Luchtkwaliteit in de provincie Owerijssef Rapportage luchtkwaliteit 2002 Toetsing van de luchtkwaliteit langs wegen aan de normen uit het Besluit luchtkwaliteit September 2003
Colofon Datum September 2003 Oplage 40 Auteur RJ.K. van der Auweraert (Tebodin) N.Y. Schuttinga (Tebodin) Adresgegevens Provincie Overijssel Luttenbergstraat 2 Postbus 10078 8000GB Zwolle Telefoon 038 425 25 25 Fax 038 425 26 50 www.prvoverijssel.nl postbus@prvoverijssel. n I
Samenvatting luchtkwaliteit 2002 Dit rapport betreft de rapportage over de luchtkwaliteit van de provincie Overijssel voor het ar 2002 conform het Besluit luchtkwaliteit (Stb., 269) van 11 juni. Nagegaan is of voor gevoelige locaties sprake is van overschrijdingen van de wettelijke luchtkwaliteitsnormen in het Besluit luchtkwaliteit voor de luchtverontreinigende stoffen: stikstofdioxide (NO 2 ), koolmonoxide (CO), fijn stof (PM10), benzeen (C 6 H 6 ), zwaveldioxide (SO 2 ) en lood (Pb). De provincie Overijssel heeft een landelijk karakter zonder omvangrijke industriegebieden met zware industriele activiteiten. Er zijn overschrijdingen van luchtkwaliteitsnormen geconstateerd. JaarqemSddelde NO? concentratse Grenswaarde «Langs 17 km weg heeft de argemiddelde concentratie van NO 2 de wettelijke grenswaarde (40 M9/m 3 ) overschreden. Het betreft voornamelijk rijkswegen (Al, A28 en A35) en daarnaast ook gemeentelijke wegen. * Op gevoelige locaties langs deze wegen worden hierdoor tenminste 1000 personen in de provincie aan luchtverontreiniging blootgesteld. De raming van het aantal personen dat wordt blootgesteld aan een concentratie boven de grenswaarde is uitsluitend bij de gemeentelijke rapportage van Hengelo (circa 360 personen), Wierden (circa 530 personen) en Almelo (0 personen) gemaakt. Plandrempel» De argemiddelde concentratie van N0 2 heeft nergens de plandrempel van (56 M9/m 3 ) overschreden. Er zijn daarom geen gemeenten die hebben aangegeven conform artikel 25 van het Besluit luchtkwaliteit een plan op te stellen ten einde in 2010 te voldoen aan de wettelijke luchtkwaliteitsnormen. De oorzaak van de overschrijdingen met betrekking tot NO 2 is in alle gevallen het verkeer. Jaargemiddelde f II nstofconcentrates Grenswaarde * Langs ca. 2,5 km weg heeft de argemiddelde concentratie van PM10 de wettelijke grenswaarde (40 M9/m 3 ) overschreden. Het betreft voornamelijk rijkswegen (Al, A28 en A35) en daarnaast ook een provinciale weg (N739) en gemeentelijke wegen. Plandrempel «Op 2 plaatsen in Deventer en 1 plaats in Kampen en Hengelo heeft de argemiddelde fijnstofconcentratie ook de plandrempel (45 M9/m 3 ) overschreden, in de nabijheid van een rijksweg. Het gebied waar de overschrijdingen plaatsvinden betreft o.a. fiets en wandelpaden en gevels van woningen. De hoge concentraties worden veroorzaakt door een hoge achtergrondconcentratie en in mindere mate het verkeer.
