Lokaal Opleidingsplan Opleiding Pathologie. St. Antonius Ziekenhuis



Vergelijkbare documenten
Regionaal Opleidingsplan Pathologie

Regionaal Opleidingsplan Pathologie

Opleidingsplan Pathologie. Jeroen Bosch Ziekenhuis s-hertogenbosch

Workshop. Hoe maak ik een lokaal/regionaal plan? Scheltus van Luijk Corry den Rooyen. Donderdag 25 februari 2010

Dedicated schakeljaar opleiding Pathologie

Workshop: Lokaal opleidingsplan

Modern opleiden: hoe visiteren?

Landelijk opleidingsplan Interne geneeskunde 2019

Uitvoeringsregeling Toetsing en Beoordeling Huisartsopleiding tweede opleidingsjaar. versie juni 2015

Inhoudsopgave. 3 Introductie. 4 Procedure. 5 Voorbereiding. 7 Vraag & antwoord. 8 Informatie. 9 Vragenlijst ter voorbereiding op de visitatie

Lokaal Opleidingsplan Pathologie HMC (Haaglanden Medisch Centrum)

AIOS Inwerken. 38 uur per week, plus 10 uur opleidingsuren. versie november Spoedeisende hulp

Uitvoeringsregeling Toetsing en Beoordeling Huisartsopleiding

Landelijk opleidingsplan Interne geneeskunde 2019

Samenvatting. Inleiding. Structuur van de opleiding

Bijlagen. bij. Lokaal Opleidingsplan Cardiologie. Atrium Medisch Centrum Heerlen

Leerplan profileringsstage kinderneurologie

4 jaar opleiding Longziekten en Tuberculose

Dedicated Schakeljaar Vitale Functies

5. Protocol Toetsing en Beoordeling

HET SPECIALISME PATHOLOGIE Onderdeel opleidingsplan 2009

Concept Beleidsreglement opleiding klinische geriatrie September 2007

Het individuele opleidingsplan (IOP)

Leerplan profileringstage management en supervisie algemene kindergeneeskunde

Taakherschikking in de pathologie

Visitatie van de opleiding informatie voor aios

RICHTLIJN OPSTELLEN LEERWERKPLAN OPLEIDING IGT

Datum 22 mei 2017 Onderwerp V definitieve verslag inspectiebezoek kritieke diagnostiek

Update resultaten pilot EPA-gericht opleiden

De patholoog. Klinische Pathologie. In het ziekenhuis

Opzet van de praktijkopleiding arts Maatschappij & Gezondheid bij de SSGO

Plenaire COC vergadering 9 maart 2017

Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst

Hij draagt in deze hoedanigheid zorg voor:

Samen naar een individueel opleidingsplan. Anouk Straus

Visiteren = implementeren

Samenvatting HOOP 2.0 Mario Braakman

Haal alles uit je por.olio: meer lusten dan lasten? Hans Hoekstra (decaan) en Esther Jansen (aios) Jeroen Bosch ziekenhuis

Het individuele opleidingsplan (IOP)

Fellowship Technische Geneeskunde

Besluit van (datum) houdende de opleidings- en erkenningseisen voor het medisch specialisme orthopedie

Individueel opleidingsplan (IOP) M.S. (Marieke) van Schelven

Aanvragen pathologisch onderzoek

Agenda 3e voortgangsgesprek van aios en opleider (ca. maand 9)

LOKAAL TOETSPLAN HUISARTSOPLEIDING UMCG

Reglement NOV Geaccrediteerd Fellowship Orthopedie

KISZ-VRAGENLIJST KWALITEITS INVENTARISATIE EN SIGNALERING ZORGPROCESSEN

Handleiding herbeoordelingsprocedure bij een vermeende diagnostische fout

UITSPRAAK GESCHILLENCOMMISSIE A

Van De Geschillencommissie ex artikel 43 van de Regeling specialismen en profielen geneeskunst.

Voortgangs- en beoordelings systematiek AVG opleiding Erasmus MC. Inhoud. Inleiding

Centraal College Medische Specialismen

ADAS3 - Vragenlijst 1: Algemeen Vragenlijst voorbeeld

Kindergeneeskunde. Kinderartsen:

Van De Geschillencommissie ex artikel 43 van de Regeling specialismen en profielen geneeskunst.

Workshop THE SELF DIRECTED LEARNER

Intern toetsingskader CGS voor een landelijk opleidingsplan 1

College Geneeskundige Specialismen

me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started

AIOS Inwerken. 38 uur per week, plus 10 uur opleidingsuren. Spoedeisende hulp

Leerplan profileringstage kinderneurologie

De etalagestage neuromusculaire ziekten (NMZ) in het UMCU. Voor wie is de stage bedoeld?

Lokaal toetsplan Huisartsopleiding UMCG Bijlage A bij het Instituutsreglement

REGLEMENT ERKENNING OPLEIDERS IN HET AANDACHTSGEBIED Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie

Bijlage A. Lokaal Toetsplan Huisartsopleiding UMCG

Opleidingsplan Pathologie. Jeroen Bosch Ziekenhuis s-hertogenbosch 2015

ADAS3 - Vragenlijst 6: Diagnostiek Vragenlijst voorbeeld

Teaching on the Run. verbeter uw opleidingsvaardigheden voor dokters door dokters korte modules

Geïntensiveerd begeleidingstraject GBT


Modernisering Medische Vervolgopleidingen OOR ZWN

Stageleerwerkplan (SLWP), versie 11 januari 2017

Workloadregistratiesysteem voor pathologen

Lokaal opleidingsplan Neurologie GHZ

Aanvraag differentiatie Opleiding tot ziekenhuisapotheker

Achtergrond Aanvraag

HET LEERWERKPLAN. Bijlage C. Het leerwerkplan. Pagina 1 van 8 Versiedatum: 01 juli 2013

Voortgangs- en beoordelings systematiek AVG opleiding Erasmus MC Definitieve versie Herzien Marijke Meijer/Hanneke Veeren

Erkenningsaanvraag HERNIEUWDE ERKENNING

Geïntensiveerd begeleidingstraject GBT

Werkwijze(r) ANIOS Urologie

Lokaal Opleidingsplan Medische Vervolgopleiding Urologie. St. Antonius Ziekenhuis

Modernisering Opleiding Pathologie CURRICULUM 2011

UITSPRAAK van de GESCHILLENCOMMISSIE A

Toetsing & Beoordeling in het e-portfolio Versie september 2013

Portfolio Management Systeem voor de opleiding tot Arts Internationale Gezondheidszorg en Tropengeneeskunde (AIGT)

MMV CONGRES 2018 HAAL MET JE IOP ALLES UIT HET VOORTGANGSGESPREK

Competentieprofiel praktijkopleider verpleegkundig specialist

Multi source feedback voor de aios

Regionaal opleidingsplan orthopedie ROGOO augustus 2011 RZA 1

AIOS en opleiders actief in opleiding HANNEKE FEITSMA: GYNAECOLOOG, OPLEIDER SUZANNE PEETERS: AIOS GYNAECOLOGIE TANJA VAN KEMPEN: ONDERWIJSKUNDIGE

Differentiatie - Nefrologie

ALLES VOOR DE DIAGNOSE

Bekwaam verklaren met EPA s

Besluit van 13 juni 2018 houdende de opleidings- en erkenningseisen voor het medisch specialisme radiotherapie

Obductie na het overlijden

Versnelling verzending pathologisch materiaal bij een verwijzing

Opbouw van de opleiding tot internist. Landelijke opleidingsplan Interne Geneeskunde 2011

Sneldiagnostiek in de oncologische zorg

Obductie Informatie voor nabestaanden

Transcriptie:

