Alpha Research Asset Allocatie Consensus Juni 2016

Alpha Research Asset Allocatie Consensus Juni 2016

INHOUD Samenvatting Juni 2016... 2 Obligaties nu aantrekkelijker dan cash... 2 Asset Allocatie... 3 Asset allocatie aanbevelingen en rangschikking... 3 Performance t/m 16 juni 2016... 5 Aandelen... 5 Regio-allocatie aanbevelingen en rangschikking... 6 Performance t/m 16 juni 2016... 8 Sector-allocatie aanbevelingen en rangschikking... 9 Performance t/m 16 juni 2016... 11 Obligaties... 12 Credit allocatie- aanbevelingen en rangschikking... 12 Performance t/m 16 juni 2016... 14 Uitgelicht: Obligaties!... 15 Werkwijze Alpha Research... 16 Asset Allocatie Research Partijen... 17 Global Sector Allocatie Research Partijen... 18 Asset Allocatie Kwalificatie... 19 1

SAMENVATTING JUNI 2016 16 juni 2016 OBLIGATIES NU AANTREKKELIJKER DAN CASH Dat cash nu de minst aantrekkelijke asset class is, mag opvallend heten. Misschien is het de Risk On houding die beleggers nog niet willen aannemen, maar de situatie is er wel naar. Feitelijk zou je short cash moeten gaan, ofwel geld lenen Ook opmerkelijk is de trend bij obligaties: deze categorie wordt steeds positiever gewaardeerd, ook nu er voor $ 10.000 mrd aan obligaties uitstaan met een negatieve rente. We leven momenteel in interessante tijden. Het asset allocatie spel is duidelijk, risico nemen met vooral vastgoed en pas daarna aandelen. Commodities moet nu neutraal gepositioneerd worden, ondanks deze bescheiden aanbeveling is het op dit moment wel de best presterende asset class in 2016. Bij aandelen krijgt Japan een lagere consensusaanbeveling. Sinds mei 2013 was de consensusaanbeveling overwegen, maar gaat terug naar neutraal. Bij Obligaties wordt de positieve trend steeds duidelijker zichtbaar. Met ultra lage rentestanden lijkt deze beleggingscategorie duur, maar toch stijgen de koersen verder. Daarom deze maand speciaal aandacht in de rubriek 'Uitgelicht': Obligaties! Afgelopen maand hebben de 66 asset allocatie-rapporten van actieve asset managers (met in totaal $25.720 miljard onder beheer) weer nieuwe visies gepubliceerd. Hieruit zijn de onderstaande wijzigingen naar voren gekomen: Obligaties zijn nu aantrekkelijker dan Cash Aandelen Japan van overwegen naar neutraal Aandelen Healthcare van overwegen naar neutraal Aandelen Materials van onderwegen naar neutraal Corporate Bonds van neutraal naar overwegen De volgende Asset Allocatie Consensus verschijnt op maandag 22 augustus. Een mooie vakantie gewenst! Eelco Ubbels RBA alpha research 2

ASSET ALLOCATIE ASSET ALLOCATIE AANBEVELINGEN EN RANGSCHIKKING Rank# Asset Trend Aanbeveling Rank#-1 1 Vastgoed = Overwegen (1) 2 Aandelen Overwegen (2) 3 Commodities Neutraal ( ) (3) 4 Obligaties Onderwegen (5) 5 Cash Onderwegen (4) De Trend geeft het verschil t.o.v. mei jl. aan. 80.0% 60.0% 40.0% 20.0% 0.0% Equities Bonds Real Estate Commodities Cash % Overweight % Neutral % Underweight Aandelen moeten voor de vierde maand op rij een stap terugdoen. Van de 66 asset managers verlaagde 7,3 procentpunt hun visie overwegen, wat nu uitkomt op 40,0%. Dit is de laagste score sinds de start van de asset allocatie poll in 2012. De groene bar wordt kleiner, maar de rode bar stijgt niet. Het is de gele bar ( neutraal ) die met 7,3 procentpunt naar 50,9% stijgt. Echt goedkoop zijn aandelen niet te noemen: de koers- /winstverhouding stijgt afgelopen maand verder naar 18,35. Aandelen moeten weliswaar toestaan dat vastgoed nu de meest aantrekkelijke asset class is, maar het consensusadvies voor aandelen blijft overtuigend overwegen. Ook deze maand krijgt de categorie obligaties positieve bijstellingen, ondanks dat momenteel meer dan $ 10.000 mrd aan leningen een negatieve rente hebben. Zo stijgt de aanbeveling overwegen afgelopen maand met 5,5 procentpunt naar 18,2%. Door deze positieve aanpassing worden obligaties aantrekkelijker beoordeeld dan cash. Opmerkelijk is ook dat de performance van deze asset class in 2016 gemiddeld beter is 3

