RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK GEDIFFERENTIEERD TOEZICHT Basisschool 't Warmelinck Plaats : Aalten BRIN nummer : 08BQ C1 Onderzoeksnummer : 291808 Datum onderzoek : 16 januari 2017 Datum vaststelling : 3 april 2017
Pagina 2 van 11
SAMENVATTING Basisschool 't Warmelinck heeft haar kwaliteit op orde en de inspectie handhaaft het basisarrangement. Wat gaat goed? De leerlingen leren voldoende. De meeste kinderen bereiken het niveau dat verwacht mag worden. De school werkt vanuit het Dalton concept. Veel aandacht gaat uit naar de zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid van de leerlingen. De leerlingen worden goed gevolgd. Dat begint al op de peuterspeelzaal. Daardoor heeft de school snel goed zicht op welke extra hulp een leerling nodig heeft. Ouders en leerlingen ervaren de school als een prettige plek waar zij zich gezien voelen. Het hele team kijkt wat er beter kan en werkt enthousiast aan schoolontwikkeling. Wat kan beter? De school zorgt voor zelfstandigheid van haar leerlingen. Ze zou de resultaten van die inspanning zichtbaar kunnen maken. Wat moet beter? Er zijn in dit onderzoek geen zaken aangetroffen die beter moeten. Ook voldoet de school aan de gestelde wettelijke eisen. Pagina 3 van 11
1 INLEIDING Wat voor onderzoek heeft de inspectie gedaan? Volgens de wet moeten alle scholen eens in de vier jaar door de inspectie worden bezocht. Vanaf januari 2015 krijgen alle scholen die daarvoor in aanmerking komen een pilot-onderzoek met een concept-waarderingskader. Dit kader is in juni 2016 bijgesteld. Vanaf 24 oktober krijgen scholen een onderzoek met dit bijgestelde onderzoekskader voor 2017. Zo ook Basisschool 't Warmelinck. Voor meer informatie over het nieuwe toezicht en de opzet van de vernieuwde kwaliteitsonderzoeken en het nieuwe onderzoekskader, zie de website van de inspectie www.onderwijsinspectie.nl. Werkwijze Op 16 januari 2017 hebben de volgende onderzoeksactiviteiten plaatsgevonden: een documentenanalyse; een presentatie door de school; gesprekken met verschillende groepen belanghebbenden: directie, intern begeleider, leraren, ouders en leerlingen; observaties van de onderwijspraktijk in alle groepen. Deze observaties hebben wij samen met observanten van de school uitgevoerd. Aan het eind van de onderzoeksdag hebben we een feedbackgesprek gevoerd met het bestuur, de schoolleiding, de intern begeleider en de leraren van de school. In dit gesprek zijn de bevindingen en oordelen van de inspectie besproken en heeft de school aangegeven wat zij gaat doen met deze bevindingen. Naast de beoordeelde standaarden hebben wij enkele aanvullende wettelijke aspecten beoordeeld. Wanneer niet voldaan is aan één of meer van deze artikelen, geven wij dat aan in paragraaf 3.2. Leeswijzer Hierna volgt eerst de conclusie van het onderzoek op Basisschool 't Warmelinck. Hoofdstuk 3 geeft per kwaliteitsgebied de resultaten van het onderzoek. In hoofdstuk 4 is de reactie van het bestuur op het onderzoek en de rapportage opgenomen. Pagina 4 van 11
2 HOOFDCONCLUSIE Basisschool 't Warmelinck is een kleine Daltonschool waar leerlingen goed leskrijgen en waar een positief en veilig leerklimaat heerst. De eindresultaten van de school zijn voldoende en de school werkt vanuit een gezamenlijke visie enthousiast aan onderwijsverbetering. Vanuit de visie is er een doorgaande lijn gerealiseerd vanaf de peuterspeelzaal tot aan groep 8. Dit geldt voor de signalering, waardoor er snel goed zicht wordt gekregen op de ontwikkeling van de leerlingen. Maar het geldt ook voor het pedagogisch beleid; er wordt snel begonnen met het werken aan doelen als zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid. Leerkrachten zorgen door goed klassenmanagement en doelgerichte instructie voor een taakgerichte werksfeer. De actieve betrokkenheid van de leerlingen stimuleren zij door de inzet van coöperatieve werkvormen. Zij houden planmatig rekening met de verschillen tussen leerlingen bij de instructie en bij de verwerking van de leerstof. Leerlingen krijgen steeds meer invloed op de keuze voor instructie of zelfstandige verwerking. Pagina 5 van 11
