Leesbeleving, leesbevordering, literatuureducatie & mediawijsheid

Transcriptie

1 Aanbod Leesbeleving, leesbevordering, literatuureducatie & mediawijsheid

2 Voorgelezen worden is een springplank naar het genieten van boeken. Door 15 minuten vrij lezen per dag, leert een kind nieuwe woorden per jaar. De bibliotheek is het paleis van de nieuwsgierigheid en verhalen. Moeders lezen meer voor dan vaders. Slechts 8% van de vaders leest meer voor dan hun partner.

3 Inhoudsopgave 1 Introductie 4 2 De Bibliotheek op School 5 3 Leesbevordering: De Rode Draad 6 4a Cultuureducatie: leesbeleving 19 4b Cultuureducatie: poëzie 29 5 Ontdek de bieb 32 6 Mediawijsheid 36 7 Collecties & abonnementen 39 Aanbod primair onderwijs 3

4 1 Introductie Geachte heer, mevrouw, Graag delen we ons aanbod over lezen, voorlezen en mediawijsheid met u. Leren begint bij lezen. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat lezen goed is voor de ontwikkeling van kinderen en dat het een directe positieve invloed heeft op hun schoolprestaties. Met de inhoud van deze brochure nemen we u mee in de wereld van leesbeleving en leesbevordering... de bibliotheek beschikt over veel kennis, producten en diensten die u als school bij uw lees- en taalonderwijs kunnen ondersteunen. Of bij uw lessen cultuureducatie denk ook eens aan literatuur educatie! Voor alle groepen binnen het basisonderwijs zijn er projecten opgenomen binnen ons aanbod, die aansluiten bij het ontwikkelingsniveau van het kind en bij de kerndoelen van het primair onderwijs. U kunt kiezen voor losse producten per groep, maar ook voor De Rode Draad. Dit is een programma voor groep 1 t/m 8, waarmee u een doorlopende leeslijn in school haalt. Leerlingen ervaren door de opzet van het programma dat lezen vooral ook erg leuk kan zijn! Wij kijken uit naar een samenwerking op het gebied van lezen: samen maken we van lezen een gewoonte én een genot. Voor een heel leven lang. Met vriendelijke groet, Ingrid, Saskia, Wendy, Esther en Kiekie Team Jeugd & Educatie Bibliotheek Het Markiezaat Voor alle scholen uit de gemeente Bergen op Zoom: Alle producten met de stempel Cumenu kunnen gekozen worden in het blanco/vrije menu. 4

5 2 De Bibliotheek op School Het project de Bibliotheek op School is een landelijke aanpak, met als doelstelling om het leesgedrag bij leerlingen positief te stimuleren. Want, meer lezen = beter in taal. Met de Bibliotheek op School formule werken bibliotheek en school structureel samen aan taalontwikkeling, leesbevordering en mogelijk ook aan mediawijsheid van kinderen. Doel is kinderen te stimuleren om meer te lezen, op school en thuis. Met de Bibliotheek op School gaan school en bibliotheek een meerjarige samenwerking aan: die vanuit een strategische netwerksamenwerking geborgd is in het beleid van school en bibliotheek; waarbij een actuele en gevarieerde collectie in de school zorgt voor een verrijking van het leesonderwijs; waarbij een professionele leesconsulent van de bibliotheek een adviserende en ondersteunende rol vervult voor de leescoördinator en het team van de school; waarbij jaarlijks doelen worden bepaald op basis van gemonitorde resultaten (leesattitude, leesniveau en leengedrag); waarbij jaarlijks alle activiteiten worden vastgelegd in een lees- en mediaplan en waarbij een digitaal portaal helpt bij het zoeken en registreren van boeken, het stimuleren van lezen, het bijhouden van de leeshistorie en het vinden van betrouwbare informatie. Met deze aanpak brengen we een meerjarige leesaanpak uw school binnen, waarbij leerkrachten ontlast worden en kinderen gestimuleerd. Opbrengstgericht werken met de Bibliotheek op school Monitor Resultaten analyseren Expertise Doel stellen Netwerk & Beleid Collectie Activiteiten Uitvoeren Digitaal portaal Werkwijze bepalen Lees- en mediaplan Periode: Plaats: Bijzonderheden: op maat op school bij interesse in de Bibliotheek op School wordt er een afspraak met u gemaakt om het traject verder toe te lichten. Aanbod primair onderwijs 5

6 3 Leesbevordering: De Rode Draad De Rode Draad is een leesbevorderingsprogramma, waarmee u een doorlopende leeslijn voor groep 1 t/m 8 in huis haalt: - Het biedt handvatten om op school én thuis lezen te bevorderen en leesplezier te vergroten, met als doel de resultaten van het technisch en begrijpend lezen te verbeteren; - Het bestaat uit de volgende onderdelen: voorlezen, leren lezen, leespromotie en wegwijs in de bibliotheek. De Rode Draad bevat een professioneel, gestructureerd en systematisch aanbod van leesbevorderingsactiviteiten. Een belangrijk uitgangspunt van De Rode Draad is dat leerlingen elk jaar met boeken en lezen in aanraking worden gebracht. Er wordt zo één lijn aangebracht van groep 1 tot en met groep 8. De Rode Draad heeft voor alle groepen verschillende thema s: Groep 1/2 Voorlezen! Prentenboeken in de klas. Groep 3 Leren lezen! Voorlezen en vertellen. Groep 4 Kennis maken met verschillende soorten boeken. Groep 5 Kiezen van boeken! Groep 6 Boeken waarderen en beoordelen! Groep 7 Leesplezier en informatievaardigheden. Groep 8 Lezen blijft leuk! De bibliotheek biedt De Rode Draad aan als een totaalproduct, te weten: - handleiding (digitaal) en materialen voor alle projecten; - een bibliotheekabonnement met voor iedere groep een bibliotheekpas; - gratis projectcollecties; - gratis groepsbezoeken voor de groepen 3 en 6; - klassikaal lenen. Het project De Rode Draad wordt afgenomen per school, dus voor alle groepen tegelijkertijd, voor een aaneengesloten periode van 6 weken. Dit om het uiteindelijke doel, het verkrijgen en behouden van leesplezier, bij uw leerlingen te waarborgen. Tekent u in op De Rode Draad dan kiest u voor een zeer compleet pakket. Om alle scholen en alle klassen te kunnen bedienen regelt de bibliotheek welke projecten wanneer bij u in school draaien. Per schooljaar zijn er een aantal periodes waarin De Rode Draad schoolbreed uitgezet kan worden. Graag zouden we u hierin vrije keuze geven, maar dat is logistiek helaas niet haalbaar. Meer informatie over de procedure en de tijdsinvestering rondom het afnemen van De Rode Draad vind u op pagina 43. Let op: indien u Bibliotheek op School én De Rode Draad tegelijkertijd afneemt dan kunt u wel zelf bepalen wanneer u De Rode Draad binnen uw school uit wilt zetten. Periode: Duur periode: Plaats: : Gehele schooljaar 6 weken Op school / groepsbezoeken in de dichtstbijzijnde bibliotheek 2,75 per leerling Mocht uw keuze niet vallen op het totaalaanbod van De Rode Draad, dan kan uw school natuurlijk ook intekenen op projecten uit het losse aanbod. Deze producten kan elke school inzetten wanneer gewenst. Wilt u naast De Rode Draad ook nog losse producten afnemen dan is dit natuurlijk mogelijk. 6

7 De producten van De Rode Draad Groep 1 en 2 Voorlezen Mannetje Jas Er was eens.. Een mannetje dat het altijd koud had; mannetje Jas! Mannetje Jas kleedt zich steeds dikker aan. Jas over jas over jas Hij draagt zoveel jassen dat hij erin kan wonen! Maar dan ontmoet hij Vrouwtje Jas, die het net zo koud heeft Alle jassen kunnen uit! Dit project is gebaseerd op het prentenboek Mannetje Jas van Sieb Posthuma. De handleiding voor de leerkracht geeft suggesties voor de introductie van het prentenboek en verwerkingstips rondom de thema s kleding, vriendschap, liefde, warm en koud en de jaargetijden. Het meegeleverde vogeltje wordt gebruikt voor de introductie van het verhaal. Het verhaal kan verteld worden met het prentenboek of met het digibord waarop de digitale prenten uit het boek vertoond kunnen worden. Voor elk kind is er een uitgestanste jas op A4 waarmee ze een jas voor Mannetje Jas kunnen maken. Alle jassen samen vormen een mooi kunstobject, net zoals het jassenhuis in het prentenboek. Voorlezen Kleine ezel Ouderparticipatie is een belangrijk onderwerp binnen het onderwijs. Hoe betrekken we ouders bij, in dit geval, leesbevordering. Hoe verbinden we binnen- en buitenschool met elkaar. Het project Kleine Ezel heeft hiervoor een nieuw element aan een Rode Draad project toegevoegd. Naast de gebruikelijke materialen en lessuggesties voor het werken in de klas wordt het voorlezen thuis gestimuleerd met dit project. Centraal staan de prentenboeken van Kleine Ezel. Door het werken met het project ervaren kleuters de emotionele kracht van literatuur. In de klas wordt het verhaalfiguurtje tot leven gebracht zodat de kleuters er een vriendje bij hebben. Dat wat plat is (letters en plaatjes) krijgt in het hoofd van kinderen reliëf en is de meest wezenlijke vorm van een literaire ervaring. De ouders worden betrokken bij het project doordat de kleuters gedurende de projectperiode een prentenboek van Kleine Ezel met het vriendenboekje `Kleine ezel is mijn vriend mee naar huis krijgen. In het vriendenboekje kunnen zij hun ervaringen weergeven. Het gevulde vriendenboekje wordt opgestuurd naar de uitgeverij waarna de klas een virtuele boodschap van Rindert Kromhout en Annemarie van Haeringen ontvangt. Aanbod primair onderwijs 7

8 Voorlezen Toveren: Bibaba Boek Omdat de tovenaar op vakantie is, mogen de leerkracht en de kinderen een aantal weken op een aantal toverspullen passen. Elke week ontvangen de kinderen een brief van de tovenaar, met steeds één regel van de toverspreuk. Daarmee tovert de leerkracht samen met de kinderen elke week een ander boek over een heks of tovenaar tevoorschijn uit de tovenaarsmantel. In de handleiding vindt de leerkracht een aantal verwerkingssuggesties rondom het thema toveren. Deze suggesties zijn gebaseerd op de verschillende hoeken in de klas, zoals de lees- en schrijfhoek, de bouwhoek, de heksen- en tovenaarshoek en de boekenhoek. Ook komt er een aantal creatieve verwerkingen aan bod. De bibliotheek voegt naar eigen keuze boeken toe met het thema toveren. 8