Lokaal Opleidingsplan Opleiding Pathologie

Documentbeheer Voor de samenstelling van dit lokale opleidingsplan is gebruik gemaakt van: Het Opleidingsplan Modernisering Opleiding Pathologie, versie 0.1 april 2009 van de Nederlandse Vereniging voor Pathologie. Het Regionaal Opleidingsplan Pathologie van het opleidingscluster UMCU, versie januari 2010. Opleidingsdocumenten van de Opleiding Pathologie. Auteurs Auteur 1 Auteur 2 Dr C.A. Seldenrijk, opleider drs. F.J. Klomp, sr. opleider/adviseur St. Antonius Academie Versie Datum Wijzigingen 1.0 30-09-2010 1.0 07-10-2010 Enkele kleine wijzigingen nav lokale opleidingsvergadering 1.1 Oktober 2011 Veranderingen plaatsvervangend opleider. Toepassing electronisch portfolio. Aanpassing inhoud en duur introductieprogrammma AIOS. 1.2 Augustus 2012 Wisseling (per april 2013) van de (beoogd) opleider en (beoogd) waarnemend opleider. 1.3 Januari 2013 Wijze waarop de kwaliteitsmeting van de opleiding pathologie geregeld is. Beheer Inhoudelijk beheer Digitaal beheer Dr C.A. Seldenrijk, opleider I Verbaan, management assistent Medische Opleidingen St. Antonius Academie St. Antonius Academie, Nieuwegein

Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze (hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enig andere manier) zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de St. Antonius Academie te Nieuwegein.

Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Inhoud en structuur van de opleiding 6 2.1 Algemeen 6 2.2 Opleidingsschema Opleiding Pathologie 6 2.3 Toelichting op en nadere uitwerking van het opleidingsschema 12 3. Beschrijving Modules, thema s en toetsing 21 3.1 Modules en thema s als weekprogramma voor de AIOS in het 21 3.2 Toetsing van algemene competenties in het Antonius Ziekenhuis 28 4. Tenslotte 31 Bijlagen 1. Begrippenlijst en gebruikte afkortingen 2. Introductieprogramma arts-assistenten 3. Weekprogramma Afdeling Pathologie 4. Overzicht Cursorisch Onderwijs 5. Formulieren Opleidingsgesprekken -introductiegesprek -MSRC formulier driemaandelijkse voortgangsgesprekken -MSRC formulier A/B beoordeling van de arts in opleiding tot specialist door de opleider -KPB en CAT formulier -MSRC formulier C (tegen het einde van de opleiding) -MSRC formulier jaarlijks door de aios in te vullen ter evaluatie van de opleiding -Formulier Kwaliteit opleiding vragenlijst -Evaluatie formulieren per thema 6. Document Specifieke Taken en Verplichtingen Pathologie Opleidingsgroep

1. Inleiding Dit document beschrijft het lokale opleidingsplan van de Opleiding Pathologie van het te Nieuwegein en Utrecht. In het plan is een vertaling gemaakt van het nationaal opleidingsplan Modernisering Opleiding Pathologie (versie 01, april 2009) (NOP) naar de lokale opleidingssituatie in het. Het lokale opleidingsplan is afgestemd op het regionale plan van het opleidingscluster. Met behulp van de opleidingsplannen kan de individuele AIOS zijn of haar individuele opleidingsplan (POP) samenstellen. Nationaal Opleidingsplan Modernisering Opleiding Pathologie Regionaal Opleidingsplan Opleidingscluster UMC UTRECHT Lokaal Opleidingsplan St. Antonius Ziekenhuis Persoonlijk Opleidingsplan De Opleiding Pathologie wordt in het sinds 1975 uitgevoerd en heeft een MSRC-erkenning voor een B-opleiding conform het Kaderbesluit CCMS en het specifieke Besluit Pathologie. De opleiding is inzichtelijk opgedeeld in modules (structuur), de daaraan verbonden thema s (inhoud) en de toetsing en ijking. De laatste worden besproken in voortgang- en beoordelingsgesprekken. Het opleidingsplan beschrijft het formele plan van de Opleiding Pathologie van het en heeft een drieledige functie: 1. Vastleggen van de inhoud en structuur. 2. Communicatie. 3. Legitimatie. Ad 1. Vastleggen van de inhoud en structuur De kwaliteit van de opleiding wordt onder andere bepaald door de samenhang tussen de leerdoelen, leerinhoud, leermiddelen en toetsing. Dit wordt de interne consistentie genoemd. Hoe sterker de samenhang, des te groter de kwaliteit. In het plan worden de verschillende opleidingsonderdelen, zoals de te verwerven competenties, klinische settings en stages, thema s en toetsen, in hun onderlinge samenhang beschreven. Ad 2. Communicatie Het succes van de opleiding wordt mede bepaald door een goede inhoudelijke afstemming tussen de opleiders, de AIOS en het beroepenveld. Dit wordt de externe consistentie genoemd. Het is belangrijk dat bij alle betrokken personen gelijke opvattingen bestaan over wat er waarom, hoe en wanneer wordt geleerd. Het opleidingsplan is een hulpmiddel bij de onderlinge communicatie hierover. Ad 3. Legitimatie Het lokale opleidingsplan kan bij zowel interne -, als externe visitaties ingezet worden, om inzicht te geven in de inhoud en structuur van de opleiding. Het formele opleidingsplan draagt op deze wijze bij aan de kwaliteitsborging van de Opleiding Pathologie. versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 4

In het lokale opleidingsplan is hoofdzakelijk specifieke informatie opgenomen, die van toepassing is op de opleidingssituatie van het. Er wordt regelmatig verwezen naar het nationale opleidingsplan. Op deze wijze heeft het plan de functie van onderlegger van het nationale opleidingsplan gekregen. De kern van dit lokale plan bestaat uit een opleidingsschema en een inhoudelijke uitwerking van de modules, thema s en toetsing die in het worden uitgevoerd, aangevuld met enkele bijlagen. Dr. M.F.M. Oosterhout, (beoogd) opleider Dr. J.A. Kummer, (beoogd) waarnemend opleider versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 5

