1 De bindende kracht van het werken met een pastoraal jaarthema in de kleuterschool (Veronique De Kock)
|
|
- Hanne van de Velde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Fredrik De Merodestraat Mechelen IMPULSDAG Pastoraal op School Basisonderwijs KHLeuven 9 september 2014 "Doe aan een ander wat je wil dat anderen voor jou doen (Mt 7,12) EEN PLUIM VOOR 1 De bindende kracht van het werken met een pastoraal jaarthema in de kleuterschool (Veronique De Kock) K.O. Veronique De Kock is pedagogisch begeleider kleuteronderwijs voor de Broeders van Liefde. Voordien was zij jaren actief als nascholer godsdienst voor het kleuteronderwijs. Het werken met een pastoraal jaarthema bij kleuters biedt kansen om de verbondenheid in de klas, in de school en zelfs binnen de scholengemeenschap versterken. herneming Waar houd je bij het kiezen van het pastoraal jaarthema rekening mee zodat het aanspreekt bij zowel de jongste peuters als de oudere kleuters? Wie speelt een rol bij het levendig houden van het jaarthema in de school, in de klas? Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom / Info werkwinkels Impulsdag Pastoraal op School Basisonderwijs 09/09/2014 1
2 Verschillende praktijkvoorbeelden tonen hoe, doorheen het ganse schooljaar, het pastoraal jaarthema de uitwerking kan verrijken van het BC: terugkerende activiteiten, hoekenverrijking in het godsdienst hoekje en het vieren van bijzondere gelegenheden. Een rijk aanbod aan beeldmateriaal laat je zien hoe het thema gelinkt aan een beeld, een figuur of een symbool betekenis krijgt voor de kinderen, leerkrachten en ouders. Je maakt kennis met verschillende pastorale jaarthema s en ziet hoe elke juf, elke klas, elke school er zijn specifieke eigenheid in kan leggen zodat je zelf zin krijgt om er mee aan de slag te gaan. 2 Godsdienst binnenstebuiten: God laten we er maar (g)een spel van maken (An De Clerck) K.O. An De Clerck heeft 22 jaar ervaring als kleuterleidster in Olva Sint-Katarina Brugge en is sinds 2 jaar full-time nascholer godsdienst in de kleuterschool voor VVKBaO-DNI Bij het uitwerken van een belangstellingscentrum oog en aandacht hebben voor de godsdienstige elementen in het aanbod van ervaringssituaties, in het klasmilieu en in de begeleiding. Het aanbod binnen de godsdienstige ontwikkeling beperkt zich vaak tot twee ervaringssituaties: het ontwikkelingsondersteunend leren en het ontmoeten. In deze werkwinkel reik ik concrete voorbeelden aan waarin we ook het zelfstandig spelen volwaardig betrekken in dit ontwikkelingsdomein. We gaan tevens op zoek hoe deze ervaringssituatie de godsdiensthoek toegankelijker kan maken voor onze kleuters en kan ondersteunen in aansluiting bij hun leefwereld en het aangeboden BC, symbolen, rituelen en spelactiviteiten kan aanreiken om onze hoeken levensbeschouwelijk te verrijken (= hoekenverrijking). We hebben het ook over prentenboeken die als brugverhalen kunnen dienen, muzische werkvormen om toe te passen bij de geloofscommunicatie, symbolen en rituelen. 3 MindfulKidiYoga (Sophie Veulemans) K.O. Sophie Veulemans is leermeester godsdienst en lector godsdienst aan PXL Education in Hasselt. De kern van Jezus boodschap stelt: Doe aan een ander wat jij wil dat anderen voor jou doen. Er op die manier voor de ander zijn vraagt dat jij je met de ander verbindt (de ander aanvoelen in zijn behoeften) én met jezelf (weten wat je nodig hebt en hoe jij behandeld wil Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom / Info werkwinkels Impulsdag Pastoraal op School Basisonderwijs 09/09/2014 2
3 worden). Toch is die verbondenheid met jezelf en met de ander niet vanzelfsprekend. Ook dit is iets wat kinderen, net als zoveel andere dingen, moeten leren en waarin ze moeten groeien. Kinderen hebben bijgevolg nood aan richtingsaanwijzers en gidsen om ook op dit vlak te kunnen groeien. Deze werkwinkel helpt jou om als gids met de kinderen op weg te gaan. Op het programma staan speelse stiltespelletjes, ademhalingsoefeningen, mindfulnessoefeningen, visualisatieoefeningen en een aantal toepassingen vanuit kinderyoga. Door de toepassing van deze mindfulkidiyoga-technieken kunnen kinderen rust ervaren, leren luisteren naar zichzelf en anderen, tot een verdiept zelfbewustzijn komen en een liefdevolle alertheid voor hun omgeving ontwikkelen. 4 Muzisch werken met Bijbelverhalen bij kleuters (Hilde Lemmens) K.O. Hilde Lemmens is begeleider kleuterparticipatie voor het bisdom Mechelen-Brussel. Ze werkte 15 jaar als kleuterleidster en 2 jaar als nascholer 'Godsdienst in de kleuterschool' voor het verbond van katholiek onderwijs. In de kleuterschool bieden muzische werkvormen uitgelezen kansen om Bijbelverhalen intens te beleven en om het mens- en Jezusbeeld voor de kleuters te verdiepen. Je kan in deze interactieve, praktijkgerichte sessie ervaren hoe je via muzischcreatieve activiteiten uit de verschillende muzische domeinen kleuters kansen kan aanbieden om te groeien in hun levensbeschouwelijke, herneming religieuze en godsdienstige ontwikkeling. Kortom, deze sessie biedt kansen naar hoe Bijbelverhalen geïntegreerd kunnen worden binnen muzische vorming in de kleuterklas. 5 Bidden en vieren met andersgelovigen in katholieke scholen (Katrien Tonnard) Katrien Tonnard is inspecteur-adviseur rooms-katholieke godsdienst basisonderwijs in het bisdom Gent. Je werkt in een katholieke school en je hebt een interessante multireligieuze klasgroep in een kleuter- of lagere school of school voor buitengewoon onderwijs? Je stelt je vragen over of je nog wel kan bidden met deze klasgroep of hoe je dit kan doen? De pastoraal op jullie kleurrijke school stelt je vele vragen: hoe kunnen we omgaan met de anders- en niet-gelovige kinderen en ouders? Kan je nog wel gelovig vieren en hoe kan dit in deze school? Je bent in deze werkwinkel welkom als je visie wil opbouwen over hoe je kan bidden en vieren in een kleurrijke school of klas je ervaringen met collega s wil uitwisselen aan de hand van herkenbare casussen je bruikbare materialen wil verkennen Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom / Info werkwinkels Impulsdag Pastoraal op School Basisonderwijs 09/09/2014 3
