Duurzaamheidbarometer Mei 2009 - meting 4
Inhoud Achtergrond Duurzaamheid en de kredietcrisis Duurzaam ondernemen en de interne organisatie Duurzaam ondernemen in de maatschappij Bijlagen
Achtergrond Periodiek onderzoek naar duurzaam ondernemen*. Dit is de vierde meting. Ondervraagd zijn spelmakers (directeuren, managers, CSR officers en andere beleidsverantwoordelijken) werkzaam binnen onder meer de financiële dienstverlening, industrie, zakelijke dienstverlening en overheid/not for profit. Er zijn in totaal 269 completes. 15% van de respondenten is werkzaam in de overheidsector of bij een NGO en heeft derhalve bepaalde vragen niet voorgelegd gekregen (aan respondenten in de overheidssector is het onderdeel Duurzaam ondernemen en de interne organisatie niet voorgelegd, respondenten die werkzaam zijn als inkoper hebben vragen over duurzaam ondernemen in de maatschappij niet gekregen). Onderzoek uitgevoerd door Motivaction via internet in de periode 4 tot en met 15 mei. * Om aan te duiden dat men naast financiële winst ook aandacht heeft voor andere waarden zoals mensen en milieu bij het ondernemen worden verschillende termen gebruikt; Corporate (Social) Responsibility, duurzaam ondernemen, maatschappelijk verantwoord ondernemen, of de zogenaamde triple P-benadering van People, Planet en Profit. In deze presentatie hanteert PwC het begrip duurzaam ondernemen.
Sectie 2 Achtergrond Duurzaamheid en de kredietcrisis Duurzaam ondernemen en de interne organisatie Duurzaam ondernemen in de maatschappij Bijlagen
Duurzaam ondernemen en de kredietcrisis De kredietcrisis heeft tot nu toe betrekkelijk weinig negatieve invloed op duurzaamheidinitiatieven Ons maatschappelijk jaarverslag w ordt geverifieerd door een onafhankelijke derde. Basis: allen (n=209). Besloten ons juist nu meer toe te leggen op duurzaamheid initiatieven ; 20% Duurzaamheid initiatieven of - investeringen gereduceerd of stopgezet; 7% Onze duurzaamheid initiatieven of investeringen ongewijzigd gelaten; 72% Slide 5
Duurzaam ondernemen en de kredietcrisis omdat het past binnen het beleid of binnen een lange termijnstrategie Kunt u toelichten wat de achterliggende redenen zijn om uw duurzaamheidinitiatieven ongemoeid te laten? (meerdere antwoorden mogelijk). Basis: duurzaamheidinitiatieven of -investeringen ongemoeid te gelaten (n=194). Duurzaamheid is integraal onderdeel bedrijfsbeleid 48% Duurzaam ondernemen is voor ons lange termijn strategie 40% Bedrijfsleiding wil vasthouden aan huidige lange termijn strategie 24% Kosten/investeringen in duurzaamheid zijn marginaal op totale bedrijfskosten 22% Duurzaamheid is onlosmakelijk met onze keten verweven 19% We willen onze duurzaamheidsrating vasthouden 10% Overig 5% Slide 6
Duurzaam ondernemen en de kredietcrisis of omdat het (commerciële) voordelen oplevert Kunt u toelichten waarom u zich juist nu meer gaat toeleggen op duurzaamheid? (meerdere antwoorden mogelijk). Basis: meer toeleggen op duurzaamheid. (n=55). Klanten verwachten dit in toenemende mate 56% Levert concurrentievoordeel op 55% Op (middel)lange termijn zal duurzaamheid uitbetalen 51% Duurzame innovaties zijn cruciaal om aan recessie te ontkomen Het stimuleert om onze prestaties te verbeteren 36% 40% Levert kostenbesparing op 35% Wij willen onze duurzaamheidratings laten stijgen 25% Overheden scherpen hun (inkoop)eisen aan 20% Overig 13% Slide 7
