Inhoudsopgave. 3 P age

2 P age

Inhoudsopgave Bijlagen Bijlage A Schema cases...5 Bijlage B Uitgebreid overzicht Nederlandse Ziekenhuizen...6 Bijlage C Verdeling bedden in Nederlandse Ziekenhuizen...9 Bijlage D Vierkante meters sanitair...11 Bijlage E Demografische kenmerken...13 Bijlage F Vignet...15 Bijlage G Aspecten van bestaand model...17 Bijlage H Scoreformulier van bestaand model...19 Bijlage I Resultaat van bestaand model...21 Bijlage J Interview schema...23 Bijlage K Overzicht samenvatting interviews...27 Bijlage L Plattegrond Medisch Centrum Alkmaar...33 Bijlage M Model 1.0...35 Bijlage N Model 1.1...37 Bijlage O Braindump...39 Bijlage P Gebruiksaanwijzing model...41 Bijlage Q Online vragenlijst model...57 Bijlage R Resultaten experts...87 3 P age

4 P age

Bijlage A Schema cases 5 P age

Bijlage B Uitgebreid overzicht Nederlandse ziekenhuizen Bron: (RIVM, 2013) 6 P age

7 P age

8 P age

Bijlage C Verdeling bedden in Nederlandse ziekenhuizen per provincie De tabel is afkomstig uit een ondezoek van het CBZ (2007). Tabel 2.1 geeft de verdeling van de 40550 bedden in Nederland weer. 9 P age

10 P age

Bijlage D Vierkante meters sanitair De tabel is afkomstig uit een ondezoek van het CBZ (2007). Tabel 3.2 geeft de oppervlakte voor het sanitair 11 P age

12 P age

Bijlage E Vignet Bron: Van Baarsen (2012) Onderstaand een voorbeeld van een vignet van Van Baarsen (2012). De plattegrond is weergegeven in combinatie met een 2D weergave om een gevoel van grootte mee te geven aan de respondent. 13 P age

14 P age

Bijlage F Demografische kenmerken Bron: Van Baarsen (2012) De demografische kenmerken van Van Baarsen (2012) geven een beeld van het type respondent dat mee heeft gewerkt aan de enquête. Opvallen is dat veel van de respondenten een leeftijd tussen de 48-64 hebben. Men zou zich af kunnen vragen of deze leeftijd in verband staat met de voorkeur voor meerbedskamers. Of dat deze voorkeur afhangt van het feit dat de meeste mensen slechts één nacht in een ziekenhuis hebben doorgebracht. 15 P age

Bron: Van Baarsen (2012) Tevens is gekeken naar de samenstelling van de huishoudenns. 16 P age

Bijlage G Aspecten van bestaand model Bron: Van Geest (2005) Het vierde kwadrant: medewerkerstevredenheid is niet nader uitgewerkt. 17 P age

18 P age

Bijlage H Scoreformulier van bestaand model Bron: Van Geest (2005) De percentages geven de weging van ieder kwadrant aan. 19 P age

20 P age

Bijlage I Resultaat van bestaand model Bron: Van Geest (2005) Hier is de uitslag van het scoreformulier van Van Geest (2005) te zien. 21 P age

22 P age

Bijlage J Interview schema Gesprek met [expert] [ziekenhuis] [datum en tijd] VRAGEN OF IK HET GESPEK MAG OPNEMEN, OM LATER TERUG TE LUISTEREN. BENADRUK DAT HET VOOR EIGEN GEBRUIK IS. Wat wil ik uit het gesprek halen: - Zijn standpunt binnen het besluitvormingsproces. Hoe kijkt hij er tegenaan vanuit zijn rol - Hoe zag het besluitvormingsproces bij [ziekenhuis] eruit? - Wie waren erbij betrokken? - Terugblik op het proces. Afstudeeronderzoek - Beslissingsmodel voor o.a. RvB, zorgmanagers en vastgoedmanagers (verschillende aspecten wegen mee, deze verschillende aspecten kunnen aanzetten/uitzetten/waarde aan toe kennen, met de tool een overzicht krijgen van de verschillende aspecten en voor wie ze belangrijk zijn en hoe je de knoppen in deze situatie het beste kan zetten) - Besluitvorming rondom ziekenhuiskamers vanuit verschillende kanten in kaart brengen - Discussie over de afwegingen van de verschillende aspecten bij de keuzen tussen 1BK en MBK - Focus op standaard verpleegafdeling (niet ICU) Wat verwacht ik van Alp Buitelaar: - Te weten te komen wat de rol van [expert] in de besluitvorming is geweest - Welke aspecten voor hem belangrijk zijn geweest - Het besluitvormingsproces vanuit zijn rol. - Of hij een besluitvormingsmodel (zoals ik die in mijn hoofd heb) handig en bruikbaar acht (en of hij deze een volgende keer zou willen gebruiken) Vragen: Achtergrondvragen proces 1. Bent u betrokken geweest bij het hele traject rondom de besluitvorming van de nieuwbouw? 2. Welke actoren zijn betrokken geweest bij de besluitvorming? (stuurgroep/projectgroep) 3. Wat was uw rol tijdens het besluitvormingsproces? 23 P age

