Jaarverslag Commissie van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylingereind te Sassenheim

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag Commissie van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylingereind te Sassenheim"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2015 Commissie van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylingereind te Sassenheim 1

2 Inhoud Pagina 1. Inleiding 3 2. Samenstelling van de Commissie van Toezicht, mutaties en 4 deskundigheidsbevordering leden 3. Vergaderingen 6 4. De effectuering van het beklagrecht 9 5. De bemiddelingsprocedure Door de leden (buiten de reguliere maandelijkse vergaderingen) 12 bijgewoonde bijeenkomsten en vergaderingen 7. Activiteiten in het kader van de advies- en toezichthoudende taken Advies aan de Minister van Veiligheid en Justitie op de voet van artikel 7 lid 2 15 onder d. en a. Bjj De bemiddelingsprocedure 15 Het (landelijke) rookbeleid 16 Reactie Raad van Bestuur Het maandcommissariaat De beklagcommissie 18 Klachten 19 Rogatoire verzoeken 20 Beroep Samenwerking 21 Bijlagen Stroomschema klachtprocedure Teylingereind Klachtformulier Teylingereind Stroomschema bemiddelingsprocedure Teylingereind (artikel 64 BJJ) Tabel Onderscheid naar aard van de klachten Tabel Overzicht uitspraken Grafiek Inkomst klachten per maand Managementoverzicht uit KLAVER 2

3 1. Inleiding Forensisch Centrum Teylingereind (verder: Teylingereind) is een justitiële jeugdinrichting in Sassenheim, met een capaciteit voor plaatsing van 92 jongens. Zij zijn in het kader van een vrijheidsbenemende maatregel of de tenuitvoerlegging van een vrijheidsstraf in de inrichting geplaatst en worden behandeld op één van de kort- of langverblijfgroepen. Teylingereind beschikt als enige justitiële jeugdinrichting in Nederland over een observatieafdeling. Jongeren worden hier gedurende zeven weken geobserveerd. Sinds 1 april 2014 beschikt Teylingereind over een adolescentengroep. Teylingereind biedt de jongeren structuur, leert hen vaardigheden en werkt met hen aan een succesvolle terugkeer in de samenleving. Meedoen, bescherming, groeien, aanmoediging, leren, keuzes maken en samenwerken. Deze rechten vormen de basis voor het werken met en begeleiden van de jongeren die in Teylingereind verblijven. En hoewel sommigen een lange weg te gaan hebben, is Teylingereind ervan overtuigd dat ze die kunnen afleggen. Eerst met hulp, maar steeds meer zelfstandig. In 2015 verbleven tussen de 50 en 92 jongeren binnen Teylingereind. In december 2015 zat Teylingereind vol. Teylingereind zat in de zomer nog nooit zo vol met 89 jongeren. De hoge instroom in die periode was het gevolg van het versneld sluiten van Justitiële Jeugdinrichting Amsterbaken, te Amsterdam. Hierbij treft u aan het jaarverslag van de Commissie van Toezicht over het jaar In dit verslag geeft de Commissie van Toezicht inzicht in haar werkzaamheden en onderwerpen die besproken zijn in 2015 en die vermeldenswaardig zijn in het kader van de taken van de Commissie van Toezicht ten behoeve van Teylingereind te Sassenheim. Dit jaarverslag bevat opnieuw een advies ex artikel 7 lid 2 onder d en a BJJ bevat (zie hiervoor ook het jaarverslag over 2014) Het verslag is opgesteld door N. Knopper, secretaris van de Commissie van Toezicht, en is door de Commissie van Toezicht vastgesteld op 21 april

4 2. Samenstelling van de Commissie van Toezicht, mutaties De Commissie van Toezicht was per 1 januari 2015 als volgt samengesteld: Leden: 1. mevrouw mr. P. de Bruin (voorzitter), lid sinds 1 oktober 2005; 2. mevrouw drs. G. Albrecht, lid sinds 1 juni 2007; 3. de heer mr. L. van Dijk, lid sinds 25 februari 2011; 4. mevrouw E. Ezinga, lid sinds 1 februari 2014; 5. de heer H. Hietbrink, lid sinds 1 mei 2002; 6. de heer A. Sallou, lid sinds 1 februari 2014; 7. mevrouw Y. Schakenbosch, lid sinds 1 januari 2015; 8. mevrouw H.J.M. Smid-Verhage, lid sinds1 januari 2015; 9. de heer P.R.M. ten Velden, lid sinds 1 februari 2014; 10. de heer N.M. van Wersch, lid sinds 1 februari Ambtelijk secretaris: Mevrouw N. Knopper Plaatsvervangend secretaris: Mevrouw mr. K.K. Paap Met ingang van 1 januari 2015 is eervol ontslag verleend aan: - mevrouw A.M. van Ens, lid sinds 1 oktober 2011; - mevrouw mr. M. Kramer, lid sinds 1 september Met ingang van 1 januari 2015 maken de volgende nieuwe leden deel uit van de Commissie van Toezicht: - mevrouw mr. H.J.M. Smid-Verhage, raadsheer; - mevrouw Y. Schakenbos, sociaal pedagogisch hulpverlener en orthopedagoog. Van de Commissie van Toezicht maken vanaf 1 januari 2015 deel uit: - een rechter; - een raadsheer; - twee advocaten; - een gedragswetenschapper; - een sociaal pedagogisch hulpverlener en orthopedagoog; - een (gepensioneerd) schooldirecteur; - een predikante; - een programmamanager diversiteit/adviseur; - een (gepensioneerd) verkeersvlieger (gezagvoerder). De werkwijze die wordt gevolgd bij de werving van nieuwe leden is als volgt: Het lid dat de Commissie van Toezicht zal verlaten, gaat op zoek naar een opvolger uit dezelfde beroepsgroep. Mocht het voor het vertrekkende lid onmogelijk blijken een opvolger te vinden, dan zoeken de overige leden meestal met succes naar een vervanger. Soms worden spontane verzoeken tot toetreden ingediend. Zodra zich een kandidaat-opvolger heeft aangediend, heeft de 4

5 voorzitter hiermee een gesprek. Na het gesprek wordt besloten of de kandidaat toe kan en wil treden tot de Commissie van Toezicht. In dat proces spreken zowel kandidaat als Commissie van Toezicht zich uit over het voorgenomen lidmaatschap. Nieuwe commissieleden worden ingewerkt door ervaren leden. Het nieuwe lid loopt enkele keren mee met ervaren leden tijdens het verrichten van Commissie van Toezicht-werkzaamheden. Het nieuwe lid, zo heeft de praktijk uitgewezen, kan op die manier goed geïnformeerd met de werkzaamheden van de Commissie van Toezicht aanvangen. De ambtelijk secretaris en de plaatsvervangend secretaris hebben bij toerbeurt de werkzaamheden, behorend bij de functie van secretaris van de Commissie van Toezicht, verricht. De administratieve werkzaamheden ten behoeve van de Commissie van Toezicht werden verricht door mevrouw M. den Dulk en mevrouw G. Koole. 5

6 3. Vergaderingen De Commissie van Toezicht kwam in 2015 maandelijks bijeen om te vergaderen op de laatste maandag van de maand, met uitzondering van de vakantiemaand juli. De laatste maandag van de maand mei viel in 2015 op Tweede Pinksterdag, waardoor de vergadering van de maand mei is verplaatst naar maandag 8 juni Van de zijde van Teylingereind werden de vergaderingen bijgewoond door één of meerdere van de volgende personen: - mevrouw E.L. Overweter, voorzitter Raad van Bestuur; - de heer drs. L.M. Dijkman, lid Raad van Bestuur, tevens directeur behandeling (de heer Dijkman is op 1 juni 2015 met pensioen gegaan); - de heer S. Aseib, manager primair proces. Er is geen aanleiding geweest om buiten aanwezigheid van de bovengenoemde personen te vergaderen, behoudens het bespreken van een aantal punten na een vergadering. Vaste agendapunten: 1. opening 2. vaststelling notulen voorgaande maand 3. actiepuntenlijst 4. binnengekomen post en mededelingen 5. verslag directie 6. rapport incidenten en maatregelen 7. verslagen maandcommissaris 8. voortgang bemiddelingsprocedure 9. verslag klachtencommissie 10. rondvraag 11. sluiting Extra agendapunten: Peilen hoe de jongeren denken over de wijze van visitatie door de groepsleiding (januari 2015) Procedure mishandeling en (veilig) melden daarvan door personeel (februari 2015) Procedure ontvangen brood, stickeren broodzakken en bezorgen brood op groep (februari 2015) Regelingen in jeugdinstellingen met betrekking tot vertrouwenspersonen (februari 2015) Toetsingscriteria van de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming (verder: de RSJ) (maart 2015) Jaarverslag 2014 (maart 2015) Uitspraken RSJ (maart 2015) Aangepaste programma s in het bijzijn van een gedragswetenschapper (april 2015) Beleid ten aanzien van sportmutaties (april 2015) Beleid sanctioneren roken en positieve UC (mei 2015) Nieuwe visie bewaring jongeren (mei 2015) De maandcommissaris als vertrouwenspersoon (mei 2015) Gekanteld perspectief (mei 2015) Bijwonen evaluatiegesprekken (juni 2015) Rapporteren over hygiëne, vrijheid van meningsuiting, voeding, onderhoud en godsdienstovertuiging binnen Teylingereind (juni 2015) 6

7 Uitspraken geschikt voor publicatie (augustus 2015) Dubbele bezetting maandcommissariaat (september 2015) De terugkerende klacht van jongeren dat klachtenformulieren verdwijnen. Bevindingen en ervaringen met betrekking tot de klachtenbrievenbus (november 2015) Kledingvoorschriften (november 2015) Terugkoppeling RSJ-bijeenkomst 17 november 2015 (november 2015) Onderwerpen die in 2015 tijdens de vergaderingen aan de orde zijn gesteld: Het afscheid van de heer drs. L.M. Dijkman op 1 juni 2015 De sluiting van Amsterbaken en Eikenstein De folder voor jongeren met betrekking tot seksueel grensoverschrijdend gedrag Aangepaste programma s voor bepaalde jongeren De overtreding gedragscode door een voormalig stagiaire De tiende groep op Teylingereind: De Nes Het incident op De Zee (mei 2015) De voortzetting van TOPS-bijeenkomsten De kwaliteit van de douches in De Ven Het jaarverslag van Teylingereind Het onafhankelijk feitenonderzoek m.b.t. een medewerker die ervan werd beticht contrabande binnen te brengen en informatie te verstrekken De cultuur in de inrichting De Memo Straffen en Maatregelen 2015 De informatiebrochure medische dienst De TV-tijden tijdens de (zomer)vakantie De klimaatbeheersing in Teylingereind Het horen van jongeren n.a.v. collectieve kamerplaatsingen De kookvrouw Het incident op De Lier (oktober 2015) De bezoekformaliteiten op De Rak De bestellijsten Een voorval op de Rijn (oktober 2015) Halalbeleg Het verschil tussen het opleggen van een disciplinaire straf en een ordemaatregel Registratie in het persoonsdossier van de jongeren De nieuwe postcode-indeling De procedure met betrekking tot klachten van jongens die zijn vertrokken De kerstviering Tijdens de vergadering van augustus zijn de volgende extra agendapunten, buiten de aanwezigheid van de Raad van Bestuur besproken: De handelswijze ten aanzien van klachten van jongeren die Teylingereind inmiddels hebben verlaten De bevoegdheid voor het opleggen van een spoedmaatregel Procedure en tijdstip uitreiking beslissing Collectieve kamerplaatsing Eisen aan kleding jongeren 7

