Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven Vak- vormingsgebied: Natuuronderwijs Speelwerkthema / onderwerp: Proeven/ zintuigen Persoonlijk leerdoel: Mentor Datum Groep Aantal lln Ruud 24-03-2015 4 20 Lesdoel(en): - Kinderen leren de verschillende smaken (zoet, bitter, zuur, zout) herkennen met hun zintuigen ( ruiken/neus, proeven/tong, voelen/handen) - Samenwerken in 4-tallen op een soepele manier door duidelijke afspraken te maken van te voren. - Interactie - Experimenteren/ op een andere de stof bekijken en verwerken Evaluatie van lesdoelen: De kinderen noteren de smaken en het voorwerp wat wordt genoemd door de kinderen welke proeven en een blinddoek op hebben. Ze proeven de verschillende smaken en leren wat zintuigen zijn. Na het proeven wordt alles geëvalueerd.
Beginsituatie: In de les van vorige week van Leefwereld is er aandacht besteed aan zintuigen ook dat je met je tong verschillende smaken kunt proeven nl: zout bitter, zoet en zout. De kinderen zijn al bekend met het onderwerp. Ik haal dingen terug van deze les en borduur hier op voort. De kinderen leren door gebruik te maken van hun zintuigen : handen-voelen, mond/tong-proeven, neus-ruiken om blind dingen te benoemen. Het is een vrije les wat voor sommige kinderen lastig kan zijn. Het is belangrijk van te voren afspraken te maken wat wel kan en mag. Zo kan ik de kinderen erop aanspreken wanneer ze uit de bocht vliegen. Beginsituatie ten aanzien van de les: In de andere opdracht ( yoghurt met en zonder kleurstof) zullen de kinderen benoemen of ze een andere smaak proeven door de kleurstof. Bij deze opdracht is het zintuig kijken/ogen juist heel belangrijk. Worden de kinderen beïnvloed door de kleur en wie wordt beïnvloed. Ik vraag de kinderen wie er verschil proeft en voer de proef nogmaals uit maar nu met de ogen dicht. Is de mening nu anders? De Tafels zijn al in blokken gezet en alles staat klaar onder doeken. Citroen = zuur Grapefruit=bitter Snoepjes = zoet Pretsels met zout= zout Er staan staan er bakjes klaar met yoghurt met lepeltjes op de kast. Ik verdeel 4 bakjes per tafel, 2 met gekleurde yoghurt, 2 zonder kleurstof. Onder de doeken liggen de dingen welke we blind gaan proeven. Dit ligt ook op de kast. Na de pauze komt dit op tafel De kinderen zitten weer in groepjes van 4 kinderen. Kerndoel: 41: van buitenaf waarneembare inwendige lichaamsdelen: hart, longen, spieren, botten, zintuigen www.tule.slo.nl
Tijd Leerinhoud Didactische handelingen Leraar à introductie onderwerp 5 minuten Introductie van het onderwerp. Klaar zetten van de tafels Ik haal een aantal dingen uit de les terug van Leefwereld, zintuigen, proeven en wat proef je dan? Zuur, zoet, bitter en zout. Dat proeven met je tong gaat en wanneer je neus dicht zit door verkoudheid of doordat deze dichtgeknepen is je minder goed kunt proeven. Ik vertel de kinderen dat we vandaag een aantal proefjes gaan doen. We gaan dingen proeven met en zonder een blinddoek. Het is belangrijk dat de kinderen die een blinddoek op hebben niet stiekem gaan kijken. De kinderen welke geen blinddoek op hebben krijgen een papiertje en schrijven de naam op van de kinderen welke gaan proeven ( met blinddoek op) Ik vraag de kinderen de tafels in blokken te zetten van 4 tafels. Leeractiviteit ß leergedrag leerling(en) De kinderen luisteren en kijken Materialen / Organisatie 5 minuten proeven van yoghurt Opruimen van de bakjes met yoghurt Heeft de yoghurt die gekleurd is een andere smaak dan de ongekleurde yoghurt? Ik vraag de kinderen een hapje te nemen van de yoghurt met kleur. Proef goed! Neem nu een hapje van de yoghurt zonder kleur. Wie proeft verschil? Welk verschil proef je? Neem nu nog eens een hapje van de gekleurde yoghurt en doe je ogen dicht? Wat proef je? Nu nog steeds verschil? De kinderen luisteren naar de uitleg. De kinderen proeven de yoghurt. De kinderen beantwoorden de vragen welke ik stel. nvt Ik haal de bakjes op met de yoghurt. de kinderen zitten op hun stoel Yoghurt, bakjes,lepeltjes
Pauze Pauze Pauze pauze pauze 20-25 minuten Proeven van zoet, zuur, bitter en zout Ik leg de volgende opdracht uit. De volgend opdracht staat op tafel onder de doeken. Ik leg uit dat er 2 kinderen een blinddoek op doen en 2 kinderen een papier krijgen en daar de namen op schrijven. Na een paar minuten proven wisselen we van plaats en zijn de andere kinderen aan de beurt. Je blijft in dezelfde 4 tallen maar wisselt van tafel. Let op: praat niet te hard want anders verraad je wat er on de doeken ligt op de andere tafels. De kinderen met een blinddoek op krijgen het te proeven ding aangereikt door de andere kinderen. De andere kinderen schrijven op wat de kinderen noemen wat ze hebben geproefd. Hier noem je wat het is en hoe het smaakt( zuur, bitter, zout of zoet). Ik zeg dat ik aan geef wanneer de kinderen moeten wisselen. De tafels krijgen nummers en zeg dat de kinderen bij het wisselsein naar het volgende nummer moeten gaan. Na het laatste nummer ga je naar nummer 1 enz. Ik geef het startsein dat de kinderen mogen beginnen. Ik houd de tijd in de gaten en loop rond. Help waar nodig is en geef aan dat de kinderen moeten wisselen. De kinderen luisteren. De kinderen voeren de proefjes uit. Citroen, grapefruit, pretsels, snoepjes. Ik heb alles van te voren gesneden en klaar gezet. Blaadjes om op te schrijven, potlood of pen. Doeken om af te dekken, doeken als blinddoek.