Proces zelf 4. Hoe is het proces verlopen? (verschillende fases, overlappende actoren e.d.) 5. Hoe is/was de bestaande faciliteit? 6. Wat is uw rol geweest in het gehele proces? 7. Welke afwegingen/aspecten zijn gemaakt? 8. Welke afwegingen/aspecten zijn voor u van belang geweest? 9. Welke afwegingen/aspecten zijn niet aan bod gekomen, die u liever wel meegenomen had? 10. Heeft de toekomst waarde een rol gespeeld in de besluitvorming? (1BK MBK en MBK 1BK) 11. Heeft flexibiliteit een grote rol gespeeld? 12. Welk thema was voor jullie het belangrijkste: huisvesting, ratio, zorg en emotie/beleving? 13. Is er een groot verschil tussen de visie die vooraf bedacht was en het uiteindelijk resultaat? 14. Hebben jullie stil gestaan bij de geografische context? Evaluatie proces 15. Als u terug kijkt op het proces tot nu toe, zou u het dan anders aanpakken? Zo ja, welke punten en hoe? 16. Heeft u tijdens het proces een goed overzicht gehad van de prioriteiten die de verschillende actoren hadden? Zou dit nuttig zijn? 17. Lijkt het model dat ik voor ogen heb (knoppen waar aan gedraaid kan worden rekening houdend met de verschillende invalshoeken/actoren) u bruikbaar als u het proces nog een keer zou doorlopen? 24 P age

18. Wat vind u van de thema s? Afsluiting 19. Heeft u nog tips of aanbevelingen? 20. Kunt u mij wellicht in contact brengen met de andere actoren? (het liefst al mijn invalshoeken) 21. Als mij nog een dringende vraag te binnenschiet, zou ik dan nog een keer contact met u op mogen nemen? 22. Heel erg bedankt voor uw medewerking!! Overzicht krijgen van de afwegingen/aspecten Geïnteresseerd in een ronde tafel conferentie? Uitgewerkt [Samenvatten van het interview] 25 P age

26 P age

Bijlage K Overzicht samenvatting interviews 27 P age

Gesprek uitgewerkt Als er qoutes geplaatst worden dan graag contact opnemen en eerst voorleggen aan Cees Meijers. 8. Zijn rol is portefeuille houder nieuw bouw en RvB Hij is vanaf het begin betrokken geweest bij het proces, maar niet vanaf het begin als portefeuille houder. Dit is hij vanaf 11 jaar geleden. Verkoop van de zorg en paramedische achtergrond. 3. stuurgroep nieuw bouw contour van het ziekenhuis (functionaliteit en capaciteit) - RvB - project bureau - medische staf - INA (ICT en automatisering) - facilitair bedrijf - managers zorg Het aantal bedden is globaal besloten (600 bedden). Van die bedden zijn er 200 specifiek, ICU etc. 400 hiervan zijn SVA. 6. 4BK (6BK), sanitair is op de gang en moet met meerdere kamers gedeeld worden. Besluitvorming - De patiënt wil steeds meer, er is een toenemende vraag naar 1BK (ivm privacy) - Gem. ligduur is 4 dagen - Ziek = ziek (dus mensen worden steeds sneller ontslagen) - Meer vraag naar 1BK, omdat het veel rijke mensen in de omgeving wonen (CONTEXT) - Hygiëne en infectie wordt steeds belangrijker Nadelen van 1BK: - Isolatie/afzondering oplossing is voldoende glas 28 P age

- Meer personeel Orbis heeft meer processen op de kamers gebracht, dus niet meer personeel. Met een juiste nieuwe werkwijze denkt Cees Meijers dat er niet meer personeel nodig is. 100% 1BK op de dagverpleging Werkwijze is heel belangrijk bij de verandering in de NB Cees Meijers heeft veel bij Orbis gekeken Verpleegkundigen hebben diensten bij Orbis meegelopen Belgedrag beïnvloeden (gevolg is minder tijd), betere communicatie en vertellen wanneer je terug komt! 7. Discussie over MBK Cliëntenraad die voerde deze discussie aan (dit vooral vanuit oud denken) Ze zijn als het ware overruled in de keuze voor 1BK Rooming-in is steeds belangrijker Cliëntenraad die wilde MBK omdat daar vraag voor was vanuit de patiënten. Hier was echter ook een verdeelde mening. Een deel was voor 1BK en een ander deel voor MBK. 8. RvB de belangen van de actoren behartigen Kijken hoe het in de praktijk werkt Ziektebeeld Orthopedie hebben niet een MBK. Ze bewegen buiten de kamer in een speciaal hiervoor ingerichte gemeenschappelijke ruimte. Cliëntenraad 1x in de 2 maanden overleg (met RvB) Hierin is besproken wat de plannen voor 100% 1BK etc.. 1BK Per bed meer m2 Reden voor besluit (NIEUW) 29 P age

