2016/73597 Onderwerp Jongerenactiviteitenruimte in MFA De Kaaik Inhoud voorstel aan Raad Gevraagd besluit 1. Kennis te nemen van het door het college genomen besluit om: Akkoord te gaan met het gewijzigd uitwerken van de bestuursopdracht Nieuw Jongerencentrum Assendelft (B&W-besluit 2012/58641, 10 april 2012), in de zin dat de locatie de Rode Ring kavel op perceel 5168 verandert in MFA De Kaaik Parkrijklaan 121; Akkoord te gaan met het beschikbaar stellen van gemeentelijk vastgoed in MFA De Kaaik voor 3 jaar voor activiteiten voor en door jongeren in Zaanstad Noord, waarbij Stichting RAAZ de rol van beheerder en kwartiermaker krijgt en waarvoor de lasten worden gedekt uit programma 1 Jeugd en Zorg (25) en programma 3 Maatschappelijke Participatie (71); In te stemmen om voor de verbouwing en inrichting van deze ruimte een eenmalige verbouwings- en inrichtingsbijdrage ad. 165.000 beschikbaar te stellen; De raad voor te stellen de hiervoor benodigde middelen ad. 165.000 te onttrekken uit de bestemmingsreserve Jongerencentrum Assendelft. 2. In te stemmen met het onttrekken van ad. 165.000 uit de bestemmingsreserve jongerencentrum Assendelft voor de verbouwings- en inrichtingsbijdrage. Kernverhaal De gemeente Zaanstad gaat voor drie jaar een ruimte in haar eigen vastgoedbezit in MFA De Kaaik beschikbaar stellen voor jongeren uit Zaanstad Noord. Dat is de uitkomst van een traject waarin jongeren en gemeente samen aan de slag zijn gegaan (co-creatie) om te kijken waar de wensen en behoefte van jongeren liggen en waarin jongeren en gemeente direct omwonenden en andere inwoners betrokken hebben. Uit een onderzoek onder jongeren is gebleken dat er behoefte is aan meer goede voorzieningen voor jongeren. Een ruimte in MFA de Kaaik in Assendelft blijkt daarvoor de geschikte plek te zijn. Jongeren gaan, samen met RAAZ, het Sociaal Wijkteam, het Jongerenloket, Straathoekwerk en Jeugdteam invulling geven aan een activiteitenruimte onder het motto: "een plek waar jongeren samen bezig zijn met activiteiten en hun toekomst. Jongeren die iets willen weten, of iets willen doen, zijn hier aan het juiste adres. Het gaat om vrijetijdsbesteding en activiteiten, waarbij jongeren hun talenten verder kunnen ontwikkelen. En die bijdragen aan het ontwikkelen van competenties. Zoals, werkervaring als vrijwilliger, werken, en stages. Ook activiteiten met betrekking tot relaties, omgaan met geld, huisvesting of het organiseren van debatten zijn heel goed denkbaar. Jongeren gaan de jongerenactiviteitenruimte zoveel mogelijk zelf vormgeven en beheren. Dit past bij de Zaanse visie: inwoners zijn zelf aan zet en krijgen, met ondersteuning, de ruimte om te participeren en hun talenten te ontwikkelen. Aanleiding Om de jongerenactiviteitenruimte in de MFA De Kaaik te kunnen realiseren is het nodig om de daarvoor bestemde middelen ad. 165.000 voor de verbouwing en de inrichting aan de bestemmingsreserve jongerencentrum Assendelft te onttrekken. De bestemmingsreserve wordt nog steeds ingezet voor het eerder beoogde doel. Met als enige verschil dat de locatie wijzigt. Aanleiding om opnieuw naar de locatie te kijken was het al een tijd leegstaan van een mogelijk geschikte ruimte in MFA De Kaaik. Zoals in de afwegingen te lezen valt, is uiteindelijk de ruimte in De Kaaik een goede plek om een jongerenactiviteitenruimte te realiseren. De situatie is, wat de vraag (wensen en behoeften) van jongeren betreft, drie jaar na het eerder genomen besluit om op de Rode Ring een plek voor jongeren te ontwikkelen, nog