2. Inhoud en structuur van de opleiding 2.1 Algemeen De Opleiding Pathologie is een 5 jarige opleiding. Het regionale cluster waarbinnen de Pathologie-opleiding plaatsvindt bestaat uit het UMC Utrecht,, Gelre ziekenhuis te Apeldoorn en per 1 januari 2011 het Diakonessenhuis. De opleiding vindt deels plaats in het UMC Utrecht en deels in een van de andere drie ziekenhuizen, die een gedeeltelijke erkenning hebben. De Opleiding Pathologie van het betreft een opleiding met een gedeeltelijke erkenning (zoals ook op de locatie Gelre en Diakonessenhuis). Als regel zal een periode van 12-24 maanden in jaar 2-3 worden doorgebracht in het St Antonius Ziekenhuis. Afhankelijk van de individuele omstandigheden kan deze periode echter variëren van 6 maanden tot twee jaren, in andere jaren van de opleiding. De leerinhoud van de opleiding bestaat uit de zeven geoperationaliseerde competenties voor de patholoog, 21 thema s, acht modules van het vakgebied Pathologie en de acht daarmee samenhangende kernactiviteiten van de patholoog. Het leren zelf vindt plaats binnen de kernactiviteiten waarin de patholoog, dus ook de AIOS, werkt. De kernactiviteiten van de patholoog/aios zijn: a. Het verrichten van obducties en de verslaglegging daarvan. b. Macroscopisch onderzoek (uitsnijden) en de verslaglegging daarvan. c. Microscopisch-histologisch onderzoek en de verslaglegging daarvan. d. Microscopisch-cytologisch onderzoek en de verslaglegging daarvan. e. Het microscopisch beoordelen van vriescoupes en de verslaglegging daarvan. f. Het leiden van de pathologiebesprekingen met de kliniek. g. Het deelnemen aan KPC s. h. Wetenschappelijke vorming. De werkplekken waarbinnen de patholoog en de AIOS deze kernactiviteiten uitvoeren zijn het laboratorium, de obductiekamer, de microscopiekamers en de conferentiekamers Er is voor gekozen om de groei in competentieniveaus van deze kernactiviteiten te definiëren na 1-2 jaar opleiding (nadat de eerste ronde van thema s op A-niveau gedeeltelijk of geheel zijn beslag heeft gekregen), na 3-4 jaar (nadat de tweede ronde van thema s op B-niveau gedeeltelijk of geheel is afgerond) en aan het einde van het laatste opleidingsjaar. In iedere fase moet er sprake zijn van een toenemende mate van zelfstandigheid van handelen. Het is duidelijk dat niet alle algemene competenties op alle kernactiviteiten van toepassing zijn en ook dat sommige einddoelen al in de eerste 2 jaar op eindniveau moeten zijn behaald. De diverse kernactiviteiten en de competentiegroei daarin tijdens de opleiding staan in het nationale opleidingsplan in tabellen weergegeven (zie onder 6.3 van het NOP) 2.2 Opleidingsschema Opleiding Pathologie Op de volgende pagina s is voor ieder opleidingsjaar in het het opleidingsschema weergegeven. Om zicht te houden op de volledige inhoud van de vijfjarige opleiding is ervoor gekozen om de enkele modules en thema s die niet in het St. Antonius gehaald kunnen worden toch in de schema s op te nemen. De betreffende modules en thema s zijn cursief weergegeven. versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 6

Samenvatting Opleidingsjaar 1 in het St Antonius Ziekenhuis Opleidingsjaar 1 Modules van 3 maanden: Thema s Beheersniveau Opleidingsactiviteiten Toetsing (1 CAT per jaar) Module 1 1. volwassen obducties 2. perinatale obducties 3. mammapathologie A A - zelfstudie: inzicht verwerven in indicatiestelling - obducties verrichten, bespreken en verslaan - weefsels van obducties uitsnijden voor microscopisch onderzoek - microscopisch onderzoek verrichten en verslaan - participeren in obductie besprekingen van intensive care / cardiologie / thoraxchirurgie / interne geneeskunde / parinatale pathologie - mammabiopten beoordelen en verslaan - mammaexcisies uitsnijden, microscopisch onderzoek en verslag - participeren in mamma care biopten - participeren in mamma oncologie bespreking Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegespr. Module 2 1. dermatopathologie 2. endocriene pathologie A A - zelfstudie leerset dermatopathologie - macroscopische beoordeling en uitsnijden excisies - microscopisch onderzoek en verslaglegging - kennis hebben van immuunfluorescentie technieken - participeren in dermatologiebesprekingen - operatiepreparaten beoordelen, uitsnijden en verslaan - microscopisch onderzoek en verslaglegging - participeren in chirurgie bespreking Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegespr. Module 3 1. gastrointestinale pathologie 2. leverpathologie A A - zelfstudie: inzicht verwerven in indicatiestelling - zelfstudie leerset MDL ziekten - uitsnijden van MDL resectiepreparaten - microscopisch onderzoek en verslaglegging - participeren in MDL besprekingen - leverbiopten en partiële resecties bewerken en verslaan - microscopische onderzoek verrichten en verslaan - participeren in MDL bespreking Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegespr. Module 4 1. cytologie 2. gynaecologische pathologie A A - zelfstudie: inzicht verwerven in indicatiestelling - kennis hebben van cytologische technieken - cervixcytologie kunnen beoordelen en verslaan - zelfstudie leerset cytologie - thematische cytologie bespreking leiden - zelfstudie: inzicht verwerven in indicatiestelling - zelfstudie coupeset gynecopathologie - uitsnijden van gynecologische.resectiepreparaten - microscopisch onderzoek en verslaglegging - gynecopathologie besprekingen bijwonen Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegespr. 3. nefropathologie A - kennis hebben immuunfluorescentie technieken - nierbiopten en resecties bewerken en verslaan - nefrologiebespreking bijwonen versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 7

Samenvatting Opleidingsjaar 2 in het St Antonius Ziekenhuis (exclusief module 5) Opleidingsjaar 2 Modules van 3 maanden: Thema s Beheersniveau Opleidingsactiviteiten Toetsing (1 CAT per jaar) Module 5 1. neuropathologie 2: musculaire pathologie A A - zelfstudie: inzicht verwerven in indicatiestelling - macroscopische beoordeling hersen-, spier-, en zenuwbiopten, bewerken en insluiten - microscopisch onderzoek en verslaglegging - participeren in neurochirurgie besprekingen - participeren in neuromusculaire besprekingen Portfolio: - verzamelde verrichtingen - 0nderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek Module 6 1. haematopathologie 2. uropathologie A A - zelfstudie: inzicht verwerven in indicatiestelling - macroscopische beoordeling lymfklier biopten splenectomieën, bewerken en insluiten - microscopisch onderzoek en verslaglegging - zelfstudie leerset haematopathologie - participeren in haematologiebespreking - operatiepreparaten beoordelen, uitsnijden en verslaan - microscopisch onderzoek en verslaglegging - participeren in urologiebespreking Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek 1. cardiopathologie A - hart/vaatbiopten leren beoordelen en bewerken - microscopisch onderzoek en verslaglegging - participeren in thoraxchirurgie bespreking - participeren in cardiologie bespreking Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets Module 7 2. longpathologie 3. transplantatiepathologie A A - longbiopten en partiële resecties bewerken en verslaan - microscopische onderzoek verrichten en verslaan - zelfstudie leerset Interstitiele longaandoeningen (ILD) - participeren in longbesprekingen (ILD/long/long-interne) Dit thema wordt niet in het AZN aangeboden IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek Module 8 1. hoofdhalspathologie 2. weke delen pathologie 3. bot en gewrichten pathologie A A A - zelfstudie leerset hoofdhals pathologie - resecties kunnen beoordelen en verslaan - microscopisch onderzoek en verslag - zelfstudie: inzicht verwerven in indicatiestelling - zelfstudie coupe set wekedelen tumoren - participeren in regionale weke delen panel - uitsnijden van weke delen en botresectiepreparaten - zelfstudie leerset - microscopisch onderzoek en verslaglegging - participeren in orthopedie bespreking Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 8

