1
BESTUUR INHOUD 2011 Frits Jans Voorzitter Eli Draaisma Secretaris Heinz Geurts Penningmeester Rita Brinkhuis Bestuurslid Sijbe Dijkstra Bestuurslid Ingrid Gorter Bestuurslid Inhoudsopgave pagina 2 Voorwoord pagina 3 Van de secretaris pagina 4 Activiteitenplan 2011 pagina 5-6 Raad van Advies pagina 7 Knelpunten OR pagina 8 Website pagina 9 Moed en Vertrouwen pagina 10 Financieel Balans pagina 11 Resultaten pagina 12 Toelichting pagina 13 Begroting pagina 14 Missie pagina 15 2
Voorwoord De relatie tussen de ondernemingsraad en de overlegpartner is cruciaal voor de invloed en macht van de ondernemingsraad. Ook de relatie tussen medezeggenschap en de raad van commissarissen en/of de raad van toezicht wordt steeds belangrijker, ook het onderhouden van goede relaties met de vakorganisaties is noodzakelijk. Maar dat is dan ook tevens een uitdaging voor de medezeggenschap. De uitdaging is de toegevoegde waarde van het bestuurlijk krachtenveld. Raden van toezicht, directies, commissarissen, vakbonden en stakeholders zullen zich meer en meer moeten inleven in de medezeggenschap. Een vroegtijdige betrokkenheid bij het proces is noodzakelijk voor alle partijen. Benutten van alle mogelijkheden die er zijn, aandacht voor cultuur en relaties, ook leren omgaan met de verschillende rollen. Durf na te denken over representativiteit en professionalisering van de medezeggenschap. Maak de meerwaarde van medezeggenschap zichtbaar door doelen en resultaten te formuleren en dit regelmatig te evalueren. Bevorder de kwaliteit van de ondernemingsraad door scholing op diverse gebieden en zie dit ook als investering in de onderneming. De medezeggenschap mag ook van de huidige bestuurders verwachten dat ze snel kunnen beslissen, een open mind hebben en goed kunnen luisteren. Met name jongeren maken keuzes die geleid worden door het moment en de eigen voorkeur. Zij vormen binnenkort de kern van de maatschappij. Zij staan open voor nieuwe dingen, analyseren en beslissen. Ik wens uw medezeggenschap veel succes. Frits Jans voorzitter. 3
Van de secretaris NEDERLANDSE VERENIGING VOOR MEDEZEGGENSCHAP Als vrijwilliger in de functie secretaris heb je een druk bestaan. Uitnodigingen versturen, afspraken maken, agenda s bijhouden, vergaderingen bijwonen, notuleren, verslagen maken, columns schrijven, nieuwsbrieven maken, website onderhouden, contacten leggen en onderhouden met collegae medezeggenschappers, congressen en symposia bezoeken, etc. Ondanks dat het veel werk is doe je het met plezier omdat je in hart en nieren begaan bent met medezeggenschap en alles daarom heen. Zo ook is het maken van een jaarverslag ieder jaar weer een klus. Maar wanneer iedereen zijn steentje bijdraagt en het exemplaar weer gereed is voor de Algemene ledenvergadering van de NVMedezeggenschap, geeft dat een voldaan gevoel. Het was een druk jaar voor de vereniging; het dagelijks bestuur kwam acht maal bijeen ter voorbereiding van bestuursvergaderingen. Het bestuur heeft zeven maal een vergadering gehouden en daarnaast is er vier maal een combivergadering geweest met de Raad van Advies, waarvan de laatste tevens met de leden van het Comité van Aanbeveling. Als rode draad was er natuurlijk de opheffing van het GBIO per 1 januari 2013 en de SER die de medezeggenschap in haar takenpakket meekrijgt. Lobbywerk heeft veel tijd in beslag genomen en loopt nog steeds. De NVMedezeggenschap wil dat er door de politiek meer met de medezeggenschap wordt gesproken dan over de medezeggenschap. De website is aangepast en gebruiksvriendelijker gemaakt en de