Educatief programma. basisonderwijs de bblthk

Transcriptie

1 Educatief programma basisonderwijs de bblthk

2 Inhoudsopgave Inleiding 3 Interactief voorlezen 5 Vertelplaten 7 Kunstmenu 8 De Rode Draad 10 Projecten in de klas 10 Groepsbezoeken in de bibliotheek 23 Makkelijk lezen 25 Klassikaal lenen van boeken 26 Instellingsabonnementen 26 Collecties in de school 27 De schoolbibliotheek 28 Mediawijsheid 29 Presentaties en workshops 30 Landelijke activiteiten 31 2

3 De bblthk als partner van het basisonderwijs Vragen waarmee scholen de bblthk benaderen: Hoe krijg ik dat mijn leerlingen met plezier aan het lezen? Hoe kan ik mijn bibliotheek in de klas aantrekkelijker maken? Welke boeken zijn geschikt voor mijn groep? Hoe kan ik boekbesprekingen en leeskringen leuker maken? Hoe kunnen mijn leerlingen de geschikte websites vinden op het internet? Hoe weten ze of de informatie juist is? Als het gaat om het stimuleren van de lees- & taalontwikkeling en het vergroten van informatievaardigheden - mediawijsheid - van kinderen, zijn wij uw partner. Wij beschouwen dit als een van onze kerntaken. Het programma is ontwikkeld rond de volgende thema's: Doorlopende lijn leesbevordering / taalstimulering Het programma de Rode Draad - dat doorlopend wordt geactualiseerd - is een longitudinaal leesbevorderingsprogramma. Het voorziet in een systematische en structurele aanpak van leesbevordering. Het programma biedt ruimte voor maatwerk dat door ons geleverd kan worden. Plezier in lezen voor álle kinderen Lees- en taalvaardigheid zijn van groot belang. Plezier in lezen, daar begint het mee. Aansprekend leesmateriaal en een goede leesomgeving, waaronder een aantrekkelijke presentatie van dat materiaal, zijn randvoorwaarden. Door veel te praten over boeken en verhalen te vertellen worden kinderen verleid tot Vooral kinderen die, om welke reden dan ook, niet graag lezen moeten hebben extra prikkels nodig om te gaan lezen. Speciaal voor hen is er een collectie Makkelijk lezen in de bblthk. Daar kunt u ook advies en ondersteuning krijgen over 'makkelijker lezen'. 3

4 Mediawijsheid Digitale media maken deel uit van het dagelijks leven. Ook voor kinderen zijn die er als vanzelfsprekend. Het er op de juiste en gewenste wijze mee omgaan is voor velen nog een hele kunst. In het ontwikkelen van een visie en beleid op mediawijsheid van de school, maar ook voor de invulling van projecten en lessen informatievaardigheden kunt u een beroep doen op ons. Wij beschikken over expertise op dit terrein. Uiteraard staan wij ook open voor andere thema's of vragen waarin wij mogelijkerwijs van betekenis kunnen zijn. José Tammer, specialist educatie de bblthk jose.tammer@bblthk.nl /

5 Interactief voorlezen Voorlezen is leuk en stimuleert de taalontwikkeling. Kinderen die veel worden voorgelezen zijn taalvaardiger dan kinderen die niet worden voorgelezen. Ook de wijze van voorlezen speelt een rol. Interactie maakt dat kinderen meer betrokken zijn bij het verhaal en meer na gaan denken over de betekenis van woorden en over het verloop van het verhaal. Bij interactief voorlezen is er een samenspel tussen de voorlezer en het kind. Projecten De bblthk heeft projecten uitgewerkt ter ondersteuning van het interactief voorlezen. Eén prentenboek staat hierbij centraal, aangevuld met attributen en andere prentenboeken gerelateerd aan het thema en de inhoud van dit boek. Emmett, Jonathan Ik wil iets heel moois geven Thema: Herfst Mol wil naar zijn vriend Konijn. Het is echter zo koud dat hij besluit niet bovenmaar ondergronds te gaan. Onderweg haken zijn andere vrienden Eekhoorn en Egel onbedoeld aan en samen verrassen zij op onverwachte manier hun vriend. Vanaf 4 jaar. Velthuijs, Max De beer en het varkentje Thema: Herfst De beer heeft de hele zomer in het zonnetje gezeten en geen wintervoorraad aangelegd. Ondanks het goede voornemen komt hij er niet toe zijn eigen voorraad aan te leggen. Vanaf ca. 4 jaar. Loo, Sanne te Gewoon Fien Thema: Kunst Op de dag dat de koningin op school een bezoek brengt, draagt Fien een zelfgemaakte hoed om op te vallen. Vanaf ca. 4 jaar. 5

