Market Timing 16 juli 2012 Technische & kwantitatieve analyse GLOBAAL TECHNISCH MARKTBEELD Colofon Deze,,Bulls, Bears & Shares is in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. gemaakt door Loef Technische Analyse B.V. en wordt exclusief beschikbaar gesteld aan de relaties van Theodoor Gilissen. Theodoor Gilissen gaat bij haar beleggingsbeleid uit van fundamentele analyse. Aangezien deze publicatie uitgaat van technische analyse, kan het zijn dat de hier verkondigde meningen afwijken van die van Theodoor Gilissen. De publicatie betreft een exclusieve service voor die relaties van Theodoor Gilissen die de eigen beleggingsideeën mede willen baseren op technische analyse. Edward Loef is bestuurder van Loef Technische Analyse B.V. en is onafhankelijk Technisch Analist en cliëntenremissier voor diverse partijen. Edward Loef kan op elk willekeurig moment (in)direct een long of short positie hebben in de in deze publicatie genoemde financiële markten of instrumenten. Voor informatie over deze uitgave kunt u contact opnemen met uw private banker of andere contactpersoon bij Theodoor Gilissen. Diverse markten TRENDS 2e ST 1e ST koers 1e W 2e W W/V% W/V% KT LT 5D 20D AEX INDEX + - 299 307 314.60 316.00 337.00 1.54 5.72 BRENT CRUDE + - 80 90 102.85 103.00 117.00 4.75 5.37 NYMEX CRUDE + - 78 84 87.00 88.00 92.00 3.02 4.48 DAX INDEX + - 6100 6350 6557.10 6600.00 6600.00 2.29 5.26 DJ STOXX 600 INDEX + - 242 252 256.26 260 270 0.73 4.93 DOW JONES INDEX + - 12450 12490 12777.09 12950.00 13250.00 0.04 0.99 EUR/USD - - 1.0800 1.1900 1.2247 1.2335 1.2440-0.32-3.08 BUND FUTURE + + 140 143 144.83 147.00 153.00 0.62 1.79 GOUDPRIJS - - 1300 1550 1588.80 1600.00 1620.00-1.51-2.35 NASDAQ COMPOSITE + - 2750 2836 2908.47 3000.00 3076.00-0.98 2.54 NIKKEI-225 INDEX - - 8200 8700 8810.00 9200.00 9500.00-2.27 2.50 S&P 500 INDEX + - 1309 1325 1356.78 1375.00 1420.00 0.16 2.08 ZILVER - - 1400 2630 2728.00 2850.00 2950.00 1.34-4.85 Samenvatting Afgelopen week zijn de technische ontwikkelingen dermate verdeeld, dat gerust gesproken mag worden over een frustrerend marktbeeld. Afhankelijk van de lengte van de beleggingshorizon dringen zich tegengestelde conclusies op. Teneinde de subjectiviteit in de trendanalyses tot een minimum te beperken zijn de overzichten van de trendfasen in deze publicatie gebaseerd op objectieve criteria, zijnde een combinatie van de stand van de onderlinge standen van de beurskoersen en de daarvan afgeleide 20-daags en 120-daags gemiddelden. Op basis van de wekelijkse koersdata dringt de conclusie zich op dat wereldwijd de sector vastgoed nu het sterkst presteert, gevolgd door de asset categorie vastrentende waarden. De aandelenmarkten nemen grosso modo een plek in het midden in, terwijl edele metalen en grondstoffen nog in een dalende trend bewegen. Ten aanzien van deze vijf asset classes is het beeld voor aandelen het lastigst. De Europese DJ Stoxx 600 index en Amerikaanse S&P 500 index noteren boven hun 120-daags gemiddelden, terwijl de 20-daags gemiddelden onder het 120- daags gemiddelde noteren. Hierdoor is sprake van een bodemproces, waarbij het volgende citaat van Charles Dow in gedachten moet worden gehouden: Nog de duur of de lengte van een trend kan worden voorspeld. Het beste