Onderzoek naar de herkenbaarheid van mbo-functies op het gebied van informatiedienstverlening. H.J.P.M. Verijdt

Vergelijkbare documenten
Informatieverzorger. Mbo-kwalificaties in de sector Informatiedienstverlening. Informatieverzorger

TAALPROFIEL MODERNE VREEMDE TALEN KWALIFICATIEPROFIEL MEDEWERKER INFORMATIEDIENSTVERLENING

Bibliotheekmedewerker

MBO-beroep in beeld. Informatiebeheerder mbo-beroep, niveau 4. Bent u HR-adviseur? Bent u praktijkopleider, begeleidt u een stagiair?

Landelijke Kwalificaties MBO

Informatiedienstverlening. Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt

Beroepscompetentieprofiel Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum Regie: ECABO Datum wijzigen: Versie 1

Status: Goedgekeurd

Achtergrond van het onderzoek Pagina 3. Managementsamenvatting Pagina 7. Onderzoeksresultaten: Kaderpersoneel Pagina 10

De grijswaarde van de archiefbranche

Achtergrond van het onderzoek Pagina 3. Managementsamenvatting Pagina 6. Achtergrondgegevens Pagina 8. Onderzoeksresultaten. Over Caparis Pagina 11

Toelichting perceel DIV

Aantrekkende Economie en Toekomstige Vacatures

TEVREDEN WERKEN IN HET PRIMAIR ONDERWIJS. Onderzoek naar de tevredenheid en werkbeleving van personeel in het primair onderwijs.

FORMELE GESPREKKEN, REGELDRUK EN REGELRUIMTE. Analyse op basis van het Personeels- en Mobiliteitsonderzoek mei 2016

Naar een betere Match. Inventarisatie knelpunten onderwijs arbeidsmarkt in Zorg en welzijn in Haaglanden Nieuwe Waterweg Noord

Resultaten enquête leerbedrijven Kans op werk 2017

Kwalificatiedossier. Senior Medewerker Informatiedienstverlening. Opgesteld door SOD-Opleidingen Woerden, april Status: Versie 1.

Secretaresse. Mbo-kwalificaties in de sector Secretarieel. Secretaresse

MBO-beroep in beeld. Secretarieel medewerker mbo-beroep, niveau 2. Bent u HR-adviseur? Bent u praktijkopleider, begeleidt u een stagiair?

0 SAMENVATTING. Ape 1

Districtsrapportage. NOORDWEST -Noord-Holland-Noord -Zuidelijk Noord-Holland

Resultaten enquête leerbedrijven Kans op werk 2018

Burgerpanel Horst aan de Maas - Meting 3

Kennis op het gebied van (Documentaire) Informatie Voorziening

Beroepsbevolking en Pendel 2013

Zeeland / West- Brabant

Secretarieel medewerker

Resultaten conjunctuurenquête 1 e halfjaar 2015

Mate van tevredenheid van deelnemers aan de training in de cursuskalender

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 8 t/m 11. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Resultaten Conjuntuurenquête jaar 2015

Juridisch medewerker zakelijke dienstverlening

MBO-beroep in beeld. Bibliotheekmedewerker mbo-beroep, niveau 4. Bent u HR-adviseur? Bent u praktijkopleider, begeleidt u een stagiair?

Behoefte aan Ad-opleidingen in het ECABO domein

Opzet en uitvoering onderzoek 'Motie Straus'

REGIOBIJEENKOMST Archiefinnovatie Decentrale Overheden 14 december, Den Bosch WELKOM

Onderzoeksrapportage Leadership Connected 2016

Klanttevredenheidsonderzoek. Dienstverlening team Werk en Inkomen, gemeente Olst-Wijhe

Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2014

Kenmerk ontheffing in de Bijstands Uitkeringen Statistiek

De ontwikkeling van geweld in de Nederlandse samenleving VEEL MONITOREN, WEINIG EENDUIDIGHEID

Medewerker personeel en arbeid

Gemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017

AMBTSDRAGERS IN BEELD EEN ONDERZOEK NAAR DE INVULLING EN TAKEN VAN AMBTSDRAGERS BINNEN DE GKV.

Beleving Theaterfestival Boulevard 2012 Onderzoeksrapportage. Life is Wonderful

E-Health en de huisarts. Digitaal Stadspanel Rotterdam. Achtergrond. Methode. Contact met de huisarts

Gemeente Moerdijk. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 20 juni 2017

tla Technische Universiteit Eindhoven

Jongeren & hun financiële verwachtingen

Beroepscompetentieprofiel Informatieverzorger Regie: ECABO Datum wijzigen: Versie 1

Aantal HR-vacatures bereikt ongekende hoogte

Resultaten Conjunctuurenquête 1 e halfjaar 2018

WERKNEMERS EN ARBEIDSONGESCHIKTHEID

Regionale verscheidenheid in bevolkingsconcentraties

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 16 t/m 19. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 4 t/m 7. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week t/m week Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers

Resultaten Kwaliteitsmonitor Dienstverlening Archieven Instelling: (17) Regionaal Archief Leiden

Meting tevredenheid werkgevers AANSLUITING MBO-ARBEIDSMARKT [ ]

ECABO - Trends binnen de economisch-administratieve, ICT- en veiligheidsberoepen

Elektronische dienstverlening

Verdieping sociale zekerheid

Office managers, secretariaatsmedewerkers en medewerkers office- en managementsupport

Inclusieve organisaties. Arbeidsmarktcongres, 7 februari 2013 Peter Brouwer (TNO)

Eisen mbo-certificaat. Ondersteuning thuis

Huiselijk Geweld in 's-hertogenbosch. Omvang, kenmerken en meldingen

WAARDERING GEMEENTEBESTUUR KOGGENLAND

Rapport flitspeiling Opvang asielzoekers

Onderzoek naar de mening van burgers over de berekening van kinderalimentatie

MBO-beroep in beeld. Contactcenter teamleider mbo-beroep, niveau 4. Bent u HR-adviseur? Bent u praktijkopleider, begeleidt u een stagiair?

KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK SCHOONMAAKDIENST GEMEENTE HAREN

WERKGELEGENHEIDSBAROMETER EERSTE KWARTAAL 2016

Functiebeschrijving bibliothecaris nr 520/01

Hoofdstuk 12. Financiële dienstverlening

Factsheet Mismatch tussen vraag en aanbod kenmerkt arbeidsmarkt

ASSISTENT BEDRIJFSARCHIVARIS

April 2014 Stichting in de Bouw

archivering. Ibt marktonderzoek in opdracht van ZyLAB April 2015

DOORSTROOM VAN VMBO NAAR HAVO Onderzoek onder ruim vmbo-scholieren naar hun intentie om voor de havo te kiezen

Verslag consumentenonderzoek zorgsector Breda

CIJFERS UIT DE REGISTRATIE VAN OEFENTHERAPEUTEN

Voor het wachtlijstonderzoek is de wachttijd per kind onderzocht en gewerkt met het bestand kinderen.

OPNEMEN VAN GESPREKKEN DOOR PATIËNTEN

MBO-beroep in beeld. Telefonist /receptionist mbo-beroep, niveau 2. Bent u HR-adviseur? Bent u praktijkopleider, begeleidt u een stagiair?

MBO-beroep in beeld. Medewerker personeel en arbeid

resultaten Vacature-enquête

Behoefte aan Ondernemersopleiding

Onderzoek naar beroepsbeeld en motivatie van instroom in ECABOopleidingen. door H. Brenninkmeijer en H. Verijdt

Beroepscompetentieprofiel Bibliotheekmedewerker Regie: ECABO Datum wijzigen: Versie 1

Hoofdstuk 10. Arbeidsmarkt

Functioneel beheer in Nederland

Samenvatting Benchmark O&O beleid gemeenten. Tweede meting werkgevers en werknemers

MBO-beroep in beeld. Medewerker beheer ICT mbo-beroep, niveau 3. Bent u HR-adviseur? Bent u praktijkopleider, begeleidt u een stagiair?

Zaakgericht samenwerken. Visie en Koers

Samenwerkende gemeenten West- Brabant: gemeente Moerdijk

De Bibliotheek op school Enquête Boeken mee naar huis

Zit de online burger wel online op u te wachten? Door: David Kok

MBO-beroep in beeld. Secretaresse mbo-beroep, niveau 3. Bent u HR-adviseur? Bent u praktijkopleider, begeleidt u een stagiair?