Concurrentie positie!! 100% 1BK Ontmoetingsplekken en wachtruimten zijn heel belangrijk en vervangen andere functies die plaats vonden in MBK 12. Toekomstwaarde 1BK MBK is lastig, eigenlijk onmogelijk. 1BK extra bijbetalen + 1 m2 is 250 euro per jaar + 5 m2 is dan 1250 euro per jaar 4 euro per dag Vier dagen liggen 100 euro extra voor een 1BK (maar in Meander hebben ze geen keus ) Indeling SVA De bedden zijn opgedeeld per specialisme Verpleegkunde is specifiek Specialist en basis artsen is het overzichtelijk Wel meerdere specialismen op 1 etage om zo een beetje te kunnen schuiven 12. Toekomstwaarde wat als het aantal bedden krimpt 1 verpleegafdeling op de 7 e verdieping wordt nu gebruikt door de administratie. Deze kan als de vraag toeneemt verhuizen. Extern verhuren Beweging 3.0 komt op 1 verdieping, dit zorgt voor een stukje service vanuit het ziekenhuis i.v.m. doorsturen van patiënten. Wederom concurrentie Flexibiliteit is heel erg belangrijk Concurrentie: Locatie veel mensen met veel pensioen geld (rijk) 30 P age

Markt Service onderscheidend t.o.v. andere ziekenhuizen extern verhuren etc. Algemene conclusies Context (locatie) Per regio in NL zou de vraag kunnen verschillen Werkwijze Oude werkwijze in nieuw gebouw is niet te doen Concurrentie (markt) Onderscheidend tov andere ziekenhuizen (is wel maar relatief) Flexibiliteit (extern en intern) Harmonica van de afdeling, extern verhuur Specifieke motieven voor besluitvorming Concurrentie was hier belangrijk Andere worden gedreven door geld, ruimte en vraag 31 P age

32 P age

Bijlage L Plattegrond Medisch Centrum Alkmaar Bron: (ACDC, 2013) 33 P age

34 P age

Bijlage M Model 1.0 35 P age

36 P age

Bijlage N Model 1.1 37 P age

38 P age

Bijlage O Braindump aspecten 39 P age

40 P age

Bijlage P Gebruiksaanwijzing model Meer informatie over de achterliggende gedachte en ontwikkeling van het model vindt u: In mijn afstudeerrapport (repository.tudelft.nl) Bruijntjes, L., 2014, Ziekenhuisvastgoed: Samen of Alleen?, is samenwerking met de Technische Universiteit Delft en Cure+Care consultancy te Bilthoven. Of u kunt contact opnemen via de mail lbruijntjes@gmail.com of telefonisch via 06 13 57 30 67 Inhoudsopagave Inhoud van het model 42 Deel 1 11 stellingen reeksen...45 Deel 2 de database...47 Deel 3 het ideale ziekenhuis...48 Van model naar advies voorbeeld...49 41 P age

Inhoud van het model In dit hoofdstuk wordt het model beschreven en waarvoor en voor wie het model bruikbaar is. In de hoofdstukken hierna wordt beschreven hoe het model in de praktijk gebruikt kan worden. uitleg van deel 1 uitgebreider besproken. De andere bouwstenen worden hier kort toegelicht. Het doel van het model? Het geven van een advies voor de verhouding van eenbedskamers en meerbedskamers op de verpleegafdeling. Daarnaast is het doel ook om een discussie over dit onderwerp inhoudelijk te ondersteunen. Het geven van een exacte verdeling in type kamer is niet het doel van het model, het is slechts een richtlijn. Wat is de doelgroep (gebruikers) van het model? Het model is ontwikkeld voor de Raden van Bestuur van ziekenhuizen of de adviseurs die het nieuwbouw traject begeleiden. Wie zijn de stakeholders (belanghebbende) van het model? Het model wordt ingevuld door de verschillende gebruikers van het ziekenhuis; patiëntenraad, RvB, afdelingshoofden, facilitair bedrijf, verpleegkundigen etc. Per ziekenhuis kan de samenstelling verschillen. Voor welk traject is het model bedoeld? Het model is bedoeld voor de planvorming van een nieuw ziekenhuis. Dezelfde aspecten komen echter ook voor bij een renovatie project. Hier zijn er alleen andere randvoorwaarden. Hoe ziet het model eruit? De bouwstenen zijn 4 kwadranten (de strategieën), 16 aspecten en 48 stellingen en 4 typen bedskamers. De 48 stellingen worden later bij de Figuur 1 het eindmodel Het model, zoals te zien in figuur 1, is opgedeeld in vier kwadranten: Gebouw-Ratio (GR) Gebouw-Emotie (GE) Zorg-Emotie (ZE) Zorg-Ratio (ZR) Aan ieder kwadrant zijn vier aspecten gekoppeld, dus 16 aspecten in totaal. De onderste helft van het model, de zorgkant, is meer gericht op de (zorg)processen in het gebouw. De bovenste helft van het model, de 42 P age

