1 Een koffer vol yogaspullen (Liesbet Celis)

Transcriptie

1 Vicariaat Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Fredrik De Merodestraat 2800 Mechelen IMPULSDAG Pastoraal op School Basisonderwijs UC Leuven-Limburg 16 september 16 Een koffer vol 1 Een koffer vol yogaspullen (Liesbet Celis) K.O. 15 Liesbet Celis heeft 22 jaar leservaring in het kleuteronderwijs als kleuterleidster. Ze behaalde het diploma docent kinderyoga en therapeutische yoga en is in het bezit van het certificaat basiscursus: bewegingspedagogiek Sherborne. Ze is tevens auteur bij Averbode: Methode rooms-katholieke godsdienst voor kleuteronderwijs Sterretjes aan de hemel. In deze sessie kan je zelf ervaren hoe je de godsdienstactiviteiten kan verrijken met kleuteryoga, mindfulness en de bewegingspedagogiek van Veronica Sherborne. Op een speelse en creatieve manier kan je kennis maken met deze verschillende disciplines. Er is een aanbod van werkhoudingen die gaan van yogahoudingen, ademspel, dans, muziek en expressie, massage, ontspanning, verhaal, visualisatie, zintuigspel, stiltespel, concentratiespel, contactspel. De bedoeling is dat je na deze werkwinkel direct aan de slag kan in je kleuterklas. De laatste jaren kennen yoga, mindfulness en meditatie een stevige opmars in Vlaanderen, ook in de kleuterklas. Voor de deelnemers: schrijfgerief meebrengen en deelnemen op blote voeten / gemakkelijke kleding dragen (geen rok of jeans of strakke kleding)

2 2 Vieren met kleuters, een feest!? (Veronique De Kock) K.O. Veronique De Kock startte haar loopbaan als kleuterleidster, werd daarna nascholer godsdienst en is thans pedagogische begeleider kleuteronderwijs, Broeders van Liefde. Kleuters hebben wakkere oogjes en grote luistervinkenoortjes die alles horen en zien. Vooral als er feest is, zijn ze er graag bij. Feesten is ook belangrijk! En er is heel wat te vieren. Heb jij ervaring met kleutervieringen? Ben je nieuwsgierig naar hoe collega s dit aanpakken? Welk feest wil jij vieren met je kleuters? Praktijkervaringen laten je kennismaken met een variëteit aan vieringen. Wissel met je collega s je indrukken over de praktijkervaringen uit en keer met een koffer vol ideeën huiswaarts. 3 Laat je raken door een bijbelverhaal (Agnes Vonckx) K.O. Agnes Vonckx deed gedurende 28 jaar ervaring op als leermeester godsdienst in het basisonderwijs. Sinds 5 jaar is zij inspecteur-adviseur r.-k. godsdienst in het bisdom Mechelen-Brussel We gaan al explorerend zelf beleven wat kleuters mogelijks allemaal met een Bijbelverhaal kunnen doen. Omgekeerd zullen we ook experimenteren met wat een Bijbelverhaal met een kleuter/mens kan doen. We kiezen hierbij bewust voor een wonderverhaal. Gaandeweg zullen we hopelijk ervaren dat een wonderverhaal niet iets is om bang voor te zijn. Voorbij de magie proberen we het diepmenselijke naast het mysterie op het spoor te komen in verschillende hoeken van de kleuterklas. 4 Een koffer vol rituelen (Ann De Busser) K.O. Ann De Busser, kleuterleidster van opleiding, is pedagogisch begeleider basisonderwijs Bisdom Antwerpen en docent Thomas More Kempen, Bachelor in het onderwijs, kleuteronderwijs, nascholer Donchecentrum Vorselaar en Venca en directeur van de vrije kleuteroefenschool in Vorselaar. We gaan vanuit onze eigen praktijk aan de slag, vertrekkende vanuit een aantal vragen. De sessieleider zal ook een concrete materialen meebrengen, recht uit de praktijk. Indien gewenst mag je een fototoestel meebrengen om foto s te maken van bepaalde materialen. Je zal een lijstje meekrijgen met materialen die je als symbool mogelijks kan gebruiken in een rituelendoos. Er zal een voorbeeld van seizoens- en kerkelijk jaar kalender aangeboden worden en een rituelendoos, recht uit de kleuterklas. De volgende vragen komen aan bod: Wat is het belang van rituelen in het leven van kinderen? Wat betekent stilte?

