AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders Nummer: Datum vergadering: 13-09-2005 Onderwerp: Voorstel aanwijzing Historische Buitenplaats De Eese in Eesveen tot rijksmonument. Conceptbesluit: Samenvatting: Bijlagen: Bestuurlijk traject: De gemeenteraad wordt voorgesteld: - de Minister van OC en W een positief advies uit te brengen met betrekking tot het voorstel om Buitenplaats De Eese aan te wijzen tot rijksmonument. - in het advies, als reactie op de door belanghebbenden naar voren gebrachte voorstellen, aan te geven dat voor wat betreft Gebied A de door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg voorgestelde begrenzing kan worden gehandhaafd, maar dat voor wat betreft gebied B geen bezwaar bestaat tegen de voorgestelde uitbreiding van het te beschermen gebied. - de Minister van OC en W te verzoeken om het door belanghebbenden nog aan te leveren deskundigenrapport in de verdere besluitvorming te betrekken. De Rijksdienst voor de Monumentenzorg stelt voor om Historische Buitenplaats De Eese aan te wijzen tot rijksmonument. Belanghebbenden zijn gehoord. Gebleken is dat zij in principe niet negatief staan tegenover de voorgenomen aanwijzing, maar dat men met een deskundigenrapport een nadere nuancering wil aanbrengen in de begrenzing van de buitenplaats. Het deskundigenrapport is tot op heden niet ontvangen, wel een korte reactie met een voorstel voor een andere begrenzing. Er is geen tijd meer om nog langer te wachten. De gemeenteraad moet voor 1 november een advies geven aan de Minister van OC en W. Voorstel RdMz, redengevende omschrijvingen + kaart met begrenzing, verslag hoorzitting, reactie 't Schoutenhuis, e-mail RdMz geen verder uitstel. College 13-09-2005 DT BMO OR BWM MWC 06-10-2005 Ad Hoc Raad 18-10-2005 Overlegd met: Communicatie: Zijn dit besluit en de achterliggende stukken openbaar? ja - Geen publicatie Parafen: Medewerker Marga Hoven paraaf Afdeling VROM Afdelingshoofd Afdelingshoofd paraaf Secretaris paraaf Portefeuillehouder weth. Beeltje paraaf
Besluit B&W: De gemeenteraad wordt voorgesteld: - de Minister van OC en W een positief advies uit te brengen met betrekking tot het voorstel om Buitenplaats De Eese aan te wijzen tot rijksmonument. - in het advies, als reactie op de door belanghebbenden naar voren gebrachte voorstellen, aan te geven dat voor wat betreft Gebied A de door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg voorgestelde begrenzing kan worden gehandhaafd, maar dat voor wat betreft gebied B geen bezwaar bestaat tegen de voorgestelde uitbreiding van het te beschermen gebied. - de Minister van OC en W te verzoeken om het door belanghebbenden nog aan te leveren deskundigenrapport in de verdere besluitvorming te betrekken.
Collegeadvies: Voorstel De gemeenteraad voorstellen om aan de Minister van OC en W een positief advies uit te brengen met betrekking tot het voorstel om Buitenplaats De Eese aan te wijzen tot rijksmonument. Voorstellen om in het advies van de gemeenteraad aan te geven dat, als reactie op de door belanghebbenden naar voren gebrachte voorstellen, voor Gebied A de door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg voorgestelde begrenzing kan worden gehandhaafd en dat voor wat betreft Gebied B geen bezwaar bestaat tegen de voorgestelde uitbreiding van het te beschermen gebied. De gemeenteraad voorstellen de Minister van OC en W te verzoeken het door belanghebbenden nog aan te leveren deskundigenrapport in de verdere besluitvorming te betrekken, omdat dit voor de advisering niet meer mogelijk was. Inleiding Van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg is het voorstel gekomen om Historische Buitenplaats De Eese in Eesveen aan te wijzen tot rijksmonument. Het voorstel is voortgekomen uit de zogenaamde Verfijningsoperatie voor historische buitenplaatsen, waarbij naar de nu gehanteerde maatstaven- wordt onderzocht of de bestaande bescherming (van individuele monumenten op die buitenplaats) wel voldoende is, of dat een duidelijker en meeromvattende belangenaanduiding van belang is. Bij de aanwijzing van een Historische Buitenplaats wordt niet alleen gekeken naar de afzonderlijke onderdelen, maar vooral ook naar de samenhang en de ensemblewaarde van die onderdelen, die juist door hun samenhang een bijzonder belang hebben. Historische Buitenplaats De Eese is uit de volgende samenstellende delen opgebouwd: 1. Hoofdgebouw (Huis Eese). 