Ge 3 e Landgraaf Aan de fractie SP Landgraaf T.a.v. Mevr. I. Koopman Maastrichterlaan 11 6374 VL LANDGRAAF Bįjlage(n) Landgraaf, Onderwerp 19 juli 2016 11111111111111111111111 Beantwoording ex art 41 brief inzake uitspraken van de Centrale Raad Verzonden op van Beroep in relatie tot C ļ JļJĻļ ĨŬÎS Medewerker N.C. Erens Geachte mevrouw Koopman, Mail Afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling Telefoonnummer 14 045 Bezoekadres Pagina 1 van 7 In uw brief van 23 mei 2016 ingevolge artikel 41 van het Reglement van Orde stelt u enkele vragen over de uitspraken van de Centrale Raad van Beroep van 18 mei 2016 inzake huishouden in relatie met de wijze waarop de Wmo (Hbh in het bijzonder) in Landgraaf wordt uitgevoerd. Op 14 juni 2016 is over dit onderwerp eveneens een raadsinformatiebrief verzonden. Hieronder geven wij antwoord op de door u gestelde vragen. /. Hoe geeft het college gevolg aan de rechterlijke uitspraak? En heeft deze rechterlijke uitspraak überhaupt gevolgen voor Landgraaf? Zo ja, welke? Ten aanzien van de richtinggevende uitspraken van de Centrale Raad van Beroep van 18 mei 2016 over hulp bij het huishouden kan in relatie tot de Landgraafse situatie geconcludeerd worden, dat:» De uitspraken, op basis van: - bestudering van daaraan gerelateerde documenten/berichten (onder andere conclusies van de VNG en een brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid drs. M.J. van Rijn); - consultering van de verantwoordelijke beleidsmedewerkers Wmo van de gemeenten Kerkrade, Brunssum en Heerlen; géén ingrijpende consequenties hebben;» Het beleid gehandhaafd kan blijven;» De verordening en de nadere regels op punten aangepast moeten worden; Parkstad Limburg
» De motivering van de beslissing aanpassing behoeft, omdat concreet in de beschikking omschreven moet worden waar iemand recht op heeft (bijvoorbeeld zwaar huishoudelijk werk, verzorging van de was enzovoorts); «Voor deze gewijzigde uitvoering een nieuw proces ingericht en bemenst moet worden dat inspanning, tijd en extra menskracht kost. De verordening moet op een onderdeel aangepast worden, te weten artikel 16: de hoogte van de bijdrage in de kosten voor een algemene voorziening opnemen. De VNG adviseert om de bijdragen van andere algemene voorzieningen hierin mee te nemen. Bįjlage(n) Pagina 2 van 7 De nadere regels moeten op punten aangepast worden, te weten:» Onderbouwing conclusies welke ondersteuning passend is. Dat wil zeggen dat er regels geformuleerd moeten worden waarmee goed beargumenteerd kan worden hoe de wijkteammedewerker tot bepaalde conclusies komt die vervolgens tot een indicatie leiden; «Beoordelen of de algemene voorziening voor de cliënt financieel haalbaar is. Dit is lastig omdat er geen criteria zijn om dat te doen. Thans worden bij het bepalen of iemand wel of niet C 5,- kan betalen de criteria toegepast die ISD-BOL hanteert bij het toekennen van bijzondere bijstand. Uitgezocht moet worden of deze werkwijze afdoende is of dat er nog aanvullende kaders noodzakelijk zijn.» Verder moet uitgewerkt worden welk bedrag klanten voor de verschillende algemene voorzieningen moeten gaan betalen. De VNG is doende met adviezen/voorstellen gericht op reparatie van de consequenties van de richtinggevende uitspraken van de CRvB. Eind juli 2016 verwacht de VNG de gemeenten nader te kunnen berichten. In afwachting van die berichtgeving wordt de huidige uitvoeringspraktijk gehandhaafd en wordt aan de door te voeren reparaties geen terugwerkende kracht verleend. 2. Hoeveel bezwaren zijn er door burgers in Landgraaf ingediend tegen het stopzetten, versoberen of zelf betalen van de uren huishoudelijke hulp? En verwacht u een toename in het aantal procedures? Hoe gaat het college om met deze bezwaren? BIC: BNCHNL2G Er zijn naar aanleiding van de herindicaties Hbh op basis van de invoering van de Wmo 2015, en het beëindigen van de betreffende voorziening van mensen die wel zelf regie kunnen voeren, in totaal 40 bezwaarschriften ingediend. 38
