UITGANGSPUNTEN BEGROTING



Vergelijkbare documenten
Onderwerp: Toelichting opbouw programmabegroting en technische uitgangspunten programmabegroting 2010 en meerjarenraming

./. Hierbij doe ik u toekomen een concept-notitie aan de commissie Financiën inzake de eerste triaalrapportage per 30 april 2007.

Toelichting begroting 2014

Aan. V. Doorn. Portefeuillehouder

Hoofdstuk 4: Begroting naar kosten- en opbrengstensoorten

Toelichting begroting 2015

Toetsingskader Rechtmatigheid 2013 Waterschap Peel en Maasvallei

TARIEVENNOTA november 2018

(Meerjaren)begroting Zeg wat je doet en doe wat je zegt

Rotterdam, 22 augustus 2006 V.V.: 27 september 2006

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel

2e wijziging programmabegroting

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007

ALGEMENE VERGADERING. Lelystad 21 april 2011, het college van Dijkgraaf en Heemraden, 26 mei 2011 SMO / Financiën. 21 april 2011 B.C.

Pagina 1. grondwater- Watersysteem- Zuiverings- Wegenbeheer? beheer beheer beheer ** Planvorming

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014

Exclusief kwijtschelding/ oninbaar. Watersysteem Zuiveren

Financiële begroting 2015 samengevat

Toelichting begroting 2016

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

Nota Reserves en Voorzieningen

1 e HERZIENING BEGROTING Omgevingsdienst Brabant Noord

Rotterdam, 31 oktober 2006 V.V.: 29 november 2006

Verschillen tussen EMU informatie waterschappen en huidige comptabiliteitsvoorschriften

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

Bijlage I: Kostentoerekening 2012

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming

Voorstel aan het AB * * Van Dagelijks Bestuur Corsanr. porten/ Onderwerp Werkbegroting 2015; 1e begrotingswijziging 2015

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal

AB 4 JULI 2018 HIT/ 2018-AB Aan het Algemeen Bestuur. Datum : 14 juni 2018 Onderwerp : begroting 2019 en meerjarenraming

(Meerjaren)begroting onderweg naar morgen

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed

Onderwerp: De 10e wijziging van de begroting 2006 van de provincie Flevoland en de beschikbaarstelling

Notitie Rentebeleid 2007

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Tariefbepaling waterschapsbelasting

Jaarverslag Begroting Gemeenschappelijke regeling reinigingstaken Borsele-Goes

Overzicht vragen en antwoorden rekeningcommissie gehouden op 10 mei 2010.

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de Raad

JAARREKENING Ja, IPA Acon heeft een goedkeurende verklaring afgegeven.

Rapportage 3 e kwartaal 2015 Exploitatie Hefpunt

ALGEMENE VERGADERING. Relevante kaders Waterschapswet Waterschapsbesluit. Lelystad, 7 mei het college van Dijkgraaf en Heemraden,

Waterschap Vallei en Veluwe Meerjarenperspectief

Notitie financiële positie gemeente Pekela

A L G E M E E N B E S T U U R

Kanttekeningen bij de Begroting Paragraaf 4 Financiering

Portefeuillehouder : W.C. Luijendijk Datum collegebesluit : 28 mei 2013 Corr. nr.:

Voorstel aan algemeen bestuur

AGENDAPUNT 3.3 ONTWERP. Onderwerp: Ontwerp begroting 2015 Nummer: Voorstel

Rapportage 1 e kwartaal 2017 Exploitatie Hefpunt

Financiële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp

Nota reserves en voorzieningen

Richtlijnen begroting

Bijlage 4. Stresstest. Kadernota mei Kadernota 2018 Bijlage 4: Stresstest 1

Tussenrapportage juni

Eerste begrotingswijziging 2018

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen)

(meerjaren)begroting

Rapportage 1 e kwartaal 2015 Exploitatie Hefpunt

B2014/u186 Portefeuillehouder/Aandachtsveldhouder W. Stegeman M.J.L.A. Langeslag- Linssen Opsteller/indiener

HoogheemTaadschap van Delfland

Rapportage 3 e kwartaal 2018 Exploitatie Noordelijk Belastingkantoor

FAZ: Ja Opdrachtgever: Klaas de Veen

Directie Middelen en Control Treasury, Risicomanagement en Deelnemingen

BIJDRAGE CONCERN AAN DEEL 3 BELEIDSBEGROTING d.d

(pagina 3) (pagina 6)

Raadsvoorstel Onderwerp: Jaarstukken 2014 en zienswijze ontwerpbegroting 2016 GR Cocensus

loonstijging gesubsidieerde instellingen: 0,0% 1,6% prijsstijging gesubsidieerde instellingen: 0,0% 2,25% inflatiecorrectie tarieven: 1,08% 1,08%

Voorstel begrotingswijziging maart 2017

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3. III Kaders begroting

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Datum: 1 mei 2018 Blad : 1 van 5

Datum : 18 oktober 2017 Versie : 1.0. Datum: 18 oktober 2017 Versie: 1.0 Registratienummer:

Voorstel aan het AB. llllllllllllllllll IIIMI. Van Dagelijks Bestuur Corsanr. zander/

VOORSTEL AAN HET COLLEGE VAN DIJKGRAAF EN HEEMRADEN

Grip op Financiën. 13 januari 2015 Sector Control

Aantal bijlagen 2. Meerjarenperspectief en Nota van Uitgangspunten programma 2013 en Onderwerp

Voorstel begrotingswijziging september 2018 (7- maandsrapportage)

IBML Financieel technische vragen begroting 2017

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten

Haarlem, 23 augustus Onderwerp: Begroting Bijlagen: ontwerpbesluit, begroting

Beheerbegroting. Versie: D&H 29 Oktober Inclusief verplichte bijlagen en overige uitvoeringsinformatie

PUBLICATIEJAARREKENING NOC*NSF

Algemeen Bestuur. De commissie heeft geadviseerd het voorstel door te geleiden voor besluitvorming in het Algemeen Bestuur

Provincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015

Nota. Reserves en voorzieningen. Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland

INFORMATIEFORMULIER TEN BEHOEVE VAN BEGROTINGSBEOORDELING. Begroting 2010 GEMEENTE

Begrotingswijziging Regionale Uitvoeringsdienst Drenthe 2019

Jaarrekening/-verslag Voor een dijk van een waterschap

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Nota Reserves en. Voorzieningen

Ontwerpbegroting Concept = is nog in bewerking

Ontwerp- 5 e begrotingswijziging 2013

Begrotingen 2011 (wijziging) en juli 2011

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel,

Advies. Jaarverslag Gemeenschappelijke Regeling Milieusamenwerking Afvalverwerking Regio Nijmegen (MARN)

Portefeuillehouder Datum collegebesluit : 1 juni 2010 Corr. nr.:

Kerngegevens (boekwerk pagina 14, website pagina 4)

Transcriptie:

