Concrete markt: vragers, aanbieders, product op een bepaalde plaats. Abstracte markt: vraag en aanbod bepalen de prijs (denkmodel)

Transcriptie

1 Concrete markt: vragers, aanbieders, roduct o een beaalde laats. Abstracte markt: vraag en aanbod bealen de rijs (denkmodel) Kenmerken: Veel aanbieders Homogeen goed Volkomen concurrentie vwo 5 herhaling module 3 markt 1

2 Kenmerken van marktvormen: Volkomen concurrentie: Veel aanbieders Homogeen roduct(mais) Vrije toe- uittreding Transarante markt (Hoeveelheidsaanasser) Monoolie: 1 aanbieder Homogeen roduct DNB, NS Geen toe- en uittreding Geen transarante markt (rijszetter) Oligoolie: 5- aanbieders Homogeen (elektriciteit) Heterogeen roduct (auto s) Beerkte toetreding Beerkte transarantie (rijszetter) Duoolie: aanbieders Homogeen (elektriciteit) Heterogeen roduct (auto s) Beerkte toetreding Beerkte transarantie (rijszetter) Monoolistische concurrentie: Veel aanbieders Heterogeen roduct (winkels) Vrije toe- uittreding transarantie (rijszetter) Homogeen roduct = hetzelfde Je reageert o rijsveranderingen Heterogeen roduct = vergelijkbare roducten havo domein D

3 Afzet * Afzet * Afzet * havo domein D Totale winst maximaal = (want MW = ; geen toename TW) Lees q af Lees = GO af Lees af TO = GO*q TK = *q TW = TO TK Volkomen concurrentie P = constant dus = GO = = bij q = 3 P = 7 = TO = 7* 3 = 1. TK = *3 = 1. TW = 9. euro Afzet * Afzet * 3

4 Afzet * mln Totale winst maximaal = (want MW = ; geen toename TW) Lees q af Lees = GO af Lees af TO = GO*q TK = *q TW = TO TK Monoolie = bij q = 3 mln P = 9 = 3 TO = 9* 3mln = 7 mln TK = 3* 3 mln = 9 mln TW = 1 mln euro Afzet * mln Afzet * mln Afzet * mln Afzet * mln havo domein D

5 1 1 Qv Voor het eerst uit de verliezen; kostendekkend; breakeven GO = Lees q af q = (BEA) Lees = GO af GO = = 11 TO = GO*q TO = TK = 11 * = 1. euro * Afzet * mln Betalingsbereidheid groter dan de rijs: Consumentensurlus Driehoekje (1 9)*3 mln *,5 =,5 mln euro havo domein D 5

6 Monoolie Wat als de rijs euro is? De is mln > Meer Meer winst!! Afzet * mln Monoolie Wat als de rijs is? bij q = mln < Minder ten, hogere rijs Meer winst!!! Monoolie = bij q = 3 mln P = 9 = 3 TO = 9* 3mln = 7 mln TK = 3* 3 mln = 9 mln TW = 1 mln euro havo domein D

7 1 1 1 Qv Qa Consumentensurlus,5 * (1 ) * = 1 euro hoeveelheid Producentensurlus 1 1,5 *( )* = euro 1 Qv Qa hoeveelheid havo domein D 7

8 Producentensurlus bij totale winst maximaal * = 1 euro Consumentensurlus bij totale winst maximaal ,5* * = euro havo domein D

9 1 Prijsdiscriminatie Verschillende rijs aan verschillende klanten berekenen Voorwaarden: Prijszetter (monoolist) Klanten kunnen niet o elkaars markt Kunnen het roduct niet doorverkoen Doel: totale winst vergroten Leidt tot afromen consumentensurlus door roducent (Alle rijzen tot aan (=)-curve.) havo domein D 9

10 g e l d i n e u r o Markt met overheidsingrijen Qv Qa P minimum Voordeel roducent: minimumrijs Bij = 5 aanbod q = en vraag q = 5 Aanbodoverschot 3 roducten. (Geld)waarde 3* 5 = 15euro (overheid zal dit okoen) hoeveelheid max rijs Qv Qa Voordeel consument: maximumrijs Bij = aanbod q = en vraag q = 5. Vraagoverschot 3 roducten. Er ontstaat zwarte markt zonder overheidsinvloed waar de vragers hun roducten kunnen koen. Harberger driehoekje; deadweight loss; verloren surlus Er ontstaat welvaartsverlies havo domein D

11 Markt 1 1 Welvaartsverlies Deadweight loss Harberger driehoekje Qv Qa,5**1 = 1 Qa tarief Producentensurlus in de uitgangssituatie Consumentensurlus in de uitgangssituatie Neem aan dat het gebruik van dit goed ontmoedigd moet worden. De overheid heft accijns. Accijns = Nieuw roducentensurlus Nieuw consumentensurlus Accijns wordt direct ingezet als besteding vwo 5 herhaling module 3 markt 11

12 markt 1 x c Qv Qa Pmax Maximumrijs: consumenten hebben voordeel Vraagoverschot Nieuw roducentensurlus Aanbieders zullen q = aanbieden Prijs is dan Nieuwe consumentensurlus Welvaartsverlies Deadweight loss Harberger driehoekje vwo 5 herhaling module 3 markt 1