gebouwkant, richt zich meer op het object (ziekenhuis zelf) en het management. Daarnaast zijn er harde en zachte aspecten. De gegevens over de bouwkosten, looplijnen en de oppervlakte van de kamer zijn voorbeelden van harde factoren. Ook infectie en werkstromen zijn harde factoren. Voorbeelden van zachte factoren zijn privacy, licht, rust, sociaal contact. De zachte aspecten hebben soms wel harde consequenties en zijn daarom niet minder belangrijk. De zachte aspecten komen vaak voort uit emotionele overwegingen. De harde aspecten uit rationele overwegingen. Aan het model zijn ook vier strategieën gekoppeld, zoals te zien is in figuur 2. Deze vier strategieën zouden de visie van een ziekenhuis kunnen zijn. Door een dergelijke visie kan het ziekenhuis gerichter besluiten nemen. De strategieën zijn onderdeel van het voorbereidende werk van de adviseur, hier later meer over. GR De no-nonsense fabriek Dit ziekenhuis heeft het volgende doel: Optimalisatie van de productie, quitte draaien of winstgevend: productie gericht. Het type bedskamer dat hier het beste bij past is overwegend meerbedskamers. GE Imago ziekenhuis (Healing Environment) Het doel van dit ziekenhuis is het volgende: De uitstraling ten opzichte van de gebruikers, concurrenten en de markt is belangrijk. Het type bedskamer dat hier het beste bij past is een mix tussen eenbedskamers en meerbedskamers (met een nadruk op meerbedskamers). Figuur 2 vier basisstrategieën van een ziekenhuis ZE Klant is koning Het ziekenhuis heeft als doel: De patiënt een veilig en vertrouwd gevoel geven: patiënt gericht. Het type bedskamer dat hier het beste bij past is een mix tussen eenbedskamers en meerbedskamers (met een nadruk op eenbedskamers). 43 P age

ZR Excellente zorg Het doel van dit ziekenhuis is: Met behulp van het gebouw de zorgprocessen zo efficiënt en effectief mogelijk ondersteunen. Dit om zich te kunnen specialiseren in bepaalde typen zorg; Proces gericht. Het type bedskamer dat hier het beste bij past is overwegend eenbedskamers. De vragenlijst dient individueel ingevuld te worden. Waarna in een discussie de resultaten besproken kunnen worden. De delen zullen in de volgende hoofdstukken gedetailleerder besproken worden. Een overzicht van de gehele vragenlijst is te zien in bijlage Q van het onderzoeksrapport. In figuur 3 is schematisch weergegeven wat de functie van de verschillende delen is. Hoe werkt het model? Zoals eerder beschreven is het model gemaakt voor de RvB van het ziekenhuis en/of de adviseurs die het nieuwbouw proces begeleiden. Daarnaast hebben zij de hulp nodig van de stakeholders. De stakeholders vullen het model in. Dit gebeurt aan de hand van een workshop setting met de stakeholders en de RvB. Hierin zal een discussie gevoerd worden over de besluitvorming voor de keuze tussen eenbedskamers en meerbedskamers. Voor de adviseur is er echter ook nog voorwerk. Namelijk het analyseren van de beleid en visie documenten van het ziekenhuis. De adviseur kan op deze manier een duidelijk overzicht krijgen van de basisstrategie van het ziekenhuis. Welke, vermoedelijk, aansluit bij de strategieën van figuur 2. De adviseur kan deze analyse gebruiken als input bij het voeren van de discussie. De vragenlijst van het model is verdeeld in drie delen. Elk deel heeft een eigen functie binnen het model. De drie delen zijn: Deel 1 11 stellingen reeksen, Deel 2 de database, Deel 3 het ideale ziekenhuis. Figuur 3 werking advies proces 44 P age

Waarvoor worden de resultaten van het model gebruikt? Het resultaat van het model is een grafische weergave van de belangen per stakeholder in een spindiagram. Het spindiagram brengt de match dan wel mis-match, tussen de verschillende stakeholders, duidelijk in kaart. De belangen worden op een overzichtelijke manier in kaart gebracht. Ook kan een gemiddeld beeld van de belangen inzichtelijk gemaakt worden. Vervolgens kan bepaald worden welk type kamer het beste bij het gemiddelde belang past. Vanuit de conclusies uit het model kan een richtlijn gegeven worden. Deel 1 11 stellingen reeksen Dit deel van de vragenlijst is opgebouwd uit 11 stellingen reeksen. Van deze reeksen zijn er 8 reeksen die gekoppeld zijn aan de aspecten van het model. De overige 3 reeksen worden gebruikt om de voorkeur voor een kwadrant te achterhalen, deze worden de controle vragen genoemd. De reeksen die betrekking hebben op de kwadranten bestaan uit 4 stellingen, de overige reeksen uit 6 stellingen. Eén reeks heeft steeds zes stellingen betrokken op twee aspecten. Dus drie stellingen per aspect. Tabel 1 voorbeeld van een stellingen reeks Aspect: Investering Het ziekenhuis gebruiken als strategisch vastgoed Het budget is bepalend voor de ontwerpvrijheid van de nieuwbouw Investering in stenen minimaliseren Aspect: Vraag patiënt Gehoor geven aan de voorkeur van de patiënt voor een type kamer (1BK en MBK) In het ontwerp is de vraag van de patiënt duidelijk terug te vinden (klantgericht ontwerpen) De patiënt moet een zo comfortabel mogelijk verblijf hebben In tabel 1 is een voorbeeld van een stellingen reeks te zien met de aspecten investering en vraag patiënt. De stakeholder ziet alleen de stellingen en is zich niet bewust van de koppeling aan de aspecten. Zo kan de vragenlijst zonder vooroordeel ingevuld worden. Voor het verwerken van de resultaten is de koppeling wel van belang. De stakeholder wordt gevraagd om per stellingen reeks een prioritering te geven van (1) minst belangrijk naar (6) meest belangrijk. Aan het einde van deel 1 heeft iedere stelling een x aantal punten. 45 P age