1 UITGANGSPUNTEN BEGROTING 2006... 3 1.1 UITGANGSPUNTEN EN ALGEMENE ONTWIKKELINGEN... 3 1.1.1 Interne factoren... 4 1.1.2 Externe factoren... 6 1.2 DE BEGROTING 2006 EN DE MEERJARENRAMING 2006-2010 IN PERSPECTIEF... 8 1.2.1 Begroting 2006... 8 1.2.2 Tarieven 2006... 10 2 BEGROTING NAAR KOSTENSOORTEN EN DE VERMOGENSPOSITIE 2006... 12 2.1 TOELICHTING OP DE KOSTENSOORTEN... 12 2.1.1 Rente en afschrijvingen... 13 2.1.2 Personeelslasten... 14 2.1.3 Goederen en diensten van derden... 15 2.1.4 Goederen en diensten van Waterschapsbedrijf Limburg... 15 2.1.5 Kosten grondwatertaken... 16 2.1.6 Bijdragen aan derden... 16 2.1.7 Toevoegingen aan voorzieningen/onvoorzien... 16 2.2 TOELICHTING OP DE OPBRENGSTENSOORTEN... 17 2.2.1 Financiële baten... 17 2.2.2 Diensten/bijdragen van derden... 18 2.2.3 Interne verrekeningen... 18 2.2.4 Waterschapsbelastingen... 19 2.3 FINANCIËLE POSITIE EN WEERSTANDSVERMOGEN... 20 2.3.1 Reserves en voorzieningen... 20 2.3.2 Prognose balans 2006... 23 2.3.3 Risico s... 23 2.3.4 Financiering... 23 2.4 TREASURYPARAGRAAF... 24 3 BEGROTING 2006 NAAR BELEIDSVELDEN, PRODUCTEN EN INVESTERINGSPROJECTEN... 25 3.1 ONDERSTEUNENDE PRODUCTEN EN DIENSTEN... 25 3.1.1 Centraal management... 26 3.1.2 Organisatiebeleid en beheer... 26 3.1.3 Personeelsbeleid en beheer... 26 3.1.4 Kwaliteitszorg- arbeidsomstandigheden- en milieuzorgbeleid en beheer... 26 3.1.5 Bestuurlijke en juridische zaken... 26 3.1.6 Concerncontrol en financieel beleid... 27 3.1.7 Meerjarenraming en begroting... 27 3.1.8 Management- en bestuursrapportages... 27 3.1.9 Financiële informatieverstrekking en voorziening... 27 3.1.10 Jaarstukken... 27 3.1.11 Informatie en Communicatie Technologie en Gegevensbeheer... 28 3.1.12 Huisvesting... 28 3.2 BEGROTING NAAR BELEIDSVELDEN... 29 3.2.1 Toelichting op beleidsveld Planvorming... 30 3.2.2 Toelichting op beleidsveld Aanleg en onderhoud van waterkeringen... 33 3.2.3 Toelichting op beleidsveld Inrichting en onderhoud van watersystemen... 35 3.2.4 Toelichting op beleidsveld Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken... 39 3.2.5 Toelichting op beleidsveld Vergunningen en handhaving keur... 40 3.2.6 Toelichting op beleidsveld Beheersing van lozingen... 42 3.2.7 Toelichting op beleidsveld Heffingen en invordering... 43 3.2.8 Toelichting op beleidsveld Bestuur en communicatie... 43 3.2.9 Toelichting op beleidsveld Grondwatertaken... 44 Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006

3.3 TOELICHTING OP INVESTERINGSPROJECTEN WATERSYSTEMEN, WATERKERINGEN EN BEDRIJFSVOERING... 45 3.3.1 Investeringen in Watersystemen... 45 3.3.2 Investeringen Waterkeringen... 52 3.3.3 Toelichting op de Nieuwe investeringen Bedrijfsvoering 2006... 52 3.3.4 Ontwikkeling kapitaallasten 2006-2010... 54 3.3.5 Financieel overzicht meerjarenraming 2006-2010... 56 BIJLAGEN BELEIDSBEGROTING 2006 (ZIE AFZONDERLIJK BOEKWERK)... 57 Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006

1 UITGANGSPUNTEN BEGROTING 2006 In 2005 heeft het Algemeen Bestuur van het waterschap Peel en Maasvallei een nieuwe koers uitgezet. Met het uitbrengen van de nota Visie en Strategie voor waterbeheer in Noorden Midden-Limburg 2005-2010 1 zijn belangrijke accentverschuivingen aangebracht in het integraal waterbeheersplan 2004 2007. Deze accentverschuivingen zijn ingegeven door de wens van het Algemeen Bestuur om een aantal scherpere keuzes te maken nu de consequenties van de Europese Kaderrichtlijn Water, het Nationaal Bestuursakkoord Water, de Wet op de Waterkeringen en het op gang komende reconstructieproces steeds duidelijker worden. Niet onbelangrijk daarbij is dat al deze ontwikkelingen tot lastenverzwaringen lijken te leiden, in een tijd van economische neergang. Het Algemeen Bestuur heeft haar verantwoordelijkheid genomen en via de nota Visie en Strategie keuzes gemaakt die enerzijds de ambitie van het Waterschap in standhouden, maar anderzijds ook getuigen van een bestuurlijke wens om de kosten zo laag mogelijk te houden. Leidraad hierbij was: concentreer je op je kerntaken; doe waar je goed in bent, doe de goede dingen en doe deze dingen goed. In juli 2005 is door het Algemeen Bestuur een uitgangspuntennota vastgesteld waarin de aanzet tot koerswijziging en doorrekening van de te verwachten externe en interne ontwikkelingen waren opgenomen. In de uitgangspuntennota is een stijging van het op te brengen belastingvolume voorspeld van 4,6%. Het Algemeen Bestuur heeft als opdracht voor het opstellen van de begroting 2006 meegegeven om te proberen de stijging van het belastingvolume zoveel mogelijk te laten aansluiten bij het inflatiepercentage. De begroting 2006 sluit op een gemiddeld stijgingspercentage van de waterschapslasten van 2,43%. Hiermee is zo goed mogelijk voldaan aan de opdracht van Algemeen Bestuur. De navolgende paragrafen geven een overzicht van de gehanteerde uitgangspunten, de einduitkomsten van de begroting 2006 en het meerjarenperspectief 2006-2010. 1.1 Uitgangspunten en algemene ontwikkelingen De belangrijkste algemene ontwikkelingen en uitgangspunten die bij de samenstelling van de begroting 2006 en de meerjarenraming 2006-2010 zijn gehanteerd gesplitst in interne en externe factoren welke onderstaand zijn weergegeven. Ofschoon wij erkennen dat de strategische uitgangspunten bestuurlijk meer de aandacht verdienen dan de technische uitgangspunten, menen wij vanuit de begroting geredeneerd toch eerst de technische uitgangspunten aan de orde te moeten stellen. Verder kan nog worden opgemerkt dat de voorliggende uitgangspunten in overleg met het Waterschapsbedrijf Limburg en het Waterschap Roer en Overmaas tot stand zijn gekomen. 1 Zie: Nota Visie en Strategie voor waterbeheer in Noord- en Midden-Limburg 2005-2010 Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 3

1.1.1 Interne factoren De interne uitgangspunten luiden als volgt: Basis voor de begroting 2006 zijn de jaarrekening 2004, de vastgestelde begroting 2005 van het Waterschap Peel en Maasvallei inclusief de wijzigingen tot en met de vergadering van het Algemeen Bestuur van 27 april 2005, de uitgangspunten en bouwstenen zoals geformuleerd in het waterbeheersplan Waterschap Peel en Maasvallei vastgesteld op 18 februari 2004, alsmede de uitkomsten van de discussie over visie en strategie. De begroting en de meerjarenraming moeten worden gepresenteerd volgens het gezichtspunt van de kosten en opbrengstensoorten (EMU-richtlijnen) en beleidsvelden (landelijke BBP-structuur van de Unie van Waterschappen). De begroting en de meerjarenraming moeten voldoen aan geldende voorschiften zoals de comptabiliteitsvoorschriften en af te leiden zijn van de nieuwe ontwikkelingen binnen de overheid met betrekking tot begrotingen en jaarstukken. Basis voor de salarisbegroting is de vastgestelde personeelsformatie per 1 mei 2005. Berekening van de liquiditeitspositie. Het uitgangspunt is dat de aanslagoplegging - evenals voorgaande jaren - grotendeels door middel van één kohier zal plaatsvinden. Voor de berekening van de liquiditeitspositie wordt uitgegaan van aanslagoplegging per 31 maart 2006 (95%) en 30 november 2006 (5%). Indien deze data niet worden gehaald, heeft dit tot gevolg dat de liquiditeitspositie verslechtert wat een negatief effect zal hebben op de rentekosten. De bedrijfsmatige activiteiten van de waterkwaliteitstaak als ook de volledige belastingheffing en -invordering voor de waterschapstaken zijn opgedragen binnen de gemeenschappelijke regeling aan het Waterschapbedrijf Limburg. De door de waterschappen hiervoor te betalen bijdrage wordt afhankelijk gesteld van de jaarlijkse begroting van het Waterschapsbedrijf Limburg. Deze bijdrage dient te worden beschouwd als een verplichte uitgave. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 4