13 1 1 1 Waarom grijt de overheid in?? Onvoldoende efficiënt Meer concurrentie, meer o rijs letten; efficiënter (lagere rijs, zelfde kwaliteit) werken hoeveelheid garantierijs Qv Qa Gevolgen voor andere dan de roducenten komen niet in de rijs tot uiting Externe effecten (marktfalen) Milieuvervuiling, Arbeidsomstandigheden Maar ook: armoede (marktuitkomsten zijn onrechtvaardig) Ingrijen door: Minimum maximumrijs Accijns Wetten Octrooi of atent Toezichthouders havo domein D 13

14 Consumentensurlus (= koers surlus) Betalingsbereidheid groter dan de rijs,5**3 = 9 euro Producentensurlus (=verkoers surlus) Prijs is hoger dan de marginale kosten van het bedrijf),5**3 = 9 euro Totale winst maximaal: = Q = 3 GW = GO - = 1 = TW= *3 = 1 euro havo domein D 1

15 Vraagcurven / rijscurven 1 1 Volkomen inelastisch verticale curve Volkomen elastisch horizontale curve GO GO' GO'' Oligoolie Beerkt aantal aanbieders (5- ) Homogeen of heterogeen Duoolie is bijzondere vorm met aanbieders Hoe meer substituten hoe elastischer klanten reageren. GO = oligoolie GO = monoolie GO = monoolistische concurrentie Monoolistische concurrentie Veel aanbieders heterogeen havo domein D 15

16 Oligoolie Qv1 Qv Stel = 1 Als deze aanbieder de rijs verhoogt, verliest hij snel. Zijn klanten gaan naar de andere bedrijven Als hij de rijs verlaagt, dan gaan de concurrenten mee en zal de minder snel toenemen dan hij had mogen verwachten. Bijzonder: = altijd bij q =. Als o kosten besaard wordt, dan zal de rijs hetzelfde en de het zelfde blijven (tussen = en = ) Geknikte vraagcurve havo domein D 1

17 Duoolie Qvt Qv Reactiecurven Twee aanbieders: Q1 biedt niets aan Dus Q heeft de hele markt TW max dus q = Reactiecurve Bij q1 = hoort q = Q Q1 Q vwo 5 herhaling module 3 markt 17

18 Duoolie Qvt Qv Reactiecurven Twee aanbieders: q1 biedt aan dus q1 = Dus nieuwe residuele vraagcurve voor q TW max dus q = 5 Reactiecurve Bij q1 = hoort q = 5 Q Q1 Q vwo 5 herhaling module 3 markt 1

19 Duoolie Twee aanbieders: q1 biedt aan dus q1 = Dus nieuwe residuele vraagcurve voor q TW max dus q = Reactiecurve Bij q1 = hoort q = Qvt Qv Q Reactiecurven 1 Q1 Q vwo 5 herhaling module 3 markt 19

20 Duoolie Qvt Qv Reactiecurven Twee aanbieders: q1 biedt aan dus q1 = Dus nieuwe residuele vraagcurve voor q TW max dus q = 3 Reactiecurve Bij q1 = hoort q =3 Q Q1 Q vwo 5 herhaling module 3 markt

21 Duoolie Twee aanbieders: q1 biedt aan dus q1 = Dus nieuwe residuele vraagcurve voor q TW max dus q = Reactiecurve Bij q1 = hoort q = Qvt Qv Q Reactiecurven 1 Q1 Q vwo 5 herhaling module 3 markt 1

22 Duoolie Qvt Qv Reactiecurven Twee aanbieders: q1 biedt aan dus q1 = Dus nieuwe residuele vraagcurve voor q TW max dus q = 1 Reactiecurve Bij q1 = hoort q =1 Q Q1 Q vwo 5 herhaling module 3 markt

23 Duoolie Twee aanbieders: q1 biedt aan dus q1 = Dus nieuwe residuele vraagcurve voor q TW max dus q = 1 Reactiecurve Bij q1 = hoort q =1 Qvt Qv Q Reactiecurven 1 Q1 Q vwo 5 herhaling module 3 markt 3

24 1 1 1 De markt hoeveelheid * mln Ga uit van de rijs van = euro Alle identieke aanbieders, die streven naar TW max, hebben winst Qv Qa Qa Qa Een van de aanbieders hoeveelheid * Hierdoor toetreding van andere aanbieders (vanuit andere markten). Aanbodcurve schuift naar rechts (en verdraait) Totale winst neemt af vwo 5 herhaling module 3 markt

25 1 1 1 De markt hoeveelheid * mln Ga uit van de rijs van = euro Alle identieke aanbieders, die streven naar TW max, hebben winst Qv Qa Qa Qa Een van de aanbieders hoeveelheid * Hierdoor toetreding van andere aanbieders (vanuit andere markten). Aanbodcurve schuift naar rechts (en verdraait) Totale winst neemt af Hierdoor toetreding van andere aanbieders (vanuit andere markten). Aanbodcurve schuift naar rechts (en verdraait) Totale winst is nu. Het minimum van de bereikt. Lange termijn evenwicht vwo 5 herhaling module 3 markt 5

26 Volkomen concurrentie Monoolie (en zo) Lange termijn evenwicht. vwo 5 herhaling module 3 markt