Hoofdstuk 17. Financiële dienstverlening

Transcriptie:

Onderzoek naar de herkenbaarheid van mbo-functies op het gebied van informatiedienstverlening H.J.P.M. Verijdt ECABO, november 2005

Colofon Datum aanmaak Versie Status Kenmerk Bestand Datum bijstellen Auteur 9 december 2005 1.0 definitief 9 december 2005 H.J.P.M. Verijdt ECABO 2006 Overname voor eigen gebruik is toegestaan onder bronvermelding.

Inhoud SAMENVATTING 1 1. Inleiding 2 2. Onderzoeksopzet en respons 3 3. Onderzoeksresultaten 5 3.1. Herkenbaarheid van functies / profielen en kerntaken 5 3.2. Functiebenaming die in organisaties gehanteerd wordt 7 3.3. Opleidingsachtergrond 8 3.4. Opleidingsvoorkeur 8 3.5. Toekomstige behoefte aan medewerkers in deze functie / met deze kerntaken 8 3.6. Vacatures 9 3.7. Slotopmerkingen 11 BIJLAGEN 13 Bijlage 1 Vragenlijst 14 Bijlage 2 Resultaten per vragenlijst 18 Bijlage 3 Herkenbaarheid van functies en kerntaken binnen organisaties en instellingen 22 Bijlage 4 Functiebenaming gehanteerd in organisatie s en instellingen 27 Bijlage 5 Opleidingsachtergrond 33 Bijlage 6 Opleidingsvoorkeur 36 Bijlage 7 Toekomstige behoefte aan medewerkers op mbo-niveau 44 Bijlage 8 Vacatures verwacht in 2005 en vanaf 2006 tot en met 2010 49 Bijlage 9 Overzicht van inhoudelijke opmerkingen bij functiebeschrijving en voorgelegde vragen 53

SAMENVATTING Voorliggend onderzoek heeft plaatsgevonden bij 200 organisaties en instellingen met informatiedienstverlening als een van de onderdelen van hun dienstenpakket. Centraal in het onderzoek stonden vragen naar de herkenbaarheid van ontwikkelde functieprofielen, de aanwezigheid van medewerkers en de toekomstige behoefte aan medewerkers in die functie(s). Het ging om drie functieprofielen: de Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum, de Bibliotheekmedewerker en de Informatieverzorger. Deze profielen waren afgeleid van de drie gelijknamige beroepscompetentieprofielen die door ECABO in overleg met het werkveld in 2003 zijn ontwikkeld. Herkenbaarheid van functie De organisaties en instellingen konden zich in grote meerderheid vinden in de voorgelegde omschrijving en de daarin opgenomen kerntaken. Van de vier onderscheiden kerntaken bleek de laatste het verzorgen van presentatie - en promotieactiviteiten het minst herkenbaar. De andere kerntaken waren het beheren van informatieaanbod, het toegankelijk maken van het informatieaanbod en het verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact. Het verzorgen van presentatie - en promotieactiviteiten werd het minst herkend in de functie van Informatieverzorger. In bijna alle organisaties zijn medewerkers werkzaam in een van de drie functies. Het aantal medewerkers hangt sterk samen met de bedrijfsgrootte. Zo zien we dat in bibliotheken (groot bedrijf) het aantal bibliotheekmedewerkers groter is dan het aantal archiefmedewerkers in de veelal veel kleinere archiefinstellingen. Opleidingsachtergrond en opleidingsvoorkeur In ruim 70% van de gevallen heeft de medewerker in deze functie een MBO-achtergrond en dat is nog iets vaker het geval in functie van Informatieverzorger. De opleidingsvoorkeur is wat meer verdeeld dan de feitelijke opleidingsachtergrond. Er wordt even vaak een voorkeur uitgesproken voor een mboer als voor een hbo-er. Voor de functie van Informatieverzorger gaat iets vaker de voorkeur uit naar een mbo-er, voor de functie van Archiefmedewerker iets vaker voor een hbo-er en voor de functie van Bibliotheekmedewerker komt het vaker voor dat er geen voorkeur wordt uitgesproken. Toekomstige behoefte In ruim de helft van de gevallen wordt aangegeven dat men in de toekomst behoefte heeft aan medewerkers in een van de drie functies, en dat geldt vooral voor de functie van Bibliotheekmedewerker. De behoefte is iets groter in archiefdiensten en openbare bibliotheken. De behoefte aan Informatieverzorgers wordt vooral genoemd in de grotere gemeenten. Op het niveau van kerntaken valt ook hier op dat de behoefte aan het verzorgen van presentatie - en promotieactiviteiten veel minder vaak gesignaleerd wordt in de functie van Informatieverzorger dan in de ander twee functies. Vacatures Ten aanzien van vacatures op korte en langere termijn constateren we enige terughoudendheid om hierover zeker op de langere termijn enige uitspraak te doen. Voorzover men hier wel een uitspraak over doet, constateren we op korte termijn (in 2005) dat er overwegend geen vacatures verwacht worden. Voor de langere termijn (2006-2010) lijken de perspectieven (meer vacatures) iets gunstiger in de functie van Bibliotheekmedewerker en het minst gunstig in de functie van Informatieverzorger. Naar soort organisatie valt op dat er relatief meer vacatures verwacht worden in openbare bibliotheken dan in wetenschappelijke bibliotheken / hogeschoolmediatheken. Vacatures voor de functie van Informatieverzorger worden vooral genoemd in overheidsinstellingen en bedrijfsarchieven en juist minder in de streek- en gemeentearchieven (van vooral kleinere gemeenten). Vacatures voor de functie van Archiefmedewerker worden vooral genoemd in rijksarchieven en minder in categoriale instellingen. 1

1. Inleiding In juni 2005 werd het kwalificatieprofiel Medewerker informatiedienstverlening ingediend bij het ministerie van OC&W. Deze opleiding moet de bestaande mbo-kwalificaties op het gebied van Archief en bibliotheek gaan vervangen. De deelnemers zullen (vanaf schooljaar 2006/2007) opgeleid worden tot een mbo-functie in de informatiedienstverlening en zich door middel van beroepspraktijkvorming en een theoretische verdieping op minstens één van de volgende drie uitstroomdifferentiaties kunnen oriënteren: die van Bibliotheekmedewerker, Informatieverzorger en Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum. Tijdens een vergadering van de Adviescommissie Bestuur Informatiedienstverlening ECABO is geconcludeerd dat het profiel van de Medewerker informatiedienstverlening nog onderzocht moet worden. Dit gold vooral voor de differentiatie Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum. Nog onduidelijk is of er genoeg werkgelegenheid is voor deze mbo-medewerker op de arbeidsmarkt. Er is tot nu toe geen betrouwbare recente informatie beschikbaar over de kwantitatieve personeelsbehoefte bij archiefafdelingen van (grotere) arbeidsorganisaties in de publieke en private sector en bij historische documentatiecentra in de publieke (overheids-)sector (rijk, provincies, waterschappen, gemeenten/streek) en categoriale sector. Het onderzoek zou zich in beperkte mate ook moeten richten op de twee andere differentiaties: Bibliotheekmedewerker en Informatieverzorger. Ter onderbouwing van het in te dienen kwalificatieprofiel Medewerker informatie dienstverlening zal onderzocht worden in hoeverre: - het voorgelegde profiel herkenbaar is in de te benaderen organisaties? - er medewerkers werkzaam zijn in de functie vergelijkbaar met het bijgevoegde profiel? - in hoeverre er in de toekomst behoefte is aan medewerkers die beantwoorden aan het profiel? 2