8 De voorzitter van de Commissie van Toezicht neemt deel aan het ieder jaar plaatsvindende overleg van de voorzitters van de Commissies van Toezicht van de justitiële jeugdinrichtingen en de sectordirectie JJI. In voorkomende gevallen neemt de voorzitter, of een van de leden, deel aan door de Dienst Justitiële Inrichtingen belegde extra (thema)vergaderingen. In hoofdstuk 5 staat een volledig overzicht van de door de voorzitter en andere leden bijgewoonde bijeenkomsten en vergaderingen. 8

9 4. De effectuering van het beklagrecht Volgens de Commissie van Toezicht is het van belang dat de klachtprocedure zoveel mogelijk benut wordt voor principiële kwesties. Kwesties over bejegening zouden op een andere wijze moeten worden opgelost. Dat past in het systeem van de nieuwe Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen. In 2015 is het aantal ingediende klachten ten opzichte van 2014 aanzienlijk toegenomen. Vooral in de eerste helft van 2015 zijn veel klachten ingediend. In 2013 en 2014 is door de Commissie nagedacht over de wijze waarop de taken van de commissie en de maandcommissaris, ter uitvoering van de wijziging van de BJJ van 2011, in de praktijk (nader) vorm dienen te krijgen. Bij voortduring en in voorkomend geval wordt gekeken naar de mogelijkheden om problemen met veelklagers (of met groepen waar veel klachten vandaan komen) te ondervangen of voorkomen door eerder gesprekken aan te gaan met de betreffende jongeren en te bekijken wat de onderliggende problematiek is of daarvoor een oplossing kan worden gevonden. Namens de Raad van Bestuur van Teylingereind heeft de heer Aseib toegezegd met in ieder geval één jongere in gesprek te gaan naar aanleiding van het veelvuldig indienen van klachten. In oktober 2015 heeft de heer Aseib samen met een teamleider een groep jongens van de langverblijfgroepen gesproken. Hen is gevraagd wat ze vinden van de locatie, het douchen, het eten enzovoorts. Dit gesprek heeft buiten de jongerenraad om plaatsgevonden. In de maanden voorafgaand aan dit gesprek is er getracht te kijken of de jongeren mee willen denken over aanpassingen. Daarnaast is ook dit (verslag)jaar aandacht besteed aan de volgende punten: 1. Het geven van voorlichting aan jongeren over de klachtprocedure. Waar is de procedure voor bedoeld, waar kun je wel over klagen en waarover niet, welke alternatieven zijn er voor het indienen van een klacht enzovoort. Ook de teamleiders zijn door de Raad van Bestuur voorgelicht over de werking van het klachtrecht; 2. Het intensiveren van de diensten van de maandcommissaris. Met de wijziging van de BJJ in 2011 zijn de taken van de maandcommissaris verzwaard en dat heeft in 2013 aanleiding gegeven tot het aanpassen van de procedure (zie ook hoofdstuk 5 en hoofdstuk 8); 3. Jongeren zouden de mogelijkheid kunnen krijgen om bij een klacht/conflict aan de groepsleider te vragen een bericht te sturen (de jongeren hebben zelf geen toegang tot internet) aan de dienstdoende maandcommissaris met het verzoek langs te komen bij het eerstvolgende bezoek van de maandcommissaris. Dat geeft de jongere de mogelijkheid om direct actie te ondernemen bij onvrede over de bejegening. In het eerste kwartaal van 2015 waren er erg veel klachten die voor bemiddeling in aanmerking kwamen. Ten aanzien hiervan is gesproken over het eventueel invoeren van een dubbele bezetting voor het maandcommissariaat. In het tweede kwartaal van 2015 is het aantal bemiddelingen afgenomen. In oktober 2015 is afgesproken om de procedure voor het maandcommissariaat voorlopig niet aan te passen. Mochten de betreffende maandcommissarissen in een bepaalde maand signaleren dat het qua aantal bemiddelingen hoog oploopt, dan kunnen zij de hulp van een andere maandcommissaris inschakelen. 9

10 Het in 2013 aangepaste stroomschema voor de klachtenprocedure (zie bijlage, pagina 20) is ook in 2015 niet gevolgd door de Commissie van Toezicht. Er wordt een selectie gemaakt van de klachten door het secretariaat en de secretaris, onder de verantwoordelijkheid van de maandcommissaris en/of de voorzitter van de klachtencommissie, die, in voorkomende gevallen, kan bepalen dat een klacht kennelijk niet ontvankelijk is. Een dergelijke klacht wordt zonder mondelinge behandeling door een alleensprekende beklagrechter en de secretaris schriftelijk afgehandeld. 10

11 5. De bemiddelingsprocedure Reeds in 2008 is door de commissie besloten dat het wenselijk was dat meer klachten dan voorheen het geval was, ter bemiddeling aan de maandcommissaris zouden worden aangeboden. Onmiddellijke aanleiding voor de uitbreiding van de bemiddelende functie van de maandcommissaris was het grote aantal klachten dat de Commissie van Toezicht in 2007 ontving. De uitbreiding van de bemiddelende functie van de maandcommissaris is in werking getreden met ingang van 1 mei In de afgelopen jaren is veelvuldig gebruik gemaakt van de mogelijkheid van de maandcommissaris om in klachten te bemiddelen. Met de wijziging van de Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen is de taak van de maandcommissaris halverwege 2011 in belangrijke mate uitgebreid en verzwaard, nu de maandcommissaris in beginsel ten aanzien van iedere ingediende klacht dient te onderzoeken of de klacht voor bemiddeling in aanmerking komt. De door de leden na de wetswijziging gehanteerde werkwijze met betrekking tot de bemiddeling is vastgelegd in het stroomschema bemiddelingsprocedure Teylingereind (zie bijlage, pagina 23). In 2015 zijn onder andere naar aanleiding van de aangepaste werkwijze de volgende punten besproken tijdens de vergaderingen van de Commissie van Toezicht: - Een maandcommissaris kan zelf bepalen wanneer hij/zij naar Teylingereind wil komen. De bemiddeling op de groepen kan onrustig zijn, maar er is steeds meer een aparte ruimte of rustig gedeelte voor beschikbaar. De maandcommissaris heeft veel vrijheid en kan, om ook aan zijn reguliere taak op de voet van artikel 7 lid 4 Bjj toe te komen, extra komen als er veel zaken zijn om te bemiddelen. Men is erop gewezen rekening te houden met de schooltijden en de aangepaste programma s tijdens de vakanties. Een maandcommissaris is ook welkom in het weekend, dan is het in verband met verloven rustiger binnen Teylingereind. - De openstaande bemiddelingszaken worden ter vergadering en aan de hand van de bespreking van het verslag van de maandcommissaris overgedragen aan de volgende maandcommissaris. - Tijdens de vergaderingen van de Commissie van Toezicht wordt de voortgang van de bemiddelingsprocedure besproken bij het vaste agendapunt voortgang bemiddelingsprocedure. Het is in 2015 opgevallen dat de teamleiders de bemiddelingen goed voorbereiden. De klachten worden reeds voor de bemiddelingsmomenten door de teamleider met de klager besproken. Dit werd door de maandcommissarissen als prettig ervaren. De bereikbaarheid en het reageren op s is af en toe wel een punt van aandacht. Van de 264 klachten in 2015 werden 90 klachten ter bemiddeling aan de maandcommissaris gezonden. In 38 gevallen resulteerde bemiddeling door de maandcommissaris in intrekking van de klacht door de jongere. De overige klachten werden alsnog op zitting behandeld, bleken voorafgaand aan de bemiddelingspoging al te zijn ingetrokken of zijn voorafgaand aan de beklagzitting alsnog ingetrokken. Iedere maandcommissaris neemt in het verslag van het bezoek aan de inrichting op hoeveel bemiddelingspogingen hij/zij die maand heeft ondernomen en wat de resultaten hiervan waren. Voorts worden in het verslag vragen gesteld aan de Raad van Bestuur, dan wel worden aandachtspunten voor de Raad van Bestuur geformuleerd. Door de leden van de Commissie van Toezicht worden voordelen ervaren aan de bemiddeling van klachten door de maandcommissaris, zoals werklastvermindering van de beklagcommissie, het educatieve en pedagogische doel van bemiddeling en het verkrijgen van meer inzicht in de aard van de klachten. 11

12 6. Door leden (buiten de reguliere maandelijkse vergaderingen) bijgewoonde bijeenkomsten en vergaderingen 29 mei 2015: Landelijke bijeenkomst voorzitters Commissies van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichtingen te Utrecht Aanwezig: De Bruin 17 november 2015: Rechtspraakbijeenkomst RSJ te Amersfoort Aanwezig: Van Dijk, Ten Velden 12

13 7. Activiteiten in het kader van de advies- en toezichthoudende taken Hieronder volgt een beknopt overzicht van enkele in 2015 door de leden van de Commissie van Toezicht aan de Raad van Bestuur gegeven adviezen en besproken aandachtspunten. Er lijkt een algemeen patroon te zijn ontstaan waarbij een situatie escaleert en dit een klacht oplevert. Veel van deze situaties kunnen door een betere communicatie tussen de teamleider en de betrokken jongere in een veel eerder stadium worden opgelost, waardoor het indienen van een klacht uitblijft. (januari 2015). De houding van de jongeren ten opzichte van het visitatiebeleid is besproken. De Raad van Bestuur heeft aangegeven dat uit de jongerenraad is gebleken dat de jongeren de visitatie niet prettig vinden, maar dat het volgens hen erbij hoort. Zij zijn eraan gewend en weten wanneer zij gevisiteerd worden. De visitatie geeft geen problemen. De gedragswetenschapper mag aangeven dat niet standaard gevisiteerd mag worden in geval van seksuele trauma s of andere contra-indicaties (januari 2015). Het is in 2015 voorgekomen dat er bij het bezoek van de maandcommissaris klachten waren die niet konden worden behandeld, omdat de betreffende klagers inmiddels uit Teylingereind waren vertrokken. Door de Commissie van Toezicht is benadrukt dat met de jongerenadministratie zal moeten worden afgestemd dat wanneer jongeren Teylingereind verlaten, dit aan de betreffende maandcommissaris wordt doorgegeven. (februari 2015). Het beleid ten aanzien van sportmutaties is besproken. Door de leden is aangevoerd dat het in het kader van duidelijkheid goed is om de jongeren een uitleg uit te reiken over de sportmutaties, wat deze betekenen en hoe te handelen (april 2015). Het beleid ten aanzien van roken en urinecontroles is besproken. Op 1 april 2015 is een nieuw beleid geëffectueerd. Het beleid is veranderd naar aanleiding van een uitspraak van de RSJ, namelijk dat Teylingereind geen versnipperde ordemaatregelen mag opleggen. Er is besproken hoe het sanctiebeleid in de inrichting vormgegeven moet worden. Uit het overleg tussen Teylingereind en de andere jeugdinrichtingen is gekomen dat de inrichtingen voortaan disciplinair gaan straffen als ze een jongen ergens verantwoordelijk voor houden. Dat betekent dat voor contrabande, drugs en roken disciplinaire straffen zullen worden opgelegd in plaats van ordemaatregelen. De teamleider mag de straf wel voorbereiden, maar overlegt in geval van oplegging van een disciplinaire straf altijd met een directielid. Het directielid zal de straf tekenen (april 2015). De grote tijdspanne tussen het opleggen van een sanctie en de uitreiking van een sanctieformulier aan de betreffende jongere, blijft een aandachtspunt. Dit punt ziet in veel gevallen op de periode tussen vrijdagavond en maandagochtend, wanneer de directeur of plaatsvervanger niet op Teylingereind aanwezig is (mei 2015). De tiende groep bij Teylingereind, De Nes, is besproken. Dit betreft een instroomgroep. Er zijn nu twee instoomgroepen bij Teylingereind: De Zift (een 18+ groep) en De Nes (een 18- groep) (mei 2015). 13