dan van aandelen. Herhaling van argumenten, maar de power van Centrale Banken is groot, wat een argument is dat het animo voor obligaties verbetert. De consensusaanbeveling voor obligaties blijft nog op onderwogen staan, maar het omslagpunt naar neutraal komt nu in beeld. Ook deze maand minimale aanpassingen voor vastgoed, waarmee wel de aantrekkelijkheid t.o.v. aandelen stijgt. Waar aandelen een dalende trend van neerwaartse aanpassingen laten zien, blijft vastgoed op een onveranderd aantrekkelijk niveau. Het dividendrendement stijgt verder naar 3,63%, wat een positieve indicator is voor deze beleggingscategorie. De lage rente maakt herfinancieringen makkelijker, met een positief effect op de winstgevendheid. De consensusaanbeveling voor vastgoed blijft stevig op overwegen staan. Commodities hebben sinds september 2014 de consensusaanbeveling onderwegen. Nu de aanbeveling onderwegen met 5,8 procentpunt afneemt tot 25,0% en neutraal naar 65,0% gaat, is het omslagpunt bereikt. Na 21 maanden gaat de consensusaanbeveling omhoog van onderwegen naar neutraal. Met herstellende commodity prijzen lijkt er voorzichtig een einde aan de dalende markt te komen en door de performance van afgelopen maand zijn commodities op dit moment zelfs de best presterende asset class in 2016. Cash moest afgelopen maand weer een paar neerwaartse aanpassingen verwerken. Zo daalde de aanbeveling overwegen met 1,0% naar 17,1% wat de laagste stand is sinds oktober 2015. Door deze aanpassing is cash minder aantrekkelijk geworden dan obligaties. Nu is deze asset class de minst aantrekkelijke geworden. Zelfs de functie van diversificatie is geen argument meer om in cash te beleggen. De consensusaanbeveling van cash blijft staan op onderwegen. Bij de rangschikking van de verschillende asset classes springt in het oog dat obligaties nu aantrekkelijker zijn dan cash. De asset allocatie strategie op basis van de asset allocatie consensus lijkt op een Barbell Strategy. Risico nemen met aandelen en vastgoed, wel een neutrale positie in commodities, en cash samen met obligaties onderwegen. Risico nemen mag in deze low yield environment 4

PERFORMANCE T/M 16 JUNI 2016 Asset Class Name CRNCY 30d YTD Aandelen MSCI AC World Index EUR 0,74-3,57 Obligaties Barclays Global Aggr TR EUR EUR 1,87 4,51 Vastgoed FTSE EPRA/NAREIT Glb EUR 0,39 1,02 Commodities S&P GSCI Index Spot Indx EUR 3,49 5,87 Ook deze maand is er een duidelijk herstel te zien van alle asset classes, waarbij opnieuw commodities het hoogste rendement heeft. Aandelen stijgen met 0,74% naar YTD -3,57% in Euro s. De koersdalingen van begin dit jaar zijn dan ook nog niet helemaal weggewerkt. Over de afgelopen jaren was er haast geen winstgroei terwijl de koers-/winstverhouding ook deze maand weer verder opliep naar maar liefst 18,4. Er is dus duidelijk sprake van PE Multiple Expansion. Obligaties blijft de winnaar van 2016. Het goed inschatten van de Centrale Banken beleid lijkt belangrijker dan economische factoren. Met wereldwijd ultra lage rentestanden, blijken obligaties nog steeds performance te kunnen behalen. De negatieve consensusopinie neemt steeds meer af, waardoor blijkbaar de koersen kunnen stijgen. Met +1,87% in de afgelopen 30 dagen komt het YTD rendement uit op +4,51%. Vastgoed is de meest aantrekkelijke asset class, maar voegt de afgelopen 30 dagen slechts +0,39% toe, waarmee het YTD rendement uitkomt op +1,02%. Met de aanbeveling overwegen en een dividendrendement van 3,63% blijft deze asset class aantrekkelijk. Commodities zijn afgelopen maand weer verder gestegen. Met afgelopen 30 dagen een rendement van +3,49% komt het YTD rendement uit op 5,87% en is daarmee in 2016 de best presterende asset class. De ondertoon van de asset allocatie specialisten is steeds positiever geworden, vandaar dat de consensusaanbeveling van 'onderwegen' naar neutraal is verhoogd. 5

