Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Beantwoording raadsvragen regenwaterafvoer Programma / Programmanummer Groen & Water / 1023 BW-nummer Portefeuillehouder H. Tiemens Samenvatting Op 21 augustus 2014 heeft de CDA-fractie schriftelijke vragen gesteld over de afvoer van regenwater. In bijgevoegde brief aan de CDA-fractie zijn deze vragen beantwoord. Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. ML20, Ultsje van Gorkum, 2815 Datum ambtelijk voorstel 6 oktober 2014 Registratienummer 14.0011148 Ter besluitvorming door het college Brief aan CDA-fractie vaststellen. Paraaf akkoord Datum Steller Ultsje van Gorkum Alleen ter besluitvorming door het College Besluit B&W d.d. 14 oktober 2014 X Conform advies Aanhouden Anders, nl. nummer: 3.15 Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Portefeuillehouder Collegevoorstel
Collegevoorstel
Milieu Bodem & Water Aan de fractie van het CDA t.a.v. mevrouw J. M. Rotink Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 329 95 81 E-mail gemeente@nijmegen.nl Postbus 9105 6500 HG Nijmegen Datum Ons kenmerk ML20/14.0011154 Contactpersoon Ultsje van Gorkum Onderwerp Vragen aangaande afvoer van regenwater Datum uw brief 21 augustus 2014 Doorkiesnummer (024) 3292815 Geachte mevrouw Rotink, Met deze brief beantwoorden wij uw vragen van 21 augustus 2014, aangaande afvoer van regenwater. 1. Kan het College aangeven in hoeverre er sprake is van schade en overlast voor ondernemers en particulieren door overmatige regenval? Antwoord: Wij hebben geen inzicht in de omvang van schade voor ondernemers en particulieren door overmatige regenval. Wij hebben wel enig inzicht in de opgetreden overlast in 2014 en ruim inzicht in de opgetreden overlast in de voorgaande jaren. Toelichting: Wanneer een ondernemer of particulier schade ervaart door overmatige regenval zal deze zich wenden tot zijn of haar verzekeraar. In veel gevallen dekt de verzekering de opgetreden schade. Het aantal bij de gemeente ingediende claims om schade ten gevolge van overmatige regenval te vergoeden is zeer beperkt; van 1999 tot en met 2014 betreft dat 16 claims, waarvan 12 in de periode 2009-2013. Van deze 16 claims zijn er 3 toegekend en hebben geleid tot vergoeding van geleden schade. De totale geclaimde schade bedroeg 43.864,20, waarvan er 4.014,20 is uitgekeerd. Deze claims worden vrijwel altijd afgewezen omdat het goed functioneren van de openbare riolering meestal niet in het geding is. Er is veelal sprake van eigen verantwoordelijkheid van de perceeleigenaar of van overmacht. In de wet- en regelgeving (Bouwbesluit) is de perceeleigenaar zelf verantwoordelijk voor het waterdicht zijn van een pand, ook voor dat deel dat beneden het maaiveld ligt. De perceeleigenaar is ook zelf verantwoordelijk voor het nemen van maatregelen om te voorkomen dat water vanuit de openbare riolering terug kan stromen naar laag gelegen lozingspunten binnenshuis. De gemeente draagt zorg en verantwoordelijkheid voor het goed en doelmatig functioneren van de openbare riolering, met onder andere als doel om overlast en schade door intensieve neerslag te beperken tot een acceptabel niveau. In ons Gemeentelijk Rioleringsplan Nijmegen 2010 t/m 2016, dat door de Raad is vastgesteld, is op dit punt aangegeven dat ernstige www.nijmegen.nl Antwoordbrief vragen CDA-fractie 21-8-14 8-10-2014