6 Strijbosch, Margreet Japie Apekop en MatrozeKoos Thema: Zomer Japie Apekop maakt een lange, avontuurlijke zeereis met Matroos Koos die hem voor een logeerpartijtje bij zijn oma brengt. Vanaf ca. 4 jaar. Schubert, Ingrid en Dieter Gekke buren Thema: Mensen De keurige, hardwerkende Kaat heeft niet veel op met haar slordige nieuwe buurman Bram, maar door een storm komt daar verandering in. Vanaf ca. 4 jaar. Imai, Ayano De slimme kat Thema: Kleding Als het geld van een arme schoenmaker echt op is, bedenkt zijn kat een plan. Bewerking van het sprookje 'De gelaarsde kat' van de gebroeders Grimm. Vanaf ca. 5 jaar. Knister Schaapje, schaapje, heb je mooie wol? Thema: Kleding Het schaapje Sandra is nog jong en heeft niet genoeg wol aan haar lijf om geschoren te worden. Ze besluit de wereld om haar heen te verkennen, totdat ze genoeg vacht heeft. Vanaf ca. 4 jaar. 6

7 Vertelplaten De Kamishibai komt oorspronkelijk uit Japan. Daar ging de verhalenverteller met een houten verteltheatertje achterop zijn fiets de dorpen langs. In Nederland heet de Kamishibai 'vertelkastje' en is nu in het onderwijs een middel om de taalontwikkeling van kinderen te stimuleren. Het vertelkastje biedt de mogelijkheid om een verhaal te vertellen in plaats van voor te lezen aan de hand van grote vertelplaten. U hebt de handen vrij. Het is een klein draagbaar houten koffertje dat u kunt uitklappen. Het ziet eruit als een theatertje. U kunt dit bij de bblthk bestellen in een blank houten versie waarna deze naar believen al dan niet zelf kan worden beschilderd. Prijs blankhouten vertelkastje (koop): 30,- De collectie vertelplaten van de bblthk is dit jaar flink uitgebreid. Deze worden in een pakket samen met het prentenboek uitgeleend. Een overzicht van de vertelplaten met uitleg over de reserveermogelijkheden wordt naar de contactpersoon gestuurd. Uitleentermijn: max. 6 weken lenen bij de bblthk. Prijs: Gratis 7

8 Kunstmenu De bblthk is een van de aanbieders in het Kunstmenu. Onder regie van t Venster leveren diverse culturele aanbieders een of meerder producten in het kader van cultuureducatie aan basisscholen. De bblthk levert vanaf het schooljaar onderstaande projecten voor de groepen 3 en 4. Deze projecten vindt u dan ook niet terug in het intekenformulier op onze website. Over de planning van het Kunstmenu ontvangt u separaat bericht.. Dwergjes van Tuil Naar een verhaal van Paul Biegel De dwergjes van Tuil woonden op de hei. Niet twee of vijf, maar wel honderd, een heel dwergenvolk bij elkaar. De fantasierijke, vrolijke verhalen over het leven van de dwergjes, over hun avonturen en over Virgilius van Tuil, de honderdeenste dwerg, lenen zich uitstekend om er iedere dag een stukje uit voor te lezen. De kern van het project is beleven en het navertellen van de prachtige verhalen die één van de grootste schrijvers uit de Nederlandse kinder- en jeugdliteratuur heeft geschreven. Leerlingen gaan zelf aan de slag met vertel- en schrijfopdrachten en maken kennis met verschillende tekstsoorten, waaronder poëzie. Het project bevat een collectie boeken, een handleiding met introductie- en verwerkingssuggesties, attributen, verwerkings- of spelmateriaal en een spannend leeskleed om een sprookjesachtige leeshoek te creëren waar leerlingen zelfstandig kunnen lezen. Leerlingen vinden verschillende opdrachten in het leeskleed, waarmee ze bijzondere verhalen op een leuke manier (her)beleven. De opdrachten en activiteiten leggen ze als verslaggevers vast in een Biegel-krant die aan het einde van de projectperiode mee naar huis gaat. Het uitgangspunt is dat er dagelijks 15 minuten vrij wordt (voor)gelezen. 8

9 Studio poëzie NIEUW Wat zie je voor je als je een gedicht leest of voorgelezen krijgt? Wat is film en wat heb je nodig om er een te maken? Gedichten komen tot leven in Studio Poëzie en krijgen dé hoofdrol in een echte film. Gedichten in een boek vertellen een verhaal, met letters in dit geval. In je hoofd maak je daarvan een beeldverhaal. Om dit verhaal voor iedereen zichtbaar te maken, verfilmen leerlingen gedichten uit de bundel Superguppie is alles. (Edward van de Vendel en Fleur van der Weel). met behulp van een stopmotion app op een tablet. Ze lezen zelf gedichten of krijgen gedichten voorgelezen en gaan daarover in gesprek. In dit project oefenen kinderen hun vaardigheid in het vertellen van hun eigen verhaal en leren ze ook dat iedereen zijn eigen verhaal maakt. Het verbeelden van een verhaal kent een structuur; van storyboard tot filmopnames in de studio. In 4 lessen werken met beelden en gedichten, samenwerken en leren hoe een wordt film gemaakt. 9