AANDELEN REGIO-ALLOCATIE AANBEVELINGEN EN RANGSCHIKKING Rank# Asset Trend Aanbeveling Rank#-1 1 Aandelen EU Overwegen (1) 2 Aandelen JP Neutraal (2) 3 Aandelen US = Neutraal (3) 4 Aandelen Pacific ex JP Neutraal (4) 5 Aandelen EM Neutraal (5) De Trend geeft het verschil t.o.v. mei jl. aan. 80.0% 60.0% 40.0% 20.0% 0.0% Equities US Equities EU Equities JP Equities Pacific ex JP Equities EM % Overweight % Neutral % Underweight Amerikaanse aandelen stabiliseren na drie maanden positieve bijstellingen. Met een koers-/winstverhouding van 19,49 is de regio wel de duurste. De verdeling over de groene, gele en rode bars maakt duidelijk dat voor Amerika de consensusaanbeveling neutraal de juiste weergave is. Voor de vierde maand op rij hebben Europese aandelen met neerwaartse aanpassingen te maken. De aanbeveling overwegen daalde met -3,4 procentpunt naar 70,7%. Hiermee is Europa nog steeds onbetwist de meest aantrekkelijke regio. Ook het dividendrendement van 3,18% behoort tot de hoogste. Europa behoudt overtuigend haar consensusaanbeveling overwogen. 6

Japan is met een paar neerwaartse bijstellingen deze maand bij een omslagpunt gekomen. Zo is de aanbeveling overwegen met 7,3 procentpunt gedaald naar 29,1%. Hiermee passeert Japan een grens en gaat de consensusaanbeveling van overwegen naar neutraal. Opvallend blijft dat veel beleggers wel naar Japan kijken, maar dat tegelijkertijd de daadwerkelijke allocatie Japan wat achterblijft. De consensusaanbeveling voor Japan gaat naar neutraal. De regio blijft wel na Europa de meest aantrekkelijke. Pacific ex-japan laat na één maand van positieve ontwikkeleingen, weer een aantal neerwaartse bijstellingen zien. Zo daalde de aanbeveling overwegen met 4,0 procentpunt naar 19,4%. De regio heeft met 4,79% het hoogste dividendrendement en is met een koers/winstverhouding van 13,99 niet echt duur. De consensus laat voor deze regio uiteindelijk een redelijke balans van visies zien, waardoor het consensusadvies voor Pacific ex-japan neutraal blijft. Emerging Markets kreeg afgelopen maand zowel positieve als negatieve bijstellingen. De aanbeveling neutraal daalde met 2,5 procentpunt en deze mutatie ging naar zowel overwegen (+1,3%) als onderwegen (+1,1%). Hierdoor wordt het beeld fractioneel positiever. De regio is het goedkoopst gewaardeerd met een koers-/winstverhouding van 12,34. De consensusaanbeveling voor Emerging Markets blijft staan op onderwegen. 7

PERFORMANCE T/M 16 JUNI 2016 Region Name CRNCY 30d YTD Amerika MSCI USA EUR 2,01-1,06 Europa MSCI EUROPE EUR -2,37-8,81 Japan MSCI JAPAN EUR 0,22-9,45 Pac ex Japan MSCI Pac ex Japan EUR 0,64-3,46 Emerging Markets MSCI Emerging Markets EUR 2,29-1,11 Fundamenteel bekeken is Amerika het duurste met een koers-/winstverhouding van 19,52 en zijn Opkomende Markten het goedkoopst met 12,34. Amerika, met de consensusaanbeveling neutraal, werkt met een koersstijging van +2,01% het verlies langzaam weg, waardoor het YTD uitkomt op -1,06%. Hiermee presteert Amerika in 2016 tot nu toe als beste regio. Europese aandelen mogen dan als meest aantrekkelijk worden beoordeeld, het was de enige regio die in mei daalde. Met een koersdaling van -2,37% komt het YTD rendement op -8,81%. Hiermee blijft Europa duidelijk achter bij drie andere regio s. Het dividendrendement van ongeveer 3,18% heeft zijn aantrekkende kracht, maar de vraag is wanneer de koers-/winstverhouding van 17,49 als echt duur wordt bestempeld. Japan heeft nu de aanbeveling neutraal gekregen en heeft een minimale koersstijging van +0,22% over de afgelopen 30 dagen. Het YTD rendement komt uit op -9,45%, wat het laagst rendement van alle regio s is. Als het rendement in Japanse Yen wordt gemeten, komt het YTD rendement zelfs uit op -17,60%. Zowel in Euro s als in Yens is Japan de minst presterende regio in 2016. Pacific ex Japan, met de aanbeveling neutraal, heeft in de afgelopen maand een kleine koersstijging van +0,64% laten zien, waardoor het YTD-rendement uit is gekomen op -3,46%. De regio heeft een dividendrendement van meer dan 4,79% en is op dit punt aantrekkelijker dan Europa. De lange termijn vooruitzichten voor de regio zijn positief, maar op de korte termijn wegen de risico s zwaarder. Emerging Markets met de consensusaanbeveling neutraal was in mei de best presterende regio met +1,29% en komt het YTD uit op -1,11%. Hiermee is Emerging Markets net na Amerika de op één na beste regio in 2016, maar wel met een negatief rendement. 8

