Aardgasvrije nieuwbouw

Vergelijkbare documenten
DWEILEN MET DE (GAS)KRAAN DICHT. Naar een aanpak en uitvoer in de provincie Flevoland

Technieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen

Aardgasvrije nieuwbouw. Verplichten en verleiden December 2017

Aardgasvrije nieuwbouw. Verplichten en verleiden April 2018

Aardgasvrije nieuwbouw. Verplichten en verleiden Juli 2018

Aardgasvrije nieuwbouw Verplichten en verleiden Juni 2017

Ik ben de allergroenste

BENG en NTA. Stand van zaken

Aardgasvrije nieuwbouw. Zen Congres 29 maart 2018 Utrecht

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Sta. B&W-nota. gemeente Winterswijk /6 datum nota : zaaknummer blad

BENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je?

Welkom bij. Gasvrij verwarmen Collectief of individueel Hoe werkt een ESCo? BAK versus Bod Financiën Praktijk casussen en ervaringen

Aardgasvrije wijken. Bewonersbijeenkomst 4 juni 2018 Havenbuurt Berkel en Rodenrijs

Duurzaam verwarmen met Waterstage. Product Launch 2017

Eteck maakt het nu al mogelijk voor projectontwikkelaars. tegen geringe kosten energieneutraal of zelfs Nul op Meter te maken.

Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Nieuwbouw aardgasvrij. Akkoord 26 juni 2018

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Kansenstudie Aardgasloos Purmerend

Bedrijfspresentatie. Gemeenteraad Delft 27 november 2018 Delft

Aardgasvrij en BENG gaat goed samen

Nul-op-de-Meter. Waardevolle ontwikkeling voor ontwikkelaars. Stroomversnelling

De weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst

Toolkit: uw eigen aardgasvrije woning bouwen in gemeente Heerenveen

Inspiratiesessie Hybride Warmtepompen in de Sociale Woningbouw

De Rijswijkse Situatie. Beeldvormende sessie gemeenteraad Rijswijk 13 november Mark Bal

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over:

HAAL MEER ENERGIE UIT JE HUIS START MET ENERGIEBESPARING

AT OSBORNE. Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later. 19 september Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed

Raadsstuk. Onderwerp. Aardgasvrije nieuwbouw in Haarlem.

Energievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen

BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve

BENG in de praktijk. .. en hoe doe je dat gasloos?

De energieprestatievergoeding

Showstoppers & gamechangers Beleid voor gasloze woningen

Topprestaties in energiezuinige bouw

Nul op de Meter businesscase nieuwbouw

ENERGIECAFÉ. Aardgasvrije wijken 28 januari 2019

Lijst van vragen en antwoorden - wijziging van het Bouwbesluit 2012 inzake de aansluiting op het distributienet voor gas

Opening Wie is Gijsbers V&K Kostenberekening Subsidie Vragen?

Kees Bakker

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening

Verduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving

NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST

Aardgasvrije gebouwde omgeving: De opgave, wetgeving, stimuleringsregelingen, en wat zijn de alternatieven?

Aardgasvrije wijken. Helena all-electric concept. Fred Verhaaren

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 1 juni 2018 Beantwoording Commissievragen

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aardgasvrije wijken. Bewonersbijeenkomst 3 juli 2018 Fase 2 pilot grootschalige aanpak Huizenblok De Berkelse Wal

ENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN

Kosten Warmte in Meerwijk Haarlem wordt steeds gasvrijer

Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas. Hans Schneider (Liander) programma

Aardgasvrije woningen

Sprekers Ivo Opstelten Jose van der Loop Sjoerd Klijn-Velderman

NOM KienhuisHoving. 5 april Esther Hovenier Advocaat

Twijfels over infraroodverwarming Lente-akkoord Zeer Energiezuinige Nieuwbouw i.s.m. DWA

Factsheet wijziging gasaansluitplicht per 1 juli 2018

Uw eigen woning bouwen in Gemeente Heerenveen. Comfortabel verwarmen en koken zonder aardgas

Warmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem

Helena Sustainable Innovations B.V. - Pitch 12 juni 2019

Een nieuwe woning in RijswijkBuiten 66 woningen Buitenplaats Syon De energie van morgen vandaag in huis

Een flat zonder aardgas? Geen sinecure

met lage temperatuur warmtebron Kennisgroep lage temperatuur warmtenetten

NTA Nieuw tijdperk energieprestatie. Normalisatie: De wereld op één lijn 1

Toekomstbestendig bouwen in Heerebosch fase 2 4 oktober Arthur Rijken Gemeente Gemert-Bakel Tijmen Jansen Bureau JREA

Een nieuwe woning in Praal Esse Zoom

IS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP?

West-Friesland: warmte in transitie. Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017

Route naar een aardgasvrije wijk. Marjo Kroese, Procesbegeleider aardgasvrije wijken, Klimaatverbond Nederland

Datum 24 januari 2017 Beantwoording Kamervragen over een energieprestatievergoeding in zeer energiezuinige woningen met een gasaansluiting

Integrale duurzame gebiedsontwikkeling

Alterna(even voor aardgas

Nederlands Platform Warmtepompen

Herstructurering Oost-Boswinkel te Enschede Participatie, duurzaamheid en innovatie. Hans Jannink Sr. projectmanager

Participatiemodellen duurzame energievoorziening. Josefien van de Ven 30 maart 2012

nieuwe woning in Austerlitz

Nul-op-de-Meter en EnergiePrestatieVergoeding

Warmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

Besluitenlijst d.d. d.d. d.d. [X]Akkoordstukken [ ]Openbaar -- [ ]Besloten --

ENERGIETRANSITIE NAAR GASLOZE WIJKEN

Warmtepompen. Wie, wat, hoe, waar, waarom?

Martin Horstink & Albert Rodenboog. De woningbouw verduurzamen met warmtepompen

Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland

Aardgasvrije woningen

BENG! Energieprestatie van gebouwen

Invloed gasloos op grondprijs

Begrippenlijst Naar groen is goed te doen

Een nieuwe woning in Heerhugowaard 37 woningen in Nieuw Waard fase 3

ONRENDABELE TOP. ERGO werkgroep 31 oktober 2018 Casper Tigchelaar Marijke Menkveld

Een nieuwe woning in Sliedrecht 43 woningen Baanhoek-West De energie van morgen vandaag in huis

WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht. 7. De juiste match

Position paper regietafel energietransitie utrecht

Opwekking duurzame energie en terugverdientijden. Niek Tramper

Earth is calling Twente Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij

Transcriptie:

Aardgasvrije nieuwbouw Het kan, nu alleen nog doen Peter-Paul Smoor/Wienand van Dijk 02-10-2017

Doel van vandaag Komen tot commitment voor een gezamenlijke aanpak om z.s.m. aardgasvrije nieuwbouw te realiseren in regio IJmond.

Waarom aardgasvrije nieuwbouw?

Waarom aardgasvrije nieuwbouw? Netwerk gaat > 50 jaar mee Eenvoudig te realiseren Aansluitplicht vervalt 230.000 nieuwbouwwoningen in 5 jaar Hoe te starten in bestaande bouw als nieuwbouw niet is geregeld?

Aardgasvrije nieuwbouw Het kan Peter-Paul Smoor 02-10-2017

Wat bedoelen we met nieuwbouw? - Nieuwe nieuwbouw (green field) - Sloop nieuwbouw (brown field) Belangrijk onderscheid: - Woningbouw - Bedrijventerreinen - Kantoren - Scholen - Sportcomplexen

nul op de meter BREEAM ***** BENG gebouwgebonden energie EPC=0 CO2-neutraal EPC=0,4 aardgasvrij energieneutraal WKO warmtenet klimaatneutraal 10-10-2017 7

Ambities van hoog naar laag 1. Klimaatneutraal 2. Nul op de meter (NOM) 3. Energieneutraal gebouwgebonden (EPC = 0) 4. Bijna energieneutraal gebouw (BENG) 5. EPC 0,4 (label A++) 6. Label A aardgasvrij?