4 6 Ontmoeting(en) met Franciscus (Marc Verwaeren) Marc Verwaeren is inspecteur-adviseur rooms-katholieke godsdienst basisonderwijs in het bisdom Gent. Franciscus is ongetwijfeld de meest gekende en sympathiekste heilige. Omdat verteld wordt dat hij met vogels en andere dieren sprak, wordt op zijn sterfdag (4 oktober) Werelddierendag gevierd. Hij lijkt daarmee onschadelijk gemaakt: een onschuldig sprookjesfiguur met mooie vertellingen, maar zonder actuele betekenis. Wie Franciscus kiest als inspiratiebron moet dus lef hebben. Franciscus zocht mensen op die iedereen had uitgekotst, zoals de melaatsen. Maar hij liet er zich figuurlijk én letterlijk door raken. In deze werkwinkel proberen we ons opnieuw te laten raken door Il fratello van Assisi. We leren op een creatieve-didactische wijze het verhaal van Il poverello te herontdekken. We ontdekken dat Franciscus actuele betekenis heeft voor het klas- en schoolgebeuren. We ontmoeten hem bovendien als inspiratiebron voor leidinggevenden. 7 Werken aan de dialoogschool van morgen (An Mollemans) An Mollemans is medewerker aan het Centrum voor de Academische Lerarenopleiding, Faculteit Theologie en Religiewetenschappen van de KU Leuven. Onder leiding van vice-rector Onderwijs, Didier Pollefeyt, is ze verantwoordelijk voor het implematatieonderzoek Dialoogschool, van analyse naar verandering en verankering. Ze begeleidt onder andere proeftuinen in het veranderingstraject naar een dialoogschool. Het concept van de dialoogschool heeft ondertussen een ruim draagvlak gevonden in het Vlaamse onderwijslandschap. Het lijkt het gewenste model om de katholieke identiteit van de school opnieuw vorm te geven in de hedendaagse context van secularisering en pluralisering. De grote uitdaging ligt hem evenwel in de concrete vormgeving van dit model. In deze werkwinkel willen we de deelnemers inspiratie, materiaal en een werkwijze aanreiken om hieraan te werken in de eigen schoolcontext. De werkwinkel put materiaal uit eigen ervaring in het begeleiden van drie proeftuinen en uit de nieuwe website We gaan ook concreet aan de slag met een van de vele werkvormen als inspirerend voorbeeld. In eerste instantie richt deze werkwinkel zich tot directies en inspiratieverantwoordelijken in de scholen, maar natuurlijk is iedereen hartelijk welkom! Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom / Info werkwinkels Impulsdag Pastoraal op School Basisonderwijs 09/09/2014 4
5 8 Goldly Play, speels en vernieuwend (Katie Velghe) Katie Velghe is educatief medewerker bij de Interdiocesane Dienst voor Gezinspastoraal. Daar werkt zij rond thema s als geloofsopvoeding, relatie en rouwverwerking. Sinds 2013 introduceert zij Godly Play in pastorale en onderwijskringen, en geeft trainingen voor verhaalvertellers. Tevens is ze auteur van kinder- en jeugdboeken. Ben je op zoek naar een creatieve en ervaringsgerichte manier om Bijbelverhalen te verkennen met kinderen? Wil je hen op een speelse manier vertrouwd maken met parabels, Bijbelverhalen en liturgie? Godly Play is een methode van geloofsinitiatie en -communicatie, die tegelijk vernieuwend is en diep geworteld in onze christelijke en kerkelijke traditie. Godly Play reikt een taal en een manier aan om de natuurlijke spiritualiteit van kinderen tot bloei te brengen. Verhalen en verwondering, creativiteit en stilte vormen de hoofdingrediënten. Wereldwijd wordt Godly Play ingezet bij godsdienstonderwijs en catechese, bij ziekenhuispastoraal, bij pastoraal voor mensen met een beperking, en ook bij bezinningen en vormingen voor volwassenen. In deze werkwinkel ervaar je een volledige Godly Play-sessie en blijven we kort stilstaan bij de krachtlijnen en toepassingsmogelijkheden van Godly Play. Breng je een kussen mee? Tijdens de sessie zitten we immers op de grond! 9 De leerkracht als regisseur de leerling als performer: actoren die dankzij elkaar groeien. (Geert Faseur) Geert Faseur was 10 jaar pedagogisch begeleider in het basisonderwijs en later in het secundair onderwijs voor godsdienst. Momenteel geeft hij Nederlands en godsdienst in het ASO. Een pluim geven kan je op een uitdrukkelijke, woordelijke manier doen. Je kan het als leerkracht ook doen door je leerling 1/ te accepteren zoals hij is, 2/ je leerling te promoveren tot een relatief autonome mens, 3/ je leerling de positieve kwaliteiten te laten ontdekken en te laten omzetten in deugddoende groeimomenten. Dankzij je manier van zijn en door de gepaste communicatie met je leerlingen kan je als leerkracht de drie genoemde attitudes bij de leerlingen realiseren. Voor beginnende leerkrachten én voor doorwinterde collega s is dit een hele opgave. Vanuit het boek Regie in de klas worden praktische handelingstips gegeven, - onderbouwd vanuit een christelijke (Ignatiaanse) traditie. Dit boek kan ter plaatse aangekocht worden. Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom / Info werkwinkels Impulsdag Pastoraal op School Basisonderwijs 09/09/2014 5
6 10 Spreek tot een ander zoals je zelf wil dat hij/zij tot jou spreekt (Geweldloze Communicatie) (Hedwig Berghmans) Hedwig Berghmans is inspecteur-adviseur coördinator r.-k. g. Sinds meer dan 8 jaar heeft hij een grote passie voor al wat met geweldloze communicatie te maken heeft. Hij volgde zijn opleiding in L Université de Paix van Namen, in Luik en in Louvain-la- Neuve. Om de ander echt te kunnen ontmoeten is het belangrijk dat we de nodige aandacht besteden aan onze manier van communiceren met elkaar. Dikwijls gebruiken we uitdrukkingen die vaak nodeloos beschuldigend, beoordelend of veroordelend zijn. Marshall Rosenberg stelt ons een methode voor waarbij we spreken en luisteren vanuit ons hart. In deze sessie maken de deelnemers kennis met de methode Geweldloze Communicatie. We leren op een bewuste wijze verantwoordelijkheid op te nemen voor eigen gevoelens en behoeften, zonder ons in de slachtofferrol te plaatsen of de ander te willen domineren. We leren ook luisteren naar de gevoelens en behoeften van anderen (= empathisch luisteren). Geweldloze Communicatie vraagt heel veel oefening. Het betreft hier een eerste kennismaking met deze manier van communiceren die mensen en hun omgeving gelukkiger maakt. Ook in schoolverband zorgt deze methode voor een aanzienlijke verbetering van onderlinge relaties tussen alle betrokkenen. Geweldloze Communicatie wordt ook succesvol gebruikt bij het hanteren van conflicten. 