3 Welke rituelen kennen we vanuit onze klaspraktijk? Hoe koppelen we rituelen binnen de LRG aan onze klaspraktijk? Hoe plaatsen we deze binnen de context van de seizoenen en het kerkelijk jaar? Welke plaats krijgen andersgelovigen hierin? Wat met symbolen, symboolgevoeligheid? Hoe kan dit alles een plaats krijgen in de onthaalhoek? De sessie is een praktijkvoorbeeld, vertrekkende vanuit de theorie van het Werkplan RKG. Er zal mogelijkheid zijn tot uitwisselen van ideetjes. Elke deelnemer mag een symbool meebrengen dat voor hem, haar belangrijk is en waar men kort iets over wil delen. 5 God, laten we er maar (g)een spel van maken! (Ludo Guelinckx) K.O. Ludo Guelinckx is deeltijds pedagogisch begeleider Dienst Identiteit & kwaliteit van het Katholiek Onderwijs Vlaanderen en projectleider van het nascholingsproject godsdienst in de kleuterschool en deeltijds inspecteur-adviseur r.-k. godsdienst in het bisdom Antwerpen. Het aanbod binnen de levensbeschouwelijke, religieuze en godsdienstige ontwikkeling (LRG) beperkt zich vaak tot twee ervaringssituaties: het ontwikkelingsondersteunend leren en het ontmoeten. In deze werkwinkel willen we concrete voorbeelden aanreiken waarin we ook het zelfstandig spelen volwaardig betrekken in de LRG-ontwikkeling. We gaan op zoek hoe deze ervaringssituatie: de godsdiensthoek toegankelijker kan maken voor onze kleuters en kan ondersteunen in de aansluiting bij hun leefwereld en het aangeboden BC; symbolen, rituelen en spelactiviteiten kan aanreiken om onze hoeken LRG te verrijken. M.a.w. we bekijken hoe we binnen de LRG-ontwikkeling ook vanuit deze ervaringssituatie aan hoekverrijking kunnen doen. 6 Stapsgewijs leren vertrouwen (Filosoferen en theologiseren bij een kunstwerk en een bijbelverhaal) (Christa Borré) 12 Christa Borré heeft vooral ervaring als onderwijzeres. Als filosofisch gespreksleider ontdekt ze telkens nieuwe perspectieven om kinderen met de verwondering in contact te brengen. Gaandeweg raakte zij ook geïnteresseerd in het theologiseren met kinderen. Momenteel is zij pedagogisch begeleider bij het Don Bosco Onderwijscentrum. Vertrouwen heeft altijd te maken met geloof, hoop en liefde. We geloven dat iemand eerlijk is. We hopen dat iets goed zal gaan. We durven de andere graag zien. Elke dag opnieuw ervaren we dit met vallen en opstaan. Kinderen vertrouwen en zorgen dat ook zij anderen willen en kunnen vertrouwen, is onze taak als ouder, leraar en opvoeder. Het geeft kinderen kracht en vreugde om sterk in het leven te staan. Het vraagt ook van ons dat we hen opvangen als het misgaat, als het broze vertrouwen in de andere geschonden is.