Voor de toerekening aan het individuele waterschap worden conform het bij de herziening van het waterschapsbestel vastgestelde kader de volgende verdeelsleutels gehanteerd: Toerekening aan Waterkwaliteit: Unit Zuiveringsbedrijf Limburg Unit Vergunningverlening en Handhaving Unit Waterschapsheffingen Unit Laboratorium Verdeelsleutel = aantal vervuilingeenheden per waterschapsgebied Toerekening aan Waterkwantiteit / Kering: Unit Waterschapsheffingen Verdeelsleutel = aantal aanslagen per Waterschap De bepaling van de hoogte van het Wvo-tarief geschiedt door de waterschappen, die daartoe de door het Waterschapsbedrijf Limburg in rekening gebrachte kosten voor uitvoering van de waterkwaliteitstaak verhogen met de eigen waterkwaliteitskosten uit hoofde van het beheer van het watersysteem. Afschrijvingsmethodiek Voor nieuwe investeringen wordt het bestaande beleid gevolgd. Dit betekent dat voor nieuwe investeringen in 2006 en volgende jaren de navolgende afschrijvingstermijnen worden gehanteerd. Omschrijving Civielbouwkundige werken Elektromechanische werken Waterstaatkundige werken Gebouwen Automatisering Inventaris Immateriële activa Tractiemiddelen Afschrijvingstermijn 25 jaar 15 jaar 30 jaar 30 jaar 5 jaar 10 jaar 10 jaar 10 jaar Op percelen wordt afgeschreven indien deze onderdeel uitmaken van een waterstaatkundig werk. Indien percelen worden aangekocht om strategische reden wordt hierop niet afgeschreven, tot het moment dat dit (eventueel) onderdeel uit gaat maken van een waterstaatkundig werk. Op percelen waarop installaties of gebouwen staan wordt niet afgeschreven. Het voorgaande zijn richtlijnen voor groepen investeringen. Per individueel geval zal beoordeeld worden welke afschrijvingstermijn van toepassing is. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 5

Doorberekening De doorberekening van de kosten vindt plaats volgens de landelijke BBPverrekeningssystematiek en over de diverse waterschapstaken. Kwijtschelding/oninbaar Ten aanzien van kwijtschelding wordt de bestaande beleidslijn gevolgd. Met betrekking tot de oninbaarheid van belastinggelden wordt de lijn die is vastgesteld bij de begroting 2005, te weten een oninbaarheidspercentage van 0,5%, gehandhaafd voor 2006 en volgende jaren. Post onvoorzien Het bestaande beleid wordt gecontinueerd. Het budget voor onvoorziene uitgaven bedraagt circa 0,4% van het begrotingstotaal. 1.1.2 Externe factoren De externe uitgangspunten zijn - waar mogelijk - gebaseerd op de ramingen van het Centraal Planbureau (CPB) en de gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Inflatie Uit het overzicht kerngegevens voor Nederland 2002-2005 van het CBS blijkt dat het consumentenprijsindexcijfer over de aangehaalde periode gemiddeld 2,52 % heeft bedragen. Gelet op het feit dat voor de jaren 2004 en 2005 het percentage lager was dan het aangehaalde gemiddelde lijkt een algemeen inflatiepercentage van 2,0 % voor de begroting 2006 realistisch. Ter vergelijking is ook gekeken naar de prognose die het CPB afgeeft voor intermediair verbruik van de overheid (dit is de gemiddelde prijsmutatie van de lopende aankopen van goederen en diensten; bijvoorbeeld energie, huisvesting, kantoorartikelen, uitzendkrachten). Het CPB voorspelt voor deze kosten een stijging van 1,5% in het jaar 2006. Na overleg met het CPB over een inschatting van de prijsontwikkeling in 2006 voor overheden, wordt het uitgangspunt van het waterschap om vast te houden aan een inflatiecorrectie van 2% per jaar als reëel beoordeeld; zeker wanneer deze prognose als een constante in het meerjarenperspectief wordt geplaatst. Voor de reguliere kosten wordt voor de begroting en meerjarenraming dan ook gerekend met een algemeen inflatiepercentage van 2,0%. Salariskosten Naast de periodieke verhogingen wordt rekening gehouden met het volgende. De huidige CAO voor het waterschapspersoneel liep tot 1 juni 2004. Over de periode na 1 juni 2004 is landelijk gezien geen akkoord bereikt. Voor 2006 wordt gelet op de CAO-onderhandelingen voor de loonontwikkeling uitgegaan van 3,0%, te weten een structurele salarisverhoging van 1,25 % en een verhoging van de sociale lasten met 1,75 % als gevolg van hogere pensioenpremies en de invoering van de zorgverzekeringswet per 1-1-2006. Voor de jaren 2007-2010 wordt - naast de jaarlijkse periodiek verhogingen - conform de huidige meerjarenraming uitgegaan van een jaarlijkse stijging van 2,0%. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 6

Op basis van voorgaande onderdelen is met betrekking tot de ontwikkeling van de kosten uitgegaan van onderstaande percentages. 2006 2007 2008 2009 2010 Kosten/inflatie 2% 2% 2% 2% 2% Personeelskosten 3% 2% 2% 2% 2% Rekenrente - Rente langlopende leningen De verwachting van de financiële instellingen is dat de rente op langlopende geldleningen voor het jaar 2006, gelet op de te verwachte economische groei en de daarmee samenhangende ontwikkelingen op de geld- en kapitaalmarkt, enigszins toeneemt. Op grond van deze veronderstelling is voor langlopende leningen 5% gehanteerd. Voor de jaren 2007 en 2008 wordt gerekend met 5,5% en voor 2009 en 2010 met 6%. - Rente kortlopende leningen De verwachting van de financiële instellingen is dat de rente op kortlopende geldleningen voor 2006 enigszins toeneemt. Op grond van bovenstaande veronderstelling wordt voor kortlopende geldleningen (lees rekening-couranttekorten) 3,5% gehanteerd. Voor de meerjarenraming wordt een percentage van 4% gehanteerd dit in verband met het doorzetten van de verwachte economische groei. - Rente reserves en voorzieningen Over de reserves en voorzieningen wordt alleen rente bijgeschreven, ten laste van de exploitatie, wanneer koopkrachtbehoud noodzakelijk is. In de voorkomende gevallen zullen de inflatiepercentages als uitgangspunt dienen. Investeringsniveau In 2004 is het waterbeheersplan Waterschap Peel en Maasvallei 2004-2007 vastgesteld. Dit beheersplan leidt, rekening houdende met de inspanningsverplichtingen zoals opgenomen in de Vierde Nota Waterhuishouding (NW4), het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL); Waterbeleid 21 e eeuw (WB21) en het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) tot een netto investeringsniveau van gemiddeld 5.500.000 per jaar. Dit is conform de besluitvorming in de begroting 2005. Het totale beleid is op investeringsniveau concreet gemaakt in het concept meerjaren investeringsplan 2006 (MIP) dat u samen met de begroting ter vaststelling wordt aangeboden. Het meerjaren investeringsplan vormt de basis voor de berekende kapitaallasten in de begroting en de meerjarenraming. Om een gelijkmatige doorwerking te krijgen van de kapitaallasten in de tarieven, zal in de meerjarenraming uit worden gegaan van een gemiddeld netto investeringsniveau van 5.500.000 per jaar. In jaren van afwijking van jaargemiddelde en/of het voortschrijdende jaargemiddelde zullen maatregelen worden getroffen om de gelijkmatige doorwerking in de tarieven te waarborgen. Een en ander in lijn van het IWBP en behandeling/besluitvorming rondom de nota Visie & Strategie. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 7

