 1 e en 2 e burap zal wordt gerapporteerd over het renteresultaat en zal een eventuele nieuwe bijdrage van het renteresultaat aan de exploitatie van het SCD worden bezien. Taakstellingen Sinds 2010 heeft de GRD een jaarlijks oplopende bezuinigingstaakstelling, die leidt tot een structurele daling van de gemeentelijke bijdragen met 10% in 2015, totaal 6,0 miljoen. Deze bezuiniging is vastgesteld om een bijdrage te leveren aan de financiële krapte bij de gemeenten, via het principe van samen trap op, samen trap af. In 2015 is het volledige bedrag van de taakstelling gerealiseerd en structureel in de begroting verwerkt. Deze taakstelling heeft de volgende opbouw over de jaren. (Bedragen x 1.000) Totaal De maatregelen om deze taakstelling te realiseren zijn inmiddels vastgesteld en uitgevoerd. Voor het grootste deel zijn de bezuinigingen gerealiseerd door het optimaliseren van de interne werkprocessen en efficiency. Dit heeft onder andere geleid tot een daling van de personeelsformatie met 10%. Sociale Dienst ( 1,1 miljoen ketenkorting) en Servicecentrum ( 1,0 miljoen VIP) hebben uit het verleden ook nog specifieke taakstellingen die ook reeds geheel in de begroting zijn verwerkt. Zomermotie 2012 De Drechtraad heeft in juli 2012 de zomermotie aangenomen, met een aanvullende taakstelling van om de budgetstijging voor het onderdeel Bestuur en staf op te vangen. Dit bezuinigingspakket is als volgt vastgesteld, en reeds verwerkt in de geactualiseerde begroting GBD inbesteden werkzaamheden GBD doorontwikkeling tax.software GBD strategische personeelsplanning GBD omzetten inhuur - vast GBD contract software BDS bijdrage WEB BDS bijdrage WMO regiegroep BDS bijdragen klachtencommissie BDS budget ONS-D BDS formatie en inhuur OCD verlaging basispakket Totaal Taakstelling Zomermotie Incidentele dekking De incidentele dekking wordt in de loop van 2015 ingevuld. 2 e ronde trap af De meicirculaire 2013 van het gemeentefonds heeft geleid tot een nieuwe financiële taakstelling. De generieke kortingen op het gemeentefonds zijn vertaald in een extra bezuinigingsopgave, bovenop de 1 e ronde trap af, en de zomermotie. 6

7 De Drechtraad heeft in januari 2014 de kaders hiervoor vastgesteld. De 2 e ronde trap af heeft de volgende omvang: % Bedrag (x 1 miljoen) ,5 1, ,0 2, ,5 3,0 Het bezuinigingsbedrag is daarbij gebaseerd op de beïnvloedbare gemeentelijke bijdragen uit de primaire begroting 2014 (totaal 66 miljoen). De bezuinigingen uit de 2 e ronde trap af zijn nog niet in de geactualiseerde begroting 2015 verwerkt. De Drechtraad ontvangt hiervoor eind 2014 inhoudelijke voorstellen. Na besluitvorming over die voorstellen vindt de financiële vertaling plaats bij de 1 e burap De bezuinigingsbedragen zijn niet taakstellend in de begroting opgenomen. De toezichthouder, provincie Zuid-Holland, accepteert geen financiële taakstellingen in de begroting zonder inhoudelijke onderbouwing. Daarnaast zijn de consequenties voor de gemeentelijke bijdragen sterk afhankelijk van de inhoud van de bezuinigingsmaatregelen, in verband met de verschillende verdeelsleutels. 7

8 2. Programma s 2.1 Beleid en Bestuur Dit is een staand beleid begroting. Dat betekent dat er voor dit programma geen nieuwe beleidsvoorstellen zijn opgenomen. De basis voor dit programma-onderdeel is afgelopen jaren het regionale meerjarenprogramma (rmjp) geweest. Dit rmjp wordt in 2014 afgerond. Vanaf april 2014 is gewerkt aan een nieuw politiek-maatschappelijk rmjp. Allereerst heeft de Drechtraad een raadsprogramma opgesteld. Daarna heeft het Drechtstedenbestuur een hierop gebaseerd uitvoeringsprogramma opgesteld. Beide documenten vormen samen het nieuwe rmjp. Op moment van schrijven van deze begroting is de besluitvorming over het nieuwe rmjp nog niet afgerond. Nadat besluitvorming over dit nieuwe rmjp is afgerond zal het verder worden vertaald in jaarlijks uit te voeren activiteiten, in 2015 samenkomend in een werkprogramma 2015 dat onderdeel van de begroting 2015 zal vormen en dat mee gaat lopen in de reguliere P&C cyclus van de GRD. Totaal van het begrotingsprogramma Primaire begroting 2015 Actuele begroting 2015 Afwijking Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Fysiek Economie Sociaal Bestuur en staf Mutaties reserve Geraamd resultaat Onderdeel Fysiek, Economie en Sociaal Wat willen we bereiken? In maart 2014 zijn verkiezingen bij de zes Drechtstedengemeenten geweest. Deze verkiezingen hebben geleid tot veranderingen en verschuivingen in het Drechtstedenbestuur en de Drechtraad. Onder aansturing van de Drechtraad is inmiddels een aanzet gegeven voor een nieuw politiek en maatschappelijk gedragen regionaal Meerjarenprogramma in de vorm van een raadsprogramma met ambities en speerpunten op de onderdelen fysiek, economie en sociaal. Op basis van het raadsprogramma heeft het Drechtstedenbestuur een concept uitvoeringsprogramma opgesteld. De besluitvorming over dit uitvoeringsprogramma is nog niet afgerond. Afhankelijk van de besluitvorming zullen de onderdelen fysiek, economie en sociaal van het programma beleid worden ingevuld. Bij het opstellen van deze begroting (eind 2014) wordt dus nog gewerkt aan de hand van het meerjarenprogramma Drechtsteden (rmjp). In dit rmjp zijn de volgende speerpunten benoemd. Maritieme en logistieke topregio; met als doel het versterken van economische activiteiten door het scheppen van goede randvoorwaarden die investeringen door het bedrijfsleven mogelijk maken en door verbindend te zijn tussen overheid, ondernemers en onderwijs. Aantrekkelijk woonklimaat; gericht op verhoging van de kwaliteit van de leefomgeving door aantrekkelijke en veilige woonmilieus te maken, het voorzieningenniveau op orde te hebben, en aantrekkelijke groene recreatieve landschappen te behouden en te verbeteren. Sociaal sterk; gericht op vergroting van de participatie in de samenleving; het versterken van de zelfredzaamheid en de sociale veiligheid door mensen in staat te stellen zelf te voorzien in werk en in sociale netwerken. Als dit niet lukt, bieden we een sociaal vangnet. 8