2016/73597 2/5 steeds hetzelfde. Er is nog vraag naar een plek voor jongeren in Assendelft, maar ook voor de andere jongeren in Zaanstad Noord. Een onderzoek van RAAZ (eind 2015) bevestigt dit opnieuw. Het onderzoek (onder 101 jongeren) geeft aan dat jongeren Assendelft waarderen vanwege de natuur en het vele groen en de nabijheid van vrienden. Maar ze missen ook zaken zoals een fastfoodketen, een plek om elkaar te ontmoeten (koffietentje) en huiswerk te maken en activiteiten te ondernemen, een plek waar ze advies over scholing en werk kunnen krijgen. Ook wijkbewoners en professionals in de wijk bevestigen nog steeds de noodzaak van een plek voor jongeren. De afspraak met Eigen Haard was dat zij op de locatie Rode Ring als bouwheer zou optreden. Eigen Haard is door de gemeente geïnformeerd over de voorgestelde alternatieve locatie. Inmiddels heeft de gemeente afspraken gemaakt met Eigen Haard om op die onderlinge afspraak terug te komen. Beoogd resultaat Jongeren hebben een ruimte om te kunnen participeren en hun talenten ontwikkelen; Voldoende voorzieningen voor jongeren; Levert een bijdrage aan een leefbare- en veilige wijk. Kader Bestuursopdracht Jongerencentrum Assendelft Noord 2011/52972 (5 april 2011); Uitwerking bestuursopdracht Nieuw Jongerencentrum Assendelft 2012/58641 (10 april 2012); Sociaal Programma van Assendelft Noord (2009) en Wijk Uitvoeringsprogramma (WUP); Oog voor jongeren (Beleidskader Jeugd en Onderwijs 2012-2016); Samen het verschil maken (Coalitieakkoord 2014 2018). Afwegingen De ruimte in de Kaaik blijkt een goede plek te zijn voor de jongerenactiviteitenruimte. Jongeren vinden de Kaaik een geschikte locatie Met een representatieve groep van acht jongeren is verschillende keren gesproken over de ruimte in De Kaaik. Deze zogenaamde focusgroep heeft aangegeven dat de ruimte groot genoeg is voor de activiteiten die ze daar willen ondernemen: plek om elkaar te ontmoeten, koffietentje in combinatie met huiswerk maken, plek waar je informatie en advies over scholing en werk kunt halen, een plek om activiteiten te organiseren (muziek, dans). De jongeren vinden de locatie geschikt, omdat ze daar al veel komen -in de buurt van het winkelcentrum en de buitenruimte (trapveld)-, maar ook omdat het voor veel op de route van en naar school ligt. Belangrijke voorwaarde voor de jongeren (maar ook de scholen en kinderopvang in De Kaaik) was dat de ruimte een eigen ingang krijgt. Immers als je de basisschool ontgroeit bent en er misschien wel zelf opgezeten hebt, werkt het niet als je eerst de school door moet. De jongeren hebben aangegeven dat de ruimte m.b.t. tot de inrichting een robuust-industriële uitstraling moet gaan hebben. Het is belangrijk voor Saendelft een jongerenactiviteitenruimte te realiseren Met het beschikbaar stellen van de ruimte aan jongeren ontstaat de mogelijkheid dat ze daarmee gaan bijdragen aan het versterken van de sociale cohesie in de wijk. Zeker omdat de ruimte zo optimaal mogelijk benut gaat worden en straks ook te gebruiken is voor andere bewoners als de jongeren er niet aanwezig zijn. Wellicht op termijn ook met een verdienmodel door verhuur.