SECTOR-ALLOCATIE AANBEVELINGEN EN RANGSCHIKKING Rank# Sector Trend Aanbeveling Rank#-1 1 Information Technology = Overwegen (1) 2 Consumer Discretionary = Overwegen (2) 3 Healthcare = Neutraal (3) 4 Financials Neutraal (4) 5 Industrials Neutraal (5) 6 Energy Neutraal (7) 7 Materials Neutraal (8) 8 Telecommunications Neutraal (6) 9 Consumer Staples Onderwegen (9) 10 Utilities Onderwegen (10) De Trend geeft het verschil t.o.v. mei jl. aan. 100.0% 80.0% 60.0% 40.0% 20.0% 0.0% Consumer Discretionary Energy Financials Industrials Information Technology % Overweight % Neutral % Underweight 100.0% 80.0% 60.0% 40.0% 20.0% 0.0% % Overweight % Neutral % Underweight 9

De 16 asset managers die de consensusgroep voor sectoropinies vormen, laten nu drie opinie-wijzigingen zien. Healthcare dat sinds oktober 2015 de consensusaanbeveling overwegen heeft, wordt neerwaarts bijgesteld van overwegen naar neutraal. De opwaartse bijstelling is er voor Materials, daar gaat de consensusaanbeveling van onderwegen naar neutraal. In aantrekkelijkheid moet Telecommuncations een paar stappen terug van positie 6 naar 8. Healthcare kreeg een paar neerwaartse bijstellingen te verwerken. Zo daalde de aanbeveling overwegen met 12,5 procentpunt naar 37,5%, waardoor er een omslagpunt is bereikt. De consensusaanbeveling wordt neerwaarts bijgesteld naar neutraal. Met een koers-/winstverhouding van 23,96 is het de op één na duurste sector en het dividend rendement is in lijn met de MSCI World. Energy blijft de aanbeveling neutraal houden, en mag zich met een koers- /winstverhouding van 27,52 de duurste sector noemen. De sector Materials heeft voor de tweede maand op rij positieve aanbevelingen ontvangen. Zo steeg de aanbeveling overwegen met 6,3 procentpunt naar 25,0%, waarmee de grens is gepasseerd om de consensusaanbeveling te verhogen naar neutraal. Met een koers-/winstverhouding van 19,04 is de sector fractioneel duurder dan de MSCI World, het dividendrendement van 3,33% is duidelijk hoger dan de wereld index. Meer positieve dan negatieve bijstellingen waren er in mei voor Energy, Industrials, Materials en Utilities. Bij Utilities valt wel op dat er geen groene bar is, wat betekent dat er geen enkele aanbeveling overwegen is. Meer neerwaartse bijstellingen dan positieve waren er voor Consumer Discretionary, Financials, Consumer Staples, Healthcare en Telecommunications. Information Technologie ontving afgelopen maand geen wijzigingen, maar blijft met 87,5% van de adviezen die op overwegen staan, wel de onbetwiste favoriete sector. De koers-/winstverhouding van 19,48 is iets hoger dan de wereld index, maar het dividendrendement van 1,10% is wel duidelijk lager. De consensusaanbeveling blijft overtuigend op 'overwegen' staan. Er is een mooie balans ontstaan tussen de verschillende aanbevelingen op het gebied van sectoren. Er zijn twee sectoren met de consensusaanbeveling overwegen', zes sectoren met de aanbeveling neutraal en twee met onderwegen. In de vorm van de gebruikelijke grafieken op de vorige pagina is het nog inzichtelijker hoe de aantrekkelijkheid is opgebouwd. De tien sectoren zijn hierbij opgesplitst in twee groepen, namelijk een groep 'Offensief' en een groep Defensief. Offensief: Consumer Discretionary Energy Financials Industrials Information Technology Defensief: Materials Consumer Staples Healthcare Telecommunications Utilities 10