9 Doorontwikkeling van de Drechtstedensamenwerking; ter versterking van de realisatiekracht van de Drechtsteden in de inhoudelijke strategische agenda is de inzet gericht op de doorontwikkeling van de Drechtstedensamenwerking. Wat gaan wij daarvoor doen? Om de in het nieuwe rmjp opgenomen ambities te kunnen realiseren wordt het regionaal werkprogramma 2015 opgesteld. Dit onderdeel wordt verder uitgewerkt in de eerste wijziging van de actuele begroting 2015, nadat vaststelling van het Uitvoeringsprogramma van het Drechtstedenbestuur heeft plaatsgevonden. De nu voorliggende begroting gaat nog uit van de financiële kaders zoals tot nu toe gehanteerd rondom het rmjp Hoe gaan we dit meten? Dit onderdeel wordt verder uitgewerkt in de eerste wijziging van de actuele begroting 2015, nadat vaststelling van het Uitvoeringsprogramma van het Drechtstedenbestuur heeft plaatsgevonden. Wat gaat het kosten? Dit onderdeel is een clustering van de drie beleidsprogramma s fysiek, economie en sociaal. Primaire begroting 2015 Actuele begroting 2015 Afwijking Fysiek Economie Sociaal Mutaties reserve Geraamd resultaat Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Ten opzichte van de primaire begroting nemen de lasten en baten toe met In de resultatenanalyse is de verklaring opgenomen van dit verschil. Resultaatanalyse (Bedragen x 1.000) Toelichting Omschrijving afwijking I/S Voordeel Nadeel Saldo Gemeente Lasten A CAO stijging S Alle zes B Bijdrage Bestuursaccoord Water I 5-5 Alle zes C Lagere kosten OCD S 15 Subtotaal Baten A CAO stijging S Alle zes B Bijdrage Bestuursaccoord Water I 5 5 Alle zes Lagere gemeentelijke bijdrage kosten C S 15 OCD Subtotaal Totaal baten en lasten Mutaties reserve Geraamd resultaat Toelichting: A. CAO stijging Als gevolg van de CAO onderhandelingen zullen de personele lasten op het programma hoger uitkomen. B. Bijdrage Bestuursaccoord Water In het Bestuursaccoord Water wordt samenwerking in de waterketen tussen gemeenten en waterschappen geregeld. De VNG levert hierbij ondersteuning. Deze (verplichte) ondersteuning kost per jaar voor de Drechtsteden-gemeenten. Deze bijdrage geldt voor de jaren 2014 tot en met De bijdrage zal via de bijdragenstaat opgehaald worden bij de zes gemeenten. 9

10 C. lagere kosten OCD Het tweede orde effect door de wijziging van de financiering van het Onderzoekcentrum Drechtsteden is nu in de begroting verwerkt. Dit leidt tot lagere lasten en lagere gemeentelijke bijdragen. Onderdeel Bestuur en Staf Wat willen we bereiken? Bestuur sterke, aantrekkelijke, bereikbare regio politiek/maatschappelijk gestuurd rmjp programmering: helder belegde bevoegdheden doortastend bestuur, politiek gecontroleerd efficiënte en effectieve ambtelijke organisatie Op 1 oktober 2013 heeft de Drechtraad zijn visie op de samenwerking en toekomst van de Drechtsteden vastgesteld Deze visie op de samenwerking en toekomst van de Drechtsteden geeft overzicht van de principes voor de samenwerking, de principes voor de strategische agenda Drechtsteden en de programmering, de principes voor het netwerkbestuur, en de principes voor het organisatienetwerk. Aan de hoofdnotitie is een notitie met uitwerking van de toekomst van het netwerkbestuur verbonden, waarmee de Drechtraad een aantal belangrijke besluiten neemt over concrete maatregelen ter versterking van het netwerkbestuur, ondersteunend aan de opdracht van het bestuur de ambities, opgaven en taken die aan de regio zijn toebedeeld te realiseren. Na de gemeenteraadsverkiezingen bij de zes Drechtstedengemeenten is na een formatieproces op 1 juli het nieuwe Drechtstedenbestuur aangewezen. De Drechtraad heeft direct bij zijn installatie op 15 april 2014 het initiatief genomen tot formulering van zijn ambities voor de regio Drechtsteden. Dit heeft geleid tot de Contouren Raadsprogramma Drechtraad , in het verlengde waarvan de Drechtraad in zijn vergadering van 1 juli 2014 aan het Drechtstedenbestuur opdracht heeft gegeven zijn Uitvoeringsprogramma op te stellen. In de zomermaanden heeft het Drechtstedenbestuur hierop een Concept Uitvoeringsprogramma Drechtstedenbestuur opgesteld en direct na het zomerreces ter agendering aan de Drechtraad aangeboden. Het proces van behandeling regionaal en inbreng van zienswijzen lokaal is voorzien in het najaar van Staf Samen met de gemeenten proberen wij ons werk zo slim mogelijk uit te voeren, tegen zo laag mogelijke kosten. Zodat de middelen die we daarmee voor de gemeenten uitsparen, ingezet kunnen worden voor de leefbaarheid in de wijken, voor veilige wegen of voor goed onderwijs. Vanuit de concernstaf sturen wij op het leveren van een zo groot mogelijke meerwaarde voor onze eigenaren en klanten. De GRD biedt excellente dienstverlening, om de gemeenten te ondersteunen in hun kerntaken en bij het bereiken van hun doelen. Dit doen wij: - Met publieke zakelijkheid: we combineren maatschappelijke betrokkenheid en kennis van omgeving en het netwerk, met professionele fermheid, zakelijkheid en doelmatigheid. - Met degelijkheid: onze klanten en eigenaren mogen vertrouwen op gedegen producten tegen een acceptabele prijs, met continuïteit in kwaliteit en levering. - Met innovatie: we zoeken voor onze klanten continu naar mogelijkheden om producten te verbeteren en kosten te verlagen, om onze doelmatigheid te verhogen. Daarbij zijn we grensverleggend zonder risico s te vergroten. 10

11 De GRD-organisatie is sterk in ontwikkeling. Vanuit een pioniersfase zijn we inmiddels gegroeid naar een fase waarin professionaliteit, zakelijkheid en optimale dienstverlening door onze klanten mag worden verwacht. Daartoe zoeken wij binnen de eigen organisatie én in overleg met onze eigenaren/klanten naar mogelijkheden om onze producten te verbeteren, onze processen te stroomlijnen en onze kosten te verlagen. Vanuit onze wens om continu te innoveren zien wij de nodige verbeterpunten. Daarnaast hebben wij een aantal krachtige punten die we nog verder willen benutten. Wat gaan we daarvoor doen? Dit onderdeel wordt verder uitgewerkt in de eerste wijziging van de actuele begroting 2015, nadat vaststelling van het Uitvoeringsprogramma van het Drechtstedenbestuur heeft plaatsgevonden. Hoe gaan we dit meten? Op dit moment zijn er geen indicatoren benoemd. Er vindt bewaking plaats op de voortgang van de totstandkoming van deze producten. Wat gaat het kosten? (bedragen x 1.000) Primaire begroting 2015 Actuele begroting 2015 Afwijking Saldo van baten en lasten Mutaties reserve Geraamd Resultaat Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Resultaatanalyse (Bedragen x 1.000) Toelichting Omschrijving afwijking I/S Voordeel Nadeel Saldo Gemeente Lasten A CAO stijging S Zes gemeenten Subtotaal Baten A CAO stijging S Subtotaal Totaal baten en lasten Mutaties reserve Geraamd resultaat A. CAO stijging Als gevolg van de CAO onderhandelingen zullen de personele lasten op het programma toenemen. 11

