Domein markt: volkomen concurrentie

Transcriptie

1 Domein markt: volkomen concurrentie De markt / het marktmechanisme Vraag-aanbodcurve evenwicht, surplus Elasticiteiten E v p, E v i, E v1 p2, E a p Een van de vele aanbieders Opbrengst Kosten Winst TW maximaal (MO = MK) Breakeven (GO = GTK of TO = TK) Individuele aanbodcurve samen met MK Optelling al MK-curve collectieve aanbodcurve GTK lange termijn evenwicht Ingrijpen overheid Minimum- maximumprijs Opkopen Subsidie Surplus Manier: Grafieken Vergelijkingen Tekst: begrijpend lezen

2 Qv = -0,5p + 9 P = Qa + 3 Qa = Qv Q * Bereken de vraag- en aanbodvergelijking. Betalingsbereidheid start bij p = 18 Consumentensurplus Leveringsbereidheid start bij p = 3 Producentensurplus 20 Markt 20 een van de vele g e l d i n afzet * Qv Qa g e l d i n afzet * 100 p GTK MK Marktevenwicht P = 8 en q = Pareto-optimum fransetman.nl

3 Prijselasticiteit van de gevraagde hoeveelheid E v p= % Δ Qv %Δ p Elasticiteit is verhouding, heeft geen naam Inkomenselasticiteit van de gevraagde hoeveelheid E v i= % Δ Qv %Δ i E v p= +5% 2% = -2,5 E v p= +8% 10% = -0,8 Ev i= +8% +10% = 0,8 E v i= +5% +2% = 2,5 P q% TO P q% TO P q% TO P q% TO filmpje luxe -1 Primair = noodzakelijk 0 Primair = noodzakelijk +1 volkomen luxe p (prijs)elastische vraag (prijs)inelastische vraag Uitzondering: Inkomenselasticiteit negatief: inferieur goed Volkomen inelastisch Volkomen elastisch q E v i= +5% 2% = -2,5 Andere elasticiteit: kruisprijselasticiteit Negatief Complementair goed = aanvullend goed (Inkomens)Inelastische vraag Andere elasticiteit: kruisprijselasticiteit Positief Substituut goed = vervangend goed (Inkomens)elastische vraag Q primair luxe inferieur inkomen

4 Kruislingse elasticiteit E v2 p1= % Δ Qv2 %Δ p1 Aanvullend goed = complementair goed Vervangend goed = substituut goed Prijs thee met vraag naar suiker Prijs thee en vraag naar koffie E v2 p1= % Δ Qv2 %Δ p1 E v2 p1= % Δ Qv2 %Δ p1 Qv thee P thee Qv thee P thee Qv suiker P thee Qv koffie P thee - +

5 Een van de vele aanbieders Opbrengst Kosten Winst TW maximaal (MO = MK) Breakeven (GO = GTK of TO = TK) Individuele aanbodcurve samen met MK Optelling al MK-curve collectieve aanbodcurve GTK lange termijn evenwicht fransetman.nl

6 Waarom voldoet arbeidsmarkt niet aan de eisen van volkomen concurrentie? vrije prijsvorming: loonvorming op de arbeidsmarkt wordt vaak gereguleerd door de overheid (bijvoorbeeld minimumloon) of door werkgevers- en werknemersorganisaties (loonafspraken) homogeen product : arbeid is niet homogeen, want er zijn verschillen in scholing, ervaring en vaardigheid vrije toetreding: arbeidskrachten kunnen niet vrij toe- en uittreden, omdat ze gebonden zijn aan de woonplaats of kwalificaties dan wel werkvergunningen nodig hebben om toe te treden transparantie: vragers en aanbieders beschikken niet over volledige informatie over wie, wat, waar, wanneer vraagt en aanbiedt op de arbeidsmarkt fransetman.nl