2. Onderzoeksopzet en respons Gekozen is voor een beperkt, efficiënt en effectief kwantitatief arbeidsmarktonderzoek. In eerste instantie werd gedacht aan een schriftelijke benadering van organisaties en bedrijven in de sector van informatiedienstverlening. Uiteindelijk is gekozen voor enerzijds een enquête via Internet en anderzijds een schriftelijke benadering van die bedrijven waarvan geen email-adres bekend was. Het onderzoek diende volgens het onderzoeksvoorstel plaats vinden onder ± 380 instellingen: - ± 100 leden van de Vereniging voor documentaire informatievoorziening en het archiefwezen (DIVA), een steekproef uit het ledenbestand; - ± 60 leden van de Nederlandse Vereniging voor Bedrijfsarchivarissen (NVBA), een steekproef uit het ledenbestand; - 10 openbare bibliotheken via Werkgeversvereninging Openbare Bibliotheken (WOB) / Vereniging van openbare Bibliotheken (VOB); - 10 à 20 speciale, universiteits- en medische bibliotheken via Nederlandse Vereniging voor Beroepsbeoefenaren in de Bibliotheek- Informatie en Kennissector (NVB); - ± 200 leden van de Vereniging SOD (Stichting Opleidingen en examens voor Documentaire informatievoorziening en administratieve organisatie), een steekproef uit het ledenbestand. Uiteindelijk kregen we de beschikking over een bestand van 404 organisaties en instellingen, - 99 leden van de DIVA (steekproef uit het ledenbestand); - 56 leden van de NVBA (steekproef uit het ledenbestand); - 17 openbare bibliotheken (WOB/VOB); - 15 wetenschappelijke bibliotheken en 5 hogeschoolbibliotheken (NVB WB/HB); - 212 leden van SOD (steekproef uit het ledenbestand). Na overleg met de betreffende koepelorganisaties werd besloten de volgende vragenlijsten voor te leggen: De DIVA-organisaties en NVBA-organisaties de vragenlijst van Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum en die van Informatieverzorger, De bibliotheken alleen de vragenlijst van Bibliotheekmedewerker De SOD-organisaties alleen de vragenlijst van Informatieverzorger. Deze 404 organisaties en instellingen kregen in totaal 559 vragenlijsten voorgelegd. De organisaties zijn maximaal twee keer benaderd met het verzoek aan het onderzoek mee te doen. Dit verzoek werd gedaan via de koepelorganisatie waartoe de betreffende organisatie / instelling behoorde. De vragenlijst is in Bijlage 1 opgenomen: de drie vragenlijsten verschillen alleen wat betreft de omschrijving van de functie. Er werden 155 vragenlijsten rondom de functie van Archiefmedewerker voorgelegd, 37 vragenlijsten rondom de functie van Bibliotheekmedewerker en 367 rondom de functie van Informatieverzorger. Respons Van de voorgelegde vragenlijsten kwam 40% (220 van de 559) retour. Uiteindelijk bleek 36% (200 van de 559) bruikbaar. 3

Per soort vragenlijst bleek de respons bij de vragenlijst van Bibliotheekmedewerker het hoogst (46%) en die bij de vragenlijst van Archiefmedewerker het laagst (32%). De respons op de vragenlijst van Informatieverzorger bedroeg 37%. Bij de presentatie van de onderzoeksresultaten zal allereerst ingegaan op de reacties van organisaties en instellingen per voorgelegde vragenlijst en daarna zal naar de reactie per soort organisatie gekeken worden. De volgende soort organisaties zijn in het onderzoek onderscheiden: indeling 1: Streek- en gemeente-archief Bedrijfsarchief Rijksarchief / RHC Categoriale instelling Provincie /ministerie / waterschap Wetenschappelijk bbiliotheek / hogeschoolmediatheek Openbare bibliotheek indeling 2 Grote gemeente (meer dan 100.000 inwoners) Overige gemeente Provincie / ministerie / waterschap Archiefdiensten Overige organisaties (m.n. bedrijfsarchieven) Wetenschappelijk bibliotheek / hogeschoolmediatheek Openbare bibliotheek Bij de presentatie van de onderzoeksresultaten is vooral ingegaan op de verschillen in reactie tussen de hierboven onderscheiden organisaties. 4

3. Onderzoeksresultaten 3.1. HERKENBAARHEID VAN FUNCTIES / PROFIELEN EN KERNTAKEN De volgende drie profielen werden voorgelegd: Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum De Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum is werkzaam in een organisatie (klein, middelgroot, groot, profit, non-profit) waar sprake is van een archiefdepot/archiefbewaarplaats. De taken van de medewerker informatiedienstverlening liggen vooral op operationeel niveau. De Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum heeft de volgende 4 kerntaken: 1. Het verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact a. Informatie verstrekken (w.o. zoekmethodieken, bronnen en (ICT-) hulpmiddelen.) b. Klanten instrueren (w.o. relevante (ICT-) hulpmiddelen) c. Bezoekers begeleiden bij (historisch) onderzoek 2. Het verzorgen van presentatie- en promotieactiviteiten a. Promotieactiviteiten verzorgen (w.o. assisteren bij exposities, tentoonstellingen, publiciteit etc.) b. Presentaties verzorgen (w.o. assisteren met/bij (ICT-)hulpmiddelen, bijeenkomsten, educatieve activiteiten etc.) c. Inrichting verzorgen (w.o. opruimen, verzorgen publieksruimte, etc.) 3. Het beheren van het informatieaanbod a. Informatie selecteren (w.o. voorstellen voor opname/vernietiging) b. Het informatieaanbod/archiefdepot/archiefbewaarplaats beheren 4. Het toegankelijk maken van het informatieaanbod a. Informatie formeel ontsluiten conform archivistische procedures en richtlijnen (onder leiding van een archivaris) b. Informatie inhoudelijk ontsluiten (w.o. woordsystemen en classificaties) Ook beschikt de Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum over de volgende competenties: Zorgdragen voor kwaliteit, eigen werkzaamheden plannen, omgaan met problemen, communiceren tijdens werkzaamheden (schriftelijk/mondeling, Nederlands / Engels), klantgericht handelen, rapporteren over de werkzaamheden, samenwerken, projecten coördineren, werkzaamheden coördineren, beroepscompetenties ontwikkelen, veilig en milieubewust werken. Bibliotheekmedewerker De Bibliotheekmedewerker is werkzaam in een bibliotheek, een mediatheek, een documentatiecentrum of een informatiecentrum. Deze is een onderdeel van een organisatie (klein, middelgroot, groot, profit of non-profit) of is zelfstandig. De taken van de Bibliotheekmedewerker liggen vooral op operationeel niveau. De Bibliotheekmedewerker heeft de volgende 4 kerntaken: 1. Het verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact a. Informatie verstrekken (w.o. zoekmethodieken, bronnen en (ICT-) hulpmiddelen.) b. Klanten instrueren (w.o. relevante (ICT-) hulpmiddelen) 2. Het verzorgen van presentatie- en promotieactiviteiten a. Promotieactiviteiten verzorgen (w.o. assisteren bij exposities, tentoonstellingen, publiciteit etc.) b. Presentaties verzorgen (w.o. assisteren met/bij (ICT-)hulpmiddelen, bijeenkomsten, educatieve activiteiten etc.) c. Inrichting verzorgen (w.o. opruimen, verzorgen publieksruimte, etc.) 3. Het beheren van het informatieaanbod a. Informatie selecteren (w.o. voorstellen voor opname/vernietiging) b. Informatieaanbod beheren c. Acquisitie verzorgen 4. Het toegankelijk maken van het informatieaanbod a. Informatie formeel ontsluiten (volgens procedures/richtlijnen) b. Informatie inhoudelijk ontsluiten (w.o. woordsystemen en classificaties) Ook beschikt de Bibliotheekmedewerker over de volgende competenties: Zorgdragen voor kwaliteit, eigen werkzaamheden plannen, omgaan met problemen, communiceren tijdens werkzaamheden (schriftelijk/mondeling, Nederlands/Engels), communiceren met en ondersteunen van doelgroepen, klant gericht handelen, rapporteren over de werkzaamheden, samenwerken, projecten coördineren, leiding geven, werkzaamheden coördineren, beroepscompetenties ontwikkelen, veilig en milieubewust werken. 5

