Oefeningen op monopolie Oefening : De NV Imolex brengt als enige onderneming het product Mico op de markt. Met de op korte termijn gegeven productiecapaciteit kunnen maximaal 5.000 eenheden per maand worden voortgebracht. De TCK bedragen maandelijks 60.000 EUR en de totale veranderlijke kosten bedragen 40 EUR per eenheid productie. In onderstaande grafiek zijn curven getekend. Bij welke productieomvang bereikt de onderneming een maximale winst? Bereken deze maximale winst. MO GO 00 GO 0 5.000 0.000 q MO Oefening : Veronderstel dat er slechts televisienet wordt toegelaten op de kabel. De kostenstructuur van dit net is als volgt (met q = het aantal programma s per dag). TK q q 5 MK q De vraag naar televisieprogramma s wordt weergegeven door: p 0 q a. Bepaal de vergelijking van de MO-curve. Leg uit hoe je hiertoe komt. b. Bereken de optimale productiegrootte van deze monopolist. Geef je berekening + geef bondig de economische uitleg waarom de winst net dan maximaal is. c. Welke prijs zal deze monopolist zetten indien hij zijn winst wenst te maximaliseren? Bereken + leg bondig je redenering uit.
d. Wat versta je onder het punt van Cournot. e. Bereken de maximale winst. f. Hoeveel zal de monopolist moeten produceren indien hij zijn omzet zo hoog mogelijk wil hebben? Leg uit waarom net dan de omzet maximaal is + bereken die maximale omzet. Oefening 3: Prijs Hoeveelheid (afzet) Totale kosten 0 9 8 7 0 3 4 5 0 7 8 30 4 a. Bereken in een tabel de totale opbrengsten, de marginale opbrengsten, de gemiddelde totale kosten en de marginale kosten. b. Stel MO, MK, GO en GTK grafisch voor (X-as: eenheid = cm, Y-as: EUR = cm). c. Bepaal grafisch het evenwicht van de monopolist. d. Bereken op basis van de gegevens de maximale winst. e. Duid op je grafiek de maximale winst aan. f. Vergelijk het evenwicht van deze monopolist met het evenwicht van de volkomen concurrent in de veronderstelling dat de aanbodcurve samenvalt met de MK-curve. Oefening 4: Een onderneming brengt een nieuw type product op de markt dat nog geen soortgelijke substituten bezit. De productiewijze wordt gepatenteerd zodat deze onderneming voor enige tijd een monopoliepositie op deze markt zal bezitten. De prijsafzetfunctie is: p = -0q +00 (p in EUR en q in duizenden stuks). TCK = 50.000 EUR en GVK = 30 EUR, ongeacht de productiegrootte. a. Geef het functievoorschrift van TK en GTK. b. Bepaal de vergelijking van MO. c. Bij welke afzet zal de omzet maximaal zijn?
d. Teken in een grafiek de volgende curven: GO, MO, MK, GVK en GTK. (Neem op de X-as eenheid = cm en op de Y-as 0 EUR = cm) e. Bepaal algebraïsch (en controleer aan de hand van de grafiek) het punt van Cournot. f. Bereken algebraïsch de winst bij dit punt van Cournot. g. Illustreer deze winst op je grafiek. h. Beneden welke prijs zal de monopolist stoppen met produceren? Leg uit. Oefening 5: Philips kwam een tijdje geleden met een nieuw product op de markt: de DVD-recorder. Hoewel concurrenten na enige tijd met vergelijkbare producten op de markt (zullen) komen, had Philips toen een monopoliepositie op de markt van de DVD-recorders. In onderstaande figuur zijn enkele kosten- en opbrengstenlijnen getekend van deze monopolist. De grootheden op de Y-as zijn uitgedrukt in EUR (x 00). Op de X-as staat het aantal DVDspelers (x 0.000 eenheden). De marginale kosten zijn gelijk aan de GVK en steeds gelijk aan 600 EUR (voorgesteld door een blauwe horizontale rechte)