Aantal overschmdinqen van de 24uursqemiddelde f Sinstofconcentratie Grenswaarde Door de hoge achtergrondconcentratie in de gehele provincie is het aantal overschrijdingen van de 24 uurgemiddelde concentraties van PM10 van de grenswaarde (50 jg/m 3 ) groter dan het wettelijke toegestane aantal van 35, met uitzondering van de gemeente Steenwijkerland. Een raming van de hoeveelheid personen die worden blootgesteld aan een concentratie boven de grenswaarde is uitsluitend bij de gemeentelijke rapportage van Wierden (circa 945 personen) gemaakt. Plandrempel Langs ca. 10 km weg is het aantal overschrijdingen van de 24 uurgemiddelde concentratie van PM10 van de plandrempel (65 M9/m 3 ) ook groter dan het wettelijke toegestane aantal 35. Dit wordt aangegeven op 9 plaatsen in Deventer, op 1 plaats in Kampen en op 8 plaatsen in Zwolle. De hoge concentraties worden evens veroorzaakt door een hoge achtergrondconcentratie en in mindere mate het verkeer. Jaarqemiddelde concentraties van benzeen, koolmonoxide, zwaveldioxide en food Benzeen (arenswaarde) De gemeenten vermeld in Hoofdstuk 2 hebben gerapporteerd dat voor benzeen geen overschrijdingen zijn vastgesteld van de wettelijke luchtkwaliteitsnorm voor de argemiddelde concentratie (10 M9/m 3 ). Koolmonoxide (arenswaarde) «De gemeenten vermeld in Hoofdstuk 2 hebben gerapporteerd dat er voor CO geen overschrijdingen zijn vastgesteld van de wettelijke luchtkwaliteitsnorm (6000 M9/ m3 98 percentiel van de 8uurgemiddelde concentraties). % Zwaveldioxide (arenswaarde) In de provincie bevinden zich geen energiecentrales en petrochemische bedrijven op korte afstand van woonkernen of gevoelige locaties. Er bestaat daarom geen vermoeden dat het aantal overschrijdingen van de uurgemiddelde en 24uurgemiddelde concentraties van SO 2 van de wettelijke grenswaarden (350 M9/m 3 en 125 M9/ m3 ) worden overschreden. Lood (arenswaarde) «Door de afwezigheid van specifieke bronnen bestaat er geen vermoeden dat in de provincie de wettelijke luchtkwaliteitsnorm voor de argemiddelde concentratie van lood 0,5 M9/m 3 ) wordt overschreden.
Naam: Provincie Overijssel (post)adres: Luttenbergstraat 2 postcode en plaats: 8000 GB Zwolle Naam (1) opsteller rapport: dhr. RJ.K. van der Auweraert (Tebodin). Naam (2) opsteller rapport: mw. N.Y. Schuttinga (Tebodin). Naam contactpersoon provincie: dhr. A.K. Willigenburg. Dit rapport betreft de rapportage over de luchtkwaliteit van de provincie Overijssel voor het ar 2002 conform het Besluit luchtkwaliteit (Stb. 2000, 269).
Xnhoudsopgave Inleiding 7 Algemene gegevens over de provincie en haar omgeving. 8 Bronnen van iuchtverontreiniging en te onderzoeken locaties in de provincie. 10 4 Resultaten en beoordeling 11 4.1 Stikstofdioxide 11 4.2 Fijn stof 12 4.3 Benzeen 13 4.4 Koolmonoxide 13 4.5 Zwaveldioxide 14 4.6 Lood 14 Conclusies 15 Referenties 17
Inleiding In dit rapport wordt de luchtkwaliteit van de provincie Overijssel beschreven voor het ar 2002. Nagegaan wordt of er sprake is van overschrijdingen van de wettelijke luchtkwaliteitsnormen in het Besluit luchtkwaliteit van de luchtverontreinigende stoffen: stikstof dioxide (NO 2 ), koolmonoxide (CO), fijn stof (PM10), benzeen (C6H6). zwaveldioxide (S0 2 ) en lood (Pb). De verontreiniging door deze stoffen is representatief voor de algemene luchtkwaliteit in Nederland. De voornaamste bronnen van luchtverontreiniging zijn wegverkeer, industriele bedrijven en de landbouw. NO 2 wordt voornamelijk veroorzaakt door snelrijdend en optrekkend verkeer. Benzeen en CO komen voornamelijk vrij bij stagnerend verkeer. Het verkeer