Informatieverzorger De Informatieverzorger is werkzaam in een organisatie (middelgroot, groot, profit, non-profit) waar sprake is van documentaire informatievoorziening. De taken van de Informatieverzorger liggen vooral op operationeel niveau. De Informatieverzorger heeft de volgende 4 kerntaken: 1. Het beheren van het informatieaanbod a. Informatieaanbod registreren (w.o. metadata toekennen en bestemming bepalen) b. Informatie beheren conform wet-/regelgeving (w.o. registreren, archiveren en bewaren m.b.v. relevante (ICT-) hulpmiddelen) c. Informatie selecteren en eindbestemming bepalen (t.b.v. bewaring/vernietiging of vervreemding/overdacht) 2. Het toegankelijk maken van het informatieaanbod a. Informatie formeel ontsluiten (volgens procedures/richtlijnen) b. Informatie inhoudelijk ontsluiten (w.o. woordsystemen en classificaties) 3. Het verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact a. Informatie verstrekken (w.o. zoekmethodieken, bronnen en (ICT-) hulpmiddelen.) b. Klanten instrueren (w.o. relevante (ICT-) hulpmiddelen) 4. Het verzorgen van presentatie- en promotieactiviteiten a. Promotieactiviteiten verzorgen (w.o. assisteren bij exposities, tentoonstellingen, publiciteit etc.) b. Presentaties verzorgen (w.o. assisteren met/bij (ICT-)hulpmiddelen, bijeenkomsten, educatieve activiteiten etc.) c. Inrichting verzorgen (w.o. opruimen, verzorgen publieksruimte, etc.) Ook beschikt de Informatieverzorger over de volgende competenties: Zorgdragen voor kwaliteit, eigen werkzaamheden plannen, omgaan met problemen, communiceren tijdens werkzaamheden (schriftelijk/mondeling, Nederlands/Engels), interne klanten adviseren over archivering, klantgericht handelen, rapporteren over de werkzaamheden, samenwerken, projecten coördineren, werkzaamheden coördineren, beroepscompetenties ontwikkelen, veilig en milieubewust werken. In Bijlage 2 zijn de reacties opgenomen van organisaties en instellingen per voorgelegde functie. In de bijlagen 3 en volgende is de reactie per soort organisatie / instelling weergegeven. Herkenbaarheid van functiebeschrijving (bijlage 2 en bijlage 3) Bijna alle organisaties herkenden de voorgelegde functiebeschrijving (94%). Dit gold voor alle organisaties die de functiebeschrijving van Bibliotheekmedewerker werd voorgelegd, voor 96% van de organisaties die reageerden op de functiebeschrijving van Informatieverzorger en voor 88% van de organisaties op de functiebeschrijving van Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum. Per soort organisatie valt op dat de omschrijving van Informatieverzorger in bedrijfsarchieven door alle organisaties wordt herkend, terwijl dat veel minder geldt voor de omschrijving van de functie van Archiefmedewerker. Bij de overige gemeenten is de functie van Informatieverzorger vaker herkenbaar dan de functie van Archiefmedewerker. Dat geldt ook bij de overige organisaties (m.n. Bedrijfsarchieven): de functie van Informatieverzorger wordt door alle organisaties herkend en die van Archiefmedewerker door ruim driekwart van de organisaties. Herkenbaarheid van de omschreven kerntaken (bijlage 2 en 3) In alle drie vragenlisten werden per functie de volgende kerntaken voorgelegd. 1. het beheren van het informatie-aanbod 2. toegankelijk maken van het informatie-aanbod 3. verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact 4. verzorgen van presentatie - en promotieactiviteiten 6

Het blijkt dat vooral de eerste drie kerntaken redelijk goed herkend worden. De meeste organisaties beamen dat. Dit geldt veel minder voor de laatst onderscheiden kerntaak, het verzorgen van presentatie- en promotieactiviteiten. - Beheer van informatie-aanbod (94%) Binnen bibliotheken wordt deze kerntaak minder vaak herkend dan in de andere organisaties. Per soort organisatie valt op dat het beheren van informatie als kerntaak minder onderkend wordt in de openbare bibliotheek dan in de wetenschappelijke bibliotheek / hogeschoolmediatheek. En dat geldt ook voor de categoriale instellingen: in deze organisaties / instellingen is het beheren van het informatie-aanbod minder vaak een kerntaak in de functie van Archiefmedewerker en Informatieverzorger. - Toegankelijk maken van informatie-aanbod (92%) In de functie van Archiefmedewerker wordt deze kerntaak minder vaak herkend dan in de andere functies. Dat geldt dan vooral in de archiefdiensten en overige organisaties (bedrijfsarchieven, niet-gemeenten en geen overheidsinstellingen). - Verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact (91%) Dit is een kerntaak die binnen alle bibliotheken herkend wordt als onderdeel van de functie van Bibliotheekmedewerker. Deze kerntaak wordt het minst herkend in de functie van Informatieverzorger 12% herkent dit niet als kerntaak. Het maakt niet uit in welke organisatie die functie dan wordt uitgeoefend. - Verzorgen van presentatie- en promotieactiviteiten (44%) Zoals gezegd is dit een kerntaak die het minst herkend wordt. Dit geldt opvallend vaak in de functie van Informatieverzorger. Slechts 27% van de organisaties herkent deze kerntaak in de functie van Informatieverzorger. In de functie van Bibliotheekmedewerker wordt deze kerntaak maar liefst door 92% van de bibliotheken herkend en in de functie van Archiefmedewerker door 83% van de organisaties. Op organisatieniveau valt op dat deze kerntaak herkend wordt in alle wetenschappelijke bibliotheken / hogeschoolmediatheken en in 4 van de 5 openbare bibliotheken. Bij de functie van Archiefmedewerker valt op dat deze kerntaak het minst herkend wordt binnen de bedrijfsarchieven. Bij de functie van Informatieverzorger blijkt deze kerntaak bijna niet voor te komen in gemeentelijke en andere overheidsinstellingen. 3.2. FUNCTIEBENAMING DIE IN ORGANISATIES GEHANTEERD WORDT In bijlage 4 is het overzicht weergegeven van functiebenamingen die gehanteerd werden in organisaties /instellingen. Zoals verwacht correspondeert over het algemeen de functiebenaming die in de organisatie gehanteerd wordt met de voorgelegde functiebenaming en functiebeschrijving. Alternatieve functiebenamingen zijn vooral: - Studiezaalmedewerker in plaats van Archiefmedewerker, - Informatiemedewerker in plaats van Bibliotheekmedewerker - Documentair informatiemedewerker in plaats van Informatieverzorger. Slechts in een beperkt aantal gevallen wordt aangegeven dat de functie met zijn kerntaken over meerdere functionarissen verspreid is. Het aantal medewerkers dat deze functie uitoefent varieert in de benaderde organisaties van 0 tot en met 150. In de functie van Bibliotheekmedewerker komt het vaker voor dat er meer dan 20 7