Duurzaam ondernemen en de kredietcrisis Een enkeling vermindert aandacht voor duurzaamheid. Kunt u toelichten op welke wijze uw organisatie duurzaamheidinitiatieven heeft verminderd of stopzet? (meerdere antwoorden mogelijk). Basis: duurzaamheidinitiatieven of -investeringen gereduceerd of stopgezet (n=20). Minder inhuren adviseurs 65% Reduceren maatschappelijke sponsoring/giften 55% Uitstellen opleiding en training 35% Reduceren investeringen in milieu- en klimaatmaatregelen 25% Opschorten partnerships 20% Stopzetten of uitstellen van duurzaamheidrapportages 5% Overig 10% Slide 8
Duurzaam ondernemen en de kredietcrisis De overheid moet niet alleen stimuleren, maar ook het goede voorbeeld geven De overheidsprocedures rondom duurzame projecten dienen vereenvoudigd te worden 3,2 6% 61% 32% De overheid moet ten aanzien van duurzaamheid een leidersrol op zich nemen (new green deal) 3,2 9% 63% 28% Er moeten meer garanties en stimuleringspremies voor energiebesparing in de woningbouw komen 3,1 9% 67% 23% Het kabinet moet een kredietgarantieregeling voor investeringen in duurzame energie naar Duits voorbeeld invoeren 3,0 14% 66% 19% Het kabinet moet een Groen BTW tarief van 6% voor milieuvriendelijke goederen en diensten invoeren 3,0 16% 57% 24% Het kabinet steekt te weinig geld in maatregelen die de economie duurzamer maken 2,9 20% 65% 13% Zeer mee oneens Mee oneens Mee eens Zeer mee eens Slide 9
Duurzaam ondernemen en de kredietcrisis maar blijft volgens velen in gebreke Juist nu moeten niet-financiële resultaten een grotere rol spelen bij beloningen van de top 2,9 26% 52% 20% De crisis heeft negatieve effecten op de financiering van duurzame (energie-) projecten 2,8 21% 70% 8% Aandeelhouders zullen minder aandacht vragen voor duurzaamheid dan voor de recessie 2,7 32% 59% 6% Beleggers zullen duurzame bedrijven nu écht gaan belonen 2,4 56% 38% Door de recessie gaan groene plannen van ondernemingen massaal de prullenbak in 2,3 63% 32% De 2 miljard euro die het kabinet extra investeert in windmolens op zee is voldoende 2,3 9% 58% 30% Het recente crisispakket van het kabinet straalt duurzame ambitie uit 2,1 9% 70% 21% Zeer mee oneens Mee oneens Mee eens Zeer mee eens Slide 10
Duurzaam ondernemen en de kredietcrisis Ook de EU zou meer kunnen doen De Europese Unie moet meer doen om duurzaam ondernemerschap te bevorderen 3,1 5% 77% 18% De Europese Unie staat te ver af van ondernemers op het gebied van duurzaam ondernemen 3,0 14% 74% 12% Met het recente stimuleringsbeleid streeft de VS de Europese Unie voorbij op het gebied van duurzaamheid 2,4 61% 35% De Europese Unie speelt wereldwijd een belangrijke rol op het gebied van duurzaam ondernemerschap 2,4 61% 33% 4% Duurzaamheid speelt een belangrijk rol bij de aankomende Europese verkiezingen 2,3 6% 61% 31% Nederland loopt in Europa voorop met duurzame stimuleringsmaatregelen 2,1 11% 68% 19% Zeer mee oneens Mee oneens Mee eens Zeer mee eens Slide 11
Sectie 3 Achtergrond Duurzaamheid en de kredietcrisis Duurzaam ondernemen en de interne organisatie Duurzaam ondernemen in de maatschappij Bijlagen