PERFORMANCE T/M 16 JUNI 2016 Global Sectors CRNCY 30 days Ytd ishares Global Energy Euro 2.20 8.18 ishares Global Utilities Euro 1.05 5.21 ishares Global Materials Euro 1.06 4.42 ishares Global Telecom Euro -0.91 2.02 ishares Global Consumer Staples Euro -0.28 0.84 ishares Global Industrials Euro 0.49-0.82 ishares Global Tech Euro 4.03-3.18 ishares MSCI World Euro 0.70-3.70 ishares Global Healthcare Euro 1.46-6.88 ishares Global Consumer Discretionary Euro -0.45-6.93 ishares Global Financials Euro -1.02-10.95 Opvallend: het jaar 2016 start met een gemiddelde performance van -5,05% van de sectoren met de consensusaanbeveling overwegen en met een performance van +3,03% van de sectoren met de aanbeveling onderwegen. Wat ook opvalt is dat de defensieve sectoren het in 2016 met gemiddeld +1,12% beduidend beter doen dan de offensieve sectoren met -2,74%. Op basis van de YTD-performance is te zien dat het 7 van de 10 sectoren zijn die de MSCI World index weten te verslaan. De grootste verschillen met de MSCI World index laten verrassend Energy aan de positieve kant zien (+11,88%) en de sector Financials aan de negatieve kant (-7,24%). De sector Tech heeft een goede maand achter de rug met een rendement van +4,03%, hiermee wordt een groot stuk van het verlies in 2016 ingelopen. Tech blijft onafgebroken de meest aantrekkelijke sector, maar in 2016 is het rendement pas na bijna zes maanden beter dan de MSCI World index. Het zijn de sectoren met een dividendrendement van meer dan 3% presteren die dit jaar als beste. Dat zijn Energy (3,37%), Utilities (3,33%), Materials (3,47%) en Telecom (3,61%). Hoewel Energy de best presterende sector is, heeft deze sector wel de hoogste koers-/winstverhouding van 27,52. In de huidige markt blijken defensieve sectoren beter te renderen dan de offensieve en hoog dividend sectoren performen ook beter. 11

OBLIGATIES CREDIT ALLOCATIE- AANBEVELINGEN EN RANGSCHIKKING Rank# Asset Trend Aanbeveling Rank#-1 1 Obligaties High Yield Overwegen (1) 2 Obligaties Corporate Overwegen (2) 3 Obligaties Inflation LB Neutraal (3) 4 Obligaties EM Debt Neutraal (4) 5 Obligaties Staat = Onderwegen (5) De Trend geeft het verschil t.o.v. mei jl. aan. 80.0% 60.0% 40.0% 20.0% 0.0% Government Bonds Inflation Linked Bonds Corporate Bonds High Yield Bonds EM Debt Bonds % Overweight % Neutral % Underweight Staatsleningen hebben nog steeds een beperkte groene bar, slechts 12,7% van de consensusgroep geeft aan om deze beleggingscategorie te overwegen. Er zijn vrijwel geen aangepaste visies ontvangen, feit blijft dat het beleid van de Centrale banken bijna allesbepalend is. Nu daar nog geen nieuwe informatie vandaan komt lijken er ook geen nieuwe visies bij beleggers gevormd te worden. Wel blijkt de performance van staatsleningen als één van de beste in de obligatie-categorie, wat verrassend is gezien de negatieve opinies. De consensusaanbeveling voor Staatsleningen blijft overtuigend onderwogen. Inflation Linked Bonds laten na enkele maanden van veel visie wijzigingen een consolidatie zien. De aanbeveling onderwegen steeg met 2,8 procentpunt naar 32,0%. Het blijft een feit dat de inflatieverwachtingen voor de komende jaren nog steeds laag zijn: komt er dan toch inflatie aan? Het consensusadvies voor Inflation Linked Bonds blijft op neutraal staan. 12

Corporate Bonds heeft de stijgende lijn te pakken en bereikt deze maand een omslagpunt. De aanbeveling overwegen steeg met 1,9 procentpunt naar 44,4% wat de hoogste stand is sinds april 2013. Hiermee is de tweede positie achter High Yield verder verstevigd, maar tegelijkertijd gaat de consensusaanbeveling voor Corporate Bonds omhoog van neutraal naar overwegen. High Yield heeft na twee maanden van grote positieve bijstellingen nu een neerwaartse bijstelling. Zo daalt de opinie overwegen verder met 10,7 procentpunt naar 56,0% wat de laagste stand is dit jaar. High Yield blijft duidelijk de meest aantrekkelijk obligatiecategorie, wel komt Corporate Bonds steeds dichterbij. High Yield behoudt stevig de consensusaanbeveling overwogen. EM Debt ontving een paar negatieve bijstellingen, de aanbeveling onderwegen steeg met 2,2 procentpunt naar 26,1%. Hiermee zijn de visies van de consensusgroep redelijk in balans, wel blijft deze obligatiecategorie het minst aantrekkelijk. Het consensusadvies voor EM Debt blijft nog op neutraal staan. 13