10 De rode draad Leesbevordering in een doorgaande lijn De projecten van de Rode Draad zijn ontwikkeld door de bibliotheek in samenwerking met het onderwijs. De bblthk heeft de projecten, zowel voor in de klas als voor groepsbezoeken in de bblthk, geselecteerd op kwaliteit en bruikbaarheid voor de basisscholen in Wageningen. Het uitgangspunt is een doorgaande lijn in leesbevordering; continuïteit en een evenwichtige opbouw in de leesbevorderingactiviteiten gedurende de hele schoolloopbaan, waarbij er elk leerjaar een ander accent wordt gelegd. Projecten in de klas Uitleentermijn: 5 weken Prijs 25,- Elk project bevat een collectie boeken, een handleiding met introductie- en verwerkingssuggesties attributen, verwerkings- of spelmateriaal 10

11 Groep 1-2 Doel: Beleven van een prentenboek. Accent: Voorlezen Bentje en de Bruine beer Naar het prentenboek Bentje en de Bruine beer van /Angela Mac Allister & Tiphanie Beeke Thema s: seizoenen, speuren, bang zijn, verdwalen Het haasje Bentje verdwaald in het grote bos. Oei wat nu? Gelukkig ontmoet zij beer, die haar veilig thuis brengt. Maar kan beer nu wel zijn hol bereiken nu het winter is? Bentje gaat hem zoeken en gebruikt een rode draad om de weg terug te kunnen vinden. Als de bol op is, gebruikt ze de wol van haar truitje. Uiteindelijk vindt ze beer en samen met haar vrienden bouwt ze een afdak, waaronder hij lekker zijn winterslaap kan houden. Bentje verwerkt haar avonturen en emoties door middel van het zingen van liedjes. Bibababoek Thema: toveren Omdat de tovenaar op vakantie is, mogen de kinderen en de leerkracht een aantal weken op de toverspullen passen. Elke week ontvangt de klas een brief van de tovenaar met één regel van een toverspreuk. Daarmee tovert de leerkracht samen met de kinderen elke week een ander boek over een heks of tovenaar tevoorschijn uit de tovenaarsmantel. Dit project biedt werkvormen voor verschillende 'hoeken'. 11

12 Hopeloos verliefd Naar het prentenboek Hopeloos verliefd van Angelica Glitz & Annette Swoboda Thema: verliefdheid, jezelf zijn Schaap Valentijn is eenzaam. Hij ziet niet zo goed en zonder bril is het moeilijk de juiste vrouw te vinden. Hij beklimt daarom de toren en hijst een vlag met de woorden: 'gezocht, een vrouw om van te houden'. Onmiddellijk melden zich vier beeldschone damesschapen, maar Valentijn wordt pas echt verliefd als hij het aanstekelijke lachje van Berendien hoort. De kern van het project zijn de vertelplaten en de Kamishibai, een draagbaar verteltheater. Kleine Ezel Naar de prentenboeken van Kleine Ezel van Rindert Kromhout & Annemarie van Haeringen. Thema: vriendjes In de klas wordt het verhaalfiguurtje tot leven gebracht en de kleuters krijgen er een vriendje bij. Daarbij maken zij virtueel kennis met de makers van de boeken. De ouders worden betrokken bij het project doordat de kleuters gedurende de projectperiode een prentenboek van Kleine Ezel met het vriendenboekje Kleine ezel is mijn vriend mee naar huis krijgen. In het vriendenboekje kunnen zij hun ervaringen weergeven. Als het gevulde vriendenboekje wordt opgestuurd naar de uitgeverij ontvangt de klas een virtuele boodschap van Rindert Kromhout en Annemarie van Haeringen. 12

13 Anton kan toveren Naar het prentenboek Anton kan toveren van Ole Könnecke Thema s: toveren, geloven in jezelf Anton denkt dat hij een echte toverhoed heeft. Als een boom wegtoveren niet lukt, probeert hij het met iets kleins; een vogeltje. Met de hoed over zijn ogen ziet hij het vogeltje niet en denkt hij dat zijn tovertruc is gelukt. Ondersteund met vertelplaten in een verteltheatertje en muziek kunnen kleuters zelf het verhaal beleven. Kikker en een heel bijzondere dag Naar het prentenboek Een heel bijzondere dag van Max Velthuijs. Thema's: feest, dagen van de week, vriendjes, samen spelen, emoties, kleuren Haas heeft aan kikker beloofd dat het een heel bijzondere dag wordt. Kikker gaat aan zijn vriendjes vragen waarom de dag bijzonder is. Eend, varkentje en Rat kunnen hem het antwoord niet geven en Haas is naar een feest. Als Kikker verdrietig thuis komt blijkt er daar een feest ter ere van zijn verjaardag te zijn. De mooiste vis van de zee Naar het prentenboek De mooiste vis van de zee van Marcus Pfister. Thema's: water, samen spelen Het mooiste visje van de zee is trots op zijn glanzende schubben in alle kleuren van de regenboog. Doordat hij zich mooier en beter voelt dan de andere visjes, wordt hij ook een eenzaam visje. Tot hij ontdekt dat hij heel vrolijk wordt als hij zijn schitterende schubjes met de anderen deelt. Het vissenpakje met afneembare schubjes biedt de mogelijkheid het verhaal in de klas na te spelen. Met reuzenprentenboek. 13