14 De onderwerpen, zoals besproken tijdens de Landelijke bijeenkomst voorzitters Commissies van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichtingen op 29 mei 2015, zijn besproken. De druk op de maandcommissarissen wordt door andere JJI s niet zo ervaren. Deze JJI s maken echter wel gebruik van een dubbele bezetting voor maandcommissarissen (mei 2015). Na inventarisatie bij de leden ten aanzien van hun visie op het eventueel overgaan naar een dubbele bezetting van het maandcommissariaat, is in oktober 2015 besloten om de huidige bezetting van het maandcommissariaat voorlopig te handhaven. De verslagen van de jongerenraad zijn besproken. Het is opgevallen dat wanneer de jongeren met een vraag of klacht komen, er wordt aangegeven dat zij dit met hun groepsleider moeten opnemen. Bij de Commissie van Toezicht rijst de vraag of dit een juiste gang van zaken is. Veel van deze aangebrachte punten komen namelijk weer terug ter bemiddeling bij de maandcommissaris. Als de jongeren een vraag of klacht bij de jongerenraad naar voren brengen, dan moet de leidinggevende dat communiceren op de groep (september 2015). Door de leden is geattendeerd op het belang van kloppen op de celdeur van een jongere, alvorens het cel luikje wordt geopend (september 2015). Een terugkerend punt in 2015 zijn de kledingvoorschriften binnen Teylingereind. Er zijn richtlijnen ten aanzien van dit punt, doch geen vaste afspraken. De Commissie van Toezicht is van mening dat de regels ten aanzien van kledingvoorschriften in beginsel dienen te worden gebaseerd op de veiligheid op de groepen. Dit onderwerp zal in 2016 verder worden besproken (oktober 2015 en november 2015). Een terugkerende klacht is dat klachtenformulieren verdwijnen. De bevindingen en ervaringen met betrekking tot de klachtenbrievenbus zijn besproken. In de huisregels is een passage opgenomen waarin staat dat Teylingereind van de jongeren verwacht dat die eerst in gesprek gaan met de groepsleider en anders met een teamleider. Door de Commissie van Toezicht is aangegeven dat van de jongeren niet kan worden verwacht dat zij op eigen initiatief naar een leidinggevende gaan. De Commissie van Toezicht stelt voor dat er wekelijks een klachtenspreekuur wordt gehouden door de teamleider. Op dat moment kan ook het klachtenformulier door de teamleider worden uitgedeeld. Zo wordt de procedure meer gestructureerd. De Raad van Bestuur heeft aangegeven dit voorstel op de groepen te zullen implementeren (november 2015). Uit de rapporten betreffende incidenten en maatregelen is in 2015 meermalen gebleken dat messen op de groepen verdwijnen. De Raad van Bestuur heeft hiervoor geen verklaring. In veel gevallen worden de messen niet teruggevonden (november 2015 en december 2015). Het gebruik en het bestellen van een zogenaamde shisha-pen of e-smoker is ter sprake gebracht. De Raad van Bestuur heeft aangegeven dat deze verboden zijn. Het onderwerp is in het directeurenoverleg van JJI s besproken. Teylingereind volgt ten aanzien hiervan de landelijke ontwikkelingen (november 2015 en december 2015). De inzet van de kok is besproken. De kok betrof in dit geval een man, die met de jongeren in oktober 2015 een maand lang heeft gekookt en met de jongeren de bestellingen bij de leverancier heeft gedaan. Na deze maand is de inzet van de kookvrouw beëindigd omdat de jongeren er de toegevoegde waarde niet van inzagen (december 2015). 14

15 8. Advies aan de Minister van Veiligheid en Justitie op de voet van artikel 7 lid 2 onder d. en a. Bjj De Commissie van Toezicht heeft in het jaarverslag van 2014 op de voet van artikel 7 lid 2 onder d. en a. BJJ advies uitgebracht aan de Minister van Veiligheid en Justitie. Omdat in 2015 is gebleken dat de Dienst Justitiële Inrichtingen niet over de capaciteit beschikte om een reactie op de aanbevelingen te formuleren, heeft de Commissie van Toezicht besloten de aanbevelingen nogmaals in dit jaarverslag op te nemen. Bemiddelingsprocedure De Commissie van Toezicht heeft ondervonden dat de huidige bemiddelingsprocedure dat wil zeggen het bemiddelen van (in beginsel) alle ingediende klachten (tenzij ze kennelijk niet ontvankelijk zijn) zeer arbeidsintensief is. Het aantal klachten is eigenlijk te groot om iedere klacht door de maandcommissaris te laten bemiddelen. Ook leent niet iedere klacht zich voor bemiddeling. Gelet op de grote werklast van de maandcommissaris is besproken of het mogelijk is voor de maandcommissaris om Teylingereind meer dan (minimaal) twee maal per maand te bezoeken. Op dit punt zouden het stroomschema en de bemiddelingsprocedure kunnen worden aangepast. De Commissie van Toezicht wijkt in dat geval echter af van het landelijk gebruik en het advies van het ministerie daaromtrent. Deze grote werklast in het kader van de bemiddelingsprocedure leidt er voorts toe dat de maandcommissaris minder tijd en aandacht kan schenken aan zijn hoofdtaak, te weten het bezoeken van de groepen in het kader van zijn toezichthoudende taak. Soms blijft er weinig tot geen tijd over om de groepen te bezoeken, met als risico dat sommige groepen soms langer dan één maand niet bezocht worden. Dit betekent dat het lastig om de bemiddelingstaken en de toezichthoudende taken met elkaar te combineren. Een heel ander element van de bemiddelingsprocedure is de tijd die daarmee gemoeid is. De procedure dat een klacht eerst het bemiddelingstraject in gaat en vervolgens pas de klachtprocedure in kan, is als geheel zeer tijdrovend. Een snelle afdoening van de klacht, wat zowel voor jongeren als voor adolescenten essentieel is, wordt daarmee te veel geweld aangedaan. Daarnaast ervaren maandcommissarissen, die daarvoor geen specifieke opleiding hebben genoten, dat zij bij tijd en wijle over onvoldoende vaardigheden beschikken om te bemiddelen tussen de teamleider, namens de Raad van Bestuur, het personeel en de jongeren binnen Teylingereind. Bij de jongeren is vaak sprake van specifieke (gedrags)problematiek, die in de weg kan staan aan het voeren van een constructief gesprek. Voorts is gebleken dat jongeren vaak een beslissing van de beklagcommissie wensen en daarom niet open staan voor bemiddeling. Al deze punten worden door de Commissie van Toezicht als knelpunten ervaren. De Commissie van Toezicht vraagt zich af hoe zinvol en effectief, zowel voor jongeren maar ook voor Commissies van Toezicht die al hun taken goed willen uitvoeren, de bemiddelings- en beklagprocedure in zijn huidige dwingende vorm is. De resultaten van de bemiddeling, die gelet op het aantal klachten beperkt zijn, wegen naar het oordeel van de Commissie niet op tegen voornoemde bezwaren. Dat is reden om te adviseren de huidige bemiddelingsprocedure te herzien. De Commissie van Toezicht heeft daarbij met name artikel 66 lid 5 BJJ op het oog, dat in de ogen van de Commissie niet ten aanzien van iedere klacht zou moeten worden toegepast. 15

16 Het (landelijke) rookbeleid Met ingang van 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor de verkoop van tabak verhoogd van 16 naar 18 jaar. Binnen Teylingereind verblijven veel jongeren die roken. Met ingang van 1 januari 2014 volgt Teylingereind het landelijk beleid en mogen jongeren onder de 18 jaar niet meer roken en geen tabak meer kopen. Tijdens de vergaderingen van de Commissie van Toezicht zijn de problemen omtrent de invoer van het rookverbod uitgebreid besproken. Opvallend is dat in 2014 sprake is geweest van veel rookgerelateerde incidenten, en daaropvolgende orde- en strafmaatregelen, in Teylingereind. Door de Raad van Bestuur is naar voren gebracht dat de afspraken omtrent het landelijke rookbeleid, dat in Teylingereind al vanaf 1 januari 2014 wordt gehanteerd en per 1 september 2014 landelijk zou worden geïmplementeerd in alle justitiële jeugdinrichtingen, niet door alle justitiële inrichtingen worden nageleefd. Het is de Commissie van Toezicht, onder andere tijdens de landelijke bijeenkomst van voorzitters van Commissies van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichtingen, gebleken dat dit in de praktijk (na 1 september 2014) niet overal gebeurt. Nu de jeugdinrichtingen verschillend omgaan met de handhaving van het rookbeleid, bemoeilijkt dat de handhaving. Gelet op de regelmatige overplaatsingen van jongeren tussen de justitiële jeugdinrichtingen heeft de Raad van Bestuur de noodzaak van een duidelijk en eenduidig rookbeleid, waartoe de suggestie wordt gedaan om alle inrichtingen rookvrij te maken, benadrukt. De Commissie van Toezicht acht het met de Raad van Bestuur van belang, zowel vanuit het oogpunt van gezondheid als vanuit het oogpunt van handhaving van de orde, om de Minister te attenderen op het belang van een eenduidig landelijk rookbeleid binnen de justitiële jeugdinrichtingen, ook als dat zou bestaan uit het rookvrij maken van alle inrichtingen, en te adviseren een dergelijk beleid op te stellen en bekend te maken. Reactie Raad van Bestuur op adviezen Van de zijde van de Raad van Bestuur worden voornoemde adviezen volledig ondersteund. 16

17 9. Het maandcommissariaat Het maandcommissariaat werd beurtelings door de leden van de Commissie van Toezicht verzorgd. Twee keer per maand werd de inrichting door een maandcommissaris bezocht. Geprobeerd werd om iedere groep minimaal één maal in de dienstmaand te bezoeken, door het grote aantal bemiddelingen is dat niet altijd gelukt. De bezoeken werden door middel van een pamflet, dat op iedere groep werd opgehangen, aangekondigd. Tijdens de bezoeken werd voornamelijk gesproken met jeugdigen, maar ook wel met personeel. Van ieder bezoek werd door de maandcommissaris schriftelijk verslag gedaan. Onderaan elk verslag werden door de maandcommissaris de punten vermeld die om de aandacht, dan wel om een antwoord van de Raad van Bestuur vroegen. Tevens werd door de maandcommissaris in het verslag vermeld of hem/haar in de dienstmaand klachten waren voorgelegd waarin bemiddeld diende te worden. Indien dit het geval was, werd de uitslag van de bemiddeling in het verslag vermeld. Bij een geslaagde poging tot bemiddeling gaf de maandcommissaris een toelichting op hetgeen tijdens de bemiddeling was gebeurd. Indien nodig werden onderaan het verslag punten van aandacht voor de volgende maandcommissaris vermeld. Indien de maandcommissaris er onverhoopt niet in was geslaagd om alle groepen te bezoeken, werd vermeld welke groepen niet bezocht waren, zodat de volgende maandcommissaris die groepen als eerste kon bezoeken. Het verslag werd vervolgens zo spoedig mogelijk aan de leden en de Raad van Bestuur verstrekt, waarna het tijdens de vergaderingen werd besproken door de leden en de Raad van Bestuur. Aan de hand van de verslaglegging werden zowel gesignaleerde problemen als positieve punten besproken. De Raad van Bestuur gaf telkens een mondelinge toelichting op de in het verslag door de maandcommissaris geformuleerde vragen en aandachtspunten. Met de introductie van de door de RSJ opgestelde toetsingscriteria, is het de bedoeling dat alle door de RSJ genoemde aandachtsgebieden ondergebracht worden bij de verschillende leden, zodat zij hier tijdens hun bezoeken aan de inrichting (als maandcommissaris) aandacht aan kunnen besteden. Bij deze onderverdeling van de aandachtsgebieden wordt zoveel mogelijk rekening gehouden op de specifieke deskundigheid en interesse van de leden. Als gevolg van de toetreding van nieuwe leden tot de Commissie van Toezicht in 2015, zijn de toetsingscriteria in 2015 opnieuw verdeeld. Tijdens de vergadering in de maand april werd het punt toetsingscriteria hygiëne, vrijheid van meningsuiting, voeding, onderhoud en godsdienstovertuiging binnen Teylingereind besproken. De werkzaamheden van de maandcommissaris werden als zinvol ervaren en leverden een goede bijdrage aan de oordeelsvorming van de Commissie van Toezicht over het klimaat in de inrichting. 17