11 Levensdansen (Jean Agten) Jean Agten is nascholer in godsdienstdidactiek en interreligieuze communicatie. Hij is instructor in bibliodrama en begeleidt meditatie, rituelen en levensdans. Levensdansen zijn helende, verbindende dansen die met een groep in een kring, in een rij of in een spiraal gedanst worden. De dansen zijn enerzijds verinnerlijkend en meditatief van aard, anderzijds dynamisch, speels of uitgelaten. Heel de mens (het kind, de jongere) wordt er in aangesproken: lichaam en geest, angst en geestdrift, verlangen en handelen.... Ze leren lichaamstaal hanteren, in kwetsbaarheid omgaan met elkaar en zich zorgzame tedere omgangsvormen eigen maken. Ze leren bewegend rust en stilte ervaren of uitgelaten genietend vieren in dans en beweging. Doorheen het dansen neemt men ook deel aan een religieuze werkelijkheid die op symbolische wijze uitgebeeld wordt in de dansbewegingen. Al dansend verkent of oefent men wezenlijke levenshoudingen in participatie aan elkaar. De dansen, met wortels uit diverse levensbeschouwingen, zijn inleefbaar voor elkeen en beleefbaar op diverse niveaus. Ze bestaan uit eenvoudige stappen en bewegingen, die stapsgewijze worden aangeleerd op maat van iedereen. Er is geen voorafgaande danservaring nodig. Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom / Info werkwinkels Impulsdag Pastoraal op School Basisonderwijs 09/09/2014 6
7 12 Omgaan met rouwen bij kinderen (Helena Van den Bergh) Helena Vanden Bergh startte haar loopbaan als leerkracht BaO, werd daarna directeur BaO en vervolgens educatief medewerker Wereldwerkplaats. Momenteel is zij werkzaam als nascholer voor de Dienst nascholing en internationalisering van het VSKO. Een geliefd iemand verliezen is een ingrijpende gebeurtenis in het leven van een kind. Samen staan we stil bij de wijze waarop kinderen rouwen en bekijken we hoe jij als leerkracht hierin een ondersteunende begeleider kan zijn. We reiken je handvaten aan op klas- en schoolniveau. Bovendien laten we je kennismaken met de nieuwe rouwkoffer die beschikbaar gesteld wordt door het Vicariaat Onderwijs van het aartsbisdom. 13 God weet waar naartoe?! (Fons Uytterhoeven) Fons Uytterhoeven is bisschoppelijk afgevaardigde voor het onderwijs in het aartsbisdom Mechelen-Brussel "God weet waar naartoe!?" wil een verbindingslijn trekken tussen de gevarieerde ervaring van het dagelijkse schoolleven en de oproepende boodschap van het evangelie. Deze werkwinkel handelt hoofdzakelijk over relaties. Vanuit het standpunt van wie de aangebrachte impulsen ervaart, worden de gewone verhoudingen met de leerlingen, met de collega's en met de directie in herkenbare voorbeelden uitgesproken, om er de ziel van het evangelie in te brengen. herneming Er wordt hier dus niet aan theorievorming gedaan. Men zou eerder van toegepaste of praktische geloofstaal kunnen spreken in de zin dat hier christelijke meditatie op schoolervaring wordt gegeven, met de directheid van een dialoog en de suggestieve kracht van een gedicht. Het is onze hoop dat vele directeurs en leerkrachten er de nodige inspiratie in vinden om, persoonlijk zowel als in groep, aan de kant van de nabije medemens te staan, ook op school. Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom / Info werkwinkels Impulsdag Pastoraal op School Basisonderwijs 09/09/2014 7
8 14 De kaart van de christelijke inspiratie houdt steek (Jürgen Mettepenningen) Jürgen Mettepenningen is directeur van de dienst Identiteit van het vicariaat Onderwijs van het aartsbisdom. Hij is tevens gastdocent aan de faculteit Theologie en Religiewetenschappen. Hoe kunnen we onze school wat menselijker maken, ja wat meer gekleurd door de christelijke inspiratie? Zeker in een tijd waar niet iedereen meer 'evenveel' christen is... Hoe kunnen we werken aan een warmere school, waar iedereen zich thuisvoelt, waar beproefde waarden beklemtoond worden, waar we onszelf kunnen zijn en waar Jezus een voorbeeld kan zijn? In deze werkwinkel denken we samen na hoe heel specifieke momenten van het schoolleven door een 'christelijke touch' rijker kunnen worden, zonder dat het daarom altijd opvalt dat het een 'christelijke touch' is. Hoe kunnen we aan een verjaardag, een oudercontact of het onthaal in onze school reeds tonen dat we meer zijn dan een 'schoolfabriekje'? Aan de hand van enkele voorbeelden, gaan we zelf aan de slag: hoe kunnen bepaalde aspecten van het leven op school beter, rijker en sterker worden aan de hand van de christelijke inspiratie. Zonder daarbij die aspecten van hun eigenheid te ontdoen of te accapareren... Waar we eerst met enkele 'pastorale steekkaarten' hebben kennis mogen maken, zullen we al gauw bezig zijn om er zelf enkele bij te maken! 15 Geef ze een pluim! Handvaten voor positieve communicatie (Marleen Borzée) Marleen Borzée is pedagoog en docent KHLeuven Departement Lerarenopleiding en Universiteit Antwerpen. Ze is tevens coach en nascholer Helianthus. Betrap anderen op goede dingen zodat ze het gevoel krijgen dat ze iets kunnen en dat ze de moeite waard zijn! Juich datgene toe waarvan je meer wil zien! Verwonder je over dingen die lukken en verwoord ze. Kopieer het positieve. Grote en kleine mensen groeien immers vanuit bekwaamheidsgevoel. (H)erkenning van succes maakt gelukkig. Door focus op mogelijkheden in plaats van op moeilijkheden ontwikkelen mensen een positief energiek zelfwaardegevoel. In deze werkwinkel bieden we concrete handvaten voor waarderende coaching. Met een vleugje humor, een brokje levensfilosofie en veel voorbeelden worden we meer bewust van de kracht van positieve communicatie op school en thuis. Een heel praktisch gesprekskader, veel bruikbare tips en korte impulsoefeningen geven goesting om onmiddellijk verder ermee aan de slag te gaan en te genieten van het positief effect. Constructieve feedback is een manier van omgaan met jezelf en met anderen, een levenskunst van pluimen die doen vliegen Immers: Als ik het goede zie in een ander, ontdek ik het beste van mezelf! Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom / Info werkwinkels Impulsdag Pastoraal op School Basisonderwijs 09/09/2014 8