14 Schatjesdag Naar het prentenboek Kikker vindt een schat van Max Velthuijs. Thema's: vriendjes, schatgraven In een kleine schatkist ligt een rood kussen, met daarop een steen. Hiermee wordt het eerste boek geïntroduceerd. In de weken erna wordt er andersom gewerkt. Na de introductie van een boek wordt er gezocht naar het belangrijkste voorwerp uit het boek. Uiteindelijk bevat de kist vijf schatten. De handleiding bevat suggesties voor de invulling van de vijf schatjesdagen met de introductie- en de verwerkingsactiviteiten bij elk boek. Schild-Muis-Octo-Vogel-Bok (Ik voel een voet) Naar het boek Ik voel een voet van Maranke Rinck en Martijn van der Linden Thema's: vriendjes, schatgraven Vijf dieren slapen 's nachts in een hangmat. Het is heel donker. Dan hoort de schildpad iets. Wat zou dat zijn? Van schrik vallen ze uit de hangmat. Eén voor één gaan ze op onderzoek uit. De meegeleverde handleiding voor de leerkracht geeft suggesties voor de introductie én verwerkingstips rondom de twee thema s. De kleuters kunnen de bijbehorende kopieervellen van de dieren bijvoorbeeld beplakken, inkleuren en vervolgens in de hangmat vastmaken. 14

15 Groep 3 Doel: Plezier in lezen en spelen met letters en woorden. Accent: Voorlezen, vertellen en zelf leren lezen. De ongelooflijk bijzondere boekeneter Naar De ongelooflijk bijzondere boekeneter van Oliver Jeffers. De bijzondere vormgeving van het boek staat hierin centraal. Harry vindt boeken letterlijk om op te eten en dit staat garant voor hilarische momenten. Na een introductie aan de gedekte tafel met een speciaal ontworpen tafelkleed dat is geïnspireerd op het thema en de vormgeving van het boek, wordt er ingegaan op de persoonlijke boekensmaak van de leerlingen. Het papieren tafelkleed wordt verder gebruikt in de verwerkingsactiviteiten die worden ondersteund door presentaties op het digibord. Iedere leerling krijgt een lege boekenmenukaart mee naar huis om samen met de ouders in te vullen. Er was eens. Met een groot sprookjesboek in de klas worden er vijf verschillende sprookjes geïntroduceerd. Elke week staat er een sprookje centraal. Steeds wordt het sprookje geïntroduceerd met een opdracht uit het grote boek. Er kan gewerkt worden in de verschillende hoeken in de klas. Het boek kan dienen als prikbord voor werkstukjes en als achtergrond voor de verteltafel. 15

16 Keepvogel in de klas NIEUW Na het grote succes van dit programma als groepsbezoek, nu ook Keepvogel in de klas. De kachel is uit, het brandhout is op en het regent keihard. Keepvogel heeft geen zin om met dit weer hout te gaan sprokkelen. Wat nu? Tungsten, een Hond van Avontuur, gaat de stromende regen in om nieuw hout te halen. Maar hij komt niet terug... Keepvogel gaat hem zoeken. Hij neemt iets lekkers voor hem mee. En een warme droge handdoek. En een zeil tegen de regen. En touw. En pleisters. En nog veel meer... De kinderen gaan net zoals Keepvogel in het boek Noodweer, op zoek naar Tungsten. De kachel van Keepvogel en het blaffen van Tungsten helpt de kinderen bij hun zoektocht. Onderweg maken kinderen spelenderwijs kennis met allerlei soorten materialen en maken ze een driedimensionale puzzel. Aan het eind van de zoektocht wordt deze puzzel van Tungsten in elkaar gezet en luisteren de kinderen naar de afloop van het verhaal. Het bevat ook dvd's met grappige animatiefilmpjes van Keepvogel Het boek Keepvogel / Noodweer van Wouter van Reek is de basis voor dit project. Groep 4 Doel: Spelenderwijs kennismaken met verschillende soorten teksten. Accent: Verschillende soorten boeken en verhalen. Juttersbuit De juf of meester heeft tijdens een strandwandeling een geheimzinnige ton gevonden. Op de ton staat een rebus met een vraag om de ton naar de afzender retour te zenden. Maar wie is de afzender? Er zit niets anders op dan de ton open te maken! Bovenin de ton ligt het voorleesboek Juttertje Tim van Paul Biegel. Met dit boek wordt het begrip jutten duidelijk en wordt ook de boeksoort 'voorleesboek' geïntroduceerd. Het project laat kinderen kennismaken met vijf verschillende boeksoorten: 16