18 10. De beklagcommissie Maandelijks werden twee beklagzittingen gepland. Zes van de 24 geplande beklagzittingen zijn komen te vervallen. Dit had voornamelijk te maken met op het laatste moment intrekken van klachten door de klagers. Gehouden beklagzittingen in 2015: 12 januari 2015 : zitting vervallen 26 januari 2015 : zitting 9 februari 2015 : zitting 23 februari 2015 : zitting 9 maart 2015 : zitting 23 maart 2015 : zitting 13 april 2015 : zitting 20 april 2015 : zitting 11 mei 2015 : zitting 8 juni 2015 : zitting 15 juni 2015 : zitting vervallen 30 juni 2015 : zitting 13 juli 2015 : zitting vervallen 27 juli 2015 : zitting 10 augustus 2015 : zitting vervallen 24 augustus 2015 : zitting vervallen 14 september 2015 : zitting vervallen 28 september 2015 : zitting 12 oktober 2015 : zitting 26 oktober 2015 : zitting 9 november 2015 : zitting 23 november 2015 : zitting 7 december 2015 : zitting 21 december 2015 : zitting Tijdens de beklagzittingen fungeerden mrs. De Bruin, Van Dijk, Smid-Verhage en Van Wersch bij toerbeurt als voorzitter van de beklagcommissie. Alle ter beklagzitting behandelde klachten zijn door een meervoudige beklagcommissie behandeld. In 2015 zijn 19 beklagzaken schriftelijk kennelijk niet ontvankelijk verklaard, omdat op voorhand duidelijk was dat de zaak niet ontvankelijk zou worden verklaard. Deze zaken werden, buiten zitting, door een alleensprekende beklagvoorzitter afgedaan. De beklagzittingen werden namens Teylingereind bijgewoond door één of meer van de volgende personen: - mevrouw E.L. Overweter, voorzitter Raad van Bestuur; - de heer S. Aseib, manager primair proces; - de uitdrukkelijk gevolmachtigde namens de Raad van Bestuur, mevrouw mr. C. Schalk, juriste; - de uitdrukkelijk gevolmachtigde namens de Raad van Bestuur, Yael Schleijpen, stagiaire. Tijdens de vergaderingen van de Commissie van Toezicht werd telkens door de voorzitter van de beklagcommissie verslag uitgebracht van de tijdens de beklagzittingen behandelde klachten. In 2015 zijn er 264 klachten bij het secretariaat ingekomen. In 2013 waren dit er 139 en in 2014 zijn er 206 klachten ingediend. Er is dus sprake van een aanzienlijke toename van het aantal ingediende klachten ten opzichte van

19 Een overzicht van alle binnengekomen klachten en de afhandeling hiervan is als bijlage bij dit verslag gevoegd (zie bijlage, pagina 27). In een deel van de ter beklagzitting behandelde klachten werd direct na de behandeling van de klacht mondeling uitspraak gedaan. In gevallen waarin mondeling uitspraak is gedaan, is aan de klager en de Raad van Bestuur een verkorte beslissing zonder motivering uitgereikt. De beklagcommissie heeft in sommige gevallen schriftelijk uitspraak gedaan. In gevallen waarin schriftelijk uitspraak is gedaan, is aan de klager en de Raad van Bestuur een uitgewerkte beslissing, voorzien van een motivering, toegezonden. In totaal is door klagers (middels het daarvoor bestemde intrekkingsformulier - al dan niet na bemiddeling door de maandcommissaris-, of mondeling ter beklagzitting, of doordat er na het verlaten van de inrichting door de klager niet meer is gereageerd op de vraag van het secretariaat of klager de klacht wilde handhaven) 114 keer een klacht ingetrokken. Ingediende klachten werden dus in minder dan de helft van de gevallen weer ingetrokken. Op pagina s 20, 21 en 22 zijn het stroomschema klachtprocedure Teylingereind en het klachtformulier Teylingereind als bijlagen opgenomen. Bij de onderstaande overzichten van het aantal zaken dat de Commissie van Toezicht heeft afgedaan, is gebruik gemaakt van het jaaroverzicht uit het landelijk klachtenregistratiesysteem Klaver, waarmee de administratie van de Commissie van Toezicht Teylingereind met ingang van januari 2011 werkt. Aangezien er in 2015 ook nog 39 zaken uit 2014 zijn afgedaan, zijn deze zaken meegenomen in de telling, zodat een reëel en feitelijk beeld ontstaat van de hoeveelheid klachten die de Commissie van Toezicht in 2015 heeft afgedaan. Klachten Er zijn in totaal 272 klachten op de volgende wijze afgedaan: Overzicht afdoening klaagschriften 2015 Niet-ontvankelijk : 42 Ongegrond : 33 Gegrond : 6 Deels gegrond : 1 Ingetrokken na bemiddeling door de : 47 maandcommissaris Ingetrokken ter zitting : 1 Ingetrokken overig : 114 Afdoening na rogatoir verzoek : 26 Overgedragen : 2 + Totaal : 272 De klachten die in 2015 zijn ingediend, maar niet in 2015 zijn afgehandeld, tellen mee met de cijfers van het jaarverslag over Dit betreft 31 klachten. 19

20 Rogatoire verzoeken De Commissie van Toezicht heeft in het jaar verzoeken gedaan tot rogatoir verhoor aan een Commissie van Toezicht van een andere justitiële jeugdinrichting. Die inrichting heeft de klager gehoord naar aanleiding van de ingediende klacht(en). De beklagcommissie heeft, na ontvangst van het naar aanleiding van het rogatoir verhoor opgemaakte proces-verbaal, en het verweer van de Raad van Bestuur, uitspraak gedaan. De Commissie van Toezicht heeft 26 verzoeken tot rogatoir verhoor ontvangen van Commissies van Toezicht van andere justitiële jeugdinrichtingen. Als een klager rogatoir werd gehoord door de Commissie van Toezicht, werd van dit verhoor een proces-verbaal opgemaakt. Het opgemaakte proces-verbaal is ter afdoening van de klachten naar de verzoekende Commissie van Toezicht gezonden. Beroep In het jaar 2015 is door de Raad van Bestuur tweemaal beroep ingesteld bij de RSJ. Eenmaal werd het beroep ongegrond verklaard en is de uitspraak van de beklagcommissie bevestigd, met wijziging van de gronden (RSJ d.d. 10 december 2015; 15/2307/JA). In deze zaak betrof het een klacht over het zonder toestemming van klager contact opnemen met zijn moeder over de voorgenomen overboeking van 190,00 van klagers rekening-courant naar de rekening van klagers moeder. Klager is meerderjarig en heeft geweigerd openheid van zaken te geven over de overboeking aan zijn moeder. De beroepscommissie heeft geoordeeld dat de inrichting de klager had moeten vragen of hij ermee instemde dat met zou moeder contact zou worden opgenomen over de overboeking. Het beroep van de directeur is ongegrond verklaard. Eenmaal werd het beroep door de Raad van Bestuur gegrond verklaard en is de beslissing van de beklagcommissie vernietigd (RSJ d.d. 10 december 2015; 15/2763/JA). In deze zaak is klager ontvankelijk in een klacht over een opgelegde maatregel tot plaatsing in een opvangkamer. In de omstandigheid dat het incident om uur heeft plaatsgevonden en de directeur en teamleider op dat moment niet meer aanwezig zijn in de inrichting, is het gerechtvaardigd, gezien het spoedkarakter van de maatregel, niet de eis te stellen dat de beslissing op schrift wordt gesteld. Het beroep van de directeur is gegrond, zodat het beklag van klager alsnog ongegrond is verklaard. 20

21 11. Samenwerking In 2015 was wederom sprake van een goede samenwerking tussen de leden van de Commissie van Toezicht en de Raad van Bestuur en het personeel van Teylingereind. Sassenheim, **** 2016 N. Knopper, mr. P. de Bruin, Secretaris Voorzitter Bijlagen: pagina Stroomschema klachtprocedure Teylingereind 20 Klachtformulier Teylingereind 21 Stroomschema bemiddelingsprocedure Teylingereind (artikel 64 BJJ) 23 Tabel Onderscheid naar aard van de klachten 24 Tabel Overzicht uitspraken 25 Grafiek Inkomst klachten per maand 26 Managementoverzicht uit KLAVER 27 21

22 Stroomschema klachtprocedure Teylingereind Indiening en selectie van klachten a) De klacht wordt ingediend d.m.v. het nieuwe klachtformulier. De klacht wordt vanuit Teylingereind zo spoedig mogelijk doorgestuurd naar het secretariaat. b) De klacht wordt op het secretariaat ingeboekt. c) Onder verantwoordelijkheid van de maandcommissaris wordt een selectie gemaakt van klachten die zich lenen voor bemiddeling (ex art. 66 lid 5 BJJ) en klachten die zich daarvoor niet lenen (selectie door secretariaat en secretaris). d) Klachten die zich lenen voor bemiddeling worden door de maandcommissaris bemiddeld (zie stroomschema bemiddeling). De overige klachten worden aan de voorzitter van de beklagcommissie gestuurd. Afhandeling van de klacht door de beklagcommissie a) De voorzitter van de beklagcommissie maakt een selectie van de klachten. Klachten die kennelijk nietontvankelijk, kennelijk ongegrond of kennelijk gegrond zijn, worden door de voorzitter tezamen met de secretaris afgedaan. Als voorzitter fungeert het lid van de Commissie van Toezicht dat in de betreffende maand de beklagcommissie voorzit. b) Klachten die niet onmiddellijk door de voorzitter kunnen worden afgedaan, worden doorgezonden naar de directie met het verzoek zo spoedig mogelijk doch uiterlijk binnen 7 werkdagen een schriftelijke reactie te sturen, vergezeld van de op de klacht betrekking hebbende stukken (bijv. formulier ordemaatregel of disciplinaire straf) en de dagrapportage indien aanwezig. c) Na ommekomst van de reactietermijn van 7 werkdagen, en ongeacht de ontvangst van een schriftelijke reactie, wordt de zaak op zitting van de beklagcommissie geplaatst. Klager en directie ontvangen een uitnodiging voor de zitting. d) Ingeval van tussentijdse intrekking van de klacht, bericht de directie het secretariaat onmiddellijk. e) De zaak wordt ter zitting behandeld en er wordt zo mogelijk ter zitting uitspraak gedaan. Indien dat niet mogelijk is, volgt een schriftelijke uitspraak. 22

23 Versie: 23 december 2013 Klachtformulier Teylingereind Datum vandaag :..... Naam :.. Geboortedatum :..... Geboorteplaats :..... Groep : 1. Over welke beslissing gaat de klacht?. 2. Wanneer is deze beslissing genomen? Is dat een time-out, ordemaatregel, strafmaatregel of gaat het om een andere beslissing of gedraging van of namens de directie? Wat zijn de redenen van de klacht? (bij ruimtegebrek kun je op de achterzijde verder schrijven)

24 .. o Ik heb de klacht wel besproken met de groepsleider met als resultaat:.... o teamleider met als resultaat: Ik heb de klacht wel besproken met de. o Ik heb de klacht niet besproken, omdat: o. Ik wil de klacht graag bespreken met: (bijv: de directeur/ de manager primair proces/behandeling). Met de klacht wil ik bereiken dat:... Handtekening: 24

