Rotterdam, 28 oktober 2015 Aan de Gemeenteraad Onderwerp Alternatieve Begroting 2016 Gevraagd besluit Samenvattend stellen wij u voor de Alternatieve Begroting 2016 vast te stellen. Waarom dit voorstel / Waarom nu voorgelegd? Hierbij bieden wij de Alternatieve Begroting 2016 aan, met een doorkijk naar de jaren 2017 tot en met 2019. Toelichting In deze begroting worden de financiën van de gemeente Rotterdam voor 2016 vastgesteld. Rotterdam vraagt om een gemeente die zorgt dat de basis goed op orde is binnen de financiële grenzen die de gemeenteraad daarvoor eerder heeft vastgelegd. Deze begroting zorgt daarvoor. Een aantrekkelijkere stad Rotterdam moet een aantrekkelijke stad zijn om te wonen, te werken, te ondernemen en te recreëren. Daarom moet de stad schoon, heel, veilig en betaalbaar zijn. In deze begroting wordt er voor gekozen om de eerdere bezuinigingen op het gebied van schoon en heel geleidelijk terug te draaien, zodat het niveau van schoon en heel de komende jaren in alle wijken op peil blijft en later verbetert. Deze bezuinigingen worden deels teruggedraaid door te stoppen met het programma binnenstad en de gereserveerde middelen voor de herinrichting van de Coolsingel anders in te zetten. De middelen die hiervoor gereserveerd stonden worden nu uitgegeven in alle gebieden van Rotterdam en niet alleen aan de binnenstad. Op die manier kan iedere Rotterdammer genieten van groen dat goed wordt bijgehouden, blijven lampen in lantarenpalen branden en worden kapotte speeltoestellen vervangen. Het gebruik maken van P&R-parkeerplaatsen wordt weer aantrekkelijk. Waar vorig jaar het gebruik maken van de parkeerplaats nog twee euro per dag ging kosten, worden de parkeerplaatsen vanaf komend jaar weer gratis. De opbrengsten wegen niet op tegen de last die het betalen oplevert. Basistaken De gemeente moet haar basistaken zo goed mogelijk uitvoeren. Het is goed dat het Cambridge Innovation Center naar Rotterdam komt, maar het is niet aan de gemeente om een deel van de kosten te dragen. Daarom worden zowel de eenmalige investering als de meerjarige bijdrage geschrapt.
Voor zaken als een milieuzone is in deze tijd geen plaats. Daarom wordt de uitvoering van de milieuzone stopgezet. Ook worden de middelen die nog niet zijn bestemd voor het Rotterdam Climate Initiative ingezet voor de buitenruimte. Tenslotte wordt de bezuiniging op duurzaamheid van 2.000.000 naar voren gehaald en al per 2016 ingeboekt. De gebiedscommissies zijn geïnstalleerd om invulling te geven aan participatie. Bij de oprichting is afgesproken dat bewonersinitiatieven een belangrijk middel zijn om de taken goed uit te kunnen voeren. Daarom is de bezuiniging op bewonersinitiatieven ongedaan gemaakt. Lokale Lasten Een aantrekkelijkere stad wordt ook bereikt door de lokale lasten te laten dalen. Dit moet zoveel mogelijk gebeuren via het principe de vervuiler betaalt. Er wordt voorgesteld om niet structureel een bijdrage van 5.000.000 vanuit de algemene reserve beschikbaar te stellen voor onderhoud van de riolering. In plaats daarvan gaat de rioolheffing omhoog. Om Rotterdammers ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel niet meer lokale lasten te laten betalen, wordt de 5.000.000 vanuit de algemene reserve ingezet om de afvalstoffenheffing te laten dalen. Dit bedrag wordt door de jaren heen afgebouwd. Door slimmer met inzameling en verwerking van afval en de bedrijfsprocessen hierbij om te gaan kunnen forse besparingen worden gerealiseerd. Hiervoor zal een apart voorstel worden gepresenteerd. Het eerste jaar wordt 1.000.000 extra gereserveerd om de organisatie anders in te richten. Solide Gemeentefinanciën We houden ons weerstandsvermogen op peil. De afgelopen jaren is hard gewerkt om, ondanks zware noodzakelijke bezuinigingen, het weerstandsvermogen weer op het niveau van 2010 te brengen. We houden voor de komende jaren vast aan een weerstandsvermogen van ten minste 160.000.000. Financieel Kader De veranderingen die in deze begroting zijn doorgevoerd ten opzichte van het oorspronkelijke raadsvoorstel, leiden tot de volgende bezuinigingen, intensiveringen en bijstellingen: Financieel Kader 2016 2017 2018 2019 Bezuinigingen 53.916 59.626 66.398 73.243 Intensiveringen -12.055-28.455-32.655-37.590 Ramingsbijstellingen -23.628-23.829-27.719-37.430 TOTAAL 18.233 7.342 6.024-1.777 De reeks totaal geeft het saldo van baten en lasten ten opzichte van de ramingen in de (meerjarencijfers van de) Omissieregeling 2015 weer. Het gevolg voor het weerstandsvermogen (zijnde de algemene reserve, financieringsreserve en kredietrisicoreserve) is zichtbaar in de laatste tabel van dit raadsvoorstel.