wat we kunnen doen is veranderingen in de trend signaleren en overeenkomstig handelen. Deze Bulls, Bears & Shares is een publicatie van Theodoor Gilissen Bankiers N.V., in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De Technische Analyse en Fundamentele Analyse zijn verschillende disciplines; (mede) daardoor kan de Technische opinie afwijken of niet consistent zijn met de researchadviezen van de researchafdeling van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Theodoor Gilissen betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Theodoor Gilissen Bankiers N.V. niet instaan. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. geeft geen garantie of verklaring omtrent genoemde juistheid en volledigheid, noch uitdrukkelijk noch stilzwijgend. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van de onjuistheid en/of onvolledigheid van bedoelde informatie. Dit rapport dient niet te worden opgevat als een aanbod om waardepapieren te verkopen, noch als een uitnodiging tot aankoop ervan. De adviezen en aanbevelingen in dit rapport zijn generiek van aard en houden derhalve geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, de persoonlijke financiële situatie en persoonlijke behoeftes van de ontvanger. De ontvanger mag de adviezen en aanbevelingen uit het rapport dan ook niet aanmerken als een persoonlijk advies: de ontvanger moet zijn of haar eigen adviseur raadplegen om te overleggen of het waardepapier dat in dit rapport aan bod komt, voor hem of haar een passende investering is en of de adviezen en aanbevelingen in het rapport overeenstemmen met zijn of haar doelrisicoprofiel. Indien u (mede) belegt met geleend geld, betekent dit dat u het risico loopt dat u uw inleg verliest of zelfs een schuld overhoudt. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Opinies, feiten en meningen in dit rapport kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. De verspreiding van dit rapport in andere jurisdicties dan in Nederland is mogelijk aan restricties onderhevig en de ontvanger van dit rapport dient zichzelf te informeren over eventuele restricties. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verbiedt nadrukkelijk het herverspreiden van dit rapport via internet of op een andere manier en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de acties van derde partijen op dit gebied. De ontvanger van dit rapport is gebonden aan de restricties zoals vermeld staan in deze disclaimer. Theodoor Gilissen Bankiers N.V., haar directie en haar medewerkers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade die voortvloeit uit of verband houdt met het gebruik (of juist de onmogelijkheid van gebruik), het vertrouwen op of (het nalaten van) acties ondernomen naar aanleiding van de informatie in de aanbieding. Uw persoonsgegevens worden zonder uw uitdrukkelijke toestemming niet aan derden buiten Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verstrekt, tenzij dat voortvloeit uit de wet. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. wijst cliënt conform de wet op haar recht op inzage, correctie, aanvulling, afscherming of verwijdering van gegevens en tot het doen van verzet tegen het gebruik van persoonsgegevens voor marketing- en charitatieve doeleinden.
