Constante kosten - Kosten die niet afhangen van de productieomvang. Bv. Verzekeringskosten & afschrijvingskosten.

Transcriptie

1 Samenvatting door D woorden 4 oktober ,5 1 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 - STEEDS MEER MOBILITEIT 1 - Hoe verplaatsen we ons? Manieren van vervoeren: Fiets - Scooter - Auto - Bus - Voet - Trein - Vliegtuig. 2 Als je 18 bent Hoofdstuk 2 - MET DE TAXI OF MET DE FIETS 1 - Het marktaandeel Monopolie - Bedrijf met 100% marktaandeel. Marktaandeel - Welk deel van de totale markt in handen is van een onderneming. Marktaandeel van de afzet = Afzet van een onderneming / Afzet van de totale markt x 100% 2 - Opbrengst, kosten en winst van een taxibedrijf Totale opbrengst / Omzet = Prijs per km x Aantal kilometers. Totale kosten = Constante kosten + Variabele kosten. Constante kosten - Kosten die niet afhangen van de productieomvang. Bv. Verzekeringskosten & afschrijvingskosten. Afschrijvingskosten - Jaarlijkse waardevermindering. Variabele kosten - Kosten die wel afhangen van de productieomvang. Bv. Loonkosten & kosten voor benzine. Totale winst = Totale opbrengst - Totale kosten. Voor veel bedrijven is het belangrijk vanaf welke afzet de totale kosten precies worden terugverdiend. Pagina 1 van 7

2 TO TK TCK TVK TW P q = totale opbrengst = omzet = totale kosten = totale constante kosten = totale variabele kosten = totale winst = prijs = afzet = verkochte hoeveelheid Break-evenpunt [BEP]- Totale opbrengst = Totale kosten. Totale winst = 0. Break-evenafzet [BEA]- Afzet die bij het break-evenpunt hoort. -> Oplossen vergelijking totale opbrengst en de totale kosten. Break-evenomzet [BEO]- Omzet die bij het break-evenpunt hoort. Gemiddelde kosten - Kosten per stuk/km. 3 - De designfiets 4 - Marginale opbrengst en marginale kosten Break-evenanalyse - Hulpmiddel om te bepalen vanaf welke afzet de productie winstgevend is. Productiecapaciteit - Meer kan er niet gemaakt worden. Marginale analyse - Hulpmiddel om te kijken of de totale winst toeneemt als de productie wordt uitgebreid. Maximale totale winst -> Marginale opbrengst = Marginale kosten. Marginale opbrengst - Welk bedrag de ondernemer krijgt voor een extra verkocht product. Marginale kosten - Welk bedrag de ondernemer betaald voor een extra product te maken. Hoofdstuk 3 - VERZEKEREN TEGEN RISICO Er kan altijd iets misgaan Wettelijke Aansprakelijkheid (schade door anderen veroorzaakt) & allriskverzekering (schade van eigen auto wordt vergoed). Risicoaversie - Mensen kopen risico s af door een verzekering af te sluiten. Eigen risico - Eerste deel betaal je zelf; voorzichtiger rijden & kleine schades worden niet gemeld. Verzekering - Overeenkomst tussen een verzekeraar en een verzekerde, waarbij de verzekerde een bedrag betaalt Pagina 2 van 7

