op weg naar 2020 een nieuwe stip op de horizon P18

e Waerden. op weg naar 2020 een nieuwe stip op de horizon P18

Over ons De Waerden biedt ondersteuning aan mensen met een beperking. De Waerden draagt bij aan een gelukkig leven voor deze mensen en werkt aan een samenleving waaraan iedereen een bijdrage mag leveren. Hier hebben wij afspraken over gemaakt met zorgkantoren en gemeenten. Wij begeleiden kinderen, volwassenen, ouderen en gezinnen waarvan één of beide ouders een verstandelijke beperking heeft. Ook bieden wij ondersteuning aan mensen met andere beperkingen, zoals kinderen met een stoornis in het autistisch spectrum en mensen bij wie een dubbele diagnose is vastgesteld. Inhoud De Waerden 2020 5 De Wereld en om ons heen 6 De kracht van De Waerden 8 De Waerden op weg naar 2020 13 Onze stip op de horizon voor 2020 18 Colofon 19 2

Onze missie De Waerden ondersteunt mensen met een beperking bij een gelukkig leven. De Waerden 3

4

De Waerden 2020 De Waerden is een organisatie die vol in de samenleving staat. Er is de afgelopen drie jaar veel veranderd in de samenleving. Nu alle turbulentie, veroorzaakt door de grote veranderingen in de zorg (nieuwe wetgeving en decentralisaties), een beetje tot rust is gekomen, wordt het tijd voor een nieuwe bezinning op onze toekomst. Hoe gaat onze organisatie verder onder deze gewijzigde omstandigheden. Wat is ons perspectief voor 2020? Op meerdere plekken in de samenleving zien we dat mensen zich steeds minder herkennen in de wijze waarop de samenleving is georganiseerd. Dit leidt al een aantal jaren tot minder vertrouwen in de overheid en instituties. Echter, een positieve ommekeer hangt in de lucht. Steeds meer mensen nemen, in positieve zin, het heft in eigen hand: vanuit de burgers ontstaan initiatieven om tot een andere samenleving te komen. De machtsverhoudingen kantelen. Een van de grootste veranderingen is de decentralisatie van de zorg. Het perspectief van de decentralisaties om de zorg weer dichter bij de mensen te organiseren en de verantwoordelijkheid ook zo veel mogelijk bij hen te houden, is een beweging die past bij de kanteling. Wanneer we het hebben over de kanteling in de zorg hebben we het ook over het anders werken in de zorg. In zorgorganisaties heeft dit niet alleen gevolgen voor de wijze waarop de zorg en ondersteuning aan de cliënten wordt gegeven, maar ook op de wijze waarop de organisatie zelf wordt georganiseerd. Ook daar willen professionals weer zelf hun keuzes kunnen maken, zelf het eigen team aansturen, minder bureaucratie, minder hiërarchie. De menselijke maat wordt leidend, verantwoording op basis van vertrouwen en op het behaalde resultaat i.p.v. op basis van minuten en afvinklijstjes. Een andere trend is onmiskenbaar de steeds groter wordende mogelijkheden om technologie een plek te geven in het zorgproces en in de ondersteunende processen. Dit biedt veel kansen en mogelijkheden voor cliënten en medewerkers Wij hebben ons, geïnspireerd door de ontwikkelingen in de samenleving, met inbreng van velen binnen en buiten onze organisatie, opnieuw georiënteerd op onze toekomst. Deze publicatie is het resultaat hiervan. Hetty Janssen, Raad van Bestuur De Waerden 5

de wereld en om ons heen Onze organisatie is onderdeel van de samenleving. De samenleving is aan het veranderen. Voor ons als De Waerden betekent dit dat we mee willen veranderen en ons willen ontwikkelen. Wij zien in de veranderingen in de samenleving nieuwe kansen voor onze cliënten. En uiteraard zien we daarmee nieuwe kansen voor onze organisatie. Onderdeel van een netwerk en samenwerken Mensen met een beperking krijgen steeds meer de kans om midden in de samenleving te staan. Ze hebben te maken met een netwerk van familie, vrienden, vrijwilligers, maatjes, buren, 6 sportclubs. Onze cliënten zijn voor hun ondersteuning steeds minder afhankelijk van, en dus verbonden aan, één professional. In de nieuwe definitie van gezondheid gaat het veel meer om het vermogen zichzelf aan te passen en zichzelf te redden. Daarvoor is contact met anderen natuurlijk onmisbaar. Het gaat minder om ziekte en beperkingen en meer om de kwaliteit van bestaan en veerkracht. De ondersteuning en zorg aan cliënten is vooral gericht op het bevorderen en vergroten van zelfstandigheid, zelfredzaamheid en participatie. Wij werken daarin samen met cliënt en het netwerk van de cliënt. Voor medewerkers betekent dit dat het werken in netwerken en het opbouwen van netwerken tot hun dagelijkse werk behoort. Medewerkers werken daarbij samen in teams waarbij ieder zijn rol pakt. Leiderschap is meer verbonden aan wijsheid en het vermogen tot inspireren dan aan beslissingsbevoegdheden. Het gaat om minder hiërarchie, minder regels, minder bureaucratie. Medewerkers willen ruimte en hebben deze ook nodig om eigen keuzes te maken, om zelf verantwoordelijkheid te nemen. Technologie De technologie ontwikkelt zich snel en heeft invloed op de nieuwe generatie cliënten én medewerkers. Door de technologie komen meer en andere hulpmiddelen ter beschikking en deze worden een vanzelfsprekend onderdeel van het leven. Hierdoor wordt de samenleving echter ook