9 Voorlezen Kikker en een heel bijzondere dag Het boek Kikker en een heel bijzondere dag van Max Velthuijs vormt de inspiratiebron voor dit project. Voorlees- en verwerkingsactiviteiten die aansluiten bij de thema s van het verhaal betreffen onderwerpen zoals feest, dagen van de week, emoties en kleuren. De kleuters kunnen het verhaal naspelen met verschillende dierenmaskers (de dieren uit de Kikkerboeken). Met de kikkerpop kunt u het verhaal verrijken. Het project bevat vijf stoffen maskers, een handleiding en de kikkerpop. Voorlezen Schatjesdag De school ontvangt een kleine schatkist met daarin vijf prentenboeken, een rood kussen met daarop de schat (klein steentje) uit het boek Kikker vindt een schat van Max Velthuijs. De eerste week wordt met het boek van Kikker gewerkt. De schat introduceert het boek. De tweede en daarop volgende weken wordt er andersom gewerkt. Elke week staat één prentenboek centraal dat door de leerkracht wordt geïntroduceerd. Na de introductie gaan leerkracht en leerlingen op verschillende manieren op zoek naar wat zij het belangrijkste voorwerp in het verhaal vinden. Aan het eind van de week wordt dit voorwerp naast de steen uit het eerste boek op het kussen in de schatkist bewaard. Zo worden bij de vijf aangeboden boeken vijf schatten verzameld. Het project bevat een schatkist, de bijbehorende boeken en een handleiding. Aanbod primair onderwijs 9

10 De producten van De Rode Draad Groep 3 Leren lezen! Voorlezen en vertellen. De ongelooflijk bijzondere boekeneter In de ruimte is een tafel gedekt met een tafelkleed, borden, bestek en servetten. Het vreemde is dat er geen eten op de borden ligt maar boeken. De boekeneter uit het verhaal verslindt boeken als lekkere hapjes. Het project De ongelooflijk bijzondere boekeneter is gebaseerd op het gelijknamige boek van Oliver Jeffers. Harry vindt boeken letterlijk om op te eten en dit staat garant voor hilarische momenten. De introductie van dit project vindt plaats aan de gedekte tafel. Het gesprek gaat onder andere over de persoonlijke smaak van de leerlingen met betrekking tot de boeken. Het tafelkleed wordt verder gebruikt in de verwerkingsactiviteiten en ter afsluiting maken de leerlingen er een kunstwerk van. ens de eerste voorleesactiviteit wordt het prentenboek volledig voorgelezen. Bij de tweede activiteit wordt de aandacht gevestigd op een selectie van pagina s van het prentenboek. Oorzaak en gevolg van het letterlijk en figuurlijk verslinden van boeken staan daarin centraal. De focus bij de derde activiteit is het inleven in het verhaalfiguur door tekstballonnen toe te voegen aan het prentenboek. Alle activiteiten worden ondersteund door presentaties die ontwikkeld zijn voor het digitale schoolbord. Om de ouderbetrokkenheid bij dit project te stimuleren krijgt iedere leerling een lege boekenmenukaart mee naar huis om samen in te vullen. Voorlezen en vertellen. De Verhalenparel Een project waarmee de leerkracht gedurende een aantal weken met een speciaal voorleesritueel werkt. In de klas komt een schelp met daarin een wonderlijke verhalenparel. De verhalenparel kan in een viertal kleuren oplichten. Deze kleuren worden gekoppeld aan verschillende verhalenthema s. Als de leerkracht over de verhalenparel wrijft en een spreuk uitspreekt geeft de parel een rood, groen, blauw of een geel licht. Afhankelijk van de lichtkleur biedt de leerkracht een verhaal aan dat aansluit bij een thema: blauw licht = een verhaal met het thema water/parel, rood licht = een verhaal met het thema liefde, geel licht = een verhaal met het thema goud en groen licht = een verhaal met het thema natuur. Elke week kan een ander verhaal geïntroduceerd worden. Bij dit project behoren een aantal kerntitels en een collectie boeken die door de bibliotheek zelf toegevoegd wordt aan het project. De handleiding voor de leerkracht bevat suggesties voor de introductie van dit voorleesritueel en verwerkingssuggesties bij de verschillende verhalen. 10

11 Leren lezen! Voorlezen en vertellen. Er was eens. Met een groot sprookjesboek in de klas worden vijf verschillende sprookjes geïntroduceerd. Het gaat om de volgende sprookjes: Roodkapje, Doornroosje, De stukgedanste schoentjes, De koning met de paardenoren en de Kikkerkoning. Elke week staat een sprookje centraal. Bij de introductie van het sprookje opent de leerkracht het grote sprookjesboek en daar vinden leerlingen een opdracht, bijvoorbeeld een speurtocht, die hen leidt naar het sprookje van de week. Kennis maken met de bieb! Groepsbezoek aan de bibliotheek voor groep 3: Keepvogel De kachel is uit, het brandhout is op en het regent keihard. Keepvogel heeft geen zin om met dit weer hout te gaan sprokkelen. Wat nu? Tungsten, een Hond van Avontuur, gaat de stromende regen in om nieuw hout te halen. Maar hij komt niet terug... Keepvogel gaat hem zoeken. Hij neemt iets lekkers voor hem mee. En een warme droge handdoek. En een zeil tegen de regen. En touw. En pleisters. En nog veel meer... ens dit groepsbezoek maakt de bibliotheekmedewerker alle kinderen lid van de Keepvogelclub. De kinderen gaan in de bibliotheek, net zoals Keepvogel in het boek Noodweer, op zoek naar Tungsten. De kachel van Keepvogel en het blaffen van Tungsten helpt de kinderen bij hun zoektocht. Onderweg maken kinderen spelenderwijs kennis met de bibliotheek en verzamelen ze puzzelstukken van een driedimensionale puzzel. Aan het eind van de zoektocht wordt deze puzzel van Tungsten in elkaar gezet en luisteren de kinderen naar de afloop van het verhaal. Na het bezoek krijgen de kinderen een kleurkaart van Keepvogel met informatie over het bibliotheekbezoek en de Keepvogelboeken. De leerkracht krijgt één of meerdere Keepvogel-boeken om voor te lezen in de klas. Voor overige groep 3 bezoeken zie ons losse aanbod op pagina 33. U kunt zelf een keuze maken. Aanbod primair onderwijs 11

12 De producten van De Rode Draad Groep 4 De dwergjes van Tuil Leren lezen! Voorlezen en vertellen. De dwergjes van Tuil woonden op de hei. Het waren er niet twee of vijf, maar wel honderd, een heel dwergenvolk bij elkaar. De fantasierijke, vrolijke verhalen over het leven van de dwergjes op de hei, over hun avonturen en over Virgilius van Tuil, de honderdeenste dwerg, lenen zich uitstekend om er iedere dag een stukje uit voor te lezen. Voorlezen en vertellen zijn belangrijke aspecten binnen het project waarbij veel ruimte is voor het beleven en het navertellen van de prachtige verhalen die één van de grootste schrijvers uit de Nederlandse kinder- en jeugdliteratuur heeft geschreven. Leerlingen gaan zelf aan de slag in de vorm van vertel- en schrijfopdrachten en maken kennis met verschillende tekstsoorten, waaronder poëzie. Een spannend leeskleed is de basis om een sprookjesachtige en fantasierijke leeshoek te creëren waar leerlingen zelfstandig kunnen lezen. Gedurende de projectperiode ontdekken leerlingen verschillende opdrachten in het leeskleed waarmee ze de bijzondere verhalen op een leuke manier (her)beleven. De leerlingen leggen de verschillende opdrachten en activiteiten als ware verslaggevers vast in een Biegel-krant die aan het einde van de projectperiode mee naar huis gaat. Kennismaken met verschillende soorten boeken. Juttersbuit De juf of meester van groep 4 heeft tijdens een strandwandeling een geheimzinnige ton gevonden. Van wie is die ton? Op de ton staat een geheimzinnige rebus met een vraag om de ton naar de afzender retour te zenden. Maar wie is de afzender? Er zit niets anders op dan de ton open te maken! Bovenin de ton ligt het voorleesboek Juttertje Tim van Paul Biegel. Met dit boek wordt het begrip jutten duidelijk en wordt ook de boeksoort voorleesboek geïntroduceerd. Het project Juttersbuit laat kinderen kennismaken met vijf verschillende boeksoorten: een voorleesboek, een leesboek, een informatief boek, een gedichtenboek en een prentenboek. Na de introductie van Juttertje Tim wordt het visnet uit de ton in de klas opgehangen. In het visnet hangen kurken met daarop een boodschap in de vorm van een raadsel, gedicht of opdracht. De leerlingen proberen samen met de leerkracht te ontdekken welk boek bij de boodschap past. Onderin de ton vinden de leerlingen ten slotte de afzender van de ton: de bibliotheek! In de handleiding voor de leerkracht staan lessuggesties voor de introductie en de verwerking van de verschillende boeksoorten. 12

13 Kennismaken met verschillende soorten boeken. De Spin Boekenwurm en de spin wonen in de bibliotheek. Boekenwurm vindt de bibliotheek uiteraard een ideale woonplek. De spin denkt daar heel anders over. Hij heeft nog nooit een boek ingekeken. De boekenwurm weet van de spin een enthousiaste lezer te maken door haar iedere dag met een ander soort boek kennis te laten maken. En alle boeken gaan over een spin! In het wandkleed met vijf zakken (de bibliotheek) zijn verschillende soorten boeken opgeborgen. Net als een cd met een introductielied en dialogen tussen de spin en de boekenworm. In De Spin staat elke dag een ander type boek centraal. De bibliotheek zorgt voor een collectie met verschillende prentenboeken, leesboeken, voorleesboeken, sprookjesboeken, informatieve boeken of gedichtenbundels. De handleiding geeft aantrekkelijke suggesties voor de introductie en verwerking van de verschillende boeken. Kennismaken met verschillende tekstsoorten. Kennismaken met verschillende tekstsoorten. Vroeger; erfgoed educatie voor in de klas Een project over erfgoed dicht bij huis! Vijf historische foto s in een fotoboek laten leerlingen kennis maken met het leven zoals dat ongeveer 100 jaar geleden was. Elke week staat één foto centraal waarbij het speciaal geschreven verhaal voorgelezen wordt. Met attributen die verborgen zijn in het fotoboek wordt het verleden nog dichter bij de leerlingen gebracht. Het project Vroeger wordt tevens ingezet om verschillende tekstsoorten bij de leerlingen onder de aandacht te brengen. Dat is immers het Rode Draadaccent voor groep 4. De foto s en attributen introduceren bakerrijmpjes en gedichten, leesboeken, prentenboeken, voorleesboeken en informatieve boeken. Sheherazade Een ladekastje ter introductie van verschillende tekstsoorten. Leerlingen krijgen in de klas verschillende soorten boeken aangeboden. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een ladekastje. In het ladekastje zitten zes attributen die verschillende soorten boeken symboliseren. In het project staat elke dag een ander soort boek centraal. De bibliotheek zorgt voor een collectie met verschillende prentenboeken, leesboeken, voorleesboeken, sprookjesboeken, informatieve boeken of gedichtenbundels. In de uitgebreide handleiding worden goede suggesties gegeven voor de introductie en verwerking van de diverse soorten boeken. Aanbod primair onderwijs 13

