RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK Het Kwadrant pro PRO Het Kwadrant pro PRO Plaats : Weert BRIN nummer : 02ZR C3 BRIN nummer : 02ZR 04 PRO BRIN nummer : 18DD C4 BRIN nummer : 18DD 02 PRO Onderzoeksnummer : 274979 Datum onderzoek : 3 juni 2014 Datum vaststelling : 3 juli 2014
Pagina 2 van 11
1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 3 juni 2014 een onderzoek uitgevoerd op Het Kwadrant in Weert, afdeling praktijkonderwijs om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving. De afdeling praktijkonderwijs van Het Kwadrant heeft rond de 160 leerlingen. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. De aanleiding voor dit kwaliteitsonderzoek is de tweejaarlijkse bezoekcyclus die de inspectie voor scholen voor praktijkonderwijs hanteert. Het kwadrant in Weer afdeling praktijkonderwijs is voor het laatst in 2012 bezocht en daarom voert de inspectie nu een kwaliteitsonderzoek uit. Toezichthistorie De afdeling praktijkonderwijs is door de inspectie voor het laatst bezocht in 2012. Toen constateerde de inspectie dat de opbrengsten goed waren en dat de school op dat moment investeerde in een nieuwe werkwijze waarbij het individuele ontwikkelingsplan en het handelingsplan verweven worden tot één sturings- en verantwoordingsinstrument van de zorg. Onderzoeksopzet De inspectie vormt haar kwaliteitsoordelen door de onderwijspraktijk van de school te toetsen aan een selectie van kwaliteitsindicatoren uit het toezichtkader voortgezet onderwijs 2013. Bij dit onderzoek hebben we de indicatoren uit het zogenaamde kernkader onderzocht. Dit is het gedeelte uit het toezichtkader dat bij al onze kwaliteitsonderzoeken minimaal wordt beoordeeld. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Wij hebben relevante documenten van en over de school geanalyseerd; Schoolbezoek, waarbij wij in een aantal lessen de onderwijspraktijk hebben geobserveerd; Wij hebben gesprekken gevoerd met het management, leraren, de zorgcoördinator en leerlingen; Pagina 3 van 11
Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en bestuur. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staat de conclusie van het onderzoek waaronder het vervolgtoezicht. In hoofdstuk 3 beschrijven we de bevindingen uit het onderzoek in de vorm van een kwaliteitsprofiel. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Pagina 4 van 11
2. CONCLUSIES EN TOEZICHTARRANGEMENT Een kwaliteitsonderzoek zoals wij hebben uitgevoerd, leidt tot een zogenaamd toezichtarrangement voor kwaliteit en/of voor naleving. Een arrangement kan basistoezicht inhouden of juist aangepast toezicht in houden. In het eerste geval (bij basistoezicht) vinden wij de kwaliteit van voldoende niveau en is het daarom niet nodig om de school onder intensief toezicht te plaatsen. Als er echter teveel tekortkomingen zijn geconstateerd, wordt conform beslisregels geoordeeld dat de kwaliteit onvoldoende is en stellen we een aangepast arrangement vast voor zwakke of voor zeer zwakke kwaliteit en/of voor naleving. Onze conclusie voor het Kwadrant, afdeling praktijkonderwijs is als volgt: Op basis van het onderzoek kennen wij aan de afdeling het basisarrangement toe omdat zowel de opbrengsten alsook de kwaliteit van het onderwijsproces op de onderzochte onderdelen van voldoende niveau is. Dit betekent dat wij op dit moment geen reden hebben om het toezicht te intensiveren. Wij hebben geen tekortkomingen in de naleving van de wettelijke voorschriften vastgesteld. Pagina 5 van 11
3. BEVINDINGEN In dit hoofdstuk leest u de bevindingen uit ons onderzoek op basis waarvan we tot onze conclusie over de kwaliteit zijn gekomen. Eerst geven we een samenvattend algemeen beeld over de kwaliteit van het onderwijs op Het Kwadrant afdeling praktijkonderwijs. Daarna volgt het kwaliteitsprofiel waarin de oordelen op de indicatoren staan. Vervolgens lichten we die oordelen in onderlinge samenhang toe. 3.1 Algemeen beeld De kwaliteit van het onderwijs is op Het Kwadrant, afdeling praktijkonderwijs van voldoende niveau op alle drie onderzochte domeinen opbrengsten, onderwijsproces en kwaliteitszorg. Meer dan 90% van de leerlingen heeft bij het verlaten van de opleiding een baan, een beschermde werkplek of volgt een vervolgopleiding. Na 1 jaar de school te hebben verlaten is dat percentage ook boven de minimale