GGB werkplan 2017 op hoofdlijnen

Transcriptie

1 GGB werkplan 2017 op hoofdlijnen De stuurgroep GGB heeft in februari 2016 het werkplan vastgesteld. In dat werkplan waren de werkzaamheden beschreven, die in 2016 en 2017 uitgevoerd zouden worden. Op basis van dit werkplan was ook een productmatrix opgesteld, waarin zowel een tijdspad als trekkers waren aangegeven. De opgenomen planning is op een aantal deelproducten niet gehaald. Deels heeft dat te maken met het vele werk, dat is gaan zitten in de daadwerkelijke implementatie. Ook zijn veel onderdelen wel opgepakt zijn maar bleek de uitwerking meer tijd te vergen. Ook moest het tempo wat lager liggen bij het doorvoeren van aanpassingen vanwege de gewenste beleidsrust en beperkte tijd bij de regio s in deze implementatiefase. Op basis hiervan is nu voor de jaarschijf 2017 een toegesneden werkplan op hoofdlijnen uitgewerkt, dat binnen het kader van het eerder vastgestelde tweejarenplan voortbouwt. Het werkplan beschrijft de voorgenomen werkzaamheden op hoofdlijnen. Het programmateam zorgt vervolgens voor een planmatige invulling en planning, waarbij aan de stuurgroep gerapporteerd zal worden over de uitkomsten en voortgang. Op 12 december 2016 heeft de stuurgroep dit werkplan in eerste aanleg behandeld. De aanpassingen zijn in een schriftelijke ronde afgehandeld. In het werkplan gaat het om: - borging en beheer van het staande model (deel A), - nog lopende implementatietrajecten (deel B), - verdere inhoudelijke versterking van de gebruikswaarde van het model, mede op basis van dit jaar geïnventariseerde nadere vragen (deel C). - ter voorbereiding op een uit te werken advies over de toekomstige positionering en inbedding van GGB zal als eerste stap gestart worden met een inhoudelijk evaluatieonderzoek. (deel D). De benoemde onderwerpen worden hiermee opnieuw gerubriceerd en genummerd. De volgende activiteiten worden benoemd: A. werkzaamheden op het gebied van borging en beheer. 1. Afstemming en ondersteuning. Met het operationeel worden van GGB is borging en beheer ingebed in de staande activiteiten van de participanten, zowel regionaal als landelijk. Voor de afstemming tussen de partners is een programmastructuur opgezet, waarvoor ook in 2017 de stuurgroep met vertegenwoordigers vanuit de (besturen van) de participanten (AZN, GGD GHOR Nederland, IFV, LNAZ en Rode Kruis) blijft bestaan als toetsend en besluitvormend orgaan. Op uitvoerend niveau zal het programmateam blijven bestaan uit vertegenwoordigers vanuit de bureaus van deze participanten, die zowel kunnen zorgen voor verbinding uit de eigen organisatie als zelf nog een daadwerkelijke bijdrage kunnen leveren aan de diverse producten. Alle participanten behouden hun eigen uitvoeringsverantwoordelijkheid. Vanuit de regierol zal de vertegenwoordiger van GGD GHOR Nederland optreden als voorzitter van stuurgroep en programmateam. Het IFV zal als onderdeel van haar ondersteuningspakket GGB faciliteren in het voeren van het secretariaat. Voor de voeding en afstemming met de regio s zal GGD GHOR Nederland haar klankbordgroep GGBcontactpersonen faciliteren, terwijl ook AZN een kennisgroep heeft ingericht voor de opgeschaalde hulpverlening. GGB werkplan 2017 (vastgesteld door stuurgroep GGB, 23 januari 2017) Pagina 1