vereniging mag zich verheugen op een goed gebruik van de website. Bijna 200.000 unieke bezoekers in ruim twee jaar tijd, daar zijn we best trots op. Uiteraard komen de meeste bezoekers uit Nederland, maar we constateren ook dat er veel belangstelling is uit andere Europese landen. Gemiddeld zijn er 42 download pagina s per dag. Voor de logosponsors moet dit een goed gevoel geven en wij zijn ze dankbaar dat zij de vereniging op deze wijze ondersteunen. Wetende dat een website regelmatig moet worden bijgestuurd vragen wij uw hulp om ons aan te geven welke verbeteringen u nodig acht, zodat u prettig met de website kunt werken. Er is gezocht naar een oplossing of een handvat om angst weg te nemen bij OR-en en individuele OR-leden om hen op deze wijze te ondersteunen in hun medezeggenschapwerk. Wij hebben een aanzet gegeven tot een wetenschappelijk onderzoek op dit gebied. Met als partners CNV vakmensen en ITS het onderzoekcentrum van de Radboud Universiteit in Nijmegen. In het jaar 2012 zal dit onderzoek plaatsvinden onder de titel MOED en VERTROUWEN en via werkconferenties, mailings en nieuwsbrieven zult u op de hoogte worden gehouden van de ontwikkeling. Als we de vinger kunnen leggen op de zere plek en kunnen aangeven waarom er angst heerst bij de medezeggenschappers kunnen we handvatten maken om OR-en, OR-leden, directies en raden van toezicht te ondersteunen. Hierdoor zal de kwaliteit toenemen van het individu, de totale OR en ook het bedrijf profiteert ervan. Daarnaast biedt het kansen om medewerkers enthousiast te maken voor kandidaatstelling voor een OR. Het jaar 2012 krijgt weer gestalte en zal ook voor de vereniging een werkjaar zijn. Naast het project Moed en Vertrouwen is in de laatste combivergadering met Raad van Advies en Comité van Aanbeveling besloten een werkgroep in te stellen die gaat adviseren hoe competenties binnen de medezeggenschap hun intrede kunnen doen zonder iemand uit te sluiten van deelname aan de medezeggenschap. Wordt vervolgd. Eli Draaisma secretaris. 4
Activiteitenplan 2011 NEDERLANDSE VERENIGING VOOR MEDEZEGGENSCHAP Het activiteitenplan 2011 is onderdeel van het lange termijn beleidsplan van de vereniging. De behaalde en niet behaalde resultaten kunnen we als volgt vaststellen: Themadagen In eerste instantie waren er twee themadagen vastgesteld door het bestuur, te weten: Raamwerk CAO en Het Nieuwe Werken. Door het gigantische aanbod van allerlei medezeggenschapsorganen, waardoor de aanmeldingen beneden peil bleven voor de vereniging, heeft het bestuur het besluit genomen om af te zien van het organiseren van deze dagen voor 2011. Wel heeft de vereniging nog getracht een dag te combineren met andere partijen, maar daar was de voorbereiding te ver gevorderd om aan te sluiten. Wel is er tijdens de ALV 2011 een thema behandeld door Albert van Driel, voorzitter van de Raad van Advies van de vereniging, over het onderwerp OR opleiding zonder GBIO subsidie. Toekomst medezeggenschap Door als volwaardig partner aan te sluiten bij de Nederlands centrum sociale innovatie (NCSI) en hierdoor ook een plaats hebben binnen het platform innovatie medezeggenschap (PIM), zijn we als bestuur steeds bezig om ontwikkelingen op gebied van medezeggenschap op de voet te volgen. Een van de speerpunten was de verduidelijking van artikel 24 van de WOR. Begin dit jaar(2012) wordt het middels een persbijeenkomst aangeboden aan de voorzitter van de SER. Ook de ontwikkeling van het afschaffen van het GBIO heeft de nodige aandacht. De aandacht hieraan, nu en in de toekomst, zal continu