Onderwerp Wijziging Modulaire Gemeenschappelijke Regeling (MGR) en GR WNO (Breed)

Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel Fatale termijn: besluitvorming vóór: Onderwerp Wijziging Modulaire Gemeenschappelijke Regeling (MGR) en GR WNO (Breed) Programma Economie & Werk Portefeuillehouder H. Bruls, T. Tankir Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d. 12 mei 2015 Samenvatting De gemeenten in de regio Rijk van Nijmegen werken op vele domeinen intensief samen. Om voor een aantal taken een regionaal platform voor samenwerking op te zetten, is in 2014 de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling (MGR) vastgesteld. Middels dit voorstel wijzigen we een aantal bepalingen in de MGR en in de gemeenschappelijke regeling van SW-bedrijf Breed. Deze wijzigingen houden verband met de integratie van Breed in de MGR, toevoeging van de ICTmodule, het creëren van de mogelijkheid om in de toekomst eventueel ook modules buiten het sociaal domein in te voegen en aanpassing van enkele artikelen die door wijziging in begrotingssystematiek, regievoering arbeidsmatige dagbesteding en gemeentelijke herindeling noodzakelijk zijn. Voorstel om te besluiten 1. De wijzigingen van de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling (MGR) vast te stellen per 1 januari 2016. Het gaat daarbij om de volgende wijzigingen: a. De taken en bevoegdheden van de MGR worden aangevuld met taken en bevoegdheden op het gebied van de Wet sociale werkvoorziening. b. Het ICT-bedrijf wordt toegevoegd aan de MGR. c. We passen de considerans aan om, vooruitlopend op eventuele toekomstige besluitvorming over nieuwe modules, in elk geval vast de mogelijkheid te bieden om ook taken buiten het sociaal domein onder te brengen in de MGR. d. De regievoering over de arbeidsmatige dagbesteding wordt toegevoegd aan het Werkbedrijf binnen de MGR. e. De bevoegdheid om een verordening over de tegenprestatie vast te stellen, wordt verwijderd uit de MGR. f. De consequenties van de herindeling van Millingen aan de Rijn, Ubbergen en Groesbeek worden verwerkt in de MGR. g. De begrotingscyclus van de MGR wordt aangepast, in verband met de aanpassing van de Wet gemeenschappelijke regelingen. h. De begrotingssystematiek van de MGR wordt aangepast, om te komen tot een modulaire opzet van de begroting. Opgesteld door, telefoonnummer, e-mail Martine van Minnen, 0628784743, m.van.minnen@nijmegen.nl

1 i. Uit de regeling wordt verwijderd dat de secretaris van de MGR tevens de directeur is. j. We beleggen de afhandeling van klachten van de MGR in tweede instantie bij de regionale Ombudsman, in plaats van bij de Nationale Ombudsman. 2. De wijzigingen van de Gemeenschappelijke Regeling Werkvoorzieningsschap Nijmegen en Omgeving (Breed), die verband houden met het besluit om de taken en bevoegdheden betreffende de Wet sociale werkvoorziening aan de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling toe te voegen, per 1 januari 2016 vast te stellen.

Aan de Raad van de gemeente Nijmegen 1 Inleiding De gemeenten in de regio Rijk van Nijmegen werken op vele domeinen intensief samen. Om voor een aantal taken een regionaal platform voor samenwerking op te zetten, is per 1 juli 2014 de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling (MGR) opgericht. Deze MGR is door uw raden met grote meerderheid of unaniem vastgesteld en in één gemeente (Wijchen) geamendeerd. Naar aanleiding van deze besluitvorming en een daarop volgend bestuurlijk overleg, hebben de colleges u een side-letter aangeboden, waarin aanvullende afspraken zijn opgenomen die behoren bij de regeling MGR. In deze side-letter is aangegeven dat over drie onderwerpen afspraken worden gemaakt: beleid, uittreding en stemverhouding. Ten aanzien beleid, geldt dat in de side letter is toegelicht dat verwijzingen naar beleid in de tekst van de MGR zien op uitvoeringsbeleid. Over activiteiten die de MGR uitvoert op basis van de som der delen (dienstverleningsovereenkomsten) of over bijvoorbeeld personeelsbeleid. De MGR beslist bijvoorbeeld niet zelf welke doelgroepen ze wel of niet van dienstverlening voorziet. In het koersdocument In een goede relatie geef je elkaar de ruimte wordt dit het duidelijkst verwoord door te stellen dat de gemeenteraden gaan over de watvraag (wat gaat de MGR doen) en dat de MGR zelf gaat over de hoe-vraag (hoe gaan we dat doen). Over de uittredingsregeling is afgesproken dat deze wordt vastgesteld door het AB en dat vooraf overleg plaatsvindt met de agendacommissie. Op 13 april jongstleden bent u door het DB van de MGR geïnformeerd dat dit overleg heeft plaatsgevonden en dat op 17 juni door het AB een besluit wordt genomen over de uittredingsregeling. U bent hiermee in de gelegenheid gesteld uw vertegenwoordiger in het AB een zienswijze mee te geven voor deze vergadering. Met betrekking tot de stemverhouding geldt dat bij de vaststelling van de MGR in 2014 in een aantal gemeenteraden inhoudelijk gedebatteerd is over dit artikel. De kern van deze discussie is dat er praktisch gezien een vetorecht wordt gecreëerd voor Nijmegen. Hoewel juridisch gezien een besluit om iets niet te besluiten ook een besluit is waarvoor een gekwalificeerde meerderheid nodig is, snappen we het beeld dat dit artikel oproept. In de side-letter is opgenomen dat de voorgestelde stemverhouding gehandhaafd zou blijven, gegeven het grote financiële belang dat Nijmegen heeft in het Werkbedrijf, tot een nieuwe module wordt toegevoegd aan de MGR. Nu de ICT-module wordt toegevoegd is dit moment aangebroken. In dit voorstel is de stemverhouding niet aangepast, anders dan door de herindeling van de MUG-gemeenten. In het AB van de MGR is hierover afgesproken dat de stemverhouding nogmaals onderwerp wordt van gesprek tussen de verschillende gemeenten. Inmiddels functioneert de MGR als organisatie bestuurlijk en operationeel en is er een Agendacommissie vanuit de gemeenteraden ingesteld.