14 De producten van De Rode Draad Groep 5 Kiezen van Gids in Boekenland boeken! In groep 5 zijn leerlingen toe aan het leren kiezen van boeken. Ze kunnen nu goed lezen, hebben zelf met verschillende soorten boeken kennisgemaakt en gaan meer en meer hun eigen smaak ontwikkelen. In dit project Gids in Boekenland gaan kinderen in gesprek met elkaar over boeken en worden ze elkaars gids bij het maken van keuzes. Een landkaart, wegwijsborden en een vragenkompas helpen de leerlingen hierbij. Ook maken ze kennis met verschillende genres en hoe ze deze kunnen herkennen. Lekker blijven lezen Leesprogramma Het leesprogramma is een langlopend leesbevorderingsprogramma met ieder jaar een nieuw thema. De bibliotheek levert de boeken, de introductie en de afsluiting in de klas. De leerlingen hebben zes weken de tijd om minimaal twee boeken te lezen binnen dit thema. Elke leerling die aan de opdracht voldoet ontvangt een mooie oorkonde. Kiezen van boeken! Boekenbal Kinderen maken met Boekenbal op een heel spannende manier kennis met leuke leesboeken. Een welkomstdrankje, een kist met boeken, een ballenmand en speciale gouden ballen! Nodig de kinderen één voor één uit om uit de ballenmand een bal te grabbelen. In iedere bal zit een boektitel, gecodeerd in geheimschrift. Na ontcijfering van dit geheimschrift gaan kinderen het boek lezen. De kinderen bewaren de ballen in hun eigen laatje. Totdat ze het boek uit hebben. In de ballenbak zitten ook vijf gouden ballen die verwijzen naar een opdracht voor de hele klas. Voor iedere leerling is er een balboekje met tips voor het ontcijferen van het geheimschrift en voor het kiezen van boeken. In het balboekje noteren de leerlingen de boeken waarmee gedanst is. De bibliotheekmedewerker zorgt zelf voor het vullen van de ballen met boektitels in geheimschrift. 14

15 De producten van De Rode Draad Groep 6 Boeken beoordelen en waarderen. La Bocca della Verità Het project La Bocca della Verità daagt leerlingen van groep 6 uit hun leesvoorkeur aan te geven. Leerlingen worden gestimuleerd de gekozen boeken te lezen. Door deze leeservaring zijn ze in staat hun eigen smaak te ontwikkelen en de gelezen boeken op waarde te beoordelen. Ook worden leerlingen zich bewust van de manier waarop zij boeken kiezen. Klassikaal wordt het boek Het geheim van de afgebeten vingers, samen met tien andere boeken gepresenteerd. Leerlingen geven in het diepste geheim hun eigen top drie aan op speciale stembriefjes uit het scritto della Verità. In de klas staat een replica van het Italiaanse monument La Bocca della Verità. Volgens de legende staat het beeld bekend als een eeuwenoude leugendetector. De legende vertelt dat van ieder die zijn hand in de mond steekt en een leugen uitspreekt de hand afgebeten wordt. De kinderen die hun hand met het stembriefje in de mond steken ervaren een spannende sensatie. Na de eerste stemming gaan de leerlingen aan de slag met het lezen van de boeken en geven daarna opnieuw hun top drie door aan La Bocca della Verità. Klassikaal wordt besproken of de verwachting klopt met de uiteindelijke beoordeling. In het scritto della Verità maken leerlingen daarnaast opdrachten die hen mediavaardiger maken, want wat is waarheid en wat is geen waarheid? De Mond van de Waarheid weet het antwoord! Durven de kinderen hier achter te komen Boeken beoordelen en waarderen. Kilometerlezen Een leesbevorderingsproduct met online multimediaondersteuning. In de klas komt een collectie boeken. Elke leerling kan wekelijks op de bijbehorende website de gelezen bladzijdes invullen waar ze omgezet worden in leeskilometers. Zo reizen ze door een digitaal landschap en komen onderweg langs verschillende haltes. Daar krijgen ze via weblinks informatie over schrijvers, boektitels en boekfiguren. Op de website wordt ook het totaal aantal leeskilometers van de klas bijgehouden. In de laatste projectweek kan op de website een leesquiz gespeeld worden met alle leerlingen van de klas of met meerdere klassen tegelijk waarbij de leesvlag veroverd kan worden. De leesquiz heeft betrekking op de boeken uit de aangeboden collectie. U ontvangt een licentie voor elke groep leerlingen die toegang geeft tot de bijbehorende website. Elke leerling ontvangt bij aanvang een leespaspoort waarin ze de leeskilometers kunnen bijhouden. Ook is hier plaats om de gelezen boeken te noteren en een waardering te geven. Aanbod primair onderwijs 15

16 Boeken beoordelen en waarderen. Kraak de code Door te lezen verzamelen de leerlingen codes. Deze codes kunnen opgezocht worden in het codeboek De kraak van Leonie Kooiker of Ramkraak van Henk Hokke. Een aantal verzamelde codes geeft uiteindelijk een code van het cijferslot van een kluis. Als de kluis gekraakt is, vinden de leerlingen steeds een verrassing. Kennis maken met de bieb! Groepsbezoek biebexpeditie Op expeditie in de bibliotheek. Met een rugzak maken de kinderen een heuse overlevingstocht door de bibliotheek. Dat betekent zuinig omgaan met energie, goed nadenken en ingewikkelde opdrachten uitvoeren. In groepjes van maximaal 6 kinderen gaan ze op pad. Welke groep volbrengt alle opdrachten en ontdekt Tikopia, het spannende eindpunt van de expeditie? De bibliotheek is een fantastische plek waar kinderen van alles kunnen beleven en ontdekken. De boeken zorgen ervoor dat ze de avonturen in hun hoofd verder kunnen beleven. Bovendien zitten de boeken boordevol informatie die goed van pas komt als ze bijvoorbeeld op expeditie gaan. Voor het andere Groep 6 bezoek: Zoeken en vinden met QR codes groep 6 zie ons losse aanbod op pagina 35. U kunt zelf een keuze maken. 16

17 De producten van De Rode Draad Groep 7 Leesplezier en informatievaardigheden. Ontwerp en productie: Cubiss Zoek in een kinderkookboek een lekker recept en maak dat klaar voor de meester, juf of groepsleiding Maak een reclamespotje voor een leesboek Kies een boek en maak een nieuwe kaft met materialen 09 die je kan voelen Ontwerp een verkeersbord voor een leesplek Zoek vijf namen van meesters of juffen in leesboeken Maak een lijst van tien leesboeken die gaan over tweelingen Maak een puzzel met boektitels Verzin een geheimschrift en zet een boektitel om in deze code Zoek vijf leesboeken waarin een muziek- 33 instrument voorkomt Maak een lijst van vijftien figuren uit de boeken van Roald Dahl Maak een boekenlegger. Dan weet je altijd waar je bent. Noem vijf figuren uit de boeken van Joke van Leeuwen Vraag aan twintig mensen 49 het mooiste woord 53 Interview een volwassene stel vragen over lezen en 1 tegen allen 1 De Rode Draad tegen allen Durven jullie de uitdaging aan? Neem het op tegen de bibliotheek!! b.nl zijn bij in Maak een lijst van tien Schrijf een recensie boeken die geschreven van een boek op 02 zijn door Jacques Vriens 03 Maak een rap over het Maak een rebus van een onderwerp lezen en voer boektitel en laat de groep 06 de rap voor de groep uit 07 de rebus oplossen 08 Lees een prentenboek voor aan 11 kleuters Zoek het geboortejaar van Thijs Goverde Zoek het Maak een lijst van geboortejaar van vijf boeken die gaan 18 Marc De Bel 19 over kinderarbeid Maak een lijst van Maak een lijst van acht boeken waarin acht boeken met een 22 een hond voorkomt 23 kat in de hoofdrol 24 Zoek van het woord Maak acht overlevingstips voor het boek Hoe LEZEN voor elke letter 26 een boektitel 27 overleef ik een boek Maak een lijst van tien Ontwerp een nieuw boeken die geschreven etiket voor leesboeken 30 zijn door Peter Vervloed 31 met een reisverhaal Kies een swingend Zoek boek en maak hiervan het geboortejaar 34 een dans 35 van Do van Ranst 36 Maak een nieuw logo voor 39 de bibliotheek 40 Zoek drie boeken Vraag aan twintig waarvan de eerste zin mensen het grappigste 42 begint met een A 43 woord Maak een lijst van twintig Noem alle familieleden figuren uit de boeken van die in het hotel 46 Annie M.G. Schmidt 47 De Korenwolf wonen Noem tien sprookjes waar een dier in 51 voorkomt 54 Teken een strip met minimaal vier plaatjes over lezen Ga naar Noem tien schrijvers uit de 58 rubriek Uit het leven van 59 een boektitel in 38 shirt 50 naam. Maak een kaart van Europa en schrijf in minimaal vijf landen een boek dat dat land speelt De bibliotheek wil sponsor worden van een voetbalclub. Hoe gaat het eruit zien? Maak een ABC van schrijvers en/of schrijfsters. Elke letter is de beginletter van de achter- Sla de q en de x over. Vraag bij acht mensen naar hun mooiste kinderboek en maak daar een mooie tentoonstelling van Maak een ABC van boektitels. Elke letter is de beginletter van een boektitel. Sla q en x over. Boekenfitness: Verzin een aantal fitnessoefeningen met boeken en voer Altijd Prijs!! Zoek het geboortejaar 04 van Roald Dahl Maak een lijst van tien boeken die geschreven door Carry Slee Noem zes schrijvers die hun boeken uitgeven uitgeverij Querido Maak een poster van het gedicht Ozo heppie van Joke van Leeuwen 20 boekje van Zoek tien gedichten en maak er een mooi Wat is het sterrenbeeld van Francine Oomen? Maak een gedicht waarin het woord 28 schrijven voorkomt 32 Loon? Wat is het sterrenbeeld van Paul van Maak een reclameposter voor een boek Ruim met twee personen een uur lang boeken op de bibliotheek 44 over sport Zoek vijf boekt van Kinderbo 48 weekgesche Teken min 52 Maak een lijst van tien leesboeken Een uitdagingspel tussen bibliotheek en klas. De bibliotheek daagt de klas uit om een aantal opdrachten uit te voeren. Deze opdrachten staan op een poster (A1-formaat) en wordt achtergelaten in de klas. Bijvoorbeeld: - maak een lijst van zes boeken die geschreven zijn door Jacques Vriens - maak een rap over het onderwerp lezen en voer de rap uit voor de klas - zoek in een kinderkookboek een lekker recept uit en maak dit klaar voor de bibliotheek - ga met een groepje kinderen een uur boeken opruimen in de bibliotheek. Bibliotheek en klas tekenen voor dit spel een contract waarin een tegenprestatie van de verliezer wordt vastgelegd. Aanbod primair onderwijs 17