Bezuinigingen Wij stellen de onderstaande bezuinigingen voor. Onderaan de tabel is weergeven om welke wijzigingen ten opzichte van het oorspronkelijke raadsvoorstel het gaat. De wijzigingen zijn in de tabel met groen aangegeven. Bezuinigingen 2016 2017 2018 2019 Bestuur en Dienstverlening 1 Bezuiniging Bewonersinitiatieven 0 0 0 0 Openbare Orde en Veiligheid 2 Stadsmariniers 850 850 850 850 3 Veilig Ondernemen 150 150 150 150 Verkeer en Vervoer 4 Parkeernota 2.600 2.600 2.600 2.600 5 Verkeersonderneming 0 0 0 1.000 6 Fietspaden 0 0 0 500 7 Beheer Verkeerslichten 0 0 200 200 8 Stop OV 67+ 3.775 3.662 3.550 3.550 Economische Zaken 9 Rotterdam Partners 200 200 200 200 10 Bezuiniging Economie 200 200 200 200 Onderwijs 11 Trend op Subsidies 164 164 264 264 11a Restant Subsidies 463 0 0 0 Cultuur, Sport en Recreatie 12 Trend op Subsidies 236 236 236 236 13 Verlagen Intensivering Speeltuinen 250 250 250 250 14 Aanvullende Bezuiniging LCC's 0 0 250 250 15 Evenementenbeleid 150 150 150 150 16 Reserve Combinatiefunctionarissen 200 0 0 0 17 Natuur Milieu Educatie 0 200 200 200 Volksgezondheid en Zorg 18 Sociaal Medische Indicatie 200 200 200 200 19 Maatwerk Jeugdgezondheidszorg 500 500 500 500 20 Onderwijs Opvangvoorzieningen 700 700 700 700 21 Zorg Volwassenen 500 500 500 500 22 Extra Middelen Opvang 1.900 1.900 1.900 1.900 Werk en Inkomen 23 Bezuiniging Re-Integratie W&I 600 600 600 600 Maatschappelijke Ondersteuning 24 Tegenprestatie Bijstand 0 0 0 2.000 25 Bezuining Kenniscentra 130 130 130 0 26 Kwijtschelding 200 200 200 200 27 Jeugdparticipatie 350 350 350 350 28 Verlagen Mantelzorgcompliment 1.100 1.100 1.100 1.100 29 Participatie MO 800 800 800 800 29a Bezuiniging Opzoomer Mee 1.958 1.958 1.958 1.958
Beheer van de Stad 30 Efficiency 0 0 0 0 Stedelijke Inrichting 31 Duurzaamheid 2.000 2.000 2.000 2.000 31a Vrijval Bestemmingsreserve RCI 1.643 0 0 0 32 Vergroening 0 0 0 1.000 33 Verdunning 's-gravendijkwal 400 400 1.200 6.125 34 Recreatieschappen 0 350 350 350 35 Handhaving DCMR 500 500 800 800 36 Aanpak Huisjesmelkers 350 350 350 350 36a Stoppen met Milieuzone 2.700 3.600 3.600 0 Ruimtelijke Ontwikkeling 37 Programma Binnenstad 6.000 2.000 1.000 6.000 38 Zelfbouw 0 0 0 450 39 Opbrengst Vastgoed 850 850 1.300 0 39a Geen Investering Coolsingel 3.500 4.800 9.100 6.100 Algemene Middelen 40 Vrijval Onvoorzien 900 900 900 900 41 Raming OZB 1.000 1.000 1.000 1.000 42 Stelpost Bestedingsanalyse 0 10.000 11.000 11.000 43 Verzekeringen 850 850 850 850 44 Vervallen Concernbrede Stelpost RIO -10.000-20.000-40.000-40.000 Serviceorganisatie 45 Budget Bestedingsanalyse -500-500 0 0 Diverse Programma's 46 Rotterdam in Ontwikkeling 10.003 20.001 40.007 40.007 47 Bestedingsanalyse 10.000 10.000 10.000 10.000 48 Korting Hefboombudget 5.544 4.925 4.903 4.903 TOTAAL 53.916 59.626 66.398 73.243 1 Bezuiniging Bewonersinitiatieven ( 0) De bezuiniging op bewonersinitiatieven vanuit de gebiedscommissie wordt teruggedraaid. Dit wordt mede bekostigd door de subsidie aan Stichting Opzoomer Mee stop te zetten. 