norm van 75%. Het onderwijsproces is sterk op het punt van het efficiënt gebruik maken van de onderwijstijd en het goed vormgeven van het loopbaan oriëntatie proces. Het Individueel Ontwikkelingsplan (IOP) is qua vormgeving goed. Het moet nog wel sterker een document worden van de leerling en de ontwikkelingsdoelen dienen breder en kwalitatief beter te worden omschreven. Een sterk punt van de kwaliteitszorg is het evalueren en het planmatig verbeteren van de kwaliteit van het onderwijsproces. De school heeft in het kader van het implementeren van een nieuw onderwijsconcept (Big Picture Learning) in korte tijd veel vernieuwingen tot stand gebracht. 3.2 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed Pagina 6 van 11
5. niet te beoordelen Wij hebben daarnaast onderzocht of de school voldoet aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Dit wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. 02ZR 04 PRO - PRO De school begeleidt leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben effectief aan de hand van hun ontwikkelingsperspectief. (extra ondersteuning) 1 2 3 4 10.1 Het bevoegd gezag stelt bij plaatsing voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief vast. 18DD 02 PRO - PRO De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden 1 2 3 4 5 1.1P De leerlingen behalen het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. 1.7 De leerlingen van het praktijkonderwijs functioneren naar verwachting in de vervolgopleiding of het werkveld. De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken 1 2 3 4 4.3 De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede vorming 1 2 3 4 5.4 De school ondersteunt de leerlingen en de ouders/verzorgers bij de keuzes tijdens de schoolloopbaan. Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling 1 2 3 4 7.1 De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) (De school bestrijdt effectief achterstanden.) 1 2 3 4 9.1 De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. Pagina 7 van 11
De school begeleidt leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben effectief aan de hand van hun ontwikkelingsperspectief. (extra ondersteuning) 1 2 3 4 10.1 Het bevoegd gezag stelt bij plaatsing voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief vast. 10.2 De leerling ontvangt onderwijs zoals beschreven in het ontwikkelingsperspectief. 10.3 De school stelt vast of de leerlingen zich ontwikkelen conform het ontwikkelingsperspectief en maakt naar aanleiding hiervan beredeneerde keuzes. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten 1 2 3 4 12.1 De school evalueert systematisch de opbrengsten. 12.2 De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces 1 2 3 4 13.1 De school evalueert systematisch het onderwijsproces. 13.2 De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces. 13.3 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. Nalevingsindicatoren 2013 ja nee N1 N2 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de onderzochte onderdelen (WVO, art. 24c en 24a). Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de onderzochte onderdelen (art. 24c en 24 WVO). Pagina 8 van 11
3.3 Toelichting bij kwaliteitsprofiel De resultaten uit het kwaliteitsprofiel lichten wij hieronder toe. Daarbij komen achtereenvolgens de volgende aspecten aan bod: op opbrengsten, het onderwijsproces en de kwaliteitzorg. De opbrengsten Om te bepalen of de opbrengsten voldoende zijn moet, over drie jaar gemeten, 90% of meer van de leerlingen een baan of een beschermde werkplek hebben, of een opleiding volgen. Eén jaar na het verlaten van de opleiding moet dit voor minimaal 75% van de leerlingen het geval zijn. Op basis van de door de school aangereikte en de bij de inspectie bekende gegevens blijkt dat de school aan deze beide normen voldoet. Wat in positieve zin opvalt is dat in vergelijking met het landelijke beeld veel leerlingen tijdens de opleiding opgeleid worden voor branche erkende certificaten. De afdeling praktijkonderwijs geeft aan op dit moment extra tijd te investeren in het aangaan van een intensievere samenwerking met de uitzendbureaus om daarmee te bereiken dat het aantal stage en baanmogelijkheden in de nabije toekomst voor de leerlingen verder te vergroten. Het onderwijsproces De lessen op de afdeling praktijkonderwijs worden