12 2.2 Sociale Dienst Drechtsteden Verandering De omgeving verandert 2015 is het jaar van grote veranderingen in het sociale domein. Niet eerder in de recente geschiedenis heeft een kabinet, binnen één domein, op hetzelfde moment, op zoveel onderdelen, zulke grote hervormingen doorgevoerd. De belangrijkste van deze veranderingen worden manifest op 1 januari Dan zullen de nieuwe Jeugdwet, de Zorgverzekeringswet, de Wet langdurige zorg, de Wmo 2015 en de Participatiewet (met daarin opgenomen de eerder beoogde aanpassingen in de Wet Werk en Bijstand) van kracht worden. Bovendien is in 2014 al fors ingegrepen op het gebied van het arbeidsrecht (verkorting ww-duur, aanpassing flexwet, etc.) en zijn maatregelen genomen die (op termijn) negatief kunnen doorwerken in de koopkracht van specifieke groepen burgers (intrekking financiële regelingen chronisch zieken en gehandicapten, maatregelen woonakkoord, invoering leenstelsel studiefinanciering, hervorming kindregelingen, etc.). Tegen de achtergrond van deze verander(en)de werkelijkheid speelt nog steeds de economische crisis. Hoewel de eerste tekenen van economisch herstel zich volgens het CPB aftekenen, reageert de arbeidsmarkt vertraagd op het herstel. De werkloosheid zal daarom naar verwachting in 2015 slechts licht dalen. In het verleden is gebleken dat de ontwikkeling van de bijstand na-ijlt op de werkloosheidscijfers, daarom wordt op dit gebied in 2015 nog geen grote verbetering verwacht. Maar ook andere effecten van de crisis worden zichtbaarder en de financiële druk op een deel van de bevolking groeit. Dit blijkt onder andere uit de volumeontwikkeling op een aantal kernindicatoren: het aantal faillissementen neemt toe, het aantal mensen met (gemiddeld steeds hogere) schulden stijgt, evenals het aantal wanbetalers, onder andere met betrekking tot de premie collectieve zorgverzekering. De gemeenten hebben een andere opdracht De rode draad bij al deze veranderingen is dat van de burger, samenleving en markt meer verantwoordelijkheid wordt gevraagd, ook in financiële zin. De rijksoverheid treedt daarbij steeds verder terug, terwijl gemeenten in stelling worden gebracht om, dicht bij de burger en tegen een gereduceerd budget, dienstverlening op maat te bieden. Gemeenten staan daarmee voor de uitdaging invulling te geven aan de verander(en)de relatie tot haar burgers en, voor een efficiënte dienstverlening, nieuwe verbindingen te leggen. Een opvallende en complicerende factor is dat de rijksoverheid naast deze terugtrekkende beweging en het geven van meer verantwoordelijkheid aan burgers en gemeenten ook een tegengestelde beweging maakt met meer en strakkere verplichtingen. Dit speelt vooral in de Participatiewet en de daarin opgenomen aanpassingen in de Wet Werk en Bijstand - door het verdergaand inperken van de gemeentelijke beleidsruimte met strakke regels en vormvoorschriften in wet- en landelijke regelgeving. Gemeenten kunnen daardoor moeilijker en vooral minder efficiënt het gevraagde maatwerk leveren aan kwetsbare burgers die niet aan de extra verplichtingen kunnen voldoen. De benodigde uitvoeringskosten die hiermee samengaan, worden nauwelijks gecompenseerd. Andere opdracht leidt tot uitbreiding taken en verbreding focus SDD Voor de SDD resulteert de bovengeschetste ontwikkeling in 2015 enerzijds in een uitbreiding van haar taken, een verbreding van haar functie in de samenleving én een forse reductie van de middelen. Aan het takenpakket worden de nieuwe maatwerkvoorzieningen Wmo 2015 toegevoegd. Hetzelfde geldt voor de inkomensondersteuning aan chronisch zieken en gehandicapten. Deze uitbreidingen brengen een nieuwe, meer zorggerelateerde doelgroep, met zich mee. In combinatie daarmee legt ook de Participatiewet nieuwe accenten bij de re-integratie van werkzoekenden en biedt, onder voorwaarde van een aantrekkende arbeidsmarkt, in de toekomst meer handvatten om de arbeidsparticipatie van arbeidsgehandicapten structureel te vergroten. Op het terrein van werk en inkomen is inmiddels in dit licht een apart dienstverleningsproces operationeel voor meer hulpbehoevende doelgroepen en wordt onderscheid gemaakt in dienstverlening gericht op regulier werk dan wel op maatschappelijke participatie. In deze begroting zijn de extra budgetten behorende bij de nieuwe taken opgenomen. De nieuwe taken, een groeiende focus op de zorggerelateerde doelgroepen en het ontschotte budget geven tevens aanleiding tot meer samenwerking met andere partijen in het veld. Het uiteindelijk te bereiken maatschappelijke effect is daarbij leidend. In regionaal verband wordt intensiever 12