Gemeente Nijmegen Milieu Bodem & Water Vervolgvel 1 (verkeers)hinder beperkt moet blijven tot maximaal enkele uren en gemiddeld niet vaker dan eens per twee jaar mag optreden op enkele plekken in de stad. De overmatige regenval zoals die zomer 2014 in Nijmegen is opgetreden, met name op 2 en 10 augustus, is niet uniek. In 2009 en 2012 zijn soortgelijke intensieve buien gevallen. Mede naar aanleiding daarvan, en met het oog op het naar verwachting toenemen van extreme neerslag ten gevolge van klimaatverandering, hebben wij onderzoeken uitgevoerd om zicht te krijgen op oorzaken en omvang van regenwateroverlast. Op grond van modelmatig onderzoek weten we sinds kort vrij goed welke gebieden gevoelig zijn voor overlast door intensieve neerslag. Dat betreft enkele plekken in hellend Nijmegen. Op grond van meldingen en klachten naar aanleiding van de gebeurtenissen in 2009 en 2012 -opgevolgd door gericht onderzoek, in samenwerking met bewoners- hebben we eveneens inzicht verkregen in gevoelige gebieden. 2. Welke maatregelen zijn er in Nijmegen getroffen om te zorgen dat het regenwater goed weg kan? Antwoord: Dat varieert van de aanleg en het beheer van riolering in de laatste anderhalve eeuw tot het afkoppelen van verhard oppervlak, en het aanleggen van duurzame watersystemen (Waalsprong) en maatwerkmaatregelen in de laatste twee decennia. Toelichting: Net als in andere steden zijn in Nijmegen sinds de Middeleeuwen veel wegen verhard, onder andere om te voorkomen dat rijtuigen en wagens bij regen bleven steken in de modder. Van de verharde wegen stroomde het regenwater snel af naar plekken waar men er minder last van had. In de tweede helft van de 19 e eeuw is gestart met de aanleg en het beheer van riolering. Het snel en goed afvoeren van afstromend regenwater was daarvoor een belangrijke aanleiding. In 1994 is het eerste Gemeentelijke Rioleringsplan voor Nijmegen van kracht geworden. Dat markeert de planmatige aanpak van de aanleg, de vernieuwing en het onderhoud van de openbare riolering. Rond het jaar 2000 is het afkoppelen van verhard oppervlak gemeengoed geworden, overigens vooral om -in het kader van de zogeheten basisinspanning riolering - de invloed van riooloverstorten op de waterkwaliteit terug te dringen. Wij hebben deze basisinspanning inmiddels met duurzame maatregelen bereikt. In het Waterplan Nijmegen (2001) is het afkoppelen beleidsmatig vastgelegd, als duurzame maatregel om het watersysteem in het bestaand stedelijk gebied te verbeteren. Dit afkoppelbeleid is daarna ook verankerd in de gemeentelijke rioleringsplannen. In het huidige Gemeentelijke Rioleringsplan Nijmegen 2010 t/m 2016 heeft onderzoek naar de effecten van intensieve neerslag een plek gekregen. Een belangrijke les van de onderzoeken is dat, naast adequate voorzorgsmaatregelen op eigen perceel door de particuliere eigenaar, de inrichting van het maaiveld een belangrijke factor is bij het beperken van overlast en schade door intensieve neerslag. Bij neerslagpieken speelt in hellende gebieden de afvoer van afstromend regenwater over het maaiveld een grote rol. De consequentie daarvan is dat het beperken van overlast en schade door hevige neerslag er maatwerk is. Dergelijk maatwerk passen we momenteel toe in de twee gebieden die in 2009 en 2012 het meest gevoelig bleken voor regenwateroverlast. In dit verband verwijzen we graag naar onze brief van 19 november 2012, aangaande vragen over overlast en schade ten gevolge van rioolwater in woningen Corduwenerstraat, Abeelstraat en Groesbeekseweg. www.nijmegen.nl Antwoordbrief vragen CDA-fractie 21-8-14 8-10-2014