4 In deze werkwinkel zullen we nagaan hoe we deze opdracht reeds met (jonge) kinderen, o.a. door een filosofisch en/of theologisch gesprek, kunnen realiseren. Vincent van Gogh en Jezus van Nazareth willen ons hierbij helpen. We starten op een eenvoudige wijze met het filosoferen rond een kunstwerk. Aansluitend staan we stil bij een bijbelverhaal en theologiseren we. Hieruit leiden we de sleutels af om het filosoferen en theologiseren - stapsgewijs- in onze klaspraktijk toe te passen. Ook filmopnames van twee eigen praktijkvoorbeelden met kinderen uit de derde kleuterklas en uit het derde leerjaar, helpen ons hierbij. We ronden samen af met een filosofisch gesprek! 7 Stiltemomenten beleven met kinderen (Inse Van Rossom) 12 Inse Van Rossom bouwde als leermeester rooms-katholieke godsdienst en docent kinderyoga ervaring op in verschillende scholen. Die ervaringen deelde ze als nascholer aan het aartsbisdom in diverse workshops. Thans deelt zij haar passie voor het godsdienstonderwijs als inspecteur-adviseur r.-k. godsdienst in het bisdom Mechelen-Brussel. Deze werkwinkel geeft je de mogelijkheid om inzicht te krijgen in hoe je de weg van de stilte kan gaan met de kinderen. Er worden concrete, praktische voorbeelden en tips gegeven voor het introduceren van stiltemomenten, stiltespelletjes, meditatie en gebed. Hiervoor gaan we samen aan de slag met ademhalings- en meditatieoefeningen, zowel individueel als in groep. We krijgen gerichte tekenoefeningen aangeleerd die kinderen tot rust kunnen brengen. We doorlopen de verschillende mogelijkheden die er zijn om stiltemomenten te introduceren, zowel individueel als in groep. Er komen verschillende werkvormen aan bod om vanuit de stilte tot gebed te komen samen met de kinderen. Kinderen zijn vandaag steeds meer gericht op de buitenkant van zichzelf, in deze werkwinkel gaan we kijken hoe we tegemoet kunnen komen aan het cultiveren van een binnencultuur waarin ieder voor zichzelf de verantwoordelijkheid neemt om even de tijd te nemen...en van de stilte te genieten. 8 Een rouwkoffer: een koffer vol troost (Katrien De Decker) BaO. Katrien De Decker is lector Godsdienst/RZL Lerarenopleiding Bachelor Lager Onderwijs, Odisee Campus Dirk Martens Als een dierbare sterft, schieten woorden tekort. Een rouwkoffer kan een hulpmiddel zijn om met kinderen verlieservaringen bespreekbaar te maken. Hoe vertel je aan een kind wat 'kanker' is? Hoe kan je omgaan met moeilijke vragen van kinderen zoals ' Waar is oma nu'? Hoe kan je in de klas aandacht hebben voor kinderen met verdriet? Rouwen kinderen anders dan volwassenen? Op deze en andere vragen wordt ingegaan tijdens de vorming. Er wordt kennis gemaakt met de inhoud van de rouwkoffer. Er worden suggesties en waardevolle ideeën aangereikt om om te gaan met verdriet. Zoals je geen dokter hoeft te zijn om een pleister te plakken, hoeft een leraar geen psycholoog te zijn om van betekenis te kunnen zijn voor een rouwende leerling. (Riet Fiddelaers-Jaspers)

5 9 Luisteren en spreken vanuit het hart (Hedwig Berghmans) BaO. Hedwig Berghmans is inspecteur-adviseur coördinator r.-k. godsdienst in het bisdom Mechelen-Brussel met een grote passie voor al wat met Verbindende en Geweldloze Communicatie te maken heeft. Hij volgde opleidingen in Geweldloze Communicatie, Transactionele Analyse, NLP, meditatie, beweging en dans enz. Hij is auteur van het boek Luisteren en spreken vanuit het hart dat eind augustus 15 verscheen bij uitgeverij Averbode. Hij is actief lid van Netwerk NVC Vlaanderen. ( In deze werkwinkel krijgen de deelnemers een koffer vol tips om te spreken en te luisteren vanuit het hart. De methode is gebaseerd op het model Geweldloze en Verbindende Communicatie van Marshall Rosenberg. Om de ander echt te kunnen ontmoeten is het belangrijk de nodige aandacht te besteden aan de manier van communiceren met elkaar. Dikwijls gebruiken we uitdrukkingen die vaak nodeloos beschuldigend, beoordelend of veroordelend zijn. We leren op een bewuste wijze verantwoordelijkheid op te nemen voor eigen gevoelens en behoeften, zonder ons in de slachtofferrol te plaatsen of de ander te willen domineren. We leren ook luisteren naar de gevoelens en behoeften van anderen (= empathisch luisteren). Geweldloze en Verbindende Communicatie vraagt heel veel oefening. Het betreft hier een eerste kennismaking met deze manier van communiceren die mensen en hun omgeving gelukkiger maakt. Ook in schoolverband zorgt deze methode voor een aanzienlijke verbetering van onderlinge relaties tussen alle betrokkenen. Geweldloze en Verbindende Communicatie wordt ook succesvol gebruikt bij het hanteren van conflicten. 10 Een koffer vol levensvragen (Helena Vanden Bergh) BaO. Helena Vanden Bergh startte haar loopbaan als leerkracht BaO, werd daarna directeur BaO en vervolgens educatief medewerker Wereldwerkplaats. Momenteel is zij werkzaam als nascholer katholiek onderwijs Vlaanderen, leraar relaties en seksualiteit. In de workshop vertrekken we vanuit het gegeven dat kinderen reeds op jonge leeftijd vragen stellen over God, doodgaan, de zin van het leven Kinderen stellen deze vragen waarbij we zelf vaak niet goed weten wat te antwoorden. A.d.h.v. videofragmenten laten we drie deskundigen aan het woord. (o.a. Peter Adriaenssens). Kinderen nodigen ons als leerkrachten uit om onze persoonlijke identiteit en geloven in vraag te stellen. Tijdens interactieve momenten kan je met collega s hierover van gedachten wisselen, kan je ontdekken hoe jij omgaat met levensvragen van kinderen, kan je met nieuwe inzichten jouw koffer verrijken.