ingewikkelder, hetgeen kan betekenen dat meer mensen aangewezen zijn op hulp van anderen. Voor de cliënt en medewerker wordt het steeds normaler om technologie in te zetten. Het is een laagdrempelige manier om zo zelfstandig mogelijk te leven: apps, beeldschermhulp, sociale media, domotica en robots. De wereld van technologie biedt ook meer prikkels. De inzet van technologie biedt veel kansen om zo zelfstandig mogelijk te leven, maar vraagt zeker ook een andere wijze van ondersteunen van de cliënt. Altijd in beweging Het wordt nooit meer hetzelfde! De opdracht uit de samenleving is gericht op participatie en duurzaamheid. We zien een blijvende behoefte bij, en noodzaak voor, de medewerker om vanuit vakbekwaamheid en passie te experimenteren, te zoeken en vooral (samen) te leren van wat eerder goed heeft gewerkt. Dus vooral gaan doen. Iedereen is hierbij zelf aan zet. De medewerker zet eigen regie en leiderschap in om hieraan vorm te geven, en betrekt de cliënten erbij. De organisatie biedt hierin ruimte. Leren in de organisatie is vanzelfsprekend. Toegankelijk en betaalbaar De financiële middelen blijven schaars en verbonden aan regelgeving. Mensen met een beperking ontwikkelen zich niet volgens de regels van de financiering. De cliënt moet geen last hebben van schotten tussen de financiering, verschillende wetgeving en loketten. De cliënt zal ervaren dat er wel zorg en ondersteuning is, maar dat de middelen uiterst efficiënt moeten worden ingezet. De intensieve zorg voor hen die dat nodig hebben blijft, maar er zal sprake zijn van maatwerk passend bij de behoefte van de cliënt. Voor de professional betekent het steeds minder zorgen voor en meer zorgen dat. Dit vraagt een eerlijke houding van de medewerker over wat wel en wat niet mogelijk is met de beperktere middelen, maar ook lef en creativiteit om ruimte te vinden en schotten weg te halen. 7

De kracht van De Waerden We geven cliënten de kans zich te ontwikkelen vanuit hun sterke kanten, de eigen kracht die zij in zich hebben. We geven onszelf diezelfde kans. Wij werken aan onze missie en doen dat vanuit een eigen visie op ons werk. De organisatie wil zich hierin verder ontwikkelen vanuit de eigen kracht, de eigen sterke kanten. Wat zijn die sterke punten van onze organisatie? Ondernemerschap is onze kracht Met deze kwaliteit onderscheiden we ons positief van andere zorgorganisaties. Met name het innovatieve aspect spreekt onze stakeholders aan. We worden door hen gezien als voorloper. Medewerkers zien meerdere mogelijkheden voor focus in de dienstverlening van De 8 Waerden. Zij noemen het ondersteunen van jongeren tussen 18 en 23 jaar bij wonen en dagbesteding, het versterken van de ondersteuning aan de ouder wordende cliënt en het beter aansluiten bij de allochtone cliënt en diens netwerk. Regionale partner De Waerden wordt gezien als logische partner om mee zaken te doen en mee samen te werken. De regionale verbondenheid van De Waerden maakt ons sterk. Medewerkers spelen een belangrijke rol in het laten zien dat hetgeen we beloven ook echt uit de verf komt. Zij maken waar wat onze unieke bijdrage is in onze regio. We worden gezien als meedenkend, proactief, professioneel, prettig om mee samen te werken Vanuit de spontane associaties, aangereikt door stakeholders, springen deze vier eruit. Een goede basis om op door te gaan. Vooral de waardering voor de samenwerking biedt kansen om uit te bouwen. Juist door met anderen samen te werken ontstaat de mogelijkheid om in principe op iedere vraag vanuit onze cliënten een antwoord te geven. Kleinschalige woonvormen in de buurt De Waerden heeft al vele jaren geleden de keuze gemaakt om de dienstverlening in kleinschalige woonvormen te organiseren in de buurt, veelal samen met woningbouwcorporaties. Voor ons heel gewoon, maar voor onze cliënten en onze samenwerkingspartners een unieke toegevoegde waarde. Dagbesteding in verbinding met de eigen omgeving Ook hier is de aanpak van gewoon en kleinschalig in de buurt een