Figuur 5 resultaat controle vragen In figuur 5 is de gemiddelde score van de controle vragen weergegeven, de drie overige stellingen reeksen. Kijkend naar deze cijfers, vindt deze gebruiker de zachte kant van het model belangrijker. Figuur 4 voorbeeld van het resultaat van deel 1 Per aspect en per kwadrant is er dus een gemiddeld aantal punten. Deze worden uitgezet in het spinnenwebmodel. Dit zorgt voor een duidelijk grafische weergave van de belangen, zoals te zien in figuur 4. De stakeholder, van figuur 4, heeft zijn belangen voornamelijk in het onderste gedeelte van het model zitten. Meer het proces gerichte deel dus. Aan de hand van het resultaat van deel 1 kan dus opgemaakt worden waar de belangen per gebruiker liggen, en wat het gemiddelde beeld van het ziekenhuis is. Op pagina 12 van deze gebruiksaanwijzing is een overzicht te vinden van alle stellingen reeksen van deel 1. 46 P age

Deel 2 de database Het tweede gedeelte van de vragenlijst wordt gebruikt als een soort database. Elke stakeholder die deel 2 invult breidt de database uit. De betrouwbaarheid van de resultaten van deel 2 hangt af van het aantal stakeholders (=n) dat de vragen invult. Hoe groter n is, hoe betrouwbaarder de resultaten zijn. Naarmate de betrouwbaarheid van de resultaten van deel 2 omhoog gaat kan dit resultaat een grotere bijdrage leveren aan het uiteindelijke advies. De 16 vragen zijn ieder gekoppeld aan een van de aspecten van het model. De stakeholder wordt gevraagd om per vraag 12 punten te verdelen over de vier type kamers: eenbedskamers, tweebedskamers, driebedskamers en vierbedskamers. De 12 punten mogen ook aan één type kamer toegekend worden de andere kamers krijgen dan 0 punten. Het model herkent, vooralsnog, geen blanco invulling. In tabel 2 is een voorbeeld vraag weergegeven. Tabel 2 voorbeeld vraag deel 2 Vraag 1BK 2BK 3BK 4BK Welk type kamer(s) is wat betreft investering 3 3 3 3 het voordeligst? In figuur 6 zijn de resultaten van deel 2 te zien, van een gebruiker, per aspect. Om vervolgens de punten per kwadrant te berekenen, zie tabel 3. Voor het kwadrant Gebouw-Ratio zijn meerbedskamers het meest geschikt volgens deze gebruiker. Ook hier geldt, naarmate de n toeneemt des te betrouwbaarder een dergelijke uitspraak is. Op pagina 13, deze gebruiksaanwijzing is een overzicht te vinden van de vragen van deel 2. Type kamer 1BK 2BK 3BK 4BK stakeholder vragen Gebouw-Ratio A 0 0 0 12 B 4 4 0 4 C 8 4 0 0 D 6 4 1 1 Gebouw- Emotie E 3 3 3 3 F 8 4 0 0 G 8 4 0 0 H 6 2 2 2 Zorg-Emotie I 5 2 2 3 J 12 0 0 0 K 2 3 4 3 L 4 5 2 1 Zorg-Ratio M 0 0 0 12 N 2 3 3 4 O 8 4 0 0 P 7 3 1 1 Figuur 6 resultaat deel 2 per aspect 47 P age

Tabel 3 resultaat deel 2 gemiddelde cijfer/belang van stakeholder per kamer Kwadrant 1BK MBK Gebouw 4,8 6,5 emotie Zorg 6,6 5,4 emotie Zorg 6,6 4,7 ratio Gebouw - ratio 3,6 8,2 Deel 3 - het ideale ziekenhuis Deel 3 wordt gebruikt als laatste check. Hier blijkt of de resultaten uit deel 1 en 2 overeenkomen met het ideale beeld dat de stakeholder heeft. De afwijkingen kunnen in de discussie besproken worden. In tabel 4 is een voorbeeld vraag van deel 3 te zien. Tabel 4 deel 3 ideale ziekenhuis Type kamer 1BK 2BK 3BK 4BK Percentage 50 0 20 30 48 P age