werknemers in een organisatie werkzaam zijn dan in de functie van Archiefmedewerker. In deze laatste functie zitten vaker één tot en met 10 werknemers. Relatief veel medewerkers in de betreffende functie worden aangetroffen in de bibliotheken, grote gemeenten en overheidsinstellingen en minder in de archiefdiensten en bedrijfsarchieven. 3.3. OPLEIDINGSACHTERGROND De opleidingsachtergrond van medewerkers in de voorgelegde of vergelijkbare functie was in de meeste gevallen (ruim 70%) vooral een mbo-achtergrond (zie bijlage 2 en 5). Opvallend is dat dit vooral geldt bij de functie van Informatieverzorger (84%). In de functie van Archiefmedewerker en Bibliotheekmedewerker is de opleidingsachtergrond nog niet voor de helft een mbo-achtergrond (resp 48% en 41%). Als we naar het soort organisatie kijken valt op dat vooral binnen de categoriale instellingen nauwelijks sprake is van mbo-achtergrond. Dit geldt zowel voor de Archiefmedewerker als voor de Informatieverzorger. De bibliotheekmedewerker heeft vooral in de openbare bibliotheek een mboachtergrond en in de wetenschappelijke bibliotheek / hogeschoolmediatheek een hbo-achtergrond. 3.4. OPLEIDINGSVOORKEUR De voorkeur gaat in 38% van de organisaties uit naar een mbo-er in de betreffende functie, voor 35% uit naar een hbo-er en de rest (27%) heeft geen voorkeur (zie bijlage 2 en 6). Voor de functie van Informatieverzorger wordt vaker een voorkeur uitgesproken voor een mbo-er en voor de functie van Archiefmedewerker vaker een voorkeur voor een hbo-er en in de functie van Bibliotheekmedewerker minder vaak een voorkeur voor een van beide opleidingen. Opvallend is dat alle openbare bibliotheken een voorkeur uitspreken voor een mbo-er in de functie van Bibliotheekmedewerker. Grote gemeenten spreken vaker een voorkeur uit voor een hbo-er in de functie van Informatieverzorger, terwijl kleine gemeenten meer een voorkeur hebben voor een mbo-er. Categoriale instellingen spreken vaker een voorkeur uit voor een hbo-er. Toelichting op de betreffende voorkeur In bijlage 6 is tevens een overzicht opgenomen van de omschrijving van voorkeuren. De mbo-er geniet vooral de voorkeur als er sprake is van uitvoerend werk en de voorkeur voor een hbo-er wordt uitgesproken wanneer een hoger kennis- en denkniveau verwacht wordt. 3.5. TOEKOMSTIGE BEHOEFTE AAN MEDEWERKERS IN DEZE FUNCTIE / MET DEZE KERNTAKEN 6 van de 10 organisaties geeft aan in de toekomst behoefte te hebben aan medewerkers met een mboachtergrond in de voorgelegde functies (bijlage 2 en 7). Die behoefte is iets groter bij de functie van Bibliotheekmedewerker (69%) dan bij die van Archiefmedewerker (55%). Die behoefte is iets hoger bij organisaties die toegerekend werden tot Rijksarchief/RHC en bij openbare bibliotheken. Tenslotte valt op dat vooral in de grotere gemeenten de behoefte aan Informatieverzorgers met een mbo-achtergrond vaker uitgesproken wordt. Voorzover men de behoefte heeft uitgesproken is ook de vraag gesteld of de behoefte naar verwachting zal toe- of afnemen dan wel stabiel blijven. Ongeveer de helft van de organisaties verwacht dat de behoefte stabiel zal blijven. Binnen bibliotheken verwacht men veel minder stabiliteit, daar verwacht men iets vaker een krimp in de werkgelegenheid. Men verwacht de meeste stabiliteit in de bedrijfsarchieven en dan geldt dat vooral in de functie van Informatieverzorger. Krimp in de werkgelegenheid verwacht men vooral binnen overheidsinstellingen en grotere gemeenten en dan vooral in de functie van Informatieverzorger. In de bibliotheken zijn 8

vooral de wetenschappelijke bibliotheken / hogeschoolmediatheken somber over de toename in personeel in de functie van Bibliotheekmedewerker. Behoefte aan medewerker die een specifieke kerntaak verrichten Kerntaak 1: Beheren van informatie-aanbod (67%) In 67% van de organisaties bleek er behoefte te zijn aan medewerkers met het beheer van informatie - aanbod in hun takenpakket. Dit werd nog iets vaker geconstateerd in bibliotheken (75%). Binnen wetenschappelijke bibliotheken en hogeschoolmediatheken werd die behoefte veel vaker geconstateerd dan binnen de openbare bibliotheken. Ten aanzien van de functie van Archiefmedewerker bleek behoefte aan medewerkers met beheer van informatie-aanbod in hun takenpakket vooral gesignaleerd te worden in streek- en gemeentearchieven en iets minder in de Bedrijfsarchieven. Met betrekking tot de functie van Informatieverzorger daarentegen bleek binnen Archiefdiensten veel minder behoefte te zijn medewerkers met beheer van informatie -aanbod in hun takenpakket. Slechts 31% had hier behoefte aan en de rest dus niet. Kerntaak 2: Toegankelijk maken van informatie-aanbod (73%) In 73% van de organisaties bleek er behoefte te zijn aan medewerkers met het toegankelijk maken van informatie-aanbod in hun takenpakket. Ook dit werd weer iets vaker geconstateerd bij bibliotheken (81%), en ook hier weer iets vaker in wetenschappelijke bibliotheken / hogeschoolmediatheken dan in openbare bibliotheken. In de functie van Informatieverzorger bleek er vanuit de Archiefdiensten minder behoefte te zijn aan medewerkers met het toegankelijk maken van informatie -aanbod in hun takenpakket. Kerntaak 3: Verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact (67%) In 67% van de organisaties bleek er behoefte te zijn aan medewerkers met het verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact in hun takenpakket. Ook de behoefte aan medewerkers met o.a. deze kerntaak werd binnen bibliotheken iets vaker gesignaleerd (87%). In de functie van Archiefmedewerker wordt de behoefte aan deze kerntaak vooral gesigna leerd in streek- en gemeente-archieven en minder in de bedrijfsarchieven. In de functie van Informatieverzorger wordt de behoefte aan deze kerntaak juist minder gesignaleerd in de streek- en gemeente-archieven en juist veel vaker in de categoriale instellingen. Kerntaak 4: Verzorgen van presentatie- en promotie-activiteiten (48%) Er is slechts in 48% van de organisaties behoefte aan medewerkers die deze kerntaak in hun takenpakket hebben. Veel sterker dan bij de vorige kerntaken wordt deze behoefte gesignaleerd in bibliotheken (92%), in de functie van Archiefmedewerker wordt die behoefte in 2 van de 3 organisaties gesignaleerd en in de functie van Informatieverzorger slechts in 37% van de organisaties. De behoefte aan deze kerntaak wordt door alle wetenschappelijke bibliotheken / hogeschoolmediatheken gesignaleerd, in de functie van Archiefmedewerker veel vaker in streek- en gemeentearchieven dan in bedrijfs- en rijksarchieven, in de functie van Informatieverzorger in alle categoriale instellingen en veel minder in de streek- en gemeente-archieven en dan vooral veel minder in de kleine gemeenten. 3.6. VACATURES Vacatures in 2005 (bijlage 2 en 8) Het aantal vacatures in 2005 varieert van geen vacatures tot en met een uitschieter van 70 vacatures binnen een grote gemeente. 72% van de ondervraagde instellingen geeft aan dat er geen vacatures verwacht worden in 2005. Dit geldt in nog sterkere mate bij de functie van Archiefmedewerker (86%). Voor de functie van 9

Informatieverzorger in 71% van de instellingen en voor de functie van Bibliotheekmedewerker in 44% van de bibliotheken. De helft van de organisaties en instellingen die vielen in de categorie provincies/ministerie en waterschap gaf aan dat er een of meer vacatures in 2005 zouden zijn voor de functie van Informatieverzorger. Van de andere organisaties werden er veel minder vacatures verwacht voor de functie van Informatieverzorger. Binnen rijksarchieven worden er vaker vacatures verwacht dan in bedrijfsarchieven. De gemiddelde vacature per bedrijf is 1. Dit gemiddelde is berekend bij 180 bedrijven. In slechts 28% van de bedrijven werden een of meer vacatures genoemd voor de voorgelegde functies. Van twee koepelorganisaties (DIVA en SOD) hebben voldoende bedrijven aan het onderzoek deelgenomen waardoor ook het aantal vacatures in de populatie berekend kan worden. Bij DIVA bedrijven waarbij ingegaan is op de vacatures bij Archiefmedewerker en Informatieverzorger werd een gemiddelde vacature aangetroffen van 0,26 (ongeveer een vacature in 4 bedrijven). Het gemiddelde was voor Archiefmedewerker en Informatieverzorger even hoog. Uitgaande van 200 DIVA bedrijven in de populatie betekent dit dat er in totaal in 2005 ongeveer 50 vacatures zouden bestaan voor een van beide functies. Als je vervolgens rekening houdt met de verhouding tussen het aantal vacatures in beide functies zou dit betekenen dat er ruim 30 vacatures zouden bestaan voor de Archiefmedewerker en 20 vacatures voor de Informatieverzorger. De gemiddelde vacature voor de functie van Informatieverzorger was 1,3. Dit is dus ruim een vacature per bedrijf. Uitgaande van een SOD-populatie van 3000 bedrijven komt dit neer op ca 3900 vacatures in de populatie. Vacatures in periode 2006-2010 (bijlage 2 en 8) Over het aantal vacatures op de wat langere termijn durft men minder vaak een uitspraak te doen. 10% geeft aan hierover geen uitspraak te willen /kunnen doen. Voorzover men een hierover een uitspraak doet varieert die van geen vacatures tot en met 60 vacatures. 40% van de organisaties / instellingen geeft aan dat er geen vacatures verwacht worden in de periode 2006 tot en met 2010 in de betreffende functie(s), 25% verwacht één vacature en de rest (35%) verwacht twee of meer vacatures. De minste vacatures worden verwacht in de functie van Informatieverzorger: bijna de helft (45%) verwacht hier geen vacatures, in de functie van Archiefmedewerker verwacht 39% van de organisaties geen vacatures en in de functie van Bibliotheekmedewerker slechts 6%. De meeste vacatures worden verwacht binnen de bibliotheken: 69% van de bibliotheken verwacht 5 of meer vacatures en dan nog iets vaker in de openbare bibliotheken dan in de wetenschappelijke bibliotheken / hogeschoolmediatheken. Vacatures voor de functie van Informatieverzorger worden vooral genoemd in overheidsinstellin gen en bedrijfsarchieven en juist minder in de streek- en gemeentearchieven (van vooral kleinere gemeenten). Vacatures voor de functie van Archiefmedewerker worden iets vaker verwacht in de rijksarchieven en minder in de categoriale instellingen. De gemiddelde vacature over de bovengenoemde periode (2006 t/m 2010) was bijna 2,5 per bedrijf. Dit werd gemeten bij 168 bedrijven. In de DIVA steekproef werd een gemiddelde aangetroffen van 1,3 vacature en bij de SOD-steekproef van 1,7 vacature. In 54 DIVA-bedrijven werden 71 vacatures in de komende 5 jaar verwacht, 48 voor de functie van Archiefmedewerker en 23 voor Informatieverzorger. In de populatie van 200 DIVA-bedrijven zouden er naar verwachting tot en met 2010 ongeveer 260 vacatures ontstaan, 175 voor de functie van Archiefmedewerker en 85 voor de functie van Informatieverzorger. In de populatie van 3000 SOD-bedrijven gaat het om 5100 vacatures voor de functie van Informatieverzorger in de periode 2006 t/m 2010. 10