was eerst ook de bron van luchtverontreiniging door Pb en SO 2. Door verandering van de samenstelling van benzine en dieselolie nu niet meer. De (petro)chemische Industrie en de energieopwekking zijn nu de voornaamste bronnen van luchtverontreiniging door SO 2. De bronnen voor fijn stof zijn zeer divers: verkeer, Industrie en vele natuurlijke bronnen. De concentraties van NO 2, CO en benzeen (C 6 H 6 ) kunnen in beginsel significant verhoogd worden door locale emissies en door plaatselijke omstandigheden die de verspreiding in de atmosfeer belemmeren. De luchtkwaliteitnormen voor fljn stof worden nagenoeg in geheel Nederland overschreden en het nemen van maatregelen valt onder het rijksbeleid. De gevolgen van luchtverontreinigende stoffen kunnen zijn schade aan de gezondheid van mensen en dieren, en schade aan planten en gebouwen. NO 2, SO 2 en fijn stof veroorzaken schade aan luchtwegen en versterken hooikoorts, allergische en astmatische problemen. Lood beschadigt de inwendige organen van mensen en dieren. Benzeen is kankerverwekkend. De rapportageplicht in het Besluit luchtkwaliteit heeft betrekking op plaatsen waar naar redelijke verwachting mensen worden blootgesteld aan te hoge concentratie luchtverontreiniging. De luchtkwaliteitsniveaus zijn vastgelegd in de vorm van grenswaarden, plandrempels en alarmdrempels. Indien de grenswaarde niet wordt overschreden voldoet de luchtkwaliteit aan de wettelijke norm en zijn geen maatregelen vereist. Bij overschrijden van plandrempels moet er een plan worden opgesteld met maatregelen ter beperking van de luchtverontreiniging. Bij overschrijding van alarmwaarden dient men te handelen conform de procedures beschreven in de Smogregeling (Stcrt., 109). Voor de luchtverontreiniging door zwaveldioxide, koolmonoxide, benzeen en lood geldt dat er in Nederland nauwelijks overschrijding van de normen te verwachten zijn. Stikstofoxide en zwevende deeltjes (fijn stof) hebben in deze rapportage de meeste aandacht, vanwege de verwachte knelpunten voor deze stoffen. Luchtkwaliteit 2002
Algemene gegevens over de provincie en haar omgeving. In de provincie Overijssel woonden in 2002 1.094.032 inwoners 1 verdeeld over 209 woonkernen 2, daarnaast zijn er geen industriele bronnen waarvan een overschrijding van de grenswaarden te verwachten valt. Van de bevolking woont 59% in gemeenten met meer dan 40.000 inwoners (Zwolle, Deventer, Almelo, Hengelo, Enschede, Kampen, Steenwijkerland, Hardenberg). De belangrijkste drukke hoofdwegen die woongebieden (op korte afstand) doorkruisen zijn rijksweg A28 ter hoogte van Zwolle en de rijksweg Al ter hoogte van Hengelo. Een agglomeratie is volgens art. 1 van het Besluit Luchtkwaliteit een stedelijk gebied met tenminste 250.000 inwoners. In Overijssel zijn geen agglomeraties aanwezig. Tabel 1; aigemene gegevens van de provincie Soort gebied Soort omgeving Gebruikte regionale milieuverkeerskaart, naam regie Naam gebruikte verkeersmodel Naam gebruikt verspreidingsmodel Naam weerstation gebruikte klimaatgegevens Jaargemiddelde windsnelheid hoger/lager dan gemiddeld Groene ruimte bestaande uit: 72 % landbouwgrond, 13 % natuurgebied en 2% water; bebouwing, infrastructuur en recreatie nemen de overige 13% in beslag Landelijk gebied Verkeersmilieukaart gemeente Almelo (opgesteld in 1996) Provincie Overijssel: mechanische telpunten met NSM (Nieuw Simultaan Model) 2 gemeenten Promil, 1 gemeente Sensor + CAR versie 2.0 _ V, Voor de beoordeling van de luchtkwaliteit heeft de provincie gebruik gemaakt van eigen gegevens (provinciale wegen 2002), de gemeentelijke