25 Stroomschema bemiddelingsprocedure Teylingereind (artikel 64 BJJ) Indiening verzoeken tot bemiddeling (c.q. klachten die worden geselecteerd voor bemiddeling) Het bemiddelingstraject vangt aan door indiening van een schriftelijk of mondeling verzoek om bemiddeling of door indiening van een klacht die vervolgens wordt geselecteerd voor bemiddeling door de maandcommissaris (artt. 64 lid 1 BJJ en 66 lid 5 BJJ) De maandcommissaris laat de jongerenadministratie per weten welk verzoek wordt bemiddeld en wanneer de bemiddeling zal plaatsvinden. De streeftermijn is zes weken (art. 64 lid 3 BJJ) De jongerenadministratie informeert de teamleider (die in deze de directeur vertegenwoordigt) en jongere over het tijdstip van de bemiddeling en de inhoud van het verzoek dat wordt bemiddeld en stuurt aan de maandcommissaris per een bevestiging. Twee dagen voorafgaand aan de datum van de bemiddeling controleert de jongerenadministratie of de bemiddeling doorgang kan vinden op het eerder vastgestelde tijdstip. Mocht dat niet het geval zijn (i.v.m. vrijlating, verlof, intrekking o.i.d.), dan wordt de maandcommissaris direct per geïnformeerd en beslist de maandcommissaris over de verdere voortgang van het verzoek. De teamleider bereidt het bemiddelingsgesprek voor. Er wordt vooraf geen (dag)rapportage aan de maandcommissaris verzonden. Het bemiddelingsgesprek vindt plaats, zonodig met behulp van een tolk (art. 64 lid 4 BJJ). De maandcommissaris die aan het bemiddelingsgesprek deelneemt blijft verantwoordelijk voor de afhandeling van de bemiddelingsprocedure, behoudens onvoorziene omstandigheden. Ingeval van intrekking van het verzoek om bemiddeling wordt een intrekkingsformulier ingevuld met de reden van intrekking en/of de verder te nemen maatregelen daarop vermeld. De maandcommissaris draagt zorg voor toezending aan het secretariaat van de Commissie van Toezicht. Ingeval het verzoek niet wordt ingetrokken, worden de bevindingen van de maandcommissaris schriftelijk vastgelegd op het modelformulier dat door de maandcommissaris wordt toegezonden aan de jongerenadministratie (art. 64 lid 5 BJJ). De jongerenadministratie zorgt voor de verstrekking aan directeur en jongere. De directeur deelt binnen vier weken na ontvangst van de bevindingen van de maandcommissaris schriftelijk aan de jongere en de commissie van toezicht (per aan de betrokken maandcommissaris) mee of hij het oordeel van de maandcommissaris deelt en of hij naar aanleiding daarvan maatregelen zal nemen en zo ja, welke dat zijn (art. 64 lid 6 BJJ). De maandcommissaris draagt zorg voor toezending aan het secretariaat van de Commissie van Toezicht. Tegen de beslissing van de directeur kan de jongere een klacht indienen bij de beklagcommissie (art. 64 lid 7 BJJ). De voortgang van de bemiddelingsprocedures wordt door de Commissie van Toezicht bewaakt door middel van een overzicht van lopende bemiddelingsprocedures. Dit overzicht wordt gevoegd bij de maandelijkse vergaderstukken. 25

26 Onderscheid naar aard van de klachten Activiteiten (diverse) 6 Activiteiten (sport) 2 Activiteiten (lucht) 15 Behandeling 1 Bejegening 20 Compensatie 1 Contact buitenwereld (bellen) 4 Contact buitenwereld (bezoek) 5 Contact buitenwereld (post) 1 Controle 17 Disciplinaire straf 6 Geweld 2 Informatie/procedure 21 Ordemaatregel 65 Persoonlijke voorwerpen 6 Rekening courant/zak- en kleedgeld 4 Rogatoir verzoek 26 Schadeverhaal 2 Time-out 17 Transport 1 Verlaten inrichting 3 Verzorging (diverse) 34 Verzorging (Godsdienst, levensmiddelen) 1 Verzorging (medische) 2 Verzorging (persoonlijke) 2 TOTAAL:

27 Overzicht uitspraken (uitstroom) Niet-ontvankelijk 42 15,44 % Ongegrond 33 12,13 % Gegrond 6 2,21 % Ingetrokken na bemiddeling maandcommissaris 47 17,28 % Ingetrokken overig ,91 % Ingetrokken ter zitting 1 0,37 % Afdoening na rogatoir verzoek 26 9,56 % Deels gegrond 1 0,37 % Overgedragen 2 0,73 % TOTAAL: % 27

28 Aantal ingekomen klachten per maand in

29 29

j - Jaarverslag 2018

j - Jaarverslag 2018 j - t.ll., Jaarverslag 2018 1 Inhoud Pagina 1. Inleiding 3 2. Samenstelling van de Commissie van Toezicht, mutaties en deskundigheidsbevordering leden 4 3. Vergaderingen en door de leden (buiten de reguliere

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylingereind te Sassenheim

Jaarverslag Commissie van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylingereind te Sassenheim Jaarverslag 2016 Commissie van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylingereind te Sassenheim 1 Inhoud Pagina 1. Inleiding 3 2. Samenstelling van de Commissie van Toezicht, mutaties

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht hij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylïngereind te Sassenheim

Jaarverslag Commissie van Toezicht hij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylïngereind te Sassenheim L Jaarverslag 2017 : 1 J Commissie van Toezicht hij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylïngereind te Sassenheim 5. De bemiddelingsprocedure 7 6. De effectueting van het beklagrecht 7 4.

Nadere informatie

Jaarverslag 2014. Commissie van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylingereind te Sassenheim

Jaarverslag 2014. Commissie van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylingereind te Sassenheim Commissie van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichting Forensisch Centrum Teylingereind te Sassenheim Inhoud Pagina 1. Inleiding 2 2. Samenstelling van de Commissie van Toezicht, mutaties en 3 deskundigheidsbevordering

Nadere informatie

JAARVERSLAG. Commissie van Toezicht J.J.I. DEN HEY - ACKER

JAARVERSLAG. Commissie van Toezicht J.J.I. DEN HEY - ACKER JAARVERSLAG Commissie van Toezicht J.J.I. DEN HEY - ACKER 2014 1. Inrichting Justitiële Jeugd Inrichting Den Hey-Acker: - Normaal beveiligd kort en lang verblijf / jongens - Beperkt beveiligd kort en lang

Nadere informatie

Commissie van Toezicht. RJJI locatie De Hartelborgt te Spijkenisse. Jaarverslag 2017

Commissie van Toezicht. RJJI locatie De Hartelborgt te Spijkenisse. Jaarverslag 2017 Jaarverslag 2017 Commissie van Toezicht werkzaam in RJJI locatie De Hartelborgt te Spijkenisse Jaarverslag 2017 bron: openstreetmap.org 1 samenstelling van de commissie In de samenstelling van de commissie

Nadere informatie

Jaarverslag 2017 Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist

Jaarverslag 2017 Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist Jaarverslag 2017 Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist Utrecht, mei 2018 1 INHOUDSOPGAVE pagina Hoofdstuk 1 Inrichting 3 1.1 De commissie van toezicht 3 1.2 Deskundigheidsbevordering 3 Hoofdstuk

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht bij het Forensisch Psychiatrisch. Centrum Veidzicht te Balkbrug

Jaarverslag Commissie van Toezicht bij het Forensisch Psychiatrisch. Centrum Veidzicht te Balkbrug Jaarverslag 2015 Commissie van Toezicht bij het Forensisch Psychiatrisch Centrum Veidzicht te Balkbrug 1. Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag 2015 van de Commissie van Toezicht (CvT) bij forensisch Psychiatrisch

Nadere informatie

Jaarverslag. Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad. Jaarverslag CvT PI Lelystad

Jaarverslag. Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad. Jaarverslag CvT PI Lelystad Jaarverslag 2016 Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad Jaarverslag CvT PI Lelystad 2016 1 Inhoudsopgave 1. Inrichting / Commissie van toezicht.... pag. 4 2. Cijfers.. pag. 4 3.

Nadere informatie

Jaarverslag CvT Oostvaarderskliniek Commïssie van Toezicht bij FPC de Oostvaardersklïniek. Jaarverslag 2016

Jaarverslag CvT Oostvaarderskliniek Commïssie van Toezicht bij FPC de Oostvaardersklïniek. Jaarverslag 2016 Jaarverslag CvT Oostvaarderskliniek 2016 1 Commïssie van Toezicht bij FPC de Oostvaardersklïniek Jaarverslag 2016 Jaarverslag CvT Oostvaarderskliniek 2016 8. Bijlagen pag. 10 2. Cijfers pag. 6 3. Activiteiten

Nadere informatie

Jaarverslag 2014. Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Utrecht locatie Nieuwersluis

Jaarverslag 2014. Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Utrecht locatie Nieuwersluis Jaarverslag 2014 Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Utrecht locatie Nieuwersluis Utrecht, februari 2015 1. De inrichting en de commissie van toezicht 1.1 de inrichting Penitentiaire Inrichtingen

Nadere informatie

JAARVERSLAG Commissie van Toezicht bij Amsterbaken, Forensisch behandelcentrum te Amsterdam

JAARVERSLAG Commissie van Toezicht bij Amsterbaken, Forensisch behandelcentrum te Amsterdam JAARVERSLAG 2015 Commissie van Toezicht bij Amsterbaken, Forensisch behandelcentrum te Amsterdam INHOUDSOPGAVE 1. Inrichting 3 2. Algemeen 4 3. De adviestaak 6 4. De toezichthoudende taak 6 5. De bemiddelingstaak

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist

Jaarverslag Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist Jaarverslag 2016 Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist Utrecht, juli 2017 1 INHOUDSOPGAVE pagina Hoofdstuk 1 Inrichting 3 1.1 De commissie van toezicht 3 1.2 Deskundigheidsbevordering 3 Hoofdstuk

Nadere informatie

Jaarverslag 2016 Commissie van Toezicht bij RJJI, locatie Den Hey-Acker

Jaarverslag 2016 Commissie van Toezicht bij RJJI, locatie Den Hey-Acker Jaarverslag 216 Commissie van Toezicht bij RJJI, locatie Den Hey-Acker 1) Inrichting: RJJI, locatie Den Hey-Acker Afdelingen: - Normaal beveiligd kort en lang verblijf / jongens - Beperkt beveiligd kort

Nadere informatie

Commissie van toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Arnhem, Locatie De Berg te Arnhem

Commissie van toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Arnhem, Locatie De Berg te Arnhem Commissie van toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Arnhem, Locatie De Berg te Arnhem Commissie van toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Arnhem, Locatie De Berg te Arnhem Inhoudsopgave 1. Inrichting...

Nadere informatie

Jaarverslag. Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad. Jaarverslag CvT PI Lelystad

Jaarverslag. Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad. Jaarverslag CvT PI Lelystad Jaarverslag 2015 Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad Jaarverslag CvT PI Lelystad 2015 1 Inhoudsopgave 1. Inrichting / Commissie van toezicht.... pag. 4 2. Cijfers.. pag. 4 3.