9 16 Iedereen telt mee Pastoraal in een context van grote diversiteit (Els Van Schelvergem) BuBaO Els Van Schelvergem is pedagogisch begeleider van VVKBuO. Haar focus ligt op pastoraal, identiteit, diversiteit en godsdienst enerzijds en de website van VVKBuO anderzijds. Ze was tien jaar leerkracht in type 2 en twee jaar directie binnen type 1. Buitengewone scholen kennen een grote diversiteit binnen hun leerlingenpopulatie. Zo n diversiteit houdt kansen in, maar zet ons ook voor grote uitdaging (wanneer we pastorale activiteiten plannen. Het vertrekpunt van deze werkwinkel zijn de eigen succesvolle pastorale activiteiten van de deelnemers. We delen met elkaar de succesfactoren. Wat maakte dat de activiteit aansloeg bij leerlingen en collega s? We toetsen af in welke mate we rekening hielden met de aanwezige (levensbeschouwelijke diversiteit.) Net zoals bij alles vertrekt ook het plannen van een kwaliteitsvolle pastoraal met een goede beeldvorming, kiezen van doelen en zoeken naar kansen om te variëren en te differentiëren. We trekken de inhoud van de recent verschenen brochure Pastoraal en levensbeschouwelijke diversiteit open naar de brede context van onze eigen buitengewone school en gaan op zoek naar kansen en mogelijkheden voor een buitengewone pastoraal voor elke leerling. Deze werkwinkel richt zich specifiek naar leerkrachten en directeurs buitengewoon basisonderwijs. 17 Zingen in schoolvieringen (Jos Bielen) Jos Bielen is norbertijn van de Abdij van Averbode, werd priester gewijd in 1993 en behaalde in 1998 het diploma Meester in de muziek aan het Lemmensinstituut te Leuven. In de abdij is hij directeur van het bezinningscentrum. Op muzikaal vlak is een veelgevraagd lesgever, koorcoach en componist in de wereld van de school- en kerkmuziek. Zo werkt hij mee aan talrijke zangprojecten voor kinderen en volwassenen. Hij is ook de oprichter van VocaVoLeer, een zanglestraject voor leerkrachten ( In deze werkwinkel verkennen we een aantal liederen die bruikbaar kunnen zijn in vieringen met kinderen. Dit kan gaan over schoolvieringen, eerste communie, vormsel De liederen worden aangeleerd zodat u een aantal liederen rijker bent als u deze workshop volgt. U kan er achteraf meteen mee aan de slag. Wij staan we ook stil bij de betekenis van het samen zingen, dit zowel in klasverband als in liturgisch verband. Kort samengevat: we gaan veel zingen, liedjes leren en wat nadenken over de waarde van het samen zingen. Welkom! Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom / Info werkwinkels Impulsdag Pastoraal op School Basisonderwijs 09/09/2014 9
Godsdienstonderwijs vandaag
Godsdienstonderwijs vandaag Vragen stellen is belangrijker dan antwoorden geven Sabien Lagrain eigen biografie godsdienst in het vrij/officieel onderwijs symbool van de hoop inkijk in het kleuteronderwijs
Nadere informatieVORMINGSAANBOD VAN DE GODSDIENSTINSPECTIE
VORMINGSAANBOD VAN DE GODSDIENSTINSPECTIE Pedagogische studiedag godsdienst Vanaf het schooljaar 2011-2012 start een nieuwe ronde van godsdienststudiedagen, die loopt gedurende 3 jaar. Alle scholen organiseren
Nadere informatieInspectie RK Godsdienst Griet Liebens 0486/724946 griet.liebens@telenet.be
1 inspectie-begeleiding RK godsdienst basisonderwijs Tulpinstraat 75 3500 Kiewit-Hasselt 011 264408 godsdienstbao@dodhasselt.be Collegiale consultatie Godsdienst Lager onderwijs Rijkhoven Kleine Spouwen
Nadere informatieDag van het kleuteronderwijs PN277BA/1415 Maandag 9 maart 2015
Vormingsinitiatief voor de kleuterleid(st)ers van de 2de en 3de kleuterklas. Een organisatie van PEDIC in samenwerking met de diocesane pedagogische begeleidingsdienst Gent. Illustratie: www.hildeschuurmans.be
Nadere informatieEén, twee, drie en rust.
Rooms-katholieke Godsdienst RKve Verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur voor de keuzes die men maakt. Verschillende vormen van verstilling, meditatie, KLEUTER: verbondenheid
Nadere informatieTuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode
Tuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode Beleving Kleuters worden in hun omgeving overal geconfronteerd met de uiterlijke verschijnselen van Pasen: paasversieringen,
Nadere informatieDeel 1 Opvoedingsproject
Deel 1 Opvoedingsproject 1 Beste ouders, Welkom aan onze school. U kiest onze school voor het onderwijs en de opvoeding van uw kind. Wij zijn blij en dankbaar voor het vertrouwen in onze school. De directie
Nadere informatienestwarmte ontvangende hand A1 Vertrouwen versus wantrouwen een hand vol pluimen A2 Mogelijkheden versus beperkingen
Componenten van levensbeschouwelijke en Ervaringen en geloofsverhalen, Klasrituelen, religieuze groei belevingen geloofsbeelden, van kleuters Godsbeeld, feesten Dat verdient een pluim! Jezusbeeld GEVENDE
Nadere informatieVlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs Guimardstraat 1, 1040 BRUSSEL. Deel 1 Opvoedingsproject
Vlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs Guimardstraat 1, 1040 BRUSSEL Deel 1 Opvoedingsproject 1 ONS OPVOEDINGSPROJECT Wij verwachten van alle ouders dat ze loyaal achter de identiteit en het opvoedingsproject
Nadere informatieVoorstelling leerplan godsdienst kleuter- lager en buitengewoononderwijs. enkele klemtonen. Elementen van visie
Voorstelling leerplan godsdienst kleuter- lager en buitengewoononderwijs enkele klemtonen Elementen van visie In juli 1996 als basis voor leerplannen door de bisschoppen aanvaard De context: een geseculariseerde
Nadere informatie. De school uitgangspunten en visie. 1.1. Naam en logo. De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22).
. De school uitgangspunten en visie 1.1. Naam en logo De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22). Het betekent: de Heer heeft ons ruimte gemaakt. De Heer geeft ruimte om in vrede en liefde met
Nadere informatiekennismaken! Diploma Type Studiepunten Info Lessen Duur Coördinatie Kostprijs Locatie en contact
Antwerpen E19 Kom kennismaken! Willebroek Antwerpen Dijle Hoogstraat Ijzerenleen O.-L.- Vrouwestraat Duffel F. De Mero Bruul destraat Keiz Lange Ridderstraat Dijle erstraat Speecqvest Zandpoortvest Station
Nadere informatiewat is passend? naar aanleiding van Paulus brief aan de Kolossenzen wil ik dat uitwerken voor 4 categorieën vier kringen
vandaag wil ik dit gebod toepassen op het geloofsgesprek onderwerp van de gemeenteavond komende week onze overtuiging is dat zulke gesprekken hard nodig zijn voor de opbouw van onze gemeente tegelijk is
Nadere informatieLeerplan VVKBaO. Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden. Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen
2014 2015 Leerplan VVKBaO Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen THOMAS MORE KEMPEN VORSELAAR INHOUDSOPGAVE 1 Wereldoriëntatie...