sterk punt van ons. Cliënten vertellen ons dat zij dit heel belangrijk vinden. Cliënten zouden daarin wel verder willen gaan, door bijvoorbeeld een grotere bijdrage te leveren in onze eigen organisatie. Medewerkers zien mogelijkheden om meer verbinding te zoeken met werkgevers in de eigen leefomgeving van cliënten en daarmee voor hen extra kansen te creëren. Beeldzorg De vooruitstrevende positie van De Waerden uit zich in de investeringen in IT en Domotica. Hét voorbeeld daarvan is Beeldzorg. Dit wordt binnen en buiten de organisatie herkend en gewaardeerd. Cliënten verwachten steeds meer online te gaan doen. Zij vertellen inmiddels gewend te zijn aan beeldzorg en te verwachten dat alle cliënten daar gebruik van gaan maken. 9

10

De Visie op ons werk: Alle medewerkers van De Waerden accepteren onvoorwaardelijk de mens met zijn beperking. Wij werken aan een samenleving waaraan ieder mens zijn bijdrage mag leveren. Cliënten participeren ook in onze eigen organisatie, immers onze organisatie is ook een onderdeel van de samenleving. Wij ondersteunen onze cliënten bij het hebben en houden van een veilige en gezonde leefomgeving. Wij doen dat gewoon, kleinschalig, regionaal en zetten technologie gericht in. Onze werkwijze kenmerkt zich door optimale samenwerking met cliënten, verwanten, vrijwilligers en collega s. Medewerkers spelen een actieve rol in de buurt en hebben een focus op de samenwerking in het sociaal domein. De medewerkers van De Waerden nemen verantwoordelijkheid, passend bij hun kwaliteiten en hun functie. Binnen De Waerden wordt het gewaardeerd als medewerkers experimenteren en creatieve oplossingen bedenken. Medewerkers geven vertrouwen aan elkaar. Ook als er hobbels genomen moeten worden houden we onze samenwerking vast en blijven we op koers. We zeggen wat we doen en doen wat we zeggen. 11

12

De Waerden op weg naar 2020 De trends in de samenleving, onze missie en visie en onze sterke punten bepalen hoe de toekomst van ons werk eruit zal zien. Dan gaat het om de zorg en ondersteuning die wij aan onze cliënten willen en kunnen bieden én om de wijze waarop wij onze organisatie daartoe inrichten, op weg naar 2020 Ondersteuning, begeleiding en zorg De kwaliteit van de zorg wordt geheel bepaald door de kwaliteit van het werken van onze medewerkers in de driehoek cliënt-verwant-professional. De borging van die kwaliteit is van groot belang. Juist ook omdat de inzet van informele zorg door verwanten, maar ook vrijwilligers en maatjes, een integraal steeds belangrijker onderdeel hiervan vormt. Daar waar de informele zorg vooral de brug naar de samenleving is, voegt de professional het methodisch werken toe. Onze methodiek, gebaseerd op Triple-C als uitwerking van de supportgedachte en de ervaringsordening waarmee de zorg wordt afgestemd op de individuele behoefte van de cliënt, past heel goed bij de uitgangspunten: zo gewoon mogelijk, kleinschalig en in contact met de buurt. Maatwerk voor elke cliënt, altijd vanuit het perspectief je mag er zijn en je mag meedoen. We bieden goede professionele basiszorg die aangevuld wordt met specialistische kennis van andere organisaties. Daarmee bedient De Waerden een brede doelgroep uit de regio. Door andere organisaties in te schakelen, bijvoorbeeld de ouderenzorg bij de oudere cliënt of jeugdhulp bij opvoedingsvraagstukken, kan door samenwerking meer kwaliteit geboden worden. Deze lijn wordt versterkt doorgezet in de komende periode. De Waerden is er voor iedereen met een beperking én zijn verwanten. Als het nodig is schakelen we expertise in van andere organisaties. 13