18 De producten van De Rode Draad Groep 8 Lezen blijft leuk! Leesavatar Leesbevordering op de digitale snelweg! Leerlingen laten met hun avatar hun leesvoorkeuren aan iedereen zien. Dit leidt tot leuke gesprekken in de klas over de gelezen boeken. Een avatar is een persoonlijk grafisch poppetje en weerspiegelt het karakter en de interesses van de gebruiker. De leerlingen starten met het aanmaken van een persoonlijke leesavatar. Vervolgens maken zij online de smaaktest Welk boek past bij mij?. Deze multimediale vragenlijst geeft tien leessuggesties als resultaat. De leerlingen gaan in een periode van vijf weken maximaal vijf van deze boeken lezen. Door de boeken te lezen verdienen de kinderen attributen voor hun leesavatar. Deze beloning krijgen zij door de gelezen boeken op te bergen in de rugzak van de leesavatar. Met deze attributen kleden ze de avatar nog meer naar hun smaak aan. Er ontstaan verschillende soorten leesavatars, gebaseerd op de diverse leessmaken van de leerlingen. Het resultaat is een groepsfoto van alle leesavatars in de klas. Dit is een mooie aanleiding voor de leerkracht om het gesprek aan te gaan over de boeken die iedereen gelezen heeft. De volle boekentassen worden getoond met behulp van het digitale schoolbord en de leerlingen geven antwoord op de vraag: welk boek past bij mij? Lezen blijft leuk! Bekijk t maar Boeken zijn leuk. Net als de verfilmingen ervan. Die belichten vaak net wat andere details. Extra aardig wordt het als de leerlingen zelf hun favoriete boekverfilming mogen kiezen. Als een echte filmjury gaan ze aan de slag. De Oscar voor de beste boekverfilming gaat naar... De school ontvangt een collectie boeken van de bibliotheek en dvd s met verfilmingen van deze boeken. De leerlingen lezen in kleine groepjes een boek. Thuis of op school kijken ze de verfilming ervan. Elk groepje maakt vervolgens een boekverslag en bereidt een presentatie voor. Hierin houden ze een pleidooi voor hun favoriete boek en leggen ze uit waarom de hele klas naar de verfilming van juist dát boek zou moeten kijken. Daarna vullen alle leerlingen stembriefjes in. Een filmblik doet dienst als stembus. Telling van de stembriefjes wijst uit welke film de Oscar wint. Aansluitend wordt deze verfilming op dvd klassikaal vertoond. 18

19 4a Cultuureducatie: leesbeleving Cultuur is overal om je heen. Maar de betekenis van cultuur moet je ontdekken. Dit kan door kinderen op jonge leeftijd in contact te brengen met kunst, cultureel erfgoed en literatuur. Op school en bij vele culturele instellingen komen kinderen in contact met cultuur. Ook de bibliotheek kan hierin voor u een belangrijke partner zijn. De inhoudelijke kennis van de bibliotheek op het gebied van literatuur en media is hét uitgangspunt om verbanden te leggen met andere onderwerpen binnen cultuureducatie. Denk daarbij aan kunstdisciplines als beeldend of erfgoed. Aanbod primair onderwijs 19

20 Voorlezen & ouderparticipatie groep 1 en 2 Vertelkastje (Kamishibai) / Kletstheater Met het vertelkastje wordt een prentenboek een theatertje! Als vertelkastje biedt dit theatertje fantastische mogelijkheden bij het voorlezen aan kinderen van 4 t/m 6 jaar. Ook snel afgeleide kinderen zullen aan het kastje gekluisterd blijven. Het verhaal staat op een serie losse platen met afbeeldingen op de voorkant en tekst op de achterkant. Het product bestaat uit: het vertelkastje, een set vertelplaten, het bijbehorende prentenboek en een praktische handleiding voor het werken met de Kamishibai. Plaats Op school 7,50 per week bij alleen het lenen van het kastje + 1 set vertelplaten 40,- voor 3 weken lenen van het kastje + 25 prentenboeken. Bijzonderheden De school zorgt zelf voor het afhalen/ terugbrengen van het project. Aanvraagtermijn 4 weken Uitleentermijn Max. 3 weken U kunt kiezen uit de volgende prentenboeken: 1. Anton kan toveren 11. Fiet wil rennen 2. Bang mannetje 12. Baby kraai 3. Dat ben jij, Kiki 13. De circustrein 4. Ik wil de maan 14. Hopeloos verliefd 5. Ophelia 15. Jan en het gras 6. Kleine kangoeroe 16. Onder water, boven water 7. Kleine muis zoekt een huis 17. Krrr...okodil 8. Raf 18. Boer Boris op vakantie 9. Wat nu, Olivier 19. We hebben er een geitje bij 10. Wiebelbillenboogie Als kletstheater kun je dit theatertje inzetten in de groepen 1/ 2 en 3 voor taalstimulering. Kinderen vertellen in het kletstheater over het boek dat hun ouders voorgelezen hebben of over een gebeurtenis die ze net meegemaakt hebben. Dit alles is bedoeld om kinderen die moeite hebben met taal, omdat ze bijvoorbeeld op taalgebied minder sterk zijn of omdat ze thuis een andere taal spreken, te stimuleren in hun taalontwikkeling. Bovendien vergroot de inzet van het kletstheater de ouderbetrokkenheid. Hoe werkt het? De kinderen krijgen een werkmap mee naar huis met een brief waarin wordt uitgelegd wat de bedoeling is, tevens zit er een A3 formaat wit vel papier (de vertelplaat) bij en eventueel het boek dat de ouders voor moeten lezen. Thuis worden op de vertelplaat over het boek of de belangrijke gebeurtenis foto s geplakt en met stiften, kleurpotloden tekeningen gemaakt. Terug op school wordt de kletsplaat in het theater gestoken en met de toverstaf wordt het kletsverhaal geopend. 20

21 Voorlezen groep 1 en 2 Nationale Voorleesdagen (januari 2017) Plaats Op school Voorlezen is essentieel voor de taalontwikkeling van een kind 2,00 per leerling 45 minuten Bibliotheek Het Markiezaat ondersteunt uw groepen 1 en 2 bij de organisatie van de Nationale Voorleesdagen door de volgende materialen/diensten te leveren: Het prentenboek van het jaar met eventueel bijbehorend vingerpoppetje; Een lesbrief bij het prentenboek van het jaar ; Voorlezen van het bekroonde prentenboek op uw school in uw groepen 1/2 door een medewerker van de bibliotheek. Aanbod primair onderwijs 21

22 Groep 1 en 2 Het Muizenhuis Plaats Op school of in de bibliotheek 2,00 per leerling per uur 1 uur Sam en Julia zijn twee kleine muizen die wonen in Het Muizenhuis. Het Muizenhuis telt meer dan honderd kamers. In Het Muizenhuis beleven Sam en Julia allerlei kleine avonturen. De kinderen ervaren Het Muizenhuis in verschillende omgevingen: het boek, de app, de filmpjes en de echte wereld. Hierbij wordt het hele lichaam van het jonge kind, de zintuigen en de beleving aangesproken. Kinderen onderzoeken en experimenteren zelf met media, materialen, ruimte, begrenzing en zichzelf daarin. In deze activiteiten, die vooral procesgericht zijn, worden literatuureducatie, mediawijsheid en beeldende vorming geïntegreed aangeboden. Het atelier kan een startpunt zijn van een langer durend project rondom Het Muizenhuis of verbonden worden als activiteit met een of meerdere thema s zoals ruimte, wonen, huis, passen en meten. 22

23 Groep 3 en 4 Deze hoed is niet van mij Een prentenboek waarin het verhaal wordt verteld over de diefstal van een hoed. Een kleine vis is de verteller en richt zich op de eerste bladzijde direct tot de lezer waarin Kleine vis aangeeft dat hij een hoed heeft meegenomen die niet van hem is. De hoed is van een héél Grote vis. Halverwege, als Grote vis erachter komt dat zijn hoed verdwenen is, moet Kleine vis maken dat hij wegkomt. En dan... Plaats Op school of in de bibliotheek 2,00 per leerling per uur 1 uur De kinderen gaan op verschillende manieren aan de slag met de verhaallijn van het boek en de identificatie met de drie hoofdfiguren. Zij ervaren en onderzoeken met de wijze waarop Jon Klassen in zijn boek, met bescheiden middelen, de intenties en emoties van de hoofdfiguren weet uit te drukken. Kinderen werken met de scenische manier van vertellen uit het boek, waarmee een beroep wordt gedaan op hun eigen verbeeldingskracht en expressie. Deze hoed is van mij is een prentenboek om hartstochtelijk van te houden: een hilarisch en dankbaar voorleesboek en een waanzinnige artistieke prestatie ineen. Plaats Op school 2,75 per leerling 6 weken Bijzonderheden: De leerkracht voert het project zelf uit in de groep Groep 4 Vroeger Het prachtig uitgevoerde Vroeger legt een treffende verbinding tussen leesbevordering en cultuureducatie. Jeugdboekenschrijfster Martine Letterie schreef er passende verhalen bij. Vijf historische foto s in een fotoboek laten leerlingen kennismaken met het leven zoals dat honderd geleden was... Elke week staat één foto centraal. Bij de foto wordt een speciaal geschreven verhaal voorgelezen. Attributen die verborgen zijn in het fotoboek brengen het verleden nog een stapje dichter bij de leerlingen. Vroeger wordt ingezet om verschillende soorten boeken en teksten bij de leerlingen onder de aandacht te brengen. De foto s en de attributen introduceren bakerrijmpjes en gedichten, leesboeken, prentenboeken, voorleesboeken en informatieve boeken. Aanbod primair onderwijs 23

24 Kennismaken met soorten boeken & ouderbetrokkenheid Groep 4 Vergeet mij nietje Plaats Op school 2,00 per leerling per uur 3 lessen van 1 uur Vergeet mij nietje is een warm verhaal over twee dikke vrienden die elkaar even niet zien. Het gaat over het verschil tussen samen en alleen zijn en de impact die dat heeft op de staat van zijn. De titel verwijst naar wat mensen bij een afscheid steeds weer hopen: dat wie weggaat de thuisblijver niet vergeet. Dit project combineert erfgoed, poëzie en beeldende vorming. Eerst maken de kinderen kennis met het boek, de verhaalfiguren en de verhaallijn, begrijpend luisteren en kijken staat dan voorop. Daarna wordt ingegaan op het letterlijke en figuurlijke taalgebruik in het boek. In de laatste les praten we over poesiealbums en schrijven de leerlingen zelf een versje in het poesiealbum van Varken. 24