1.2 De begroting 2006 en de Meerjarenraming 2006-2010 in perspectief 1.2.1 Begroting 2006 De financiële uitkomsten van de begroting 2006 op basis van voorgaande uitgangspunten kunnen als volgt worden weergegeven. Kosten / Opbrengsten 2006 Kosten 48.077.559 Opbrengsten Heffingopbrengsten: 42.869.545 Waterkwantiteitsbeheer 14.285.259 Waterkeringszorg 718.570 Waterkwaliteitsbeheer 27.865.717 Correctie op heffingopbrengsten: 649.376- Kwijtschelding -/- 438.276 Oninbaarverklaring -/- 211.100 Overige opbrengsten 5.857.390 Totale opbrengsten 48.077.559 Exploitatieresultaat - Het totaal van de voor 2006 geraamde kosten bedraagt 48.077.559 en is gelijk aan het totaal van de geraamde opbrengsten, waardoor een sluitende begroting 2006 wordt gepresenteerd. Deze sluitende begroting leidt tot de navolgende wijzigingen in de totale opbrengsten van de waterschapsbelastingen: Omslag voor de taak waterkwantiteit + 6,5% Omslag voor de taak waterkering -/- 53,6% Verontreinigingsheffing + 3,6% De voornoemde percentages zijn niet representatief voor de individuele aanslagen en ook niet gelijk aan de tariefswijzigingen 2006 voor de te onderscheiden categorieën. Het belastingvolume stijgt als totaal met 2,43%. De daling van de omslag voor de taak waterkering ontstaat met name doordat in de begroting 2006 is rekening gehouden met het te ontvangen bedrag van 3.000.000 inzake nadeelcompensatie waterkering. De begroting 2006 is er op gericht om de gestelde beleidsdoelen in de reeds vastgestelde beleidskaders te realiseren. De begroting is een vertaling van hoe door de inzet van middelen (in ruime zin), die doelen gerealiseerd moeten worden. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 8

Er zal jaarlijks begrotingsruimte gecreëerd moeten worden om te kunnen blijven investeren teneinde de doelen ook daadwerkelijk te kunnen halen. Uit het Meerjareninvesteringsprogramma 2006-2010 2 blijkt welke investeringen bij moeten dragen in de realisatie van de gestelde doelen. Er is sprake van interne en externe investeringen. De interne investeringen zijn voornamelijk gericht op de bedrijfsprocessen met als doel om de kwaliteit van de producten (output) te verbeteren en te waarborgen. De externe investeringen zijn gericht op concrete externe projecten. In de navolgende hoofdstukken zal hier nader op in worden gegaan. Nadat in 2004 de waterschapslasten fors waren verhoogd dit betrof een inhaalslag na jaren ingeteerd te hebben op het vermogen zijn de lastenverhogingen voor 2005 beperkt gebleven tot ca 2,5%. De tariefswijzigingen voor 2006 laten een uiteenlopend beeld zien. Enerzijds vanwege aangepaste actuele driejaargemiddelden voor de directe kostentoedeling volgens de vastgestelde kostentoedelingsverordening (waterkwantiteit), en anderzijds vanwege de inzet van de nadeelcompensatiegelden (waterkering). Daarnaast zijn er binnen de kwaliteitstaak een aantal externe ontwikkelingen die ons ten aanzien van de tariefsontwikkeling van de verontreinigingsheffing zorgen baren. We noemen de stijging van de energiekosten en de daling van het aantal vervuilingseenheden in ons beheersgebied. Met een extra inspanning hebben we de tariefsstijgingen voor 2006 zoveel mogelijk proberen te beperken. In hoofdstuk 2 vindt u een specificatie van de begroting 2006 naar kosten en opbrengsten. In hoofdstuk 3 vind u de toelichting op de activiteiten die wij in 2006 hebben gepland. 2 Zie bijlage I: MIP 2006-2010 Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 9

1.2.2 Tarieven 2006 Voor opstelling van de begroting 2006 heeft de eerder opgestelde nota met uitgangspunten voor de begroting 2006-2010 gediend. Ten opzichte van de primitieve begroting 2005 zijn de netto kosten en basis voor het belastingvolume met 1.016.000 (2,43%) gestegen. Bij de vaststelling van de uitgangspunten voor de begroting 2006 was uitgegaan van een stijging van het belastingvolume ter grootte van 4,6%. Een analyse op hoofdlijn van de wijzigingen levert het volgende beeld op: Taak waterkwantiteit. In vergelijking met 2005 stijgt het belastingvolume met circa 6,5 procent. De stijging wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een stijging van de loonkosten, de kapitaallasten van het investeringsprogramma 2005 die voor het eerst volledig op de begroting drukken. Daarnaast nemen de lasten in vergelijking met 2005 toe vanwege de lasten van het investeringsprogramma 2006 en budgetverhogingen. Om de stijging van de kapitaallasten te beperken hebben wij een gedeelte van de saldi-/egalisatiereserve waterkwantiteit ingezet om diverse oude investeringen af te boeken om eenmalig een verlaging van de jaarlijkse kapitaallasten met circa 200.000 te realiseren. Dit is een eenmalige afboeking die structureel een voordeel oplevert. De mogelijkheid hiertoe bestaat omdat de egalisatiereserve waterkwantiteit zich boven het afgesproken streefniveau bevindt (nota reserves en voorzieningen). WATERKWANTITEIT 2004 2005 2006 % Wijziging 2006 vs 2005 Ingezetenen Per ingezetene (woonruimte) is het tarief 22,19 22,66 22,81 0,66% Gebouwd Per schijf OZB ( 2.268,-) is het tarief 0,72 0,57 0,59 3,51% Ongebouwd klasse 1 115,87 119,26 127,03 6,52% klasse 2 48,28 49,69 52,93 6,52% klasse 3 9,66 9,94 10,59 6,54% Conform de kostentoedelingsverordening zijn de direct toe te rekenen kosten naar de te onderscheiden categorieën opnieuw berekend voor 2006. Het gaat hierbij om kosten die een rechtstreeks verband houden met de verschillende categorieën. We noemen verkiezingskosten (ingezetenen), bijdrage in WOZ-taxatiekosten gemeenten (gebouwd) en kosten van het kadaster (ongebouwd). De directe kostentoerekening voor de categorie ingezetenen is fors gedaald terwijl de directe kostentoerekening voor de categorie gebouwd fors is toegenomen. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 10

Taak waterkering. Het belastingvolume van de waterkering neemt af met 53,6%. Oorzaak hiervan is de inzet van de gelden die zullen worden ontvangen van de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat (bijdrage nadeel-compensatie). Door het aan de maat brengen van de saldi-/egalisatiereserve waterkering en de reserve voor de bestrijding van 1 hoogwatergolf conform de nota reserves en voorzieningen hebben wij de jaarlijkse storting van 400.000 uit de waterkeringsbegroting kunnen laten vervallen. Daarnaast wordt over de periode 2006 2008 jaarlijks, middels een tariefverlaging, 463.848 teruggeven aan de ingelanden, die waterkeringsheffing betalen. Hiermee is een bestuurlijke belofte ingelost. Ook de kapitaallasten voortvloeiende uit de investeringen gedaan in de Maaskades ( 151.515) worden in de periode 2006-2008 gedekt uit de gelden van de nadeelcompensatie. WATERKERING 2004 2005 2006 % Wijziging 2006 vs 2005 Ingezetenen Per ingezetene (woonruimte) is het tarief 36,36 36,16 16,69-53,84% Gebouwd Per schijf OZB ( 2.268,-) is het tarief 1,04 0,80 0,36-55,00% Ongebouwd Klasse 0 niet betalende klasse vanwege ontbreken belang - - - Klasse 1 verharde oppervlakten ongebouwd, wegen ed. 612,55 612,48 284,16-53,61% Klasse 2 overige oppervlakten ongebouwd 12,76 12,76 5,92-53,61% Door de inzet van de ontvangen gelden uit de nadeelcompensatie kunnen de tarieven waterkering met meer dan de helft worden verlaagd. Alleen de belastingplichtigen binnen het taakgebied waterkering zullen hiervan profiteren. Taak waterkwaliteit. De stijging van het totale belastingvolume voor de taak kwaliteit bedraagt 3,64%. 2,2% hiervan vloeit voort uit de vastgestelde begroting 2006 van WBL. Als gevolg van een stijging van de energiekosten voor het WBL, zal via een begrotingswijziging het budget van de energiekosten met circa 2,3 mln. worden verhoogd. WBL neemt hiervan zelf 800.000 voor haar rekening en WRO en WPM samen 1,5 miljoen. Voor WPM betekent dit een energietoeslag van 522.000 aanvullend op de reeds vastgestelde WBL begroting. Omdat wij verwachten dat dit bedrag voor de helft een incidenteel karakter heeft, dekken wij de helft van deze extra energiekosten door een onttrekking aan de saldi-/egalisatiereserve kwaliteit. Wvo-HEFFING (KWALITEIT) 2004 2005 2006 % Wijziging 2006 vs 2005 Tarief per vervuilingseenheid (raming 2006: 580.000) 44,54 45,57 48,04 5,42% Per saldo resteert dan een door te berekenen energietoeslag in het Wvo-tarief van ca 1%. Het tarief van de Wvo-heffing stijgt met 5,42%. Deze stijging is het gevolg van stijging van de kosten conform de vastgestelde begroting WBL en de WPM eigen kwaliteitskosten (ca 2%), de doorberekening van de extra stijging van de energiekosten in het tarief ( 261.000=1% tariefsstijging) en daarenboven de daling van de belastinggrondslag (-10.000 vervuilingseenheden) waardoor per vervuilingseenheid meer opgebracht moet worden (ca 2,4%). Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 11

