Domein D markt UITWERKINGEN. monopolie enzo. Zie steeds de eenvoud!! Frans Etman

Transcriptie

1 Domein D markt monopolie enzo Zie steeds de eenvoud!! UITWERKINGEN vwo Frans Etman

2 Opgave 1 Opgave 2 1. Bij welke afzet geldt dat de MO-lijn de MK-lijn snijdt? q= 6 2. Teken een stippellijn naar de prijslijn van de gevonden afzet. Hoe hoog is prijs? p = 14 euro 3. Hoe hoog is de kostprijs bij deze afzet? GTK = kostprijs = Bereken de totale omzet in deze situatie. TO = 6* 14 = 84 euro 5. Bereken de totale kosten in deze situatie. TK = 6 * 12 = 72 euro 6. Bereken de totale winst. TW = = 12 euro 7. Teken de totale maximale winst in de grafiek. 8. Waarom is deze totale winst maximaal? Omdat hier geldt MO = MK 9. Teken het consumentensurplus in de grafiek. 10. Bij welke afzet geldt dat de MO-lijn de MK-lijn snijdt? q = Teken een stippellijn naar de prijslijn van de gevonden afzet. Hoe hoog is prijs? p = 6 euro 12. Hoe hoog is de kostprijs bij deze afzet? GTK = kostprijs = 4 euro 13. Bereken de totale omzet in deze situatie. TO = 5 * 6 = 30 euro 14. Bereken de totale kosten in deze situatie. TK = 5 * 4 = 20 euro 15. Bereken de totale winst. TW = = 10 euro 16. Teken de totale maximale winst in de grafiek. 17. Waarom is deze totale winst maximaal? Omdat hier geldt MO= MK. 18. Teken het consumentensurplus in de grafiek.

3 Opgave 3 Opgave Bereken de maximale totale winst. MO = MK bij q = 3. GO = p = 6,50 euro TO = 3 * 6,50 = 19,50 euro GTK = kostprijs = 3,50 euro TK = 3 * 3,50 = 10,50 euro TW = 19,50-10,50 = 9 euro 20. Teken deze grootst mogelijke totale winst in de grafiek. 21. Teken de totale kosten in deze situatie in de grafiek. 22. Teken het consumentensurplus in de grafiek,. 23. Bereken de omvang van het consumentensurplus. (8-6,50)* 3 * 0,5 = 2,25 euro. 24. Bereken de maximale totale winst. MO = MK bij q = 2 P = GO = 16 euro TO = 2 * 16 = 32 euro GTK = kostprijs = 8 euro TK = 2 * 8 = 16 euro TW = = 16 euro 25. Teken deze grootst mogelijke totale winst in de grafiek. 26. Teken de totale kosten in deze situatie in de grafiek. 27. Teken het consumentensurplus in de grafiek,. 28. Bereken de omvang van het consumentensurplus. (20-16)*2*0,5 = 4 euro

4 Opgave 5 Opgave Hoe groot is de breakevenafzet? q = Teken de maximale totale winst in de grafiek en het consumentensurplus. 31. Bereken de omvang van de maximale totale winst en het consumentensuplus. MO = MK bij q = 4500 GO = p = 13 GTK = kostprijs = 10 GW = = 3 TW = 4500 * 3 = euro Consumentensurplus = (22-13)*4500 *0,5 = euro Deze monopolist streeft altijd naar een zo groot mogelijke winst. 32. Teken de verandering van de totale maximale winst in de grafiek. 33. Teken de verandering van het consumentensurplus in de grafiek. 34. Noem een reden waardoor de marginale kosten afgenomen kan zijn. Door innovatie (denk aan technische vernieuwing) is het grondstofgebruik afgenomen en daardoor is ook de MK afgenomen.

5 Opgave 7 Opgave Teken het consumenten- en het producentensurplus in de uitgangssituatie in de grafiek. 36. Teken het consumenten- en producentensurplus nadat de overheid accijns geheven heeft. 37. Is bij de verandering van de aanbodlijn sprake van een verschuiving van of langs de curve? De nieuwe aanbodcurve ligt links van de oude aanbodcurve dus verschuiving van de curve. 38, Teken de verandering van het producentensurplus in de grafiek dat ontstaat door het overheidsbeleid. 39. Geef een voorbeeld van een product dat op deze markt verhandeld zou kunnen worden gezien het overheidsbeleid. Door het overheidsbeleid verschuift de aanbodcurve naar boven. Dit kan betekenen dat er accijns geheven wordt. Dit is van toepassing bij benzine, sigaretten of alcoholische dranken.