kenmerken zich een ordelijke opzet. Er is weinig sprake van ordeverstoringen tijdens de lessen. Er heerst een goed pedagogisch klimaat, waarbij docenten op effectieve wijze omgaan met de leerlingen en waarbij een positieve benadering leidend is. Docenten zien goed toe op naleving van de regels. Leraren geven een begrijpelijke uitleg en de leerlingen zijn in het algemeen voldoende mate actief betrokken bij de les. De school kan deze actieve betrokkenheid nog wel verbeteren door te blijven zoeken naar nieuwe werkvormen waarmee docenten kunnen bereiken dat leeringenactiviteit minder afhankelijk wordt van sturing van docenten en leerlingen uit zichzelf aan de slag gaan. Een ander verbeterpunt is het regelmatig samenvatten van de behandelde stof tijdens de les. Dat kunnen docenten zelf doen of zij kunnen de leerlingen vragen dit te doen. De afdeling praktijkonderwijs heeft een goed programma om de leerlingen te ondersteunen bij het keuzeproces tijdens de schoolloopbaan. Dit komt aan bod tijdens individuele coaching-gesprekken. Er zijn diverse in en externe stagemogelijkheden. Daarnaast beschikt de school over een extern Pagina 9 van 11
schoolleerbedrijf waar leerlingen ervaring kunnen opdoen binnen verschillende disciplines. De wijze waarop de afdeling praktijkonderwijs de vorderingen van de leerlingen volgt voldoet, maar dient nog verder ontwikkeld te worden. De afdeling praktijkonderwijs gebruikt extern genormeerde toetsen, echter nog wel op basis van DLE normeringen van het basisonderwijs. De school geeft aan over te willen stappen op een genormeerde toets-methode op basis van de referentieniveaus, zodra deze beschikbaar is voor het praktijkonderwijs. De afdeling praktijkonderwijs maakt daarnaast wel gebruik van methodetoetsen op basis van de referentieniveaus. De sociaalemotionele ontwikkeling wordt goed gevolgd middels het afnemen van de Schoolvragenlijst (SVL), het regelmatig voeren van coachinggesprekken met de leerling en door observaties van de docenten. Relevante informatie die hieruit voortvloeit wordt vastgelegd in een digitaal leerlingendossier. Vanaf komend schooljaar zal de school ook gebruik gaan maken van Magister. Met betrekking tot het gebruik van het Individueel Ontwikkelingsplan (IOP) heeft de inspectie geconstateerd dat de afdeling praktijkonderwijs het IOP nog onvoldoende op adequate wijze hanteert. De school beschikt vanaf de laatste twee ingestroomde cohorten wel over een goed IOP format. Echter, de informatie in dit format met betrekking tot het beschrijven van de individuele leerdoelen is nog te beperkt. Bovendien zijn de ontwikkeldoelstellingen niet vanuit de leerling geformuleerd en bovendien niet erg concreet. De leerlingencoaches zouden dit proces beter kunnen begeleiden door ervoor te zorgen dat deze ontwikkeldoelen meer concreet en vanuit de leerlingen worden geformuleerd. De kwaliteitszorg De kwaliteitszorg van de afdeling praktijkonderwijs voldoet en is op onderdelen goed. Wat de school met name goed doet is het bewaken van de kwaliteit van het onderwijsproces. Daarvoor maakt de school jaarlijks gebruik van de PROZOenquête voor leerlingen en ouders. Vanaf komend schooljaar wordt deze ook ingevuld door externe samenwerkingspartners zoals de stage-bedrijven. De kwaliteit van de docenten worden goed gevolgd door een 360-feedbackmethodiek. Dat wil zeggen dat schoolleiding en collega s elk jaar lessenobservaties uitvoeren en daarnaast feedbackscans van leerlingen beschikbaar zijn. Ook kent de school een goed functionerende leerlingenraad. De afdeling praktijkonderwijs werkt doelgericht aan de kwaliteit van het onderwijs via diverse werkgroepen die goed planmatig werken en een projectleider voor het implementeren van het nieuwe onderwijsconcept Big Pagina 10 van 11
Picture Learning. De school heeft in de transitie naar dit nieuwe onderwijsconcept in een korte tijd al veel gerealiseerd. Een punt dat nog weinig aandacht heeft gehad is de kwaliteit van de toetsing. De school kan de kwaliteit van het toetsproces verder verbeteren door afspraken te maken over het ontwikkelen van de toetsen. Bijvoorbeeld een nieuw ontwikkelde toets standaard laten controleren door een collega, het gebruik van een uniforme lay-out, het hanteren van eenduidig taalgebruik, type vraagstellingen en afspraken over de inhoud. Pagina 11 van 11