bezwaarschriften zijn ongegrond verklaard en 2 bezwaarschriften zijn gegrond verklaard. 6 bezwaarmakers zijn in beroep gegaan bij de rechtbank Limburg. Aangezien alle beslissingen op "bezwaarschriften in dit kader zijn genomen, wordt geen toename in het aantal procedures verwacht. Indien de betreffende burgers binnen de hiervoor geldende termijnen geen gebruik hebben gemaakt van de rechtsbescherming tegen die besluiten, zijn deze besluiten onherroepelijk geworden. De uitspraken van de CRvB hebben namelijk geen directe werking ten aanzien van in Landgraaf genomen besluiten in het kader van de Wmo 201 5. Bįjlage(n) De rechter zei ook dat objectief en onafhankelijk onderzoek nodig is, om te bepalen hoeveel schoonmaakhulp burgers behoeven. Gemeenten moeten per burger kunnen onderbouwen waarom ze juist bij hem of haar op dat aantal uren zijn uitgekomen. En, heel belangrijk: op maat gesneden zorg moet mogelijk blijven. Neem een astmapatiënt: heeft die meer uren nodig, dan moet de gemeente die leveren. Daarvoor zijn keukentafelgesprekken noodzakelijk. Moeten die nu in Landgraaf over gedaan worden? Kan met de opgehaalde gegevens in de eerste gesprekken per burger voldoende duidelijk gemaakt worden hoe schoon dát huis voor die specifieke aanvrager moet, welke activiteiten daarvoor nodig zijn en hoeveel tijd die kosten? Pagina 3 van 7 De uitspraak zoals in de vraag geformuleerd heeft betrekking op de situatie waarin de betreffende gemeente ervoor gekozen heeft om met modules te werken en iedere module stond voor een 'aantal' uren hulp bij het De basismodule bestond uit 78 uren per jaar. Dit berust niet op objectief en onafhankelijk onderzoek naar de tijd die nodig is voor ondersteuning bij het schoonmaken. De CRvB heeft geoordeeld dat burgemeester en wethouders bevoegd zijn om ter invulling van het begrip schoon en leefbaar huis beleidsregels vast te stellen. Deze regels mogen echter niet willekeurig zijn en dienen op objectieve criteria, steunend op deugdelijk onderzoek te berusten. Bij het ontbreken van de uitkomsten van bovengenoemd onderzoek heeft de CRvB aansluiting gezocht bij het laatste niet meer in geschil zijnde indicatie, dan wel de normen van het 'CIZ protocol huishoudelijke verzorging'. IBAN: NL03 BNCH 0285 0180 19 BIC: BNCHNL2G Deze uitspraak is echter in de Landgraafse situatie niet aan de orde. De Landgraafse maatwerkvoorziening is niet gestoeld op modules dan wel standaard uren. Iedere situatie wordt individueel beoordeeld aan de hand van
een keukentafelgespretc. Indien nodig wordt ook advies ingewonnen bij de GGD of Argonaut. De keukentafelgesprekken hoeven niet opnieuw gevoerd te worden. Wat wel moet gebeuren is dat in de nadere regels en in de beschikking concreet omschreven moet worden waar iemand recht op heeft en in welke frequentie (bijvoorbeeld wekelijks stofzuigen, tweewekelijks verschonen van het bed enzovoorts). 4. "Huishoudelijke hulp is voor veel ouderen een basisvoorziening om langer thuis te blijven wonen. Het vergroot hun zelfredzaamheid." Zei staatssecretaris Van Rijn. A) Hoe is de overgangsregeling in Landgraaf vormgegeven inzake de bestaande cliënten die al in 2014 thuishulp (hh) ontvingen? B) Zijn de afgewezen aanvragers nog in beeld? C) Op welke termijn kunnen we mensen de hulp in de huishouding gaan bieden waar ze volgens deze uitspraak recht op hebben? 19 juli 2016 Pagina 4 van 7 A) Het in artikel 8.9 eerste en tweede lid van de Wmo geregelde overgangsrecht moet zo worden uitgelegd dat onder de Wmo 2007 toegekende aanspraken blijven gelden tot het moment waarop zij worden gewijzigd of beëindigd op grond van het bij of krachtens de Wmo 201 5 bepaalde. Hieruit volgt dat de gemeente lopende beschikkingen mag wijzigen of intrekken als het beleid is gewijzigd. Sinds 2012 zijn alleen nog indicaties afgegeven voor onbepaalde tijd. Bij het beëindigen of wijzigen van indicaties, is het overgangsrecht toegepast. Bij mensen waarvan de voorziening beëindigd is, is een overgangstermijn van drie maanden gehanteerd. B) De afgewezen aanvragers zijn niet meer in beeld. De klanten staan weliswaar geregistreerd maar er wordt geen apart overzicht van bijgehouden. Formeel gezien is in de meeste gevallen geen sprake van een afwijzing omdat niet in alle gevallen een formele aanvraag is gedaan. Burgers komen veelal bij de gemeente met een melding. Daarnaast is het zo dat er meerdere (persoonlijke) factoren een rol spelen bij de keuze van de meest passende oplossing. De klanten waarvan de Hbh is beëindigd zijn wel in beeld omdat dit naar aanleiding van een herindicatie is gebeurd. C) Er kan voor gekozen worden om actief alle besluiten in dat kader te herzien, maar dit is niet noodzakelijk op basis van de uitspraken van de CRvB. Indien klanten/burgers binnen de hiervoor geldende termijnen geen gebruik hebben gemaakt van de rechtsbescherming tegen die besluiten, zijn deze besluiten onherroepelijk geworden. IBAN: NL03 BNGH 0285 01 80 1 9 BIC: BNCHNL2G