Duurzaam ondernemen en de interne organisatie De druk om meer aandacht te besteden aan CR is terug op het niveau van een jaar geleden Voelt u druk om meer aandacht aan Corporate Responsibility te besteden binnen uw eigen organisatie? Basis: allen (n=209). 6% Meting feb 2009 Voelt u druk om meer aandacht aan Corporate Responsibility te besteden binnen uw eigen organisatie? Basis: allen (n=233). Meting okt 2008 45% 49% Ja 48% 50% Ja Nee Nee Weet niet Weet niet / geen antwoord Voelt u druk om meer aandacht aan Corporate Responsibility te besteden binnen uw eigen organisatie? Basis: allen (n=229). Voelt u druk om meer aandacht aan Corporate Responsibility te besteden binnen uw eigen organisatie? Basis: allen (n=165). 6% Meting 3% Ja 31% 63% Ja Nee 39% 58% Nee Weet niet Weet niet Meting jun 2008 Slide 13
Duurzaam ondernemen en de interne organisatie deze druk komt vooral van binnenuit (directie en werknemers) Komt deze druk vanuit (meerdere antwoorden mogelijk). Basis: voelt druk om meer aandacht te besteden aan CR binnen de organisatie (n=145). Directie 57% Werknemers 42% Afnemers Overheid 37% 36% Consumenten 24% Aandeelhouders 20% NGO Leveranciers 8% 8% Anders 14% Slide 14
Duurzaam ondernemen en de interne organisatie maar nog steeds vanuit een defensieve motivatie W elke rol spelen de volgende doelstellingen m.b.t. CR binnen uw organisatie? Basis: allen (n=209). 1/2 Imago/reputatieversterking 7% 86% 6% Voldoen aan wet- en regelgeving 10% 86% 4% Continuïteit waarborgen 17% 76% 6% Kostenbesparing 19% 75% 7%,Behoud van klanten marktaandeel 19% 74% 7% Voorbeeldfunctie vervullen binnen onze eigen sector 22% 72% 6% Betere concurrentiepositie verkrijgen 22% 69% Geen rol Wel een rol Weet niet 9% Slide 15
Duurzaam ondernemen en de interne organisatie en minder vanuit een intrinsieke motivatie W elke rol spelen de volgende doelstellingen m.b.t. CR binnen uw organisatie? Basis: allen (n=209). 2/2 Is uitgangspunt voor bedrijfsstrategie 19% 69% 13% Behouden en aantrekken van personeel 31% 62% 7% Beperken financieel risico 30% 62% 8% Markt creëren voor nieuwe diensten/producten 31% 56% 13% Vooruitlopen op wet- en regelgeving 34% 55% 11% Risicobeperking in de keten 32% 54% 14% Voorbeeldfunctie vervullen buiten de eigen sector 35% 53% 12% Veilig stellen van beschikbaarheid grondstoffen 52% 35% 13% Geen rol Wel een rol Weet niet Slide 16
Sectie 4 Achtergrond Duurzaamheid en de kredietcrisis Duurzaam ondernemen en de interne organisatie Duurzaam ondernemen in de maatschappij Bijlagen
Duurzaam ondernemen in de maatschappij Maatschappelijke betrokkenheid verdrongen van de eerste plaats als relevant CR-thema. Welke Corporate Responsibility-thema's zijn met name relevant voor uw organisatie? Meerdere antwoorden mogelijk. Basis: allen (n= 269). Energieverbruik Maatschappelijke betrokkenheid Arbeidsomstandigheden Ethiek en integriteit Afval en recycling van grondstoffen Ketenverantwoordelijkheid en duurzaam inkopen Klimaatneutrale bedrijfsvoering Arbeidsparticipatie en diversiteit Klimaatverandering Donatie, sponsoring Luchtkwaliteit en lokale milieueffecten Cradle to cradle Mensenrechten Waterschaarste 37% 34% 34% 32% 28% 26% 21% 18% 13% 60% 58% 57% 73% 78% Slide 18
Duurzaam ondernemen in de maatschappij en in rangordening zijn energieverbruik en ethiek en integriteit het meest van belang voor de organisatie Kunt u deze relevante onderwerpen in volgorde van belang zetten (1-14). Basis: allen (n=264) minder belang meer belang Energieverbruik Ethiek en integriteit Maatschappelijke betrokkenheid Arbeidsomstandigheden Afval en recycling van grondstoffen Klimaatverandering Ketenverantwoordelijkheid en duurzaam inkopen Luchtkwaliteit en lokale milieueffecten Arbeidsparticipatie en diversiteit Cradle to cradle Klimaatneutrale bedrijfsvoering 10,9 10,7 10,6 10,2 10,0 9,7 9,5 9,4 9,3 9,2 9,1 Donatie, sponsoring Mensenrechten Waterschaarste 7,9 7,7 8,0 Slide 19