8 Stop Gratis OV67+ ( 3.775.000) Per 2016 wordt het gratis openbaar vervoer voor 67+ ers afgeschaft. 11a Korting op nog te verdelen subsidies ( 463.000) Binnen het beleidsveld onderwijs is nog 463.000 over aan subsidies. 29a Bezuiniging Opzoomer Mee ( 1.958.000) De subsidie aan Stichting Opzoomer Mee wordt per 2016 stopgezet. 30 Efficiency ( 0) De bezuiniging door efficiency bij het beheer van de stad wordt teruggedraaid. Op dit moment is nog niet zeker hoe dit wordt ingevuld. Eventueel te behalen efficiency wordt ingezet voor het onderhoud van de buitenruimte.
31 Duurzaamheid ( 2.000.000) De bezuiniging op duurzaamheid wordt naar voren gehaald en al per 2016 doorgevoerd. 31a Vrijval Bestemmingsreserve RCI ( 1.643.000) In 2019 blijft nog 1.643.000 over binnen de bestemmingsreserve RCI. Dit bedrag valt per 2016 vrij. Projecten in 2016 tot en met 2018 kunnen nog uitgevoerd worden. 36a Stoppen met Milieuzone ( 2.700.000) Uitvoering van de milieuzone wordt stopgezet. Hierdoor vallen van 2016 tot en met 2018 middelen vrij. 37 Programma Binnenstad ( 6.000.000) Heel Rotterdam moet onderhouden worden en niet alleen de binnenstad. Daarom stopt het Programma Binnenstad en worden de middelen elders ingezet. 39a Geen Investering Coolsingel ( 3.500.000) De middelen die gereserveerd zijn om te investeren in de Coolsingel komen in plaats hiervan ten goede aan investeringen in de buitenruimte in de gehele stad. 48 Korting Hefboombudget ( 5.544.000) De helft van de investeringen uit het hefbombudget wordt omgezet in investeringen in de buitenruimte. Intensiveringen Wij stellen de onderstaande intensiveringen voor. Onderaan de tabel is weergeven om welke wijzigingen ten opzichte van het oorspronkelijke raadsvoorstel het gaat. De wijzigingen zijn in de tabel met groen aangegeven. Intensiveringen 2016 2017 2018 2019 Bestuur en Dienstverlening 1 Stedelijk Kader Dienstverlening -400-400 -400-400 1 Dekking Bestemmingsreserve 400 0 0 0 2 Informatiebeveiliging -200-200 -200-200 Verkeer en Vervoer 3 Parkeren Stop en Shop -1.000 0 0 0 4 Blankenburg 0 0 0 0 Economische Zaken 5 Evenementenfonds -110-110 -110-110 Cultuur, Sport en Recreatie 5 Evenementenfonds -440-440 -440-440 Volksgezondheid en Zorg 6 Aanpak Ouderenmishandeling -200-200 -200-200 6 Dekking binnen Programma 200 200 200 200 Werk en Inkomen 7 Plan Jeugdwerkloosheid -900-800 0 0 8 Bijstelling Participatiebudget 0-13.500-13.500-13.500 Maatschappelijke Ondersteuning