3.7. SLOTOPMERKINGEN Voor het overzicht van de slotopmerkingen zie bijlage 9. Hieronder volgen enkele reacties uit die lijst van slotopmerkingen. Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum: men heeft moeite om een uitspraak te doen over de toekomstige werkgelegenheid; het komt voor dat werkzaamheden en taken verdeeld worden over meerdere medewerkers (meer taakdifferentiatie naarmate organisatie groter is); bepaalde werkzaamheden worden niet beschreven in de functie, maar horen in deze organisatie wel tot het takenpakket; bepaalde werkzaamheden vallen buiten de functieomschrijving; van sommige onderscheiden werkzaamheden vraagt men zich af of ze wel behoren tot de voorgelegde functie. Bibliotheekmedewerker: in een grote organisatie worden verschillende soorten bibliotheekmedewerkers onderscheiden met ieder hun eigen takenpakket; functieomschrijving is te zeer geschreven in de richting van een HBO-opleiding; te brede functieomschrijving vergeleken met de situatie in organisaties en instellingen; organisatie heeft behoefte aan breed opgeleide functionarissen. Informatieverzorger: functieomschrijving komt niet volledig overeen met functie in organisatie /instelling; het gaat om een niet-leidinggevende functie; vanwege de verschuiving naar digitalisering is er behoefte aan ICT-er met DIV-achtergrond; in digitaliseringsprojecten staat regie / adviserende en faciliterende rol centraal en daarmee is er meer behoefte aan een functionaris met een hbo-opleiding; DIV in stroomversnelling door ICT-technieken, zal van invloed zijn op de inhoud van veel DIV-functies; automatisering leidt er toe dat begeleiding van de gebruiker steeds hogere prioriteit krijgt het onderdeel Verzorgen van presentatie - en promotie-activiteiten valt buiten takenpakket; functieomschrijving is vooral van toepassing in een kleine organisatie en veel minder in een grote (taken verspreid over meerdere functionarissen); een gedeelte van de functieomschrijving is herkenbaar; ontbrekende algemene competenties zoals zorgvuldigheid, bekendheid met de organisatiestructuur en onderscheiden werksoorten; steeds meer accent in deze op advisering en begeleiding; het onderscheid tussen een archiefmedewerker op mbo-niveau en een informatieverzorger op mbo-niveau is overbodig; in het klantencontact is meer behoefte aan een hbo-opgeleide dan een mbo-opgeleide. 11

12

BIJLAGEN 13

Bijlage 1 Vragenlijst Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum De Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum is werkzaam in een organisatie (klein, middelgroot, groot, profit, non-profit) waar sprake is van een archiefdepot/archiefbewaarplaats. De taken van de medewerker informatiedienstverlening liggen vooral op operationeel niveau. De Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum heeft de volgende 4 kerntaken: 5. Het verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact a. Informatie verstrekken (w.o. zoekmethodieken, bronnen en (ICT-) hulpmiddelen.) b. Klanten instrueren (w.o. relevante (ICT-) hulpmiddelen) c. Bezoekers begeleiden bij (historisch) onderzoek 6. Het verzorgen van presentatie- en promotieactiviteiten a. Promotieactiviteiten verzorgen (w.o. assisteren bij exposities, tentoonstellingen, publiciteit etc.) b. Presentaties verzorgen (w.o. assisteren met/bij (ICT-)hulpmiddelen, bijeenkomsten, educatieve activiteiten etc.) c. Inrichting verzorgen (w.o. opruimen, verzorgen publieksruimte, etc.) 7. Het beheren van het informatieaanbod a. Informatie selecteren (w.o. voorstellen voor opname/vernietiging) b. Het informatieaanbod/archiefdepot/archiefbewaarplaats beheren 8. Het toegankelijk maken van het informatieaanbod a. Informatie formeel ontsluiten conform archivistische procedures en richtlijnen (onder leiding van een archivaris) b. Informatie inhoudelijk ontsluiten (w.o. woordsystemen en classificaties) Ook beschikt de Archiefmedewerker historisch documentatiecentrum over de volgende competenties: Zorgdragen voor kwaliteit, eigen werkzaamheden plannen, omgaan met problemen, communiceren tijdens werkzaamheden (schriftelijk/mondeling, Nederlands / Engels), klantgericht handelen, rapporteren over de werkzaamheden, samenwerken, projecten coördineren, werkzaamheden coördineren, beroepscompetenties ontwikkelen, veilig en milieubewust werken. Bibliotheekmedewerker De Bibliotheekmedewerker is werkzaam in een bibliotheek, een mediatheek, een documentatiecentrum of een informatiecentrum. Deze is een onderdeel van een organisatie (klein, middelgroot, groot, profit of non-profit) of is zelfstandig. De taken van de Bibliotheekmedewerker liggen vooral op operationeel niveau. De Bibliotheekmedewerker heeft de volgende 4 kerntaken: 5. Het verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact c. Informatie verstrekken (w.o. zoekmethodieken, bronnen en (ICT-) hulpmiddelen.) d. Klanten instrueren (w.o. relevante (ICT-) hulpmiddelen) 6. Het verzorgen van presentatie- en promotieactiviteiten d. Promotieactiviteiten verzorgen (w.o. assisteren bij exposities, tentoonstellingen, publiciteit etc.) e. Presentaties verzorgen (w.o. assisteren met/bij (ICT-)hulpmiddelen, bijeenkomsten, educatieve activiteiten etc.) f. Inrichting verzorgen (w.o. opruimen, verzorgen publieksruimte, etc.) 7. Het beheren van het informatieaanbod d. Informatie selecteren (w.o. voorstellen voor opname/vernietiging) e. Informatieaanbod beheren f. Acquisitie verzorgen 8. Het toegankelijk maken van het informatieaanbod c. Informatie formeel ontsluiten (volgens procedures/richtlijnen) d. Informatie inhoudelijk ontsluiten (w.o. woordsystemen en classificaties) Ook beschikt de Bibliotheekmedewerker over de volgende competenties: Zorgdragen voor kwaliteit, eigen werkzaamheden plannen, omgaan met problemen, communiceren tijdens werkzaamheden (schriftelijk/mondeling, Nederlands/Engels), communiceren met en ondersteunen van doelgroepen, klantgericht handelen, rapporteren over de werkzaamheden, samenwerken, projecten coördineren, leiding geven, werkzaamheden coördineren, beroepscompetenties ontwikkelen, veilig en milieubewust werken. 14