6 11 Levensdansen (Jean Agten) BaO. Jean Agten is procesbegeleider en nascholer: godsdienstdidactiek en bibliodrama; interbeschouwelijke communicatie; levensdansen, identiteit en zingeving. Hij is 35 jaar lector levensbeschouwing godsdienst in de lerarenopleiding in Brussel, jaar stafmedewerker opleiding Bibliodrama Vlaanderen, 15 jaar nascholer (godsdienst)-leerkrachten en heeft 15 jaar ervaring met religieuze dans in basisonderwijs Levensdansen zijn helende, verbindende dansen die met een groep in een kring, in een rij of in een spiraal gedanst worden. De dansen zijn enerzijds verinnerlijkend en meditatief van aard, anderzijds dynamisch, speels of uitgelaten. Heel de mens (het kind, de jongere) wordt er in aangesproken: lichaam en geest, angst en geestdrift, verlangen en handelen... Ze leren lichaamstaal hanteren, in kwetsbaarheid omgaan met elkaar en zich zorgzame tedere omgangsvormen eigen maken. Ze leren bewegend rust en stilte ervaren of uitgelaten genietend vieren in dans en beweging. Doorheen het dansen neemt men ook deel aan een religieuze werkelijkheid die op symbolische wijze uitgebeeld wordt in de dansbewegingen. Al dansend verkent of oefent men wezenlijke levenshoudingen in participatie aan elkaar. De dansen, met wortels uit diverse levensbeschouwingen, zijn inleefbaar voor elkeen en beleefbaar op diverse niveaus. Ze bestaan uit eenvoudige stappen en bewegingen, die stapsgewijze worden aangeleerd op maat van iedereen. Er is geen voorafgaande danservaring nodig. 12 Diversiteit insluiten, is kansen geven aan kinderen (Chris Wyns) BaO. Chris Wyns is pedagogisch begeleider diversiteit en gelijke onderwijskansen en tevens aanspreekpunt radicalisering Positief aan de slag gaan met diversiteit is diversiteit insluiten en niet uitsluiten. Diversiteit insluiten is kinderen aanvaarden zoals ze zijn en bereid zijn om je in hun wereld in te leven, ook als het gaat over een andere levensbeschouwing, een andere cultuur, kansarmoede of een combinatie van dat alles. Diversiteit insluiten is met respect aan de slag gaan met hun eigenheid, de rijkdom van het verschil ontdekken en iedereen gelijke kansen geven. Door de verschillen te aanvaarden, komt na een tijd de klemtoon te liggen op wat ons allemaal bindt. We kijken naar de gelaagdheid van identiteit en cultuur en gaan op zoek naar gemeenschappelijke waarden en normen. We gaan daarbij vragen over polarisering en radicalisering niet uit de weg. Hoe gaan we te werk? We starten met de gelaagdheid in onze eigen identiteit, cultuur en levensbeschouwing. Voor welke waarden en normen staan wijzelf? Tegelijkertijd gaan we op zoek naar de verhalen en de helden uit onze jeugd en maken we de vertaalslag naar vandaag. We hoeden ons voor een aantal valkuilen zoals disneyficatie en het culturaliseren van gewoonten en conflicten. We zoeken een antwoord op de vraag hoe we verhalen en helden een plaats kunnen geven in ons onderwijs en hoe we zo aan de identiteitsvorming van onze leerlingen kunnen meewerken.