De Waerden biedt doorgaande routes en arrangementen voor kinderen die jongeren worden, jongeren die volwassenen worden en voor de ouder wordende cliënt. Centraal staat het opgroeien, ontwikkelen en ouder worden in eigen leefomgeving. De Waerden is pro-actief aanwezig in wijken en dorpen. Daar staan onze levensbestendige woningen met toepassing van IT en domotica, die bijdragen aan zo veel mogelijk regie op het eigen leven. Beeldzorg is in 2020 voor iedereen beschikbaar. De ontmoeting, ontplooiing, ontspanning en ontwikkeling vindt plaats in en met de wijk, buurt en werkgemeenschap. Wij helpen daarbij iedereen die ondersteuning wil hebben bij het omgaan met onze cliënten. Onze zorg: zo gewoon mogelijk, in de eigen buurt en levenslang. Intensieve samenwerking met welzijnsorganisaties, sportclubs, bedrijven, vrijwilligers etc... Het ondersteuningsplan, vormgegeven in dialoog tussen cliënt, verwant en professional, is leidend voor de begeleiding die aan de individuele cliënt wordt gegeven. Rond de cliënt bouwen we, met hem, aan een netwerk. Een sociale omgeving waarin hij gelukkig kan zijn. Technologie biedt hierbij grote mogelijkheden en we kiezen ervoor om hierin de komende drie jaren stevig te investeren. De Waerden investeert in technologische ondersteuning, als beeldcommunicatie en een nieuw elektronisch cliëntendossier die de betrokkenheid van familie en vrienden kan vergroten. Onze organisatie De Waerden is een regionale organisatie met een goede positie in de regio. De schaalgrootte past bij onze regionale verbondenheid en ons positieve imago van gewoon en kleinschalig in de buurt. De expertise, beschikbaar vanuit de Carante groep, maakt dat we meer kwaliteit kunnen bieden. We profiteren van de schaalgrootte van alle Carantegroep-partners bij elkaar. De goede regionale positie wordt in de jaren tot 2020 versterkt door het vergroten van onze activiteiten in meer dorpen en gemeenten in onze regio. Gemeenten tonen zich geïnteresseerd in onze wijze van het maken van resultaatafspraken, minder uurtje factuurtje. Het samenwerken op wijkniveau met buurtwerk en welzijnswerk intensiveren we De Waerden versterkt haar positie als zelfstandige, regionale zorgaanbieder door haar diensten bij de gemeenten in de regio goed voor het voetlicht te brengen en optimaal deel te nemen aan de Carante groep. 14

en bouwen we verder uit. Binnen de teams wordt de samenwerking in de regio geïnitieerd en ontwikkeld. Alle professionals dragen daar binnen de eigen verantwoordelijkheden van hun functie aan bij. Als we ervoor zorgen dat breed in Noord-Holland Noord en Kennemerland onze activiteiten bekend worden, liggen er zeker kansen. Medewerkers en cliënten zijn daarin belangrijke boodschappers maar ook de afdeling communicatie zetten we breed in. Levensloopbestendige zorg vraagt samenwerking met andere organisaties als GGZ en ouderenzorg. We richten ons daarbij in de komende periode met name op de regionale partners. Het vraagt ook dat we de zorg flexibel en op maat kunnen inrichten. Dat kan als we resultaatgerichte zorgarrangementen kunnen afspreken met onze financiers. De Waerden probeert met zoveel mogelijk gemeenten te komen tot resultaatfinanciering en streeft naar maatwerkafspraken met de zorgkantoren. Resultaatfinanciering leidt ook tot minder administratieve lasten op de werkvloer. De Waerden wil de zorg flexibel en op maat inrichten en streeft naar een resultaatgerichte bekostiging met zo min mogelijk administratieve lasten en zo veel mogelijk ruimte voor maatwerk voor de cliënt. in de driehoek werken. De teams zijn gekoppeld aan de natuurlijke leefomgeving van de cliënt: dorp, wijk of gemeente, afhankelijk van de schaalgrootte. De professionals werken pro-actief, zelfstandig en zelf-organiserend in teams, binnen de gestelde kaders voor veiligheid, kwaliteit en budget. Protocollen en regels zijn voor ons daarin slechts een hulpmiddel. Meer dan nu leren medewerkers in 2020 in de praktijk en durven zij te experimenteren. Coaching is hierbij belangrijker dan hiërarchische aansturing. Medewerkers zien zich uitgedaagd en aangesproken op hun talenten en zetten die graag, ook tijdelijk, in voor collega s en de organisatie. Inzet van externe expertise wordt soms toegevoegd. Medewerkers maken de visie zichtbaar in hun handelen en Doen wat ze zeggen te doen. De positie van het team wordt in het primair proces versterkt door teams te koppelen aan de wijk, buurt, dorp of gemeente. Teams werken zelfstandig en krijgen de kans zich de komende drie jaren te ontwikkelen tot een zelforganiserend team. Als onderdeel en met steun van een team kan de professional optimaal 15