gegevens (rapporten over en 2002) en de gegevens over de rijkswegen (2002). Hierna volgt het overzicht van de gemeenten en de aangeleverde rapporten. Tabel 2a Rapportage van de gemeenten met meer dan 40.000 inwoners Gemeente aantal inwoners 2002 rapport ontvangen over Almelo 71.026 2002 Deventer Enschede Hardenberg Hengelo Kampen Steenwijkerland Zwolle 86.072 151.346 57.483 80.910 48.394 41.870 109.000 2002 (verwijzing naar ) 2002 2002 2002 1 CBS 2002 gegevens 2 Hierbij is aangenomen dat een woonkern gelijk is aan een wijk conform de gegevens van CBS over het ar. Luchtkwaliteit 2002
Van de achttien gemeenten met minder dan 40.000 inwoners hebben de gemeenten Borne en Wierden een rapportage ingediend over. Tabel 2b Rapportage van de gemeenten met minder dan 40.000 inwoners Gemeente Aantal inwoners 2O02 Rapport ontvangen over Bathmen 5.238 _ Borne Dalfsen Dinkelland Haaksbergen Hellendoorn Hof van Twente Losser Oldenzaal OlstWijhe Ommen Raalte RijssenHolten Staphorst Tubbergen Twenterand Wierden * Zwartewaterland 20.729 26.061 26.064 24.193 36.011 35.041 22.703 31.180 16.979 16.890 36.632 35.637 15.438 20.161 33.367 23.429 22.178 Luchtkwaliteit 2002
Bronnen van luchtverontreiniging en te onderzoeken locaties in de provincie. De door de gemeenten onderzochte locaties zijn aangegeven in bijlage I, evenals de rijkswegen en de provinciale wegen. Voor de laatste twee is de intensiteit (aantal voertuigen per etmaal) en het aandeel vrachtverkeer aangegeven. De te onderzoeken plaatsen in de provincie beperken zich tot drukke wegen. In Overijssel zijn geen industriele bronnen aanwezig waarvan een overschrijding van de grenswaarden te verwachten is. Metingen luchtkwaliteit A28 bij Zwolle Van 18 oktober t/m 4 november 1999 zijn metingen verricht langs de A28 bij Zwolle. Aanleiding was de verwachte groei van het verkeer ter plaatse en het bouwen volgens het concept van de compacte stad. De conclusie van het onderzoek is dat de concentraties voor de typische verkeergebonden verontreiningen als CO, NOx en VOC's vergelijkbaar zijn met stadsachtergrondlocaties. Een uitzondering vormt het gehalte fijn stof, vanwege het grotere aandeel vrachtverkeer op snelwegen. In de toekomst wordt niet uitgesloten dat de grenswaarde van 40 MQ/m 3 voor het argemiddelde die in 2010 van kracht wordt, zal worden overschreden. De grenswaarden voor fijn stof worden nu en in de toekomst overschreden, maar is slechts in geringe mate toe te schrijven aan het wegverkeer. In het volgende hoofdstuk wordt aangegeven of bij de genoemde plaatsen sprake is geweest van overschrijding van grenswaarden of van plandrempels. 10 Luchtkwaliteit 2002
4 Resultaten en beoordeling In dit hoofdstuk zal worden aangegeven of voor de onderzochte locaties genoemd in bijlage I overschrijdingen van grenswaarden of plandrempels van de luchtverontreinigende stoffen: NO 2, PM10, benzeen, CO, SO 2 en Pb hebben plaatsgevonden. De provincie inventariseert en stelt de luchtverontreiniging vast voor de stoffen SO 2 en Pb. De luchtverontreiniging voor NO 2, fijn stof, benzeen en CO is gemventariseerd en vastgesteld door de gemeenten vermeld in hoofdstuk 6. Tevens heeft de provincie de luchtverontreiniging van alle provinciale wegen voor de NO 2, fijn stof, benzeen, CO en SO 2 bepaald en heeft Rijkswaterstaat de luchtverontreiniging van alle rijkswegen voor NO 2 en fijn stof bepaald. De concentraties zijn bepaald met behulp van CAR II versie 2.0 voor binnenstedelijke wegen en provinciale wegen; en met het TNO verkeersmodel voor rijkswegen. De toetsing van de berekende en gemeten concentraties is geschied aan de grenswaarden en plandrempels aangegeven in het Besluit luchtkwaliteit. In bijlage II is een afbeelding opgenomen waarop de knelpunten met de NO 2 concentraties zijn weergegeven. In bijlage III zijn de berekende overschrijdingen van NO 2 en fijnstofnormen op de provinciale wegen weergegeven. 