Informatieverzorger De Informatieverzorger is werkzaam in een organisatie (middelgroot, groot, profit, non-profit) waar sprake is van documentaire informatievoorziening. De taken van de Informatieverzorger liggen vooral op operationeel niveau. De Informatieverzorger heeft de volgende 4 kerntaken: 5. Het beheren van het informatieaanbod d. Informatieaanbod registreren (w.o. metadata toekennen en bestemming bepalen) e. Informatie beheren conform wet-/regelgeving (w.o. registreren, archiveren en bewaren m.b.v. relevante (ICT-) hulpmiddelen) f. Informatie selecteren en eindbestemming bepalen (t.b.v. bewaring/vernietiging of vervreemding/overdacht) 6. Het toegankelijk maken van het informatieaanbod c. Informatie formeel ontsluiten (volgens procedures/richtlijnen) d. Informatie inhoudelijk ontsluiten (w.o. woordsystemen en classificaties) 7. Het verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact c. Informatie verstrekken (w.o. zoekmethodieken, bronnen en (ICT-) hulpmiddelen.) d. Klanten instrueren (w.o. relevante (ICT-) hulpmiddelen) 8. Het verzorgen van presentatie- en promotieactiviteiten d. Promotieactiviteiten verzorgen (w.o. assisteren bij exposities, tentoonstellingen, publiciteit etc.) e. Presentaties verzorgen (w.o. assisteren met/bij (ICT-)hulpmiddelen, bijeenkomsten, educatieve activiteiten etc.) f. Inrichting verzorgen (w.o. opruimen, verzorgen publieksruimte, etc.) Ook beschikt de Informatieverzorger over de volgende competenties: Zorgdragen voor kwaliteit, eigen werkzaamheden plannen, omgaan met problemen, communiceren tijdens werkzaamheden (schriftelijk/mondeling, Nederlands/Engels), interne klanten adviseren over archivering, klantgericht handelen, rapporteren over de werkzaamheden, samenwerken, projecten coördineren, werkzaamheden coördineren, beroepscompetenties ontwikkelen, veilig en milieubewust werken. 15

1 Komt deze functie (in grote lijnen) in uw organisatie voor in die zin dat de functie tenminste 2 van de 4 kerntaken omvat? ja? nee? 2 Indien ja, welke van de 4 kerntaken? 2.1 beheren van het informatie-aanbod ja? nee? 2.2 toegankelijk maken van informatie-aanbod ja? nee? 2.3 verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact ja? nee? 2.4 verzorgen van presentatie - en promotieactiviteiten ja? nee? 3. Welke functiebenaming wordt in uw organisatie gehanteerd? 4. Hoeveel werknemers zijn er in uw organisatie op dit moment in deze functie werkzaam? aantal invullen 5. Wat is de opleidingsachtergrond van medewerkers in deze functie? aankruisen / aanvinken wat van toepassing is vooral mbo? vooral hbo/wo?? 6. Waar gaat uw voorkeur naar uit bij de bezetting van deze functie / kerntaken? o voorkeur voor een mbo-er ja? nee? indien voorkeur voor mbo-er: waarom deze voorkeur? o voorkeur voor een hbo-er ja? nee? indien voorkeur voor hbo-er: waarom deze voorkeur? o geen voorkeur 16

7. Is er in uw organisatie in de toekomst behoefte aan medewerkers in deze functie op mboniveau? ja? nee? 8. Indien ja, gaat het om hetzelfde aantal werknemers als op dit moment (zie uw antwoord bij vraag 3), worden dat er meer of juist minder? hetzelfde aantal als bij vraag 3? meer? minder? 9. Is er in uw organisatie in de toekomst behoefte aan medewerkers die een of meer van de onderscheiden werkzaamheden verrichten? ja? nee? Behoefte aan: 9.1 medewerker die informatieaanbod beheert ja? nee? 9.2 medewerker die informatieaanbod toegankelijk maakt ja? nee? 9.3 medewerker die inlichtingenwerk en klantencontact verzorgt ja? nee? 9.4 medewerker die presentatie - en promotieactiviteiten verzorgt ja? nee? 10 Hoeveel vacatures verwacht u in deze functie? aantal vacatures in 2005 11 Hoeveel vacatures verwacht u de komende jaren (tot 2010)? aantal vacatures (per jaar, schatting) 12. Hebt u inhoudelijke opmerkingen bij de functieomschrijving aan het begin van deze vragenlijst? ja? nee? Indien ja, dan hier opmerkingen kort en bondig aangeven. 17

Bijlage 2 Resultaten per vragenlijst TOTAAL RESPONS aantal benaderde bedrijven / instellingen 405 aantal vragenlijsten voorgelegd 559 155 37 367 aantal vragenlijsten retour 220 56 18 146 aantal vragenlijsten bruikbaar 200 50 17 133 % bruikbare respons 32,2 45,9 36,2 archiefmedewerker bibliotheekmedewerker informatieverzorger Reacties op voorgelegde vragen 1 % N 1 Functie herkenbaar in organisatie % dat functie-omschrijving herkent 94,0 200 88,0 100,0 95,5 1 groen gekleurd (donkerder) verwijst naar een oververtegenwoordiging, in geel gekleurd (lichter) verwijst naar een ondervertegenwoordiging ten opzichte van het totaalpercentage; indien niet ingekleurd wijhkt percentage niet significant af totaalpercentage. 18

2.1 kerntaak 1 herkenbaar 2.2 kerntaak 2 herkenbaar 2.3 kerntaak 3 herkenbaar 2.4 kerntaak 4 herkenbaar 3 functiebenaming in organisatie TOTAAL beheren van informatieaanbod % dat kerntaak 1 herkent 93,6 188 88,6 82,4 96,9 toegankelijk maken van informatieaanbod % dat kerntaak 2 herkent 92,0 188 84,1 88,2 95,3 verzorgen van inlichtingenwerk en kantencontact % dat kerntaak 3 herkent 90,9 176 97,5 100,0 87,6 verzorgen van presentatie en promotieactiviteiten % dat kerntaak 4 herkent 44,2 163 82,9 92,3 27,0 overzicht van gehanteerde functiebenamingen zie bijlage 4 archiefmedewerker bibliotheekmedewerker informatieverzorger 4 aantal werknemers in functie werkzaam 5 opleidingsachtergrond vooral mbo 71,6 47,6 41,2 83,9 vooral hbo/wo 23,0 47,6 47,1 11,3 beide, zowel mbo als hbo 5,6 4,8 11,8 4,8 totaal 100,0 183 6 opleidingsvoorkeur voorkeur voor een mbo-er 37,8 27,9 35,3 41,6 voorkeur voor een hbo-er 35,1 41,9 29,4 33,6 geen voorkeur 27,0 30,2 35,3 24,8 totaal 100,0 185 19

TOTAAL 7 in de toekomst behoefte aan medewerker op mbo-niveau? ja 60,0 54,5 68,8 60,8 nee 37,8 43,2 25,0 37,6 weet niet 2,2 2,3 6,3 1,6 archiefmedewerker bibliotheekmedewerker informatieverzorger totaal 100,0 185 8 hetzelfde aantal of meer / minder? hetzelfde aantal 51,5 53,3 30,8 53,9 meer 18,9 20,0 30,8 16,9 minder 29,5 26,7 38,5 29,2 totaal 100,0 132 9.1 behoefte aan medewerkers die kerntaak 1 verrichten 9.2 behoefte aan medewerkers die kerntaak 2 verrichten 9.3 behoefte aan medewerkers die kerntaak 3 verrichten 9.4 behoefte aan medewerkers die kerntaak 4 verrichten beheren van informatieaanbod 66,7 180 67,4 75,0 65,3 toegankelijk maken van informatieaanbod 72,8 180 69,8 81,3 72,7 verzorgen van inlichtingenwerk en kantencontact 66,7 174 69,2 86,7 63,3 verzorgen van presentatie en promotieactiviteiten 47,6 164 66,7 92,3 36,5 10 aantal verwachte vacatures in 2005 0 vacatures 72,2 86,0 43,8 71,1 20