9 Uitvoering Integratienota -65-65 -65 0 10 Armoedebestrijding Ouderen -500-500 -500-500 11 Statushouders -250-250 -250-250 11 Dekking binnen Programma 250 250 250 250 Beheer van de Stad 12 Onderhoud Kapitaalgoederen -4.700-4.700-4.700-4.700 12a Onderhoud Buitenruimte -2.700-6.550-11.550-16.550 Stedelijke Inrichting 13 Monumenten -500-250 -250-250 Ruimtelijke Ontwikkeling 13 Gemeenschappelijke Tuinen -940-940 -940-940 14 Onttrekking t.b.v. Zuiderziekenhuis 1.050 4.450 0 0 14 Project Zuiderziekenhuis -1.050-4.450 0 0 TOTAAL -12.055-28.455-32.655-37.590 5 Evenementenfonds (- 110.000) Er gaat vanuit de overschrijving op de inkomsten uit logiesbelasting een gedeelte naar het Evenementenfonds. Het overige gedeelte gaat naar de algemene reserve. 12a Onderhoud Buitenruimte (- 2.700.000) De bezuinigingen op buitenruimte uit de oorspronkelijke begroting worden de komende jaren geleidelijk ongedaan gemaakt. Ramingsbijstellingen Wij stellen de onderstaande ramingsbijstellingen voor. Onderaan de tabel is weergeven om welke wijzigingen ten opzichte van het oorspronkelijke raadsvoorstel het gaat. De wijzigingen zijn in de tabel met groen aangegeven. Ramingsbijstellingen 2016 2017 2018 2019 Bestuur en Dienstverlening 1 E-depot -600-600 -600-600 1 Dekking binnen programma E-depot 600 600 600 600 2 Efficiency Servicecentra -810-810 -810-810 3 Wegvallen Opbrengst Archiefruimte -350-350 -350-350 4 Budgetverhoging Ombudsman -323 0 0 0 5 Democratische Vernieuwing -440 0 0 0 5 Dekking Democratische Vernieuwing 440 0 0 0 Openbare Orde en Veiligheid 6 Afschaffen Procesverbaal -1.000-1.000-1.000-1.000 7 Handhaving Horecabeleid 0 0 0 0 8 HIT-aanpak 0 0 0 0 Verkeer en Vervoer 9 P&R-opbrengsten -4.400-4.400-4.400-4.400 Economische Zaken 10 Cambridge Innovation Center 0 0 0 0 11 ICF-3-160 -160-160 -160 Onderwijs
12 Vrijval Onderwijshuisvesting 2.900 2.700 5.700 2.100 Cultuur, Sport en Recreatie 13 Bibliotheek Verlaging Subsidie 1.367 0 0 0 Volksgezondheid en Zorg 14 Budget Zorg voor Volwassenen -4.400-4.400-4.400-4.400 14 Dekking binnen Zorgbudgetten 4.400 4.400 4.400 4.400 15 Zorg en Welzijn -3.700 0 0 0 15 Dekking Bestemmingsreserve AWBZ 3.700 0 0 0 Werk en Inkomen 16 Kasschuif Programma Werk -7.000 0 0 0 17 ICT - Wigo4-it -1.500 0 0 0 18 Formatie o.b.v. Volume Bijstand 130-6.800-6.830 0 19 ICT GALO Dienstverlening -640 0 0 0 20 BUIG -13.408-1.200 0 0 21 Actualisatie Sociale Werkvoorziening -1.800-1.500-1.200-900 22 Vijval Budget Handhaving 1.800 0 0 0 Maatschappelijke Ondersteuning 23 Kasschuif Programma -2.000 0 0 0 24 WEB Budgetten 0 0 0 0 Beheer van de Stad 25 Boezemkaden -1.100-1.100-1.100-1.100 26 Areaaluitbreiding -827-827 -827-827 27 Gemeentelijke Rioleringsplan 0 0 0 0 27a Afvalstoffenheffing -6.000-5.000-4.000-3.000 28 Stortbelasting -3.000-3.000-3.000-3.000 Stedelijke Inrichting 29 Geluid 0 0 0 0 30 Lucht 900 2.200 2.200 2.200 31 Particuliere Voorraad 2.000 4.000 6.000 0 Ruimtelijke Ontwikkeling 