Nadere informatieAABOD VORMING
NIEUWE SESSIES muzische vorming frans zorg ict AABOD VORMING 2009-2010 NIEUW AANBOD BASISSCHOOL!! CREATIEVE MUZISCHE VORMING!!! WIJ SPREKEN FRANS!!!! WERKEN MET FRANSE VERTELBOEKEN!! CREATIVITEIT IN FORMEEL!
Nadere informatieBIJLAGE 2 RELATIONELE EN SEKSUELE VORMING IN DE LEERPLANNEN. Inleiding. verwijst naar ontwikkelingsaspecten uit het OWP
BIJLAGE 2 RELATIONELE EN SEKSUELE VORMING IN DE LEERPLANNEN Inleiding In alle leerplannen en in het Ontwikkelingsplan voor de Katholieke Basisschool zitten aspecten van relationele vorming verwerkt. Soms
Nadere informatieHandreiking bij een spirituele zoektocht.
Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is
Nadere informatieOBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN
OBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN Mijn muzisch enthousiasme Mijn muzische durf en creativiteit Mijn relatie met en begrip van de kunsttalen Mijn muzische expressie
Nadere informatieNascholingen en netwerking van de Pedagogische Begeleidingsdienst SDB schooljaar 2015-2016
Nascholingen en netwerking van de Pedagogische Begeleidingsdienst SDB schooljaar 2015-2016 A Basisonderwijs 1 Pastorale Animatiegroep Op 11 september nemen we deel aan de pastorale impulsdag in de de lokalen
Nadere informatieVijf opdrachten voor het Katholiek Basisonderwijs in Vlaanderen
Vijf opdrachten voor het Katholiek Basisonderwijs in Vlaanderen 1. Werken aan een schooleigen christelijke identiteit 2. Werken aan een geïntegreerd onderwijsinhoudelijk aanbod 3. Werken aan een stimulerend
Nadere informatieVisie en missie. Voorwoord. De Wingerd, samen groeien
Samen groeien door Visie en missie De Wingerd, samen groeien Vanuit de christelijke identiteit ontmoeten we elkaar, luisteren we naar elkaar, inspireren we elkaar, zijn we nieuwsgierig en gaan we de dialoog
Nadere informatiepdrachtverklaring voor de scholen van de zusters Annuntiaten van Heverlee
0 pdrachtverklaring voor de scholen van de zusters Annuntiaten van Heverlee Heverlee, mei 2014 Ik verzeker jullie: alles wat jullie gedaan hebben voor een van de onaanzienlijksten van mijn broeders of
Nadere informatie10 oktober samen met MENTOREN
10 oktober 2017 2 BaKO on the MOVE samen met MENTOREN Programma Deel 1 (klasgroepen) SAMEN taal geven aan de nieuwe opleidingsvisie De beheersingsniveaus Leren in de opleiding (inhouden van 2 BaKO) Deel
Nadere informatieATTITUDINALE DOELEN VOOR DE KLEUTERSCHOOL Klas : Schooljaar : Thema's I II III trimester
ATTITUDINALE DOELEN VOOR DE KLEUTERSCHOOL Klas : Schooljaar : Thema's I II III trimester 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Positieve ingesteldheid 1 zich emotioneel goed voelen 2 zich als persoon iets
Nadere informatieOnderwijskundige doelen
Onderwijskundige doelen Het materiaal van Dit Ben Ik in Brussel beoogt vooral het positief omgaan met diversiteit. Daarom is het ook logisch dat heel wat doelen van het Gelijke Onderwijskansenbeleid aan
Nadere informatieIk geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:
Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende
Nadere informatieTuin van Heden kleuters (4-jarigen en 5-jarigen) Werken met kunst in de kerstperiode
Tuin van Heden kleuters (4-jarigen en 5-jarigen) Werken met kunst in de kerstperiode Beleving Kleuters worden in hun omgeving overal geconfronteerd met de commerciële uitingen van het kerstfeest: de versierde
Nadere informatieReflectiedag Godsdienstleerkracht: kleur (h)erkennen?
V L A A M S V E R B O N D V A N K A T H O L I E K E H O G E S C H O L E N Sainte-Adresseplein 12, B-1070 Anderlecht Tel. 02 529 04 29 Fax 02 529 04 93 vvkho@vsko.be ond.vsko.be Reflectiedag Godsdienstleerkracht:
Nadere informatieCOMMUNICEREN VANUIT JE KERN
COMMUNICEREN VANUIT JE KERN Wil je duurzaam doelen bereiken? Zorg dan voor verbonden medewerkers! Afgestemde medewerkers zijn een belangrijke aanjager voor het realiseren van samenwerking en innovatie
Nadere informatieNascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van kinderen en leerkrachten
Nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van kinderen en leerkrachten Geachte, biedt een nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van uw school aan. Als ervaren onderwijzer, organisator en begeleider
Nadere informatieHet leven leren. De theorie en visie achter het levo lesmateriaal
Het leven leren De theorie en visie achter het levo lesmateriaal Waar gaat kaderdocument Het leven leren (2003) over? De levensbeschouwelijke ontwikkeling èn beroepsethische vorming van onderwijsdeelnemers
Nadere informatieleerplandoelen derde cyclus 1 Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op.
Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op. Je kan dit overzicht gebruiken om je jaarplan godsdienst op te bouwen. Op de bijhorende gele blaadjes van het leerplan lees je concreet welke
Nadere informatieDe Grote Peuterdag. Kom wat dichter, dichterbij! PN172BA/1516 reeks 1 of PN172BA/1516 reeks 2 Donderdag 1 oktober 2015 Donderdag 21 januari 2016
Vormingsinitiatief voor peuterleid(st)ers. Een organisatie van PEDIC in samenwerking met de diocesane pedagogische begeleidingsdienst Gent. OPZET De Grote Peuterdag blijft een UNIEK gebeuren. Voor iedereen
Nadere informatieGIBO HEIDE. pedagogisch project
GIBO HEIDE pedagogisch project gemeenteraadsbesluit van 26 mei 2015 Het pedagogisch project is de vertaling van de visie van directie en leerkrachten die betrekking heeft op alle aspecten van het onderwijs
Nadere informatieDe leerkracht als getuige en inspiratiebron. UCSIA godsdienstonderwijscongres. Dinsdag 17 november 2009 Theologisch Pastoraal Centrum Antwerpen
De leerkracht als getuige en inspiratiebron godsdienstonderwijscongres Dinsdag 17 november 2009 Theologisch Pastoraal Centrum Antwerpen THEMA In overleg met de Vlaamse onderwijsvicarissen en het Vlaamse
Nadere informatieDag van het zesde leerjaar PN206BA/1516 reeks 1 Dinsdag 26 januari 2016
PEDIC Vormingsinitiatief voor leraren van het zesde leerjaar. Een organisatie van PEDIC in samenwerking met de pedagogische begeleidingsdienst regio Oost-Vlaanderen. OPZET Tijdens deze derde editie van
Nadere informatie1 Een koffer vol yogaspullen (Liesbet Celis)
Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Fredrik De Merodestraat 2800 Mechelen IMPULSDAG Pastoraal op School Basisonderwijs UC Leuven-Limburg 16 september 16 Een koffer vol 1 Een koffer vol yogaspullen
Nadere informatieBereid de jongeren voor, rust ze toe en laat ze los voor bediening in hun gemeente, hun maatschappij en in de wereld in zijn geheel.