Van model naar advies - voorbeeld Vanuit de resultaten, afkomstig van het model, zal er een advies gegeven worden. Onderstaand stap voor stap een voorbeeld van deze aanpak. Achtereenvolgens wordt gekeken naar: Resultaat van deel 1 - stellingen reeksen Resultaat van deel 1 controle vragen Resultaat van deel 2 database Resultaat van deel 3 ideale ziekenhuis Het advies Ziekenhuis/bedrijf: bouwbedrijf Functie: Commercieel directeur utiliteitsbouw Resultaat van deel 1 stellingen reeksen In figuur 8 is het resultaat van een stakeholder te zien. De minste focus ligt op het kwadrant gebouw-emotie. De meeste focus ligt op het onderste deel van het model; het proces gedeelte. Ook is te zien dat de hoogste score zich bevindt in het kwadrant gebouw-ratio. Hieruit is op te maken dat deze gebruiker de extra services in het ziekenhuis erg belangrijk vindt. Resultaat van deel 1 controle vragen Tabel 5 resultaat deel 1 controle vragen Kwadrant Weging Gebouw emotie 3,0 Zorg - emotie 3,3 Zorg - ratio 2,3 Gebouw - ratio 1,3 Figuur 9 resultaat deel 1 controle vragen Figuur 8 resultaat model deel 1 stakeholder Het resultaat van de controle vragen, deze zaten verborgen in de vragenlijst, is te zien in figuur 9. Hier is te zien dat de focus juist meer op de zachte factoren liggen. Een tegenstrijdige uitkomst met het resultaat 49 P age

van de stellingen. Wel wordt de focus op zorg-emotie kwadrant benadrukt. Resultaat van deel 2 database Tijdens het gebruik van het model wordt er een database opgebouwd. Dit gebeurt aan de hand van deel 2 van de vragenlijst. Hier wordt aan de gebruiker gevraagd om de vragen per aspect te koppelen aan de type kamers. Hoe meer gebruikers dit deel invullen, des te betrouwbaarder de database wordt. Op dit moment is deel 2 door 19 gebruikers ingevuld, n=19. Het gemiddelde resultaat is te zien in tabel 6. Tabel 6 resultaat database Kwadrant 1BK MBK 2BK 3BK 4BK Gebouw 4,8 6,5 1,3 1,1 4,1 emotie Zorg 6,6 5,4 2,2 1,4 1,8 emotie Zorg 6,6 4,7 1,5 1,1 2,1 ratio Gebouw - ratio 3,6 8,2 1,5 2,3 4,4 In tabel 6 zijn de hoogste scores donkerder gekleurd. Dit geeft dus aan welk type kamer voor welk kwadrant het meest geschikt is volgens de database. Dit is ook weergegeven in figuur 10. Figuur 10 resultaat deel 2 - database Kijkend naar de resultaten van nu, scoren de kwadranten gebouw-emotie en gebouw-ratio (object) beide hoog bij meerbedskamers. De kwadranten zorg-emotie en zorg-ratio scoren hoog bij eenbedskamers. Voor nu is er dus een onderscheid te maken tussen object en proces; meerbedskamers en eenbedskamers. Resultaat van deel 3 ideale ziekenhuis Het ideale ziekenhuis van deze gebruiker ziet er als volgt uit: Type kamer 1BK 2BK 3BK 4BK Percentage 70 15 0 15 Het resultaat van deel 2 kan aan het einde vergeleken worden met het advies. Er wordt gekeken naar hoever het ideaal beeld van de gebruiker af zit van het advies dat gegeven wordt aan de hand van de resultaten van het model. 50 P age

Een uitgebreid overzicht van de resultaten, van deel 1 en 2, van de stakeholder uit het voorbeeld is te vinden achter in deze gebruiksaanwijzing op pagina 15. Het advies In figuur 3 is schematisch weergegeven hoe een RvB of adviseur tot zijn advies kan komen. Zoals in figuur 10 al is aangegeven, is er vanuit de database een koppeling gemaakt aan het type kamer. Deze verdeling wordt mee genomen in de overwegingen. De stakeholder, commercieel directeur bij een bouwbedrijf, heeft in deel 1 aangegeven het meeste belang te hechten aan de proces kant van het model. Maar ook de gebouw-ratio kant speelt op sommige punten een belangrijke rol. Door vervolgens te kijken naar de vier strategieën en het resultaat van deel 2. Zou het advies, in dit geval zijn, om een mix van eenbedskamers en meerbedskamers te realiseren. De mix bestaat uit veel eenbedskamers en een beperkt aantal meerbedskamers. Wat ook overeenkomt met het ideale ziekenhuis van de gebruiker. Bovenstaand advies is hier gebaseerd op één stakeholder. In de praktijk zal er eerst een gemiddled belang van de verschillende stakeholders gemaakt moeten worden. Dit gebeurt aan de hand van een discussie. Daarna wordt er een gezamenlijk beeld gemaakt. Om vervolgens met behulp van de vier strategieën en het resultaat van deel 2 een advies te kunnen geven. 51 P age