Duurzaam ondernemen in de maatschappij Helft bedrijven heeft initiatief genomen om maatschappelijke/ sociale initiatieven op te zetten en duurzaam in te kopen W elke Corporate Responsibility-initiatieven heeft uw organisatie genomen? Meerdere antwoorden mogelijk. Basis: allen (n=269). 1/2 Programma voor maatschappelijke betrokkenheid opgesteld (sponsoring, vrijwilligerswerk etc) Duurzaam inkopen initiatieven genomen 50% 53% 50% 47% Verantwoordelijkheden vastgelegd 56% 44% Sociale initiatieven opgezet (aandacht voor mensenrechten, arbeidsomstandigheden) Recycling programma opgezet 63% 63% 37% 37% Milieumanagement systeem ingericht niet 68% wel 32% Slide 20
Duurzaam ondernemen in de maatschappij maar een kleinere groep zoekt verder dan de eigen organisatie Welke Corporate Responsibility-initiatieven heeft uw organisatie genomen? Meerdere antwoorden mogelijk. Basis: allen (n=238). Aangesloten bij internationale cr-initiatieven (zoals UN Global Compact, Milienium Development goals, 75% 25% Carbon disclosure project) 2/2 Partnership met maatschappelijke organisatie opgezet 78% 22% Actieve stakeholderdialoog opgezet 81% 19% Aangesloten bij internationale corporate responsibility-initiatieven 83% 17% Anders 96% 4% niet wel Slide 21
Duurzaam ondernemen in de maatschappij Vooral aandeelhouders, maar ook het bedrijfsleven zelf moeten meer het voortouw nemen Welke partijen spelen een voortrekkersrol m.b.t. corporate responsibility? (meerdere antwoorden mogelijk). Basis: allen (n=269). Overheid 66% Welke partijen zouden hierbij een voortrekkersrol moeten spelen volgens u? (meerdere antwoorden mogelijk). Basis: allen (n=269). Overheid 82% Bedrijfsleven 49% Bedrijfsleven 61% Consumenten/Consumentenorganisaties 35% Aandeelhouders 44% Wetenschap 33% Consumenten/Consumentenorganisaties 43% NGOs 25% Medewerkers/OR 37% Medewerkers/OR 24% Wetenschap 33% Aandeelhouders 18% NGOs 25% Vakbond 14% Vakbond 16% Anders 3% Anders 2% Slide 22
Sectie 5 Achtergrond Duurzaamheid en de kredietcrisis Duurzaam ondernemen en de interne organisatie Duurzaam ondernemen in de maatschappij Bijlagen
Steekproef Branche In welke branche bent u werkzaam? Basis: allen (n=269) Financiële dienstverlening Zakelijke dienstverlening Overheid Industrie Gezondheidszorg/welzijn Bouwnijverheid Groothandel/tussenhandel Nutsbedrijven (o.a. energiebedrijven, postbedrijven) Onderwijs/onderzoek Anders 20% 14% 13% 12% 8% 6% 4% 3% 2% 9% Slide 24
Steekproef Functie Wat is uw functie? Basis: allen (n=269) Directeur Bestuurder Manager Internal Auditor/Compliance Manager Juridisch/Financieel Mgr/Mdw consultant (Sr) beleidsmedewerker Mgr CR Operational Mgr Communicatie/Marketing Mgr Hr/P&O Mgr Medewerker Corporate Responsibility Inkoper Anders 13% 13% 9% 9% 8% 2% 5% 4% 2% 2% 1% 1% 3% 24% Slide 25
Steekproef Omvang Hoeveel werknemers (vast dienstverband) telt uw bedrijf/organisatie in Nederland? Basis: allen (n=269) Onder 250 38% 250 999 28% 1.000 5.000 23% 5.000 10.000 Boven 10.000 4% 7% Slide 26
Resultaten van eerdere metingen op www.pwc.nl/barometers 2008. All rights reserved. refers to the network of member firms of International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of LLP (US).