Tiener- en jeugdwerk 1 Timotheüs 4:12 Niemand schatte u gering om uw jeugdige leeftijd, maar wees een voorbeeld voor de gelovigen in woord, in wandel, in liefde, in geloof en in reinheid. Jeugd, jongeren,
Nadere informatieINFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN
INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN OVER KINDERBIJBELS OM TE BEGINNEN Als je een kinder- of jeugdbijbel aan wilt schaffen dan is het heel belangrijk dat je eerst
Nadere informatieVerbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur
Rooms-katholieke Godsdienst RKve Verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur christelijke scheppingsspiritualtiteit betekent in het leven van mensen en. KLEUTER: verbondenheid
Nadere informatieNieuwsbrief voor de schoolbesturen Mei 2015 Godsdienst in het basisonderwijs. Inspectie-begeleiding godsdienst basisonderwijs bisdom Antwerpen
Nieuwsbrief voor de schoolbesturen Mei 2015 Godsdienst in het basisonderwijs Inspectie-begeleiding godsdienst basisonderwijs bisdom Antwerpen Geacht lid van het schoolbestuur, Wellicht hoorde u van de
Nadere informatieVerankeren van een Geïntegreerd Meersporencurriculum in katholieke lerarenopleidingen: kleuter, lager en secundair
Verankeren van een Geïntegreerd Meersporencurriculum in katholieke lerarenopleidingen: kleuter, lager en secundair VSKO, VVKHO Kerngroep GMC Reflectienota VELON 26 februari 2015 INLEIDING AANLEIDING EN
Nadere informatieGODSDIENST. Lied van Prediker door Stef Bos. DM februari 2012 Godsdienst pagina 1 www.vicog.be. Marie-Ann De Cocker en Veronique Malfrere
GODSDIENST Marie-Ann De Cocker en Veronique Malfrere voor alle leraren r.-k. Godsdienst Lied van Prediker door Stef Bos Ik heb de wereld gezien In het licht van de liefde En in de schaduw van de haat Er
Nadere informatieEen Visioen van Liefde
Een Visioen van Liefde Orthen, april 2012 WIE ZIJN WIJ? De oorsprong van de gemeenschap San Salvator ligt in de rooms-katholieke traditie, en voelt zich van daaruit verbonden met de Bijbel, geïnspireerd
Nadere informatielevensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één
levensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één De scholen van Catent - afzonderlijk en gezamenlijk - zijn als een
Nadere informatie- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.
Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieMotieven 1: Een wereld
Motieven 1: Een wereld Doelstellingen: Doel eerste subthema Een wereld om vrij te zijn De catechisanten leren inzien dat vrijheid in Bijbelse zin bij het leven van mensen hoort en ze vormen een mening
Nadere informatieLudo Guelinckx WEGWIJS IN OKB
Ludo Guelinckx WEGWIJS IN OKB Via vijf opdrachten voor het Katholiek Basisonderwijs in Vlaanderen werken aan 1. Werken aan een schooleigen christelijke identiteit 2. Werken aan een geïntegreerd onderwijsinhoudelijk
Nadere informatieBezinning & Bezieling
Bezinning & Bezieling + Even op adem komen.. Stel je eens voor hoe zou het zijn om volledig te kunnen genieten van het leven? Niet meer in de kramp te schieten door allerlei belemmerende overtuigingen
Nadere informatieopdrachtsverklaring centrum voor volwassen personen met handicap MOZAÏEK
opdrachtsverklaring centrum voor volwassen personen met handicap MOZAÏEK Bij het begin van de jaren 70 zoeken enkele ouders een dagcentrum voor hun volwassen gehandicapt kind. Voordien was het bijna evident
Nadere informatieNEEN JOS WOUTERS, directeur basisschool De Horizon in Beringen-Mijn.
HollandseHoogte DE STANDAARD 14 BINNENLAND DONDERDAG 17 JUNI 2010 Kan De overste van de Broeders van Liefde, broeder René Stockman, pleit in Tertio voor lessen islamitische godsdienst in katholieke scholen
Nadere informatieBezinning & Bezieling
Bezinning & Bezieling + Even op adem komen.. Stel je eens voor hoe zou het zijn om volledig te kunnen genieten van het leven? Niet meer in de kramp te schieten door allerlei belemmerende overtuigingen
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieSint-Nicolaas, de bisschop van Myra
Rooms-katholieke Godsdienst RKve Verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur Zich gedragen weten door, verbonden met en aangesproken door gemeenschappen dichtbij en veraf; ontdekken
Nadere informatieOns opvoedingsproject
Vrije basisschool Inhoud van dit opvoedingsproject: Vijf opdrachten van een katholieke basisschool Woordbeeld van onze school Belangrijke waarden voor onze school Waarom kozen we deze waarden? Ons inspiratieverhaal
Nadere informatieGids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst
Gids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst 1 1 Waarom heet dit vak Rooms-katholieke Godsdienst? Niet neutraal Specifiek mensbeeld Stevige vorming vereist Kennis van de Spreken vanuit eigen levensbeschouwing,
Nadere informatie3 oktober samen met MENTOREN
3 oktober 2018 2 BaKO on the MOVE samen met MENTOREN Programma Deel 1 SAMEN taal geven aan de nieuwe opleidingsvisie De beheersingsniveaus Leren in de opleiding (inhouden van 2 BaKO) Deel 2 Leren in de
Nadere informatieWAAR WE VOOR STAAN VERWONDERING ONTMOETING LEVENSKUNST RITUELEN RELIGIEUS GEWORTELD WAT DOE JIJ VANDAAG?