3 Het proces van regionale samenwerking is dynamisch: er komen taken bij, die binnen de MGR uitgevoerd gaan worden. Daarnaast is er sprake van wetswijzigingen op diverse onderdelen, en heeft er per 1 januari 2015 een herindeling van drie gemeenten in onze regio plaatsgevonden. Dit alles maakt een wijziging van een aantal bepalingen in de MGR en in de gemeenschappelijke regeling van SW-bedrijf Breed noodzakelijk. 1.1 Wettelijk kader of beleidskader De volgende regelgeving is van toepassing: - De Wet gemeenschappelijke regelingen - De Gemeenschappelijke Regeling Werkvoorzieningsschap Nijmegen en Omgeving (Breed) - De Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Rijk van Nijmegen (MGR) Daarnaast wordt het Koersdocument In een goede relatie geef je elkaar de ruimte gehanteerd als kader voor de besluitvorming. Dit document is in november 2013 vastgesteld en kan gezien worden als een uitwerking van de uitgangspunten voor regionale samenwerking die de regio heeft vastgesteld. Het overhevelen van bevoegdheden geven we vorm door de MGR en de GR Breed te wijzigen. Met dit besluit geven we daar invulling aan. De raad is bevoegd om over deze wijzigingen te besluiten. Het voorstel om de GR Breed formeel op te heffen, wordt op een later moment aan de raad voorgelegd. Als de overheveling van SW-taken zorgvuldig heeft plaats gevonden, wordt de GR Breed formeel opgeheven. Ook dit zal een raadsbesluit zijn. Het AB van Breed zal daaraan voorafgaand een liquidatieplan opstellen. Daarbij zullen de raden in de gelegenheid worden gesteld om hun zienswijze te geven. 1.2 Relatie met programma De regionalisering in de regio Rijk van Nijmegen sluit aan bij thema Stad in de Regio. Het Werkbedrijf en Breed zijn verbonden aan het programma Economie en Werk. 2 Doelstelling Het doel van dit voorstel is het verwerken van een aantal aanpassingen van de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling (MGR). Bij enkele beslispunten is dit een inhoudelijke versterking van de regionale samenwerking; daarnaast willen we enkele meer technische wijzigingen in de MGR verwerken. 3 Argumenten a) De taken en bevoegdheden van de MGR worden aangevuld met taken en bevoegdheden op het gebied van de Wet sociale werkvoorziening. We willen in onze regio werken met één Werkbedrijf, waarin ook de regie gevoerd wordt over de sociale werkvoorziening. Middels dit voorstel voegen we daarom de bevoegdheden met betrekking tot de Wsw toe aan de MGR, en wijzigen overeenkomstig daaraan ook de regeling van Breed. Dit is de formele wijziging van de regelingen, die