In de nabije toekomst zal er binnen de Wet Langdurige Zorg sprake zijn van persoonsvolgende budgetten. Dat betekent dat wij potentiële cliënten die bij ons willen wonen in onze (geclusterde) woonvoorzieningen zullen kunnen aannemen. Het productieplafond in de afspraken met het zorgkantoor zal daar dan geen beperkende factor meer in zijn. Samen met de woningbouwcorporaties zullen we proberen de mogelijkheden voor geclusterd wonen binnen De Waerden in 2020 te vergroten, daar waar er vragen liggen van potentiële cliënten. De kwaliteit van de organisatie wordt bepaald door de kwaliteit van het werk op de werkvloer. Door een goede PDCA cyclus te hanteren kan continue geleerd worden in de organisatie en dus gewerkt worden aan kwaliteitsverbetering. De Waerden is HKZ gecertificeerd. Dit kwaliteitsinstrument richt zich vooral op de wijze waarop processen zijn vastgelegd. Om echt als lerende organisatie steeds te werken aan kwaliteit is meer nodig. Het vernieuwde kwaliteitskader gehandicaptenzorg van de VGN biedt daartoe de mogelijkheid. Minder afvinklijstjes en veel meer aandacht voor het verhaal achter de feiten, gebaseerd op systematische reflectie binnen de teams. De Waerden kiest voor dit nieuwe kwaliteitsinstrument. Reeds in 2016 is binnen De Waerden een nieuw, zeer cliëntvriendelijk, instrument geïntroduceerd waarmee de tevredenheid van cliënten wordt gemeten. Hetzelfde instrument biedt de mogelijkheid om periodiek onderzoek te doen naar de mate waarin onze plannen uiteindelijk bijdragen aan het bereiken van onze doelstellingen. Het vernieuwde kwaliteitskader voor de gehandicaptenzorg in samenhang met een programma waarin we periodiek onderzoek doen naar de effecten van ons beleid op cliëntniveau komen nog vóór 2020 in de plaats van de HKZ-certificering. 16

17

Onze stip op de horizon voor 2020 Deze publicatie geeft een beeld van de strategische keuzes van De Waerden, op weg naar 2020. Door middel van de jaarlijkse jaarplannen wordt hier verder invulling aan gegeven. Wij willen onze cliënten een zo groot mogelijk perspectief bieden op een gelukkig leven. Hoe we dat doen moeten we vooral ook laten zien aan de buitenwereld. Financiers, opdrachtgevers, samenwerkingspartners, en niet in de laatste plaats ouders van een kind met een verstandelijke beperking, vragen om een helder beeld van waar De Waerden voor staat. Hier ligt een belangrijke taak voor iedereen die bij De Waerden werkt. Samen consequent werken naar dezelfde stip op de horizon en dat vooral ook laten horen aan ieder die het horen wil. Onze stip voor 2020 De mensen die wij begeleiden zijn gelukkig en leveren, ieder op zijn eigen manier, een bijdrage aan de samenleving. Iedereen in de samenleving die een bijdrage wil leveren aan het geluk van onze cliënten, wordt door ons daarbij geholpen. 18

Colofon De Waerden heeft in het voorjaar van 2016 tot het najaar van dat jaar een interactief, zowel intern als extern gericht en gezamenlijk traject doorlopen. De organisatie heeft zichzelf daarbij de volgende vijf vragen gesteld; Wat betekenen de ontwikkelingen in de samenleving voor ons bestaansrecht, onze missie en visie? Hoe kunnen we onze visie op goede zorg en ondersteuning het beste waarmaken? Welke eigenschappen van de organisatie zijn daarvoor cruciaal? Wat betekent dat voor de inrichting van onze organisatie? Met wie moeten we, op welke manier, samenwerken? Door middel van studiedagen en bijeenkomsten, digitale platforms, informatie van stakeholders en inbreng van YouTube filmpjes als spiegel van de samenleving, hebben velen van de gelegenheid gebruik gemaakt om een bijdrage te leveren. De inbreng kwam van cliënten, verwanten, medewerkers, managers, raad van bestuur, leden van de raad van toezicht en externe stakeholders. Het stakeholdersonderzoek werd begeleid door Christina Bierma. Het traject als geheel werd begeleid door Nanja Willemsen (BMC) Vormgeving: Stichting MEO 19

www.dewaerden.nl