13 samengewerkt, onder andere met betrekking tot de aanpak van multi-probleem gezinnen, de onderkant van de arbeidsmarkt, de aansluiting op lokale Wmo-voorzieningen en de overlap met de Jeugdwet. In lijn met de bewezen aanpak van Baanbrekend Drechtsteden en de Wmo huishoudelijke ondersteuning zal tevens de relatie met marktpartijen verder worden versterkt om de toekomstige dienstverlening onder gezamenlijke verantwoordelijkheid vorm te geven. Voor het eerst sinds jaren, presenteert de SDD een begroting met een tekort op het Inkomensdeel. De stijging van de bijstand wordt, tot op heden, onvoldoende door het Rijk gecompenseerd. De opgebouwde reserve is nog net toereikend om dit tekort op te vangen. Voor de Drechtsteden wordt 2015 een uitdagend jaar. Zij staat voor de dubbele taak om tegelijkertijd de door het kabinet beoogde veranderingen in het sociale domein vorm te geven én de gevolgen van de economische crisis het hoofd te bieden. Dat dit gezien de complexiteit van de opgave niet in één jaar gaat leiden tot een volledig geoptimaliseerde uitvoering mag duidelijk zijn. De prioriteit ligt in 2015 op drie zaken: 1. de beheersing van het bijstandsvolume; 2. detachering van (bestaande) SW-érs en de brede doelgroep Participatiewet; 3. uitvoering van de overgedragen taken in het kader van de Wmo De uitdaging ligt daarbij niet alleen in het maximaal handhaven van de kwaliteit van de dienstverlening, maar zeker ook in de budgettaire beheersing, aangezien deze taken met beduidend minder budget moeten worden uitgevoerd dan in 2014 het geval was. Die uitdaging gaan de Drechtsteden zeker aan; de jarenlange ervaring in samenwerking biedt daarvoor een uitstekende uitgangspositie. De échte ambitie bestaat uit het bieden van adequate ondersteuning op het gebied van werk, inkomen en zorg zodat burgers in de Drechtsteden zoveel mogelijk zelfstandig kunnen zijn. Samenvatting van de financiële effecten bedragen x Primaire begroting 2015 Actuele begroting 2015 Afwijking Programma Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Werk & Inkomen Participatie WSW Inkomensondersteuning Minimabeleid Kinderopvang Minimabeleid Maatwerkvoorziening Inkomenssteun CZG WMO Huishoudelijke ondersteuning Hulpmiddelen Begeleiding en kortdurend verblijf Persoonlijke verzorging Beschermd wonen Opvang Schuldhulpbemiddeling Schuldbemiddeling Totaal Waar de Drechtsteden in voorgaande jaren de jaarrekening positief kon afsluiten, wordt in voorliggende begroting 2015 een tekort op het programma Werk en Inkomen, onderdeel Inkomensondersteuning verwacht. Dit tekort wordt opgevangen door de reserve Inkomensondersteuning. De resultaten van de SDD over 2012 en 2013 zijn respectievelijk 20,5 miljoen en 9,5 miljoen positief. In de besluitvorming bij de respectievelijke jaarrekeningen is uiteindelijk in ,3 miljoen en in ,0 miljoen uitgekeerd aan de gemeenten. Ook op het programmaonderdeel Wmo huishoudelijke ondersteuning is de afgelopen jaren minder geld uitgegeven dan beschikbaar was bij gemeenten. In 2012 bedroeg het overschot op het 13

14 rijksbudget circa 1,4 miljoen, in ,1 miljoen en voor 2014 is de verwachting dat ruim 10 miljoen niet opgehaald wordt bij de gemeenten. Werk & inkomen Vanaf 1 januari 2015 worden voor drie jaar de middelen voor de gedecentraliseerde taken in het sociaal domein via een integratie-uitkering binnen het gemeentefonds aan de gemeente beschikbaar gesteld. Het wetsvoorstel voor een apart sociaal deelfonds wordt door Minister Plasterk ingetrokken. Het gaat dan om de gebundelde middelen behorend bij de nieuwe taken in de Jeugdwet, de Wet maatschappelijke ondersteuning en het gebundelde Participatiebudget zoals dat per 1 januari 2015 voor de Participatiewet geldt. De doelstelling van de integratie-uitkering sociaal domein is te borgen dat de decentralisaties, ook tijdens de transitieperiode, succesvol verlopen en dat deze middelen ingezet gaan worden voor de uitvoering van de nieuwe gedecentraliseerde taken in het sociaal domein. Vanaf 2018 vallen de middelen geheel binnen de uitgangspunten van het gemeentefonds. In het Participatiebudget 2015 zijn budgetten Wsw (zittend bestand Wsw), het budget voor de nieuwe doelgroep van de Participatiewet en de bestaande re-integratiemiddelen voor de huidige doelgroep samengevoegd. Als uitgangspunt voor de baten wordt het schot binnen de integratie-uitkering sociaal domein gebruikt als kader van de benodigde baten 2015 om het re-integratie instrumentarium en de Wsw te kunnen bekostigen. In 2015 wordt er onverminderd ingezet op beperking van de instroom in de uitkering, verhoging van de uitstroom dan wel de inzet op tijdelijk regulier werk. Daarnaast zal de doelgroep waar een perspectief op regulier werk niet reëel is, ingezet worden op participatieplekken (met behoud van uitkering) om op die manier zoveel mogelijk mensen maatschappelijk te laten participeren. De prognose is dat het beschikbare Participatiebudget, onderdeel van de integratie-uitkering sociaal domein, toereikend zal zijn, mede door de reserveringsregeling van 2,7 miljoen uit Zodra de instrumenten definitief zijn bepaald kan er een exacte berekening worden gedaan en indien nodig een keuze worden gemaakt hoeveel klanten van de doelgroepen loonwaarde %, 80-50% en minder dan 50% kunnen worden bediend van het beschikbare budget. Vooralsnog zijn we bij de lasten er vanuit gegaan om zoveel mogelijk klanten aan het werk te helpen cq te laten participeren. Voorgesteld wordt om aan participatieplekken invulling te geven. De kosten zullen circa 2,5 miljoen bedragen en zijn in deze begroting opgenomen. Momenteel is er nog een beschikbare ruimte op het Participatiebudget van ongeveer 5,3 miljoen waarbij opgemerkt moet worden dat in de komende maanden nog gewerkt gaat worden aan de nog in te zetten re-integratie instrumenten 2015 waar dit bedrag voor nodig zal zijn. Het overschot is, gezien de grote impact van de Participatiewet per 1 januari 2015, zeer wenselijk waardoor financiële tegenvallers kunnen worden opgevangen. De begroting welke verband houdt met werkzaamheden van Drechtwerk Personeel worden begroot op 5 miljoen en wordt 1-op-1 overgeheveld van de begroting van de GR Drechtwerk in de begroting van de SDD. Dit heeft dus geen effect op de bijdragen van de gemeenten, zowel niet voor de begroting van de GRD als voor Drechtwerk is het transitiejaar waarbij, bij het opstellen van deze begroting, rekening is gehouden met een bijdrage aan de GR Drechtwerk. Het uiteindelijke exploitatiesaldo wat ontstaat als de SDD beter dan wel slechter presteert dan begroot blijft bij de SDD. De begrote Wsw-budgetten zijn gebaseerd op de indicatieve rijksbudgetten. Vooralsnog is het beeld dat Drechtwerk gedurende 2015 werkgever voor Wsw-ers zal zijn. De middelen worden één op één overgedragen via de gemeenten naar het Wsw-bedrijf ten behoeve van uitvoering van de Wsw onder aftrek van 2,7 miljoen, dit in verband met de overdracht van de taken van de voormalig SW aan de SDD. De ambitie voor 2015 is om het aantal bijstandcliënten niet te laten stijgen ten opzichte van 31 december Dit is een grotere ambitie dan de (bijgestelde) doelstellingen voor 2013 en 2014 waar een deel stijging werd geaccepteerd. Tevens is het de ambitie om in personen (deels) te detacheren bij externe werkgevers naast de bestaande Wsw populatie. Bij de jaarwisseling zal de definitieve omvang van het klantenbestandbestand worden gecommuniceerd en waar nodig ten tijde van de eerste programmaverantwoording 2015 bijgesteld. 14