17 Vroeger Een project erfgoed-educatie dichtbij huis! Leerlingen maken kennis met het leven van ongeveer 100 jaar geleden. Elke week wordt er een historische foto in de klas besproken. Bij de foto zitten bijbehorende attributen en spelletjes. Hiermee worden bakerrijmpjes, prentenboeken, voorleesboeken en informatieve boeken geïntroduceerd. Groep 5 Doel: Laten ontdekken waar je op let bij het kiezen van een boek. Accent: Het kiezen van boeken Gids in Boekenland In groep 5 zijn leerlingen toe aan het leren kiezen van boeken. Ze kunnen nu goed lezen, hebben met verschillende soorten boeken kennisgemaakt en gaan meer en meer hun eigen smaak ontwikkelen. In dit project is een kennismaking met verschillende genres boeken en in gesprek met elkaar worden leerlingen elkaars gids bij het uitkiezen. Een landkaart, wegwijsborden en een vragenkompas helpen hierbij. De gelezen boeken noteren ze in hun paspoort en kiezen ze hun favoriete boek van dat moment. Bibliomemo Een spel met kaartjes, gebaseerd op Memory en Raad je plaatje. Op een ongedwongen manier laat BiblioMemo de kinderen kennismaken met de pictogrammen die de bibliotheek gebruikt voor leesboeken en informatieve boeken. Wat betekenen de pictogrammen? Welk boek hoort bij welk pictogram? Welk pictogram vindt de leerling het leukst? Leerzaam en leuk tegelijkertijd. Na het introductiespel volgt een gesprek met de klas over de betekenis van de pictogrammen, bijbehorende boeken en de voorkeuren van de leerlingen. Daarna kiezen de leerlingen een boek om te lezen. 17

18 Groep 6 Doel: kennis laten maken met diverse soorten boeken. Waarom spreekt een boek je wel of niet aan? Accent: Waarderen van boeken. Kilometerlezen Een project met online multimediaondersteuning. Leerlingen kiezen uit een door de bblthk geleverde collectie boeken. Elke leerling kan wekelijks op de bijbehorende website de gelezen bladzijdes invullen, waar deze worden omgezet in leeskilometers. Gedurende hun reis door een digitaal landschap en komen ze bij verschillende haltes waar ze informatie krijgen over schrijvers, boektitels en boekfiguren. In de laatste week kan er met de hele klas een quiz worden gespeeld die betrekking heeft op de boeken uit de collectie. Meerdere klassen kunnen tegen elkaar spelen en de leesvlag veroveren. La Bocca della Verità Klassikaal wordt het boek 'Het geheim van de afgebeten vingers' van Rindert Kromhout gepresenteerd, samen met tien andere boeken. Leerlingen geven in het diepste geheim hun top drie aan op speciale stembriefjes uit het scritto della Verità. In de klas staat een replica de legendarische leugendetector uit Rome La Bocca della Verità. Steek je hand in de mond, spreek een leugen uit en je hand wordt afgebeten. De kinderen die hun hand met het stembriefje in de mond steken ervaren een spannende sensatie. Na het lezen van de boeken en wordt er opnieuw gestemd. Klassikaal wordt besproken of de verwachting klopt met de uiteindelijke beoordeling. De Mond van de Waarheid weet het antwoord! 18

19 Groep 7 Doel: Kennismaking met auteur of illustrator en zijn / haar werk. Accent: De totstandkoming van een boek. Mystery guest De werkvorm is afgeleid van het spel Get the picture. Met behulp van een kaartspel stelt de leerkracht vragen over schrijvers, boeken, lezen etc. Met elke goed beantwoorde vraag wordt een stukje van de foto en eventueel de naam van een schrijver of illustrator onthuld. Als de naam bekend is kan de groep de boeken gaan lezen die zijn geschreven of geïllustreerd door de Mystery guest. Schrijversblok Leesbevorderingsproject met online multimediaondersteuning. Help een schrijver in nood! Leerlingen gaan aan de slag met de webquest Schrijversblok! Ze helpen de schrijver weer op weg en leveren hem een fantastisch idee voor een nieuw boek. In teams wordt er gewerkt aan opdrachten rond het maken van een boek. Leerlingen lezen boeken, zoeken op internet naar inspiratiebronnen van schrijvers, doen onderzoek naar mogelijke onderwerpen die een nieuw boekidee opleveren en gaan op zoek naar bijpassende illustraties. Elke groep krijgt toegang tot de webquest een moodboard om de presentatie voor het nieuwe boekidee op te maken en voor elke leerling is er een schrijverskladblok voor antwoorden op de opdrachten en aantekeningen. 19