Alternatieven voor verwarmen met aardgas

Alternatieven voor verwarmen met aardgas

Nieuwbouw met HR ketel

Aardgasvrij met bodem warmtepomp All electric

-120 m

Lucht warmtepomp

Aardgasvrij met bodem warmtepomp All electric

Aardgasvrij met bodem warmtepomp All electric NOM

Bodemwarmtepomp gestapelde bouw 1. Collectieve bodemlussen 2. Bodemwarmtepomp met boilervat per 3 tot 4 woningen 3. Collectief laagtemperatuurnet en warmtapwaternet per 3 tot 4 woningen 4. Boiler voor warm tapwater in woning 5. Oplossing voor verwarming/ warm tapwater en koeling Aandachtspunten - Opstelplaats warmtepomp - Individuele bemetering/ regeling

Investering all electric oplossing (NOM) Kosten van een all electric systeem: 20k Bodemwarmtepomp met toebehoren en voldoende panelen om in alle energie (warmte, koude, elektriciteit) te voorzien Uitgaande van gemiddelde rijtjeshuiswoning (110 m2) Investeringssubsidie (ISDE): 2,8k Vermeden kosten voor gasaansluiting, rookafvoer en CV ketel: 3,2k Meerkosten: 20k 2,8k 3,2k = 14k 10-10-2017 Genoemde bedragen zijn indicatief en inclusief BTW

Kosten gebruik all electric (NOM) Energierekening = 0 10-30 jaar onderhouds- en energieprestatiecontract: ca. 20-35 /maand Inclusief onderhoud, monitoring (en vervanging van de installaties) let op: warmtepomp gaat ca. 18 jaar mee Bij eigen investering: rente en aflossing ca. 50 /maand Uitgaande van huidige rentepercentages en hypotheekrenteaftrek Looptijd 30 jaar Bij energieprestatievergoeding (EPV) aan een ESCO: ca. 110 /maand Bedrag is inclusief onderhouds- en energieprestatiecontract 10-10-2017 Bedragen zijn indicatief en inclusief BTW

Financiering in twee smaken Eigen investering Hogere financiering van 14k via hypotheek 20-35 /maand voor energieprestatiecontract 50 /maand voor rente en aflossing Totale lasten bewoner 70-85 /maand * ESCO met EPV (energieprestatievergoeding) ESCO gaat het volledige systeem aanbrengen Ontwikkelaar betaalt 6 tot 7 k aan ESCO voor de aansluitkosten Meerkosten voor de ontwikkelaar zijn dan ca. 3k (aansluitkosten minus besparing op gasaansluiting, CV ketel en rookafvoer) Totale lasten bewoner (EPV aan ESCO) van 110,-/maand * *Gemiddelde energierekening Nederland: 140 /maand exclusief kosten ketel 10-10-2017

Proces traditioneel Initiatief VO DO Aanbesteding Bouw Exploitatie PvE Uitwerken Definitief Aanbesteden Kwaliteitscontrole Aanbesteden ontwerp en vaststellen ontwerp en onderhoud onderzoeken ontwerp op basis contracteren EPC en van gasketel, aannemer ventilatiesysteem rookgasafvoer en gasaansluiting en ventilatiesysteem Omgevings- Verkoop vergunning

Proces aardgasvrij Initiatief VO DO Aanbesteding Bouw Exploitatie Keuze aardgasvrij Verkoop Keuze energiesysteem en marktpartij Omgevingsvergunning Contractvorming Bouw, beheer & onderhoud

Kan het wel? Voorbeeldcase Greenstart Amstelveen 53 koopwoningen onderhoudscontract met prestatiegarantie financiering door kopers