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen

Jaarverslag Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen Jaarverslag 2018 Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen Commissie van Toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg

Nadere informatie

Jaarverslag 2013. Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist

Jaarverslag 2013. Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist Jaarverslag 2013 Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist Utrecht, april 2014 1. Inrichting Detentiecentrum Zeist Bestemming: Huis van Bewaring beperkte gemeenschap, tevens gevangenis De commissie

Nadere informatie

COMMISSIE VAN TOEZICHT JAARVERSLAG 2015

COMMISSIE VAN TOEZICHT JAARVERSLAG 2015 COMMISSIE VAN TOEZICHT JAARVERSLAG 2015 Jaarverslag Commissie van Toezicht bij Justitiële Jeugdinrichting Juvaid (Het Poortje Jeugdinrichtingen) te Veenhuizen 2015 Inhoud: 1. Samenstelling commissie van

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van toezicht bij Justitiële Jeugdinrichting. Locatie Lelystad

Jaarverslag Commissie van toezicht bij Justitiële Jeugdinrichting. Locatie Lelystad Jaarverslag 2016 Commissie van toezicht bij Justitiële Jeugdinrichting Locatie Lelystad Utrecht, mei 2017 INHOUDSOPGAVE Voorwoord p. 3 Hoofdstuk 1 Inrichtingsgegevens en commissiegegevens p. 4 1.1 De inrichting

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht bij Justitiële Jeugdinrichting. Locatie Lelystad

Jaarverslag Commissie van Toezicht bij Justitiële Jeugdinrichting. Locatie Lelystad Jaarverslag 2017 Commissie van Toezicht bij Justitiële Jeugdinrichting Locatie Lelystad Utrecht, september 2018 INHOUDSOPGAVE Voorwoord p. 3 Hoofdstuk 1 Inrichtingsgegevens en commissiegegevens p. 4 1.1

Nadere informatie

Jaarverslag 2014. Commissie van toezicht bij het Pieter Baan Centrum te Utrecht

Jaarverslag 2014. Commissie van toezicht bij het Pieter Baan Centrum te Utrecht Jaarverslag 2014 Commissie van toezicht bij het Pieter Baan Centrum te Utrecht 1 1. De inrichting en de commissie van toezicht 1.1. De inrichting Het Pieter Baan Centrum (PBC) te Utrecht is de psychiatrische

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht bij

Jaarverslag Commissie van Toezicht bij JAARVERSLAG COMMISSIE VAN TOEZICHT 2013 Jaarverslag Commissie van Toezicht bij Justitiële Jeugdinrichting Juvaid (Het Poortje Jeugdinrichtingen) te Veenhuizen 2013 Inhoud: 1 Samenstelling commissie van

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht. bij de Penitentiaire Inrichting Almere

Jaarverslag Commissie van Toezicht. bij de Penitentiaire Inrichting Almere Jaarverslag 2018 Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Almere 1 Inhoudsopgave Voorwoord 1. Inrichting pag. 4 2. Cijfers pag. 6 3. De toezichthoudende taak pag. 7 4. De adviestaak pag.

Nadere informatie

Jaarverslag 201$ Commissie van Toezicht. bij RJJI, locatie Den Hey-Acker. Afdelingen: en lang verblijf/jongens

Jaarverslag 201$ Commissie van Toezicht. bij RJJI, locatie Den Hey-Acker. Afdelingen: en lang verblijf/jongens - kort Afdelingen: en lang verblijf/jongens 1) Inrichting: RJJI, locatie Den Hey-Acker Total 26,7 36,0 62,6 78,0 80,3% Zeden N5I / Lang / Zeden / J 0 0 14 0 14 0 16 0 87,5% Rijks Justitiele Jeugdindchting

Nadere informatie

Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen

Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen Commissie van Toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen Voorwoord

Nadere informatie

Commissie van Toezicht. Bij de Penitentiaire Inrichting Heerhugowaard, vestigingen Zuyder Bos en Amerswiel. Jaarverslag 2015

Commissie van Toezicht. Bij de Penitentiaire Inrichting Heerhugowaard, vestigingen Zuyder Bos en Amerswiel. Jaarverslag 2015 Commissie van Toezicht Bij de Penitentiaire Inrichting Heerhugowaard, vestigingen Zuyder Bos en Amerswiel Jaarverslag 2015 Inhoudsopgave Voorwoord van de voorzitter... 3 1. Inrichting... 4 2. Cijfers...

Nadere informatie

2015 tot en met januari 2016

2015 tot en met januari 2016 JAARVERSLAG 2015 tot en met januari 2016 COMMISSIE VAN TOEZICHT JUSTITIËLE JEUGDINRICHTING DE HEUVELRUG LOCATIE EIKENSTEIN EIKENSTEIN - maart 2016 - INHOUDSOPGAVE Voorwoord van de voorzitter p. 3 Hoofdstuk

Nadere informatie

Jaarverslag klachtenbehandeling

Jaarverslag klachtenbehandeling Jaarverslag klachtenbehandeling datum 19 maart 2019 versie Definitief auteur I.A. de Vries Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Cijfermateriaal... 3 3 Klachtonderwerpen... 5 4 Informele afdoening... 6 5 Klachtadviescommissie

Nadere informatie

1. Inrichting / Commissie van toezicht... pag Cijfers.. pag Activiteiten in het kader van de advies en toezichthoudende taak...pag.

1. Inrichting / Commissie van toezicht... pag Cijfers.. pag Activiteiten in het kader van de advies en toezichthoudende taak...pag. Inhoudsopgave 1. Inrichting / Commissie van toezicht.... pag. 3 2. Cijfers.. pag. 4 3. Activiteiten in het kader van de advies en toezichthoudende taak...pag. 4 4. De bemiddelingstaak.... pag. 5 5. De

Nadere informatie

Jaarverslag 2017 Commissie van Toezicht bij RJJI, locatie Den Hey-Acker

Jaarverslag 2017 Commissie van Toezicht bij RJJI, locatie Den Hey-Acker Jaarverslag 2017 Commissie van Toezicht bij RJJI, locatie Den Hey-Acker 1) Inrichting: RJJI, Iocatïe Den lley-acker Afdelingen: - Normaal beveiligd kort en lang verblijf/jongens - Beperkt beveiligd kort

Nadere informatie

Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen

Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen Jaarverslag 2016 Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen Commissie van Toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg

Nadere informatie

Jaarverslag. Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad. Jaarverslag CvT PI Lelystad 2014 1

Jaarverslag. Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad. Jaarverslag CvT PI Lelystad 2014 1 Jaarverslag 2014 Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad Jaarverslag CvT PI Lelystad 2014 1 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 1) Inrichting... 4 2) Cijfers... 4 3) De toezichthoudende

Nadere informatie

Jaarverslag 2015. Commissie van toezicht bij het Pieter Baan Centrum te Utrecht

Jaarverslag 2015. Commissie van toezicht bij het Pieter Baan Centrum te Utrecht Jaarverslag 2015 Commissie van toezicht bij het Pieter Baan Centrum te Utrecht Utrecht, april 2016 Inhoudsopgave pagina 1. De inrichting en de commissie van toezicht 01 2. Algemeen 03 3. Cijfers 04 4.

Nadere informatie

Klachtenregeling. Cliënten van Jeugdbescherming Noord

Klachtenregeling. Cliënten van Jeugdbescherming Noord Klachtenregeling Cliënten van Jeugdbescherming Noord Deze regeling is van toepassing vanaf 1 juli 2015 Inhoudsopgave Overwegingen 3 Artikelen Artikel 1 Begripsbepalingen / 4 Artikel 2 De Klachtencommissie

Nadere informatie

Klachtenregeling Cliënten van Stichting De Jeugd- & Gezinsbeschermers

Klachtenregeling Cliënten van Stichting De Jeugd- & Gezinsbeschermers RAPPORT Versie: 2.0 Klachtenregeling Cliënten van Stichting De Jeugd- & Gezinsbeschermers Raad van Bestuur Postbus 5247 2000 CE Haarlem T 088-777 81 06 F 023-799 37 18 www.bjznh.nl 1 Aanhef Gelet op de

Nadere informatie

Klachtenregeling. Cliënten van Jeugdbescherming Noord & Veilig Thuis Groningen

Klachtenregeling. Cliënten van Jeugdbescherming Noord & Veilig Thuis Groningen Klachtenregeling Cliënten van Jeugdbescherming Noord & Veilig Thuis Groningen Deze regeling is van toepassing vanaf 1 juli 2018 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Artikelen Artikel 1 Begripsbepalingen / 4 Artikel

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht FPC dr. S. van Mesdag 2016

Jaarverslag Commissie van Toezicht FPC dr. S. van Mesdag 2016 1 Jaarverslag Commissie van Toezicht FPC dr. S. van Mesdag 2016 Jaarverslag Commissie van Toezicht bij Het Forensisch Psychiatrisch Centrum FPC Dr. S. van Mesdag 2016 Inhoud: 1. Inrichting 2. Commissie

Nadere informatie

KLACHTENREGLEMENT AUTISME KENNIS CENTRUM

KLACHTENREGLEMENT AUTISME KENNIS CENTRUM HOOFDSTUK I ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1 Begripsbepalingen In dit reglement wordt verstaan onder: 1. Instelling : Autisme Kennis Centrum (hierna: de instelling). 2. Klachtencommissie : de commissie door

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht. Justitiële Jeugdzorginstelling Het Keerpunt

Jaarverslag Commissie van Toezicht. Justitiële Jeugdzorginstelling Het Keerpunt Jaarverslag Commissie van Toezicht Justitiële Jeugdzorginstelling Het Keerpunt 2017 Jaarverslag Commissie van Toezicht Justitiële Jeugdzorginstelling Het Keerpunt 2017 1. De instelling SJSJ-Het Keerpunt

Nadere informatie

Commïssïe van toezicht bij het Pieter Baan Centrum te Utrecht. Utrecht, maart Jaarverslag 2016

Commïssïe van toezicht bij het Pieter Baan Centrum te Utrecht. Utrecht, maart Jaarverslag 2016 Commïssïe van toezicht bij het Pieter Baan Centrum te Utrecht Utrecht, maart 2017 Jaarverslag 2016 0 Jaanierslag 2076 van de commissie van toezicht bij het Pieter Baan Centrum te Utrecht Inhoudsopgave

Nadere informatie

COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ PI HAAGLANDEN LOCATIE ZOETERMEER JAARVERSLAG 2014

COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ PI HAAGLANDEN LOCATIE ZOETERMEER JAARVERSLAG 2014 COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ PI HAAGLANDEN LOCATIE ZOETERMEER JAARVERSLAG 2014 De samenstelling van de commissie was op 31 december 2014 als volgt: De heer E.J. Koster (voorzitter) Mevrouw mr. drs. F.J.R.

Nadere informatie

Jaarverslag 2015 Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Nieuwegein

Jaarverslag 2015 Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Nieuwegein Jaarverslag 2015 Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Nieuwegein Inhoudsopgave Pagina 1. Inrichting 01 2. Algemeen 02 3. Cijfers 03 4. Activiteiten in het kader van de advies- en toezichthoudende

Nadere informatie

Jaarverslag 2014. Commissie van Toezicht bij de Van der Hoeven Kliniek, Klachtencommissie bij de Kliniek voor Klinisch Intensieve Behandeling

Jaarverslag 2014. Commissie van Toezicht bij de Van der Hoeven Kliniek, Klachtencommissie bij de Kliniek voor Klinisch Intensieve Behandeling Jaarverslag 204 Commissie van Toezicht bij de Van der Hoeven Kliniek, Klachtencommissie bij de Kliniek voor Klinisch Intensieve Behandeling en Klachtencommissie bij De Waag Voorwoord voorzitter Nu 204

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist

Jaarverslag Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist Jaarverslag 2015 Commissie van toezicht bij Detentiecentrum Zeist Utrecht, mei 2016 1 INHOUDSOPGAVE pagina Hoofdstuk 1 Inrichting 3 1.1 De commissie van toezicht 3 1.2 Deskundigheidsbevordering 3 Hoofdstuk

Nadere informatie

Klachtenreglement klachtencommissie Zorg voor Intermetzo

Klachtenreglement klachtencommissie Zorg voor Intermetzo Soort document Doel Doelgroep Reglement Het klachtenreglement beschrijft de werkwijze van de klachtencommissie. Leden van de klachtencommissie Zorg, ambtelijk secretaris, klager, klachtenfunctionaris en

Nadere informatie

Cutis Marmorata Telangiectatica Congenita & Overige Vasculaire Malformaties KLACHTENREGELING