15 Uitgaande van de geprognosticeerde eindstand aantal klanten 2015 resulteert dit in een verwacht tekort van 1,9 miljoen op inkomensondersteuning. Dit tekort van 1,9 miljoen bevat een aantal onzekerheden en afhankelijkheden. De belangrijkste zijn dat de verwachte eindstand 2014 niet zou worden gehaald en de ambitie voor 2015 niet zou worden verwezenlijkt. Tot medio oktober 2014 is er landelijk sprake van een stijgend aantal uitkeringsgerechtigden. Het aantal uitkeringsgerechtigden in 2014 is van belang voor het bepalen van het voorlopig macrobudget Deze cijfers komen beschikbaar per juni Mogelijke effecten voor het Drechtstedelijk budget Inkomensondersteuning worden meegenomen in de eerste programmaverantwoording Het aantal WW-uitkeringen op landelijk niveau is met 10,7% toegenomen ten opzichte van een jaar geleden, terwijl in de arbeidsmarktregio Drechtsteden in dezelfde periode het aantal WW-uitkeringen met 11,3% is gestegen. Daarnaast is het aantal openstaande vacatures op landelijk niveau met 16,1% toegenomen ten opzichte van een jaar geleden. In de arbeidsmarktregio Drechtsteden is in dezelfde periode het aantal openstaande vacatures met 3,5% afgenomen. In de benchmark uitkeringen grote gemeenten behoren we landelijk gezien sinds 2013 tot en met het tweede kwartaal 2014 tot de top 3 van de grote gemeenten wat betekent dat gemiddeld gezien onze regio een hoger stijgingspercentage heeft dan het landelijk gemiddelde. In de reserve Inkomensondersteuning resteert, na de onttrekking in 2014, nog 2,0 miljoen. Het geprognosticeerde tekort 2015 van 1,9 miljoen zal worden gedekt door de reserve ( 2,0 miljoen). De reserve is daarmee bijna nihil. Er resteert nog Minimabeleid Conform primaire begroting. Met de komst van de maatwerkvoorziening inkomenssteun chronisch zieken en gehandicapten en het samenvoegen van de onderdelen met betrekking tot de kinderopvang krijgt het programma minimabeleid er nieuwe taken bij. Deze nieuwe taken en samenvoeging wordt inclusief de onderverdeling van de daarbij behorende budgetten in deze geactualiseerde begroting 2015 verder toegelicht. Wmo Met de komst van de nieuwe Wmo 2015 krijgen gemeenten er nieuwe taken bij naast de al bestaande taken huishoudelijke ondersteuning en individuele voorzieningen. De meicirculaire 2014 geeft nagenoeg definitief inzicht in het (macro)budget voor In de financiële notitie horende bij het Wmo Beleidsplan Drechtsteden is een verdeling gemaakt van de ter beschikking gestelde budgetten, te onderscheiden naar taken waar gemeenten verantwoordelijk voor zijn. De bedragen vermeld in deze geactualiseerde begroting 2015 zijn hierop afgestemd. Budgetadvies en schuldbemiddeling Conform primaire begroting. Apparaatskosten Het hoofdproces voor de nieuwe Wmo-taken begeleiding en kortdurend verblijf is uitgewerkt in het Inrichtingsplan Sociale Dienst Drechtsteden. Voor de uitvoering van de taken wordt de formatie met 29,5 fte uitgebreid, de totale uitvoeringskosten (inclusief overhead en ICT) worden begroot op Naast deze uitbreiding, die nodig is voor de reguliere taken, vindt er in 2015 een groot herindicatie-project plaats. De nieuwe wet stelt als eis dat alle bestaande klanten die een indicatie hebben voor begeleiding en of kortdurend verblijf in 2015 worden geherindiceerd. De formatie wordt tijdelijk uitgebreid in 2015 met 8,5 fte, de kosten worden begroot op Voor de uitvoering van Beschermd wonen is gemeente Dordrecht de centrumgemeente. De SDD zal in opdracht van de centrumgemeente de uitvoering van de maatwerkvoorzieningen opvang en beschermd wonen gaan uitvoeren. Deze uitbreiding van taken gaat gepaard met een uitbreiding van de formatie met 5 fte. De totale kosten van de uitvoering bedragen en zullen middels een dienstverleningsovereenkomst worden doorbelast (budgetneutraal verwerkt). Naast de invoering van nieuwe taken WMO, staan de invoering van de Participatiewet en de integratie van Drechtwerkpersoneel in 2015 centraal. Met de invoering van de Participatiewet komen er nieuwe doelgroepen aan de poort en worden er extra instrumenten ingezet om mensen te ondersteunen naar de arbeidsmarkt. Ook is extra capaciteit nodig voor de uitvoering van het sanctiebeleid, de 15

16 herbeoordeling van het bestaande klantenbestand, de loonwaardebepaling en de individuele beoordelingen PMB. Verdere beleidswijzigingen worden binnen de huidige capaciteit opgevangen. In 2015 zal de formatie voor een half jaar met 6 extra fte a worden uitgebreid voor het omzetten van het huidige bestand. De formatie zal structureel worden uitgebreid met 5,5 fte voor de extra taken a De uitvoering van de taken van de nieuwe Wmo 2015 en ontwikkelingen Participatiewet hebben gevolgen voor de totale organisatie. De span of support (max 40 medewerkers) voor de leidinggevenden wordt overschreden, de formatie wordt daarom uitgebreid met 1 fte leidinggevende. Daarnaast zal de formatie van de BO met 1 fte senior medewerker worden uitgebreid. Conform de wijziging beleidsplan schuldhulpverlening wordt de formatie voor de afhandeling van bezwaarschriften met 0,5 fte uitgebreid. Daarnaast wordt er conform besluit eerste programmaverantwoording 2014 de formatie Werk en Inkomen met 5,8 fte (4%) uitgebreid als gevolg van de met ruim 20% gestegen klantenaantallen in de afgelopen jaren. Totaal worden deze wijzigingen begroot op De doorberekening van de GR Drechtsteden aan de SDD is verhoogd met De kosten OCD zijn verlaagd met Op 15 juli 2014 hebben de vakbonden en gemeenten een akkoord bereikt over een nieuwe CAO. Het CAO-akkoord moet nog