25 Samen lekker lezen Plaats Op school 2,00 per leerling 3 à 4 uur verspreid over maximaal 4 weken Bijzonderheden De leerkracht voert het project zelf uit in de groep Groep 5 Leeskoorts Samen lekker lezen Bij dit project ontvangt u twee rugzakken vol met boeken. Maar pas op, er zitten boeken tussen waar je leeskoorts van krijgt. Bij welke boeken stijgt de temperatuur het meest? Met speciale leesthermometers stellen de kinderen vast van welke boeken ze leeskoorts krijgen. Na afloop van het project weet u voor welke twee boeken de kinderen het meest warm lopen. Plaats Op school of in de bibliotheek Groep 5, 6, 7 en 8 Boekenbabbels 3,00 per leerling per uur 1,5 uur Bijzonderheden: Datum in overleg Er zijn veel manieren om iets te vertellen of over te brengen over een boek dat je hebt gelezen. Iets over de inhoud, het thema, de manier van schrijven, de spanningsopbouw, wat het met jezelf doet, of het origineel is. Ook de vorm waarin je je babbel giet biedt verrassende mogelijkheden! Bijvoorbeeld een mime of een rap. In deze workshop krijgen kinderen les en instructie over het opnemen en plaatsen van korte videoverhalen waarin kinderen elkaar laten weten welke leuke boeken er allemaal zijn. Samen bouwen we een database van kinderboekrecencies... boekenbabbels is dé plek waar kinderen in de vorm van een filmpje alles kwijt kunnen over de boeken die ze hebben gelezen. Plaats Op school 2,75 per leerling 6 weken Bijzonderheden: De leerkracht voert het project zelf uit in de groep Groep 5 BlikFlits Beeldtaal is dé taal van de jongere generatie. Een nieuwe taal waarbij woorden bijna overbodig zijn. Beelden moet je leren lezen, onze maatschappij is er tenslotte mee gevuld. Bij BlikFlits staat het begrijpend leren kijken van leerlingen van groep 5 centraal. Ze doorlopen een aantal stappen in het beeld-kijken. Van de geschiedenis van de fotografie tot het zelf onderzoeken. BlikFlits neemt leerlingen onder andere mee in de beleving van foto- en beeldmateriaal in jeugdboeken. Leerlingen worden verbaasd en geprikkeld om te ontdekken hoe iets werkt. Bijzonder is de verwondering wanneer een waarneming anders blijkt te zijn dan verwacht. Aanbod primair onderwijs 25

26 Leesplezier Groep 5 en 6 Het Donker Plaats Op school 2,00 per leerling per uur 3 lessen van 1 uur Laszlo is bang voor het donker. Gelukkig heeft hij een lampje op zijn kamer dat het donker buiten houdt. Het donker woont immers samen met Laszlo in hetzelfde huis. Plotseling is Laszlo s lampje stuk. Wat nu? Een verhaal dat je helemaal meevoert naar de donkerste plekjes in huis. De plekjes die Laszlo zo goed kent, omdat in zijn fantasie het donker daar woont. Het donker wordt in de wereld van Laszlo als een personage omschreven. Dat personage ziet er niet gezellig uit of lief of aardig,... enkel eng. Maar Laszlo is dapper en durft de confrontatie aan te gaan. Dit project combineert literatuureducatie met filosofie, beeldende vorming en techniek. Eerst gaan de kinderen filosoferen over het donker als fenomeen. Daarna maken zij een beeldende tekenopdracht over het huis van Laszlo. De laatste activiteit gaat over elektriciteit en LED-verlichting. ens deze activiteit gaan de kinderen in hun tekening zelf LED-verlichting aanbrengen met behulp van geleidende verf. ens het drogen van de verf, volgt nog een activiteit waarbij kinderen in het donker luisteren naar het boek en daarna nog een laatste tekening maken in.. het donker! 26

27 Groep 5 en 6 De vreselijke tweeling Plaats Op school 2,00 per leerling per uur Max en Lot de Leeuw zijn niet zomaar een tweeling. Lot kan geweldig acteren en Max weet als geen ander hoe je een goede 1 aprilgrap uithaalt. Helaas is hun moeder daar niet zo blij mee. Ze is ontzettend bang voor viezigheid en enge ziektes en vindt hun grappen gruwelijk, verschrikkelijk en afschuwelijk. Het liefst zou ze haar kinderen verkopen op marktplaats. Volgens Max en Lot valt het allemaal wel mee. Hun grappen zijn geniaal, maar ongevaarlijk. Tot er op een dag toch iets vreselijk mis gaat Dit is een leesbevorderingsproject over één van de meest hilarische kinderboekenschrijvers van dit moment Jozua Douglas. In drie lessen gaan we aan de slag met zijn boek De vreselijke tweeling, maken we kennis met de schrijver zelf en verzinnen de leerlingen zelf o.a. een ongelooflijk strakke 1 april grap en bedenken een gekke toverdrank. 3 lessen van 1 uur Mocht je na dit alles weleens willen zien wie de man is die zulke rare verhalen kan verzinnen dan is het mogelijk deze schrijver op school uit te nodigen. De kosten hiervoor zijn afhankelijk van het aantal te bezoeken groepen. voor groep 6, 7 en 8 Flipwezens: koekeloeren naar Jeroen Bosch Plaats Les 1: in de bibliotheek Les 2: op school 4,50 per leerling voor twee gekoppelde lessen les 1: 60 minuten, les 2: 90 minuten Bijzonderheden les 1 wordt uitgevoerd door Bibliotheek Het Markiezaat Les 2 wordt uitgevoerd door Het Cultuurvenster Flipwezens is een educatief tweeluik waarin kinderen kennis maken met de wereld van Jeroen Bosch en waar niet alleen hun diepste fantasie wordt aangesproken maar ook wordt vormgegeven in woord en beeld. Na een stevige wandeling langs schilderijen van Jeroen Bosch gaan de kinderen aan de slag met het creëren van een eigenwijze encyclopedie die in de tweede les tot leven wordt gewekt. De encyclopedie wordt gevuld met tekeningen van de leerlingen waarbij het hoofd, de romp en de benen apart om te slaan zijn waardoor er steeds nieuwe flipwezens tevoorschijn komen. Het wordt een wereld waar onmogelijkheden mogelijk worden gemaakt en waar de gekste gedachten heel normaal blijken te zijn. Samen kennismaken, ontdekken, creëren en documenteren. Wie wil dat niet? In twee lessen samen kennismaken, ontdekken, creëren en documenteren. Op een andere manier kijken naar bekende materialen, prikkelen om te onderzoeken, te overleggen en samen te werken. Eerste deel, actief bezoek aan bibliotheek; Koekeloeren naar Flipwezens. Kinderen beschouwen en verdiepen de werken van Jeroen Bosch en gaan actief aan de slag met het ontwerpen van de flip-encyclopedie. Tweede deel, workshop in de klas; Flipwezens tot leven wekken. De wezens uit de flip-encyclopedie worden tot leven gewekt. Drie groepen leerlingen gaan met allerlei materialen aan de slag om zichzelf te veranderen in de flipwezens uit de encyclopedie. Eén groep leerlingen legt het hele proces vast m.b.v. eigen divices en de laatste groep schrijft een tekst die gebruikt wordt bij een eigenzinnige voordracht van de flipwezens. Aanbod primair onderwijs 27

28 Groep 7 Verhalenverteller in de klas Plaats Op school Honorarium schrijver 60 minuten Bijzonderheden Indien gewenst de schrijver zo vroeg mogelijk door ons vast laten leggen. Ademloos luisteren de leerlingen in de klas naar een boeiend verhaal van een verteller. Zo ontdekken ze dat ons culturele erfgoed door verhalen wordt doorgegeven. Hierna gaan zij volgens een stappenplan zelf aan de slag om hun eigen verhaal te kiezen en te vertellen. En op een aansprekende manier een verhaal vertellen, dat is nog een hele kunst! Verhalen vertellen is een belangrijke cultuuruiting en een wezenlijk onderdeel van cultuureducatie. Voor de aftrap van dit project regelt de bibliotheek een verteller die voor één of verschillende groepen tegelijk een voordracht houdt. De voorbereidingen vinden in de groep plaats. Via een lesbrief krijgt u suggesties voor 5 weken verhalen vertellen en hoe de leerkracht daarbij de verhalenbundels kan gebruiken. De bibliotheek stelt een collectie met verhalenbundels en sprookjes voor u samen. Na het bezoek van de verteller gaan de leerlingen zelf aan de slag met het kiezen van een verhaal. De leerlingen leren gedurende het project de fijne kneepjes van het vertellen van verhalen. Plaats Introductie en afsluiting van het project op school 2,00 per leerling 2x 15 minuten introductie en afsluiting Bijzonderheden De leerkracht voert het project zelf uit in de groep Groep 7 Leesprogramma Lekker blijven lezen Het Leesprogramma is een langlopend leesbevorderingsprogramma met ieder jaar een nieuw thema. De bibliotheek levert de boeken, de introductie en de afsluiting in de klas. De leerlingen hebben zes weken de tijd om minimaal twee boeken te lezen binnen het thema. Elke leerling die aan de opdracht voldoet ontvangt een mooie oorkonde. 28

29 Lezen blijft leuk Groep 8 Bekijk t maar! Eigen Oscar-uitreiking door beoordeling van boek & film Plaats Op school 2,75 per leerling 6 weken Bijzonderheden De leerkracht voert het project zelf uit in de groep Boeken zijn leuk. Net als de verfilmingen ervan. Die belichten vaak net wat andere details. Extra aardig wordt het als de leerlingen zelf hun favoriete boekverfilming mogen kiezen. Als een echte filmjury gaan ze aan de slag. De Oscar voor de beste boekverfilming gaat naar... De school ontvangt een collectie boeken van de bibliotheek en dvd s met verfilmingen van de boeken. De leerlingen lezen in kleine groepjes een boek. Thuis of op school kijken ze de verfilming ervan. Elk groepje maakt vervolgens een boekverslag en bereidt een presentatie voor. Hierin houden ze een pleidooi voor hun favoriete boek en leggen ze uit waarom de hele klas naar de verfilming van juist dát boek zou moeten kijken. Daarna vullen alle leerlingen stembriefjes in. Een filmblik doet dienst als stembus. Telling van de stembriefjes wijst uit welke film de Oscar wint. Aansluitend wordt deze verfilming op dvd klassikaal vertoond. Op verzoek en indien beschikbaar kunt u de boek/filmtitels aan laten sluiten bij een ander project/thema waaraan u aandacht besteedt b.v. de Tweede Wereldoorlog, dromen, de zee etc. Groep 8 Leesavatar Leesbevordering op de digitale snelweg! Zelf een avatar aanmaken is populair bij kinderen. Dit kan ook met het project Leesavatar. Leerlingen laten met hun avatar hun leesvoorkeuren aan iedereen zien. Dit leidt tot leuke gesprekken in de klas over de gelezen boeken. Plaats Op school 2,75 per leerling 6 weken Een avatar is een persoonlijk grafisch poppetje en weerspiegelt het karakter en de interesses van de gebruiker. De leerlingen starten met het aanmaken van een persoonlijke leesavatar. Vervolgens maken zij online de smaaktest Welk boek past bij mij?. Deze multimediale vragenlijst geeft tien leessuggesties als resultaat. De leerlingen gaan in een periode van vijf weken maximaal vijf van deze boeken lezen. Door de boeken te lezen verdienen de kinderen attributen voor hun leesavatar. Deze beloning krijgen zij door de gelezen boeken op te bergen in de rugzak van de leesavatar. Met deze attributen kleden ze de avatar nog meer naar hun smaak aan. Er ontstaan verschillende soorten leesavatars, gebaseerd op de diverse leessmaken van de leerlingen. Bijzonderheden De leerkracht voert het project zelf uit in de groep Het resultaat is een groepsfoto van alle leesavatars in de klas. Dit is een mooie aanleiding voor de leerkracht om het gesprek aan te gaan over de boeken die iedereen gelezen heeft. De volle boekentassen worden getoond met behulp van het digitale schoolbord of een beamer en de leerlingen geven antwoord op de vraag: welk boek past bij mij? Aanbod primair onderwijs 29

