Dia 1 Sandra M. van Essen, SPORTPSYCHOLOOG VSPN /PSYCHOLOOG NIP Arnhem, 20 april 2012 Dia 2 Dia 3 Wat is mentale weerbaarheid? Uitwisselen ervaringen (goede en slechte mentale weerbaarheid) Op een rijtje Kenmerken van een mentaal weerbaar team Tips
Mijn team is mentaal weerbaar, want Mijn team is niet mentaal weerbaar, want Di a 4 Een grote mentale weerbaarheid stelt de speler(sgroep) in staat onder alle omstandigheden gebruik te maken van de vier basisvaardigheden (..), zonder daarbij te worden afgeleid door storende gedachten, negatieve gevoelens en negatieve invloeden uit de omgeving (Damen et.al. 2010) Dia 5 De vier basisvaardigheden betreffen: Mentaal Tactiek Fysiek en Techniek. Een grote mentale weerbaarheid stelt de speler(sgroep) in staat onder alle omstandigheden gebruik te maken van de vier basisvaardigheden (..), zonder daarbij te worden afgeleid door storende gedachten, negatieve gevoelens en negatieve invloeden uit de omgeving (Damen et.al. 2010) Dia 6
Verwachtingen Tegenslagen Teleurstellingen Foute beslissingen scheidsrechter Boe-roepend publiek Onsportieve tegenstander Aflopend contract Niet geselecteerd Afkeurende/verwijtende familie Negatieve pers Dia 7 Een grotere mentale weerbaarheid Verschillen tussen personen! Duidelijk: het is trainbaar! Trainen op incasseren Dia 8 Zal zich minder laten afleiden door omgeving, negatieve invloeden, gedachten en gevoelens Hoe is dit te bereiken: Teambuilding. Waar bij het team én de individuele leden over voldoende mentale vaardigheden beschikken om veerkracht te kunnen tonen! Dia 9
Vergeet echter de voorwaarden niet, verminderd fysiek (bijv. zichtbaar in vermoeidheid maakt dat de weerbaarheid afneemt) Maar er zijn meer valkuilen! Dia 10 Is jouw team wel een echt team? Want een weerbaar team willen hebben, is iets anders dan weerbare individuele spelers hebben! Heb jij goed gezorgd voor een team/groep? Dit proces moet wel voldoen aan een aantal voorwaarden! Dia 11 Dia 12 Meer dan 2 spelers Gemeenschappelijk doel Directe interactie tussen spelers Onderling van elkaar afhankelijk zijn Er is pas werkelijk een groep gevormd als de 4 fases van groepsvorming van Tuckman (1977) zijn gevolgd!
Forming Storming Norming Performing (Ending) Dia 13 Forming (kennismaken, aftasten, coach geeft structuur aan) Storming (eerste verzet, conflict) Norming (afspraken over waarden en normen, aanpassen aan elkaar, meer hecht team) Dia 14 Performing (team is presteert als team, soepele taakuitvoering, beste prestaties) Houd jij in de gaten in welke fase je team zit? Begeleid je het proces en neem jij je eigen rol hierin serieus (en stel je daar dus ook doelen voor.???) Doel is: een team zijn en zo denken, maar er zit ook een keerzijde aan Dia 15
Geen kritiek meer uiten ( weerbaarheid is juist het goed kunnen omgaan met kritiek!) Spelers met andere mening, ideeën worden onder druk gezet zich te conformeren Coach moet: Blijven observeren of het teamdoel nog wel bereikt wordt. Anders is terug naar de Storming en Norming fase nodig! Dia 16 Van onbewust naar bewust ontwikkelen Sport wordt in zijn algemeenheid gezien als karaktervormend, het woord INCASSEREN is daarbij niet uit het oog te verliezen. Vb. in een achterbuurt als voetballer opgroeien of elke training gebracht worden naar de hockeyclub Dia 17 Trainen van mentale vaardigheden om om te gaan met storende gedachtes, negatieve gevoelens van jezelf bestand te blijven tegen negatieve invloeden uit de omgeving Leren incasseren Het begint vaak met taakacceptatie Dia 18
Hoe Breng de specifieke probleemgebieden in beeld Pak deze aan, individueel of in de groep Besteed veel aandacht aan de communicatieve vaardigheden van een ieder! Dia 19 Zelfvertrouwen, individueel en collectief Teambuildingsactiviteiten kunnen begrip voor elkaar vergroten. Denk niet direct aan een rafting of survival hoewel dat best een goed middel kan zijn! Teambuilding is letterlijk het vormen van een team. Denk aan de fasen van Tuckman en zorg dat je daar aandacht aan besteed en niet denkt komt wel. Dia 20 Het systematisch stellen van doelen volgens een aantal principes, dat eraan bijdraagt dat doelen gehaald worden. Dia 21
- realistisch (haalbaar) - controleerbaar (door sporter zelf) - verifieer-/meet-/evalueerbaar - uitdagend (attractief, belang) - tijdgebonden (wanneer) Bedankt voor je aandacht en succes! Meer informatie: www.sandravanessen.com Dia 24