2 BEGROTING NAAR KOSTENSOORTEN EN DE VERMOGENSPOSITIE 2006 De begroting 2006 wordt naar 2 verschillende gezichtspunten gepresenteerd: een begroting naar kosten- en opbrengstensoorten conform de comptabiliteitsvoorschriften, beschreven in dit hoofdstuk. Een begroting naar beleidsvelden en beleidsproducten conform de afspraken binnen de Unie van Waterschappen, beschreven in hoofdstuk 3. 2.1 Toelichting op de kostensoorten Deze paragraaf geeft een korte toelichting op de kostensoorten binnen de exploitatiebegroting van het waterschap naar kosten- en opbrengstensoorten. Het overzicht ziet er als volgt uit: Code Omschrijving kostensoort Jaarekening 2004 Primitieve begroting 2005 Primitieve begroting 2006 41 Rente en afschrijvingen 3.494.432 4.512.088 5.438.801 4101 Externe rentelasten 1.042.730 1.436.302 1.673.536 4102 Interne rentelasten 44.801 282.178 409.945 4103 Afschrijvingen van activa 2.406.901 2.793.608 3.555.320 4100 Besparing kapitaallasten vanwege vervroegde afschrijving -200.000 42 Personeelslasten 7.511.265 8.194.931 8.987.499 4201 Salarissen huidig personeel en bestuurders 5.833.119 6.327.630 6.696.507 4202 Sociale lasten (ABP, soc.verz.instell.) 1.118.465 1.210.557 1.330.452 4203 Rechtstr.uitkeringen aan huidig personeel en bestuur 2.441 2.500 2.500 4204 Overige personeelslasten 471.802 399.144 701.490 4205 Personeel van derden 57.010 200.000 200.000 4206 Uitkeringen aan voorm. personeel en bestuurders 28.428 55.100 56.550 43 Goederen en diensten van derden 6.469.276 5.163.480 5.435.005 4301 Duurzame gebruiksgoederen 335.140 412.635 418.135 4302 Overige gebruiksgoederen en verbruiksgoederen 247.020 343.570 413.074 4303 Energie 234.378 227.711 289.405 4304 Huren en rechten 252.667 270.590 314.560 4305 Leasebetalingen SLB en CBL 0 0 0 4306 Pachten en erfpachten 0 0 0 4307 Verzekeringen 133.237 138.822 157.453 4308 Belastingen 83.207 83.655 95.525 4309 Onderhoud door derden 1.868.376 1.903.349 1.795.946 4310 Overige diensten door derden 3.315.251 1.783.148 1.950.907 43a Goederen en diensten Waterschapsbedrijf Limburg 25.606.351 26.151.698 27.259.960 4310a Kosten Waterschapsbedrijf Limburg 25.142.457 26.151.698 27.259.960 Verevening opbrengsten wvo met WRO 463.894 0 0 43b Kosten grondwatertaken 0 0 754.139 4310b Kosten grondwatertaken (excl. Interne doorberekeningen) 0 0 754.139 44 Bijdragen aan derden 21.704 82.600 73.600 4401 Bijdragen aan bedrijven 0 0 4402 Bijdragen aan overheden 25.000 10.000 4403 Bijdragen aan overigen 21.704 57.600 63.600 45 Toevoegingen aan voorzieningen/onvoorzien 2.135.359 646.084 128.595 4501 Toevoeging aan voorzieningen 1.192.949 517.894 0 4502 Onvoorzien 0 128.190 128.595 Rekening/begrotingsresultaat 942.410 Totaal kosten 45.238.387 44.750.881 48.077.599 Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 12

In de tabel worden, conform de comptabiliteitsvoorschriften, de primitieve begroting 2005 en 2006 met elkaar vergeleken. In de primitieve begroting 2006 zijn de effecten van de 2 e bestuursrapportage 2005 verwerkt. 2.1.1 Rente en afschrijvingen De kosten van rente en afschrijving bedragen 5.438.801. De afschrijvingskosten bedragen 3.555.320, en de rentekosten 2.083.481. Daarnaast is een stelpost opgevoerd voor de verlaging van de kapitaallasten door oude investeringen af te boeken (ter waarde van circa 1,2 mln.) ten laste van de saldi-/egalisatiereserve waterkwantiteit. De mogelijkheid hiertoe bestaat omdat de saldi-/egalisatiereserve waterkwantiteit zich boven het afgesproken streefniveau bevindt (nota reserves en voorzieningen). Investeringen waar op termijn een vervangingsinvestering tegenover staat komen niet in aanmerking. Immers afschrijven is in wezen het reserveren van begrotingsruimte voor het plegen van vervangingsinvesteringen. Hiermee wordt voorkomen dat de bedrijfseconomische continuïteit en financiële stabiliteit wordt ondermijnd. De kosten van rente en afschrijving hebben hoofdzakelijk betrekking op voormalige en geplande investeringsprojecten in materiële activa. Het grootste gedeelte van het investeringsprogramma is gebaseerd op de projecten van het IWBP (gemiddelde omvang 5.500.000 per jaar). De resterende investeringen zijn investeringen ten behoeve van de bedrijfsvoering en zijn van een meer beperkte omvang. De stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de kapitaallasten van de investeringen in de uitbreiding van het waterschapshuis (lasten + 195.050), uitvoering van de IWBP-projecten (lasten 494.262) alsook de lasten van de investeringen 1995/1996 in de Maaskades die in 2006 voor het eerst op de begroting drukken (lasten + 151.515). Daarnaast zorgt het investeringsplan 2006 voor een toename van kapitaallasten van circa 0,5 mln. in 2006. De jaarlijkse stijging van de kapitaallasten zal zich in de toekomst doorzetten. Mede doordat er elk jaar opnieuw geïnvesteerd wordt en dat de vrijvallende kapitaallasten uit oude investeringen zeer gering zijn (het opgeheven waterschap van vóór de bestelherziening heeft nooit zoveel geïnvesteerd en dus is de uiteindelijke vrijval van kapitaallasten ook gering). Investeringen worden in principe gefinancierd met langlopende geldleningen. De rentekosten worden, middels dezelfde systematiek als de afschrijvingskosten, verdeeld over de relevante producten. Het beleid van het waterschap is gericht op het financieren van activiteiten tegen zo laag mogelijke financieringskosten. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 13