30 4b Cultuureducatie: poëzie De drempel voor het lezen van poëzie met kinderen, blijft in het basisonderwijs hoog. In de kleutergroepen wordt vaak wel regelmatig gewerkt met rijmpjes en (opzeg-)versjes, maar in hogere groepen komen gedichten meestal alleen aan de orde als ze in de taalmethode zijn opgenomen. Onterecht en daarom bieden wij een doorgaande lijn van groep 3 t/m 8 aan, waarmee fantasie en verbeelding aangewakkerd worden. In poëzie wordt nl. op een heel andere manier met taal omgegaan dan in proza. Ritme en beelden spelen een grote rol. In weinig woorden wordt veel gezegd. Voor kinderen kan het een grote uitdaging zijn na te denken over de wereld die de dichter achter zijn gedicht heeft verborgen. Het is om allerlei redenen belangrijk om op school met poëzie te werken. Voor de fonologische ontwikkeling van jonge kinderen is het belangrijk dat ze veel met rijm in aanraking komen. Het dagelijks voorlezen van een gedichtje stimuleert hun ontwikkeling. Het maakt dat ze woordstructuren die hetzelfde klinken gaan herkennen en dat ze zelf ook rijm kunnen gaan produceren. Maar door te werken met poëzie ontwikkelen kinderen ook hun taal. Ze maken kennis met beeldspraak en symboliek. Ze leren dat je gedachten en gevoelens op allerlei manieren kunt uitdrukken. In onze poëzielessen willen we het gevoel voor poëzie dat kinderen van zichzelf hebben, vergroten. Wij proberen hen gebruik te laten maken van hun eigen poëtische vermogens door ze te wijzen op wat ze uit zichzelf al doen en dat te herkennen. Plaats Op school 2,75 per leerling 6 weken Bijzonderheden De leerkracht voert het project zelf uit in de groep Groep 4 Studio Poëzie Gedichten in een boek vertellen een verhaal, met letters in dit geval. In je hoofd maak je van zo n verhaal een film. Om dit verhaal voor iedereen zichtbaar te maken, verfilmen leerlingen van groep 3 gedichten uit de bundel Superguppie is alles. Met Studio Poëzie vergroten leerlingen de vaardigheid om een eigen verhaal te vertellen. Ze leren dat iedereen zijn eigen verhaal heeft en maakt. Leerlingen lezen gedichten en gaan hierover in gesprek. Van storyboard tot filmopnames in een studio: het verbeelden van een verhaal kent een structuur. Leerlingen leren samenwerken, iets creëren en hoe een filmpje gemaakt wordt. Gedichten krijgen in Studio Poëzie dé hoofdrol in een echte film! 30

31 Poëzie Groep 4 Restaurant Hapklaar, Dichtgaar Plaats In de bibliotheek Maak kennis met de wereld van gedichten 2,00 per leerling per uur 1 uur In Restaurant Hapklaar en Dichtgaar worden leerlingen getrakteerd op een heerlijk etentje. De menukaart staat vol met lekkere gedichten. Er zijn voorafjes, hoofdgerechten en toetjes en als afsluiting een rondje van de zaak... Mocht het niet smaken, dan maken de kinderen gewoon hun eigen menu. Leerlingen ervaren dat er heel verschillende soorten gedichten zijn en dat luisteren ernaar heel plezierig kan zijn. Ze worden geprikkeld om hun taal creatief te gebruiken en zelf mee te dichten. Plaats In de bibliotheek Groep 5/6/7/8 Stapel op stapeldichten 2,00 per leerling per uur 1 uur Stapelgedichten zijn korte gedichtjes, die je maakt door boeken op elkaar te stapelen. De boeken stapel je op elkaar, zodat de ruggen (de titels) van boven naar beneden gelezen het verrassende gedicht vormen. Rijm en vorm zijn hierbij niet belangrijk, originaliteit wel. kies je eigen thema. Het belangrijkste is dat het gedicht lekker loopt. Maak daarna een foto en je hebt je eigen stapelgedicht. Aanbod primair onderwijs 31

32 Groep 5 en 6 Stripgedichten Plaats Op school 2,- per leerling per uur 4,5 uur Een doorlopende lijn van 4 lessen: - Kennis maken met stripgedichten: aan de hand van het stripgedicht Meneer Cornelis maakt de groep kennis met het fenomeen stripgedicht. 1 les van 60 minuten. - Marleentje: de leerlingen maken kennis met het gedicht Marleentje. Ze associëren op kleur. Verder schrijven ze een gedicht bij een kleur die ze zelf kiezen. 1 les van 60 minuten. - Het gedicht van mijn steen: de leerlingen zoeken een steen. Daar beantwoorden ze vragen over. Ze schrijven die op in korte zinnen. De beste zinnen kiezen ze uit en zetten die onder elkaar. Op deze manier schrijven ze een gedicht over een steen. 1 les van 60 minuten. - Adriaan het herenhuis: de leerlingen maken de laatste strofe van het stripgedicht Verhuizen af en maken een bijbehorende tekening op het werkblad. 1 les van 90 minuten. Groep 7 en 8 De poëzie ligt op straat Plaats Op school 2,- per leerling per uur 4 uur Een doorlopende lijn van 4 lessen: - De poëzie ligt op straat: 1 les van 1 uur en 15 min. De kinderen maken kennis met de schrijver Edward van de Vendel, zijn gedachtewereld en hoe hij kijkt en werkt. Ze gaan met een opschrijfboekje op pad voor een schrijfwandeling en krijgen onderweg zintuiglijke opdrachten. Daarna schrijven ze met hun notities van de wandeling een gedicht. - Zoals: 1 les van 60 minuten. In deze les gaat het om vergelijkingen, metaforen. Een vergelijking in een gedicht kan het gedicht een verrassende wending en betekenis geven. De leerlingen oefenen in het vinden van vergelijkingen en schrijven tenslotte een gedicht waarin ze het geleerde verwerken. - Dingen als mensen: deze les van 1 uur behandelt op speelse wijze de stijlfiguur personificatie, dingen krijgen eigenschappen van mensen. De leerlingen ervaren dat de dingen daardoor grappige eigenschappen krijgen, waardoor het gedicht beter te begrijpen is. Na een paar verduidelijkende oefeningen verwerken de leerlingen het geleerde zelf in een gedicht. - Het klinkt en het zingt: in deze les van 45 minuten gaat het over rijm en binnenrijm, rijmklanken, ritme en liedjes en wat Edward van de Vendel daarover zegt. De leerlingen gebruiken kleur om rijm zichtbaar te maken. Tot slot verwerken ze al hun gedichten in de computer en geven ze vorm. 32

33 5 Ontdek de bieb Kennismaken met de bieb Groepsbezoek voor groep 3: Wat staat daar? Ontdek de bibliotheek Plaats In de bibliotheek Binnen de Rode Draad gratis; buiten de Rode Draad 0,50 per leerling 1 uur Eén van de leukste verhalen over het leren lezen is het prentenboek Wat staat daar? geschreven door Rindert Kromhout en geïllustreerd door Annemarie van Haeringen. In dit verhaal komt naar voren waarom het zo belangrijk is dat je goed leert lezen. Heel veel oefenen is dé manier om goed te leren lezen. Na het voorlezen van het verhaal Wat staat daar? gaan de kinderen aan de hand van opdrachten in de bibliotheek op zoek naar geschikte boeken om zelf te lezen. Zo ontdekken ze dat de bibliotheek behalve boeken nog veel meer te bieden heeft. Als afsluiting spelen we woordbingo waarbij de kinderen kunnen laten zien dat het lezen al heel goed gaat! Dit project vraagt een leesvaardigheid op tenminste E3 niveau. Plaats In de bibliotheek Binnen de Rode Draad gratis: buiten de Rode Draad 0,50 per leerling Groepsbezoek voor groep 3: Woorden koken met Vos en Haas Ontdek de bibliotheek 1 uur Bijzonderheden Bij dit project kunnen ouders ook uitgenodigd worden. ens Woorden koken met Vos en Haas maken de kinderen kennis met de collectie eerste leesboekjes van de bibliotheek. Het koekboek van Vos en Haas van Sylvia van den Heede en Thé Tjong-Khing staat hierbij centraal. Het leren lezen wordt vergeleken met koken en bakken. Van letters kook je woorden en van woorden kook je zinnen. En van zinnen kook je een verhaal... Natuurlijk gaan de kinderen ook zelf aan de slag met pannen, pollepels en letters om mooie woorden te koken. Aanbod primair onderwijs 33

34 Plaats In de bibliotheek Binnen de Rode Draad gratis; buiten de Rode Draad 0,50 per leerling 1 uur Leren zoeken in de bieb Groepsbezoek voor groep 3: Keepvogel De kachel is uit, het brandhout is op en het regent keihard. Keepvogel heeft geen zin om met dit weer hout te gaan sprokkelen. Wat nu? Tungsten, een Hond van Avontuur, gaat de stromende regen in om nieuw hout te halen. Maar hij komt niet terug... Keepvogel gaat hem zoeken. Hij neemt iets lekkers voor hem mee. En een warme droge handdoek. En een zeil tegen de regen. En touw. En pleisters. En nog veel meer... ens dit groepsbezoek maakt de bibliotheekmedewerker alle kinderen lid van de Keepvogelclub. De kinderen gaan in de bibliotheek, net zoals Keepvogel in het boek Noodweer, op zoek naar Tungsten. De kachel van Keepvogel en het blaffen van Tungsten helpt de kinderen bij hun zoektocht. Onderweg maken kinderen spelenderwijs kennis met de bibliotheek en verzamelen ze puzzelstukken van een driedimensionale puzzel. Aan het eind van de zoektocht wordt deze puzzel van Tungsten in elkaar gezet en luisteren de kinderen naar de afloop van het verhaal. Na het bezoek krijgen de kinderen een kleurkaart van Keepvogel met informatie over het bibliotheekbezoek en de Keepvogelboeken. De leerkracht krijgt één of meerdere Keepvogel-boeken om voor te lezen in de klas. Groepsbezoek voor groep 6: Biebexpeditie Plaats In de bibliotheek Binnen de Rode Draad gratis; buiten de Rode Draad 0,50 per leerling 1 uur Op expeditie in de bibliotheek. Met een rugzak maken de kinderen een heuse overlevingstocht door de bibliotheek. Dat betekent zuinig omgaan met energie, goed nadenken en ingewikkelde opdrachten uitvoeren. In groepjes van maximaal 6 kinderen gaan ze op pad. Welke groep volbrengt alle opdrachten en ontdekt Tikopia, het spannende eindpunt van de expeditie? De bibliotheek is een fantastische plek waar kinderen van alles kunnen beleven en ontdekken. De boeken zorgen ervoor dat ze de avonturen in hun hoofd verder kunnen beleven. Bovendien zitten de boeken boordevol informatie die goed van pas komt als ze bijvoorbeeld op expeditie gaan. 34