worden voorgelegd aan de leden van de vakbond. Indien de leden instemmen met het akkoord zullen de kosten van de nieuwe CAO bedragen. Voor het opstarten van innovatieve projecten in de transformatieperiode wordt er ontrokken uit de innovatiereserve. De onttrekking aan de reserve is een mutatie op de apparaatskosten maar heeft geen effect op de bijdrage van de gemeente. Bovengenoemde apparaatskosten worden verdeeld over de programma s. Begrotingsonderdelen Werk & inkomen Het CPB geeft in het Centraal Economisch Plan 2014 aan dat de Nederlandse economie in het kielzog van het eurogebied langzaam uit het dal klimt. Waar de afgelopen jaren de werkloosheid steeds steeg, is de verwachting dat in 2015 het werkloosheidspercentage zal dalen met 0,25%, van 7,25% van de beroepsbevolking naar 7%. De vooruitzichten voor 2015 vanuit het CPB lijken beter dan de situatie zoals we die tot nu toe in 2014 kennen. In het verleden is echter ook gebleken dat de ontwikkeling van de bijstand na-ijlt op de werkloosheidscijfers, daarom wordt op dit gebied in 2015 nog geen directe verbetering verwacht. Ongeacht de economische omstandigheden blijft de ambitie om zo veel mogelijk mensen uit de uitkering en aan het werk te krijgen. Voor 2015 is onze ambitie om het aantal bijstandcliënten niet te laten stijgen ten opzichte van de eindstand per 31 december Dit is een grotere ambitie dan de (bijgestelde) doelstelling van 2013 en 2014 waar een deel stijging werd geaccepteerd. Door de invoering van de Participatiewet zal er instroom plaatsvinden van mensen die voorheen in de Wsw zouden zijn gekomen of in de Wajong. Huidige Wsw-werknemers met een vaste dienstbetrekking houden hun wettelijke rechten en plichten. Gedurende de komende decennia neemt het bestand van Wsw-werknemers door natuurlijk verloop geleidelijk af. Voor 2015 wordt een geschatte toename van jaarlijks 200 mensen verwacht vanuit de nieuwe doelgroepen en de aanzuigende werking van de Participatiewet. Er wordt een geschatte structurele toename van ongeveer 600 mensen verwacht, per Per 2015 vindt een wijziging in de regels van de WWB plaats. Deze regels gaan integraal over in de Participatiewet. De arbeidsverplichtingen worden grotendeels geüniformeerd waardoor gemeentelijke beleidsruimte verdwijnt. Bijvoorbeeld verdwijnt de gemeentelijke beleidsruimte om een deel van de hoogte van de uitkering met het toeslagen- en verlagingenbeleid in te vullen. Hiervoor in de plaats wordt de kostendelersnorm ingevoerd. Hierin wordt het aantal meerderjarige inwoners bepalend voor de hoogte van het bijstandsrecht. Hoe meer mensen in een huis wonen, hoe lager de bijstand. Alleen kinderen onder de 21 jaar, studenten en personen (geen ouders of kinderen) die een commerciële 16

17 relatie hebben met de hoofdbewoner, tellen niet mee. De wijziging van de kostendelersnormen gaat voor mensen met een bestaande uitkering pas in op 1 juli De norm voor alleenstaande ouders verdwijnt. Deze personen gaan een lagere alleenstaande-norm ontvangen. De verhoging van het door de Belastingdienst uit te betalen kindgebondenbudget compenseert dit verschil. Deze beide wijzigingen van de bijstandsnormen zorgen voor een terugval in inkomen die, afhankelijk van het aantal inwonenden en de samenloop van beide wijzigingen, grote financiële gevolgen zal hebben. Hierom is dan ook een overgangsperiode tot 1 juli 2015 in de Participatiewet opgenomen voor bestaande klanten, die onder de kostendelersnorm gaan vallen. Voor alleenstaande ouders, die ook met de kostendelersnorm te maken krijgen geldt zelfs een overgangsrecht tot 1 januari Een zo groot mogelijke zelfstandigheid voor burgers, waarbij ze vanuit hun eigen verantwoordelijkheid participeren in de samenleving, staat centraal. De SDD is een betrouwbare en betrokken partner die burgers mogelijkheden biedt om hun bestaanszekerheid te vergroten en om hen naar vermogen te laten participeren in de samenleving. De doelstelling is om zoveel mogelijk mensen actief te krijgen, binnen de beperkingen van de markt en de beschikbare middelen. Uitkeringsgerechtigden worden zo mogelijk naar de reguliere arbeidsmarkt begeleid en als dat niet reëel haalbaar is naar activiteiten gericht op maatschappelijke participatie (met behoud van uitkering). Tevens is het de ambitie om in personen (deels) te detacheren bij externe werkgevers naast de bestaande Wsw populatie. Wat willen wij bereiken? Het aantal mensen dat eind 2015 een uitkering ontvangt is (maximaal) gelijk aan de stand op 1 januari Wat gaan wij daarvoor doen? Om de ambitie, eind 2015 een stijging van 0% op het klantenbestand, te kunnen realiseren ten opzichte van 1 januari 2015 wordt er onverminderd ingezet op beperking van de instroom in de uitkering en verhoging van de uitstroom. Per 2015 kan met de Participatiewet sterker ingezet worden op uitzend, deeltijd- en flexwerk en de toepassing van loonkostensubsidie om zo flexibel mogelijk te kunnen inspelen op kansen op de arbeidsmarkt en zodoende de uitkeringslasten zo laag mogelijk te houden. Met de integratie van het voormalige Drechtwerk Personeel bij de SDD is een integrale werkgeversbenadering vormgegeven. Daarbij wordt ook verdere samenwerking met het UWV bezien. Eenduidige werkgeversbenadering: één werkgeversbenadering voor alle werkgevers en werkzoekenden aan de onderkant van de markt maakt een eenduidige, eenvoudige en vraaggerichte dienstverlening mogelijk. Vraag en aanbod komen hier samen en de dienstverlening is transparant, simpel en snel. Zo ontstaat een duidelijke en service gerichte dienstverlening aan werkgevers en werkzoekenden. Dat is een essentiële voorwaarde om burgers zelfredzaam te laten zijn en om aan de vraag vanuit de markt te kunnen voldoen en succesvol uitvoering te geven aan de Participatiewet. Beperking van de instroom: na de zoekperiode gaan nieuwe aanmelders naar onze (preventieve) informatiebijeenkomst over rechten en plichten, en wordt een screening aan de poort gedaan in verband met een eventueel recht op voorliggende voorzieningen. Iedere cliënt is anders. In de aanpak naar uitstroom zullen wij deze verschillen tussen mensen erkennen en maatwerk leveren en waar mogelijk uit te laten stromen naar werk. Indien uitstroom naar werk niet reëel lijkt zal worden ingezet op maatschappelijke participatie van betrokkenen (met behoud van uitkering), mits er voldoende plekken zijn. Begeleiding van cliënten met meer mogelijkheden Om uitstroom te realiseren zetten wij onder andere de volgende instrumenten in voor cliënten met meer capaciteiten en mogelijkheden: Verhoging van de uitstroom: In 2015 zetten we verder in op een aantal projecten om de uitstroom te verhogen: 17