PERFORMANCE T/M 16 JUNI 2016 Credit Class Name CRNCY 30d YTD Staatsleningen Barclays Global Treasury EUR 2,05 6,34 Inflation Linked Barclays Global Infl. Linked EUR 1,56 3,44 Corporate Bonds Barclays EUR Corp Bond EUR 0,97 3,22 High Yield Global High Yield Corp. Bond EUR 1,35 3,30 Emerging Market Debt JPMorgan EMBI Diversified EUR 1,01 4,27 Deze maand zijn alle obligatiecategorieën weer verder gestegen, waardoor er mooie cijfers op de borden staan. Cijfers die zelfs beter zijn dan bij aandelen die negatief zijn. Staatsleningen is weer verrassend de beste obligatiecategorie, met +2,05% in de afgelopen 30 dagen komt het YTD rendement uit op +6,34%. Het mag opmerkelijk zijn dat de minst gewaardeerde obligatiecategorie toch als beste rendeert. Duitsland heeft op het moment van schrijven zelfs negatieve rente voor obligaties met een looptijd tot 10 jaar! De impact van Centrale Banken was, is en blijft groot, er is nog steeds een flight to quality. Maar de vraag blijft: voor hoe lang? De categorie Inflation Linked Bonds steeg met 1,56% en komt YTD uit op 3,44%. Hoewel de Centrale Banken inflatie willen creëren is daar in de reële economie nog maar heel beperkt zicht op. De vaak lange duration van deze obligatiecategorie blijkt Inflation Linked Bonds nog geen parten te spelen in een periode waarin de markt anticipeert op een rentestijging. Corporate Bonds heeft nu het nieuwe consensusadvies overwegen en rendeert de afgelopen 30 dagen met +0,97%. Het YTD rendement komt uit op +3,22%, waarmee Corporate Bonds de minst presterende obligatie categorie is. High Yield heeft de aanbeveling overwegen en stijgt de afgelopen 30 dagen met +1,35% naar YTD +3,30%. De consensusaanbeveling is overduidelijk overwegen en de performance is in lijn met de andere obligatiecategorieën. Emerging Market Debt rendeerde de afgelopen periode met +1,01% en komt YTD uit op +4,27%. Dit is na staatsleningen de beste performance. Vorig jaar was Emerging Market Debt de best presterende categorie, nu met nog 6 maanden te gaan is een belangrijke achterstand weggewerkt. 14

UITGELICHT: OBLIGATIES! Heel voorzichtig, tegen alle verwachtingen in verbetert het sentiment rond Obligaties. Sinds januari 2016 er een groene bar te zien die langzaam groeit. 100% 80% 60% 40% 20% 0% Consensus opinion - Bonds Jul/15 Aug/15 Sep/15 Oct/15 Nov/15 Dec/15 Jan/16 Feb/16 Mar/16 Apr/16 May/16 Jun/16 % Overweight % Neutral % Underweight De trend van de groene bar (overwegen) laat stapsgewijs een toename zien. Uitgedrukt in één indicator ziet de ontwikkeling er bij Obligaties zo uit: 0.80 0.60 0.40 0.20 0.00-0.20-0.40-0.60-0.80 Consensus Recommendation - Bonds Jul/15 Aug/15 Sep/15 Oct/15 Nov/15 Dec/15 Jan/16 Feb/16 Mar/16 Apr/16 May/16 Jun/16 If blue line is in: Green area: overweight; Red area: underweight; White area: neutral Overweight Underweight Consensus Obligaties hebben sinds de start in 2012 van de Asset Allocatie Consensus nooit het predicaat neutraal gehad, altijd onderwegen. De grafiek geeft aan dat het omslagpunt heel dicht is benaderd voor een opwaartse bijstelling. Momenteel staan er voor meer dan $ 10.000 mrd aan obligaties uit met een negatieve rente, dit mag best een opmerkelijke trend genoemd worden. De vraag is, stel dat de consensusaanbeveling naar neutraal gaat, wat voor rendement mogen we de komende periode verwachten voor deze asset class? 15

WERKWIJZE ALPHA RESEARCH Alpha Research inventariseert maandelijks de asset allocatie-opinies van Fondsenhuizen, Asset Managers en Research Partijen van zowel de buy als sell side. Deze opinies worden door Alpha Research geactualiseerd in een database. De meeste partijen gebruiken de categorieën Overwegen, Neutraal en Onderwegen als recommandatie. Respectievelijk zijn de waarden +1, 0, en -1 van toepassing. Deze waarden leiden naar een gemiddelde. In de rapportage komen het gemiddelde, de trend van de aanpassingen en de grafieken aan bod om inzicht te krijgen in de asset allocatie-opinies. In absolute zin hoeft het gemiddelde niet allesbepalend te zijn. Feed back is welkom! Het Asset Allocatie Rapport van Alpha Research is voortdurend in ontwikkeling. Graag vernemen wij van u op- en aanmerkingen over: 1. Is de hoeveelheid informatie voldoende? 2. Wat vindt u van de diepgang? 3. Hoe vindt u de huidige performance informatie? Mocht u asset allocatie-research ontvangen die niet in deze rapportage staat vermeld, dan stellen wij het zeer op prijs indien u ons hierop attendeert. Graag bekijken we of deze research aansluit op onze database. Alpha Research Eelco Ubbels RBA Oude Delft 37, 2611 BB Delft 015 30 30 920 info@alphareresearch.nl 16