2.1.2 Personeelslasten De geraamde bestuurs- en personeelslasten betreffen alle lasten die verband houden met het huidig en voormalig bestuur en personeel. Hierbij behoren het salaris met vaste toelagen van het personeel en bestuur, de uitkeringen en pensioenen ten behoeve van voormalig personeel en de daarop betrekking hebbende sociale lasten. Voorts behoren hiertoe de uitgaven die voortvloeien uit diverse vergoedingsregelingen. De personeelslasten worden in totaal geraamd op 8.987.499,- (2005: 8.194.931). Dit is een stijging van circa 790.000 en valt als volgt te verklaren: stijging van salarissen & sociale lasten van bestuur en personeel (ca 370.000); inkrimping formatie afdeling Nieuwe Werken en Vergunningen (-1,1 fte ca 39.000) voorstel tot formatie uitbreiding van 1 fte voor een databeheerder afdeling Beleid, Onderzoek en Advies ( 50.000); vanuit de nota Visie en Strategie uitwerking van verzwaring van de waterkeringstaak ( 80.000); compensatie van de inzet voor de reconstructie ( 50.000), die gedekt wordt uit de bestaande begroting voor tijdelijke inhuur; opname van een structurele stelpost van 300.000 voor organisatieontwikkeling; overige daling per saldo 17.500. Basis voor de salarisbegroting zijn de functies zoals vastgelegd in het functieboek van Waterschap Peel en Maasvallei. Voor 2005 was de formatie begroot op 146,33 fte (145,33 + 1 fte helpdesk). De begrote formatie 2006 komt rekeninghoudende met het voorgaande uit op 146,33 + 1fte data beheer + 1 fte vanwege verzwaring waterkeringstaak -/- 1,1 fte inkrimping afdeling Nieuwe Werken en Vergunningen = 147,23 fte. De geraamde salariskosten zijn echter gebaseerd op 143,23 fte s vanwege het niet invullen van 4fte s binnen de afdeling Onderhoud, Beheer en Toezicht. De salariskosten van alléén de vaste formatie (excl. voorstellen uitbreiding) zijn geraamd op 5.775.507 ten opzichte van 2005 5.571.504. Dit is een stijging van 3,66%. Deze stijging is het resultaat van doorberekening van de 3% indexering voor de dekking van de gevolgen van de nog af te sluiten CAO (conform uitgangspunten), stijging van de periodieken ca 1,5% en de inkrimping van 1,1 fte en overige tezamen een afname van 0,84%. De sociale lasten van de vaste formatie zijn ten opzichte van de begroting 2005 toegenomen met 121.578 tot 1.260.310 (+10,7%). Oorzaak hiervan is dat met name de pensioenpremie ten opzichte van de primitieve begroting 2005 in werkelijkheid fors hoger lag dan in de primitieve begroting 2005 was geraamd. Dit komt erop neer dat indien nu de begroting 2006 wordt vergeleken met de raming 2005, de vergelijkingsbasis 2005 veel te laag is waardoor een niet reëel beeld ontstaat van de doorgerekende stijging. Voor de begroting 2006 zijn namelijk de werkelijke sociale lasten 2005 genomen die daarna conform afspraak zijn geïndexeerd. De totale gemiddelde stijging van de salarissen en sociale lasten van de vaste formatie bedraagt 4,85%. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 14

2.1.3 Goederen en diensten van derden De totale kosten van goederen en diensten van derden bedragen 5.445.005,- en bestaan uit: De onderhoudskosten; het uitbestede onderhoud van waterlopen en waterkeringen. De overige diensten door derden, zoals: juridische-, financiële-, technische advisering door derden, contributies, lidmaatschappen en bijdragen aan verenigingen (STOWA en Unie van Waterschappen). Onderhoudskosten Door de afdeling Onderhoud, Beheer en Toezicht zijn een aantal maatregelen getroffen waardoor een besparing gerealiseerd kan worden op het onderhoud van watergangen e.d. (circa 154.000). Verder is rekening gehouden met hogere beheerskosten vanwege de uitbreiding van het waterschapshuis. Overige diensten door derden Vanwege benodigde specialistische kennis wordt de uitwerking van een aantal beleidsnotities uitbesteed. Het gaat hierbij om beleidsnotities voor infiltratievoorzieningen, beekherstel, vispassages, waterbodembeheer en dergelijke. De kosten hiervan worden geraamd op 90.000. Daarnaast zijn de contributies en lidmaatschappen (Unie van Waterschappen, Stowa, Waterschapshuis) toegenomen met 60.000. 2.1.4 Goederen en diensten van Waterschapsbedrijf Limburg Deze kostensoort betreffen de kosten van Waterschapsbedrijf Limburg. De kosten van het waterschapsbedrijf bedragen voor 2006 27.259.960. Dit is een stijging van 1.108.262 ten opzichte van 2005 ( 26.151.698). Een stijging van 586.262 is conform de vastgestelde WBL begroting. Als gevolg van een stijging van de energiekosten voor het WBL, zal via een begrotingswijziging het budget van de energiekosten worden verhoogd met circa 2,3 miljoen. WBL neemt hiervan zelf 800.000 voor haar rekening. Een bedrag van 1,5 miljoen wordt doorgeschoven naar WPM en WRO. Voor WPM betekent dit een energie-toeslag van 522.000 aanvullend op de reeds vastgestelde WBL begroting. Omdat wij verwachten dat dit bedrag voor de helft een incidenteel karakter heeft, stellen wij voor om de helft van de energiekosten uit een onttrekking aan de saldi-/egalisatiereserve kwaliteit te dekken. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 15

2.1.5 Kosten grondwatertaken Met ingang van 2005 zijn de grondwatertaken van de Provincie overgenomen en ondergebracht in het projectteam grondwatertaken. Met de Provincie is een meerjarige overeenkomst gesloten waarbij er sprake is van een lumpsum financiering door de provincie. Om voortschrijdend inzicht te houden in de kostenontwikkeling en de specifieke dekking daarvan uit de lumpsum, zullen de activiteiten van het projectteam binnen een gesloten exploitatie plaatsvinden. Dit houdt in dat de kosten en baten van de activiteiten van het projectteam 1 op 1 met de specifieke lumpsum zullen worden verrekend. Een en ander via een egalisatievoorziening. Het geheel verloopt dus budgettair neutraal binnen de totale waterschapsbegroting. De directe kosten voor 2006 worden begroot op 754.139. Voor de facilitering qua huisvesting, ICT en vanwege overheadkosten zal een bedrag van 119.192 intern in rekening worden gebracht. De totale kosten bedragen voor 2006 derhalve 873.331. De dekking van deze kosten vindt plaats uit de ontvangst van leges ( 133.000) wegens vergunningverlening, ontvangst van de provinciale bijdrage 2006 ( 718.264) en een onttrekking uit egalisatievoorziening grondwatertaken ( 22.067). Zie voor de dekking van de kosten ook de toelichting bij de opbrengstsoorten. 2.1.6 Bijdragen aan derden Dit betreft voornamelijk subsidies die het Waterschap verstrekt aan derden. Het merendeel van de subsidies heeft betrekking op de kwaliteitsmaatregelen in oppervlaktewater en de aanpak van diffuse emissie derden. De totale kosten van bijdragen aan derden bedragen 73.600. Er is een bedrag van 56.000 opgenomen als bijdrage aan de centrale organisatie van de vervolgfase Kaderrichtlijn Water. Een gedeelte van deze bijdrage wordt aangewend voor Maasbrede onderzoeken waarvan WPM ook voordeel heeft. Daarnaast is er een bijdrage aan de Stichting Dubo geraamd ter grootte van 7.600 en een bijdrage van 10.000 in gemeentelijke waterplannen. De Stimuleringregeling Aanpak diffuse bronnen derden is uit hoofde van de vastgestelde nota Visie en Strategie komen te vervallen. Ook de raming van de bijdrage in de kosten van baggeren door derden (2005: 25.000) is komen te vervallen. 2.1.7 Toevoegingen aan voorzieningen/onvoorzien Met de storting 2005 in de bestemmingsreserve voor de hoogwaterbestrijding van 517.894,- en de inzet van gelden uit de nadeelcompensatie is de noodzaak van het doen van een storting in de voornoemde reserve niet meer nodig. De raming is derhalve 0. In de begroting is verder een post ter grootte van 128.595,- opgenomen ter dekking van onvoorziene kosten, conform de in de nota Reserves en Voorzieningen gemaakte risicobeheersingsafspraken. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 16