4 ertoe leidt dat Breed en de MGR (module Werkbedrijf) integreren tot daadwerkelijk één Werkbedrijf. Binnenkort ontvangt u van ons college een brief met een meer uitgebreide beschrijving van de integratie van het Werkbedrijf en Breed, de uitgangspunten voor de manier van werken van het (geïntegreerde) Werkbedrijf en de resultaten van de wensen- en bedenkingenprocedure. b) Het ICT-bedrijf wordt toegevoegd aan de MGR. Eind 2013/begin 2014 is door alle colleges en raden in de regio, met uitzondering van die van Wijchen, het bedrijfsplan ICT Rijk van Nijmegen vastgesteld. Daarin is opgenomen dat ICT als module wordt toegevoegd aan de MGR. Om dit per 1 januari 2016 te realiseren worden de artikelen 5 en 6 aangepast. c) We passen de considerans aan om, vooruitlopend op eventuele toekomstige besluitvorming over nieuwe modules, in elk geval vast de mogelijkheid te bieden om ook taken buiten het sociaal domein onder te brengen in de MGR. Op dit moment wordt gewerkt aan een notitie over de platformfunctie van de MGR, die in de tweede helft van dit jaar aan uw raden wordt voorgelegd. In deze notitie wordt ingegaan op de wijze waarop we de platformfunctie van de MGR willen vormgeven en op het eventueel toevoegen van nieuwe modules. In de considerans van de regeling is op dit moment een verwijzing naar het sociaal domein opgenomen. Deze verwijderen we zodat, als daar in de toekomst eventueel toe besloten wordt, ook taken die niet binnen het sociaal domein vallen onder de MGR gebracht kunnen worden. Dit leidt nog niet tot een wijziging in de praktijk: een eventuele toevoeging van een module waarbij raadsbevoegdheden worden overgedragen vergt altijd een raadsbesluit. Met deze wijziging zorgen we er enkel voor dat als we een module van buiten het sociaal domein willen toevoegen, niet meer de gehele regeling aangepast hoeft te worden maar enkel de artikelen 5 en 6. d) De regievoering over de arbeidsmatige dagbesteding wordt toegevoegd aan het Werkbedrijf binnen de MGR. Medio 2014 is besloten dat het Werkbedrijf de regie voert over de arbeidsmatige dagbesteding. De aanbesteding is inmiddels afgerond. Deze taak wordt nu formeel toegevoegd aan artikel 5 (lid d). e) De bevoegdheid om een verordening over de tegenprestatie vast te stellen, wordt verwijderd uit de MGR. We hechten aan de lokale beleidsvrijheid van gemeenten. Het is gebleken dat de zeven gemeenten in de regio erg verschillend denken over de tegenprestatie, waardoor het niet zinvol is het vaststellen van een verordening over de tegenprestatie bij de MGR te beleggen. Daarom halen we deze bevoegdheid uit de MGR, zodat het weer bij de raden komt te liggen. f) De consequenties van de herindeling van Millingen aan de Rijn, Ubbergen en Groesbeek worden verwerkt in de MGR.

5 De herindeling van de gemeenten Millingen aan de Rijn, Ubbergen en Groesbeek heeft effecten op de regeling. Op diverse plekken in de regeling worden artikelen aangepast, onder meer artikel 8 (aantal AB-leden), artikel 9 (leden AB per gemeente en aantal stemmen per bestuurslid) en artikel 1 (begripsomschrijving Berg en Dal). g) De begrotingscyclus van de MGR wordt aangepast, in verband met de aanpassing van de Wet gemeenschappelijke regelingen. De Wet gemeenschappelijke regelingen is aangepast. In de wet staan nieuwe termijnen voor de ontwerpbegroting en jaarrekening. In onze regeling halen we de termijn voor het verzenden van deze documenten ruim twee weken naar voren (van 1 mei naar 15 april). De raden wordt gevraagd om binnen acht weken een zienswijze te geven, zodat het bestuur van de MGR de tijd heeft (anderhalve maand) om alle opmerkingen te verwerken en een definitieve begroting neer te leggen bij de provincie Gelderland. Conform de wet en de met beide provincies gemaakte afspraken, hoeft de MGR de begroting niet in te dienen bij de provincie Limburg. De artikelen 29 en 31 worden aangepast. h) De begrotingssystematiek van de MGR wordt aangepast, om te komen tot een modulaire opzet van de begroting. De begroting van de MGR is een geconsolideerde begroting van modulaire deelbegrotingen. Deze systematiek is vastgelegd in de regeling. i) Uit de regeling wordt verwijderd dat de secretaris van de MGR tevens de directeur is. Het is van belang om binnen de MGR een directeur te hebben, die ambtelijk eindverantwoordelijk is voor de organisatie en aangesproken kan worden door het DB op het reilen en zeilen van de organisatie. Op dit moment is in de MGR opgenomen dat de secretaris tevens directeur is. Maar aangezien de MGR nog slechts van beperkte omvang is, willen we mogelijkheid hebben deze rol (voorlopig) bij de algemeen manager van de grootste module, het Werkbedrijf, te beleggen. Daarom halen we uit de regeling dat de secretaris tevens directeur is. Daarmee is het aan het AB van de MGR om de rol van directeur toe te wijzen aan een functionaris. j) We beleggen de afhandeling van klachten van de MGR in tweede instantie bij de regionale Ombudsman, in plaats van bij de Nationale Ombudsman. Klachten worden in eerste instantie afgehandeld door de gastheergemeente, Nijmegen. We beleggen de afhandeling van klachten van de MGR in tweede instantie bij de regionale Ombudsman, in plaats van bij de Nationale Ombudsman. Daarmee sluiten we aan bij de wijze van klachtafhandeling die de meeste gemeenten in de regio (op Nijmegen en Mook & Middelaar na) hanteren. 4 Risico s Aan dit voorstel zijn geen risico s verbonden. Wel wijzen we er op dat we in de komende jaren rekening moeten houden met een tekort dat voortkomt uit het SW-onderdeel van ons Werkbedrijf. Daarom kiezen we er voor om dit onderdeel duidelijk zichtbaar te houden binnen de administratie van de MGR. We vinden het belangrijk om te benadrukken dat we de organisaties wel echt willen integreren, omdat we anders geen samenwerkingsvoordelen realiseren.