2 2. Communicatie. Alle participanten zijn verantwoordelijk over het communiceren met de eigen achterban over GGB-onderwerpen en het ophalen van informatie daarover. Er blijft behoefte aan overkoepelende communicatie-ondersteuning en afstemming. De afstemming zal plaatsvinden binnen het programmateam. Ter ondersteuning daarvan wordt door het IFV aanvullende capaciteit geleverd bij de uitvoering van het communicatiepakket. Dat gebeurt op basis van een geactualiseerd communicatieplan, waar de communicatiekalender deel van uitmaakt, waarin planmatig de communicatie-uitingen worden ondergebracht. Communicatie is tweezijdig. Naast de informatieverstrekking over de voortgang zal het monitoren van signalen, wensen en behoeften uit regio s verder versterkt worden in Dat zal o.a. gebeuren in de vorm van thematische discussiesessies en kennisbijeenkomsten. Daarnaast zal ook aandacht gegeven worden aan het breder uitdragen van GGB als landelijk eenduidige doctrine. Daarvoor is het symposium een middel dat jaarlijks plaats zal vinden, samen met het presenteren van voortgangsproducten 3. De leidraad GGB is de drager van de informatie m.b.t. de invulling van het GGB-model. Het beheer daarvan wordt vanuit de wettelijke taak belegd bij het IFV, maar vergt wel actieve betrokkenheid van alle partijen. Het programmateam treedt op als redactiecommissie. Kerndoelstelling is het borgen en uitdragen van de landelijke unité de doctrine. De werkwijze van GGB moet eenduidig vastgelegd worden in de leidraad en de daarin opgenomen en gekoppelde specifieke documenten/protocollen van partners. De leidraad is een levend document, omdat het systeem nog niet geheel uitgekristalliseerd is. Daarbij moet rekening gehouden worden met het tempo van doorvoeren van wijzigingen. Voor 2016 was dan ook de behoefte aan beleidsrust om het systeem te gaan implementeren groot en zijn slechts beperkte wijzigingen doorgevoerd. Inmiddels zijn een aantal punten bijeengebracht, die vragen om een eerste bijstelling. Voor 2017 betekent dat in elk geval: - op onderdelen concrete aanpassingen van teksten en bijlagen doorvoeren en actualiseren (zoals bijvoorbeeld de aangepaste verbindingsschema s), - verwerken van de besluitvorming m.b.t. slim alarmeren, gewondenkaart, aanscherping T3- werkwijze, Wadden, grensoverschrijdende samenwerking, - verduidelijkingen op basis van de vragen en uitkomsten van de oefeningen in de regio s, - redactionele aanscherping van de teksten: per doelgroep toespitsen op toepasbaarheid. - Verbinding van de leidraad met het Kwaliteitskader crisisbeheersing en OTO2.0 (zie punt 6) Om dit te realiseren zullen in 2017 twee updates uitgebracht worden. De eerste update is voorzien begin tweede kwartaal, waarin dan vooral de technische aanpassingen plaats vinden. Eind 2017 volgt een meer ingrijpende herziening, waarbij tevens onderzocht wordt of deze ook als app aangeboden kan worden. Ook daarna wordt tenminste jaarlijks een periodieke update van de leidraad GGB als behoefte ingeschat. 4. Het monitoren van de werking van het systeem en de daartoe gemaakte afspraken tussen de participanten op landelijk en regionaal niveau is nodig om zicht te kunnen houden op de daadwerkelijke unité de doctrine. Op basis daarvan kan vastgesteld worden of de regio s adequaat kunnen rekenen op onderlinge bijstand. Dit monitoren is daarmee een instrument in het kader van borging en beheer. De verantwoordelijkheid hiervoor is onderdeel van de regietaak van de GHOR. GGB werkplan 2017 (vastgesteld door stuurgroep GGB, 23 januari 2017) Pagina 2

3 Binnen het ondersteuningsprogramma (en vanwege de samenhang met leidraad en OTO) faciliteert het IFV middels een periodieke inventarisatie. In 2017 zal deze tweemaal ingepland worden (eind eerste kwartaal en begin vierde kwartaal). 