6 Opgave 9 Opgave Hoe groot is het aanbodoverschot? 7-2 = 5 stuks 41. Bereken de waarde van het aanbodoverschot. 5 * 24 euro = 120 euro De overheid koopt het aanbodoverschot op. 42. Hoeveel geld is de overheid hieraan kwijt? 120 euro 43. Teken de waarde van het aanbodoverschot in de grafiek. De overheid laat de minimumprijs dalen met 2 euro per product. 44. Teken de verandering van de waarde van het aanbodoverschot in de grafiek. 45. Bereken de waarde van het nieuwe aanbodoverschot. (9-3)*22 = 132 euro

7 Opgave 11 Opgave 12 Qv = -2p + 20 Qa = p - 2 Qa = Qv 46. Bereken de evenwichtsprijs en -afzet. Qa = Qv p-2 = -2p p = 22 p = 7,33 euro Qa = 7,33-2 = 5,33 (eenheden product) De overheid spreekt een prijs af op deze markt van 8 euro. 47. Bereken het aanbodoverschot en de waarde hiervan. Qa = 8-2 = 6 producten Qv = -2 * = 4 producten Aanbodoverschot = 6-4 = 2 producten (Geld)Waarde van het aanbodoverschot = 2 * 8 = 16 euro. 48. Teken de vraag- en aanbodcurve in de grafiek. 49. Teken de waarde van het aanbodoverschot in de grafiek, Qa = 2p - 9 Qv = -0,5p + 11 Qa = Qv 50. Bereken de evenwichtsprijs en -afzet. Qa = Qv 2p - 9 = -0,5p ,5p = 20 p = 8 euro Qa = 2 * 8-4 = Teken de vraag- en aanbodcurve in de grafiek. 52. Bereken de waarde van het totale surplus (= de optelling van het consumenten- en producentensurplus).(17,5-4,5) * 7 * 0,5 = 30,63 euro De overheid wil het gebruik van dit goed afremmen en stelt een prijs valt van 6 euro. 53. Bereken de verandering van het totale surplus. (16-6)(7-3)*0,5 = 20 euro 54. Teken het welvaartsverlies in de grafiek.

8 Opgave 13 Opgave 14 Deze monopolist streeft naar een zo groot mogelijke totale winst. 55. Bereken de maximale totale winst. MO = MK q = 8 GO = p = 8 GTK = kostprijs= MK(bijzonder geval) = 4 GW = 8-4 = 4 TW = 4 * 8 euro = 32 euro Deze monopolist vermoedt dat de totale winst nog groter kan worden als hij (volledige) prijsdiscriminatie doorvoert. De prijs die hij stelt moet tenminste kostendekkend zijn. 56. Teken de toename van de totale winst in de grafiek. 57. Toon aan met een berekening of het vermoeden van deze monopolist juist is. TW bij prijsdiscriminatie (12-4)* 16*0,5 = 64 euro TW bij TW max = 32 euro dus een uitbreiding van de totale winst met 32 euro. Het vermoeden is juist. De collectieve vraag en het collectieve aanbod kan weergegeven worden met p = -2Qv + 40 p = Qa + 10 Qv = Qa 58. Bereken de evenwichtsprijs en de marktafzet. p = -2Qv + 40 dus 2Qv = -p + 40 dus Qv = -0,5p + 20 p = Qa + 10 dus -Qa = -p + 10 dus Qa = p -10 Qa = Qv p - 10 = -0,5p ,5p = 30 p = 20 euro Vul in in Qa = = 10 producten Door de crisis het gezamenlijke inkomen van de vragers gedaald. Hierdoor luidt de collectieve vraagvergelijking: Qv = -0,5p Teken in de grafiek het welvaartsverlies dat hierdoor ontstaat. 60. Bereken de omvang van dit welvaartsverlies. Totaal surplus bij het begin (40-10)*10*0,5 = 150 euro Totaal surplus nieuw (28-10)*6*0,5 = 54 euro Welvaartsverlies = 96 euro

9 Opgave 15 Opgave Teken het welvaartsverlies dat ontstaat door het streven naar maximale totale winst in vergelijking met de pareto-optimale situatie. Deze monopolist verlaat zijn doelstelling van streven naar maximalisering van de totale winst en gaat over tot (volledige) prijsdiscriminatie, waarbij hij bij elke prijs tenminste kostendekkend wil produceren. 62. Teken het verlies aan conusumentensurplus. 63. Bereken de welvaartswinst dat hierdoor ontstaat. (8-4)*(16-8)*0,5 = 16 euro De overheid stelt om de internationale concurrentiepositie te beschermen dat de prijs 8 euro moet zijn. 64. Bereken de omvang van het welvaartsverlies dat hierdoor ontstaat. (18-8)*5,5*0,5=24,75 euro 65. Teken het deadweight loss (verloren surplus) in de grafiek. 66. Met welke andere naam kan dit verlies aangeduid worden? Harberger driehoekje