Uitgaande van de mogelijkheid van de belegger om te kiezen uit verschillende Exchange Traded Funds om de weging van de verschillende asset classes op onderlinge aantrekkelijkheid te beoordelen, is hieronder de resultatenontwikkeling weergegeven van een vijftal ETF s vanaf begin 2012. Technisch marktbeeld diverse ETF s asset classes in 2012 De afkortingen zijn de tickersymbolen van de beursnoteringen op Wall Street: RWO = SPDR Dow Jones Global Real Estate IEAG = ishares Barclays Euro Aggregate Bond ACWI = ishares MSCI All Countries World Index Fund GLD = SPDR Gold Trust GSG = ishares S&P GSCI Commodity-Indexed Trust Unibail Rodamco hervat na de golden cross de opgaande trend De relatieve sterke performance van de vastgoedaandelen brengt het vizier naar het aandeel Unibail-Rodamco (zie grafiek vanaf 2007 hierboven). De beurskoers bevindt zich boven het 20-daags en 120-daags koersgemiddelde en beide koersgemiddelden vertonen een stijgende hellingshoek. De opwaartse kruisingen van het 20-daags gemiddelde boven het 120-daags gemiddelde leidden in het verleden niet zelden tot positieve trends. 2
Trendoverzicht Asset Allocatie (instrumenten) STIJGENDE TREND TOPVORMING % IShares Brclys 20+ Yr Treasury Bnd Fnd 1.66 PowerShares Emrgng Mkt Sovereign Dbt 1.38 SPDR Dow Jones Global Real Estate 0.85 ishares Barclays Credit Bond Fund 0.81 Ishares Ftse Epra Nareit US Prop 0.68 Vanguard REIT 0.66 ishares Barclays TIPS Bond Fd 0.60 iboxx EU Sov. Netherl. Index Overall PR. 0.55 iboxx EU Sov. Germany Index 7-10 Yr. pr 0.46 ishares Barclays Aggregate Bond Fund 0.45 IShares Brclys 7-10 Yr Treasury Bnd Fnd 0.38 Ishares FTSE Epra Nareit Asia 0.37 ishares Barclays Inter Govt Credit Bd Fd 0.33 BODEMVORMING % DALENDE TREND % DJ STOXX 600 EUR Price 0.73 United States Oil Fund LP 3.45 S&P 500 Index 0.16 ishares S&P GSCI Commodity-Indexed Tr 2.90 ishares FTSE/EPRA European Property F -0.60 RJ/CRB Index 2.45 SPDR Gold Trust 0.28 Vanguard Total Stock Market -0.06 ishares MSCI ACWI Indx Fund -0.14 ishares MSCI Pacific ex-japan Index Fund -0.29 Ishares MSCI Latin America (USD) -0.55 Silver 5000 Oz. COMEX Continuous -0.60 ishares MSCI Emerging Markets Index F -0.74 ishares MSCI Japan Index Fd -1.93 In de ishares FTSE/EPRA European Property Fund is volgens het trendoverzicht sprake van een bodemproces. Een maand geleden (zie onder) werd een hogere bodem gevormd boven die van vorig jaar. Sindsdien zijn het 20-daags gemiddelde en 120-daags gemiddelde beiden stijgend en noteert de beurskoers boven deze gemiddelden, waardoor er sprake is van een technische verbetering. ishares FTSE/EPRA European Property Fund vanaf 2009 3
ishares Barclays 20+ yr T-Bond Fund + RS t.o.v. ACWI op weekbasis Ondanks het lichte koersherstel in de Amerikaanse S&P 500 index en Europese DJ Stoxx 600 index is wereldwijd (zie grafiek hierboven) nog sprake van een objectieve voorkeur voor Amerikaans lang staatspapier. ishares MSCI ACWI Index Fund in 2012 Het enorme (H)oofd(S)chouderpatroon in de ishares MSCI ACWI Index Fund vertoont in de rechterschouder ook weer een kleinere (h)oofd(s)choudervariant (zie grafiek hierboven). De stijgende steunlijn vanaf het dieptepunt in 2009 heeft vorige week gehouden (= positief), echter de dubbele top gevormd op 20 juni en 3 juli jl. vormen nog een te overwinnen weerstand voordat aandelenbeleggingen het voordeel van de twijfel verdienen. De AEX-index heeft zich vorige week hersteld naar een slotstand op 314,60 maar dat is nog altijd onder het vorige week besproken indexniveau rond 315 waar een cluster van Fibonacci-ratio s zich heeft verzameld (zie Bulls, Bears & Shares van 9 juli jl.). Vorige week werd de volgende opmerking gemaakt: Een stijging boven AEX 316 zou de negatieve beursvisie ter discussie stellen (citaat vorige week) 4