2016/73597 3/5 De jongeren uit de focusgroep hebben aangegeven dat zij graag meewerken om een plek voor en door jongeren verder te ontwikkelen. Maar dat ook spannend vinden en daar wel ondersteuning bij nodig hebben. Maatschappelijke partners (RAAZ, SWT, Jongerenloket, Straathoekwerk en Jeugdteam) hebben aangegeven op basis van de vraag van jongeren graag te willen participeren en zo een bijdrage te leveren aan de uitgangspunten en dit met elkaar verder te versterken. Waarbij Stichting RAAZ de rol van kwartiermaker en beheerder krijgt, om de jongeren verder te ondersteunen in het uitwerken van de plannen. Voor de zomer is er een grotere groep jongeren die verder aan de slag gaan in verschillende werkgroepen om verder afspraken te maken over onder meer rooster, uitgangspunten, regels in hun ruimte. Betere dienstverlening in Zaanstad Noord Het Jongerenloket, Stichting RAAZ en het Straathoekwerk zijn nu alle drie gevestigd in het centrum van Zaandam. Met het beschikbaar komen van deze ruimte gaan zij hun activiteiten op basis van de vraag ook in Zaanstad Noord uitvoeren en worden zo makkelijker bereikbaar voor jongeren uit Zaanstad Noord. Het is economisch een voordeligere plek De beoogde ruimte in de MFA De Kaaik stond in januari 2015 al een tijd leeg. Er was geen uitzicht op verhuur. Het leegstaan van de ruimte betekent dat de gemeente inkomsten van 47.000 per jaar misloopt. Het is dan niet logisch om als gemeente op een andere plek (de Rode Ring) kosten (op basis van gegevens uit 2012 34.000 per jaar) te gaan maken voor eenzelfde voorziening. Met de keuze voor De Kaaik dragen budgetten uit de begrotingsprogramma s 1 en 3 met 47.000 bij aan de huuropbrengsten van de afdeling grondzaken. Met Eigen Haard was de afspraak dat de gemeente voor de Rode Ring een huurcontract afsluit voor een periode van 10 jaar (later bleek dit zelfs 15 jaar te moeten worden). In een snel veranderende wereld past het niet om ons zo lang vast te leggen met de daaraan gekoppelde financiële consequenties (ruim 600.000). De eenmalige bijdrage, voor de inrichting en afbouw van het gebouw op de Rode Ring na opleveren van het casco, was bij de besluitvorming in 2012 geraamd op 250.000, daarvan is nog 165.000 gereserveerd in de bestemmingsreserve Jongerencentrum Assendelft. De kosten voor de gemeente voor de verbouwing en inrichting van de Kaaik bedragen 165.000. Daarmee wordt de volledige bestemmingsreserve benut. De besparing van 85.000 valt niet vrij door dit besluit, dit is al eerder vrijgevallen. De jaarlijkse kosten voor beheer en de rol van kwartiermaker en een bescheiden activiteitenbudget zijn voor beide locaties hetzelfde ( 43.000). Draagvlak Jongeren zijn vanaf de start betrokken als co-creators om dit plan uit te werken en tot een succes te maken. Na het onderzoek van RAAZ is er een achttal jongeren (de focusgroep) onder begeleiding van RAAZ verder gegaan met het uitwerken van de plannen. De jongeren zijn zo zelf de ambassadeurs. Ze hebben zich actief ingezet om het besluit voor te bereiden en de buurt te betrekken. Nu zitten ze in de fase dat er meer jongeren betrokken worden bij de verdere uitwerking van de plannen in verschillende werkgroepen; Politie, Sociaal Wijkteam, Straathoekwerk, Jongerenloket, Jeugdteam zijn nauw betrokken en geven aan dat het belangrijk is dat er een ruimte voor jongeren komt. Een plek waar alle jongeren iets kunnen doen als ze dat willen en fungeert als belangrijke vindplaats waar ingespeeld kan worden op de vraag van jongeren; Op een wijkoverleg in december 2015 hebben jongeren het RAAZ-onderzoek gepresenteerd. Bewoners (vaak zelf ouders van jongeren) onderstreepten toen dat zij