TOTAAL 1 vacature 16,7 9,3 6,3 20,7 meer dan 1 vacature 11,1 4,7 50,0 8,3 totaal 100,0 180 gemiddelde 0,99 0,21 2,38 1,09 archiefmedewerker bibliotheekmedewerker informatieverzorger 11 aantal vacatures 2006 tot 2010 0 vacatures 39,5 38,6 6,3 45,4 1 vacature 25,0 25,0 6,3 27,8 2 vacatures 16,7 25,0 6,3 14,8 meer dan 2 vacatures 18,5 11,4 81,3 12,0 totaal 100,0 168 gemiddelde 2,48 1,23 11,94 1,59 12 opmerkingen bij functiebeschrijving aantal keren dat opmerking gemaakt is 26,3 186 26,7 57,1 22,8 21

Bijlage 3 Herkenbaarheid van functies en kerntaken binnen organisaties en instellingen Functiebeschrijving herkenbaar? Indeling 1 Functiebeschrijving herkenbaar? Indeling 2 Functiebeschrijving herkenbaar? Functiebeschrijving herkenbaar? Streek- /gemeentearchief (n=27) Bedrijfsarchief (n=11) Rijksarchief / RHC (n=5) Categoriale instelling (n=6) Provincie / ministerie / waterschap (n=1) Totaal archiefmedewerker (n=50) Wetenschappelijke bibliotheek / Hogeschoolmediatheek (n=11 Totaal bibliotheekmedewerker (n=17) Streek- /gemeentearchief (n=96) Bedrijfsarchief (n=12) Rijksarchief / RHC (n=4) Categoriale instelling (n=6) Provincie / ministerie / waterschap (n=15) Totaal informatieverzorger (n=133) Grote gemeente (n=1) Overige gemeente (n=4) Provincie / ministerie /waterschap (n=1) Archiefdiensten (n=30) Overig (m.n. bedrijfsarchieven) (n=14) Totaal archiefmedewerker (n=50) Wetenschappelijke bibliotheek / Hogeschoolmediatheek (n=11) Totaal bibliotheekmedewerker (n=17) Grote gemeente (n=12) Overige gemeente (n=717) Provincie / ministerie / waterschap (n=15) Archiefdiensten (n=19) Overig (m.n. bedrijfsarchieven) (n=16) Totaal informatieverzorger (n=133) 22

Kerntaak 1 Indeling 1 Kerntaak 1 Indeling 2 Kerntaak1 Beheren van informatieaanbod herkenbaar? Kerntaak1 Beheren van informatieaanbod herkenbaar? Streek- /gemeentearchief (n=27) Bedrijfsarchief (n=8) Rijksarchief / RHC (n=5) Categoriale instelling (n=6) Provincie / ministerie / waterschap (n=1) Totaal archiefmedewerker (n=44) Wetenschappelijke bibliotheek / Hogeschoolmediatheek (n=11) Totaal bibliotheekmedewerker (n=17) Streek- /gemeentearchief (n=90) Bedrijfsarchief (n=12) Rijksarchief / RHC (n=4) Categoriale instelling (n=6) Provincie / ministerie / waterschap (n=15) Totaal informatieverzorger (n=127) Grote gemeente (n=1) Overige gemeente (n=3) Provincie / ministerie /waterschap (n=1) Archiefdiensten (n=28) Overig (m.n. bedrijfsarchieven) (n=11) Totaal archiefmedewerker (n=44) Wetenschappelijke bibliotheek / Hogeschoolmediatheek (n=11) Totaal bibliotheekmedewerker (n=17) Grote gemeente (n=12) Overige gemeente (n=70) Provincie / ministerie / waterschap (n=15) Archiefdiensten (n=15) Overig (m.n. bedrijfsarchieven) (n=16) Totaal informatieverzorger (n=127) 23

Kerntaak 2 Indeling 1 Kerntaak 2 Indeling 2 Kerntaak 2 Toegankelijk maken van informatieaanbod herkenbaar? Kerntaak 2 Toegankelijk maken van informatieaanbod herkenbaar? Streek- /gemeentearchief (n=24) Bedrijfsarchief (n=8) Rijksarchief / RHC (n=5) Categoriale instelling (n=6) Provincie / ministerie / waterschap (n=1) Totaal archiefmedewerker (n=44) Wetenschappelijke bibliotheek / Hogeschoolmediatheek (n=11) Totaal bibliotheekmedewerker (n=17) Streek- /gemeentearchief (n=90) Bedrijfsarchief (n=12) Rijksarchief / RHC (n=4) Categoriale instelling (n=6) Provincie / ministerie / waterschap (n=15) Totaal informatieverzorger (n=127) Grote gemeente (n=1) Overige gemeente (n=3) Provincie / ministerie /waterschap (n=1) Archiefdiensten (n=28) Overig (m.n. bedrijfsarchieven) (n=11) Totaal archiefmedewerker (n=44) Wetenschappelijke bibliotheek / Hogeschoolmediatheek (n=11) Totaal bibliotheekmedewerker (n=17) Grote gemeente (n=12) Overige gemeente (n=70) Provincie / ministerie / waterschap (n=15) Archiefdiensten (n=14) Overig (m.n. bedrijfsarchieven) (n=16) Totaal informatieverzorger (n=127) 24

Kerntaak 3 Indeling 1 Kerntaak 3 Indeling 2 Kerntaak 3 Verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact herkenbaar? Streek- /gemeentearchief (n=21) Bedrijfsarchief (n=8) Rijksarchief / RHC (n=4) Categoriale instelling (n=6) Provincie / ministerie / waterschap (n=1) Totaal archiefmedewerker (n=40) Openbare bibliotheek (n=5) Wetenschappelijke bibliotheek / Hogeschoolmediatheek (n=10) Totaal bibliotheekmedewerker (n=15) Streek- /gemeentearchief (n=87) Bedrijfsarchief (n=12) Rijksarchief / RHC (n=2) Categoriale instelling (n=5) Provincie / ministerie / waterschap (n=15) Totaal informatieverzorger (n=121) Kerntaak 3 Verzorgen van inlichtingenwerk en klantencontact herkenbaar? Grote gemeente (n=1) Overige gemeente (n=3) Provincie / ministerie /waterschap (n=1) Archiefdiensten (n=24) Overig (m.n. bedrijfsarchieven) (n=11) Totaal archiefmedewerker (n=40) Openbare bibliotheek (n=5) Wetenschappelijke bibliotheek / Hogeschoolmediatheek (n=10) Totaal bibliotheekmedewerker (n=15) Grote gemeente (n=12) Overige gemeente (n=67) Provincie / ministerie / waterschap (n=15) Archiefdiensten (n=12) Overig (m.n. bedrijfsarchieven) (n=15) Totaal informatieverzorger (n=121) 25

Kerntaak 4 Indeling 1 Kerntaak 4 Indeling 2 Kerntaak 4 Verzorgen van presentatie- en promotieactiviteiten herkenbaar? Streek- /gemeentearchief (n=19) Bedrijfsarchief (n=7) Rijksarchief / RHC (n=4) Categoriale instelling (n=4) Provincie / ministerie / waterschap (n=1) Totaal archiefmedewerker (n=35) Openbare bibliotheek (n=5) Wetenschappelijke bibliotheek / Hogeschoolmediatheek (n=8) Totaal bibliotheekmedewerker (n=13) Streek- /gemeentearchief (n=83) Bedrijfsarchief (n=11) Rijksarchief / RHC (n=2) Categoriale instelling (n=4) Provincie / ministerie / waterschap (n=15) Totaal informatieverzorger (n=115) Kerntaak 4 Verzorgen van presentatie- en promotieactiviteiten herkenbaar? Grote gemeente (n=1) Overige gemeente (n=3) Provincie / ministerie /waterschap (n=1) Archiefdiensten (n=21) Overig (m.n. bedrijfsarchieven) (n=9) Totaal archiefmedewerker (n=35) Openbare bibliotheek (n=5) Wetenschappelijke bibliotheek / Hogeschoolmediatheek (n=8) Totaal bibliotheekmedewerker (n=13) Grote gemeente (n=11) Overige gemeente (n=65) Provincie / ministerie / waterschap (n=15) Archiefdiensten (n=11) Overig (m.n. bedrijfsarchieven) (n=13) Totaal informatieverzorger (n=115) 26