4.1 Stikstofdioxide De NO 2 concentraties en het aantal overschrijdingen zijn op basis van de verkeersintensiteit bepaald door gemeenten, provincie en Rijkswaterstaat voor de in bijlage I aangegeven locaties. 4,1,1 Jaargemiddelde concentraties NO 2 Langs of in de nabijheid van ca. 17 km rijksweg en 0,4 km provinciale weg km weg heeft de argemiddelde concentratie van NO 2 de wettelijke grenswaarde (40 M9/m 3 ) op 69 locaties overschreden. Het betreffen locaties gelegen in de gemeenten Bathmen, Borne, Deventer, Enschede, Hengelo, RijssenHolten, Wierden en Zwolle. Het gebied waar de oversehrijdingen zijn opgetreden, kan als gebied gelegen naast een drukke verkeersweg worden gekarakteriseerd. Een raming van de hoeveelheid personen die worden blootgesteld aan een concentratie boven de grenswaarde is uitsluitend bij de gemeentelijke rapportage van Hengelo (circa 360 personen) en Wierden (circa 530 personen) gemaakt. De argemiddelde concentratie van NO 2 heeft nergens de plandrempel van (56 M9/m 3 ) overschreden. Er zijn daarom geen gemeenten die hebben aangegeven conform artikel 25 van het Besluit luchtkwaliteit een plan op te stellen ten einde in 2010 te voldoen aan de wettelijke luchtkwaliteitsnormen. De oorzaak van de overschrijdingen met betrekking tot NO 2 is in alle gevallen het verkeer. Luchtkwaliteit 2002 11
Uurgemiddelde concentratie van NO 2 Op geen van de onderzochte locaties in de gemeenten is het aantal overschrijdingen van de grenswaarde groter dan het wettelijke aantal van 18. 4.2 Fijn stof Jaargemiddelde concentraties van fijn stof en het aantal overschrijdingen van de 24uurgemiddelde concentraties van fijn stof die de grenswaarde hebben overschreden, zijn op basis van de verkeersintensiteit bepaald door gemeenten, provincie en Rijkswaterstaat voor de in bijlage I aangegeven locaties. In paragraaf 4.2.1 wordt een landelijk beeld geschetst van de situatie met betrekking tot fijn stof. Dit om aan te geven dat de problematiek met fijn stof een landelijk probleem betreft, waarbij buitenlandse bronnen een belangrijke rol spelen. Vervolgens worden de bevindingen van de Overijsselse gemeenten weergegeven. 4.2. J Landelijke beeld van fijn stof De norm voor langdurige blootstelling van de bevolking bedraagt 40 jjg/m 3 voor het argemiddelde. In bedroeg de argemiddelde PMlOconcentratie, gemiddeld over Nederland, 31 M9/m 3 (bron: Milieubalans 2002 RIVM) Het ruimtelijk beeld is gebaseerd op metingen van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit waarbij met rekenmodel len verkregen ken nis over ruimtelijke patronen is gebruikt ter interpolatie van de metingen. De concentratie mt vanuit het noorden naar het zuiden toe door de toenemende invloed van bronnen in Nederland en het omliggende buitenland. De hoge argemiddelde concentratie in het grensgebied van het oosten van Overijssel kan waarschijnlijk verklaard worden uit de invloed van deze buitenlandse (industriele) bronnen. De grenswaarde van 40 yg/m 3 voor de argemiddelde concentratie PM10 wordt nog in een beperkt aantal stedelijke gebieden in Nederland licht overschreden met concentraties tot wel 50 M9/m 3. Deze overschrijdingen worden ook gemeten op twee stations van het DCMRmeetnet. f I 2325 3035 >«4.2.2 Jaargemiddelde fijnstofconcentraties De gemeenten Almelo (5 plaatsen), Deventer (10 plaatsen) en Enschede (2 plaatsen) en Hardenberg hebben overschrijdingen van de luchtkwaliteitsnormen voor de argemiddelde fijn 12 Luchtkwaliteit 2002