7 13 'Uitpakken met Godly Play: een wonderlijke kennismaking (Katia Van Cleynenbreugel) 15 Katia Van Cleynenbreugel is bijzondere leermeester godsdienst, Godly Play verhalenverteller, bibliodrama-begeleidster, Schrijver van Het Kopjescollectief: Poëzie op porselein. Ben je op zoek naar een creatieve en ervaringsgerichte manier om Bijbelverhalen te verkennen met kinderen of jongeren? Wil je hen op een speelse manier vertrouwd maken met parabels, Bijbelverhalen en liturgie? Dan is deze sessie zeker iets voor jou. Godly Play is een speelse methode van geloofsinitiatie en -communicatie. Ze vertrouwt op de kracht van verhalen. Het spelen en vertellen van verhalen is een fundamenteel onderdeel. De verhalen worden sober en authentiek verbeeld met behulp van spelmateriaal. Godly Play is gebaseerd op het geloof en vertrouwen dat iedereen, en in het bijzonder een kind, God kan ervaren in zijn of haar leven. Godly Play reikt een taal en een manier aan om aan deze spirituele ervaring uitdrukking te geven. Godly Play combineert spel, ritueel, creativiteit en verhaal. In deze werkwinkel ervaar je een volledige Godly Play sessie, en blijven we kort stilstaan bij de krachtlijnen en toepassingsmogelijkheden van Godly Play. 14 Een koffer vol verhalen (Daniëlle Daniëls) Daniëlle Daniels is zelfstandig navormer leesbevordering en taalvaardighied, procesbegeleider van kinderen met leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen en kunsteducatieve centra, jury-lid Beste Boekenjuf/meester, inhoudelijke trekker van leesproject Kwartiermakers. Na voeding, onderdak en gezelschap zijn verhalen wat mensen het allermeeste nodig hebben! Philip Pullman, Brits auteur en ALMA-winnaar Een nieuw schooljaar met blije gezichten maar ook met kleine en grote verdrietjes. In deze sessie zet ik bijzondere, nieuwe prentenboeken in de kijker. Goede prentenboeken zijn pareltjes voor jong en oud. Wil jij werken aan een VREEDZAME schoolomgeving dan zijn verhalen een uitstekend middel. Kinderen hebben verhalen nodig om gevoelens te ventileren en hun kennis van de wereld te vergroten. Krachtige verhalen zijn cultuuroverstijgend waardoor ze verbindend werken in een groep. Ken jij de methodiek een koffer vol verhalen? Ik laat je concreet kennismaken met een koffer vol verhalen van een kind. Nieuwsgierig schrijf je dan in voor deze interactieve sessie!