zijn voor het bestuur. SER Speerpunt voor 2011 waren twee zaken; PVT een betere positie geven binnen de WOR en trachten een zetel te verwerven voor de medezeggenschap binnen de SER. De minister is niet van plan om de WOR aan te passen inzake PVT. Hierdoor hebben we contacten gelegd met partijen die veel met PVT te maken hebben. Onder andere met het FCB, organisatie voor dienstverlening, jeugdzorg en kinderopvang. Met de gegevens van deze partijen en het PIM zullen we blijven strijden voor een betere wetgeving voor PVT. Samen met het Multi Nationale Ondernemingsradenoverleg (MNO ) willen we een zetel verwerven voor de medezeggenschap binnen de nieuw te vormen commissie medezeggenschap van de SER. Veelvuldig lobbywerk is door het bestuur ter hand genomen en de laatste berichten van de voorbereidingscommissie van de SER geven hoopvolle signalen af. De Minister van SzW, Henk Kamp, is aangeschreven hoe de vereniging denkt over de afschaf van het GBIO en ook alle Tweede Kamerleden hebben een afschrift van de brief ontvangen. De vaste commissie van SzW heeft de minister verzocht zijn standpunt hierover kenbaar te maken. GBIO Belangrijk punt voor de vereniging was en is de certificering van de opleidingsinstituten en opleiders op het gebied van medezeggenschap. De minister heeft in een brief aan de Tweede Kamer aangegeven dat hij dit niet wil regelen en overlaat aan de markt. Wij kunnen ons hier niet mee verenigen. Wij zijn nog steeds van mening dat certificering en controle hierop noodzakelijk is om de kwaliteit van de medezeggenschap de gestalte te geven die het nodig heeft. Wij zullen dan ook onze mening wederom neerleggen bij de SER, zo nodig met overige medezeggenschap organisaties. 5
Betrokkenheid medezeggenschap Op vele manieren heeft de vereniging getracht de achterban meer te betrekken bij het verenigingsgebeuren. Helaas heeft het bestuur vast moeten stellen dat, gelijk bij veel andere verenigingen, bij de leden het animo sterk gedaald is om daadwerkelijk aanwezig te zijn bij activiteiten, werkgroepen, etc. Wel verheugend zijn de contacten via de mail, die veelvuldig plaats vinden. Dit geeft ons aan dat er betrokkenheid is van de achterban. Wij zijn op zoek naar meer mogelijkheden op dit gebied, zoals het werken met de nieuwe media Twitter, Hyves en Facebook. Dit omdat contacten met de achterban door het bestuur als noodzaak ervaren worden. Raam CAO s Dit onderwerp is opgepakt met de Raad van Advies en de bedoeling van het bestuur is om onze leden en de medezeggenschap in zijn algemeen een soort checklist aan te reiken als ze met dit onderwerp te maken krijgen. Twee leden van de Raad van Advies hebben dit in conceptvorm klaar. PR De website is onder handen genomen en gebruiksvriendelijker gemaakt. Wetende dat een website steeds onderhavig is aan onderhoud, zijn we tevreden over het gebruik. Gemiddeld 8.000 unieke bezoekers per maand. Ook zijn we blij met het logo sponsoraanbod waarvan er enkele een meerjarencontract hebben afgesloten. De column en de nieuwsbrief worden erg goed gewaardeerd. De vele positieve reacties zien de schrijvers als een compliment voor hun werk. Het artikel over pensioenen kreeg in 2011 de meeste waardering. Er is door de NVMedezeggenschap meegewerkt aan het Boek Dromen en Visies over Medezeggenschap, een uitgave van Kluwer onder redactie van Gerben Bruinsma. Onze voorzitter heeft hierin drie pagina s geschreven, naast nog 16 andere vooraanstaande medezeggenschappers. Voor de vereniging een uitstekende naamsbekendheid. De werving van nieuwe leden en donateurs blijft in deze tijd een moeilijke zaak. Veel ondernemingsraden volgen het bedrijfsbeleid van bezuinigen en stellen daarom een lidmaatschap uit. Gelukkig blijft ons ledenaantal, donateurs en sponsors vrij stabiel. Vergeet hierbij niet, dat alle leden samen meer dan een miljoen medewerkers vertegenwoordigen. Het nieuwe informatieboekje van de vereniging is gereed en veelvuldig verspreid op diverse medezeggenschapsbijeenkomsten. Ook het jaarverslag van 2010 is verstuurd. 6