WAAR WE VOOR STAAN 4 VERWONDERING 7 ONTMOETING 8 LEVENSKUNST 11 RITUELEN 12 RELIGIEUS GEWORTELD 17 WAT DOE JIJ VANDAAG? 18 WAAR WE VOOR STAAN Het Apostolisch Genootschap biedt ontmoetingsplaatsen voor
Nadere informatieNotitie godsdienstige/levensbeschouwelijk vorming Alpha Scholengroep
Notitie godsdienstige/levensbeschouwelijk vorming Alpha Scholengroep Een aantal jaren geleden is de OMEGA-groep (studenten van Hogeschool Zeeland) van start gegaan met een onderzoekstraject op enkele Alphascholen.
Nadere informatieCatechese 1 ste leerjaar (Tuin van Heden.nu)
Catechese 1 ste leerjaar (Tuin van Heden.nu) Mag ik zijn wie ik ben? De leerlingen uit welke thuis, cultuur of geloofsovertuiging ze ook komen voelen zich benaderd, aanvaard, uitgedaagd en bemind als iemand
Nadere informatieIn gesprek met ouders. Spel en ontwikkeling! (module 1 en 2) (module 3 en 4) Doel Verkrijgen van inzicht in het belang van spel en
Peuters spelender wijs! Een praktische verdiepingscursus voor pedagogisch medewerkers in peuterspeelzalen en kinderdagverblijven De ontwikkeling van jonge kinderen gaat snel. Ze zijn altijd op ontdekkingstocht
Nadere informatieIdentiteit van de Koos Meindertsschool
Identiteit van de Koos Meindertsschool 1. Identiteit - het karakter van de school Wij zijn een open school waarin een ieder gelijkwaardig is. Wij heten elk kind welkom op de Koos Meindertsschool, ongeacht
Nadere informatieONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT
ONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT - SCHOOLBROCHURE - Basisonderwijs DE LINDE, Overpelt ONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT In ons Eigen opvoedingsproject (EOP) kan u lezen hoe wij als school onze opvoedingstaak zien.
Nadere informatieGod geeft evenveel aan de laatste als aan de eerste.
God is de Rechtvaardige God geeft evenveel aan de laatste als aan de eerste. God is de Rechtvaardige Schrijf op een blad iets wat jij rechtvaardig vindt en op een tweede blad wat jij als onrechtvaardig
Nadere informatieGrondslag Stichting tot Oprichting en instandhouding van Scholen voor Christelijk Onderwijs te Schoonhoven
Grondslag Stichting tot Oprichting en instandhouding van Scholen voor Christelijk Onderwijs te Schoonhoven Naam: Grondslag Stichting tot Oprichting en instandhouding van Scholen voor Christelijk Onderwijs
Nadere informatieDeel 1: Pedagogisch project Vrije Basisschool Lenteland
1 ONZE SCHOOL en de SCHOLENGROEP ARKORUM Het katholiek basisonderwijs brengt al vele jaren een aanbod van kwalitatief onderwijs en opvoeding aan kleuters en leerlingen in de regio Roeselare- Ardooie. In
Nadere informatieDEEL 2: SCHOOLVISIE EN
DEEL 2: SCHOOLVISIE EN PEDAGOGISCH PROJECT. schoolvisie. Vrije basisschool t NIEUWLAND Onze school is een gezellige, familiale, warme basisschool gelegen in het groene hart en aan de rand van Tielt. Vanuit
Nadere informatieAangenaam: Guido. Informatie over kennismaken met Guido. gelooft
Aangenaam: Guido Informatie over kennismaken met Guido gelooft Welkom op Guido Als u deze brochure leest dan heeft u uw zoon of dochter aangemeld voor GSG Guido. Guido is een school voor christenen in
Nadere informatieGezinsviering voor Missiezondag 21 oktober e zondag doorheen het jaar B
Gezinsviering voor Missiezondag 29 e zondag doorheen het jaar B Alle Bijbelteksten werden genomen uit de Bijbel in Gewone Taal. Met dank aan Marie-Louise Hulstaert, lid van de groep voor missieanimatie
Nadere informatieDeel 1. Opvoedingsproject
Deel 1 Opvoedingsproject 5 6 1. Opvoedingsproject Wij verwachten van alle ouders dat ze loyaal achter de identiteit en het pedagogisch project van onze school staan en dit ondersteunen. Hieronder vindt
Nadere informatieWorkshops voor Scholengemeenschappen. PE-DIC-idee PE-DIC-initiatief PE-DIC-in orde!
Ines Vandoorne (Beeldopvoeding) - Bernadette De Geest (Muzikale Opvoeding) Kathleen Pisman (Dramatisch Spel - Bewegingsexpressie) - Liliane Steppe (Muzisch taalgebruik) Muzo - Workshops voor scholengemeenschappen
Nadere informatieAnimatie Vrolijke en fijne noot door deze Geestige Dag Doorheen heel het gebouw
PROGRAMMA GEESTIG DOORLOPEND 10u -15u Animatie Vrolijke en fijne noot door deze Geestige Dag Doorheen heel het gebouw Catechese@theMovies Inspirerende kortfilmpjes Auditorium eerste verdieping De Talentade
Nadere informatieVisie pastoraal in Monsheide
Visietekst pastoraal in Monsheide I. Inleiding Onze christelijke levensbeschouwing, ontleend aan de stichtende Congregatie Sint-Vincentius à Paulo, trachten wij een eigentijdse invulling te geven. Vanuit
Nadere informatieGelukskoffercoaching. Ik kan in drie woorden vertellen wat ik geleerd heb: I love me. Wael, 11 jaar. Gelukkig zijn kun je leren!
Gelukkig zijn kun je leren! Gelukskoffercoaching Missie GELUKKIG ZIJN KUN JE LEREN Gelukskoffercoaching wil kinderen op jonge leeftijd positief ondersteunen in hun individuele emotionele ontwikkeling.
Nadere informatieZand erover. verzoeningsviering voor de tweede graad. VAN IN 2013 Tuin van Heden.nu - Viering
Zand erover verzoeningsviering voor de tweede graad Zand erover Verzoeningsviering voor de tweede graad Vooraf in de klas Wat heb je nodig? - twee grote bladen papier, schrijf op het eerste blad het kernwoord
Nadere informatie> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013
> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.