3 aan de verzekeraar, die in ruil hiervoor de garantie geeft dat een schade aan de verzekerde wordt vergoed. Premie - Het bedrag dat de verzekerde periodiek voor de verzekering betaalt. Wat beïnvloedt het aantal verzekerden? Grootte aversie Hoogte premie Inkomen consumenten Berekenen premie = kans op schade x de gemiddelde hoogte van de verwachte schade. Hoger percentage gestolen, omdat met veel risico => verzekeren & verzekeren => slordiger omgaan na het afsluiten Helpt verzekeren? Averechtse selectie - Slechte risico s verzekeren wel & lage risico s dragen hun eigen schade -> verzekeren wordt duurder. Als de premie hoger wordt, stoppen de lage risico s, stijgt het gemiddeld risico en stijgt de premie. Bestrijden: Collectieve dwang - Iedereen verplichten. Dus ook de goede risico s, premie blijft laag. Bv. Wettelijke Aansprakelijkheid. Premiedifferentiatie - Slecht betaalt meer premie dan goede risico s. Bv. WA-autoverzekering. Bonus-malusregeling - Geen schade; korting/bonus op je premie, veel schade; extra premie/malus. No-claim - Geen beroep op de verzekering, schadevrij verzekerd. Jongeren hebben relatief meer schade & krijgen nog geen bonus Je neemt meer risico Moreel wangedrag - Moral hazard, slechte gedrag wat vertoond wordt na een afgeslote verzekering. Anders gedragen. Voor lagere inkomensgroepen; premie te hoog & voor hogere inkomensgroepen; aantrekkelijk risico zelf te dragen. Bestrijden: Eigen risico - Eerst een bedrag zelf betalen. Maximum vergoeding Ik weet meer dan jij Pagina 3 van 7

4 Asymmetrische informatie - Ene partij beschikt over meer informatie dan de andere partij. Marktfalen - Als de marktwerking verstoord wordt door averechtse selectie of moreel wangedrag. Transactiekosten - De kosten om een overeenkomst te realiseren. Hoofdstuk 4 - DE LUCHT IN Waarom vliegen? 3. Zakelijk verkeer (lijnvluchten) Toerisme (chartervluchten) Transport De vraag naar vliegreizen Wat beïnvloedt de vraag naar vliegtickets? Prijs Stand economie Inkomen Globalisering Bevolkingsgroei Behoefte Prijzen van andere vervoermiddelen Prijzen van aanvullende goederen Incidentele factoren Substitutiegoederen - Vervangende middelen. Complementaire goederen - Goederen die elkaar aanvullen, ze horen bij elkaar. Betalingsbereidheid - Het maximale bedrag dat een persoon wil betalen voor een product. Consumentensurplus - Het verschil tussen de betalingsbereidheid van de consument en de prijs die hij moet betalen. Vraagfunctie - Het verband tussen de prijs en de gevraagde hoeveelheid (weergegeven in een vergelijking). Negatief. Negatief verband - Het gevolg (vraag) reageert tegengesteld op de oorzaak (prijs). Welvaartsvoordeel - Consumentensurplus. Verschuiving over of langs de vraaglijn - Als de prijs verandert, de vraaglijn verschuift niet, alleen het punt op de vraaglijn. Pagina 4 van 7

5 Ceteris-paribusvoorwaarde - Alle andere factoren die invloed hebben blijven gelijk. Verschuiving van de vraaglijn Aantal vragers verandert Prijzen van andere goederen en diensten veranderen Het inkomen van de consument verandert De behoeften en voorkeuren van de consument veranderen Het aanbod van vliegreizen Producentensurplus - Het verschil tussen de prijs die een aanbieder minimaal wilt ontvangen en de marktprijs. Positief verband - Het gevolg (prijs) reageert hetzelfde op de oorzaak (vraag). Aanbodfunctie - Het verband tussen de prijs en de aangeboden hoeveelheid (weergegeven in een vergelijking). Positief. Verschuiving over of langs de aanbodlijn - Als de prijs verandert, de vraaglijn verschuift niet, alleen het punt op de vraaglijn. Qv Qa Qe P Pe = gevraagde hoeveelheid = aangeboden hoeveelheid = evenwichtshoeveelheid = prijs = evenwichtsprijs Verschuiving van de aanbodlijn Kosten veranderen Heffingen Aantal aanbieders verandert Consumentensurplus in het evenwicht Evenwichtspunt/Marktevenwicht - Qa = Qv. Pagina 5 van 7