35 Plaats in de bibliotheek Binnen De rode Draad gratis; buiten De rode Draar 0,50 per leerling 1 uur Groepsbezoek voor groep 6: Zoeken en vinden met QR codes De groep bezoekt een vestiging van Bibliotheek Het Markiezaat. Centraal staat het opzoeken van materialen. ens dit bezoek geeft een medewerker van de bibliotheek eerst kort informatie over de verschillende materialen die in de bibliotheek te vinden zijn. De leerlingen gaan daarna in groepjes aan de slag met gerichte zoekopdrachten. Deze zoekopdrachten zijn versleuteld in QR codes. Deze dag mag je dus je mobiel met qr-code app meebrengen als je wilt. Geen mobiel met qr-code app.geen probleem, wij hebben tablets genoeg met qr-code app! Na afloop lenen de kinderen het leukste boek dat ze zijn tegengekomen. Aanbod primair onderwijs 35

36 6 Mediawijsheid Mediawijsheid, een onmisbare vaardigheid voor het kind van nu en de volwassene van straks, die immers in hoge mate als digitale mens door het leven zal gaan. Laten we hem of haar dan nu vast de juiste instrumenten meegeven! Bibliotheek Het Markiezaat heeft 3 gecertificeerde mediacoaches in dienst, die lessen verzorgen over veilig mediagebruik en bewustwording van het eigen handelen. Groep 5 InternetMemorie Door middel van een memorie-spel wordt het gebruik van internet onder de aandacht gebracht. Eerst spelen de kinderen dit in kleine groepjes en daarna vindt er een groepsgesprek plaats. De mediacoach bepaalt in overleg met de leerkracht op welk onderwerp de nadruk zal liggen tijdens deze les. Er zijn 15 onderwerpen waarover gepraat kan worden o.a. spelletjes op internet, schelden op internet, wat zijn online vrienden, hacken, doe je weleens iets stiekem op internet? Plaats: Op school : 40,- : 1 uur Bijzonderheden: De bibliotheek brengt de InternetMemorie spellen mee. Groep 6 Digi Duck - veilig internet Bij Digi Duck gaat het over hoe kinderen zo veilig mogelijk kunnen omgaan met social media. Hoe is jouw online gedrag? Welke persoonlijke informatie deel je, met wie ben je bevriend, wat doe je als er vervelende dingen gebeuren, wat kan je doen als je online wordt gepest? Via het project Digi Duck krijgen leerlingen een goed antwoord op deze vragen. Plaats: : : Op school 50,- inclusief de Digi Duck boekjes 1 uur 36

37 Groep 7 en 8 WhatsHappy Kinderen die ruzie maken via Whatsapp, welke leerkracht heeft er geen last van..? De les WhatsHappy maakt de problemen met chatten bespreekbaar en daagt leerlingen uit afspraken te maken over hoe ze fatsoenlijk met elkaar omgaan. De afspraken zetten ze in een poster, die kan worden opgehangen aan de muur of op het prikbord. Het resultaat : iedereen WhatsHappy! Plaats: Op school : 40,00 : 1 uur Groep 7 en 8 InternetKwartet Door het spelen van het InternetKwartet en het voeren van de aansluitende discussie worden de leerlingen zich bewust van hun eigen surfgedrag. De vragen die besproken worden zijn: Waarom durf ik op social media meer dan in het echt? Laat ik vreemden toe op mijn profiel? Wie kent mijn wachtwoord? Kan ik stoppen met social media? Plaats: Op school : 40,00 : 1 uur Aanbod primair onderwijs 37

38 Groep 8 Cyberpesten We kijken samen naar de interactieve film It s up to you ; hierin wordt de hoofdpersoon geconfronteerd met een aantal pestsituaties. Door de kijker zelf de keuzes van de hoofdpersoon te laten bepalen, creëert iedere leerling zijn eigen persoonlijke verhaal en ervaart direct de gevolgen van zijn acties. Via verschillende werkvormen gaan de leerlingen met elkaar in gesprek over cyberpesten en digitale omgangsvormen. Reflectie op het eigen handelen en de persoonlijke mening staan hierbij centraal. De kern van de boodschap is hierbij : sociale media zijn vooral erg leuk en laten we dat samen zo houden. Aan het einde van de les zijn de leerlingen: - zich bewust van de gevolgen van hun online gedrag en handelen op sociale media en ontdekken ze wat hun rol als individu en als klas in cyberpesten is. - zich bewust dat cyberpesten te verminderen is door als klas in actie te komen tegen de pesters en meelopers. In andere woorden : de zwijgende meerderheid mag zich niet langer verschuilen. - zich bewust dat cyberpesten en ongewenst publiceren strafbaar kunnen zijn. - tot groepsafspraken gekomen over het gebruik van sociale media. Plaats: Op school : 60,- : 1,5 uur Groep 5,6,7 en 8 Augmented Reality Onderzoeken en dingen willen weten is een natuurlijke drijfveer van kinderen en daarom heeft Bibliotheek Het Markiezaat een speciale les Augmented Reality ontwikkeld. Augmented reality (letterlijk: toegevoegde werkelijkheid), is een live, direct of indirect, beeld van de werkelijkheid waaraan elementen worden toegevoegd door een computer. ens deze les gaan we samen met de klas lang uitgestorven prehistorische wezens weer tot leven brengen! Dankzij de digitale magie van Augmented Reality (AR) kun je je vastleggen op foto s die anderen zullen verbazen. Met de speciale idinosaurus-app, die samenwerkt met een boek, creëer je een levensecht 3D-beeld. Laat een T-rex los op de tafel lopen, zie vlak voor je ogen een machtige Pteranodon duikvluchten nemen door de lucht of ga jagen met een Velociraptor..het kan allemaal! Ook ontdekken de leerlingen tijdens deze les het zonnestelsel. Kunnen we mensen naar Mars sturen? Is er leven op de grootste maan van Jupiter? De mysteries van het zonnestelsel komen echt tot leven tijdens deze fantastische virtuele ontdekkingstocht in de ruimte. De planeten waren nog nooit zo dichtbij! Bestuur bijvoorbeeld de Marsverkenner Curiosity of neem een lift naar de maan! Plaats: op school / in de bibliotheek : 40,- : 1 uur 38

39 7 Collecties & abonnementen 1. Instellingenabonnement Wilt u als school gebruik maken van de dienstverlening van Bibliotheek Het Markiezaat dan is lidmaatschap noodzakelijk. Het tarief voor een instellingenabonnement is 130,00. Met dit abonnement ontvangt u het volgende: - 8 bibliotheekpassen voor uw school; - Een bibliotheekpas voor alle kinderen van uw school die nog geen lid zijn van de bibliotheek. U dient dan de persoonsgegevens van de leerlingen aan de bibliotheek te leveren na toestemming van de ouders; - 8 gratis projectcollecties per bibliotheekpas (1 projectcollectie omvat max. 25 materialen); - Een digitale nieuwsbrief voor docenten en directie. * Bij afname van De Rode Draad (zie pagina 8) is een abonnement inbegrepen, met een bibliotheekpas voor iedere groep. LET OP: De uitleentermijn van projectcollecties is 6 weken. Je kunt zelf verlengen met de schoolpas, tenzij er reserveringen op het boek zitten. U betaalt te laatgeld bij te laat inleveren van projectcollecties en bij te laat terug komen met klassikaal ruilen. 2. Projectcollecties U kunt bij Bibliotheek Het Markiezaat projectcollecties aanvragen als u met uw groep rond een bepaald thema/ onderwerp of project wilt werken. Een collectie kan bestaan uit informatieve en verhalende boeken, dvd s, luisterboeken, tijdschriften, speelleermaterialen en tips voor andere media. De collecties worden afgestemd op het gevraagde niveau én eventuele specifieke wensen wanneer dat mogelijk is. Het aantal materialen dat een projectcollectie kan bevatten is sterk afhankelijk van het onderwerp maar bedraagt minimaal 5 en maximaal 25 media. U dient de collectie 4 weken van te voren te bestellen via onze website bij: speciaal voor : primair onderwijs : aanvragen projectcollecties. Periode: Gehele schooljaar Duur periode: 6 weken : 20,- Bijzonderheden: Projectcollecties zijn gratis als u in het bezit bent van een instellingenabonnement/de Rode Draad afneemt. 3. Adviesdiensten Op het terrein van leesbevordering en mediawijsheid heeft Bibliotheek Het Markiezaat de nodige expertise in huis. Onze jeugdspecialisten en MediaCoaches leveren u graag dienstverlening op maat op hun terreinen. Uw wensen en ideeën combineren we met onze kennis en ervaring. Aanbod primair onderwijs 39

40 U kunt hierbij denken aan: - Het verzorgen van lezingen/workshops/bijeenkomsten voor ouders/leerkrachten; - Advies m.b.t. uw schoolmediatheek; - Cursus Open Boek voor toekomstige leescoördinatoren (duur: 3 middagen); - Het ontwikkelen van projecten op school- of wijkniveau voor leerlingen e/o hun ouders. : Offerte op aanvraag. 4. Klassikaal lenen Om van kinderen enthousiaste lezers te maken is het een voorwaarde dat zij altijd kunnen beschikken over leuke, spannende, actuele boeken. De bibliotheek biedt de scholen de mogelijkheid om met een groep naar de bibliotheek te komen om zelf boeken uit te zoeken. De leerkracht komt op afspraak samen met de groep naar de bibliotheek. Daar kunnen dan alle kinderen boeken uitkiezen om op school te lezen. Dit klassikaal lenen vindt plaats in de dichtstbijzijnde bibliotheek tijdens de openingsuren. De bibliothecaris maakt voor alle aangemelde groepen een rooster voor het hele schooljaar. Periode: Gehele schooljaar Duur periode: 3-6 weken Plaats: Dichtstbijzijnde bibliotheek Bijzonderheden: - Om gebruik te maken van het klassikaal lenen moet de school lid zijn van de bibliotheek ( 130,00 per jaar) of De Rode Draad afnemen, het klassikaal lenen zelf is gratis; - Klassikaal lenen kan alleen op de schoolpassen en nooit op de privépassen van kinderen; - De school is verantwoordelijk voor de geleende boeken en betaalt telaatgeld voor boeken die te laat ingeleverd worden. 5. Wisselcollecties Bibliotheek Het Markiezaat verzorgt voor uw school 3 à 4 wisselcollecties per jaar. Wij brengen en halen om de 2,5 maand een verse collectie boeken bij uw school, waarbij uit wordt gegaan van 1 boek per kind + 5 boeken extra per groep. Periode: Plaats: Bijzonderheden: : 2,5 maand Op school De boeken worden bij u aan school afgeleverd en weer opgehaald 0,50 cent per boek 6. Duik met een boek de zomer in! Het project, Duik met een boek de zomer in, is bedoeld om kinderen van groep 1 tot en met 8 te stimuleren tijdens de zomervakantie boeken te blijven lezen. Landelijk onderzoek heeft aangetoond dat kinderen tijdens de zomervakantie minder gaan lezen waardoor het leesniveau afneemt. Deelname aan ons project houdt het niveau op peil of zorgt zelfs voor verbetering. Wat is de rol van de school? Als uw school meedoet met het project, is het belangrijk dat leerkrachten ouders en kinderen voor de zomervakantie stimuleren en enthousiasmeren om deel te nemen en noodzakelijk dat de deelnemende leerlingen lid zijn van de bibliotheek. De leerlingen ontvangen een invulboekje van ons. De leerkracht bepaalt van te voren, in overleg met de leerling, hoeveel boeken hij/zij gaat lezen. Alle benodigde informatie wordt in 40