ASSET ALLOCATIE RESEARCH PARTIJEN Alpha Research ontvangt asset allocatie research van de volgende partijen: No Asset Manager Document Update Frequency AUM ($)* 1 Amundi Amundi Allocation Solutions 5/10/2016 M $ 1,052 2 AXA IM Investment Strategy 5/17/2016 M $ 757 3 Barclays In Focus 5/20/2016 M $ 321 4 BlackRock Investment Directions 5/16/2016 M $ 4,673 5 Bluebay Asset Allocation Navigator 2/27/2016 Q $ 63 6 BNP Paribas IP Asset Allocation Monthly 5/3/2016 M $ 624 7 BNY Mellon Economic & Capital Markets Outlook 3/15/2016 Q $ 1,710 8 Candriam Weekly Strategic Insight 5/23/2016 W $ 97 9 VP Bank Investment view 4/26/2016 M $ 8 10 Columbia Threadneedle Global Perspectives 4/30/2016 M $ 507 11 Credit Suisse Investment Monthly 12/31/2015 M $ 392 12 Deutsche Asset & WM CIO View 3/17/2016 M $ 877 13 DNB Market Outlook 5/27/2016 M $ 60 14 Edmond de Rothschild Asset Allocation Strategy 5/2/2016 M $ 59 15 Federated Investors Current Sector Views 4/14/2016 M $ 350 16 F&C Investments Vooruitzichten Derde kwartaal 2015 3/30/2016 Q $ 122 17 Fidelity Clock Wise 5/23/2016 M $ 272 18 Financial Partners Asset Allocation Dashboard 5/28/2016 M $ 2 19 Franklin Templeton Tactical Asset Allocation Views 4/1/2016 M $ 884 20 Goldman Sachs GSAM Macro Insights 4/28/2016 M $ 1,028 21 Hang Seng Bank Investment Outlook 4/7/2016 Q $ 151 22 Henderson GI Monthly Market Indicators 5/16/2016 M $ 127 23 HSBC AM Investment Views 5/3/2016 Q $ 455 24 ING Investment Office Maandbericht beleggen 5/23/2016 M n.a. 25 Invesco Monthly Market Views 2/16/2016 M $ 795 26 Investec Asset Allocation Indicator 3/31/2016 M $ 112 27 Janus Capital CIO Update 12/31/2016 Q $ 183 28 JP Morgan Monthly investment outlook 3/2/2016 M $ 1,540 29 KBC Beleggingsstrategie 5/27/2016 M $ 115 30 Kempen Asset Allocation Update 12/31/2015 M $ 41 31 KKR Insights Global Macro Trends 12/31/2015 Q $ 98 32 Kleinwort Benson Market Pulse 3/31/2016 Q $ 8 33 L & G IM Asset Allocation 4/26/2016 M $ 782 34 LGT Capital Management The Beacon Weekly Market Update 5/25/2016 W $ 51 35 Lyxor Cross Asset Research 3/18/2016 Q $ 115 36 Mandatum Life Market Outlook 4/5/2016 M $ 90 37 Morgan Stanley On the markets 5/28/2016 M $ 405 38 Natixis Asset Management Convictions 5/15/2016 M $ 894 39 Neuberger Berman Asset Allocation Committee Outlook 3/16/2016 Q $ 251 40 Nordea Monthly Tactical Asset Allocation 5/31/2016 M $ 211 41 Northern Trust GI Global Asset Allocation Model 5/17/2016 M $ 938 42 Oddo Asset Allocation 5/15/2016 M $ 40 43 Parmenion IM Tactical asset allocation changes 5/10/2016 M $ 3 44 Petercam Asset Allocation Flash 5/15/2016 M $ 18 45 Pictet AM PAM Barometer 5/27/2016 M $ 163 46 Pioneer Multiple Transitions amid Challenges 5/15/2016 M $ 244 47 Provasci Capital VintagePont 5/9/2016 M $ 22 48 Prudential Global Investment Outlook 5/27/2016 M $ 751 17