20 Groep 7/8 Doel: Praten over boeken en digitale media Accent: Lezen leuk blijven vinden Skatewijs Het boek Switchflip van Inez van Loon uit de serie Skatewise! is de inspiratiebron voor dit mediawijsheidsproject. Een nieuwe overdekte skatebaan? In een oude verlaten houtzagerij? Dat zou écht te gek zijn... De een is voor, en de ander is tegen de bouw. Iedereen heeft natuurlijk zijn eigen belangen. Aan welke kant sta jij? Leesbevordering en mediawijsheid in één project! De leerlingen worden uitgedaagd om na te denken over een mogelijk reële situatie in hun omgeving. Met behulp van een aansprekend onderwerp gaan leerlingen in groepjes met diverse media op zoek naar informatie en argumenten die voor of tegen de bouw van een skatebaan pleiten. Wereldleziger 15 Minuten per dag aandacht voor lezen. Zo eenvoudig kan leesbevordering zijn. Dit project helpt u daarbij. Met dit (online) opdrachtenspel worden leerlingen op meerdere momenten in de week gestimuleerd en geïnspireerd om te lezen en daarover te praten. Leerlingen van groep 7-8 gaan de wereld te lezen met 101 (lees)opdrachten die verschillende zintuigen prikkelen. Waar denk je aan als je kijkt, ruikt, proeft, voelt of hoort? En welk verhaal heb je daarbij? Weet jij wat een broodje aap is? En is er één woord dat in alle talen hetzelfde is? Heb je wel eens een zintuigengedicht gemaakt? U krijgt 5 weken een collectie boeken in de klas. De opdrachten kunnen ook gedurende het hele schooljaar worden gedaan. De opdrachten duren gemiddeld 15 minuten en variëren van klassikale opdrachten tot thuisopdrachten. 20

21 Groep 8 Doel: De relatie tussen boeken en digitale media ontdekken Accent: Lezen leuk blijven vinden. Bekijk 't maar De school ontvangt een collectie boeken en dvd's met verfilmingen van de boeken. In kleine groepjes lezen de leerlingen een boek maken een boekverslag en bereiden een presentatie voor, waarin ze een pleidooi houden voor het door hen gelezen boek. Na alle presentaties worden er door alle leerlingen stembriefjes ingevuld en in een filmblik verzameld. De verfilming van dit boek krijgt de Oscar en wordt daarna met de hele klas bekeken. Leesavatar Leesbevordering op de digitale snelweg! Een avatar is een persoonlijk grafisch poppetje. Zelf een avatar aanmaken is populair bij kinderen. Leerlingen laten met hun avatar hun leesvoorkeuren aan iedereen zien. Dit leidt tot leuke gesprekken in de klas over de gelezen boeken. De leerlingen maken op de website een persoonlijke leesavatar. Vervolgens doen zij de online smaaktest. Welk boek past bij mij? Dit resulteert in tien leessuggesties, waarvan er in een periode van vijf weken maximaal vijf worden gelezen. Hiermee kunnen attributen voor hun leesavatar worden verdiend. Er ontstaan verschillende soorten leesavatars, gebaseerd op de diverse leessmaken van de leerlingen en het resultaat is een groepsfoto van alle leesavatars van de klas met een zelf gevulde boekentas. De volle boekentassen worden getoond op het digibord of met een beamer en de leerlingen geven antwoord op de vraag: welk boek past bij mij? 21

22 Schrijver of illustrator op bezoek Een echte schrijver of illustrator op bezoek? Dat betekent volop vragen stellen; Waarom schrijft u? Waar haalt u uw inspiratie vandaan? Wanneer komt het volgende boek? Op welk tijdstip van de dag schrijft u het liefst? Wilt u een schrijver of illustrator uitnodigen bij u op school? Wendt u dan tot de Stichting Schrijvers, school en samenleving. Zij bemiddelt en adviseert. Op vindt u een overzicht van beschikbare auteurs per leeftijdsgroep en een draaiboek voor het organiseren van een schrijversbezoek. 22

23 Groepsbezoeken in de bibliotheek Het bibliotheekbezoek is een wezenlijk onderdeel van leesbevordering. De groepsontvangsten in de bibliotheek worden voortdurend waar nodig aangepast en hebben vooral als doel de leerlingen een uitdagende en aangename ervaring in de bblthk te bieden. Hierbij staan leesbevordering en informatievaardigheden centraal. Alle groepsbezoeken zijn gratis. De leerkracht van de groep ontvangt in de loop van het schooljaar een uitnodiging om in te schrijven.??? Groep: 1-2 Doel: Beleven van een prentenboek Accent: Voorlezen. Momenteel wordt er een nieuw programma voor het groepsbezoek van groep 1-2 ontwikkeld. Hierover wordt u later in het jaar geïnformeerd. Tijdsduur: Ca. 1 uur Deze activiteit vindt plaats in de periode maart / april In januari krijgt u een uitnodiging om hiervoor in te tekenen. ZZZ Groep: 3 Doel: Plezier beleven aan een prentenboek Kennismaken met de bblthk Accent: Voorlezen, vertellen en leren lezen. Het zit Meneertje niet mee. Zijn fiets is gestolen, de soep brandt aan en zijn hamster gaat opeens dood en in zijn dromen wordt hij achtervolgd door enge monsters. Hij weet zich echter los te rukken van deze nare dingen en ontdekt in zijn dromen dat hij over allerlei verborgen krachten beschikt. Zo redt hij een ontvoerde prinses en scoort 23