41 het persoonlijke boekje ingevuld. Na de vakantie vindt er voor de deelnemende leerlingen een afsluiting op school plaats. Uw school mag hier een geheel eigen invulling aan geven. Wat is de rol van de bibliotheek? De bibliotheek stelt voor elke deelnemende leerling een pakketje boeken samen. Bij het samenstellen van het pakketje wordt gekeken naar het gewenste aantal te lezen boeken en naar de persoonlijke leesvoorkeur van de leerling. Periode: Plaats: : 8 weken Uiterlijk 13 juni moeten de deelnemende leerlingen bij de bibliotheek aangemeld zijn. Thuis 2,50 per pakket 7. Cursus Open Boek leescoördinator De cursus Open Boek is bedoeld om leerkrachten te scholen om de taak van leescoördinator op een basisschool vorm te kunnen geven. De taak van de leescoördinator is erop gericht samenhang in het leesonderwijs te brengen vanuit het perspectief van leesbevordering. Leesbevordering streeft ernaar plezier en interesse in kinderboeken op te wekken als basis voor een gezonde leesmotivatie. Inhoud van de cursus In vier lessen van 2,5 uur wordt ingegaan op: - de taak van een leescoördinator - kennis van jeugdliteratuur - visie op leesbevordering: leesbeleving en leesinteresse - leesbevorderingswerkvormen - leesbevorderingsactiviteiten - organisatie en beheer van een schoolmediatheek (inden nodig) - de relatie tussen leesbevordering en methodes voor technisch en begrijpend lezen De leescoördinator draagt na het volgen van deze cursus zorg voor het opstellen van een schoolleesplan en een leesactiviteitenplan en voor de nodige ondersteuning en begeleiding van het team. Periode: 30 uur studiebelasting : 300,- Bijzonderheden: Het is aan te bevelen met twee mensen per school in te schrijven. 8. Makkelijk Lezen Plein Veel kinderen hebben moeite met lezen. Vaak heeft dit te maken met informatieverwerkingsstoornissen, waarvan dyslexie wellicht de bekendste is. Voor kinderen die moeite hebben heeft Bibliotheek Het Markiezaat in de vestigingen Bergen op Zoom, Steenbergen en Hoogerheide een Makkelijk Lezen Plein ingericht waar alle materialen voor kinderen met leesproblemen bij elkaar gezet zijn. Leerkrachten kunnen kinderen die moeite hebben met lezen hiernaar verwijzen. Of u reserveert als leerkracht een projectcollectie met MLP boeken. Aanbod primair onderwijs 41

42 Algemene informatie Inschrijven schooljaar Scholen kunnen zich t/m 3 juli 2016 inschrijven. U kunt uw wensen kenbaar maken via het bijgevoegde inschrijfformulier. Voor de zomervakantie ontvangt u van ons de bevestiging van uw inschrijving, een kostenoverzicht en de data waarop uw school is ingepland. Dit wordt naar de directie van de school gestuurd, met het verzoek de inschrijvingen en de planning aan de desbetreffende leerkrachten door te geven. Schoolabonnement Het schoolabonnement wordt zonder opzegging jaarlijks verlengd. Digitale nieuwsbrief Via de digitale nieuwsbrief voor het primair onderwijs informeren wij u tevens over alles wat speelt binnen bibliotheekland: jeugdliteratuur (met tips), nieuw beleid (landelijk, provinciaal en lokaal) en de ontwikkelingen op het gebied van leesbevordering. U kunt zich opgeven voor deze gratis service bij Esther Hartog: e.hartog@markiezaatsbibliotheken.nl Contact Heeft u vragen of wenst u meer informatie, neem dan contact op met Ingrid de Graaf, specialist 0-18 jaar, Bibliotheekpas leerlingen Het is gewenst dat alle kinderen een eigen gratis bibliotheekpas hebben. Het schoolabonnement voorziet hierin. U krijgt van ons inschrijfformulieren de ouders dienen akkoord te gaan en u krijgt na het inleveren z.s.m. de passen op school afgeleverd. Producten op maat Wenst u meer informatie of heeft u behoefte aan andere producten of diensten, bel ons dan. Door het gesprek met elkaar aan te gaan kunnen we kijken of in uw behoefte kan worden voorzien. Denk hierbij bijvoorbeeld aan speciale aandacht voor kinderen die meer begeleiding nodig hebben (omdat ze achter of juist voor lopen op de groep) of als u wensen heeft op een gebied dat niet uitvoerig beschreven is in dit aanbod (bijv. ouderparticipatie). Ingrid de Graaf, specialist 0-18 jaar helpt u graag verder: i.degraaf@markiezaatsbibliotheken.nl of Contact tussen uw school en de bibliotheek We vinden het van groot belang om met u in contact te komen en te blijven over uw wensen en behoeften om onze producten en diensten zo goed mogelijk af te stemmen. Natuurlijk horen we ook graag hoe projecten op uw school zijn ontvangen en wat er eventueel verbeterd kan worden. Hiervoor kunt u contact opnemen met Ingrid de Graaf, specialist 0-18 jaar: i.degraaf@ markiezaatsbibliotheken.nl of

43 Spelregels m.b.t. De Rode Draad Deelname aan de Rode Draad kost gemiddeld 6 uur per groep per jaar (indien gewenst kunt u per project natuurlijk altijd meer uren besteden aan het project/thema, extra leesactiviteiten, etc.). Projecten blijven 6 weken in de klas (voorafgaand ontvangt u alle informatie over het project). Meedoen is het meest effectief als elke leerling elk jaar weer met een onderdeel van de Rode Draad in aanraking komt. Bij elk project van De Rode Draad hoort een introductie in de klas door een medewerker van de bibliotheek. Op basis van uw aanvraag maakt de bibliotheek een planning: voor de zomervakantie wordt u geïnformeerd in welke periode groepen zijn ingepland en/of wanneer materialen geleverd worden. Bibliotheekbezoeken op locatie worden in de dichtstbijzijnde bibliotheken uitgevoerd. Kan een bezoek aan de bibliotheek niet doorgaan door onvoorziene omstandigheden, dan ontvangt u zo snel mogelijk bericht en maken we een nieuwe afspraak. Wij gaan ervan uit dat de vaste leerkracht de groep begeleidt bij het project. De leerkracht is medeverantwoordelijk voor de orde in de groep tijdens een bezoek aan de bieb en hij/zij is actief betrokken bij de gehele duur van het project. Het intekenen op projecten betekent niet altijd automatische toewijzing. Mocht een groep niet op het afgesproken tijdstip kunnen komen, laat ons dit dan zo spoedig mogelijk weten. Blijft een groep zonder opgaaf van reden weg, dan zijn wij genoodzaakt om de gemaakte kosten in rekening te brengen. Het minimum bedrag hiervoor is 40,00. Voor deelname aan De Rode Draad betalen scholen een bijdrage van 2,75 per leerling. Voor dit bedrag krijgt u per groep een handleiding en alle bijbehorende materialen, een instellingenabonnement (met bijbehorende gratis projectcollecties), gratis klassenbezoeken voor de groepen 3 en 6 en u kunt klassikaal komen lenen. De facturen voor deelname aan De Rode Draad worden eind oktober 2016 verstuurd. Hiertoe verzoeken wij u vriendelijk om voor 5 oktober het aantal leerlingen van uw school aan ons door te geven (vanaf de peildatum 1 oktober) aan e.hartog@markiezaatsbibliotheken.nl. Aanbod primair onderwijs 43

44 Vestigingen van Bibliotheek Het Markiezaat Vestiging Centrum Bergen op Zoom Kortemeestraat TK Bergen op Zoom Vestiging Ossendrecht Meulenberg CL Ossendrecht info@markiezaatsbibliotheken.nl Servicepunt Kruisland Basisschool De Zonneberg Westzandberg BP Kruisland info@markiezaatsbibliotheken.nl Vestiging Halsteren Dorpsstraat HM Halsteren info@markiezaatsbibliotheken.nl Vestiging Steenbergen Blauwstraat GD Steenbergen info@markiezaatsbibliotheken.nl Servicepunt Nieuw-Vossemeer Basisschool Merijntje Kloosterstraat AT Nieuw-Vossemeer info@markiezaatsbibliotheken.nl Vestiging Hoogerheide Huijbergseweg 3a 4631 GC Hoogerheide info@markiezaatsbibliotheken.nl Vestiging Dinteloord Westvoorstraat CC Dinteloord info@markiezaatsbibliotheken.nl Backoffice (team jeugd & educatie, financiële administratie) Dorpsstraat HM Halsteren info@markiezaatsbibliotheken.nl 44

45 Inschrijfformulier schooljaar Naam school Naam directeur Handtekening Interesse voor Bibliotheek op School Leesbevordering: De Rode Draad, groep 1 t/m 8 Aantal leerlingen: Gewenste Periode*: (geef uw aantal op) *u heeft deze mogelijkheid alleen als u ook uren leesbevordering op school afneemt. 4a Leesbeleving Groep Omschrijving project 1/2 Vertelkastje/Kletstheater 1/2 Nationale Voorleesdagen 1/2 Het Muizenhuis 3/4 Deze hoed is niet van mij 4 Vroeger 4 Vergeet mij nietje 5 Leeskoorts 5-8 Boekenbabbels 5 BlikFlits 5/6 Het Donker 5/6 De vreselijke tweeling 6-8 Flipwezens van Jeroen Bosch 7 Verhalenverteller in de klas 7 Leesprogramma 8 Bekijk t maar! 8 Leesavatar Aantal gewenste groepen 4b Poëzie Groep Omschrijving project 3/4 Studio Poëzie 4 Restaurant Hapklaar, Dichtgaar 5 Stapel op stapeldichten 5 Stripgedichten 6 Stapel op stapeldichten 6 Stripgedichten 7 Stapel op stapeldichten 7 De poëzie ligt op straat 8 Stapel op stapeldichten 8 De poëzie ligt op straat 6 Mediawijsheid Groep Omschrijving project 5 Internetmemorie 5 Augumented Reality 6 Digi Duck - veilig internet 6 Augumented Reality 7 WhatsHappy 7 InternetKwartet 7 Augumented Reality 8 WhatsHappy 8 InternetKwartet Aantal gewenste groepen Aantal gewenste groepen 5 Ontdek de bieb Groep Omschrijving project 3 Wat staat daar? 3 Woorden koken met Vos en Haas 3 Keepvogel 6 Biebexpeditie 6 Bibliotheekinstructie 6 Zoeken en vinden met QR codes Aantal gewenste groepen 8 Cyberpesten 8 Augumented Reality 7 Collecties & abonnementen Omschrijving Instellingenabonnement Wisselcollecties Duik met een boek de zomer in! Cursus Open Boek - leescoördinator Inschrijfformulier verzenden naar: Bibliotheek Het Markiezaat T.a.v. Ingrid de Graaf ( ) Postbus 144, 4600 AC Bergen op Zoom Of mailen naar i.degraaf@markiezaatsbibliotheken.nl Aanbod primair onderwijs 45

46 46

47