VERBINDEND BESTUUR IN EEN VERANDERENDE SAMENLEVING Informatieavond gemeenteraad Oosterhout 19 mei 2015 Boukje Keijzer 1 levensloopbestendige woningen brede stoepen cirkel van controle steunkousen OV en vervoer gemeente bingo minimabeleid cirkel van invloed veilige leefomgeving ICT cursus 2 1
Wie zorgt ervoor dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen? Eigen kracht opgave Gemeente? Vitale coalities Netwerken 3 PARTICIPATIEPIRAMIDE Zelfbeheer (mee)beslissen Coproduceren Adviseren Raadplegen Informeren 4 2
OVERHEIDSPARTICIPATIETRAP reguleren regisseren stimuleren faciliteren loslaten Bron: Rob advies Loslaten in vertrouwen 5 ONTWIKKELING KLASSIEKE SITUATIE (burgerparticipatie) Initiatief bij overheid Vanuit 1 beleidsveld, sectoraal Inbreng vanuit kennis en belangen Regisserende rol overheid Aanbodgericht, profs nemen het voortouw Verticale aansturing Low Trust Society, controle NIEUWE SITUATIE (overheidsparticipatie) Initiatief bij burgers Vanuit werkelijkheid, integraal Inbreng vanuit betrokkenheid en ervaring Faciliterende rol overheid Vraaggericht, bewoners nemen het voortouw Horizontale samenwerking High Trust Society, vertrouwen Van denken naar doen Van doen naar denken 6 3
21-5-2015 gemeente Nieuwe rolverdeling burgers/ondernemers partners? Voor welke taken blijft de gemeente verantwoordelijk? En wordt burgerkracht daarbij benut?? Op welke terreinen is de gemeente vooral partner of facilitator? Zijn burgers daarbij gelijkwaardige partners? Bij welke taken en activiteiten gaan we uit van burgerkracht? Welke rol heeft de gemeente daarbij nog? 7 8 4
DILEMMA S Kaderstellende functie Het dilemma van de STURING Volksvertegenwoordigende functie Het dilemma van de REPRESENTATIVITEIT Controlerende functie Het dilemma van het VERTROUWEN 9 Organische ontwikkeling Politieke kleuring Trends en ontwikkelingen STURING Experimenteerruimte Precedentswerking Eigenaarschap ACCEPTATIE VAN GEDEELDE INVLOED 10 5
Nieuwe onbekende partijen Iedereen moet een kans krijgen Draagvlak REPRESENTATIVITEIT Doelgroepen Initiatief omarmen Achterban ACCEPTATIE VAN ONGELIJKHEID 11 Transparantie Kwetsbaarheid (het niet weten) Barbertje moet hangen VERTROUWEN Wetten en Regels Controle en Verantwoording Aansprakelijkheid Juridisering ACCEPTATIE DAT DINGEN MISGAAN 12 6
13 LEEFBAARHEIDSWERKGROEP DEN HOUT 14 7
FRISSE WIND IN ZEVENAAR De regels en de rek 15 16 8
BEZUINIGINGSDIALOOG ZEIST Commissie voor ongeregelde zaken 17 KOPGROEP HUIS TER HEIDE Programma van Eisen nieuwe woonwijk 18 9
Verbindend bestuur Met Oosterhout, voor Oosterhout Factor C 3. Reactie op initiatieven 4. Burgerparticipatie 5. Co- Creatie 2. Dienstverlening 1. Mindset 19 STURINGSDILEMMA In de vernieuwing van het zorg- en welzijnssysteem kiest de gemeente voor het stopzetten van alle steun aan buurthuizen. In sommige kernen gaan bewoners zelf aan de slag, maar in andere wijken gebeurt niets. Voor een kansarme wijk/kern doet een welzijnsorganisatie een voorstel voor het runnen van een buurthuis met bewoners. STEUNT U DIT INITIATIEF? 20 10
STURINGSDILEMMA Een groep actieve bewoners heeft met een flink aantal partijen uit de buurt een plan voor de inrichting van een plein gemaakt. Zij dragen ook allemaal financieel bij (de gemeente ook, zo n 15%). Het plan ontwikkelt zich in de loop van het jaar een andere kant op dan oorspronkelijk bedacht was (minder gebiedsinrichting, meer programmering). Een raadslid roept op om de ontwikkeling (tijdelijk) stop te zetten. STEUNT U DIT INITIATIEF? 21 REPRESENTATIVITEITSDILEMMA Een aantal hoogopgeleide nieuwe bewoners heeft een idee voor het opzetten van een moestuin voor de buurt. Ze vragen daarvoor een gemeentelijke bijdrage. Het is duidelijk dat de groep geen representatieve vertegenwoordiging is van de bewoners uit de buurt. STEUNT U DIT INITIATIEF? 22 11
REPRESENTATIVITEITSDILEMMA In de aanbesteding van de ouderenvoorzieningen dient zich naast de bestaande sociale partijen ook een aantal nieuwe initiatiefnemers aan, met interessante oplossingen tegen een reële prijs. De bestaande aanbieders maken hier bezwaar tegen en wijzen op de al jaren bestaande relaties en afspraken. STEUNT U DIT INITIATIEF? 23 VERTROUWENSDILEMMA Een marktpartij blijkt subsidiegeld anders te hebben besteed dan in de aanpak werd beschreven. De verkregen subsidiegelden zijn besteed aan het opzetten van een buurtcommunity project, terwijl in de aanpak individuele ondersteuning van kwetsbare bewoners prioriteit had. Een krant bericht hierover en stelt de positie van de verantwoordelijk wethouder ter discussie. STEUNT U DIT INITIATIEF? 24 12
VERTROUWENSDILEMMA Een groep bewoners heeft onder leiding van een gemeentelijke projectleider initiatief genomen een speelplek in de buurt opnieuw in te richten. In de buurt is bij de start niet iedereen het eens over nut en noodzaak van de herinrichting. Na een half jaar is een brede overeenstemming, maar de kosten vallen 20% duurder uit dan was geraamd en er wordt afgeweken van de gemeentelijke inrichtingsnorm. STEUNT U DEZE AFWIJKING? 25 RAAD ALS VERSNELLER De wijk in (signaleren, agenderen) Proceskaders ipv inhoudelijke kaders Procesafspraken maken - Over wie er meedoen - Over omgaan met risico s - Over bijstuurmomenten - Over onverwachte omstandigheden Acceptatie van gedeelde invloed Acceptatie van ongelijkheid Acceptatie dat dingen misgaan of anders lopen 26 13