2.2 Toelichting op de opbrengstensoorten Deze paragraaf geeft een korte toelichting op de opbrengstensoorten binnen de exploitatiebegroting van het Waterschap, opgenomen in onderstaand overzicht: Code Omschrijving opbrengsten Rekening 2004 Primitieve begroting 2005 Primitieve begroting 2006 81 Financiële baten 1.539.684 1.246.973 1.344.731 8101 Externe rentebaten 12.573 0 0 8102 Interne rentebaten 12.384 274.302 343.253 8103 Dividenden en bonusuitkeringen 1.514.727 972.671 1.001.478 82 Personeelsbaten 23.066 0 0 8201 Baten i.v.m. salarissen/sociale lasten 18.641 0 0 8202 Uitlening van personeel 4.425 0 0 83 Goederen en diensten aan derden 885.209 674.214 1.762.379 8301 Verkoop van grond 36.452 0 10.000 8302 Verkoop van duurzame goederen 0 0 0 8303 Verkoop van overige goederen 600 0 0 8304 Opbrengsten uit grond en water 1.760 0 0 8305 Huuropbrengsten uit overige eigendommen 1.866 0 0 8306 Diensten voor derden 844.531 674.214 1.752.379 84 Bijdragen van derden 0 0 0 8401 Bijdragen van overheden 0 0 0 8402 Bijdragen van overigen 0 0 0 85 Waterschapsbelastingen 40.112.700 41.214.424 42.220.169 8501 Opbrengst omslag gebouwd 7.938.737 8.137.814 8.307.419 8502 Opbrengst ingezetenenomslag 3.856.886 3.946.593 3.737.662 8503 Opbrengst omslag ongebouwd 2.808.377 2.883.262 2.958.748 8505/6 Opbrengst verontreinigingsheffing bedrijven en huish. 26.233.700 26.885.863 27.865.716 8507 Kwijtscheldingen -402.000-429.839 438.276-8508 Oninbaarverklaringen -323.000-209.269 211.100-86 Interne verrekeningen 2.677.728 1.615.270 2.750.320 8601 Onttrekkingen aan voorzieningen 1.552.192 0 140.970 8602 Onttrekkingen aan reserves 0 0 926.363 8603 Geactiveerde lasten 1.125.536 1.615.270 1.682.987 Totaal opbrengsten 45.238.387 44.750.881 48.077.599 2.2.1 Financiële baten De financiële baten bedragen 1.344.731,-. Het overgrote deel hiervan is dividend van de Waterschapsbank. Deze raming is op basis van de gemiddelde uitkering van het dividend over de laatste jaren naar boven bijgesteld. De overige financiële baten betreffen de bespaarde rente vanwege interne financiering (reserves en voorziening). Er bestaat een verband met de kostensoort 4102 interne rentelasten. Het saldo tussen de interne rentekosten en baten betreft de rentebijschrijving op de reserves en/of voorzieningen. Op basis van de nota reserves en voorzieningen wordt enkel rente bijgeschreven op de saldi-/egalisatiereserves tenzij koopkrachtbehoud van een reserve of voorziening gewenst is. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 17

2.2.2 Diensten/bijdragen van derden De opbrengsten bedragen 1.752.379. Dit heeft betrekking op opbrengsten uit verkoop van goederen en de diensten voor derden. De baten uit diensten voor derden bestaat voornamelijk uit de bijdrage welke wordt ontvangen voor de muskus- en beverrattenbestrijding, en de opbrengsten uit leges en de bijdrage van de provincie in de grondwatertaken. Deze laatste leidt tot een stijging ten opzichte van 2005 ter grootte van 718.264. De opbrengsten uit leges vanwege vergunningverlening grondwaterbeheer zijn geraamd op 133.000. 2.2.3 Interne verrekeningen Onttrekking aan voorzieningen De onttrekking aan voorzieningen bestaat uit een onttrekking aan de egalisatievoorziening grondwatertaken ( 22.067) en een bedrag van 118.903 welke wordt onttrokken aan de voorzieningen vanwege wachtgeld-/pensioen- en IZA verplichtingen voormalig bestuurders. Volgens de voorschriften moeten deze laatste met ingang van 2006 uit een te vormen voorziening worden gedekt ter grootte van de toekomstige verplichting. Onttrekkingen aan reserves De onttrekkingen aan de reserves bestaan uit: Saldi-/egalisatiereserve waterkwaliteit 261.000 Dekking kapitaallasten Maaskades 151.515 Belastingteruggave uit nadeelcompensatie 463.848 Zoals eerder aangeven zal via een begrotingswijzing het budget voor energiekosten WBL in totaal met 2,3 mln. worden verhoogd in verband met de forse stijging van de energieprijzen. Een bedrag van 522.000 hiervan komt voor rekening van WPM. Omdat wij ervan uitgaan dat ongeveer de helft van dit bedrag een incidenteel karakter heeft, onttrekken wij de helft van deze energie toeslag uit de saldi-/egalisatiereserve waterkwaliteit. Zoals het zich nu laat aanzien ontvangen wij een bedrag van 3 mln. als nadeelcompensatie hoogwater. Wij doen het volgende voorstel voor de bestemming van dit bedrag: Nadeelcompensatie hoogwater Gelden uit nadeelcompensatie (inclusief rentevergoeding) 3.000.000,00 Sanering eg reserve waterkering+op niveau nota reserves en voorzieningen 263.000,00 Bestemmingsreserve hoogwaterbestrijding (kosten van 1 hoogwatergolf) 400.000,00 Saldi-/egalisatieres. waterkwantiteit (had bijgedragen in kosten waterkering) 500.000,00 Dekking kapitaallasten Maaskades 2006-2008 445.454,00 1.608.454,00 -/- Drie jaar lang, 2006-2008, belastingteruggave van afgerond 463.848 1.391.546,00 -/- Nog te bestemmen gelden nadeelcompensatie - Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 18

Als gevolg van het voorgaande wordt derhalve een bedrag 151.515 en 463.848 onttrokken aan de bestemmingsreserve nadeelcompensatie. Geactiveerde lasten Het betreft inzet van personeel die geboekt wordt op investeringsprojecten. Deze bedragen 1.682.987. Het betreft de activering van uren van afdeling Nieuwe Werken en Vergunning die worden besteed aan de investeringsprojecten. Een bedrag van 7.590 wordt vanwege het specifieke gebruik van dienstauto s voor het inventarisatieproject WB-21 rechtstreeks toegerekend. 2.2.4 Waterschapsbelastingen De waterschapsbelastingen bedragen 42.220.169,-. De totale belastingopbrengsten zijn als volgt samengesteld: Omslag waterkwantiteit: 14.143.821 Omslag waterkering: 711.455 Verontreinigingsheffing: 27.364.893 Op de totale belastingopbrengst heeft een correctie plaats gevonden voor wat betreft kwijtschelding en oninbaarverklaring ten bedrage van 649.376,-. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 19