stofconcentratie geconstateerd. Vermoedelijk is ook in Borne en Zwolle sprake van overschrijding van de norm voor de argemiddelde fijnstofconcentratie (voor delen van de rijkswegen Al, A28 en A35, op 50 m afstand); mogelijk ook in Hengelo (provinciale weg N739 A35, op 10 m afstand). Langs ca. 2,5 km weg heeft de argemiddelde fijnstofconcentratie de wettelijke grenswaarde (40 M9/m 3 ) overschreden. Het betreft voornamelijk rijkswegen (Al, A28 en A35) en daarnaast ook een provinciale weg (N739) en gemeentelijke wegen. De gemeenten Deventer (2 plaatsen) en Kampen (1 plaats) hebben overschrijdingen van de plandrempel voor de argemiddelde fijnstofconcentratie (45 M9/m 3 ) geconstateerd. Het gebied waar de overschrijdingen plaatsvinden betreft fiets en wandelpaden en gevels van woningen. De hoge concentraties worden veroorzaakt door een hoge achtergrondconcentratie en in mindere mate het verkeer. 4.2.3 24uurgemiddelde fijnstofconcentraties De gemeenten hebben overschrijdingen van de normen voor luchtkwaliteit geconstateerd. Door de hoge achtergrondconcentratie is in de gehele provincie, met uitzondering van Steenwijkerland, het aantal overschrijdingen van de 24uurgemiddelde fijnstofconcentratie van de grenswaarde (50 M9/m 3 ) groter dan het wettelijke toegestane aantal van 35. Het betreft gebieden langs of in de nabijheid van de rijkswegen, provinciale wegen en binnenstedelijke wegen. Een raming van de hoeveelheid personen die worden blootgesteld aan een concentratie boven de grenswaarde is uitsluitend bij de gemeentelijke rapportage van Wierden (circa 945 personen) gemaakt. De gemeenten Deventer (9 plaatsen), Kampen (1 plaats) en Zwolle (8 plaatsen) hebben geconstateerd dat het aantal overschrijdingen van de 24uurgemiddelde fijnstofconcentratie van de plandrempel (65 M9/m 3 ) ook groter is dan het wettelijke toegestane aantal van 35. Mogelijk is ook in Harderberg, Hengelo, Oldenzaal en Raalte sprake van overschrijding van de plandrempel (zie bijlage III voor details). Dit betreft ca. 10 km rijksweg en provinciale weg. Mede vanwege de achtergrondconcentratie van fijn stof is het aantal overschrijdingen van de 24 uurgemiddelde concentraties van fijn stof van de grenswaarde op vele plaatsen in Overijssel groter dan het wettelijke toegestane aantal. 4.3 Benzeen De gemeenten in de provincie hebben gerapporteerd dat voor benzeen geen overschrijdingen zijn vastgesteld van de wettelijke luchtkwaliteitsnorm voor de argemiddelde concentratie (10 jjg/m 3 ). Ook op basis van de provinciale gegevens zijn geen overschrijdingen geconstateerd. 4.4 Koolmonoxide De gemeenten in de provincie hebben gerapporteerd dat voor CO geen overschrijdingen zijn vastgesteld van de wettelijke luchtkwaliteitsnorm (6000 Mg/m 3 98 percentiel van de 8uurgemiddelde concentraties). Ook op basis van provinciale gegevens zijn geen overschrijdingen geconstateerd. Luchtkwaliteit 2002 13
4.5 Zwaveldioxide In de provincie bevinden zich geen energiecentrales en petrochemische bedrijven op korte afstand van woonkernen of gevoelige locaties. Er bestaat daarom geen vermoeden dat het aantal overschrijdingen van de uurgemiddelde en 24uurgemiddelde concentraties van SO 2 van de wettelijke grenswaarden (350 M9/m 3 en 125 M9/m 3 ) worden overschreden en groter zijn dan de wettelijke aantallen 24 en 3. 4.6 Lood Door de afwezigheid van specifieke bronnen bestaat er geen vermoeden dat in de provincie de wettelijke luchtkwaliteitsnorm voor de argemiddelde concentratie van lood (0,5 M9/nn 3 ) wordt overschreden. 14 Luchtkwaiiteit 2002