Trendoverzicht Landenindices STIJGENDE TREND % TOPVORMING % MEXICO-IPC 1.67 MALEISIE-KLCI 0.36 TURKIJE-National 100-0.19 POLEN-WIG Index -1.20 INDIA-Sensex 30-1.75 BODEMVORMING % DALENDE TREND % AEX-index 1.54 DAX INDEX 2.29 Bel-20 0.40 CAC 40 0.38 S&P 500 INDEX 0.16 FTSE 100 INDEX 0.06 SWISS MARKET INDEX -0.03 Dow Jones Industrials 1897-2001 0.04 MILAAN-FTSE/MIB -0.13 CHINA-Shanghai & Shenzhen 300-0.89 NASDAQ COMPOSITE INDEX -0.98 MADRID-IBEX 35-1.10 RUSLAND-RTS -1.12 TORONTO-S&P/TSX Composite -1.25 Sydney-All Ordinaries Index -1.92 INDONESIE-JCI -2.11 TOKYO/NIKKEI 225/DOW JONES INDEX -3.07 Hang Seng Index -3.58 Bovespa -3.76 Een vijftal beursindices hebben de opgaande trends te pakken (zie overzicht landnenindices). De aandelenbeurzen in Nederland, België, Zwitserland en de Verenigde Staten zijn boven hun 120-daags gemiddelden uitgestegen, waardoor dankzij deze prestatie een bodemproces in de maak is of lijkt. De 30 generaals onder de aandelen op Wall Street zijn vertegenwoordigd in de Dow Jones Industrial Average (zie onder), waarbij de beursgraadmeter ondanks de indrukwekkende +203,82 punten winst afgelopen vrijdag nog oranje kleurt (zie legenda). De structuur vanaf de top in maart blijft de mogelijkheid open houden van een daling in golf iii van golf (3), zolang de top van golf c (zijnde tevens golf (2)) op 12.961,30 niet opwaarts wordt doorbroken. De daling uit de (bearish) rising wedge is een waarneming die teveel optimisme nog in de weg staat. Dow Jones Industrial Average in 2012 5
Trendoverzicht bedrijfssectoren STIJGENDE TREND % TOPVORMING % DJ STOXX Media 3.46 S&P 500 Utilities Sector 1.52 S&P 500 Health Care Sector 1.29 S&P 500 Consumer Staples Sector 1.09 S&P 500 Telecom Services Sector 0.74 DJ STOXX Food&Bev. 0.48 DJ STOXX Health Care 0.38 DJ STOXX Retail 0.24 DJ STOXX Pers&House -0.35 DJ STOXX Trav&Leisur -0.84 BODEMVORMING % DALENDE TREND % DJ STOXX Telecom 3.15 DJ STOXX Auto&Parts 1.96 DJ STOXX Utility 1.31 DJ STOXX Insurance 1.75 DJ STOXX 600(P)-Euro 0.73 S&P 500 Financials Sector 1.62 S&P 500 Index 0.16 DJ STOXX Oil & Gas 1.42 S&P 500 Consumer Discretionary Sector -0.41 DJ STOXX Technology 1.33 S&P 500 Energy Sector 0.73 DJ STOXX Industrial 0.63 DJ STOXX Chemical 0.54 DJ STOXX Fin.Serv. 0.32 DJ STOXX Constr&Mat -0.11 DJ STOXX Basic Resr. -0.17 DJ STOXX Bank Index -0.56 S&P 500 Industrials Sector -0.92 S&P 500 Materials Sector -1.28 S&P 500 Information Technology -1.67 S&P 500 Automobile & Components -1.72 De Nasdaq Composite verloor vorige week terrein (zie overzicht landenindices), hetgeen o.a. wordt verklaard door de slechte prestaties in de Amerikaanse ITsector. De meer cyclische sectoren constructiematerialen, basic resources, materials, industrials verloren terrein en/of verbleven in dalende trends. De sectoren met traditioneel een hoog dividend (telecom en utility) keren in de belangstelling terug. Voor een breed en sterk herstel is een aantrekkende financiële sector nodig. De Europese banksector vertoont nu een erg verzwakte conditie. DJ Stoxx 600 Banks vanaf 2010 6