Kan het wel? Voorbeeldcase Gerard Douplantsoen Heerhugowaard NOM huurwoningen onderhoudscontract met prestatiegarantie financiering door corporatie EPV vergoeding huurders

Kan het wel? Voorbeeldcase Nieuw Zuid Hilversum

Uitdagingen 1. Vertrouwen in de aardgasvrije oplossing 2. Kennisniveau stakeholders 3. Kwaliteitsborging 4. (Energie)prestatiegarantie en onderhoudscontract 5. Eindgebruiker: zelf financieren versus Esco 6. Energieprestatievergoeding eindgebruiker 7. Marketing bij verkoop netbeheerder ontwikkelaars aannemers corporaties kavelkopers kopers huurders

Aardgasvrije nieuwbouw Nu alleen nog doen! Wienand van Dijk 20-7-2017

10-10-2017

Wat vervalt er dan precies? Als de ontwikkelaar een gasnet wil in een gebied dan is de netbeheerder verplicht tot aanleg tenzij de gemeente dat gebied aanwijst als aardgasvrij (art. 1A, A, lid 7.) Dan is er wel een plicht om een alternatieve energie-infrastructuur aan te bieden. (art. 1A, A, lid 7.) 10-10-2017

10-10-2017 Wat kun je als gemeente doen

Wat heb je nodig? Alternatieve energie-infrastructuur (warmtenet of verzwaard elektriciteitsnet) Procedure 1. aanwijzing college van B&W. 2. gemeenteraad een besluit om het gebied aardgasvrij te verklaren 3. melding bij autoriteit Consument en Markt op postcode 6 niveau Alleen voor kleinverbruikers (G25/ t/m 40 m3/uur) en op een nieuw aan te leggen (deel van een) gastransportnet. 10-10-2017

Besluit Haarlem: Geen aansluitingen op het gasnet; EPC tenminste 50% lager is dan de Bouwbesluitnorm; Onderscheid: Eigen grond grond van ontwikkelaar Bestemmingwijziging binnenplans Onder handen dossiers (wat als er al een DO/ gasaanvraag ligt, etc) Gebiedsontwikkelingen Kleinverbruik G40 aansluiting 10-10-2017

10-10-2017 Overzicht nieuwbouwlocaties

Overzicht nieuwbouwlocaties Warmteplan voor collectieve warmtevoorziening? Ja Aardgasvrij geborgd 10-10-2017

Overzicht nieuwbouwlocaties Warmteplan voor collectieve warmtevoorziening? Nee Netbeheerder elektriciteit akkoord? Ja Nee Aardgasvrij geborgd Verder onderzoek nodig 10-10-2017

Overzicht nieuwbouwlocaties Nee Netbeheerder elektriciteit akkoord? Ja Nee Aardgasvrij geborgd Verder onderzoek nodig Warmteplan voor collectieve warmtevoorziening? Nieuwbouwlocaties categoriseren 1. Uit te geven gemeentegrond 2. Grootverbruikers (vanaf G40) 3. Vergunning 2017 / begin 2018 4. Vergunning na half 2018 Rolbepaling gesprek met ontwikkelaars Rolbepaling gesprek met ontwikkelaars 10-10-2017

1. Uit te geven gemeentegrond Besluit aardgasvrije nieuwbouw 1. Geen aansluitingen op het gasnet; 2. EPC tenminste 50% lager dan Bouwbesluit 3. Privaatrecht: Tender, voorwaardelijk of in EMVI 10-10-2017

IJmond: naar realisatie van aardgasloze nieuwbouw Gemeentelijk intern Wijziging wetgeving aansluitplicht Tijd Bestuurlijk akkoord Regionaal met gemeenten

Toolkit: Brief van minister Kamp Generiek besluit Aardgasvrij op eigen grond (Overmorgen) Besluit aardgasvrij integraal (Haarlem) Business case (Overmorgen) Brief aan ontwikkelaars (Haarlem) 10-10-2017