8 15 Een koffertje vol bijbelverhalen (Jos Marien) Jos Marien is licentiaat orthopedagogiek van opleiding. Was achtereenvolgens: pedagoog MPI directeur MPI verantwoordelijke jongerenpastoraal Vlaams- Brabant en Mechelen beleidsmedewerker hulpbisschop Jan De Bie directeur huis volwassen doven en slechthorenden algemeen directeur scholen en MFC s kinderen/jongeren met handicap. Altijd hebben mensen hun ervaringen aan elkaar doorverteld, en altijd opnieuw zullen mensen dat blijven doen: rond de tafel met wat familie bij elkaar, bij het vallende duister rond een vuurtje op bivak, bij een pint in het café Als de sfeer goed is en de verbondenheid groot, komen de bekende verhalen naar boven die betekenis hebben gegeven aan het gezamenlijke verleden, verhalen die we eigenlijk al kennen. Weet je nog!? Mettertijd worden de verhalen sterker, mooier soms versmelten verschillende ervaringen al vertellend ongemerkt in elkaar. En bij de viering van 50 jaar beweging, of wanneer opa sterft, dan komen de verhalen al eens op papier, worden ze openbaar verteld of voorgelezen. Gezamenlijke herinnering die de toekomst zin geeft Zo is de Bijbel een boek vol gestolde verhalen over de eeuwen heen, de verzamelde ervaring van mensen met elkaar, met hun verleden, met hun God die ze stilaan hebben ontdekt, gevoeld, gehoord. In de werkwinkel komen we eerst thuis in die Bijbelse verhalen en hun ontstaan. Daarna verkennen we hoe die verhalen ook vandaag heel herkenbaar kunnen worden verteld. Waarna we samen elkaars en ons eigen koffertje vol laden met verhalen die voor onszelf iets betekenen én aan kinderen kunnen verteld worden. 16 Een koffer vol schapen (Karin Mensch) 12 Karin Mensch is Leermeester RKG in de Basisschool en verantwoordelijke voor pastoraal in de basisschool voor het bisdom Hasselt. Ze werkt tevens mee aan materiaal voor Broederlijk Delen Spoor Zes Vastenproject voor basisonderwijs + aan Bouwstenen om te vieren tijdens de vasten uitgegeven door de vastenwerkgroep van het bisdom Hasselt. Een koffer vol schapen. Eigenzinnige, verloren, trage, snelle, zoekende, eenzame, enthousiaste, behulpzame, creatieve, begripvolle, volgzame en ook wel blije schapen. Elk schaap heeft zijn eigenheid. Er zijn ook herders. Gelukkig. Zoeken, gevonden, dragen, verloren, vrienden, ommekeer, wildernis, vreugde Deze woorden komen uit het verhaal van het verloren schaap. We kennen dit verhaal. We kennen deze woorden. Maar wat doet dit verhaal met leerkrachten en leerlingen vandaag? Hoe krijgen deze woorden meer betekenis? Hoe komen deze woorden in de school tot leven?

9 Tijdens de sessie Schapen worden een aantal frisse impulsen voorgesteld en zeer concreet uitgeprobeerd. Deze korte werkvormen kunnen een aanzet zijn om doorheen het schooljaar in de klas (of zelfs in het team) tot een kort momentje van religieuze beleving te komen. Ze kunnen een inspiratie zijn om stil te staan bij leven en werk op school en om elke dag met enthousiasme weer aan de slag te gaan. Ik zoek Ik geef niet op Ik zoek En ik vind Ik weet dat er vanbinnen iets gebeurt Mijn ogen stralen Mijn hart juicht Ik voel diepe vreugde! Het is te groot Mag ik het delen? 17 Vingeroefeningen met bibliodrama (Jes Bouwen) 15 Jes Bouwen gaf gedurende 30 jaar godsdienstles in het secundair onderwijs. Mijn ervaring met kinderen bouwde ik op als moeder van vier en door te werken met vormelingen en eerste communiekantjes. Momenteel werkt zij freelance als teamlid van Het Leerke ( Onze missie is om mensen op weg te zetten in het leven SPELEN, het leven LEREN en het leven VIEREN. Als gepassioneerd begeleider en docent bibliodrama mocht ze werken met allerlei doelgroepen van kinderen tot oudere zusters, studenten, en leerkrachten, in de gevangenis en op Europese ontmoetingsdagen. Bibliodrama is niet zomaar te leren uit een boek. Het aan de lijve ondervinden en uitproberen doet pas echt de vonk overslaan en vuurt de goesting aan om er zelf mee aan de slag te gaan. Kinderen hebben veel mindere drempels om met hun fantasie en hun hele wezen in de schoenen te stappen van Bijbelse figuren en zo op zoek te gaan naar hoe de oude verhalen ook nu nog tot leven kunnen komen. Om het spel niet allen leuk te laten zijn, maar ook iets te wekken aan diepgang en betekenis is een juiste aanpak en enige oefening een welgekome hulp. In deze workshop willen we je laten proeven van bibliodrama en je meteen ook enkele vingeroefeningen meegeven om zelf kleine werkvormen als de open stoel in de praktijk te gebruiken. De werkwinkel is actief, interactief en inspirerend