24 hij bij een belangrijke voetbalwedstrijd. Hij kan zelfs vliegen. ZZZ van Loes Riphagen staat centraal tijdens programma. De prachtige platen uit het boek voeren de kinderen naar opdrachtjes waarmee ze spelenderwijs de bblthk beter leren kennen. Ter afsluiting is er een spelletje op de ipad. Tijdsuur: Ca. 1 uur Deze activiteit vindt plaats in de periode oktober / november In september wordt u uitgenodigd om in te tekenen. Bieppstore Groep: 6 Doel: Zelf informatie zoeken in de bibliotheek. Accent: Informatie in boeken en andere media. Een interactief en multimediaal bibliotheekbezoek Kom shoppen in de BieppStore en koop leuke, leerzame en verrassende apps door het uitvoeren van opdrachten in de bibliotheek (op school). Welke groep kan goed zoeken in de bibliotheek en lukt het om zijn winkelmandje vol te krijgen? Met een ipad en toegang tot BieppStore leren leerlingen op een speelse manier zoeken in de bibliotheek. Virtueel shoppend, maken de leerlingen kennis met onder meer verschillende kinderboekenschrijvers, verfilmde boeken en gedichten. Ze leren zoeken in de catalogus en de fysieke collectie van de bibliotheek. Is een opdracht succesvol uitgevoerd? Dan is een Bieppkredietkaartje verdiend waarmee de app gekocht en gedownload kan worden. Tijdsduur: Ca uur Deze activiteit vindt plaats in de maanden februari / maart. In december wordt u uitgenodigd om in te tekenen 24

25 Makkelijk lezen Voor alle kinderen is een goede leesvaardigheid van groot belang. Deze vaardigheid wordt ontwikkeld door vooral veel te lezen. Voor een deel van de kinderen is lezen geen vanzelfsprekende en soms zelfs een lastige bezigheid. Voor leesplezier zijn leuke boeken een voorwaarde. Onder het motto "Niet moeilijk en toch leuk!" is in de bblthk een deel van de jeugdcollectie geplaatst onder de noemer Makkelijk lezen. De materialen zijn geselecteerd voor kinderen van 8 t/m 12 jaar die moeilijk en/of niet zo graag lezen. Dit kan komen door een visuele handicap, een leesprobleem zoals dyslexie, concentratieproblemen, taalachterstand of wat voor reden dan ook. Uitgangspunten voor de materialen Ziet er leuk uit Niet te moeilijk om te lezen Te beluisteren of te bekijken Uitnodigend gepresenteerd Het gaat hierbij om aantrekkelijke leesboeken met veel illustraties boeken zonder moeilijke woorden en met een pakkend verhaal luisterboeken en daisyrom's verfilmde jeugdboeken strips De collectie wordt voortdurend aangepast en vernieuwd. 25

26 Klassikaal lenen van boeken De bblthk wil graag zoveel mogelijk kinderen motiveren om te lezen en kennis laten maken met de bibliotheek. Tijdens openingstijden kunt u met de hele klas naar de bibliotheek komen om gezamenlijk boeken te lenen. Alle kinderen kunnen zo hun eigen boeken uitzoeken. Indien u daar extra ondersteuning van een bibliotheekmedewerker bij wilt, meld uw komst dan tijdig. educatiefprogramma@bblthk.nl Uitleentermijn: 6 weken Prijs: Gratis Instellingsabonnement Alle scholen kunnen gebruik maken een of meerdere instellingsabonnementen. Per abonnement kunt u maximaal 18 materialen lenen met een uitleentermijn van 6 weken. Verlenging van de uitleentermijn is helaas niet mogelijk. Jeugdboeken zijn gratis. Voor de overige materialen wordt het gebruikelijke leengeld in rekening gebracht. Ik kunt vooral materialen reserveren via onze website Reserveringskosten: 0,50 per titel. Prijs: 45,- per abonnement Bij automatische incasso 2,- korting Aanvragen via ons digitale intekenformulier 26

27 Collecties in de school Basisscholen kunnen met het instellingsabonnement collecties boeken en andere materialen lenen ter ondersteuning van het onderwijs. Themacollecties van de bblthk Er zijn collecties prentenboeken samengesteld rond de thema's: Welkom, Kleur & vorm, Herfst, Huis, Sinterklaas, Kerst, Tellen, Kleding, Lente, Verkeer, Kunstschatten, Zomer en vakantie, Mensen, Eten en drinken, Ziek en gezond. Ook kunnen er collecties op maat worden gemaakt over een door u gewenst thema. Een themacollectie bestaat uit maximaal 18 materialen. Aanvragen via het intekenformulier of via educatiefprogramma@bblthk.nl Aanvraagtermijn: 2 weken Uitleentermijn: 6 weken Prijs: 10,- 27

28 De schoolbibliotheek Op een basisschool hoort een actuele boekencollectie die kinderen prikkelt om te lezen. Voor leerkrachten is het bijna onmogelijk om het aanbod van jeugdliteratuur te volgen, maar voor de bibliotheek is dat dagelijks werk. Als u op school kinderen meer, beter en met plezier willen laten lezen, kan de bblthk u ondersteunen met advies over een passende actuele jeugdcollectie advies over aantrekkelijke presentatie advies over gebruik van de schoolbibliotheek advies over beheer van de schoolbibliotheekcollectie beleidsondersteuning leesbevordering Voor een vrijblijvend oriënterend gesprek kunt u contact opnemen met onze specialist educatie / mediawijsheid jose.tammer@bblthk.nl /