Samenvatting Opleidingsjaar 3 in het St Antonius Ziekenhuis Opleidingsjaar 3 Modules van 3 aanden: Thema s Beheersniveau Opleidingsactiviteiten Toetsing (1 CAT per jaar) Module 1 1. volwassen obducties 2. perinatale obducties B - zelfstudie: inzicht verwerven in indicatiestelling - obducties verrichten, bespreken en verslaan - weefsels van obducties uitsnijden voor microscopisch onderzoek - microscopisch onderzoek verrichten en verslaan - obductie besprekingen van intensive care / cardiologie / thoraxchirurgie / interne geneeskunde / parinatale pathologie leiden Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek 3. mammapathologie B - mammabiopten beoordelen en verslaan - mammaexcisies uitsnijden, microscopisch onderzoek en verslag - mamma care biopten bespreking leiden - mamma oncologie bespreking leiden Module 2 1. dermatopathologie 2. endocriene pathologie B B - zelfstudie leerset dermatopathologie - macroscopische beoordeling huidbiopten, bewerken en insluiten - microscopisch onderzoek en verslaglegging - dermatologiebespreking leiden - kennis hebben van immuunfluorescentie technieken - operatiepreparaten beoordelen, uitsnijden en verslaan - microscopisch onderzoek en verslaglegging - chirurgie bespreking leiden Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek Module 3 1. gastrointestinale pathologie 2. leverpathologie B B - zelfstudie: inzicht verwerven in indicatiestelling - zelfstudie leerset MDL ziekten - uitsnijden van MDL resectiepreparaten - microscopisch onderzoek en verslaglegging - MDL besprekingen leiden - leverbiopten en partiële resecties bewerken en verslaan - microscopische onderzoek verrichten en verslaan - MDL bespreking leiden Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek Module 7 1. cardiopathologie 2. longpathologie 3. transplantatiepathologie B B B - hart/vaatbiopten leren beoordelen en bewerken - microscopisch onderzoek en verslaglegging - participeren in thoraxchirurgie besprekingen - cardiologie bespreking leiden - zelfstudie leerset Interstitiele Longziekten (ILD) - longbiopten en partiële resecties bewerken en verslaan - microscopische onderzoek verrichten en verslaan - longbesprekingen (ILD/long/long-interne) leiden Dit thema wordt niet aangeboden in het AZN Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 9

Samenvatting Opleidingsjaar 4 in het St Antonius Ziekenhuis (exclusief module 5) Opleidingsjaar 4 Modules van 3 maanden: Thema s Beheersniveau Opleidingsactiviteiten Toetsing (1 CAT per jaar) Module 4 1. cytologie 2. gynaecologische pathologie B B - kennis hebben van cytologische technieken - cervixcytologie kunnen beoordelen en verslaan - zelfstudie leerset cytologie - thematische cytologie besprekingen leiden - zelfstudie: inzicht verwerven in indicatiestelling - zelfstudie leerset gynecopathologie - uitsnijden van gynecologische.resectiepreparaten - microscopisch onderzoek en verslaglegging - gynecopathologie besprekingen leiden Portfolio: - verzamelde verrichtingen - 0nderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek 3. nefropathologie B - kennis hebben immuunfluorescentie technieken - nierbiopten en resecties bewerken en verslaan - nefrologiebesprekingen leiden Module 5 1. neuropathologie 2: musculaire pathologie B B - macroscopische beoordeling hersen-, spier- en zenuwbiopten, bewerken en insluiten - microscopisch onderzoek en verslaglegging - participeren in neurochirurgie besprekingen - participeren in neuromusculaire besprekingen n.b. dit thema wordt niet in het AZN aangeboden Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek Module 6 1. haematopathologie 2. uropathologie B B - macroscopische beoordeling lymfklier biopten splenectomieën, bewerken en insluiten - microscopisch onderzoek en verslaglegging - zelfstudie leerset haematopathologie - haematologiebespreking leiden - operatiepreparaten beoordelen, uitsnijden en verslaan - microscopisch onderzoek en verslaglegging - urologiebespreking leiden Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek Module 8 1. hoofdhalspathologie 2. weke delen pathologie 3. bot en gewrichten pathologie B B B - zelfstudie leerset hoofdhals pathologie - resecties kunnen beoordelen en verslaan - adequaat microscopisch kunnen sampelen - microscopisch onderzoek en verslag - zelfstudie: inzicht verwerven in indicatiestelling - zelfstudie leerset wekedelen tumoren - participeren in regionale weke delen panel - uitsnijden van weke delen en botresectiepreparaten - microscopisch onderzoek en verslaglegging - orthopedie bespreking leiden Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 10

Samenvatting Opleidingsjaar 5 in St Antonius Ziekenhuis Opleidingsjaar 5 Modules 3 maanden Thema s Beheersniveau opleidingsactiviteiten toetsing Verdiepingsmoule 1 - longpathologie C - zelfstudie leerset ILD - longbiopten en partiële resecties bewerken en verslaan - microscopische onderzoek verrichten en verslaan - consulten van elders of van binnen de afdeling verwerken - longbesprekingen (ILD/long/long-interne) leiden Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek VerdiepingsModu 2 Willekeurig thema C - weefsels onderzoeken, bespreken en verslaan Niet in het St Antonius aangeboden Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek Wetenschapstage Willekeurig thema C - onderzoeksvraagstellingen leren begrijpen en formuleren - participren in lopend onderzoek - publiceren Niet in het St Antonius aangeboden Portfolio: - verzamelde verrichtingen - onderwijs - jaarlijkse voortgangstoets IJking: - 2x KPB - 1x OSATS - evaluatiegesprek versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 11

2.3 Toelichting op en nadere uitwerking van het opleidingsschema Het opleidingsplan Pathologie is opgebouwd uit 5 periodes van 1 jaar, bestaande uit 8 modules die ieder bestaan uit 2-3 thema s (totaal 21 thema s, zie NOP par 5.4). De thema s zijn gekoppeld aan de klinisch pathologische besprekingen. Iedere module duurt 2-3 maanden en wordt gedurende de gehele opleiding in het opleidingscluster 2 keer doorlopen. De bekwaamheidsniveaus van de thema s staan in het opleidingsschema per jaar aangegeven als niveau A of B. Aan het eind van iedere module wordt op basis van de in het portfolio verzamelde gegevens, en op grond van de mening van de opleidergroep, een uitspraak gedaan over behaalde bekwaamheidniveaus. De AIOS beginnen het eerste jaar in het UMC Utrecht, waarbij meestal gestart wordt met de module 1 (obductie/perinatale pathologie en mammapathologie). Zowel in het UMC Utrecht als in het kan de volgorde van de doorlopen modules variëren, en is dit dus niet strikt aan een opleidingsjaar gekoppeld. Bij aanvang in het St. Antonius Ziekenhuis wordt tijdens het introductiegesprek geïnventariseerd welke modules in het UMC Utrecht zijn doorlopen en welke in het zullen worden gevolgd. Zo wordt invulling gegeven aan het persoonlijk opleidingsplan van de AIOS. De AIOS komen meestal in het 2 e en/of 3 e opleidingsjaar in het en zijn 1-2 jaar in het in opleiding. Behalve module 5 worden alle modules in het aangeboden. Aangezien in het geen transplantaties worden verricht, zal in module 7 de nadruk liggen op de cardio- en longpathologie. Aangezien het een landelijk referentiecentrum is op het gebied van interstitiële longaandoeningen wordt de longpathologie ook als verdiepingsstage aangeboden. Op de afdeling vigeren (online beschikbare) protocollen ten behoeve van de verwerking en verslaglegging van het diagnostisch aangeboden materiaal. Deze maken onderdeel uit van het kwaliteitssysteem van de afdeling die CCKL geaccrediteerd is. De activiteiten van de AIOS en de gehele staf pathologie staan vermeld in een weekrooster, waarin ook de supervisie geregeld is (zie bijlage 3). Door de AIOS wordt niet geparticipeerd in het dienstenrooster voor de pathologie binnen het. De wetenschappelijke stage (6 maanden) wordt in het UMC Utrecht doorlopen. De opleidingsgroep bestaat uit zes pathologen met de volgende aandacht/interessegebieden (zie ook bijlage 6 specifieke taken en verplichtingen pathologie opleidingsgroep): Dr. P.C. de Bruin, aandacht/interesse gebied: nefropathologie, hematopathologie en weke delen pathologie. Dr. A.K. Kummer (beoogd) waarnemend opleider aandacht/interesse gebied: dermatopathologie, uropathologie, hoofd-hals pathologie en moleculaire pathologie. Dr. K.C. Kuypers; aandacht/interesse gebied: cytologie, gynaecopathologie, dermatopathologie en gastrointestinale pathologie. Dr. A.M van Leeuwen, aandacht/interesse gebied: cytologie, mammapathologie, dermatopathologie en hematopathologie. Dr. M.F.M. van Oosterhout; (beoogd) opleider; aandacht/interesse gebied: long-mediastinale pathologie, cardiopathologie en uropathologie. versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 12