6 Evenwichtsprijs - De prijs die bij het evenwichtspunt van de vraagfunctie en de aanbodfunctie hoort. Evenwichtshoeveelheid - De hoeveelheid die bij het evenwichtspunt van de vraagfunctie en de aanbodfunctie hoort. Totale surplus - Som van het consumentensurplus en het producentensurplus. Maximaal met marktevenwicht. Hoofdstuk 5 - REKENINGRIJDEN Wat kost het de maatschappij? Extern effect - Gevolg van productie en/of consumptie voor de welvaart van anderen dat niet in de prijs van het product is doorberekend. Negatief extern effect - Beïnvloedt de welvaart van anderen negatief. Bv. Autorijden. Positief extern effect - Beïnvloedt de welvaart van anderen positief (vergroot). Bv. Oldtimer. Maatschappelijke opbrengsten - Private opbrengsten & positieve externe effecten. Maatschappelijke kosten - Private kosten & negatieve externe effecten. De overheid gebruikt belastingen/accijns & subsidies om de externe effecten te verwerken Anders betalen voor mobiliteit Rekeningrijden - Door invoering kilometerheffing de files op bepaalde wegen en tijdstippen bestrijden. Profijtbeginsel - De gebruiker van een overheidsvoorziening moet hiervoor betalen Is de automobilist gevoelig voor prijsveranderingen? Stijging prijs -> Daling vraag. Prijselastisch - Zeer prijsgevoelig. De vraag neemt in verhouding sterker af dan de prijs stijgt. Prijsinelastisch - Minder prijsgevoelig. De vraag neemt in verhouding minder af dan de prijs stijgt. Procentuele verandering = (NIEUW-OUD) : OUD x 100% Ev = Procentuele verandering van de vraag : Procentuele verandering van de prijs Ev = Gevolg : Oorzaak Er is een negatief verband tussen prijs (oorzaak) en vraag (gevolg). Pagina 6 van 7

7 Prijselastische vraag - Erg gevoelige vraag. De vraag neemt dan in verhouding sterker af dan de prijs stijgt. Prijsinelastische vraag - Minder gevoelige vraag. Prijselasticiteit van de vraag - Ev, hoe prijsgevoelig de vraag is. 3. Ev, tussen 0 en INELASTISCHE vraag. Ev is nul. Volkomen ELASTISCHE vraag. Ev, groter dan ELASTISCHE vraag. Bv. Prijselasticiteit van de vraag = > Prijsstijging 1% = Vraagdaling 0.5% Termijn - Zuinigere auto, carpoolen of andere vervoersmogelijkheden. Eerst lage prijselasticiteit, dan hoog. Substitutiegoederen - Alternatieven die een product kunnen vervangen. Hoge prijselasticiteit. Soort goed - Noodzakelijke goederen zijn prijsinelastisch, omdat je ze altijd nodig hebt Prijselasticiteit en omzet Prijsinelastisch -> Hogere omzet. Hoeveelheidsdaling is kleiner dan prijsstijging. Prijselastisch -> Lagere omzet. Hoeveelheidsdaling groter dan prijsstijging Wat koop je als je inkomen stijgt? Normale goederen - Goederen waarvan je meer gaat vragen als je inkomen stijgt. Primaire goederen - Eerste levensbehoeften. Bv. water en kleding. Luxe goederen - Niet per se nodig, maar maken het leven aangenamer. Inferieure goederen - Minder gevraagd als het inkomen toeneemt. Bv. aardappels en gehakt. Ey = Procentuele verandering van de vraag : Procentuele verandering van het inkomen Ey = Gevolg : Oorzaak Er is een positief verband tussen inkomen (oorzaak) en vraag (gevolg). Inkomenselasticiteit van de vraag - Ey Ey, tussen 0 en PRIMAIRE goederen. Ey is nul. INFERIEURE goederen. Ey groter dan LUXE goederen. Pagina 7 van 7