18 de Sollicitatiewerkplek (swp): mensen die een beroep komen doen op ondersteuning werk en inkomen zijn verplicht het programma Sollicitatiewerkplek (swp) te volgen. In de swp worden mensen in hun kracht gezet om actief aan de slag te gaan met het vinden van werk. De Werkfactor : deze is er op gericht om in groepsbijeenkomsten mensen te ondersteunen om aan het werk komen. De focus ligt daarin minder op het traditioneel CV en het werkverleden en meer op de competenties, passie en ambities van betrokkenen. Van de 287 klanten die in 2014 hebben deelgenomen aan dit traject is 24% uitgestroomd naar werk. Dit resultaat is direct toewijsbaar aan dit traject. Momenteel wordt het project geëvalueerd. Afhankelijk van de uitkomsten wordt besloten of dit project wordt gecontinueerd. Baanbrekend Drechtsteden zal in 2015 bijdragen aan de gezamenlijke inspanningen om de uitstroom te bevorderen met 700 (directe) plaatsingen. Buzinezzclub: geeft jongeren tussen de 17 en 27 jaar die zonder sociaal netwerk buiten de boot dreigen te vallen, de kans om een eigen bedrijf te starten, een baan te vinden of terug naar school te gaan. De deelnemers worden gecoacht en begeleid door vrijwillige professionals en ondernemers uit het bedrijfsleven. In 2015 starten 3 trajecten met elk jongeren. Loonkostensubsidie: Met dit instrument kunnen mensen (met een afstand tot de arbeidsmarkt) voor langere termijn ondersteund worden in het zelfstandig voorzien in inkomen (bijvoorbeeld bij een reguliere werkgever). Een maximale deelname aan de arbeidsmarkt en samenleving staan bij dit traject voorop. Detachering: In 2015 willen we 200 personen (deels) detacheren bij externe werkgevers naast de bestaande Wsw populatie. De doelgroep is uitkeringsgerechtigden met een loonwaarde boven de 50%. De contracten zijn zowel op basis van een vast aantal uren voor langere tijd, maar ook flexibele oproepcontracten zijn een mogelijkheid als een werkgever daar behoefte aan heeft. Deze constructie kan met loonkostensubsidie worden ingezet welke via een verlaagde inleenvergoeding aan opdrachtgevers wordt verrekend. Per saldo levert dit per persoon relatief weinig op in financiële zin maar is vooral een instrument om meer mensen, zonder extra kosten, actief te laten participeren op de reguliere arbeidsmarkt. In de begroting is er gerekend met de financiële opbrengst van ongeveer Regionaal programma arbeidsmarktbeleid: De SDD werkt samen met het regionale Programma Arbeidsmarktbeleid om te voorkomen dat mensen van een baan in de uitkering terecht komen. Van werk naar werk staat hierbij centraal. Daarnaast zijn 2 belangrijke pijlers in het programma; van school naar werk en van uitkering naar werk. Een van de instrumenten die momenteel wordt ingezet is de Startersbeurs. De resultaten worden eind 2014 geëvalueerd met als mogelijke uitkomst voortzetting in Regionaal netwerkplatform als invulling van het werkbedrijf : In de Participatiewet en de daarbij horende wijziging van de Wet SUWI wordt het concept van het werkbedrijf geïntroduceerd. In 2015 wordt in de Drechtsteden een regionaal netwerkplatform ingericht als invulling van dit werkbedrijf. Binnen dit regionale netwerkplatform wordt samengewerkt en vindt uitwisseling van kennis en ervaringen plaats met betrekking tot de arbeidsmarkt, sectorplannen en de participatie van mensen met een arbeidshandicap. Werkgevers- en werknemersverenigingen, regionale en lokale werkgevers, ROC s (en andere onderwijsinstellingen), het UWV, het SVB, uitzendbureaus en een vertegenwoordiging van de sectortafels werken in het regionale netwerkplatform samen. Wijzigingen WWB: Binnen de Participatiewet valt per 2015 ook de harmonisatie en aanscherping van de (arbeids)verplichtingen en sancties van de WWB die eerder per juli 2014 al in zouden gaan, maar uitgesteld werden van rijkswege. Ook deze wijzigingen zijn bedoeld om de activering en participatie van mensen te vergroten. Deze wijzigingen beperken de gemeentelijke beleidsruimte vooral op het gebied van sancties en het nakomen van (arbeids)verplichtingen. Begeleiding van cliënten met grotere afstand tot de arbeidsmarkt Sociale activering: Voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt wordt er gebruik gemaakt van het aanbod aan participatieplekken bij verschillende instellingen. De zes gemeenten zijn verantwoordelijk voor het creëren van de benodigde plekken samen met partners uit het maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven. De matching van kandidaten (via MEE Drechtsteden) geschiedt in opdracht van de SDD. De gemeenten ontwikkelen activiteiten in 18

19 samenwerking met het maatschappelijk middenveld om mensen te laten participeren. Deze activiteiten zijn niet primair gericht op een directe weg naar werk, wel op sociale activering en participatie. Wsw: Voor de Wsw-ers met een vaste dienstbetrekking (ca in 2015) blijven we binnen de integratie-uitkering sociaal domein rijkssubsidie ontvangen, die in de komende periode jaarlijks afgebouwd wordt. Of deze subsidie toereikend is moet in de komende jaren blijken, aangezien dit afhankelijk is van de uitstroom van Wsw-ers, en de stijgende salaris- en pensioenlasten van het zittende werknemersbestand dat nog rechten heeft op basis van de Wsw-cao. Eventuele tekorten vallen binnen de bedrijfsvoering van de GR Drechtwerk en niet binnen de begroting van de GRD. Beschut werken: Door de invoering van de Participatiewet is per 2015 geen nieuwe instroom in de Wsw meer mogelijk. Huidige Wsw ers met een vaste dienstbetrekking houden hun wettelijke rechten en plichten. Gedurende de komende decennia