De Raad van Advies in 2011 NEDERLANDSE VERENIGING VOOR MEDEZEGGENSCHAP De Raad heeft in 2011 vier maal vergaderd, en wel op 28 januari, 12 april, 21 juni en 6 december. De belangrijkste inhoudelijke onderwerpen waar de Raad zich mee bezig heeft gehouden in 2011 waren; De presentatie van de NVMedezeggenschap naar buiten. - Het bespreken en uitwisselen onderling en met het bestuur van ontwikkelingen in het werkveld van de medezeggenschap. - In de laatste bijeenkomst van 2011 heeft Rienk Goodijk een presentatie over de toekomst van de medezeggenschap gegeven. Een werkgroep zal de visie van de NVMedezeggenschap gaan verwoorden. Daar zullen Albert van Driel en Renie Rieffe vanuit de Raad van Advies in plaatsnemen. - De veranderende positie van het GBIO; Albert van Driel heeft op de themamiddag bij de ALV een presentatie gegeven over het thema: OR scholing zonder GBIO. De vereniging heeft naar aanleiding daarvan een brief naar de SER gestuurd met haar standpunt. - Het nadenken over en meewerken aan een projectplan voor een onderzoek naar de mogelijkheden van verdere ontwikkeling van medezeggenschap in ondernemingen via menselijke factoren. Hierbij heeft Harry van den Tillaart een belangrijke stimulerende rol gespeeld. Dit onderzoek heet Moed en vertrouwen. Het wordt samen met het ITS in Nijmegen en CNV vakmensen opgezet. Ineke van Oostveen heeft gezorgd voor de samenwerking met CNV vakmensen. Het projectplan is door het ministerie van SZW goedgekeurd en de uitvoering van het onderzoek is in 2012. - Op het einde van het jaar heeft de Raad twee nieuwe leden voor de Raad van Advies voorgedragen voor benoeming bij het bestuur, Mark Capel en Jos Everaers. De samenstelling van de Raad van Advies is in 2011 niet veranderd. De Raad van Advies bestaat op dit moment uit vijf leden, Harry van den Tillaart (onderzoeker bij het ITS te Nijmegen); Wiebe Looijenga (trainer/adviseur bij Odyssee); Ineke Oostveen-Roepers (beleidsmedewerker medezeggenschap bij CNV vakmensen); Albert van Driel (parttime zelfstandig adviseur) en Renie Rieffe (Buro Baat). Vanwege zware ziekte van zijn vrouw heeft Wiebe afgelopen jaar beperkt deelgenomen aan de vergaderingen. Wij wensen hem en zijn vrouw nogmaals veel sterkte toe. Het contact en de afstemming met het bestuur is in 2011 goed verlopen. Namens de vereniging heeft Albert van Driel in 2011 in de klankbordgroep gezeten ter begeleiding van het onderzoek door ITS en FNV Bouw naar verbeteringsmogelijkheden voor de medezeggenschap in de bouwnijverheid. Tenslotte willen we Ineke van Oostveen bedanken voor het regelen van de mogelijkheden voor vergaderen bij CNV vakmensen en het gebruiken van een broodje daarbij. De vooruitzichten voor 2012 zijn dat de Raad van Advies tijd en aandacht zal besteden aan haar samenstelling, het onderzoek Moed en vertrouwen, het helpen vaststellen en uitdragen van de kantelpunten van belang voor nieuwe medezeggenschap en aandacht voor de gevolgen van de opheffing van het GBIO. Albert van Driel Voorzitter RvA 7