10 Opgave 17 Opgave 18 Om de negatief externe effecten van de benzineverbruik te verminderen, besluit de overheid een accijns van 2 euro te gaan heffen. Dit wordt neergelegd bij de producenten. Deze aanbieders zullen dit doorbereken in hun prijs. Dit heeft ook gevolgen voor de welvaart. 67. Teken de nieuwe aanbodcurve. 68. Is de overheid geslaagd in haar beleid? Licht toe. Uit de grafiek blijkt dat de afzet afgenomen is. Het beleid is geslaagd. 69. Bereken de omvang van het welvaartsverlies. (7-5)*2000*0,5 = Let op: Accijnsheffing leidt niet tot welvaartsverlies. 70. Teken het Harbergerdriehoekje. 71. Bereken hoeveel procent van de accijnsverhoging de bedrijven hebben kunnen afwentelen op de consumenten. (7-6)/2 *100%=50% 72. Bij welke productieomvang zal dit bedrijf pareto-efficiënt produceren? Bij q= Deze enige aanbieder heeft als doel de totale winst te maximaliseren. 73. Bereken de omvang van het welvaartsverlies dat hierdoor ontstaat in vergelijking met het pareto-optimaal produceren. (7-5)*15.000*0,5 = euro 74. Teken het Harbergerdriehoekje in de grafiek. 75. Bereken de toename van de totale winst als deze monopolist over zou gaan tot volledige prijsdiscriminatie onder de voorwaarde dat de prijs nooit tot een verlies per product mag leiden. TW max is TW (7-5)* = euro TW bij volledige prijsdiscriminatie TW = (10-2)* *0,5 = Toename van de TW = = euro.

11 Opgave 19 TK = 4q p = Bereken de hoogte van de totale winst als deze maximaal is. 77. Welke marktvorm is van toepassing? Van een monopolist is bekend: TK = 2q2 -q + 12 p = -2q Hoe hoog is de maximale totale winst die gemaakt wordt? Geef de berekening. In een markt met de structuur van een homogeen oligopolie is van een van de aanbieders bekend dat de kostenstructuur luidt: TK = 3q2 - q + 10 De collectieve vraag naar de producten van deze naar minimale totaal verlies strevende aanbieder is Qv = -2p Bereken de omvang van dit minimale totale verlies. 76. TO = 24q MO = 24 TK = 4q MK = 8Q MO = MK 24 = 8Q Q = 3 TO = 24 * 3 = 72 TK = 4 *3* = 56 TW = = 16 euro. 77. De prijs is constant en wordt op de markt door het totaal van vraag en aanbod bepaald. Dus volkomen concurrentie. 78. TK = 2q2 -q + 12 p = -2q + 15 MK = 4q -1 TO = p*q = -2q2 + 15q MO = -4q+ 15 MO = MK -4q + 15 = 4q - 1-8q = -16 q = 2 p = -2* = 11 TO = 11*2 = 22 TK = 2*2* = 18 TW = = 4 euro 79. TK = 3q2 - q + 10 MK = 6q - 1 Qv = -2p p = -q + 12 p = -0,5p + 6 TO = (-0,5q + 6)q = -0,5q2 +6q MO = -q + 6 MO = MK -q +6 = 6q - 1-7q = -7 q = 1 TO = -0,5*1*1 +6*1 = 5,5 TK = 3 * 1* = 12 TW = 5,5, - 12 = -6,50 euro; 6,50 verlies In een markt met een structuur van monopolistische concurrentie wil een van de aanbieders zijn totale omzet maximaliseren in plaats van zijn totale winst te maximaliseren. Hij verwacht dat daardoor zijn marktaandeel gemeten met de totale omzet toeneemt. De betalingsbereidheid van de klanten kan weergegeven worden met Qv = -0.5p + 9 De kosten kunnen weergegeven worden met TK = 3q2-2q Toon aan met een berekening of de verwachting deze aanbieder terecht is onder de veronderstelling dat de totale markt niet zal veranderen. 80. TO bij TW maximaal Qv = -0,5p + 9 0,5p =-q + 9 p = -2q + 18 TO = -2q2 + 18q MO = -4q + 18 TK = 3q2-2q + 4 MK = 6q - 2 MO = MK -4q + 18 = 6q q = 20 q = 2 p = -2* = 14 TO = 2 * 14 = 28 TO bij TO maximaal TO = -2q2 + 18q MO = -4q + 18 = 0 q = 4,5 p = -2*4, = 9 TO = 9 * 4,5 = 40,50 euro TO nieuw = 40,50 TO oud = 28 euro dus marktaandeel is gestegen.