Evalueren en terug zetten van de tafels 5 min Wie heeft wat geproefd? Zijn er verschillen en heeft iedereen alles herkend. De kinderen zetten de tafels terug Ik vraag de kinderen wat ze hebben geproefd: zuur? Wat was zuur? Bitter, wat was bitter? Zout, wat was zout? Zoet?, wat was zoet? Hadden alle kinderen geraden wat de dingen waren Wat vonden jullie ervan om op deze manier samen te werken? Wat zou daarin anders of beter kunnen? Tips? Ik vraag de kinderen de tafels weer in de normale positie terug te zetten. Heeft iedereen alles kunnen proeven? Snoepjes over? Iedereen krijgt nog een snoepje J De kinderen geven antwoordt op de vragen. De kinderen zetten de tafels terug. Feedback Mentor: Zie bijlage 3 ingevuld door mentor
Verantwoording/bevinding + sterkte zwakte analyse: Verantwoording/bevinding: Eigenlijk ben ik spontaan op het idee gekomen om een les over proeven te doen. Bij het voor bespreken van deze les met mijn mentor bleek het zo te zijn dat er de week ervoor een methodeles was geweest over zintuigen en dit onderwerp sloot perfect aan bij de gegeven les. Ik heb bij deze les bewust gekozen om deze in 2 delen te splitsen. Enerzijds was het om praktische redenen zodat de spullen welke klaargezet moesten worden anderzijds om beter de aandacht te kunnen houden. Ik heb in deze les een coöperatieve werkvorm gebruikt dat de kinderen in 4-tallen moesten werken en in die 4-tallen weer in 2-tallen. In het gesprek met mijn mentor kwam naar voren dat de les zeer positief is bevonden een aandachtspunt was dat na aanspreken nog lastig is aandacht en stilte te houden. Ik vond het inderdaad bij deze les lastig omdat ik de kinderen zo veel mogelijk vrijheid wilde geven in deze les maar waar is dan de grens? Voor de kinderen is het aan hun kant dan ook weer lastig om in een keer stil te zijn. Sterkte zwakte analyse: Sterke punten: De kinderen waren geënthousiasmeerd, De wijze waarop de gevoerd is werkte prima, de benodigdheden stonden op tijd klaar, tijdens de les heb ik rondgelopen en her en der gevraagd en geluisterd naar de kinderen en de reacties geobserveerd. Zwakke punten: Het werd af en toe te onrustig in de klas. Ik vond het moeilijk waar de grens lag met het praten en overleggen en het volume ervan. De volgende keer zal ik de kinderen vragen om rustiger te zijn en eerder ingrijpen wanneer er te veel onrust heerst. Persoonlijke reflectie Wat een leuke les was dit! De kinderen waren erg enthousiast toen ik het woord experimenteren noemde. Na het uitleggen van de opdrachten en de instructie zijn de kinderen meteen aan de slag gegaan. De eerste opdracht was een opdracht met yoghurt en kleurstof. Er was 1 kind die dacht dat het een andere smaak had. De andere kinderen merkten geen verschil. De les was af en toe een beetje rommelig en heb de kinderen erop aangesproken dat ze wat rustiger moesten zijn. Ik merkte dat ik niet meteen de aandacht had van alle kinderen en dat het af en toe snel weer een beetje rommelig werd. Na de pauze was het tweede deel van de les. Ook dit is zeer positief ontvangen door de kinderen. Ik heb de les gesplitst om meer rust te creëren en ook voor praktische redenen zodat ik de spullen kon klaarzetten voor het tweede deel zonder dat de kinderen al zagen wat er te proeven zou zijn. Door te rouleren met groepjes van 4 kinderen kreeg iedereen de kans om alle verschillende smaken te kunnen proeven. De meeste reacties kwamen bij citroen en grapefruit. Dit werd niet altijd even lekker gevonden door iedereen. Ik kan terug kijken naar een leuke les