Dr. C.A. Seldenrijk; aandacht/interesse gebied: hematopathologie, gastro-intestinale pathologie, weke delen pathologie en long-mediastinale pathologie. Rooster Er wordt gewerkt met een online beschikbaar werkrooster volgens het computersysteem Harmony en een Outlook-agenda. Hierin staan de meeste activiteiten van de AIOS en pathologen vermeld, zoals diensten, supervisie, cursus, roostervrije- en vakantiedagen, klinisch-pathologische besprekingen, diverse regionale en landelijke panels, onderwijsmomenten, lokale en regionale opleidingscommissie vergaderingen en data voor beoordelingsgesprekken, KPB s, etc. Diagnostiek (algemeen) De AIOS is verplicht alle hem opgedragen diagnostische onderzoeken, na beoordeling en diagnosevoorstel en voor autorisatie van de uitslag, aan de superviserend patholoog voor te leggen. De AIOS draagt er zorg voor dat het diagnostiekproces zo spoedig mogelijk verloopt. Hij informeert de superviserend patholoog over die patiënten waarvan de diagnostiek niet in korte tijd is afgerond. Alle diagnostiek die door de AIOS is beoordeeld, wordt door de AIOS elektronisch ge- (deel)autoriseerd en daarna elektronisch geautoriseerd door de superviserende patholoog aan wie de casus is voorgelegd. De AIOS draagt ervoor zorg dat in het verslag te herleiden is wie de supervisor was. Met name geldt dit ook voor aanvullende berichten, die niet door de oorspronkelijke supervisor gesuperviseerd zijn. De AIOS controleert de gehele uitslag; dat wil zeggen dat alle rubrieken van het verslag (aard materiaal, klinische gegevens, macroscopie, microscopie, aanvullend onderzoek en conclusie) moeten worden doorgelezen en zo nodig verbeterd. Uitslagen (telefonisch en/of schriftelijk) aan aanvrager worden pas gegeven na voorleggen aan de superviserend patholoog en afronding van de casus. Indien een casus wel is voorgelegd maar de afronding enige tijd duurt, is voordat een telefonische (voorlopige) uitslag gegeven kan worden, overleg met de superviserend patholoog over de formulering van de (voorlopige) uitslag noodzakelijk. Indien een casus door een tweede patholoog mede wordt beoordeeld en de diagnose van de superviserend patholoog en de tweede patholoog zijn conform, wordt in het pathologie verslag aan het einde van de microscopie aangegeven door wie de casus is medebeoordeeld (initialen weergeven) en wordt vervolgens als consult intern gecodeerd. Indien een casus door een tweede patholoog wordt beoordeeld en de diagnose van beide pathologen verschilt, wordt dit altijd teruggekoppeld aan de eerste patholoog waarna een definitieve uitslag wordt afgegeven, danwel extern consult gevraagd. Indien door de superviserend patholoog besloten wordt tot extern consult, vraagt de AIOS dit zo spoedig mogelijk aan en bewaakt de voortgang van dit consult. Indien een pathologie-uitslag al telefonisch werd meegedeeld of een casus telefonisch besproken werd met de inzender voordat de definitieve pathologie uitslag is verstuurd, wordt dit overleg vermeld in het pathologieverslag (bij de klinische gegevens indien een naam wordt genoemd; anders wordt in de conclusie vermeld dat de uitslag is doorgegeven aan de aanvrager). Protocollair werken Op de afdeling wordt gewerkt conform de vigerende online beschikbare protocollen (G:\00.1 Kwaliteitsbeheer\01.1 PATHOLOGIE Algemeen\Protocollen PA) en ook als map op de kamer van de AIOS aanwezig. Tevens zijn de Praktijkrichtlijn Cervixcytologie en de CBO richtlijnen, zoals bijvoorbeeld mammacarcinoom, weke delen tumoren, longtumoren, en melanoom van de huid, plaveiselcelcarcinoom van de huid beschikbaar versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 13

Vriescoupes Er worden per jaar zo n 180 vriescoupes in het verricht. De AIOS beschrijft de macroscopie en selecteert materiaal voor de te maken vriescoupe. De vriescoupes worden in het gekleurd met Toluidine-Blauw. Na beoordeling door de AIOS, met supervisor, wordt de vriescoupe uitslag door de AIOS doorgegeven. Hierbij wordt altijd de naam van de patiënt en de aard van het ingestuurde materiaal genoemd aan de aanvragend specialist/zijn contactpersoon, voordat de vriescoupe uitslag wordt gegeven. Noteer de uitslag van de vriescoupe, met de tijd, op het aanvraagformulier met daarbij de naam(namen) van diegenen die de vriescoupe bekeken heeft/hebben. Neem de vriescoupe uitslag met de naam (namen) in het definitieve macroscopieverslag over en vermeld in de microscopie of de diagnose op de definitieve paraffinecoupes conform de vriescoupe uitslag is. NB: Bij discrepanties tussen vriescoupe diagnose en definitieve diagnose moet de reden van de discrepantie (sample error, beoordelingsverschil etc) expliciet in het pathologieverslag vermeld worden. Vriescoupe en aantallen vriescoupes dienen gecodeerd te worden in UDPS. Macroscopie/uitsnijden In principe zal de AIOS 1 tot max. 3 keer per week uitsnijden. Bij een beginnende AIOS kan de frequentie van uitsnijden hoger zijn. Biopten, kleine excisies-resecties (bv appendix, galblaas, huid, mammareducties, poliepen, uterus bij vraagstelling leiomyomen etc) en placentas worden door de analisten / pathology assistent uitgesneden. De AIOS controleert of de patiëntgegevens op de originele aanvraagbrief corresponderen met de patiëntgegevens op het materiaal (potten). Indien de gegevens niet overeenstemmen, overleg met dienstdoende vriescoupe patholoog. De AIOS snijdt die preparaten zelfstandig uit afhankelijk van het bekwaamheidsniveau van de aios. Indien een type preparaat moet worden uitgesneden waar de AIOS geen ervaring mee heeft, dient voordat het preparaat wordt uitgesneden, overlegd worden met een andere (oudere jaars) AIOS of de dienstdoende vriescoupe patholoog. De vigerende uitsnijdprotocollen zijn online beschikbaar (G: schijf Pathologie/ Geaut.SOP's & Doc.beheer/ Protocollenboek diagnostiek PA) en de uitsnijdprotocollenmap is ook op de kamer van de AIOS aanwezig. Microscopie Nadat de barcode van het aanvraagformulier is gescand controleert de AIOS of de patiëntgegevens op het originele aanvraagformulier overeenkomen met de patiëntgegevens in het UDPS en controleert de AIOS of het PA-nummer op de aanvraagbrief overeenkomt met die op de coupes. Elk verslag ingesproken door de AIOS, moet een korte microscopiebeschrijving hebben. Nadat de AIOS 1 jaar in opleiding is, is het geven van een microscopische beschrijving bij basaalcelcarcinomen, naevi naevocellularis, epidermale/ trichilemmale cysten optioneel, tenzij anders is afgesproken met de AIOS. Spraakherkenning en patiëntidentificatie Op de afdeling pathologie wordt met spraakherkenning gewerkt. Elke patholoog en elke analist die hiermee werkt heeft een eigen spraakprofiel. Ook de AIOS krijgt een spraakprofiel en spreekt alle verslagen en brieven in met spraakherkenning.(zie handleiding G2 spraakherkenning). De ingesproken verslagen worden door de secretaresses uitgewerkt en na correctie automatisch doorgezonden naar het corresponderende PALGA verslag. Ook is er de mogelijkheid om interactief met G2 speech te werken. Voor wat betreft de diagnostiek hebben alle aanvraagformulieren naast een uniek PA nummer ook een bijbehorende (unieke) barcode die overeenkomt met het PA nummer. De AIOS moet bij elk verslag dat hij/zij inspreekt eerst de volgende zaken controleren: versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 14