5. Opleiden, trainen en oefenen is een belangrijk middel om de gewenste uniformiteit te bevorderen. Partijen hebben hun eigen verantwoordelijkheid, maar facilitering is nodig om tot uitwisselingen samenhang te komen. Er wordt ingezet op het ondersteunen en adviseren bij het evalueren van oefeningen en incidenten in de regio s. Dat gebeurt op basis van het verzamelen en delen van de oefenresultaten tussen regio s en partijen. Het IFV zal dit in kaart blijven brengen en zal de oefenresultaten ontsluiten en uitdragen. Ook wordt onderzocht of verder gefaciliteerd kan worden met oefenmethodieken als ETS, gezien de positieve resultaten die hiermee bij GGBoefeningen zijn opgedaan. Met het LNAZ zal verdere afstemming plaatsvinden op welke wijze een en ander afgestemd kan worden met de ROAZ-regio s. Op basis van de in 2016 vastgestelde behoefte aan een bovenregionale oefening, waarin alle onderdelen van GGB in samenhang worden beoefend en getoetst, zal in 2017 een concrete uitwerking opgepakt worden, gericht op realisatie eind 2017 of begin Het zoeken van regionale partners, financiën en thematische aanpak worden in het eerste kwartaal 2017 inhoudelijk en financieel verder uitgewerkt. Daarbij wordt ook afgestemd met het OTO-platform van het LNAZ. 6. Kwaliteitsborging. Er is in de leidraad een eerste aanzet gegeven voor het borgen van de kwaliteit. Het in beeld brengen en vastleggen van prestatie indicatoren en veldnormen/criteria in de processen waarin de GGB-partners met elkaar samenwerken is de volgende stap. Vastgesteld is, dat dat in verbinding kan met het Kwaliteitskader crisisbeheersing en OTO 2.0 van de acute zorg. Een plan van aanpak om dit verder uit te werken wordt begin 2017 opgepakt. 7. Beheer materieel van de noodhulpteams. Dit in afstemming tussen IFV en Rode Kruis. 8. Bovenregionale steunpunten. Het beheren van het materieel van de bovenregionale steunpunten is belegd bij het IFV. Ten behoeve van eventuele verdere aanpassing van de inhoud wordt de uitkomst afgewacht van de capaciteiten-analyse, welke het LOCC thans uitvoert. Er staat nog als aandachtspunt open, om de operationele bak bij het IFV-Zoetermeer te gaan stallen bij een van de regio s in het westen. B. Resterende implementatie in Waddencombinaties. In 2016 hebben de betreffende regio s een projectorganisatie opgezet, om een aangepast GGB-concept voor de Waddeneilanden uit te werken. Vanuit het landelijk programma wordt daarbij gefaciliteerd. Een en ander heeft eind 2016 geresulteerd in een uitgewerkt zorgconcept en de functionele eisen voor de logistieke voorzieningen, waar de stuurgroep op 12 december mee heeft ingestemd. In de eerste helft van 2017 zal het verwerven en beschikbaar stellen van het materieel plaatsvinden door het IFV. Oplevering en buiten gebruik stellen van de huidige Wadden-GNK s zal in het derde kwartaal gerealiseerd moeten worden. Het aanvullen van de leidraad GGB met een specifieke bijlage voor de werkwijze op de Wadden wordt meegenomen in de geplande updates. 10. Slim alarmeren. In 2016 heeft een eerste onderzoek plaatsgevonden om behoeftestelling en mogelijkheden in beeld te brengen voor het realiseren van een specifieke alarmeringsapplicatie om GGB werkplan 2017 (vastgesteld door stuurgroep GGB, 23 januari 2017) Pagina 3

4 de opkomst van de noodhulpteams te versnellen, dan wel aan te haken bij een bredere aanpak van meldkamertools. De stuurgroep heeft de wenselijkheid van het kunnen versnellen van de opkomstprocedure bij open grenzen onderschreven, maar voor het maken van een keuze over het daarbij te hanteren systeem wordt gewacht totdat meer duidelijk is over het realiseren van een breder platform voor alarmeringstechnologie. Dat wordt medio 2017 verwacht. Besluitvorming zal dan opnieuw aan de orde gesteld worden. Mocht een en ander niet tot resultaat leiden is onderzoek wenselijk naar het effect van de huidige alarmering en dekkingsplan van de noodhulpteams op de opkomsttijden. Het Rode Kruis is primair probleemeigenaar voor haar eigen opkomst en dekkingsplan, maar gelet op de samenhang met de meldkamers is tot op heden gekozen voor het trekkerschap van AZN in de onderzoeksfase. 