Deel 1-11 stellingen reeksen De aanduiding [A-6] heeft te maken met de codes die gebruikt zijn in de online enquête. Een uitgebreid overzicht hiervan is te zien in bijlage Q van het onderzoeksrapport. A - 6 Service Ruimte vrijmaken voor extra service voorzieningen op de verpleegafdeling Voor extra voorzieningen moet betaald worden In het ziekenhuis moeten met name services zitten die de zorg ondersteunen B - 1 Investering Het ziekenhuis gebruiken als strategisch vastgoed Het budget is bepalend voor de ontwerpvrijheid van de nieuwbouw Investering in stenen minimaliseren Tevredenheid gebruiker Het is van belang dat een meerderheid van de patiënten tevreden is tijdens zijn verblijf in het ziekenhuis Makkelijk en snel werken voor de specialist is een speerpunt Het werkplezier van de verpleegkundigen is belangrijk Vraag patiënt Gehoor geven aan de voorkeur van de patiënt voor een type kamer (1BK en MBK) In het ontwerp is de vraag van de patiënt duidelijk terug te vinden (klantgericht ontwerpen) De patiënt moet een zo comfortabel mogelijk verblijf hebben C - 2 Logistiek Logistiek is de leidraad voor de inrichting van de verpleegafdeling (vanuit de processen ontwerpen) De werkstromen van de verpleegkundigen zijn leidend in het ontwerp Facilitair bedrijf betrekken bij het opstellen van het programma van eisen D - 3 Flexibiliteit (werkwijze) De loopafstanden moeten geminimaliseerd worden Flexibiliteit bij de indeling van de afdeling per specialismen Standaardisatie moet plaats vinden op de verpleegafdelingen Concurrentie De concurrentie positie, aan de hand van de verhouding kamers op de verpleegafdeling, ten opzichte van andere ziekenhuizen is een speerpunt Het lange termijn huisvestingsplan (LTHP) is van belang voor de planvorming van het nieuwe ziekenhuis Het specificeren van het ziekenhuis (topklinisch, academisch of algemeen) is belangrijk de keuze voor een bepaalde verhouding kamers Ontwerpaspecten Mogelijkheid tot personaliseren van de inrichting (kamerniveau) naar de vraag van de patiënt Het nastreven van een transparante en open uitstraling op de verpleegafdeling (brede gangen etc.) Het verwezenlijken van een duidelijke routing en een goed overzicht voor patiënten en bezoekers is belangrijk 52 P age

E - 7 Veiligheid (infectie etc.) Percentage van infectie-uitbraken minimaliseren Het verminderen van de medicalerrors aan de hand van het type kamer is gewenst Werkwijze en cultuur zijn belangrijk bij infectiepreventie (bijv. handen wassen) F - 11 Productiviteit Verhogen van het aantal behandelingen per specialismen (ziektebeeld gericht, specificeren) Verlagen van de ligduur Verhogen van de bezettingsgraad G - 9 Opbrengsten Maximaliseren van de opbrengst Besparen d.m.v. risicomanagement Opbrengsten verhogen d.m.v. betalen voor extra service en/of eenbedskamers Veiligheid (patiënt en personeel) Erkenning over de verminderende veiligheid van het personeel op een meerbedskamer is van belang Het verhogen van het gevoel van veiligheid bij de patiënt d.m.v. sociale controle is belangrijk Gevoel van veiligheid bij patiënt en personeel meenemen in de besluitvorming over de nieuwbouw Flexibiliteit (courantheid!?) De mogelijkheid om alle type specialismen te kunnen huisvesten in het ziekenhuis Het type kamer, in de loop van de tijd, veranderen Extern verhuren en/of het afstoten van gebouwdelen Imago Uitstraling naar patiënt toe Imago van het ziekenhuis t.o.v. de verzekeraars en investeerders De architectuur van het ziekenhuis (hoogstandje) H - 5 Privacy Privacy bij vertrouwelijke gesprekken is heel erg belangrijk (4,6 min en 2,6 min) Bij onderzoek/behandeling van de patiënt is een aparte kamer gewenst Het zelf kunnen terug trekken en opzoeken van rust is van belang voor een patiënt en zijn genezing I - 10 Controle vragen Centraal stellen van de patiënt in de bedrijfsvoering Zoveel mogelijk opbrengst genereren Zoveel mogelijk klanten en verzekeraars aantrekken Vanuit werkprocessen het programma van eisen opstellen Healing environment Het is van belang dat inrichtingsaspecten, die het genezingsproces versnellen, toepasbaar zijn op alle type kamers Het concept healing environment consequent doorvoeren in het gehele gebouw Sociaal contact is een belangrijk onderdeel in het genezingsproces van de patiënt Kwadrant Zorg emotie Gebouw ratio Gebouw emotie Zorg - ratio 53 P age

J - 8 Controle vragen De specialisten een doorslaggevende stem geven Investering minimaliseren Concurrentie is één van de speerpunten Veiligheid van het personeel is belangrijk (als persoon, niet infectie etc.) K - 4 Controle vragen Ruimtelijke flexibiliteit moet toegepast kunnen worden op de verpleegafdeling Flexibiliteit in de werkwijze van het personeel is belangrijk Privacy van de patiënt is een speerpunt Toepassen van healing environment op de afdeling/kamers hoort bij de visie van het ziekenhuis Kwadrant Zorg ratio Gebouw ratio Gebouw emotie Zorg emotie Kwadrant Gebouw ratio Zorg ratio Zorg emotie Gebouw emotie Deel 2 vragen koppelen aan type kamers Vraag 1BK 2BK 3BK 4BK Welk type kamer(s) is wat betreft investering het voordeligst? Op welk type kamer(s) wordt de meeste opbrengst gegenereerd? Welk type kamer(s) leent zich het best voor extra services? Met welk type kamer(s) is de verpleegafdeling het meest flexibel? Welk type kamer(s) leent zich het meest om met behulp van ontwerpingrepen openheid & overzicht creëren? Met welk type kamer(s) wordt de concurrentie positie van het ziekenhuis verhoogd? Met welk type kamer(s) wordt het imago ten opzichte van verzekeraars en investeerders positief beïnvloed? Op welk type kamer(s) kan 'healing environment' toegepast worden? Voor welk type kamer(s) heeft de patiënt de voorkeur? Welk type kamer(s) biedt de meeste privacy tijdens gesprekken en behandelingen? Met welk type kamer(s) zijn de medewerkers het meest tevreden? Op welk type kamer(s) is het gevoel van veiligheid het grootst bij patiënt en personeel? Bij welk type kamer(s) is het infectie gevaar het grootst? Op welk type kamer(s) zijn de werkstromen het meest efficiënt? Op welk type kamer(s) kunnen meerdere soorten werkwijzen toegepast worden zonder grote ingreep? Welk type kamer(s) zorgt voor de meeste productiviteit? 54 P age

