12 e symposium Voedselveiligheid binnen een duurzame voedselketen feedback workshops A. Clinquart & W. Claeys RaCom-SciCom gemeenschappelijke zitting, 27-01-2017 Doelstelling symposium dialoog tussen de verschillende stakeholders van de voedselketen om te vernemen in welke mate initiatieven voor het verhogen van de duurzaamheid van de voedselketen al of niet in conflict komen met het huidig beleid van voedselveiligheid en hoe dit eventueel kan worden aangepakt 1
Programma I. SYMPOSIUM concept duurzaamheid spanningsveld met voedselveiligheid voorbeelden uit de praktijk II. WORKSHOPS Concept duurzaamheid mensen planeet / winst / milieu opbrengst maatschappelijk - ethisch ecologisch economisch 2
Concept duurzame voedselketen mensen planeet / winst / milieu opbrengst veilige en hygiënische werkomgeving, hoog sociaal welzijn, opleiding, dierenwelzijn, respect voor natuurlijke hulpbronnen (bodem, water, biodiversiteit, energie, grondstoffen), dierengezondheid, levensvatbaarheid en diversiteit van landelijke en stedelijke economieën en gemeenschappen, Concept duurzame voedselketen mensen planeet / winst / milieu opbrengst veilige en hygiënische werkomgeving, hoog sociaal welzijn, opleiding, dierenwelzijn, respect voor natuurlijke hulpbronnen (bodem, water, biodiversiteit, energie, grondstoffen), dierengezondheid, levensvatbaarheid en diversiteit van landelijke en stedelijke economieën en gemeenschappen, 3
Spanningsveld met voedselveiligheid Alternatieve eiwitbronnen bv. insecten (HGR-SciCom advies 14-2014) Optimaal gebruik van biomassa - valorisatie van reststromen bv. abrikozenpitten (SciCom sneladvies 11-2016) voedselbanken: invriezen < TGT (SciCom advies 05-2015) valorisatie centrifugeslib (SciCom advies 23-2015) Optimaal gebruik van natuurlijke hulpbronnen bv. schoon i.p.v. voor menselijke consumptie bestemd water (SciCom adviezen 23-2010, 30-2009, 28-2009, 12-2009, 04-2008, 14-2004) Behoud van smaak en nutriënten ( evenwichtig voedingspatroon) bv. minimale processing (SciCom advies 02-2015, 11-2013, 15-2011) productformulering (HGR-SciCom advies 05-2012) korte keten (SciCom advies 05-2014) Voorbeelden uit de praktijk Démarche D Avenir duurzaam agroalimentair platform alle actoren Donatie-acceptatieketen voedseloverschotten voedselbanken: voedselverlies Duurzaam voedselbeleid - diervoedersector platform MVDS, (lokale) eiwitbronnen Sectorvoorbeelden zuivelindustrie spanningsveld duurzaamheid wettelijk kader voedselveiligheid Handel & onverkochte voedingswaren belemmeringen, uitdagingen, initiatieven en verbintenissen Brugse Food Lab duurzame stedelijke voedselstrategie 4
http://www.afsca.be/wetenschappelijkcomite/ Workshops Donatie (cf. voedselbanken) Door de consument gedreven initiatieven Gezondheid / voedingspatroon Hergebruik / valorisatie reststromen Valorisaties naar diervoeders Valorisaties naar nieuwe ( pop-up ) producten 5
Workshops Regelgeving & Aanvullende vereisten Logistieke & Economische aspecten Informatie & Communicatie Regelgeving & Aanvullende vereisten Logistieke & Economische aspecten Informatie & Communicatie Kwaliteit & Innovatie Workshops Regelgeving & Aanvullende vereisten definities greenwashing, afval complexiteit wetgeving bv. afval co-product te strenge vereisten cf. afval traceerbaarheid - verantwoordelijkheid misvattingen TGT / THT etikettering beheersplan verdeling bevoegdheden gemeenschappelijke richtlijnen bv. voedselbanken handel FAVV EU beleid / netwerk lidstaten verdere versoepeling Feed ban traceerbaarheid reststromen 6
Workshops Logistieke & Economische aspecten koudeketen & opslagcapaciteit naleven houdbaarheid budgettaire beperkingen eis naar grote productvariatie competitie food / feed kleine producenten overproductie aanbod vraag afstemmen: inzameling coördineren/structureren informatisering meer professionalisme cf. voedselbanken lokale / korte keten: stimulans lokale economie & sociale samenhang minder overschotten / transport / verpakkingen innovatie & investeringen vervuiler betaald marketing Workshops Informatie & Communicatie onvoldoende kennis: voedselveiligheid (gevaren) GHP mogelijke gezondheidsrisico s gebrek aan wetenschappelijke data FAVV onvoldoende gekend over-communicatie / rol media percepties consument opleiding onderzoek innovatiesteunpunt consument als stakeholder afstand FAVV verkleinen bv. via lokale beurzen (voeding-)sociologische studie 7
Workshops Kwaliteit & Innovatie rijkere voeding variatie, samenstelling, etc. minimaal verwerkt levensmiddelen milieuvriendelijke producten nieuwe producten nieuwe landbouwtechnieken nieuwe proteïnen bronnen Besluit Dialoog: wetenschappers (SciCom) & stakeholders voedselveiligheid - duurzaamheid Inventaris / cf. brochure = mogelijke input voor beleid 8
Leden van de werkgroep Mieke Uyttendaele (SciCom - UGent) Antoine Clinquart (SciCom - ULg) Lieven De Zutter (SciCom - UGent) Lieve Herman (SciCom - ILVO) Marie-Louise Scippo (SciCom - ULg) Marianne Sindic (SciCom - ULg-GxABT) Xavier Van Huffel (DirRisk) Wendie Claeys (DirRisk) Stafdirectie voor Risicobeoordeling (DirRisk) Wetenschappelijk Comité (SciCom) Management FAVV Dank aan 9