10 Een koffer vol sterren (Joke Maex) BaO. Joke Maex was 10 jaar docent godsdienst in de lerarenopleiding: kleuteronderwijs aan de Thomas More hogeschool in Vorselaar en sinds dit schooljaar begeleider identiteit en pastoraal op school bij VLP. De christelijke traditie kent heel wat inspirerende figuren. Denk maar aan de figuur van Franciscus van Assisi of dichter bij huis, pater Damiaan. Maar vaak is er aan onze eigen school ook een heilige figuur gekoppeld. In deze workshop verkennen we stap per stap hoe je zo n inspirerende figuur tot leven kan laten komen in je school en in je klas. Als voorbeeld nemen we de figuur van Jean-Baptiste de La Salle, stichter van de Broeders van de Christelijke scholen. We nemen een duik in zijn koffer bij wijze van inspiratie. Na deze verkenning maken we aan de hand van concrete materialen een vertaalslag naar andere inspirerende figuren zoals bijvoorbeeld de patroonheilige van je eigen school. Hopelijk kan je zo, op het einde van deze workshop naar huis gaan met een koffer vol inspiratie waarmee je zowel in je eigen klas als in de school mee aan de slag kan gaan. Opmerking: leerkrachten kunnen vooraf aangeven rond welke heilige figuur ze in de school graag aan de slag gaan. 19 Anders luisteren naar kinderen (Leen Verbeeck) Leen Verbeeck is een dag per week werkzaam als muziektherapeute op de kinderoncologie in het UZA. Verder is Leen vier dagen per week werkzaam in vzw de bleekweide waar zij zowel kinderen, jongeren als volwassenen in groep en/ of individueel begeleidt. Ook geeft ze vormingen, workshops, Hoe kunnen we kinderen en jongeren begrijpen? Wat te doen met hun gekraste ziel, bekraste armen, hun ontploffingen, ontembare emoties, hun apathisch gedrag? Er is soms zoveel emotionele woekering en achtergebleven pijn, ondergesneeuwde gevoelens die we niet altijd zien. Vaak blijken kinderen veel kwetsbaarder dan op het eerste gezicht wordt gedacht. Zeker als de veilige grond onder hun voeten aan het verschuiven ging. Van onlust over kleine kwetsuren tot groot verlies. Deze werkwinkel gaat over wat kinderen en jongeren vandaag kan overkomen, hoe ze dat zelf beleven en vooral over de signalen die ze geven en die voor volwassenen niet altijd begrijpelijk zijn. We gaan samen op zoek naar mogelijkheden om hen ook op school te helpen de angsten, emoties en onzekerheden een plaats te geven en naar een manier om hun grote gevoelens constructief te kunnen kanaliseren en te veruiterlijken. Zodat scholen een nest kunnen worden van waaruit de zware koffer vol moeilijke gevoelens stap voor stap kan verlichten. Opdat deze koffer een lichtere koffer wordt, waarmee kinderen met verende tred verder de wereld mee intrekken.

11 Wat zit er in mijn buitengewoon feestkoffertje? (Ria Leonaers) Ria Leonaers is leerkracht Godsdienst aan een school voor Buitengewoon Secundair Onderwijs Type 2 - OV1. (De Bremberg). Ze gaf in haar loopbaan godsdienst in het Buitengewoon Onderwijs, zowel BuBaO als BuSO. Ria Leonaers is verantwoordelijke pastorale werkgroep en sinds 11 ook inspecteur-adviseur r.-k. godsdienst voor het Buitengewoon Onderwijs in het aartsbisdom. Wat zit er allemaal in dat koffertje? Het gebruik van een koffertje maakt kinderen nieuwsgierig naar Ben jij ook al nieuwsgierig? Hoe ziet jouw koffertje eruit? Een koffer vol begin - en eindrituelen (bruikbaar zowel in de klas als in vieringen), Een koffer vol liedjes en muziek, Een koffer vol mini kijktafels, verhalen, vertelplaten en verteltheater, Een koffer vol van steeds terugkerende elementen. Wat zit er in het koffertje voor een leerling die heel veel nood heeft aan structuur? Hoe bereid ik die leerling voor op een viering? Keuze van liedjes, muziek aangepast aan een bepaald thema. Het is advent, wat zit er dan in mijn koffertje? Een koningsblauwe doek Een koffer vol ook al een beetje nieuwsgierig? BuO