Resultaten commercieel directeur bouwbedrijf Tabel 7 Resultaat deel 2 Type kamer 1BK 2BK 3BK 4BK Figuur 11 resultaat deel 1 stellingen reeks Commercieel directeur Bouwbedrijf vragen Gebouw-Ratio A 0 0 0 12 B 4 4 0 4 C 8 4 0 0 D 6 4 1 1 Gebouw- Emotie E 3 3 3 3 F 8 4 0 0 G 8 4 0 0 H 6 2 2 2 Zorg-Emotie I 5 2 2 3 J 12 0 0 0 K 2 3 4 3 L 4 5 2 1 Zorg-Ratio M 0 0 0 12 N 2 3 3 4 O 8 4 0 0 P 7 3 1 1 55 P age

Bijlage Q Online vragenlijst model 57 P age

58 P age

59 P age

60 P age

61 P age

62 P age

63 P age

64 P age

65 P age

66 P age

67 P age

68 P age

69 P age

70 P age

71 P age

73 P age

74 P age

75 P age

76 P age

77 P age

78 P age

79 P age

80 P age

81 P age

82 P age

83 P age

84 P age

85 P age

86 P age

Bijlage R Resultaten experts Gebruikersmangager RdG Unithoofd EMC inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i opb Ratio pro 2,0 0,0 he Emotie vp Gebruikersmangager RdG opb Ratio pro 2,0 0,0 he Emotie vp Unithoofd EMC fw l vz Zorg vm tg pri fw l vz Zorg vm tg pri RdG Managervastgoed Antonius inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i opb Ratio pro 2,0 0,0 he Emotie vp opb 2,0 RdG Ratio 0,0 pro he Emotie vp Managervastgoed Antonius fw l vz Zorg vm tg pri fw l vz Zorg vm tg pri 87 P age

RvB Meander Manager Deventer inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i opb 2,0 he opb 2,0 he Ratio 0,0 Emotie RvB Meander Ratio 0,0 Emotie Manager Deventer pro vp pro vp fw l vz Zorg vm tg pri fw l vz Zorg vm tg pri Hoofd verpleging EMC TNO inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i opb 2,0 he opb 2,0 he Ratio 0,0 Emotie Hoofd verpleging EMC Ratio 0,0 Emotie TNO pro vp pro vp fw l vz Zorg vm tg pri fw l vz Zorg vm tg pri 88 P age

Aios GHZ Gouda adviseur MCA inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i opb 2,0 he opb 2,0 he Ratio 0,0 Emotie Aios GHZ Gouda Ratio 0,0 Emotie adviseur MCA pro vp pro vp fw l vz Zorg vm tg pri fw l vz Zorg vm tg pri adviseur C+C Aios HAGA inv opb s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 2,0 i he inv opb s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 2,0 i he Ratio 0,0 Emotie adviseur C+C Ratio 0,0 Emotie Aios HAGA pro vp pro vp fw l vz Zorg vm tg pri fw l vz Zorg vm tg pri 89 P age

Aios Lumc architect inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i opb 2,0 he opb 2,0 he Ratio 0,0 Emotie Aios Lumc Ratio 0,0 Emotie architect pro vp pro vp fw l vz Zorg vm tg pri fw l vz Zorg vm tg pri Aios Rdgg Prof. EUR inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i opb 2,0 he opb 2,0 he Ratio 0,0 Emotie Aios Rdgg Ratio 0,0 Emotie Prof. EUR pro vp pro vp fw l vz Zorg vm tg pri fw l vz Zorg vm tg pri 90 P age

Prinses Maxima Centrum Aios Haga 2 inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i inv s fg6,0 Gebouw oa c 4,0 i opb Ratio pro 2,0 0,0 he Emotie vp prinses maxima centrum opb Ratio pro 2,0 0,0 he Emotie vp Aios Haga 2 fw l vz Zorg vm tg pri fw l vz Zorg vm tg pri Commercieel directeur bouwbedrijf inv opb Ratio pro fw s l fg 6,0 Gebouw oa c 4,0 2,0 0,0 vz Zorg tg vm i he Emotie vp pri Commercieel directeur bouwbedrijf 91 P age