11. Opvolging van de huidige gewondenkaart. In 2016 heeft een werkgroep onderzocht op welke wijze de huidige gewondenkaart voortgezet kan worden. Vastgesteld is, waar de hiaten zijn t.o.v. de dagelijkse registratie. De rapportage met voorstellen voor een vervanging van de huidige gewondenkaart door een nieuwe werkwijze is in december 2016 door de stuurgroep op hoofdlijnen onderschreven. Begin 2017 zal de planning uitgewerkt worden voor de verdere route. De behoefte om snel duidelijkheid te creëren is groot, zodat een aangepast model in 2017 daadwerkelijk doorgevoerd kan worden. AZN is trekker van dit onderwerp, maar de uitwerking raakt het gehele proces, met name in relatie met de rol van de noodhulpteams. 12. T3-opvang. Een inhoudelijke verduidelijking van de werkwijze bij de opvang van T3-slachtoffers blijkt gewenst. Dat is ook naar voren gekomen als uitkomst van de diverse oefeningen in de regio. De rolverdeling tussen secundaire triage en noodhulpteams en het takenpakket van de noodhulpteams behoeven aanscherping. Gezien de diverse vragen en de betrokkenheid van velen hierbij is het zinvol de discussie hierover in breder verband te organiseren. In het eerste kwartaal wordt een expertmeeting georganiseerd, waarvan de uitkomsten in enkele themabijeenkomsten in breder verband besproken gaan worden om draagvlak te verzamelen. Aansluitend kan dan besluitvorming over de aanpassing ingezet worden. Het IFV zal samen met het Rode Kruis de discussie organiseren, waarbij alle partijen betrokken zullen worden. C. inhoudelijke doorontwikkeling 13. Toepasbaarheid generiek GGB-model in specifieke situatie. GGB is een generiek bijstandsconcept, waarvan wel de behoefte is om vast te stellen, hoe dit in diverse situaties en scenario s toegepast moet worden. Het gaat dan met name om procesafspraken en niet om extra uitrusting. Concreet zijn al als aandachtspunten genoemd: de inzet van bijstand in sterk geïsoleerde gebieden, chemische incidenten, terrorisme, brandwonden, extreme weersomstandigheden. Uitwerking vindt plaats middels oefenervaring, afstemming met regio s die met specifieke scenario s bezig zijn, onderzoek, discussie- en expertbijeenkomsten. Vanuit kennisontwikkeling wordt dit door het IFV ondersteund. In het eerste kwartaal 2017 zal een beschrijving van de relatie met het scenario terrorismegevolgbestrijding en het brandwondenprotocol in de leidraad belegd gaan worden. 14. Grensoverschrijdende samenwerking. Er is behoefte om de inzet van GGB bij grensoverschrijdende samenwerking te beschrijven in de leidraad. Op basis van eerder overleg in GGB werkplan 2017 (vastgesteld door stuurgroep GGB, 23 januari 2017) Pagina 4

5 2016 zal dit samen met enkele grensregio s als thema in het eerste kwartaal afgewikkeld gaan worden. Het IFV zal dit faciliteren. 15. Validering en evidence-based werken. De GGB-werkwijze bestaat uit een groot aantal aannames, die hun basis vinden in vaak nog beperkte praktijkervaringen. In het kader van kennisontwikkeling is de behoefte om deze aannames te gaan valideren en onderbouwen. In 2016 is samen met de in opstart zijnde academische werkplaats crisisbeheersing en GHOR (ANAPHEM) nagegaan, of hier een onderzoeksprogramma voor is uit te werken. Ook is verkend, op welke wijze aansluiting gemaakt kan worden op ervaringen in het buitenland, waarbij inmiddels contacten zijn gelegd met de onderzoeksgroep rampengeneeskunde van de Vrije Universiteit Brussel. Daarnaast kan gebruik gemaakt worden van het internationale netwerk van het Rode Kruis. De uitkomsten van deze eerste verkenning zijn positief, op basis waarvan in het eerste kwartaal 2017 een (meerjaren) onderzoeksprogramma uitgewerkt wordt inclusief een voorstel met welke onderwerpen van start gegaan kan worden. In het kader van kennisoverdracht zal tevens nagegaan worden of het zinvol en mogelijk is om via een breder op te zetten congres onderzoekservaringen uit binnen-of buitenland te delen. 