2. Historische tuin- en parkaanleg. 3. Jachthuis annex boerderij St Hubert. 4. Boerderij. 5. Houten landhuis. 6. Rentmeesterswoning met schuur. 7. Paardenstalling annex garage/koetshuis. 8. Landbouwschuur. Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van complexonderdelen aangegeven. Op grond van de Monumentenwet 1988 moet de gemeenteraad binnen 5 maanden na ontvangst van het verzoek/voorstel een advies uitbrengen. Omdat belanghebbenden in dit geval hebben aangegeven graag een deskundigenrapport te willen overleggen, is aan de Rijksdienst voor de Monumentenzorg een uitstel van 3 maanden gevraagd. De gemeenteraad heeft verlenging gekregen en dient nu voor 1 november 2005 een advies uit te brengen. Omdat het opstellen van het deskundigenrapport meer tijd vereist dan oorspronkelijk werd geraamd, is nogmaals verlenging van de adviseringstermijn gevraagd. Dit was niet mogelijk, de uiterste adviesdatum blijft 1 november. Argumenten De Rijksdienst voor de Monumentenzorg geeft aan dat historische buitenplaats De Eese in cultuurarchitectuur- en tuinhistorisch opzicht van algemeen belang is: - als fraai voorbeeld van een buitenplaats bestaande uit een middeleeuwse havezate, die omgeven wordt door een vroeg 20 Ste -eeuws landbouwbedrijf met daarbij behorende
gebouwen; geheel gelegen binnen de in fasen ontstane landschappelijke parkaanleg met een oudere formele hoofdstructuur als drager; - vanwege de bijzondere configuratie van de oorspronkelijke aanleg rondom de havezate en de nieuwe parkaanleg in landschapsstijl; - vanwege de hoge architectonische kwaliteit van de complexonderdelen; - vanwege de bijzondere configuratie van gebouwen en lanenstructuur; - vanwege de compositorische en ornamentele waarde van de verschillende complexonderdelen. Als onderdeel van de aanwijzingsprocedure is het verplicht om belanghebbenden te horen. Op 3 mei 2005 heeft een hoorzitting plaatsgevonden inzake de voorgenomen aanwijzing van historische buitenplaats De Eese. Alle als zodanig door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg als belanghebbenden aangemerkte personen zijn uitgenodigd. Alleen de heer Nijlant van t Schoutenhuis is, als gemachtigde van Jhr. Mr. H.A. van Karnebeek en Jhr. Mr. J.D.C. van Karnebeek, naar aanleiding van de uitnodiging verschenen. Alle andere genodigden zijn, al dan niet na afmelding, niet verschenen. Een verslag van de hoorzitting is als bijlage bij dit advies gevoegd. De heer Nijlant heeft tijdens de hoorzitting aangegeven dat men op zich wel positief staat tegenover de voorgenomen aanwijzing, maar van mening is dat de voorgestelde omschrijving en begrenzing op bepaalde punten aangepast zou moeten worden. Om een gefundeerd oordeel over het voorstel tot aanwijzing te kunnen geven, heeft men een landschapsarchitect en en bouwkundige ingeschakeld. Tijdens de hoorzitting is een termijn van 2 maanden gegeven voor het inleveren van het deskundigenrapport. Deze termijn is later, in onderling overleg, nog verlengd tot 1 augustus. Tot op heden is het rapport echter nog niet ontvangen. Aan de Rijksdienst voor de Monumentenzorg is gevraagd of de adviestermijn voor de gemeenteraad (nogmaals) kon worden verlengd. Dit is niet mogelijk, zodat de gemeenteraad voor 1 november 2005 een advies richting Minister van OC en W moet geven. Op het deskundigenrapport kan daarom niet meer worden gewacht. t Schoutenhuis heeft inmiddels wel een schriftelijke reactie gegeven met een voorstel tot een paar