Of PA nummer op aanvraagbrief, werkbrief en coupe overeenkomen en of de naam van patiënt op de werkbrief overeenkomt met die op de originele aanvraagbrief. Vervolgens wordt het desbetreffende verslag geopend door de barcode op het aanvraagformulier te scannen waarna met inspreken begonnen kan worden. In 2010 is gestart met het implementeren van online order systeem zodat geleidelijk de aanvraagformulieren zullen verdwijnen. Obducties Per jaar worden in het circa 200-250 obducties verricht. Secties worden zoveel mogelijk in de ochtend gedaan. Voordat met een sectie begonnen kan worden, wordt de casus aan de superviserend patholoog voorgelegd. Dit zal meestal gebeuren tijdens het ochtendrapport. Pas na toestemming van de patholoog kan met sectie begonnen worden. De AIOS neemt voordat met sectie begonnen wordt de aanvraag door en controleert de aanvraag op volledigheid (de clinicus moet getekend hebben voor natuurlijke dood en toestemming/ nabestaanden en het formulier moet door de aanvrager zijn ondertekend). De AIOS neemt kennis van -en houdt zich aan- eventuele beperkingen die door de clinicus zijn vermeld op de aanvraag. De AIOS neemt de klinische gegevens op het aanvraagformulier zelf door en beoordeelt of hij/zij overtuigd is van een natuurlijke dood. Bij twijfel kan niet begonnen worden en wordt de casus met de superviserend patholoog overlegd. Na toestemming van de superviserend patholoog om met de sectie te beginnen wordt, voordat een incisie gemaakt wordt, de identiteit van de overledene door de AIOS zelf gecontroleerd (of de personalia (sticker) op het lichaam overeenkomen met de personalia op het aanvraagformulier). Indien de identiteit niet klopt, danwel bij twijfel, kan niet met de sectie begonnen worden. Indien tijdens de sectie getwijfeld wordt aan een natuurlijke dood of aan de identiteit van de overledene, wordt direct (voordat de sectie is afgerond) gestopt en overlegd met de superviserend patholoog. Tijdens de sectie wordt direct materiaal uitgenomen voor microscopisch onderzoek volgens een vastgelegd protocol. Van relevante danwel interessante afwijkingen llat men digitale foto s maken d.m.v. RVC module. Een groot gedeelte van de secties wordt later nog met de kliniek (interne geneeskunde, thoraxchirurgie, longpathologie, chirurgie, neonatale pathologie, intensive care) besproken, waarbij foto s illustratief zijn. Na afronding van de sectie wordt eerst met de superviserend patholoog overlegd, voordat de aanvragende clinici worden gebeld voor demonstratie van de sectie. Na afronding van de sectie worden zo spoedig mogelijk de voorlopige pathologische diagnosen ingesproken (onder de rubriek macroscopie) zodat zo snel mogelijk (in principe binnen 1 dag) een schriftelijk verslag van de sectie voor de kliniek beschikbaar is. Er wordt nagestreefd om secties binnen 2 maanden afgewerkt te hebben. De kindersecties kunnen zowel met de pathologen van het als met de consulent kinderpathologie worden afgewerkt. De AIOS maakt hiervoor een afspraak met consulent kinderpatholoog (UMC Utrecht). De hersensecties worden na fixatie afgewerkt door de consulent neuropathologie (VUmc). versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 15

Introductieprogramma De AIOS neemt bij indiensttreding in het deel aan een Introductie- Onderwijsprogramma voor arts-assistenten (zie bijlage 2 voor het programmaoverzicht). Het programma duurt een week en bestaat uit twee delen: Deel 1: Een algemeen programma waarbij de AIOS voorbereid wordt op het werken en leren in het Antonius, met onder andere onderwijs in: Werken met het EPD, Registreren van DBC s en Patiëntveilig handelen. Deel 2: Acute Geneeskunde waarbij de AIOS de vitaal bedreigde patiënt leert herkennen en behandelen. Aan dit programma en aan een algemene ziekenhuisintroductie (1 dag) nemen alle nieuwe arts-assistenten deel. Klachten/MIP Alle klachten en MIP-meldingen dienen zo snel mogelijk afgehandeld te worden (zie kwaliteitshandboek). De AIOS participeert in de foutenregistratie op de afdeling pathologie. De AIOS heeft kennis van het MIP-reglement van het ziekenhuis. Alle MIP s waarbij de AIOS betrokken is, worden zo spoedig mogelijk met de opleider besproken. Klachten (mondeling/schriftelijk, terecht en onterecht) over een bepaalde casus worden zo spoedig mogelijk aan de superviserend patholoog doorgegeven. Klachten (terecht/onterecht) niet gerelateerd aan een specifieke casus worden zo spoedig mogelijk met de opleider besproken. Klachten, claims, MIP s, meldingen aan inspectie: Correspondentie over deze meldingen dient apart van het pathologieverslag te worden bewaard. Gegevens hierover nooit vermelden in het pathologierapport zelf. Alle correspondentie van de AIOS wordt mede ondertekend door één van de betrokken pathologen. Vakantie/vrije dagen/cursus/ziekmelding Vrije dagen/vakantie/cursus worden na voorafgaand overleg met de opleider bepaald. Ziekmelding wordt gedaan aan het secretariaat afdeling pathologie. Bespreken problemen met/rond de opleiding: Ad-hoc inhoudelijk, patiënt gerelateerd: supervisor Structureel inhoudelijk en/of bedrijfsmatig: opleider Contract gerelateerde problemen: opleider Bij afwezigheid van opleider is de plaatsvervangend opleider verantwoordelijk. Huisregels afdeling De AIOS krijgt een toegangspasje voor het St Antonius Ziekenhuis. De AIOS krijgt witte jassen. Op de afdeling pathologie is tijdens het uitsnijden, doen van vriescoupes en secties het dragen van een witte jas verplicht. Contacten met andere specialisten De AIOS verzorgt zelf het contact met collega-specialisten voor wat betreft het pathologieonderzoek waarvoor de AIOS verantwoordelijk is. In de praktijk betekent dit dat, indien er aanvullende informatie nodig is over een bepaalde casus, danwel de uitslag besproken moet worden met de behandelend arts, of dat er door de behandelend arts gebeld wordt over een casus, de AIOS als eerste het woord voert al dan niet na voorafgaande instructie door de consulent. Bij twijfel aan een pathologiediagnose door de behandelend arts, of bij nieuwe relevante informatie door de clinicus, moet de AIOS dit terugkoppelen aan de desbetreffende versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 16