Knelpunten in medezeggenschap NEDERLANDSE VERENIGING VOOR MEDEZEGGENSCHAP Aansluiting Animo, imago Representativiteit Kwaliteit Onderbenutting Isolement Nieuwe vormen van medezeggenschap? Regiefunctie centrale MZ (het managen van de betrokkenheid) Versterking strategische positie ( het strategisch spel leren spelen ) Projectmanagement (het mobiliseren van de juiste mensen/kennis op de juiste plaats) Participatie van onderop Integratie MZ in de bedrijfsvoering In december 2011 heeft het bestuur samen met de Raad van Advies en het Comité van Aanbeveling nieuwe vormen van medezeggenschap en competenties besproken. Met deze onderwerpen gaat een werkgroep aan de slag en zal het bestuur adviseren hoe om te gaan met competenties en nieuwe vormen van medezeggenschap, onder de titel: SAMEN VOOR EEN BETERE OR. 8
Logo sponsors Een vereniging heeft als financieel draagvlak nodig; contributies, donaties en sponsors. Onze vereniging mag zich verheugen in een gerespecteerd aantal bedrijven en organisaties die de vereniging een warm hart toedragen. Zij dragen bij aan de continuïteit van de vereniging door hun logo sponsoring op onze website. 9
MOED en VERTROUWEN Project voor verbetering van de medezeggenschap en arbeidsverhoudingen De menselijk handelen en menselijke factoren staan centraal in een gezamenlijk project van de Nederlandse Vereniging voor Medezeggenschap, CNV vakmensen en ITS, Radboud Universiteit Nijmegen. Het project beoogt de medezeggenschapscultuur en de arbeidsverhoudingen te verbeteren in organisaties met een ondernemingsraad. Naast de eigen bijdrage van de drie organisaties wordt het project mede mogelijk gemaakt door een subsidie op basis van de subsidieregeling verbetering arbeidsverhoudingen van het ministerie van SZW. Menselijke factoren Meestal wordt gekeken naar structuren, regelingen en processen als het gaat om het functioneren van de medezeggenschap of de OR. Vaak moet de conclusie zijn, dat het uiteindelijk de mensen zijn die maken of de medezeggenschap werkt en resultaat heeft. In dit project wordt daarom de focus direct gelegd bij die menselijke factoren. De titel van dit project geeft het al aan; participatie van medewerkers kan slagen als er moed en vertrouwen is. Moed om eerlijk je mening te geven en vertrouwen dat dit niet ten nadele van jezelf en de organisatie werkt. Bij menselijke factoren gaat het om de opstelling, opvattingen en de competenties van de verschillende actoren in de medezeggenschap; de OR-leden, maar ook de bestuurder, het management en de staf. Maar even goed gaat het om de mensen in de uitvoering in de kantoren, in de werkplaatsen en op de bouw. Menselijke factoren spelen niet alleen bij het individu een rol, maar ook op team-, afdelings- en ondernemingsniveau bij het werkklimaat en in de bedrijfscultuur. Het Project De looptijd van het project is 2012. In dat jaar wordt onderzoek gedaan; er worden casestudies uitgevoerd in 6 tot 8 bedrijven en instellingen. De vraag is hoe de menselijke factoren spelen in de medezeggenschap, maar vooral hoe kun je er gebruik van maken ter verbetering? Vervolgens wordt er een enquête gehouden onder een grote groep bedrijven en instellingen. Naast onderzoek is ook communicatie een belangrijk onderdeel van het project. Er worden werkconferenties gehouden en platformbijeenkomsten, waarin het thema aan de orde komt en de onderzoeksresultaten worden besproken. Ook in nieuwsberichten en op de websites wordt aandacht aan het project geschonken. Expertgroep Het project kent een Expertgroep met leden van buiten de drie projectpartners. De Expertgroep zal op gezette tijden 'sparren' met het projectteam over de inhoud en opzet van het project en feedback geven op de plannen en resultaten. Projectteam Het uitvoerend projectteam bestaat uit Jan Heijink, projectleider en senioronderzoeker van het ITS, Ineke van Oostveen van CNV Vakmensen en Albert van Driel vanuit de NVMedezeggenschap. Jan Heijink j.heijink@its.ru.nl Een gezamenlijk project van: 10