neemt het bestand van Wsw ers door natuurlijk verloop geleidelijk af. De plekken die vrijkomen omdat mensen met pensioen gaan, overlijden, verhuizen of een andere baan vinden, worden niet opgevuld door nieuwe Wsw ers maar zouden kunnen worden opgevuld door nieuwe vormen van beschut werk. Op landelijk niveau gaat het Rijk er van uit dat van de Wsw plaatsen er uiteindelijk beschutte plekken overblijven. Daar wordt het budget neerwaarts op bijgesteld. Voor de Drechtsteden vertaalt dit zich door naar 425 plaatsen. Pas wanneer de bestaande (Wsw)plekken zijn afgebouwd tot dit niveau, wordt bezien of en op welke wijze een nieuwe voorziening kan worden ingezet. Tot dat moment kan de (nieuwe) doelgroep vanzelfsprekend wel bediend worden met de overige instrumenten zoals de (de)centrale participatieplekken gericht op sociale activering. Wat gaat het kosten? bedragen x Primaire begroting 2015 Actuele begroting 2015 Afwijking Programma Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Werk & Inkomen Participatie WSW Inkomensondersteuning Apparaatskosten Totaal Vanaf 1 januari 2015 worden voor drie jaar de middelen voor de gedecentraliseerde taken in het sociaal domein via een integratie-uitkering binnen het gemeentefonds aan de gemeente beschikbaar gesteld. Het wetsvoorstel voor een apart sociaal deelfonds wordt door Minister Plasterk ingetrokken. Het gaat dan om de gebundelde middelen behorend bij de nieuwe taken in de Jeugdwet, de Wet maatschappelijke ondersteuning en het gebundelde Participatiebudget zoals dat per 1 januari 2015 voor de Participatiewet geldt. De doelstelling van de integratie-uitkering sociaal domein is te borgen dat de decentralisaties, ook tijdens de transitieperiode, succesvol verlopen en dat deze middelen ingezet gaan worden voor de uitvoering van de nieuwe gedecentraliseerde taken in het sociaal domein. Vanaf 2018 vallen de middelen geheel binnen de uitgangspunten van het gemeentefonds. In het Participatiebudget 2015 zijn budgetten Wsw (zittend bestand Wsw), het budget voor de nieuwe doelgroep van de Participatiewet en de bestaande re-integratiemiddelen voor de huidige doelgroep samengevoegd. Als uitgangspunt voor de baten wordt het schot binnen de integratie-uitkering sociaal domein gebruikt als kader van de benodigde baten 2015 om het re-integratie instrumentarium en de Wsw te kunnen bekostigen. Lasten en baten Participatie (lasten nadeel, baten voordeel, incidenteel) Het saldo van het resultaat op de baten is het gevolg van: De neerwaartse bijstelling van het indicatieve Participatiebudget 2015 met , veroorzaakt door het nieuwe verdeelmodel en de algemene korting van 8% conform regeerakkoord; Het budget Educatie, , wordt door ministerie OCW overgeheveld naar contactgemeente (centrumgemeente); Daarnaast wordt naar verwachting, conform de reserveringsregeling 2014, 2,7 miljoen overgeheveld naar

20 Drechtwerk Personeel De begroting van Drechtwerk Personeel is (neutraal voor gemeenten) opgenomen in de begroting van de SDD. Dit betreft een totaalbedrag van in verband met de overheveling van de taken voormalig SW aan de SDD. Baten en lasten Participatie 2015 nader toegelicht: Onderstaand overzicht geeft inzicht in de baten en lasten 2015 t.o.v. van de basisbegroting Omdat het beschikbare budget voor re-integratie afneemt, wordt ook het budget voor uitgaven daar 1- op-1 op aangepast. PARTICIPATIE basisbegroting actualisatie begroting begrote baten begrote lasten Voorlopig budget begrote lasten Participatie TOTAAL Participatiebudget re-integratie Participatiebudget inburgering Participatiebudget educatie Nog nader in te vullen instrumentarium Reserveringsregeling nvt saldo 0 saldo 0 Re-integratie In 2015 wordt er onverminderd ingezet op beperking van de instroom in de uitkering, verhoging van de uitstroom dan wel de inzet op tijdelijk regulier werk. Daarnaast zal de doelgroep waar een perspectief op regulier werk niet reëel is, ingezet worden op participatieplekken (met behoud van uitkering) om op die manier zoveel mogelijk mensen maatschappelijk te laten participeren. De prognose is dat het beschikbare Participatiebudget, onderdeel van de integratie-uitkering sociaal domein, toereikend zal zijn, mede door de reserveringsregeling van 2,7 miljoen uit Zodra de instrumenten definitief zijn bepaald kan er een exacte berekening worden gedaan en indien nodig een keuze worden gemaakt hoeveel klanten van de doelgroepen loonwaarde %, 80-50% en minder dan 50% kunnen worden bediend van het beschikbare budget. Vooralsnog zijn we bij de lasten er vanuit gegaan om zoveel mogelijk klanten aan het werk te helpen cq te laten participeren. Voorgesteld wordt om aan participatieplekken invulling te geven. De kosten zullen circa 2,5 miljoen bedragen en zijn in deze begroting opgenomen. Inburgering Uitgaande van de lopende verplichtingen trajecten inburgering verwachten wij de inburgeringstrajecten met de begrote middelen te kunnen realiseren. Educatie Het budget Educatie wordt niet toegevoegd aan de integratie-uitkering sociaal domein, maar wordt een specifieke uitkering van OCW aan de zogenaamde contactgemeenten (centrumgemeenten). Deze gemeenten hebben een regiofunctie. Dit wetsvoorstel is ingediend bij de Tweede Kamer en zal naar verwachting in het najaar door de Eerste kamer worden behandeld. Gezien dit voorstel hebben wij Educatie niet opgenomen in de begroting. De gemeente Dordrecht is contactgemeenten en zal de regiofunctie gaan vervullen en zoals het en nu naar uitziet het budget rechtstreeks toegekend krijgen en invulling gaan geven aan de besteding educatie. Nog nader in te vullen instrumentarium Afgezet tegen de baten 2015 is er op dit momenteel nog een beschikbare ruimte op het Participatiebudget van ongeveer 5,3 miljoen waarbij opgemerkt moet worden dat in de komende maanden nog gewerkt wordt aan de nog in te zetten re-integratie instrumenten 2015 waar dit bedrag voor nodig zal zijn. Het overschot is, gezien de grote impact van de Participatiewet per 1 januari 2015, zeer wenselijk waardoor financiële tegenvallers kunnen worden opgevangen. Wsw Resultaat op de lasten Wsw (voordeel, structureel) 20