consulent. Werktijden De werktijden in het zijn van 8.15-18.00 uur. Het werkrooster van de AIOS voldoet aan het werktijdenbesluit van 46 uur (incl. 10 uur nascholing). Handboeken De AIOS beschikken over een bureau, telefoonaansluiting en een computer met de meest voorkomende programma s (o.a. UDPS, Microsoft Office, G2 Speech, digitale beeldverwerkingsmodule van RVC, internetaansluiting en E-mailaccount, Intrazis toegang Antonius- Mesos groepen per november 2010 LMS). De medische bibliotheek van de St. Antonius Academie heeft een website waarop veel tijdschriften elektronisch beschikbaar zijn. Elektronische toegang is er o.a. voor de Archives of Laboratory and Pathology Medicine, Histopathology, Modern pathology, the American Journal of Clinical Pathology, the American Journal of Surgical Pathology, NEJM, Lancet, NTvG, Gut, Gastroenterology, Molecular pathology, Seminars in Diagnostic Pathology. Het ziekenhuis heeft een abonnement op UpToDate. Er is een lijst met alle pathologieboeken en tijdschriftabonnementen die op die afdeling beschikbaar zijn. De meest voorkomende handboeken zijn op de afdeling pathologie beschikbaar. Overleg AIOS-(plaatsvervangend) opleider-opleidingsgroep 4 maal per jaar (1x per kwartaal) is er lokaal een opleidingscommissie vergadering met de AIOS en de opleidingsgroep. Er wordt een agenda opgesteld, waarbij zowel de pathologen als de AIOS agendapunten kunnen inbrengen en er wordt een besluitenlijst bijgehouden. De AIOS stelt de agenda op en notuleert. Er zijn voortgangsgesprekken en jaargesprekken tussen de AIOS/(plaatsvervangend) opleider, conform de eisen in het Kaderbesluit. Elke ochtend (8.15 uur) is er ochtendrapport met AIOS en pathologen. In dit ochtendrapport worden (eventuele) obducties, besprekingen, diagnostiek(problemen), afwezigheid, etc. kort besproken. Elke woensdag (lunch:ca 1 uur) is er een bespreking met AIOS en pathologen waarin casuïstiek (moeilijke en/of didactische casus), feedback over pathologie (oncologie) verslaglegging, protocollen, journalclub/referaten, organisatorische en management zaken etc. worden besproken. Tevens worden tijdens deze bespreking presentaties gegeven door clinici en wordt feedback gegeven over wetenschappelijk onderzoek. Voor overzicht zie document cursorisch onderwijs G:\01.2 ASSISTENTEN\Opleiding MSRC\onderwijs aios\cursorisch onderwijs en bijlage 4. Maandelijks is er een KPB van de AIOS door de dienstdoende patholoog van die maand (conform op rooster aangegeven). Vergoedingen De AIOS (indien in dienst van het Antonius Ziekenhuis) ontvangt op jaarbasis een vergoeding, welke jaarlijks geïndexeerd zal worden, van 1625 per opleidingsjaar voor opleidingsactiviteiten (op declaratiebasis). De AIOS kan hiervoor max. 5 dagen opnemen (naast de verplichte BOB cursussen). Voor die AIOS die gedetacheerd zijn geldt de detacheringovereenkomst. Wetenschappelijk onderzoek De AIOS wordt gestimuleerd om de wetenschappelijk vergaderingen van de NVVP bij te wonen en om gedurende de periode in het een publicatie te schrijven. In het bestaat de mogelijkheid om (vanuit het oncologiecentrum) gesubsidieerd onderzoek te doen op het gebied van de oncologie. De AIOS moet hiervoor zijn opleiding onderbreken. Binnen de pathologie is herhaaldelijk gebruik versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 17

gemaakt van deze regeling, waarbij de AIOS tijdelijk ANIOS is en gedurende ½ - 1 jaar wetenschappelijk onderzoek kan doen (in samenwerking en afgestemd met de afdeling pathologie van het UMC Utrecht). De binnen de opleiding reguliere wetenschappelijke stage van 6 maanden kan hierop aansluiten. Deze constructie maakt het mogelijk dat de AIOS binnen de opleiding of kort aansluitend op het wetenschappelijk onderzoek promoveert. Besprekingen De AIOS participeren in een groot aantal klinisch pathologische besprekingen, deels als onderdeel van de diverse modules, maar ook in meer algemene klinisch pathologische besprekingen. In overleg met de opleider krijgt de AIOS een aantal besprekingen toegewezen die hij/zij voorbereidt en presenteert. Tijdens de presentatie van de bespreking is altijd de supervisor aanwezig. Morfometrie Kwantitatief pathologisch onderzoek wordt verricht op alle mammacarcinomen (MAI). Het aanvraagformulier wordt bij de cytologie gebracht die de bepaling doet en terugrapporteert. De Breslow bepaling en ook de eventuele relatie van tumor (met name in geval van mammacarcinoom) tot een resectie rand wordt zelf uitgevoerd, waarbij de plaats waar gemeten wordt digitaal wordt vastgelegd m.b.v. de RVC module. Immunologie Er zijn circa 100 antilichamen beschikbaar voor immunologisch onderzoek. Immunologisch onderzoek wordt via het Laboratorium Management Systeem (LMS) aangevraagd. Een onderzoek dat voor 15.00 uur is aangevraagd, is de volgende dag beschikbaar. Voor uitvoerige bespreking immuunhistochemie: zie protocollen boek. In het pathologieverslag worden bij de microscopie de bevindingen van de antistoffen expliciet genoemd. Immuunfluorescentie IF wordt op huidbiopten gedaan met meestal de vraagstelling vasculitis, bulleuze dermatose en LE/dermatomyositis. Eén van de analisten meldt dat er immuunfluorescentieonderzoek is en laat, indien aanwezig, eerst de HE coupe en de vriescoupe die gebruikt wordt voor het IF zien, waarna de patholoog/aios instructie geeft over waarop met name gelet moet worden. De analist kijkt de IF coupes voor en informeert daarna de patholoog/aios. De IF resultaten worden op het IF formulier vermeld en geparafeerd. De IF gegevens van alle immuunglobulinen en complement C3 worden vermeld in de rubriek microscopie en de IF gegevens worden gecorreleerd met de histologie, waarna een totaalconclusie wordt gegeven. Dezelfde procedure geldt voor nierbiopten. Digitale Fotografie In de sectiekamer, uitsnijkamer alsook op een van de microscopen in de kamer van de AIOS is er de mogelijkheid om macro- en microfoto s te maken. De opnamen worden met behulp van de RVC module direct bij het betreffende Palga verslag opgeslagen. Ook kan de RVC module gebruikt worden voor PowerPoint presentaties ten behoeve van klinisch pathologische besprekingen. Diensten Er is een dienstenrooster (hierop staan 2 pathologen vermeld) bekend bij de portier van de diverse ziekenhuizen. Ook staat de patholoog van dienst vermeld op het Outlook rooster. AIOS nemen geen deel aan de diensten. versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 18