a. Stel de vergelijking van de prijsafzet-curve en van de MO-curve op. b. Stel dat Philips een introductieprijs voor zijn DVD-recorders hanteert van.00 EUR. Bereken aan de hand van de grafiek de winst / het verlies dat Philips bij deze prijs zal maken. c. Bij welke prijs zal Philips een maximale winst behalen? Hoeveel bedraagt het aantal verkochte DVD-recorders dan? d. Bereken deze maximale winst. e. Bij welke prijs zal Philips een zo groot mogelijke omzet realiseren? Leg uit. f. De MO-curve is precies dubbel zo steil als de GO-curve, m.a.w. het eerste coördinaatsgetal van het snijpunt van de GO-curve met de X-as (30) is precies het dubbele van het eerste coördinaatsgetal van het snijpunt van de MO-curve met de X-as (5). Leg uit hoe dit komt. g. Hoeveel bedraagt deze maximale omzet? h. Bij welke prijs zal Philips break-even zijn? Hoeveel bedraagt de break-even afzet? Oefening 6: Veronderstel een monopoliesituatie. De prijsafzetcurve is voorgesteld door de volgende vergelijking: p 0 q. De MK-curve wordt gekenmerkt door volgende vergelijking: MK q. a. Geef het functievoorschrift van de TO-curve. b. Bereken voor welke afzet de TO-curve maximaal zal zijn. c. Wat kan je bij de in b) berekende afzet zeggen over de MO? Leg uit. d. Bepaal de vergelijking van de MO-curve. e. Stel grafisch de prijsafzetcurve, de MO-curve en de MK-curve voor. (Neem op de X-as: eenheid = cm en op de Y-as: EUR= cm). f. Bereken algebraïsch (en controleer grafisch!!) de optimale productiegrootte van deze monopolist. g. Welke prijs zal deze monopolist zetten indien hij zijn winst wil maximaliseren? Bepaal grafisch + bereken algebraïsch deze prijs. h. Teken een U-vormige GTK-curve waarbij deze monopolist verlies zal maken? i. Vergelijk het evenwicht van deze monopolist met het evenwicht van de volkomen concurrent in de veronderstelling dat de aanbodcurve samenvalt met de MK-curve van de monopolist.
Oefening 7: Veronderstel dat voor een bepaalde monopolist het loon per werknemer stijgt. Wat zal hiervan het effect zijn op het evenwicht van de monopolist? Illustreer met een duidelijke grafiek. (Geef duidelijk de situatie voor en na de loonsverhoging weer!!) Oefening 8: (voor 5 ECWI en liefhebbers van 5 ECMT ) Een producent van computerchips heeft een patent op de ontwikkeling van een bepaalde soort chips bekomen en bekleedt een monopoliepositie op deze markt. De computerchips kunnen worden geproduceerd tegen de volgende totale kostenfunctie:. 3 3 TK q 3q 50q 500 De MK-curve luidt als volgt: MK q 6q 50. Bepaal de optimale hoeveelheid, de prijs die de monopolist zal zetten en de winst van deze monopolist bij deze hoeveelheid en prijs indien je weet dat de monopolist zijn winst wenst te maximaliseren. De marktvraag wordt gegeven door p = 57 0q. Oefening 9: (voor 5 ECWI en liefhebbers van 5 ECMT) Fluid Controls Inc. is een producent van osmose en filtratietechnieken en heeft via het verkrijgen van patenten een monopoliepositie bereikt. De TO-functie van deze producent wordt gegeven door volgende vergelijking: TO 0, 00q 300q Verder ken je volgende gegevens over de kostenstructuur van de monopolist: TK 900.000 0q 0, 0004q MK 0 0, 008q a. Bepaal de vraagcurve waarmee deze monopolist wordt geconfronteerd (=prijsafzetcurve). b. Bepaal de vergelijking van de MO-curve. c. Verklaar waarom de Rico van de MO-curve in absolute waarde dubbel zo groot is als de Rico van de GO-curve, m.a.w. waarom de MO-curve dubbel zo steil is als de GO-curve. d. Bepaal de productiegrootte die deze monopolist een maximale winst oplevert. e. Hoe zal hij zijn prijs zetten bij deze optimale productiegrootte? f. Bepaal de winst van deze monopolist bij deze optimale productiegrootte. g. Toon aan dat wanneer MO = 0, de TO maximaal zijn. Bereken algebraïsch.