5. Wat is de huidige situatie ten aanzien van de ontslagen in de thuiszorg en het bestrijden van het oneigenlijk gebruik van alfahulpconstructies in Landgraaf? Welke conclusie verbindt het college hieraan? 19 juli 2016 Pagina 5 van 7 Navraag is gedaan bij de grootste zorgaanbieder in onze gemeente, te weten MeanderCroep Zuid-Limburg. In samenwerking met MeanderGroep Zuid- Limburg is in 2014 het plan betreffende de HHT uitgewerkt. In dat plan is aangegeven dat er toegewerkt wordt naar een geleidelijke afbouw van personeel. Het aantal fte's is gedaald van 85,95 in januari 2015 naar 73,05 in mei 2016. Dit is gerealiseerd door het niet verlengen van tijdelijke contracten en natuurlijk verloop. Er zijn geen signalen dat er situaties zijn waarin thuishulpen gedwongen zijn om zelfstandig ondernemer te worden om vervolgens voor de MeanderGroep Zuid-Limburg te moeten/kunnen werken (oftewel alphahulpconstructie). Hieruit kan de conclusie getrokken worden dat er in Landgraaf geen sprake is van massaontslagen in de thuishulp. De afbouw van personeel verloopt geleidelijk en volgens plan. 6. Wat voor consequenties heeft de uitspraak voor de regeling die we in Landgraaf, tot 2016, hebben voor huishoudelijke hulp voor ď 5,- per uur? De uitspraak zegt dat Hbh aangeboden mag worden in de vorm van een algemene voorziening, mits de algemene voorziening voldoet aan de eisen van de Wmo 201 5. Indien dit nodig is voor de zelfredzaamheid moet aanvullend op de algemene voorziening, een maatwerkvoorziening worden aangeboden. De eisen waaraan de algemene voorziening moet voldoen zijn: - moet daadwerkelijk beschikbaar zijn; - moet financieel mogelijk zijn voor de klant en de klant mag niet de volledige kosten dragen; - moet passende ondersteuning bieden en indien niet het geval dan moet aangevuld worden met een maatwerkvoorziening. KvK-nummer: 14131 528 De Hbh zoals die in Landgraaf wordt geleverd voor C 5,- per uur (waaraan in de vraag gerefereerd wordt) betreft de tijdelijke regeling Huishoudelijke Hulp Toelage (hierna: HHT). Dit is een algemene voorziening welke daadwerkelijk beschikbaar is. Klanten betalen C 5,- per uur, de overige kosten worden door de gemeente betaald. Er is een aparte regeling voor mensen die dit niet kunnen betalen. Deze betalen namelijk een lagere bijdrage ad C 2,50 per uur. Daarmee
wordt voldaan aan de regels die voor een algemene voorziening gelden. Echter, de te innen bijdrage in de kosten voor de algemene voorziening dient te worden vastgelegd in de verordening. De verordening moet wat dat betreft worden bijgesteld. Verder dient onderzocht te worden of een algemene voorziening voor de klant ook financieel haalbaar is. Thans wordt bij het bepalen of de klant wel of niet C 5,- kan betalen de criteria toegepast die ISD-BOL hanteert bij het toekennen van bijzondere bijstand. Adviezen van de VNG worden afgewacht of deze werkwijze afdoende is of dat er nog aanvullende kaders noodzakelijk zijn. 7. A) B) D) Wat betekent deze rechterlijke uitspraak voor nieuwe cliënten? En voor bestaande cliënten waarvan een eerder verzoek ten aanzien van huishoudelijke hulp is afgewezen dan wel het aantal uren is beperkt? Worden eerdere beslissingen Z beschikkingen weer terug gedraaid? Krijgen de bestaande cliënten de Ç 5,- per uur die ze betaalden nu terug van de gemeente? Pagina 6 van 7 Nieuwe meldingen worden behandeld overeenkomstig de reguliere uitvoeringspraktijk. De individuele situatie blijft daarbij uitgangspunt. B en C Indien klanten binnen de hiervoor geldende termijnen geen gebruik hebben gemaakt van de rechtsbescherming tegen die besluiten, zijn deze besluiten onherroepelijk geworden. Het staat de klant vrij om tegen de achtergrond van de uitspraken van de CRvB zich opnieuw bij de gemeente te melden. Deze melding wordt behandeld zoals gebruikelijk is. D Aangezien de besluiten onherroepelijk zijn geworden is een terugbetalingsplicht niet aan de orde. 8. Wat betekent dit alles voor de kosten/het budget WMO voor de gemeente? Aangezien de besluiten onherroepelijk zijn geworden en een terugbetalingsplicht niet aan de orde is, vloeien uit de uitspraken van de CRvB geen budgettaire consequenties voort. KvK-nummer: 141 31 528
Wij vertrouwen erop u hiermede voldoende te hebben geïnformeerd. /^Bwraemeester en wethouders van Landgraaf, I de stecrętaris,. ^ de bu M.C. Rijvers Pagina 7 van 7 IBAN: NL03 BNGH 0285 01 80 19