Kwaliteit van de opleiding De opleidingsgroep stelt veel belang aan de kwaliteit van de opleiding Pathologie. De kwaliteit van de opleiding wordt systematisch gemeten: deelname aan de reguliere proefvisitatie binnen het AZN. De laatste heeft plaatsgevonden in februari 2011 en de volgende is medio 2016 te verwachten. de opleidingsgroep wil door iedere aios aan het einde van de opleiding geïnformeerd worden hoe de ervaringen zijn geweest, welke verbeteringen er mogelijk (nodig) zijn en wat eventueel verbeterd kan worden. Door de opleider wordt aan iedere aios aan het eind van zijn opleidingsperiode in het AZN gevraagd een vragenlijst met betrekking tot de kwaliteit van de opleiding in te vullen (zie bijlage 5) en naar de verantwoordelijke stafmedewerker van de Antonius Academie te sturen. De aiossen wordt uitgenodigd voor een 2 jaarlijks gesprek met een medewerker van de Antonius Academie over de kwaliteit van de opleiding pathologie. De hierboven genoemde vragenlijsten zullen als leidraad gelden voor het gesprek. De uitkomsten van de meting worden door de Antonius Academie aan de opleider gerapporteerd en deze zal het in de opleidingsgroep bespreken, waarna het in de lokale opleidingsvergadering wordt geagendeerd en een desgewenst een plan van aanpak voor verbetering gemaakt. Jaarlijks wordt een door de MSRC opgesteld evaluatie formulier door de aiossen ingevuld en met de opleider besproken (zie bijlage 5) Opleidingsgesprekken 1. Introductie gesprek. Tijdens de opleiding vindt kort voorafgaand aan de opleidingsperiode in het St. Antonius Ziekenhuis een introductiegesprek plaats (zie bijlage 5 formulier introductiegesprek) 2. Geschiktheidbeoordelingen. Aan het eind van het eerste jaar en aan het eind van het derde jaar beoordeelt de opleider of hij de AIOS die bij hem in opleiding is al dan niet geschikt en in staat acht de opleiding voort te zetten. De geschiktheidbeoordelingen worden conform het CCMS art B9 lid 2 gegeven door de opleider onder wiens verantwoordelijkheid de AIOS het langstdurende gedeelte van zijn opleiding volgde. Aangezien de AIOS in principe het eerste jaar in het UMC Utrecht start, zal de eerste geschiktheidbeoordeling door de opleider daar worden gedaan. Door middel van een daartoe door de MSRC vastgesteld formulier wordt de MSRC geïnformeerd. Deze beoordelingen zijn gecombineerd met de voortgangsgesprekken (zie bijlage 5 A/B formulier en C formulier MSRC). 3. Jaarlijkse beoordelingen Aan het eind van het 2 e, 3 e en 4 e opleidingsjaar brengt de opleider een beoordeling van de AIOS ter kennis van de MSRC door middel van een daartoe vastgesteld formulier (zie bijlage 5 A/B formulier). 4. Voortgangsgesprekken In het 1 e jaar vindt eenmaal per kwartaal een voortgangsgesprek plaats (MSRC formulier driemaandelijkse voortgangsgesprekken). In het 2 e en 3 e jaar gebeurt dit halfjaarlijks en in het 4 e en 5 e de jaar jaarlijks (zie bijlage 5 MSRC A/B formulier), waarbij het gesprek in het laatste jaar tenminste 3 maanden voor het einde van de opleiding wordt gehouden. versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 19

5. Eindoordeelgesprek Dit gesprek vindt ten minste 3 maanden voor beëindiging van de opleiding plaats. Dit eindoordeel wordt conform het CCMS art B9 lid 2 gegeven door de opleider onder wiens verantwoordelijkheid de AIOS het langstdurende gedeelte van zijn opleiding volgde (in casu de opleider in de A-opleiding). Door middel van een daartoe door de MSRC vastgesteld formulier wordt de MSRC geïnformeerd (zie bijlage 5). 6. Intake en evaluatiegesprek module Aan het einde van iedere module wordt de voortgang binnen de thema s beoordeeld. Hierbij wordt aangegeven of de bekwaamheidsniveaus zijn behaald. Wanneer het thema voor de 1st keer is doorlopen moet het bekwaamheidsniveau A behaald zijn. Wanneer het thema voor de 2 de keer is doorlopen moet het bekwaamheidsniveau B en C behaald zijn. Naar analogie van het voorbeeld van een evaluatieformulier in het curriculum modernisering opleiding pathologie is voor ieder thema een evaluatieformulier ontwikkeld met de diverse bekwaamheidsniveaus en de 7 competenties die worden geëvalueerd (zie bijlage 5) 7. Klinische Praktijk Beoordeling. Er worden 10 KPB s per jaar afgenomen. Er wordt gebruik gemaakt van e-pass voor de documentatie van de voortgangsgesprekken, jaargesprekken, KPB s, CAT s en diverse andere beoordelingsmomenten. Als evaluatie formulier voor de diverse modules wordt gebruik gemaakt van het format zoals vermeld in het NOP (zie bijlage 5). Deze formulieren zijn binnen de regio geaccordeerd in het regionale opleidingsoverleg (begin 2011) en worden geupload in het electronisch portfolio van de AIOS (e-pass). versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 20

3. Beschrijving Modules, thema s en toetsing 3.1 Modules en thema s als weekprogramma voor de AIOS in het St. Antonius Ziekenhuis De opleidingsactiviteiten van de AIOS worden per module en de daarbij behorende thema s voor ieder dagdeel van de week aangegeven. Het algemene weekprogramma van de afdeling Pathologie is als bijlage 3 toegevoegd. MODULE 1 Obductiepathologie, neonatale- en kinderpathologie, en mammapathologie dag ochtend middag avond maandag - ochtendrapport - probleemoplossende bespreking - obducties - macroscopie-uitsnijden-verslaglegging - vriescoupes (hele dag door) - microscopiebeoordeling, verslaglegging dinsdag - ochtendrapport - probleemoplossende bespreking - obducties - macroscopie-uitsnijden-verslaglegging - vriescoupes (hele dag door) - microscopiebeoordeling, verslaglegging - besprekingen: cardiologie bespreking (maandelijks) intensive care bespreking (6 x/ jr) woensdag donderdag - ochtendrapport - probleemoplossende bespreking - obducties - macroscopie-uitsnijden-verslaglegging - vriescoupes (hele dag door) - ochtendrapport - probleemoplossende bespreking - obducties - macroscopie-uitsnijden-verslaglegging - vriescoupes (hele dag door) - microscopiebeoordeling, verslaglegging - bespreking: coupe bespreking (wekelijks) Journal club (maandelijks) obductie-biopten bespreking interne (3 wekelijks) thoraxchirurgie (4x/jr) - microscopiebeoordeling, verslaglegging - nascholingsmiddag AIOS (elke maand) - bespreking: neonatale necrologie (4x/ jr) mammacare (wekelijks) mamma-oncologie (wekelijks) long / long-interne (2 de donderdag) vrijdag - ochtendrapport - probleemoplossende bespreking - obducties - macroscopie-uitsnijden-verslaglegging - vriescoupes (hele dag door) - microscopiebeoordeling, verslaglegging - laatste vrijdag maandelijkse kennistoets versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 21

MODULE 2 Dermatopathologie en endocriene pathologie dag ochtend middag avond maandag - ochtendrapport - probleemoplossende bespreking - macroscopie-uitsnijden-verslaglegging - vriescoupes (hele dag door) - microscopiebeoordeling, verslaglegging dinsdag - ochtendrapport - probleemoplossende bespreking - macroscopie-uitsnijden-verslaglegging - vriescoupes (hele dag door) - microscopiebeoordeling, verslaglegging - bespreking: dermatopathologie (maandelijks) woensdag donderdag - ochtendrapport - probleemoplossende bespreking - macroscopie-uitsnijden-verslaglegging - vriescoupes (hele dag door) - ochtendrapport - probleemoplossende bespreking - macroscopie-uitsnijden-verslaglegging - vriescoupes (hele dag door) - microscopiebeoordeling, verslaglegging - bespreking: coupe bespreking (wekelijks) Journal club (maandelijks) (thematische) chirurgie bespreking (maandelijks) regionale dermatopathologie (maandelijks) - microscopiebeoordeling, verslaglegging - nascholingsmiddag AIOS (elke maand) vrijdag - ochtendrapport - probleemoplossende bespreking - macroscopie-uitsnijden-verslaglegging - vriescoupes (hele dag door) - microscopiebeoordeling, verslaglegging - laatste vrijdag maandelijkse kennistoets versie 1.3 Nieuwegein Utrecht, augustus 2012 22