Cutis Marmorata Telangiectatica Congenita & Overige Vasculaire Malformaties KLACHTENREGELING Inleiding CMTC-OVM doet haar uiterste best om klanten zo goed mogelijk van dienst te zijn. Toch is het mogelijk dat er zaken fout gaan of niet zoals afgesproken. In deze klachtenprocedure is vastgelegd

Nadere informatie

Jaarverslag. 2014 tim maart 2015. FPC 2tanden. Commissie van Toezicht bij. Attrecht de Kijvelanden

Jaarverslag. 2014 tim maart 2015. FPC 2tanden. Commissie van Toezicht bij. Attrecht de Kijvelanden Commissie van Toezicht bij Attrecht de Kijvelanden FPC 2tanden 2014 tim maart 2015 Jaarverslag INHOUDSOPGAVE pagina Hoofdstuk 1 Inrichting 3 1.1 De Commissie van Toezicht 3 1.2 Deskundigheidsbevordering

Nadere informatie

Klachtenreglement Veilig Thuis, definitief, februari 2016 Pagina 2

Klachtenreglement Veilig Thuis, definitief, februari 2016 Pagina 2 KLACHTENREGELING Veilig Thuis Haaglanden is een voorlopig samenwerkingsverband tussen Wende (Steunpunt Huiselijke Geweld) en stojah (Advies- en meldpunt Kindermishandeling). Beoogd is dat beide organisaties

Nadere informatie

JAARVERSLAG Commissie van Toezicht bij Amsterbaken, Forensisch behandelcentrum te Amsterdam

JAARVERSLAG Commissie van Toezicht bij Amsterbaken, Forensisch behandelcentrum te Amsterdam JAARVERSLAG 2014 Commissie van Toezicht bij Amsterbaken, Forensisch behandelcentrum te Amsterdam 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inrichting 3 2. Algemeen 5 3. De adviestaak 7 4. De toezichthoudende taak 8 5. De bemiddelingstaak

Nadere informatie

Commissie van toezicht bij de Justitiële jeugdinrichting De Hunnerberg te Nijmegen

Commissie van toezicht bij de Justitiële jeugdinrichting De Hunnerberg te Nijmegen Commissie van toezicht bij de Justitiële jeugdinrichting De Hunnerberg te Nijmegen Commissie van toezicht bij de Justitiële jeugdinrichting De Hunnerberg te Nijmegen Inhoudsopgave 1. Inrichting 3 1.1.

Nadere informatie

Jaarverslag 2015. Commissie van Toezicht Penitentiaire Inrichting Amsterdam, Locatie Tafelbergweg

Jaarverslag 2015. Commissie van Toezicht Penitentiaire Inrichting Amsterdam, Locatie Tafelbergweg Commissie van Toezicht Penitentiaire Inrichting Amsterdam, Locatie Tafelbergweg Pagina 1 van 9 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inrichting 2. Algemeen 3. De toezichthoudende taak 4. De adviestaak 5. De bemiddelingstaak

Nadere informatie

Jaarverslag Commissîe van toezicht bij Detentiecentrum Zeist

Jaarverslag Commissîe van toezicht bij Detentiecentrum Zeist Jaarverslag 2014 Commissîe van toezicht bij Detentiecentrum Zeist Utrecht, mei 2015 INHOUDSOPGAVE pagina Hoofdstuk 1 Inrichting 3 1.1 De commissie van toezicht 3 1.2 Deskundigheidsbevordering 3 Hoofdstuk

Nadere informatie

Klachtenreglement Halt

Klachtenreglement Halt Klachtenregeling Halt Begripsbepalingen Artikel 1 Begripsbepalingen In deze regeling wordt verstaan onder: a. beklaagde: Halt en/of de medewerkers van Halt tot wie de klacht zich richt; b. directeur-bestuurder:

Nadere informatie

Regeling Bescherming Wetenschappelijke Integriteit Rijksuniversiteit Groningen

Regeling Bescherming Wetenschappelijke Integriteit Rijksuniversiteit Groningen bureau van de universiteit abjz Regeling Bescherming Wetenschappelijke Integriteit Rijksuniversiteit Groningen Preambule Binnen de Rijksuniversiteit Groningen rust op alle betrokkenen bij het wetenschappelijk

Nadere informatie

COMMISSIE VAN TOEZICHT JAARVERSLAG 2014

COMMISSIE VAN TOEZICHT JAARVERSLAG 2014 COMMISSIE VAN TOEZICHT JAARVERSLAG 2014 Jaarverslag Commissie van Toezicht bij Justitiële Jeugdinrichting Juvaid (Het Poortje Jeugdinrichtingen) te Veenhuizen 2014 Inhoud: 1 Samenstelling commissie van

Nadere informatie

Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen

Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen Jaarverslag 2017 Commissie van toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg te Nijmegen Commissie van Toezicht bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting, locatie De Hunnerberg

Nadere informatie

Commissie van Toezicht bij de Pl Achterhoek, locatie De Kruisberg te Doetinchem JAARVERSLAG 2013

Commissie van Toezicht bij de Pl Achterhoek, locatie De Kruisberg te Doetinchem JAARVERSLAG 2013 Commissie van Toezicht bij de Pl Achterhoek, locatie De Kruisberg te Doetinchem JAARVERSLAG 2013 INHOUD Samenstelling commissie en secretariaat Deskundigheidsbevordering Vergaderingen van de commissie

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van toezicht bij Justitiële ieugdinrichting. r -1- r m 1 11L1 II IL1L. Locatie Lelystad

Jaarverslag Commissie van toezicht bij Justitiële ieugdinrichting. r -1- r m 1 11L1 II IL1L. Locatie Lelystad Jaarverslag 2015 Commissie van toezicht bij Justitiële ieugdinrichting r -1- r m 1 11L1 II IL1L. Locatie Lelystad Utrecht, juni 2016 INDSOPGAVE Hoofdstuk 1 Inrichtingsgegevens en commissiegegevens p. 3

Nadere informatie

Jaarverslag 2014 Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Nieuwegein

Jaarverslag 2014 Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Nieuwegein Jaarverslag 2014 Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Nieuwegein Inhoudsopgave Pagina 1. Inrichting 01 2. Algemeen 03 3. Cijfers 05 4. Activiteiten in het kader van de advies- en toezichthoudende

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Utrecht locatie Nieuwersluis. Utrecht, april 2018

Jaarverslag Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Utrecht locatie Nieuwersluis. Utrecht, april 2018 Jaarverslag 2017 Commissie van Toezicht bij Penitentiaire Inrichting Utrecht locatie Nieuwersluis Utrecht, april 2018 Jaarverslag 2017 van de commissie van toezicht bij Penitentiaire Inrichting Utrecht

Nadere informatie

Optometristen Vereniging Nederland. Regeling voor de behandeling van klachten van cliënten tegen optometristen

Optometristen Vereniging Nederland. Regeling voor de behandeling van klachten van cliënten tegen optometristen Optometristen Vereniging Nederland Regeling voor de behandeling van klachten van cliënten tegen optometristen Begripsomschrijvingen Artikel 1 Voor de toepassing van hetgeen bij of krachtens deze regeling

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht Justitiële Jeugdzorginstelling Het Keerpunt 2014

Jaarverslag Commissie van Toezicht Justitiële Jeugdzorginstelling Het Keerpunt 2014 Jaarverslag Commissie van Toezicht Justitiële Jeugdzorginstelling Het Keerpunt 2014 Jaarverslag Commissie van Toezicht Justitiële Jeugdzorginstelling Het Keerpunt 2014 1. Instelling Het Keerpunt is een

Nadere informatie

Datum L [ NOV 213. Nummer. Commissie van Toezicht bij de. Justitiële Jeugdinrichting. De Hartelborgt te Spijkenisse LLF

Datum L [ NOV 213. Nummer. Commissie van Toezicht bij de. Justitiële Jeugdinrichting. De Hartelborgt te Spijkenisse LLF Commissie van Toezicht bij de Nummer L [ NOV 213 LLF De Hartelborgt te Spijkenisse Justitiële Jeugdinrichting Datum t 1 1. Inrichting Justitiële Jeugdinrichting De Hartelborgt De Commissie van toezicht

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht. bij liet Forensisch Psychiatrisch Centrum. Veidziclit te Balkbrug

Jaarverslag Commissie van Toezicht. bij liet Forensisch Psychiatrisch Centrum. Veidziclit te Balkbrug Veidziclit te Balkbrug bij liet Forensisch Psychiatrisch Centrum Commissie van Toezicht Jaarverslag 2014 1. Voorwoord In het voorgaande jaarverslag, van de Commissie van Toezicht bij Forensisch Psychiatrisch

Nadere informatie

Doel Beoogd wordt met behulp van deze klachtregeling de volgende doelstellingen na te streven:

Doel Beoogd wordt met behulp van deze klachtregeling de volgende doelstellingen na te streven: Titel Klachtenregeling RIBW de Vliet, Regeling - augustus 2017 Aanleiding Iedere zorginstelling of zorgverlener is verplicht om een laagdrempelige regeling voor de behandeling van klachten van haar cliënten

Nadere informatie

Klachtenregeling SAOA

Klachtenregeling SAOA Klachtenregeling SAOA Waarover kunt u een klacht indienen? Elke burger kan klagen over het optreden van een voor de SAOA werkzame persoon die voor hem of een ander gevolgen heeft. De klacht kan betrekking

Nadere informatie

Klachtenreglement ActiefTalent

Klachtenreglement ActiefTalent Klachtenreglement ActiefTalent Algemene bepalingen Artikel 1 Definities a. ActiefTalent: Stichting ActiefTalent; b. Awb: de Algemene wet bestuursrecht; c. Klacht: een bij de Klachtencommissie ingediend

Nadere informatie

Klachtenregeling ongewenst gedrag voor de decentrale overheid 2011

Klachtenregeling ongewenst gedrag voor de decentrale overheid 2011 Bijlage: Klachtenregeling ongewenst gedrag voor de decentrale overheid 2011 Artikel 1 Begripsomschrijving Voor de toepassing van deze regeling wordt verstaan onder: a. bevoegd gezag: het orgaan dat in

Nadere informatie

Commissie van Toezicht behorende bij Detentiecentrum Schiphol. Jaarverslag 2014

Commissie van Toezicht behorende bij Detentiecentrum Schiphol. Jaarverslag 2014 Commissie van Toezicht behorende bij Detentiecentrum Schiphol. Jaarverslag 2014 werkzaam is bij het Bureau Commissies van Toezicht te Utrecht. bestaande uit met elkaar verbonden eenheden, waarin zijn ondergebracht

Nadere informatie

Algemene klachtenregeling van de instelling Nova voor Maatschappelijk Werk en Psychosociale Hulpverlening. Voorwoord 1

Algemene klachtenregeling van de instelling Nova voor Maatschappelijk Werk en Psychosociale Hulpverlening. Voorwoord 1 : A. Özdemir Algemene klachtenregeling van de instelling Nova voor Maatschappelijk Werk en Psychosociale Hulpverlening Inhoudsopgave Voorwoord 1 Artikel 1. Begripsomschrijvingen 2 1.1 Nova Curae 2 1.2

Nadere informatie

Jaarverslag klachtenbehandeling

Jaarverslag klachtenbehandeling Jaarverslag klachtenbehandeling Inhoudsopgave 1. Achtergrond... 3 1.1. Inleiding... 3 1.2. De klachtenregeling... 3 1.3. De klachtprocedure... 3 2. Klachten in 2016... 4 2.1. Aantal klachtbrieven... 4

Nadere informatie

JAARVERSLAG KLACHTBEHANDELING Rechtbank Overijssel. datum 19 januari 2016 auteur I.A. de Vries