Commodities STIJGENDE TREND % TOPVORMING % Corn Pit CBOT Continuous 6.82 Wheat Pit CBOT Continuous 5.15 NY-DJ-AIG Grains Index 4.77 Gas Natural NYMEX Cont 3.75 Soybean Meal Pit CBOT Cont 2.73 Rough Rice Pit CBOT Cont 1.53 BODEMVORMING % DALENDE TREND % Coffee C ICE FUT US Cont 6.32 Brent Crude Oil Continuous 4.75 NY-DJ-AIG Softs Index 3.26 Goldman Sach Commodity Indx Comp C Cont 3.43 NY-DJ-AIG Commodity Index 2.53 NY-DJ-AIG Petroleum Index 3.21 Sugar World No.11 Continuous 2.07 NY-DJ-AIG Energy Index 3.13 Soybean Oil Pit CBOT Cont 0.49 Crude Oil Light Sweet Continuous 3.02 Cotton No. 2 ICE FUT US Continuous 2.66 Copper High Grade COMEX Continuous 2.58 RJ/CRB Index 2.45 NY-DJ-AIG Industrial Metals Index 1.56 Silver 5000 Oz. COMEX Continuous 1.34 Palladium NYMEX Continuous 0.97 Gold 100 Troy Oz. COMEX Continuous 0.63 Platinum NYMEX Continuous -1.14 Cocoa ICE FUT US Continuous -1.24 NY-DJ-AIG Livestock Index -2.68 Orange Juice (FCOJ-1) ICE FUT US Continuous -3.34 De scherpe opleving in de grondstoffenindex kan met een blik op de grafiek van de ishares S&P GSCI Commodity Indexed Trust (zie onder) worden aangeduid als een bear marktrally en/of een klassieke pullback naar de gebroken meerjarige steunlijn. In elk geval dient rekening te worden gehouden met een tijdelijk karakter van het koersherstel zolang het (rode) 120-daags koersgemiddelde niet opwaarts wordt doorbroken. De prijsontwikkeling in Brent Oil (zie volgende pagina) kan boven $ 103 het technisch beeld in positieve zin doen kantelen. ishares S&P GSCI Commodity Indexed Trust 7
DJ-UBS Grains index vanaf eind 2007 De prijzen van maïs en tarwe zijn recent explosief gestegen, waardoor de DJ UBS Grains index in een opwaartse overdrijvingsfase is beland (zie gele candles). Koffieprijs (vanaf 1972) op maandbasis In plaats van achter prijsrallies in de (agrarische) grondstoffenmarkten aan te jagen en/of te speculeren op een opwaartse uitbraak, is kopen op correcties nabij steunniveaus te prefereren. De (maand)grafiek van de koffieprijs geeft aanleiding voor een nieuwe prijsstijging. BRENT OIL toont een potentieel (H)oofd(S)chouderbodempatroon. 8
Edele metalen Goudprijs vanaf juli 2011 de lagere toppen wijzen op verkoopdruk De goudprijs wordt sinds de top vorig jaar geconfronteerd met een proces van lagere toppen. In de afgelopen weken zit de goudprijs gevangen in een symmetrische driehoek. De symmetrische driehoek is een continuatiepatroon. De dalende driehoek is bearish van aard. Dit zijn twee argumenten om te anticiperen op een neerwaartse uitbraak in de komende weken. De dalende weerstandlijn van de driehoeksformatie acteert als stop loss voor de negatieve vooruitzichten voor de goudprijs. De wisselend oranje/rode candles geven aan dat er sprake is van een dalende trend (zie legenda). Zilverprijs vanaf 2011 Geen nieuwe inzichten ten opzichte van vorige week. Een herhaling derhalve: De grafiek van de zilverprijs toont dalende 20-daags en 120-daags gemiddelden. De kansen op een uitbraak nemen toe en gelet op de hellingshoeken van beide gemiddelden lijkt de meest waarschijnlijke richting omlaag. De horizontale steun kent drie bodems rond $ 26 waaronder de ruimte naar de onderkant van het dalende trendkanaal uitzonderlijk groot is. 9