2.3 Financiële positie en weerstandsvermogen 2.3.1 Reserves en voorzieningen In juli 2005 heeft het AB de nota reserves en voorzieningen WPM vastgesteld. De in deze nota opgenomen voorstellen tot herijking van reserves en voorzieningen is in de begroting 2006 geïmplementeerd en op basis van de huidige inzichten verder geactualiseerd. Het waterschap Peel en Maasvallei beschikt over de volgende reserves en voorzieningen: Reserves: Saldi-/egalisatiereserve kwantiteit (geraamde stand 1 januari 2006: 2.869.242 positief). Saldi-/egalisatiereserve keringen (geraamde stand 1 januari 2006: 99.512 positief). Saldi-/egalisatiereserve waterkwaliteit (geraamde stand 1 januari 2006: 2.081.560 positief). In de nota reserves en voorziening zijn normen opgenomen voor de gewenste hoogte van de saldi-egalisatiereserves. Streefniveau van de saldi-/egalisatiereserves is een hoogte van 7,5% van de nettokosten per taak, waarbij het minimum niveau is bepaald op 5% en het maximumniveau op 10%. Saldi-/egalisatiereserve Netto kosten Stand bij: Geraamde stand begroting 2006 5% 7,50% 10% 1-1-2006 Waterkwantiteit 14.285.259,00 714.263,00 1.071.394,00 1.428.526,00 2.869.242,00 Waterkering 1.333.933,00 66.697,00 100.045,00 133.393,00 99.512,00 Waterkwaliteit 28.126.717,00 1.406.336,00 2.109.504,00 2.812.672,00 1.867.850,00 Op basis van het voorgaande kunnen we concluderen dat: de saldi-/egalisatiereserves waterkwantiteit circa 1,8 mln. boven het streefniveau bevindt (mede vanwege de vrijval van de voorziening kosten WOZ vangnetregeling ca 1,3 mln. alsmede de teruggave uit de nadeelcompensatiegelden 0,5 mln.) de saldi-/egalisatiereserve waterkering voldoet aan het streefniveau (door een dotatie uit de nadeelcompensatie gelden); de saldi-/egalisatiereserve waterkwaliteit onder het streefniveau ligt maar nog altijd boven het minimumniveau. Om een sluitende begroting 2006 te bereiken met een beperkte kostenstijging voor de taak waterkwantiteit wordt voorgesteld een bedrag van ca 1,2 mln. aan de saldi-/egalisatiereserve waterkwantiteit te onttrekken om oude investeringen af te boeken om zodoende de kapitaallasten in de begroting 2006 en meerjarenraming te verlagen. Daarnaast zullen uit de saldi-/egalisatiereserve waterkwantiteit een aantal wettelijke voorgeschreven voorzieningen worden gevormd met betrekking tot wachtgeld-/pensioen- en IZA verplichtingen voormalig bestuurders. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 20

Om de reeds getroffen voorzieningen voor pensioen- en IZA-verplichtingen op niveau te brengen zal een bedrag van 382.484 onttrokken worden aan de reserve kwantiteit. Door deze maatregelen te treffen komt de reserve kwantiteit uiteindelijk uit tussen de 7,5% en 10% van de nettokosten en beweegt zich daarmee weer tussen de afgesproken marges. Uit de saldi-/egalisatiereserve waterkwaliteit zal in 2006 een bedrag van 261.000 worden onttrokken ter dekking van het incidentele gedeelte van de energie-toeslag. Bestemmingsreserves Bestemmingsreserve nadeelcompensatiegelden (geraamde stand 1 januari 2006: 1.837.000 positief). Bestemmingsreserve hoogwaterbestrijding (geraamde stand per 1 januari 2006: 400.000 positief). Afkoppelfonds regenwater bebouwd gebied WPM aandeel (geraamde stand per 1 januari 2006: 148.320) Thema- en gebiedsgerichte plannen (geraamde stand per 1 januari 2006: 20.002) Limburgbrede projecten (geraamde stand per 1 januari 2006: 13.287) Reconstructie (geraamde stand per 1 januari 2006: 85.000) Uit de bestemmingsreserve nadeelcompensatie worden voor de periode 2006-2008 de bedragen ter dekking van de kapitaallasten Maaskades onttrokken en de belastingteruggaven ten gunste van de waterkeringstarieven. De bestemmingsreserve hoogwaterbestrijding is bedoeld ter dekking van de variabele kosten bij een hoogwatergolf. Conform eerder gemaakt afspraken is de noodzakelijke omvang bepaald op 400.000. Doordat deze is gevormd uit de nadeelcompensatiegelden is de reguliere storting ten laste van de exploitatie waterkering komen te vervallen. Uit de bestemmingsreserve reconstructie zal in 2006 een bedrag van 50.000 worden onttrokken om de inzet van eigen personeel ten behoeve van de reconstructie te compenseren. Voorzieningen: Egalisatievoorziening kosten grondwatertaken (geraamde stand per 1 januari 2006: 380.136 positief) Voorziening WOZ-kosten vangnetregeling 1999-2002 (geraamde stand per 1 januari 2006: 100.000 positief) Afkoppelfonds regenwater bebouwd gebied provinciale bijdrage (geraamde stand per 1 januari 2006: 136.125 positief) Voorziening wachtgelden voormalig bestuurders (geraamde stand medio 2006: 175.173 positief) Voorziening pensioenverplichtingen voormalig bestuurders (geraamde stand medio 2006: 180.558 positief) Voorziening IZA-verplichtingen voormalig bestuurders (geraamde stand medio 2006: 269.163 positief) Egalisatievoorziening kapitaallasten IWBP-projecten (stand 1 januari 2006: 0) Eventuele verschillen tussen kosten en opbrengsten met betrekking tot de grondwatertaken worden met de egalisatievoorziening verrekend. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 21

De voorziening WOZ-kosten zal bij het opmaken van de jaarrekening 2005 bijna in zijn geheel vrijvallen ten gunste van de saldi-/egalisatiereserve waterkwantiteit. Deze voorziening is in het leven geroepen ten behoeve van de afrekening van de kosten van de WOZ-taxaties. De omvang van deze voorziening is gebaseerd op de nota s zoals die door de gemeenten zijn ingediend. Het overgrote deel van deze nota s is inmiddels beoordeeld door de Waarderingskamer. Uit de uitspraken van de Waarderingskamer blijkt dat de declarabele kosten aanzienlijk lager liggen dan door de gemeenten berekend. In een aantal gevallen is door gemeenten beroep ingesteld tegen deze besluiten van de waarderingskamer. Nu de meeste nota s betaald zijn resteert in de voorziening een bedrag van 1,4 mln. Rekening houdend met de nog lopende beroepen, waarvoor een voorziening van 0,1 mln. noodzakelijk is, valt de resterende 1,3 mln. van de voorziening vrij. Deze is toegevoegd aan de saldi egalisatie reserve waterkwantiteit. Het bedrag dat nog in de voorziening resteert zal indien nodig aangewend worden voor de afhandeling van de lopende bezwaar-/beroepszaken. Met ingang van 2006 moet voor wachtgeld-/pensioen- en IZA-verplichtingen betreffende voormalige bestuurders, een voorziening gevormd worden ter grootte van de verwachte toekomstige verplichting. Voor het bepalen van de toekomstige verplichting zijn standaard rekenmodellen gehanteerd. Tot en met 2005 zijn de jaarlijkse verplichtingen uit de reguliere exploitatie bekostigd. Vanwege de nieuwe regels zullen de kosten in de exploitatie 2006 worden gedekt door een onttrekking aan de betreffende voorziening ( 118.903). In 2004 is het waterbeheersplan Waterschap Peel en Maasvallei 2004-2007 vastgesteld. Dit beheersplan leidt rekeninghoudende met de inspanningsverplichtingen zoals opgenomen in de Vierde Nota Waterhuishouding (NW4), het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL); Waterbeleid 21e eeuw (WB21) en het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) tot een netto investeringsniveau van gemiddeld 5.500.000 per jaar. Het Meerjareninvesteringsprogramma vormt de basis voor de berekende kapitaallasten in de begroting en de meerjarenraming. Om een gelijkmatige doorwerking te krijgen van de kapitaallasten in de tarieven, zal in de meerjarenraming uit worden gegaan van een gemiddeld netto investeringsniveau van 5.500.000 per jaar. In jaren van afwijking van jaargemiddelde en/of het voortschrijdende jaargemiddelde zal de onderuitputting van de kapitaallasten op jaarrekeningbasis met een egalisatievoorziening worden verrekend om een gelijkmatige doorwerking in de tarieven te waarborgen. De voorbedoelde voorziening verschijnt pas bij het opmaken van de jaarrekening 2006. Waterschap Peel en Maasvallei Beleidsbegroting 2006 22