wijzigingen. Deze reactie kan in de afweging worden meegenomen. Kernpunt is dat toekomstige ontwikkelingen op De Eese niet worden gefrustreerd door de aanwijzing. Voorstel is nu om een gedeelte waar nog niet zo lang geleden een nieuwe woning met bijbehorende bijgebouwen en tuinaanleg is gerealiseerd, buiten de aanwijzing te laten (Gebied A). Op deze locatie zou niets meer van de oorspronkelijke aanleg terug te vinden zijn. Verder wordt voorgesteld om voor een ander gedeelte de begrenzing te verruimen, omdat daar nog wel oorspronkelijke landschapselementen aanwezig zijn (Gebied B). Geconstateerd kan worden dat historische buitenplaats De Eese aanzienlijke architectuur-, cultuuren tuinhistorische waarden heeft. Dit blijkt ook uit de redengevend omschrijvingen van de RDMZ. Belaghebbenden hebben aangegeven in principe geen bezwaren te hebben tegen de aanwijzing van de buitenplaats tot rijksmonument, maar hebben in een schriftelijke reactie nog een paar wijzigingen voorgesteld. Ten aanzien van die voorstellen kan het volgende worden opgemerkt. In gebied A ligt nu een boerderij (Eese 6) waarvoor een sloop- bouw- en monumentenvergunning is aangevraagd. Bedoeling is dat de bestaande boerderij wordt gesloopt en er een nieuwe woning
wordt gebouwd. In dit deel van het gebied is (nog) geen sprake van een nieuwe woning met bijbehorende bijgebouwen e.d die t Schoutenhuis in zijn brief noemt. Er bestaan alleen plannen voor een nieuwe invulling. De Rijksdienst voor de Monumentenzorg heeft al aangegeven op zich geen bezwaar te hebben tegen de sloop van de boerderij en de bouw van de nieuwe woning, omdat de historische tuin- en parkaanleg hierdoor niet wordt aangetast. Het enkele feit dat er op deze locatie een nieuwe woning wordt gebouwd is geen reden om de begrenzing aan te passen. De Rijksdienst voor de Monumentenzorg heeft immers ook al aangegeven dat de nieuwbouw geen probleem is en geen aantasting van de monumentale waarden van de buitenplaats oplevert. Binnen het gebied A ligt nog een andere woning, die, evenals de boerderij Eese 6, ook op de door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg meegestuurde kaart is aangegeven. Er kan vanuitgegaan worden dat de Rijksdienst voor de Monumentenzorg op de hoogte is van de huidige situatie (en eventuele afwezigheid op de buitenplaats en er bewust voor gekozen heeft om deze binnen de begrenzing te laten vallen, ondanks het feit dat misschien een deel van de oorspronkelijke aanleg is verdwenen. Gelet op het bovenstaande wordt geadviseerd de raad voor te stellen ten aanzien van de aanwijzing van historische buitenplaats De Eese in Eesveen een positief advies uit te brengen aan de Minister van OC en W. Verder wordt de raad geadviseerd het voorstel van t Schoutenhuis voor Gebied A niet over te nemen en de Minister van OC en W te adviseren de door hem voorgestelde begrenzing hier te handhaven. Voor wat gebied B betreft bestaan er, wanneer er aantoonbare waarden aanwezig zijn, geen belemmeringen om de begrenzing van het te beschermen gebied hier op te rekken. Richting Minister van OC en W kan ook worden aangegeven dat door de belanghebbenden nog wordt gewerkt aan een deskundigenrapport. Hierin zal een uitgebreidere onderbouwing van de voorstellen staan en wellicht nog meer zaken die van belang kunnen zijn. Verzocht kan worden of dit rapport, wanneer het tijdig wordt ingediend, bij de verdere besluitvorming door de Minister kan worden betrokken, omdat hier, door de tijdsdruk bij de advisering door de gemeenteraad, geen rekening mee kon worden gehouden. Kanttekeningen n.v.t. Financiële toelichting n.v.t. Personeel en organisatie n.v.t. Uitvoering en planning n.v.t. Inkoop-en aanbestedingsprocedure
Bijlagen / concepten Voorstel Rijksdienst voor de Monumentenzorg, redengevende omschrijving met kaart met begrenzing, verslag hoorzitting, reactie t Schoutenhuis, weigering Rijksdienst voor de Monumentenzorg van verder uitstel.
Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 4 oktober 2005 Nummer voorstel: 2005/89 Voor raadsvergadering d.d.: 18-10-2005 Agendapunt: 12 Onderwerp: Voorstel aanwijzing Historische Buitenplaats De Eese in Eesveen tot rijksmonument. Aan de raad van de gemeente Steenwijkerland wordt voorgesteld te besluiten: Conceptbesluit De minister van OC en W positief te adviseren omtrent de aanwijzing van historische buitenplaats De Eese tot rijksmonument. In reactie op de voorstellen van belanghebbenden de Mininster van OC en W adviseren om voor wat betreft Gebied A de door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg voorgestelde begrenzing te handhaven en aan te geven dat voor wat betreft Gebied B geen bezwaar bestaat tegen de voorgestelde uitbreiding van het te beschermen gebied. De Minister van OC en W te verzoeken het door belanghebbenden nog aan te leveren deskundigenrapport in de verdere besluitvorming te betrekken, omdat dit voor de advisering niet meer mogelijk was.
Samenvatting Van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg is het voorstel gekomen om Historische Buitenplaats De Eese in Eesveen aan te wijzen tot rijksmonument. Het voorstel is voortgekomen uit de zogenaamde Verfijningsoperatie voor historische buitenplaatsen, waarbij naar de nu gehanteerde maatstaven- wordt onderzocht of de bestaande bescherming (van individuele monumenten op die buitenplaats) wel voldoende is, of dat een duidelijker en meeromvattende belangenaanduiding van belang is. Bij de aanwijzing van een Historische Buitenplaats wordt niet alleen gekeken naar de afzonderlijke onderdelen, maar vooral ook naar de samenhang en de ensemblewaarde van die onderdelen, die juist door hun samenhang een bijzonder belang hebben. De Rijksdienst voor de Monumentenzorg geeft aan dat historische buitenplaats De Eese in cultuur- architectuur- en tuinhistorisch opzicht van algemeen belang is: - als fraai voorbeeld van een buitenplaats bestaande uit een middeleeuwse havezate, die omgeven wordt door een vroeg 20 Ste -eeuws landbouwbedrijf met daarbij behorende gebouwen; geheel gelegen binnen de in fasen ontstane landschappelijke parkaanleg met een oudere formele hoofdstructuur als drager; - vanwege de bijzondere configuratie van de oorspronkelijke aanleg rondom de havezate en de nieuwe parkaanleg in landschapsstijl; - vanwege de hoge architectonische kwaliteit van de complexonderdelen; - vanwege de bijzondere configuratie van gebouwen en lanenstructuur; - vanwege de compositorische en ornamentele waarde van de verschillende complexonderdelen. Deze mening wordt door het college onderschreven. Belanghebbenden staan in principe positief tegenover de voorgenomen aanwijzing van de historische buitenplaats, maar hebben een voorstel gedaan om de begrenzing op een tweetal plaatsen aan te passen. Voor Gebied A ziet het college geen reden om af te wijken van de door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg voorgestelde begrenzing, tegenover de uitbreiding van de begrenzing met Gebied B bestaat geen bezwaar. Contact Mevr. M. Hoven; (0521) 538 832; marga.hoven@steenwijkerland.nl Ondertekening De secretaris De burgemeester drs. A.W. van der Spek drs. H.H. Apotheker
Betrokken partijen afdeling adviseur behandeld in commissie VROM Marga Hoven ja, nl. commissie MWC van 6 oktober 2005 nee
Raadsbesluit Steenwijk, 18 oktober 2005 Nummer: 2005/89 De raad van de gemeente Steenwijkerland; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 4 oktober 2005, nummer 2005/89; b e s l u i t : 1.De minister van OC en W positief te adviseren omtrent de aanwijzing van historische buitenplaats De Eese tot rijksmonument. 2. In reactie op de voorstellen van belanghebbende de Mininster van OC en W adviseren om, voor wat betreft Gebied A, de door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg voorgestelde begrenzing te handhaven en aan te geven dat voor wat betreft Gebied B geen bezwaar bestaat tegen de voorgestelde uitbreiding van het te beschermen gebied. 3. De Minister van OC en W te verzoeken het door belanghebbenden nog aan te leveren deskundigenrapport in de verdere besluitvorming te betrekken, omdat dit voor de advisering niet meer mogelijk was. De raad voornoemd, de griffier, de voorzitter,