FINANCIEEL BALANS 2010 2011 2010 2011 ABN 599 453 386 RESERVE 14000 14000 ABN780 186 336 KAPITAAL 11195 11195 ABN751 21099 18500 CREDITEUREN 1651 DEBITEUREN 3230 2490 RESULTAAT -2105 KANTOORAPP 1878 1378 26846 23090 26846 23090 11
RESULTATEN RESULTATENREKENING 2011 Ontvangsten Begroting Uitgaven Begroting Ledenbijdrage 9656 11500 Vrijwilligersbijdrage 1620 2000 Internetlink 2263 1000 Reis en vergaderkosten 3572 2000 Sponsoren 300 0 Internetkosten 1137 1000 Steunleden 400 0 Overige bestuurskosten 1775 600 POM Leden 1250 1000 Drukwerk/werving/porti 1041 1400 Rente 362 600 ALV Kosten 999 4500 ALV Dagen 3750 Administratiekosten 300 500 Telefoonkosten 700 700 Abonnementen/Verzekering 842 275 Afschrijving 500 500 Buro Baat 3817 4000 Diversen 33 700 Bankkosten 40 14231 17850 16336 18215 12
TOELICHTING ONTVANGSTEN Ledenbijdrage In 2011 hebben diverse leden om moverende redenen hun lidmaatschap opgezegd. Het debiteurensaldo wordt hierdoor verminderd met 1015.- ivm oninbaar. Over 2011 zijn er tevens nog vorderingen op debiteuren. De ledenbijdrage is uitgesplitst in diverse onderdelen. Themadagen zijn er niet geweest in 2011 waardoor er ook geen inkomsten zijn gegenereerd. BEGROTING 2011 17850.- REALISATIE 2011 14231.- UITGAVEN Reis en vergaderkosten zijn behoorlijk hoger dan begroot. Bestuur is naar veel bijeenkomsten van derden geweest, in overeenstemming met het activiteitenplan. Door projecten zijn er meer vergaderingen geweest, denk hierbij aan project Moed en vertrouwen, opheffing GBIO, Kabinetsbesluit hierover, Platform innovatie medezeggenschap, Raad van Advies, etc. Abonnementen zijn gestegen en zullen in 2012 worden afgebouwd. BEGROTING 2011 18215.- REALISATIE 2011 16336.- In 2012 zal de financiële administratie, evenals de ledenadministratie volgens een nieuw programma worden opgezet, waardoor er een betere grip op debiteuren mogelijk zal zijn. 13
BEGROTING 2012 begroot resultaat begroot resultaat Inkomsten 2012 2011 Uitgaven 2012 2011 Ledenbijdrage 9800 9656 Reis en vergaderkosten 2000 3572 Internetlink 2000 2263 Projectkosten 1500 0 Sponsoren 300 300 Internetkosten 1100 1137 Steunleden 400 400 ALV kosten 1500 999 POM Leden 1250 1250 Telefoonkosten 650 700 Rente 300 362 Buro Baat 2000 3817 Themadag 400 0 Abon/Verzekering 350 842 Bankkosten 50 Afschrijving 500 500 Vrijwilligersbijdrage 3500 1620 Overige bestuurskosten 1500 1775 Drukwerk 1041 Diversen 33 Administratiekosten 300 14450 14231 14650 16336 14
De Missie Invloed uitoefenen op de positie en het functioneren van de Medezeggenschap in Nederland. De NVMedezeggenschap is een communicatiekanaal voor een eigen geluid van medezeggenschappers vooral richting politiek, vakbeweging en werkgeversorganisaties. De NVMedezeggenschap doet dit door een brugfunctie te vervullen tussen de praktijk van de medezeggenschap en daar waar besluitvorming er over plaatsvindt. De NVMedezeggenschap is sector overstijgend en daarmee algemeen vertegenwoordigend en ondersteunend op het terrein van medezeggenschap. Samenstelling jaarverslag 2011 NVMedezeggenschap PR commissie Wilt u reageren op het jaarverslag? Mail naar: info@nvmedezeggenschap.eu Website: www.nvmedezeggenschap.eu Telefoon: (06) 511 84 192 15