Gemeente Nijmegen Milieu Bodem & Water Vervolgvel 2 3. Welke mogelijkheden ziet het College om eventuele overlast door regen in de toekomst verder terug te dringen? Antwoord: Uit de recente onderzoeken naar oorzaken van en mogelijke maatregelen tegen overlast en schade door hevige neerslag is gebleken dat er bij ondernemers en burgers behoefte is aan voorlichting en advies over: de verdeling van verantwoordelijkheid tussen gemeente en perceeleigenaar, het ontstaan van regenwateroverlast en mogelijke maatregelen tegen regenwateroverlast. Toelichting: De gemeente beschikt met het Waterservicepunt (onderdeel van het Loket Duurzaam Wonen) over een goed functionerend voorlichtings- en adviesorgaan voor watervragen van particulieren en ondernemers. Het Waterservicepunt kan deze voorlichtings- en adviesrol goed verder invullen en heeft ook een grote rol gespeeld in de communicatie met de burgers in Nijmegen-Oost met betrekking tot de maatgerichte aanpak aldaar. Naast uitleg op bewonersavonden hebben de betrokken bewoners in de zomer van 2013 ook een handleiding gekregen hoe te handelen om toekomstige wateroverlast te voorkomen. Zoals aangegeven is het nemen van (technische) maatregelen tegen regenwateroverlast in bestaand stedelijk gebied locatieafhankelijk maatwerk. Maatregelen kunnen gericht zijn op het lokaal verwerken van afstromend regenwater (afkoppelen), het tijdelijk bergen van regenwater, het vertragen of juist versnellen van de afvoer van regenwater, het aanpassen van de inrichting van de openbare ruimte, maatregelen op private percelen (terugstuwbeveiliging, ophogen van koekoeken en kelderingangen), et cetera. De gebeurtenissen van 2 en 10 augustus 2014 vormen voor ons aanleiding om de omvang en oorzaken van wateroverlast in onder meer de Lange Hezelstraat en rondom de Javastraat nader te onderzoeken en om, voor zover nodig en mogelijk, doelmatige maatregelen te formuleren. In nieuw stedelijk gebied blijft de gescheiden verwerking van regenwater en afvalwater centraal staan. Dat is toegepast in de Waalsprong, Dukenburg en Lindenholt en deze gebieden hebben niet of nauwelijks regenwateroverlast ten gevolge van intensieve zomerse buien. Wellicht verdient ook de invulling van het begrip overlast enige aandacht, omdat dat kan leiden tot vergroting van begrip en acceptatie. Al deze punten verwerken we in het nieuwe Gemeentelijk Rioleringsplan Nijmegen dat we in 2016 ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorleggen. Hoogachtend, college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, drs. H.M.F. Bruls drs. B. van der Ploeg www.nijmegen.nl Antwoordbrief vragen CDA-fractie 21-8-14 8-10-2014
Nfjrriegen Aan: Van: het College van Burg^^g^^F en Wethouders van de gemeente Nijmegen J.iVI. Rotinl< Nijmegen, 21 augustus 2014 Betreft: Schriftelijl<e vragen ex art. 39 van het Reglement van Orde aangaande afvoer van regenwater Geacht College, Afgelopen maand hebben verschillende kranten bericht over problemen bij de afvoer van regenwater'. Vooral in grote steden lijkt er een probleem te zijn met het verwerken van grote hoeveelheden water. Dit zorgt voor veel overlast en schade bij zowel bedrijven als particulieren. Ook in Nijmegen is afgelopen zomer gebleken dat bij zware regenval het water op sommige piekken lastig weg kan^; als gevolg hiervan is er sprake van wateroveriast in bepaalde straten en op fietspaden waar het water onvoldoende weg kan. Naar aanleiding daarvan heeft de CDA-fractie de volgende vragen: 1. Kan het College aangeven in hoeverre er sprake is van schade en overlast voor ondernemers en particulieren door overmatige regenval? 2. Welke maatregelen zijn er in Nijmegen getroffen om te zorgen dat het regenwater goed weg kan? 3. Welke mogelijkheden ziet het College om eventuele overlast door regen in de toekomst verder terug te dringen? Hoogachtend, ' Bijvoorbeeld: http://www.nrc.ni/handeisblad/van/2014/auqustus/05/maatregelen-nodigvoor-afvoer-van-regenwater-1406489 ^ http://www.gelderlander.nl/regio/niimegen-e-o/putten-niimegen-kunnen-regenwaterhoosbui-niet-aan-1.4474134