32 Opbrengst Erfpachtconversie 8.000 8.000 0 0 33 Programma Binnenstad 0 0 0 0 34 Piek in Onderhoud Vastgoed -1.000-1.000 0 0 35 Beeindiging Erfpacht -2.400 0 0 0 36 Niet Realiseerbare Baten -6.280-6.780-7.380-7.380 Algemene Middelen 37 Onttrekking Algemene Reserve 28.737 19.564 7.353-20.527 38 Gemeentefonds 11.600 2.500 9.500 10.700 39 Algemene Middelen 1.934 1.967 3.447 3.266 40 Trend 2015 2.507 3.053 3.820 3.820 41 Trend 2016 5.000 5.000 5.000 5.000 42 Afloop Begroting 0 0 0-7.181 43 Efficiency Deelgemeenten -5.000-5.000-5.000-5.000 44 Frictiekosten RIO -6.750-6.750-6.750 0 45 Bedrijfsvoeringsknelpunten -18.454-18.610-18.610-18.610 46 Stelpost Voorjaarsretraite 3.550 3.550 3.550 3.550
47 Omslagrente 14.125 11.750 10.380 9.000 48 Herijking Bestemmingsreserve Krimp 0 0-7.176 20.355 49 Bezuiniging Van Werk Naar Werk 1.100 1.250 1.000-8.100 50 Opbrengsten Erfpachtconversie IFR -8.000-8.000 0 0 Serviceorganisatie 52 Concernhuisvesting 1.160 1.160 1.160 3.160 52 Bedrijfsvoeringsknelpunten -15.700-15.700-15.700-15.700 53 Interne Leveringen -2.536-2.536-2.536-2.536 Diversen 54 CityLab 010 0 0 0 0 TOTAAL -23.628-23.829-27.719-37.430 9 P&R-opbrengsten (- 4.400.000) In het oorspronkelijke voorstel wordt geprognotiseerd dat 3.000.000 minder wordt behaald aan P&R-opbrengsten dan verwacht. In dit voorstel wordt ervoor gekozen het parkeertarief voor P&R-plaatsen geheel te laten vervallen. 10 Cambridge Innovation Centre ( 0) Het is goed dat het Cambridge Innovation Center naar Rotterdam komt, maar het is niet aan de gemeente om een deel van de kosten te dragen. 27 Gemeentelijk Rioleringsplan ( 0) Het tarief voor de rioolheffing stijgt, waardoor er geen middelen uit de algemene reserve nodig zijn om de kosten te dekken. 27a Afvalstoffenheffing (- 6.000.000) Om de lokale lasten niet te laten stijgen, wordt er voor gekozen de hoogte afvalstoffenheffing te verlagen zoals in de paragraaf lokale lasten staat vermeld. 33 Programma Binnenstad ( 0) De intensivering op het Programma Binnenstad wordt teniet gedaan. Weerstandsvermogen Het hierboven geschetste beeld resulteert in het onderstaande weerstandsvermogen. Het weerstandsvermogen bestaat uit de algemene reserve, de financieringsreserve en de kredietrisicoreserve. Weerstandsvermogen Algemene Reserve 71.967 39.806 56.309 75.118 Financieringsreserve 66.848 66.005 64.174 61.911 Kredietrisicoreserve 56.197 56.197 56.197 56.197 TOTAAL 195.012 162.008 176.680 193.226 Zoals hierboven te zien is houden we voor de komende jaren vast aan een weerstandsvermogen van ten minste 160.000.000.
Ontwerpbesluit De raad van de gemeente Rotterdam, Gelezen het voorstel van de VVD-fractie, Besluit: De Alternatieve Begroting 2016 vast te stellen. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 12 november 2015. De griffier De voorzitter