3 RESULTATEN ONDERZOEK BASISSCHOOL 'T WARMELINCK 3.1 Kwaliteitsoordelen op onderzochte standaarden Kwaliteitsgebied Onderwijsproces Onvoldoende Voldoende Goed OP2 OP3 Zicht op ontwikkeling Didactisch handelen Onderwijsproces Het volgen en ondersteunen van leerlingen start op de voorschool De standaard zicht op ontwikkeling krijgt het oordeel 'goed'. We hebben gezien dat de school de ontwikkeling van de leerlingen volgt. Daarmee start de school al bij de peuterspeelzaal. In alle groepen worden de toetsresultaten en de gegevens uit observaties geanalyseerd. Die analyse bespreken de leerkrachten met de intern begeleider. Dit proces leidt tot groepsplanning en indien nodig tot een individuele aanpak. Zo heeft de leerkracht inzicht in onderwijsbehoefte van de leerlingen, zowel over eventuele hiaten in de te beheersen lesstof als over het instructieniveau bij nieuwe leerstof. Die aanpak vertaalt zich naar de dagelijkse praktijk waar de ondersteuning planmatig wordt uitgevoerd. Meerdere keren per jaar evalueert de school de plannen en dit leidt tot beredeneerde vervolgtrajecten. De leerlingen zijn zelfstandig en werken taakgericht In de lesobservaties is gezien dat leerkrachten duidelijk uitleggen en zorgen voor actieve betrokkenheid van de leerlingen. Er heerst rust in de school, terwijl leerlingen taakgericht samenwerken. Leerkrachten leggen duidelijk uit en geven doelgerichte instructie. Het omgaan met verschillen doet de school planmatig. Sommige leerlingen gaan direct aan de slag en op diverse momenten tijdens de instructie wordt leerlingen de mogelijkheid gegeven om zelfstandig verder te gaan. Nieuw op de school is dat bij de start van een nieuw rekenblok de leerlingen kennismaken met de Pagina 6 van 11
nieuwe leerstof en dat zij zelf aangeven of ze hierbij instructie nodig hebben. Zo versterkt de school het eigenaarschap bij leerlingen voor hun leren. Het team zorgt voor veel variatie in werkvormen in. Ze zijn geschoold in coöperatieve werkvormen. Het past bij de visie van 't Warmelinck dat leerlingen van en aan elkaar leren. Kwaliteitsgebied Schoolklimaat Onvoldoende Voldoende Goed Oordeel Schoolklimaat SK1 Veiligheid Kwaliteitsgebied Schoolklimaat Kan beter Voldoende Goed SK2 Pedagogisch klimaat Schoolklimaat In alle groepen heerst een positieve sfeer Het schoolklimaat op 't Warmelinck is goed! Er heerst een positief pedagogisch klimaat en er zijn voldoende maatregelen getroffen om de veiligheid van de leerlingen te borgen. De school monitort de veiligheidsbelevening van leerlingen. Ook beschikt zij over voldoende protocollen gericht op het voorkomen, afhandelen en evalueren van incidenten. Een van de ouders van de school fungeert als vertrouwenspersoon. Het pedagogisch klimaat is prettig positief. Leerkrachten en leidsters volgen het schoolbrede pedagogische klimaat dat ondersteunend is voor het leren. Positief gedrag belonen zij en dit dient als voorbeeld voor anderen. Leerlingen kennen de regels van de school en geven aan dat er nauwelijks conflicten voorkomen. In voorkomende gevallen worden deze adequaat opgelost. Dit beeld wordt bevestigd in de gesprekken met ouders. Pagina 7 van 11
Kwaliteitsgebied Onderwijsresultaten Onvoldoende Voldoende Goed N.t.b. OR1 Resultaten Onderwijsresultaten Er heerst een opbrengstgerichte cultuur De school behaalt met de leerlingen leerresultaten die in overeenstemming zijn met het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden. De school analyseert haar resultaten en trekt daaruit conclusies voor haar beleid. Wel realiseert men zich dat de groepsresultaten van de 'kleine' school sterk kunnen worden beïnvloed door de resultaten van enkele leerlingen. Om toch uitspraken te kunnen doen over de effecten van het onderwijs zoekt de school naar een manier om leerwinst in beeld te brengen. Naast cognitieve doelen, kent de school sociale doelen. 't Warmelinck spreekt over ik-doelen. In het aanbod zijn die ik-doelen zichtbaar en ook spelen zij een rol bij de mate van zelfstandigheid of eigen verantwoordelijkheid die een leerling krijgt. Een verbeterpunt zou zijn om ook vast te leggen in hoeverre die doelen zijn gerealiseerd. Kwaliteitsgebied Kwaliteitszorg en ambitie Onvoldoende Voldoende Goed Oordeel Kwaliteitszorg en ambitie KA1 Kwaliteitszorg KA2 Kwaliteitscultuur Kwaliteitszorg en ambitie De schoolontwikkeling vertrekt vanuit een gezamenlijke visie Een aantal jaren geleden heeft de school een keuze gemaakt voor een onderwijskundig concept. Die visie zorgt voor een ankerpunt waaraan onderwijsverbetering kan worden getoetst en geeft tegelijkertijd de ruimte voor eigentijdse ontwikkelingen. Deze visie draagt bij aan de sterke verbetercultuur op de school. Veel is in de afgelopen jaren aangepakt. Voorbeelden daarvan zijn taakspel, coöperatieve werkvormen, begrijpend lezen, rekenen, taal en spelling. Sinds twee jaar trekt Pagina 8 van 11