7 Prijs op de markt bepaald door vraag en aanbod Voor iedere aparte aanbieder een gegeven grootheid Dus P = GO = MO GO = gemiddelde opbrengst = opbrengst per product MO = Marginale opbrengst = toename van de totale opbrengst bij1 extra product MK = marginale kosten = de extra totale kosten bij 1 extra product TK = TVK + TCK GCK wordt kleiner als er meer afzet (geproduceerd) wordt. MW = marginale winst = de extra totale winst bij 1 extra product MW = MO MK g e l d i n Markt afzet * TW max bij q = 400 Op de markt q = Dus aantal aanbieders / 400 = 125 (identieke aanbieders) Qv Qa g e l d i n een van de vele afzet * 100 Breakeven punt = kostendekkend werken = net uit de kosten is TO = TK of GO = GTK Breakeven afzet = BEA q = 150 producten (winststrevend bedrijf) q = 600 producten (non-profit ) p GTK MK Totale Winst maximaal MO = MK Q = 4 ( * 100)= 400 P = GO = 8 GTK = 3 GW = GO GTK = 8-3 = 5 TW max = GW * Q = 5 * 400 = 2000 Totale Winst maximaal MO = MK Q = 4 ( * 100)= 400 P = GO = 8 TO = p * q = 8 * 400 = 3200 GTK = 3 TK = GTK * q = 3 * 400 = 1200 TW max = TO TK = = 2000

8 Markt wordt winst gemaakt Trekt aanbieders aan Meer aanbod, dus prijs daalt Zolang dat er geen winst gemaakt wordt Onder afspraak : streven naar TW maximaal GTK is dan het laagst en de MK curve valt samen met de individuele aanbodcurve g e l d i n Markt Qv Qa g e l d i n een van de vele p GTK MK afzet * afzet * 100 fransetman.nl

9 Ingrijpen overheid Minimum- maximumprijs Opkopen Subsidie Surplus fransetman.nl

10 Overheidsingrijpen in de markt Minimumprijs Aanbieder voordeel (meestal boven evenwichtsprijs Maximumprijs Vrager voordeel (meestal onder evenwichtsprijs) Minimumprijs Aanbod van goederen: 5 producten Vraag naar arbeid: 3 producten Aanbodoverschot: 5 3 = 2 producten Waarde aanbodoverschot 2 * 12 = 24 Waarde van het opkopen door overheid 24 Prijs is 12 Dan is deadweight loss = Harberger driehoekje = welvaartsverlies 0,5 * 4 * 1 product = 2 (in vergelijking met marktmechanisme)

11 Maximumprijs Vraag naar goederen Als de prijs is 6, 6 producten Aanbod van goederen 2 producten Vraagoverschot 6 2 = 4 producten Waarde vraagoverschot 6* 4 = 24 Deadweight loss = welvaartverlies = Harberger driehoekje 0,5 * 8 * 2 = 8 (in vergelijking met marktevenwicht)

12 Marktconform de markt beïnvloeden door de overheid Accijns subsidies Accijns van 2 (evenwijdige verschuiving) Nieuwe prijs 11 Consumentensurplus 0,5 * ( 18-11) * 3,5 = 15,75 Producentensurplus 0,5 * ( 9 2) * 3,5 = 12,25 Bedrag aan accijns ( 11-9) * 3,5 = 7 Deadweight loss = Harberger driehoekje = welvaartsverlies 0,5 * ( 11-9) * ( 4-3,5) = 0,50

13 Marktconform de markt beïnvloeden door de overheid Accijns subsidies Subsidie van 2 (evenwijdige verschuiving) Nieuwe prijs 9 Consumentensurplus 0,5 * ( 18-11) * 4,5 = 15,75 Producentensurplus 0,5 * ( 11 2) * 4,5 = 20,25 Bedrag aan subsidie ( 11-9) * 4,5 = 9 Deadweight loss = Harberger driehoekje = welvaartsverlies 0,5 * ( 11-9) * ( 4,5-4) = 0,50