16. Samenhang GGB en bevolkingszorg. Met name de relatie T3-opvang en bevolkingszorg is een onderwerp, dat bij regio s vragen oproept, en waarin de leidraad nog niet ingaat. Hiervoor zal in de eerste kwartaal van 2017 contact gelegd worden met het coördinatorenoverleg bevolkingszorg, om de mogelijkheden voor een gezamenlijk plan van aanpak te bezien. 17.Omgaan met nieuwe vragen. Zowel uit de ervaringen in de oefeningen als uit de contacten met de diverse regio s komen telkens nieuwe vragen naar voren. Binnen het werkplan zal ruimte moeten zijn, om die vragen te beoordelen op relevantie, haalbaarheid en prioriteit voor daadwerkelijke aanpak. Binnen het ondersteuningsprogramma wordt dan ook tijd gereserveerd om de ingekomen vragen inhoudelijk te beoordelen. Voorbeelden van deze vragen zijn bijvoorbeeld: - kan de uitrusting van calamiteitenteams, noodhulpteams of bovenregionale voorziening tussentijds aangepast worden op basis van concrete ervaringen bij calamiteiten? - op welke wijze kan de informatie-uitwisseling tussen zorginstellingen en veiligheidsregio over de inzet van GGB versterkt worden? - kan de rol de taakverantwoordelijke transport binnen het geheel eenduidig beschreven worden? - is concreter te maken, in welke omvang bijstand van andere regio s gevraagd kan worden? - is het mogelijk om tools te maken voor de crisiscommunicatie rond inzet van GGB? 18. Burgerhulp en zelfredzaamheid. Vanuit het programma GGB zijn geen eigen initiatieven op dit thema voorzien. Waar wenselijk en mogelijk zal worden aangesloten bij initiatieven van partners (GGD GHOR, Rode Kruis, IFV met haar expertisecentrum zelfredzaamheid, Veiligheidsberaad). Het gaat daarbij over het verder invullen van de rol van burgerhulpverlening en de visie op zelfredzaamheid (met name in het eerste half uur na een incident). Het kunnen benutten van de capaciteit van deze (niet georganiseerde) burgerhulpverlening, hoe samen te werken met de professionele hulpverlening en de mogelijkheden om hier een vorm van sturing aan te geven zijn GGB werkplan 2017 (vastgesteld door stuurgroep GGB, 23 januari 2017) Pagina 5

6 relevante vragen vanuit GGB. Vanuit het programma zal dit onderwerp op de agenda worden gehouden. D. Evaluatie 19 Inhoudelijke evaluatie. Als basis voor een advies over de wijze van voortzetting van GGB na 2020 is een inhoudelijke beoordeling van GGB gewenst. Daarvoor moet een inhoudelijke evaluatie gehouden worden over de doeltreffendheid en doelmatigheid van het landelijke bijstandsmodel. Omdat de besluitvorming en effectuering over de toekomstige positionering van GGB in de periode voor 2020 tijd nodig heeft, zal een inhoudelijk oordeel over het GGB-model in zijn huidige vorm uiterlijk begin 2018 beschikbaar moeten zijn. De evaluatie zal in 2017 opgestart en uitgevoerd moeten worden. GGD GHOR NL zal als trekker optreden in samenspraak met de stuurgroep en de betrokken departementen van VWS en V&J met als doelstelling tot een advies te komen, waarbij de inhoudelijke beoordeling van het model in relatie tot de toekomstige positionering van GGB wordt gebracht, in lijn met de besluitvorming van het Veiligheidsberaad van november Op 12 december 2016 heeft de stuurgroep de uitgangspunten voor een plan van aanpak meegegeven. GGB werkplan 2017 (vastgesteld door stuurgroep GGB, 23 januari 2017) Pagina 6