de school hierin samen op met een andere kleine school van het bestuur op een paar kilometer afstand. Daarnaast is er de samenwerking met andere scholen in de regio met hetzelfde concept. De directeur en de intern begeleider zorgen ervoor dat de verbeteracties behouden blijven voor de school. Wat van iedereen wordt verwacht hebben zij vastgelegd en hun lesbezoeken dienen ook om te kijken of deze afspraken nog actueel zijn. Leerkrachten geven aan dat hun vaardigheden worden versterkt door middel van collegiale consultaties en gezamenlijke lesvoorbereidingen. Ook vinden er op studiedagen uitwisselingen plaats op de collega-school. Graag zien zij deze werkwijze behouden en uitgebouwd. 3.2 Overige wettelijke voorschriften De inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 9 van 11
4 REACTIE VAN HET BESTUUR Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op Basisschool 't Warmelinck. We hebben de school en het bestuur gevraagd om de ontwikkelrichting aan te geven op basis van de eigen kwaliteitsoordelen en die van de inspectie. Hieronder geeft het bestuur zijn reactie: Het inspectiebezoek is door ons als zeer plezierig en positief ervaren. Het gesprek, met de nodige kritische vragen, ging over onderwijsinhoudelijke onderwerpen (klinkt logisch maar is in het verleden weleens anders geweest). Leerlingen en leren stond centraal. Team, leerlingen en ouders kijken positief terug op deze dag. De ontwikkelrichting van ons onderwijs op basis van de eigen kwaliteitsoordelen en die van de inspectie is de volgende: Ons onderwijs is gebaseerd op de Daltonprincipes. Het doel daarbij is het onderwijs voortdurend efficiënter in te richten door de kerndoelen met betrekking tot de leerinhouden van het onderwijs af te stemmen op de behoeften, interesses en de competenties van de leerlingen. De leerkrachten leiden dit leerproces waar het nodig is en begeleiden waar dat kan. Ze stellen zich tot doel het individueel zelfstandig werken en het samenwerken van leerlingen in een veilig pedagogisch klimaat te bevorderen door hen daartoe de ruimte, de hoge verwachtingen en het vertrouwen te geven. Het Daltononderwijs biedt daartoe een leef- en leeromgeving waar leerlingen worden uitgedaagd zich te ontwikkelen tot mensen zonder vrees, met een kritische en democratische grondhouding en wil een wezenlijke bijdrage leveren aan haar leerlingen om hen in staat te stellen te kunnen functioneren in een complexe samenleving door ondernemend en zelfverantwoordelijk te zijn in het leven, het werken en het samenleven. De doelen die wij ons hierbij stellen zijn: Zelfstandigheid; De kinderen kunnen inzichtelijk maken in hoeverre zij zelfstandig functioneren in onderwijsleersituaties. Het instrument dat gebruikt wordt is een portfolio document met een o.a. gespreksverslaglegging. Samenwerken; De kinderen kennen de coöperatieve werkvormen en de termen die daarbij gebruikt worden. In alle groepen wordt coöperatief leren ingezet. Vrijheid en verantwoordelijkheid; De leerdoelen op rekengebied zijn duidelijk bij alle leerlingen, leerlingen kunnen zelf beslissen of ze wel of niet moeten Pagina 10 van 11
deelnemen aan de instructie. De kinderen kunnen het doelenblad zelfstandig en effectief inzetten. De lange termijn doelen die wij ons stellen zijn meer proces gericht en daardoor minder direct meetbaar; Kinderen kunnen zelf een keuze maken in project werk, zichzelf een doel stellen daarbij en dit zelfstandig uitwerken. Dit vindt vorm door een aantal keren per jaar een groepsdoorbrekende projectweek aan te bieden. Bij alle doelen wordt door leerlingen en leerkrachten gereflecteerd op eigen kunnen en de resultaten daarvan worden weer ingezet bij de volgende stap. Pagina 11 van 11