29 Mediawijsheid Al sinds jaar en dag leren kinderen op school om te gaan met media. Met de intrede van de digitale media is het niet alleen nodig om vaardig te zijn met de computer en programma's, maar ook om op de juiste manier met digitale media om te kunnen gaan. Een bewuste, kritische houding en kennis van de juiste omgangsvormen zijn voorwaarden voor participatie en redzaamheid in onze multimediale maatschappij. Hier ligt een belangrijke taak voor de ouders, maar ook voor de school. Wat doe je wel en niet op internet? Hoe vind je de juiste websites en hoe weet je of de gevonden informatie wel klopt? Onderzoek wijst uit dat veel kinderen hier onvoldoende kennis van hebben. De bblthk kan ondersteunen in: het bepalen van een beleidsvisie informeren over mogelijke producten en projecten ontwikkelen van lessen informatievaardigheden 29

30 Presentaties en workshops Bent u op zoek naar de invulling van een studiedag of ouderavond? De specialist educatie / mediawijsheid kan een bijdrage leveren of ideeën aandragen voor een programma met betrekking tot alle in deze brochures genoemde thema's en onderwerpen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met onze specialist educatie / mediawijsheid jose.tammer@bblthk.nl /

31 Landelijke activiteiten Kinderboekenweek De Kinderboekenweek 2015 draait om natuur, wetenschap en techniek. Op onderzoek uitgaan en te weten willen komen hoe de wereld in elkaar zit, is een natuurlijke drijfveer van kinderen. Tijdens de Kinderboekenweek is er volop aandacht voor boeken die vragen stellen en antwoorden geven. Simon van der Geest schrijft het Kinderboekenweekgeschenk en Mies van Hout maakt in opdracht van de CPNB het prentenboek. Lespakket voor de basisschool Voor het basisonderwijs stelt de Stichting CPNB een lespakket samen dat scholen in het voorjaar bij de boekhandel kunnen bestellen. Dit pakket bevat o.a. het Kinderboekenweekgeschenk, prentenboekje, affiches, de Kinderboekenmolen, De Voorleesgids en een lesbrief die allerlei suggesties geeft voor lessen rond boeken en lessen over het thema van de Kinderboekenweek. De Kinderboekenweek wordt elk jaar in oktober gehouden. Tijdens het tien dagen durende evenement zijn er in het hele land allerlei activiteiten rond het kinderboek. De bblthk haakt hierop in met een eigen programma. Hierover wordt u later geïnformeerd. 31

32 De Nationale Voorleeswedstrijd Groep: 7 en 8 Basisonderwijs De Nationale Voorleeswedstrijd is een leesbevorderingsproject voor kinderen van de twee hoogste groepen van de basisschool. Aan De Nationale Voorleeswedstrijd kunnen alle basisscholen in Nederland meedoen, dus ook scholen voor speciaal onderwijs en scholen met meerdere locaties. Schoolronde De eerste ronde van De Nationale Voorleeswedstrijd organiseert u zelf op uw basisschool. Uit de groepen 7 en 8 kiest u een eigen voorleeskampioen. De schoolkampioen moet u voor 1 december hebben aangemeld. Lokale Ronde De bblthk organiseert een lokale ronde voor de Wageningse basisscholen tijdens schooltijd. Alle klasgenoten van de voorleeskampioen worden uitgenodigd. De winnaar van de lokale ronde gaat door naar de regionale of provinciale ronde en maakt kans op deelname aan de Nationale Voorleeswedstrijd in Utrecht. Jaarplanning rondes: Vóór 1 december Januari - half maart Half maart - half april Mei schoolrondes lokale en regionale rondes provinciale voorleeswedstrijden landelijke finale Nationale Voorleeswedstrijd Basisscholen kunnen een gratis deelnamepakket aanvragen. Het totale pakket bestaat uit: Een spelregelboek met informatie over het organiseren van de voorleeswedstrijd op school en een antwoordkaart om uw schoolkampioen op te geven voor de volgende ronde Twee posters Een oorkonde voor de voorleeskampioen van uw school Kijk voor meer informatie en aanvraag van het deelnamepakket op 32

33 Kinderjury De Nederlandse Kinderjury ging van start in 1988 en heeft tot doel zo veel mogelijk kinderen kennis te laten maken met nieuwe kinderboeken en hen aan te zetten tot meer én kritisch lezen. Van begin februari tot half mei stemmen kinderen van 6 tot en met 12 jaar jaarlijks op hun favoriete boeken (maximaal 5) die in het voorgaande jaar voor het eerst verschenen zijn. Stemformulieren zijn verkrijgbaar in bibliotheken, boekwinkels en op basisscholen. De jury kent 2 leeftijdscategorieën: van 6 t/m 9 jaar en van 10 t/m 12 jaar. In de bblthk zijn de kinderjuryboeken herkenbaar aan de speciale sticker. Gedurende de verkiezingsperiode zijn ze op een duidelijk herkenbare plek geplaatst. 33

34 34