2016/73597 4/5 een plek voor jongeren een warm hart toedragen. Spontaan gaven zij aan dat de leegstaande ruimte in de De Kaaik een geschikte locatie te vinden; Op 27 mei hebben de jongeren voor omwonenden, winkeliers in De Kaaik een Meet en Greet georganiseerd om de plannen nader toe te lichten en verder kennis te maken. Er zijn onder de bewoners voor zover bekend geen tegenstanders. Er leven wel zorgen of er straks meer overlast gaat komen. Afgesproken is dat jongeren en omwonenden regelmatig contact onderhouden en er duidelijke afspraken gemaakt worden over het gedrag in de buitenruimte. De praktijk is ook nu al dat er bij het winkelcentrum en trapveld een concentratie van jongeren aanwezig is; Er is ook de uitnodiging aan bewoners(initiatieven) om van het centrum gebruik te maken; Externe oriëntatie nvt Financiële consequenties Kosten van dit voorstel In de komende drie jaren hebben de jongeren de mogelijkheid om iets neer te zetten voor de langere termijn. Begin 2019 zal er geëvalueerd worden of dit gerealiseerd is. Voor de komende drie jaren wordt aan de gemeente een jaarlijkse bijdrage gevraagd van ad. 96.000 voor onder andere service, onderhoud en huur voor de ruimte, begeleidingskosten en een bescheiden activiteitenbudget. Voor verbouwing en inrichting van deze ruimte ad 165.000. Dekking van de kosten De kosten ad. 96.000 worden gedekt deels binnen het bestaande budget van programma 1 Jeugd en Zorg (25) en deels uit programma 3 Maatschappelijke Participatie (71). Daarnaast wordt eenmalig een verbouwingsbijdrage gevraagd van 165.000. De voorgestelde onttrekking uit de bestemmingsreserve Jongerencentrum Assendelft moet separaat door de raad worden vastgesteld. Wijze waarop de begroting wordt aangepast Nadat de raad dit heeft geaccordeerd wordt de mutatie uit de bestemmingsreserve jongerencentrum Assendelft bij de Narap 2016 verwerkt in de begroting. Financiële risico s die samenhangen met het voorstel Met de keuze voor de jongerenactiviteitenruimte in De Kaaik is het financieel risico voor de gemeente aanzienlijk minder geworden. Wel blijft het een risico dat de jongeren het niet van de grond krijgen. Dit hebben we zoveel mogelijk afgedekt door het vooronderzoek, het samen ontwikkelen met een groep jongeren en professionele ondersteuning die de jongeren krijgen. Juridische consequenties Eigen Haard zou in het jongerencentrum op de Rode Ring gaan investeren en als bouwheer optreden. In maart 2015 is Eigen Haard mondeling geïnformeerd dat de gemeente ging onderzoeken of de vrijgekomen ruimte in de Kaaik een geschikte plek is op basis van de wensen en behoeften van jongeren. Eigen Haard die toen op het punt stond een investeringsbesluit te nemen voor de Rode Ring stemde in met het verzoek en was bereid te wachten tot de gemeente meer duidelijkheid kon geven. Op 9 mei jl. heeft een gesprek plaatsgevonden met de directeur van Eigen Haard, waarin het voorgenomen collegebesluit om een ruimte in De Kaaik beschikbaar te stellen, is besproken. Eigen Haard kan zich vinden in de keuze voor De Kaaik. Eigen Haard en de gemeente leggen na het collegebesluit de nieuw gemaakte afspraak namelijk afzien van de voorgenomen bouw op Rode Ring schriftelijk met elkaar vast.
2016/73597 5/5 Vervolgtraject Met jongeren, omwonenden en professionals in juni op werkbezoek bij vergelijkbare projecten in Antwerpen; Verbouwing 3 de kwartaal 2016; Jongeren gaan in werkgroepen verder met de uitwerking van regels, gebruik, rooster e.d.; Instellen van een klankbordgroep; Evaluatie in januari 2019; De gemeente faciliteert, verbindt (rol wijkmanager) en stemt evaluatie af. Opsteller: Rijke, B. Versie: 24-5-2016 17:43:00