JAARVERSLAG KLACHTBEHANDELING Rechtbank Overijssel. datum 19 januari 2016 auteur I.A. de Vries JAARVERSLAG KLACHTBEHANDELING 2015 Rechtbank Overijssel datum 19 januari 2016 auteur I.A. de Vries Rechtbank Overijssel pagina 2 van 6 Inhoudsopgave 1. Achtergrond 3 1.1 Inleiding 3 1.2 De klachtenregeling

Nadere informatie

Nederlandse Vereniging Psychomotorische kindertherapie. KLACHTENREGLEMENT Herziene versie januari 2007

Nederlandse Vereniging Psychomotorische kindertherapie. KLACHTENREGLEMENT Herziene versie januari 2007 Nederlandse Vereniging Psychomotorische kindertherapie KLACHTENREGLEMENT Herziene versie januari 2007 Algemeen Het klachtenreglement van de N.V.P.M.K.T. beschrijft de opvang, bemiddeling en behandeling

Nadere informatie

Klachtenregeling. OG Heldringstichting

Klachtenregeling. OG Heldringstichting Klachtenregeling OG Heldringstichting 088 101 57 10 www.ogheldring.nl OG Heldringstichting Wageningsestraat 104 6671 DH Zetten Postbus 1 6670 AA Zetten 088 101 57 10 Secretariaat Klachtencommissie Antwoordnummer

Nadere informatie

COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ DE PENITENTIAIRE INRICHTING HAAGLANDEN, VESTIGING SCHEVENINGEN JAARVERSLAG 2016

COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ DE PENITENTIAIRE INRICHTING HAAGLANDEN, VESTIGING SCHEVENINGEN JAARVERSLAG 2016 COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ DE PENITENTIAIRE INRICHTING HAAGLANDEN, VESTIGING SCHEVENINGEN JAARVERSLAG 2016 1. De inrichting. De penitentiaire inrichting Haaglanden, vestiging Scheveningen, omvat het Penitentiair

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie van Toezicht. bij de Penitentiaire Inrichting Almelo. Jaarverslag Cvi Pl Almelo

Jaarverslag Commissie van Toezicht. bij de Penitentiaire Inrichting Almelo. Jaarverslag Cvi Pl Almelo bij de Penitentiaire Inrichting Almelo Jaarverslag Cvi Pl Almelo 015 1 Commissie van Toezicht Jaarverslag 015 Inhoudsopgave Voorwoord 1. De in richting pag. 4. Cijfers pag. 6 3. De toezichthoudende taak

Nadere informatie

Klachtenreglement Leger des Heils Jeugdbescherming & Reclassering, afdeling Jeugdbescherming (LJ&R Jeugdbescherming)

Klachtenreglement Leger des Heils Jeugdbescherming & Reclassering, afdeling Jeugdbescherming (LJ&R Jeugdbescherming) Klachtenreglement Leger des Heils Jeugdbescherming & Reclassering, afdeling Jeugdbescherming (LJ&R Jeugdbescherming) Artikel 1 Begripsomschrijvingen 1. In het navolgende wordt verstaan onder: a) LJ&R:

Nadere informatie

Veilig Thuis Gelderland-Midden

Veilig Thuis Gelderland-Midden Veilig Thuis Gelderland-Midden Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling KLACHTENREGELING Datum: 01-01-2019 Versie: 4.0 Status: Vastgesteld door MT (23/11/18) en OR (11/12/18) VOORWOORD

Nadere informatie

Titel: Document: PR-14. Auteur: C. Andrien Versie nr.: 3 Pagina 1 van 7. Goedgekeurd: M. Keulen Datum: 30-08-2012 Invoeringsdatum: 16-07-2012

Titel: Document: PR-14. Auteur: C. Andrien Versie nr.: 3 Pagina 1 van 7. Goedgekeurd: M. Keulen Datum: 30-08-2012 Invoeringsdatum: 16-07-2012 Auteur: C. Andrien Versie nr.: 3 Pagina 1 van 7 Zorgbureau Talent streeft in de uitvoering van haar werkzaamheden naar optimale kwaliteit. Talent erkent dat zich desalniettemin situaties kunnen voordoen

Nadere informatie

Richtlijn klachtenprocedure Veiligheidsregio Brabant-Noord

Richtlijn klachtenprocedure Veiligheidsregio Brabant-Noord AGP 14 Richtlijn klachtenprocedure Veiligheidsregio Brabant-Noord Artikel 1 Reikwijdte regeling Deze richtlijn is van toepassing op klachten die op grond van hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht

Nadere informatie

Wie kan klagen? Een persoon of organisatie die gebruik maakt of heeft gemaakt van de diensten van een regionale ondersteuningsstructuur (ROS).

Wie kan klagen? Een persoon of organisatie die gebruik maakt of heeft gemaakt van de diensten van een regionale ondersteuningsstructuur (ROS). KLACHTENREGELING ROS-COLLECTIEF Inleiding Indien personen of organisaties een klacht willen indienen die betrekking heeft op (medewerkers van) een regionale ondersteuningsstructuur (ROS), dan dient men

Nadere informatie

Commissie van Toezicht. Bij de Penitentiaire Inrichting Zwaag-Hoorn Locatie Zwaag

Commissie van Toezicht. Bij de Penitentiaire Inrichting Zwaag-Hoorn Locatie Zwaag Commissie van Toezicht Bij de Penitentiaire Inrichting Zwaag-Hoorn Locatie Zwaag Jaarverslag 2015 Inhoudsopgave 1. Inrichting 3 2. Algemeen 4 3. Activiteiten in het kader van advies en toezichthoudende

Nadere informatie

Verordening op de behandeling van klachten Baanbrekers

Verordening op de behandeling van klachten Baanbrekers Verordening op de behandeling van klachten Baanbrekers 1 Inhoudsopgave HOOFDSTUK 1 BEGRIPS- EN ALGEMENE BEPALINGEN... 3 HOOFDSTUK 2 BEHANDELING SCHRIFTELIJKE KLACHTEN... 4 HOOFDSTUK 3 KLACHTENREGISTRATIE

Nadere informatie

Klachtenregeling van Creating Balance

Klachtenregeling van Creating Balance Klachtenregeling van Creating Balance Algemene bepalingen Creating Balance, instelling voor maatschappelijke dienstverlening, gevestigd te Zwolle overwegende: dat van instellingszijde gestreefd wordt naar

Nadere informatie

Klachtenregeling Stichting Bureau Jeugdzorg Flevoland

Klachtenregeling Stichting Bureau Jeugdzorg Flevoland Klachtenregeling Stichting Bureau Jeugdzorg Flevoland Overwegende dat van instellingszijde gestreefd wordt naar zo goed mogelijke hulpverlening aan cliënten dat zich niettemin situaties kunnen voordoen

Nadere informatie

Jaarverslag. Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad

Jaarverslag. Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad Jaarverslag 2018 Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Lelystad Inhoudsopgave 1. Inrichting / Commissie van toezicht.... pag. 5 2. Cijfers.. pag. 6 3. De toezichthoudende taak... pag.

Nadere informatie

Klachtenregeling Virenze

Klachtenregeling Virenze Status Definitief Pagina 1 van 5 Klachtenregeling Virenze Artikel 1: begripsomschrijvingen In deze regeling wordt verstaan onder: a. De instelling: alle onder Virenze ressorterende bedrijfsonderdelen en

Nadere informatie

Klachtenreglement Gemeentelijke Kredietbank

Klachtenreglement Gemeentelijke Kredietbank Klachtenreglement Gemeentelijke Kredietbank INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 2 AANHEF... 3 HOOFDSTUK 1. INLEIDENDE BEPALINGEN... 4 ARTIKEL 1 BEGRIPSBEPALINGEN... 4 ARTIKEL 2 TOEPASSELIJKHEID... 4 HOOFDSTUK

Nadere informatie

COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ P.I. ALPHEN AAN DEN RIJN JAARVERSLAG 2015

COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ P.I. ALPHEN AAN DEN RIJN JAARVERSLAG 2015 COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ P.I. ALPHEN AAN DEN RIJN JAARVERSLAG 2015 De inrichting De Penitentiaire Inrichting Alphen aan den Rijn bestaat sinds 1 juli 2014 uit twee locaties: de locatie Maatschapslaan

Nadere informatie

de heer A en mevrouw B te C, ouders van D, voormalig leerling van E te C, klagers

de heer A en mevrouw B te C, ouders van D, voormalig leerling van E te C, klagers SAMENVATTING 105334 Ouders klagen erover dat de directie hun zoon disproportioneel heeft gestraft doordat hij niet mee mocht met het schoolkamp. Daarnaast heeft de school onjuist gehandeld toen klagers

Nadere informatie

Klachtenreglement. Nederlandse Federatie Gezondheidszorg

Klachtenreglement. Nederlandse Federatie Gezondheidszorg Klachtenreglement Nederlandse Federatie Gezondheidszorg 1.Begripsomschrijvingen 1.NFG: Stichting Nederlandse Federatie Gezondheidszorg, statutair gevestigd op de Vaart Z.Z. 71-73, 9401 GJ te Assen. 2.NFG-register:

Nadere informatie

Klachtenreglement cliënten en hun vertegenwoordigers

Klachtenreglement cliënten en hun vertegenwoordigers Inleiding Het klachtenreglement heeft tot doel om het mogelijk te maken dat klachten van cliënten, wettelijk vertegenwoordigers of andere direct bij de cliënt betrokken personen, goed en zo snel mogelijk

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van gemeenschappelijke regeling Werkplein Hart van West-Brabant. Nr. 111 19 juni 2015 Klachtenregeling Gemeenschappelijke Regeling Intergemeentelijke

Nadere informatie

REGELING KLACHTENCOMMISSIE ONGEWENST GEDRAG OMGEVINGSDIENST GRONINGEN

REGELING KLACHTENCOMMISSIE ONGEWENST GEDRAG OMGEVINGSDIENST GRONINGEN REGELING KLACHTENCOMMISSIE ONGEWENST GEDRAG OMGEVINGSDIENST GRONINGEN Kwartiermaker RUD Groningen April 2013 1 Het dagelijks bestuur van de Omgevingsdienst Groningen; gelet op de instemming van de BOR

Nadere informatie

d. Secretaris: de medewerker van het LUMC die door de raad van Bestuur is aangesteld als ambtelijk secretaris klachtenadviescommissie;

d. Secretaris: de medewerker van het LUMC die door de raad van Bestuur is aangesteld als ambtelijk secretaris klachtenadviescommissie; Regeling klachtenadviescommissie Dit document is van toepassing op de klachtenadviescommissie van het LUMC en beschrijft de werkwijze en verantwoordelijkheden van deze commissie. Hiermee wordt voldaan

Nadere informatie

Klachtenreglement CIZ. Klachtenreglement CIZ - vastgesteld 31 december 2014 1

Klachtenreglement CIZ. Klachtenreglement CIZ - vastgesteld 31 december 2014 1 Klachtenreglement CIZ 2015 Klachtenreglement CIZ - vastgesteld 31 december 2014 1 INHOUD Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Artikel 1 Definities Artikel 2 Klachtrecht Artikel 3 Behoorlijke behandeling Hoofdstuk

Nadere informatie

Klachtenreglement Ongewenste Omgangsvormen

Klachtenreglement Ongewenste Omgangsvormen Klachtenreglement Ongewenste Omgangsvormen Wetstechnische informatie Gegevens van de regeling Overheidsorganisatie Officiële naam regeling Citeertitel Besloten door Deze versie is geldig tot (als de vervaldatum

Nadere informatie

MijnGastouderopvang. Klachtenregeling. Gastouderbureau. MijnGastouderopvang. Versie

MijnGastouderopvang. Klachtenregeling. Gastouderbureau. MijnGastouderopvang. Versie Klachtenregeling Gastouderbureau MijnGastouderopvang Versie 23-10-2017 1 1. Algemeen Bij MijnGastouderopvang staan kinderen, ouders en gastouders centraal. Wij staan dan ook altijd open voor uw opmerkingen

Nadere informatie