Asset Manager Document Update Frequency AUM ($)* 49 Putnam Investments Capital Markets Outlook 4/26/2016 Q $ 157 50 RBC GAM The Global Investment Outlook 1/15/2016 Q $ 290 51 Robeco Monthly Outlook 3/15/2016 M $ 299 52 SEB Investment Outlook 5/31/2016 M $ 210 53 Achmea Investment Management Investment Letter 2/29/2016 M $ 116 54 Schroders Multi-Asset Investments 4/8/2016 Q $ 470 55 Scotia Bank Portfolio Compass Monthly 3/15/2016 M $ 96 56 Smith & Williamson Investment Outlook 4/26/2016 M $ 20 57 Source The Big Picture 5/29/2016 Q $ 23 58 Standard Life Investments Global Perspective 5/27/2016 M $ 417 59 Standard Chartered Global Market Outlook 5/6/2016 M $ 61 60 Theodoor Gilissen Beleggingsvisie Investment Committee 3/2/2016 M $ 13 61 Taler Asset Allocation Views 5/1/2016 M $ 1 62 UBP Portfolio Construction 4/17/2016 M $ 99 63 UBS House View 4/28/2016 M $ 671 64 UOB AM Investment Strategy 3/30/2016 Q $ 20 65 Vontobel Investors' Outlook 4/26/2016 M $ 145 66 Voya Asset Allocation Views 5/28/2016 M $ 150 * AUM = Assets Under Management $ 25,720 GLOBAL SECTOR ALLOCATIE RESEARCH PARTIJEN Alpha Research ontvangt de sector research van de volgende partijen: Asset Manager Document Update Frequentcy AUM ($)* BlackRock Investment Directions 3/23/2016 M $4,673 Deutsche Asset & WM CIO View 3/17/2016 M $877 DNB Market Outlook 5/16/2016 M $67 Erste Group Global Strategy 4/16/2016 M $65 Fidelity Clockwise 5/23/2016 M $272 ING Investment Office Maandbericht beleggen 5/23/2016 M n.a. KBC Beleggingsstrategie 5/17/2016 M $115 Nordea Strategy Monthly 4/5/2016 M $211 Pictet AM PAM Barometer 5/27/2016 M $162 Prudential Global Investment Outlook 5/27/2016 M $751 RBC Global Asset Management The Global Investment Outlook 1/15/2016 Q $313 Source Multi-asset research 5/29/2016 M $19 Taler Asset Allocation Views 5/1/2016 M $1 UBP Fund Managers Meeting 4/28/2016 M $99 UBS UBS House View 12/30/2015 M $671 Uobam Investment Strategy 3/30/2016 Q $20 AUM = Assets Under Management $8,317 Het opvragen van de individuele asset allocatie en global sector allocatie researchrapporten kan door een e-mail te sturen naar Alpha Research: info@alpharesearch.nl Deze research is uitsluitend beschikbaar voor professionele beleggers. 18

ASSET ALLOCATIE KWALIFICATIE Alle beleggingen hebben een benchmark. Om deze te kunnen vergelijken zijn hieronder de beleggingscategorieën opgenomen met de bijbehorende benchmark en valuta. Asset class ETF 1. Aandelen ISHARES MSCI WORLD ETF 2. Obilgaties ISHARES CORE TOTAL US BOND MARKET ETF 3. Vastgoed ISHARES DEVELOPED MARKETS PROPERTY 4. Commodities ISHARES S&P GSCI COMMODITY INDEXED TRUST Equities regions 1. Amerika SPDR S&P 500 ETF TRUST 2. Europa VANGUARD FTSE EUROPE ETF 3. Japan ISHARES MSCI JAPAN ETF 4. Pacific ex Japan ISHARES MSCI PACIFIC EX JAPAN 5. Emerging Markets ISHARES MSCI EMERGING MARKETS Bonds 1. Government Bonds SPDR BARCLAYS INTL TREASURY 2. Inflation Linked Bonds ISHARES GLOBAL INFLATION-LINKED BOND 3. Corporate Bonds SPDR BARCLAYS INT CORP BOND 4. High Yield ISHARES GLOBAL HIGH YIELD BOND 5. Emerging Market Debt ISHARES JPMORGAN USD EMERGING MARKETS BOND Global Sectors 1. Consumer Discretionary ishares Global Consumer Discretionary 2. Energy ishares Global Energy 3. Financials ishares Global Financials 4. Industrials ishares Global Industrials 5. Information Technology ishares Global Tech 6. Materials ishares Global Materials 7. Consumer Staples ishares Global Consumer Staples 8. Healthcare ishares Global Healthcare 9. Telecommunications ishares Global Information Telecom 10. Utilities ishares Global Utilities Dit rapport is uitsluitend bestemd voor professionele beleggers en bevat geen beleggingsaanbeveling, geen beleggingsadvies noch een uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument, en mag dan ook niet als zodanig geïnterpreteerd worden. Het auteursrecht van dit rapport berust bij Alpha Research. 19