Conclusies N0 2 De argemiddelde NO 2 concentratie overschrijdt op een aantal plaatsen in Overijssel de wettelijke grenswaarde (40 pg/m 3 ), dit langs ca. 17 km weg. Voor NO 2 zijn geen overschrijdingen van plandrempels geconstateerd. De grenswaarde voor de uurgemiddelde concentratie van NO 2 wordt nergens overschreden. Fijn stof De argemiddelde concentratie van fijn stof overschrijdt op een aantal plaatsen in Overijssel de wettelijke grenswaarde (40 M9/m 3 )/ langs ca. 2,5 km weg. Op enkele plaatsen heeft de argemiddelde fijnstofconcentratie ook de plandrempel (45 M9/m 3 ) overschreden. Het aantal overschrijdingen van de 24uurgemiddelde fijnstofconcentraties van de grenswaarde (50 M9/m 3 ) is op de meeste plaatsen langs drukke wegen groter dan het wettelijke toegestane aantal van 35. Steenwijkerland vormt hierop een uitzondering. «Langs ca. 10 km weg is het aantal overschrijdingen van de 24uurgemiddelde fijnstofconcentraties van de plandrempel (65 M9/m 3 ) ook groter dan het wettelijke toegestane aantal van 35. Overige stoffen Er zijn geen overschrijdingen geconstateerd van de wettelijke luchtkwaliteitsnormen voor benzeen, koolmonoxide, zwaveldioxide en lood. % Overzicht overschrijdingen en rapportageverplichting In de onderstaande tabel zijn de door de gemeenten aangegeven overschrijdingen van de NO 2 en fijnstofgrenswaarden aangegeven. Tabel 4a: Overschrijdingen per gemeente (> 40.000 inwoners}. Gertite Almelo Deventer Enschede Hardenberg Hengelo Kampen Steenwijkerland Rapport ontvangen 2002 2002* 2002 2002 Rapporta geplicht Zwolle 2002 * Verwijzing naar ** In 2002 geen rapportage over ingediend la la ** Overschrifdhig NiDs (argerniddeld) Grensw* Plandr, Fijn stof (argerrtfddeid) Grensw, Plandr* Fijn stof (24uurg«smiddeld) Qrensw. Plandr* Ja Luchtkwaliteit 2002 15
Tabel 4b: Overschrijdingen per gemeente (< 40.000 inwoners). Gemeente Borne Wierden Rapport ontvangen Rapporta geplicht 2003 Overschrijding N0 2 Fijn stof Fijn stof (argemiddeld) (argemiddeld) (24uyrgemiddeld) <5rensw. Plaridr. Grensw* Plandr. Grensw, Plandr. Op grond van de luchtkwaliteitsberekeningen voor de provincie en rijkswegen is er sprake van een indicatie dat luchtkwaliteitsnormen voor Fijn Stof in bijna alle gemeenten in Overijssel wordt overschreden. Op basis van het Besluit luchtkwaliteit houdt dit strikt genomen in dat bijna elke gemeente hierover moet rapporteren. Alleen dan bestaat er een compleet beeld van de luchtproblematiek in de provincie. De vraag is of deze systematiek van rapporteren de meest efficiente is voor het bepalen van het aantal personen dat wordt blootgesteld aan hoge concentraties Fijn Stof. 16 Luchtkwaliteit 2002
References Luchtkwaliteitsrapport van de volgende gemeenten (tussen haakjes is het ar waarover is gerapporteerd aangegeven): gemeente Almelo (2002) gemeente Borne () gemeente Deventer () gemeente Enschede () gemeente Hardenberg (2002) gemeente Hengelo () gemeente Kampen (2002) gemeente Steenwijkerland (2002) gemeente Wierden () gemeente Zwolle (2002) Lijst van rapporten van derden: Milieubalans 2002, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu «Handreiking Besluit Luchtkwaliteit Deel 1 en 2, Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, November. * Rijkswaterstaat, CDrom Luchtkwaliteit langs rijkswegen in 2002, Ministerie van Verkeer en Waterstaat, DirectoraatGeneraal Rijkswaterstaat. Nota van toelichting Besluit luchtkwaliteit. Luchtkwaliteit 2002 17