Obligaties & rentecontracten Bund future vanaf 2011 Vooralsnog voldoet het koersverloop van de Bund future voorbeeldig conform de handleiding technische analyse. Een opwaartse versnelling zou vanaf de onderkant van het stijgende trendkanaal ingezet moeten zijn en de bovenkant van het trendkanaal moet in de komende weken/maanden met gemak haalbaar zijn. Vorige week werd in dit kader het volgende opgemerkt: de terugkerende belangstelling voor Duitse en Nederlandse staatsobligaties is vanuit technisch oogpunt een verkapte waarschuwing aan de entrepreneurs onder ons die de besproken mitsen en maren ten aanzien van aandelen bagatelliseren. VALUTA STIJGENDE TREND % TOPVORMING % US Dollar - Swiss Franc 0.72 US Dollar-Euro 0.70 US Dollar - Norwegian Krone 0.42 BODEMVORMING % DALENDE TREND % UK Pound Sterling - US Dollar 0.13 Euro-Swiss Franc 0.00 Euro-Norwegian Krone -0.28 US Dollar - Japanese Yen -0.48 Euro - US Dollar -0.70 Euro-Australian Dollar -0.90 Euro-Canadian Dollar -1.17 Euro-Japanese Yen -1.34 De Amerikaanse dollar bevindt zich in een stijgende trend ten opzichte van de euro. De US Dollar index (zie volgende pagina) is uitgebroken uit een symmetrische driehoek in de richting van de stijgende hoofdtrend. 10
EUR/USD vanaf 1993 op maandbasis Hoewel de maand juni slechts halverwege gevorderd is toont de grafiek van de EUR/USD op maandbasis een breuk onder de neklijn van een meerjarige (H)oofd(S)chouderpatroon. De kans op 80% wordt hoog ingeschat dat de euro in de loop van dit jaar in een neerwaartse versnelling zal belanden. Voorafgaand aan deze verwachte waardedaling van de euro vindt meestal een kortstondige pullbackbeweging plaats naar de (gebroken) neklijn. Deze ervaringsregel leidt tot de conclusie dat de euro mogelijk spoedig daalt naar ca. $ 1,19 en vervolgens opleeft naar $ 1,24 in de komende weken, waarna de euro uiteindelijk valt. US Dollar Index vanaf juli 2011 De US Dollar index kan even terugvallen naar de driehoeksformatie. Het patroon van hogere bodems en toppen is intact. De opgaande trend kan het beste worden gerespecteerd. 11
ALGEMEEN ADVIES Hanteer indien mogelijk - stop loss limieten om koersrisico s beter te beheersen! Verklarende woorden en begrippen uit de technische analyse Een uitleg van woorden en begrippen die gangbaar zijn in de technische analyse en in de Bulls, Bears & Shares worden gebruikt zijn op deze pagina op een niet limitatieve wijze ter verduidelijking samengevat. Technische Analyse (TA) bestudeert primair met behulp van grafieken de koershistorie van marktprijzen (lees: beurskoersen en hiervan afgeleide handelsvolumes) met het doel om de meest waarschijnlijke toekomstige richting te bepalen. De technische analyse kent twee hoofdstromingen. Enerzijds is er de klassieke visuele analyse van grafieken met het oogmerk om trends en koerspatronen te herkennen. Anderzijds is er de kwantitatieve analyse om met behulp van de beurskoers afgeleide formules ( indicatoren ) koop- en verkoopsignalen te genereren. De Bulls, Bears & Shares combineert de visuele analyse met de kwantitatieve analyse. De technische en kwantitatieve analyses worden vooral gebruikt als hulpmiddel voor de timing van beleggingsbeslissingen. TA = afkorting voor technische analyse KT = korte termijn trend op basis van de positie van beurskoers ten opzichte van het 20-daags koersgemiddelde LT = lange termijn trend op basis van de positie van het 20-daags koersgemiddelde ten opzichte van het 120-daags koersgemiddelde TREND = algemene richting waarheen een koersontwikkeling tendeert herkenbaar aan een proces van twee opeenvolgende toppen en/of bodems TRENDLIJN = lijn langs opeenvolgende toppen of bodems STEUN = indicatie voor een bodem in de koersgrafiek WEERSTAND = indicatie