6 5 Financiën Proces begroting MGR 2016 In de loop van 2015 wordt de geïntegreerde begroting 2016 van de MGR voorbereid. De planning van de begroting 2016 hebben we als volgt opgesteld: - Uiterlijk 1 augustus gaat de ontwerpbegroting 2016 naar de provincie Gelderland 1 en naar de gemeenteraden in de regio. Deze ontwerpbegroting wordt vastgesteld door het dagelijks bestuur van de MGR. - De raden hebben tot 1 november 2015 gelegenheid om een zienswijze te geven op de ontwerpbegroting 2016. - In november wordt de bijgestelde begroting behandeld in het algemeen bestuur van de MGR. Daarna wordt de vastgestelde begroting voor 1 december (uiterlijk) toegezonden aan de provincie Gelderland en de raden in de regio. Tekort op SW-onderdeel Zoals ook in de risicoparagraaf van dit voorstel is vermeld, is er sprake van een tekort op het SW-onderdeel van de begroting. De deelnemende gemeenten moeten vaststellen op welke manier dit tekort gedekt zal worden. De colleges zullen hiervoor met voorstellen komen, omdat het keuzes zijn die elke afzonderlijke gemeente moet maken. Dit zal in de begroting 2016 van het Werkbedrijf worden opgenomen. U ontvangt binnenkort een brief van ons college waarin meer uitgebreid is beschreven hoe de financiën van het SW-onderdeel van het Werkbedrijf zich de komende jaren ontwikkelen. Boekenonderzoek Breed Eind maart heeft Breed haar ontwerp-meerjarenbegroting 2015 en jaarrekening 2014 aan de raden aangeboden. Op basis van deze stukken (en aanvullende documenten) zal een boekenonderzoek uitgevoerd worden. Dit onderzoek gebeurt in opdracht van het bestuur van de MGR en wordt uitgevoerd door de regionale adviesfunctie. Het resultaat van dit onderzoek zal gebruikt worden om de geïntegreerde begroting van de MGR op te stellen. West Maas en Waal Met de gemeente West Maas en Waal (wel deelnemer GR Breed, maar geen deelnemer MGR) is afgesproken dat er voor 1 oktober 2015 afspraken worden gemaakt over de financiële bijdrage voor SW-medewerkers uit de gemeente West Maas en Waal. 6 Participatie en Communicatie De wijzigingen van de MGR en de GR Breed zijn besproken met ambtelijke en bestuurlijke stakeholders in de deelnemende gemeenten en zijn geagendeerd geweest in het bestuur van de MGR. 7 Uitvoering en evaluatie De MGR-organisatie is bestuurlijk en operationeel een feit. Op 1 januari 2015 zijn alle medewerkers van de gemeentelijke afdelingen Werk gaan werken onder de operationele 1 Mook en Middelaar, deelnemer aan de MGR, ligt in de provincie Limburg. Met de provincies Limburg en Gelderland is afgesproken dat de provincie Gelderland de toezichthoudende rol vervult. De genoemde procedure is afgestemd met de provincie Gelderland.

7 aansturing van het Werkbedrijf (op één locatie). We streven er naar om per 1 januari 2016 alle medewerkers van het Werkbedrijf en ICT Rijk van Nijmegen daadwerkelijk geplaatst te hebben binnen de MGR. In een later stadium wordt een liquidatieplan voor de GR Breed voor zienswijze voorgelegd aan de gemeenteraden en doen we het voorstel voor de opheffing van deze GR. In 2015 maken we met de agendacommissie afspraken over de evaluatie van de MGR. College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, drs. H.M.F. Bruls drs. B. van der Ploeg Bijlagen: Wijzigingsbesluit MGR Wijzigingsbesluit GR Breed Gewijzigde regeling MGR met wijzigingen wijzigingsbesluit Gewijzigde regeling Breed met wijzigingen wijzigingsbesluit