Nadere informatieVerbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur
Rooms-katholieke Godsdienst RKve Verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur voor de keuzes die men maakt. Verschillende vormen van verstilling, meditatie, KLEUTER: verbondenheid
Nadere informatieOns opvoedingsproject
Ons opvoedingsproject Vrije Zelfstandige Kleuterschool Melsele Een school met kiemkracht Inhoud van dit opvoedingsproject: Vijf opdrachten van een katholieke basisschool Woordbeeld van onze school Belangrijke
Nadere informatieLuisteren naar de Heilige Geest
Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,
Nadere informatieVoor christenen is de Bijbel met name een geloofsboek. Dat betekent
De Bijbel Een geloofsboek EWe kunnen vele wegen gaan met de Bijbel. De één ervaart het vooral als een mooi kunstobject. Vele kunstenaars hebben er inspiratie in gevonden om een kunstwerk te maken. We kennen
Nadere informatieKindvriendelijke liturgie 20 september 2009. Begin schooljaar Boekentassenwijding
Kindvriendelijke liturgie 20 september 2009 Begin schooljaar Boekentassenwijding alle kinderen mogen hun boekentas meebrengen kinderen met boekentas in de intredeprocessie ze zetten die vooraan in de kerk
Nadere informatieAnders opvoeden. Opvoeden evolueert. Opvoeden in een multiculturele context.
Kenniscentrum Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen Anders opvoeden. Opvoeden evolueert. Opvoeden in een multiculturele context. Naïma Lafrarchi EXPOO Brussel 10 december 2015 1 OVERZICHT - Inleiding
Nadere informatieWorkshop. Gevarieerde werkvormen als oplossing voor niveauverschillen
Workshop Gevarieerde werkvormen als oplossing voor niveauverschillen Prijsvraag Prijsvragen werken ook goed bij jongeren Hoeveel werkvormen gebruik ik tijdens de workshop? Korte Kennismaking Uitgangspunt
Nadere informatie1 Gelovig vieren met kinderen in de eerste communieviering.
1 Eerste Communie vieren Aanwijzingen voor de praktijk Ieder die betrokken is bij de voorbereiding van een eerste communieviering (leerkracht, school, ouders, parochie, priester) voelt het aan als een
Nadere informatieWij gaan met plezier naar school.
www.schoolbranst.be Wij gaan met plezier naar school. 3...onze visie Onze school is een landelijk gelegen dorpsschool, een groene school, waar we leven in verbondenheid met de natuur en met elkaar en handelen
Nadere informatieWe willen kansen scheppen om uw kind evenwichtig te laten ontplooien. We houden rekening en hebben respect voor de eigen mogelijkheden van elk kind.
1. VERWELKOMING. NAAR DE OUDERS TOE Van harte welkom in onze school. Wij danken u voor het vertrouwen dat u in onze school stelt. Het verheugt ons dat u voor het onderwijs en de opvoeding van uw kind een
Nadere informatieWerkgroep Godsdienst Klerken, 16 mei 2017
Werkgroep Godsdienst Klerken, 16 mei 2017 Aanwezig: Elisabeth Hagymasi, BuSO De Rozenkrans ; Karen Degraeve, BuSO De Pinker; Tom Verheecke, BuSO Heuvelzicht; Leen Witdouck, BuSO Kouter ; Brecht Declercq,
Nadere informatieewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten
Naam: Evaluatie Datum: ewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten B 1. Laat de kinderen tot Mij komen, zei Jezus De kerkgemeenschap zegt, zoals Jezus, tegen kinderen en jongeren:
Nadere informatieVerbindende Communicatie
in samenwerking met VakantieInZICHT Verbindende Communicatie Inspiratie voor impact, dialoog en samenwerking Verbindende Communicatie (VC) is een eenvoudig en krachtig concept voor iedereen die op een
Nadere informatieWILLEM VAN ORANJE Ons Identiteitsbewijs, bestaande uit onze beginselen en ons paspoort Definitieve tekst d.d. 4 maart 2016
---------------------------------------- WILLEM VAN ORANJE Ons Identiteitsbewijs, bestaande uit onze beginselen en ons paspoort Definitieve tekst d.d. 4 maart 2016 ----------------------------------------
Nadere informatieLeerplan GO! Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden. Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen
2014 2015 Leerplan GO! Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen THOMAS MORE KEMPEN VORSELAAR INHOUDSOPGAVE 1 Wereldoriëntatie...
Nadere informatieEEN MATRIX VAN KRACHTEN HOE (HER-)ONTDEK IK MIJN EIGEN MOGELIJKHEDEN? Werkwinkel Vlaamse Hersteldag 3 december 2013
EEN MATRIX VAN KRACHTEN HOE (HER-)ONTDEK IK MIJN EIGEN MOGELIJKHEDEN? Werkwinkel Vlaamse Hersteldag 3 december 2013 Filip Abts: een korte voorstelling Wie ik ben? Wat ik kan? Wat ik weet? Wat ik heb? Wat
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Moeilijke kindervragen
DOELSTELLINGEN De ouders hebben ervaren dat hun kind niet het enige is dat moeilijke vragen stelt en dat zij elkaar kunnen ondersteunen in de omgang hiermee. De ouders kunnen met hun kind in gesprek gaan
Nadere informatieNetwerking kleuterleidsters SG Sint-Nicolaas BaO
Netwerking kleuterleidsters SG Sint-Nicolaas BaO Vooraf inschrijven bij : Sofie Talpe : tweedelijnsondersteuning kleuterparticipatie sofie.talpe@vsko.be 1. Omgaan met anderstaligheid bij peuters Kleuterleid(st)ers
Nadere informatieCompetenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject
Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Deze lijst is het onderzoekresultaat van een PWO-traject binnen de lerarenopleidingen van de KAHO Sint-Lieven,
Nadere informatieONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT
ONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT 1 INHOUDSOPGAVE Pedagogisch project Opdracht 1 Werken aan de schooleigen christelijke identiteit 3 Opdracht 2 Werken aan een degelijk en samenhangend onderwijsinhoudelijk aanbod.
Nadere informatieDag van het kleuteronderwijs Gewoon spelen... PN219BA/1516 reeks 1 Maandag 7 maart 2016
Vormingsinitiatief voor de kleuterleid(st)ers van de 2de en 3de kleuterklas. Een organisatie van PEDIC in samenwerking met de pedagogische begeleidingsdienst regio Oost-Vlaanderen. Gewoon spelen OPZET
Nadere informatieF r a n c i s c u s. v a n. Leven met aandacht. w e g D e. Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot
Leven met aandacht Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot w e g D e v a n F r a n c i s c u s 2 Leven met aandacht Inhoud 1 De weg van Franciscus 9 2 De oprichting van de congregatie
Nadere informatieCLUBAANBOD EN TRAINING SAMEN HET GELOOF ONTDEKKEN EN VERDIEPEN
CLUBAANBOD EN TRAINING SAMEN HET GELOOF ONTDEKKEN EN VERDIEPEN Bruisend Jeugdwerk De kerk als plek waar jongeren, gelovig of niet, graag naartoe gaan om God beter te leren kennen. Jeugdleiders die dichterbij
Nadere informatieWe zijn een katholieke basisschool
1 We zijn een katholieke basisschool Als katholieke basisschool willen we pedagogisch verantwoord onderwijs en een kwaliteitsvolle opvoeding bieden geïnspireerd op de figuur van Jezus Christus. We zijn
Nadere informatie