voor een top in de koersgrafiek BULLISH = positieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling BEARISH = negatieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling NEUTRAAL = aanduiding voor richtingloos en/of zijwaarts koersverloop TACTISCH = specifieke actie/benadering bedoeld om een strategie uit te voeren RS = relatieve sterkte ter bepaling van outperformance of underperformance OUTPERFORMANCE = betere prestatie ten opzichte van UNDERPERFORMANCE = slechtere prestatie ten opzichte van LONG = positionering in de markt anticiperend op een koersstijging SHORT = positionering in de markt anticiperend op een koersdaling NONE = geen positionering in verband met overgangfase tussen bulls en bears BUY = koopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse SELL = verkoopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse MA = moving average / voortschrijdend gemiddelde van een reeks van beursdata RSI = relatieve sterkte index (indicator voor het meten van het momentum) RSI waardering onder 30 illustreert een relatief sterke koersdaling RSI waardering boven 70 illustreert een relatief sterke koersstijging MOMENTUM = indicator voor het meten van de snelheid en de sterkte van een koersbeweging STO = afkorting voor stochastics, indicator voor korte termijn kansberekening STO waardering onder 20 illustreert een relatief sterke koersdaling STO waardering boven 80 illustreert een relatief sterke koersstijging DMI = afkorting voor directional movement indicator, geeft informatie over de kracht van vraag en aanbod in de onderliggende trend ADX = afkorting voor average directional movement indicator, geeft de kracht aan van een trendmatige beweging, maar zegt niets over de richting ervan ADX waardering onder 25 wijst potentieel op een zijwaarts gerichte trend ADX waardering boven 25 wijst potentieel op een trendmatige beweging 12
TRADINGRANGE = richtingloze koersbeweging binnen bepaalde bandbreedte UITBRAAK = koersbeweging boven/onder vorige weerstand/steun TRAP = mislukte uitbraak PULLBACK terugkeer van de beurskoers naar een recent uitbraakniveau GAP = koershiaat in de grafiek zichtbaar tussen twee handelsnoteringen in OVERBOUGHT = situatie waarin de beurskoers kwetsbaar is voor een correctie OVERSOLD = sitiuatie waarin de beurskoers rijp is voor een technisch herstel RISING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende stijgende lijnen FALLING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende dalende lijnen STOP LOSS = prijsniveau ter beperking van onverhoopte verliezen van openstaande beleggingsposities. LEGENDA KLEUREN CANDLES GETOONDE GRAFIEKEN Donkergroen - stijgende trend (= koers > 20 daags gemiddelde & 120 daags gemiddelde) Lichtgroen - koerscorrectie binnen stijgende trend (= koers > 120 daags gemiddelde) Rood - dalende trend (= koers < 20 daags gemiddelde & 120 daags gemiddelde) Oranje - koersherstel binnen dalende trend (= koers < 120 daags gemiddelde) Blauw - sterk opwaarts momentum tijdens een opgaande trend Paars - sterk neerwaarts momentum tijdens een neergaande trend Geel - overdrijvingsfase (extreem hoog risico van een significant trendomslag) Zwart - overgangsfase tussen stijgende en dalende trend (geen positie) Rode lijn Blauwe lijn Paarse lijn belegging - 120 daags simpel gemiddelde - 20 daags simpel gemiddelde - relatieve kracht ten opzichte van een andere Heeft u vragen of opmerkingen, neemt u dan a.u.b. contact met ons op. 13