Ruimtelijke impact fijn stof bij veehouderijen VNG Studiedag: Naar een beter buitengebied 9 maart 2017 (Eindhoven) Frank Toemen (OddV) en Regina Jansen (Ede)
Wat vertellen we? Schets problematiek regio de Vallei Peiling: Hoe naar een oplossing? Aanpak in de Vallei Beleid meerdere gemeenten Manifest met partners Ontwikkelen betaalbare reductietechnieken Toetsen op BBT volgens Wabo Peiling: Zijn jullie het met ons eens?
Achtergrondconcentratie fijn stof is landelijk gedaald 2010 Monitoringsrapportage 2015 2015 Overschrijding fijn stof etmaalnorm, net als voorgaande jaren, vooral bij veehouderij concentratiegebieden in Gelderland, Limburg en Noord-Brabant Reduceren tot de onder norm vergt in dergelijke situaties een gebiedsgerichte aanpak
Procentuele bijdrage veehouderijen op achtergrondconcentratie Fijn stof
Huidige werkwijze Gericht op norm bij woning Houdt geen rekening met cumulatie Geen integrale eisen aan emissie... Bij lichte verlaging van enorme overschrijding mag vergunning al verleend... GEEN reductie AGC Iedere veehouder voldoet in principe aan vergunning Lokale achtergrond
Hoe deze cirkel doorbreken? Noodzaak: emissie moet afnemen; nieuwe en oude stallen Alleen of met buurgemeenten en/of andere partners? Middels (RO)beleid (lokaal/regionaal/rijk)? Middels aanvullende eisen aan sector? Lokaal of landelijk?
Tijd voor een peiling Pak je speelgoed Ga naar www.kahoot.it Enter pincode (hoor je van Regina) Voer je nickname in Doe mee!
Spelletje: Kahoot.it Vragen: 1. Is de gemeente probleemeigenaar van de verhoogde achtergrondconcentratie? 2. Is het effectief om de norm op 25 dagen te stellen (ipv 35 dagen)? 3. Zou je sturen op emissies (=ja) of op aantallen dieren (=nee)? 4. Dierenwelzijn is belangrijker dan volksgezondheid, 5. Is het effectief om bepaalde technieken verplicht te stellen (bijv, luchtwassers)?
Kan het anders? Bedoeling normen luchtkwaliteit (waarom)? Gezond woon- en leefklimaat... Dus minder emissie!!! Handelen vanuit de bedoeling levert meer op dan toetsen aan normen... Doel: Integrale emissie-arme stallen met aandacht voor klimaat in de stal Haalbaar toekomstscenario?
Aanpak in Regio Food Valley Gezamenlijk aan de slag, vanuit gezamenlijke verantwoordelijkheid Grensoverschrijdend: gezamenlijke aanpak Samen met sector en stakeholders Nu al inzetten op integrale emissiereductie Innovaties stimuleren Belemmeringen wegnemen
Kansen benutten Behandeling casussen Opbouwen inzicht in toepassing BBT Opbouwen vertrouwen Basis interimbeleid Expertgroep vergunningverleners OddV Vergunning met BBT -> minder emissies Klankbordgroep sector Kennisinbreng WUR
Gezamenlijke doelen Manifestpartners: Verminderen bijdrage van de veehouderij aan de lokale luchtkwaliteit Balans dierenwelzijn en gezonde leefomgeving Behoud ontwikkelmogelijkheden sector Focus op aanpak bij de bron en verbetering stalklimaat Integrale emissiereductie Uitwerking middels 2 sporen
Praktijk (Triple Helix) Spoor Doel: sneller meer haalbare betaalbare technieken Innovatie stimuleren en faciliteren Kennis delen Pilots uitvoeren en begeleiden Alternatieve meetmethoden en strategieën testen en verbeteren Bestuurlijk Spoor Doel: belemmeringen wegnemen, mogelijkheden scheppen Pilots mogelijk maken Toepassen BBT in vergunningverlening Duidelijkheid in ruimtelijke toekomstperspectieven Afstemming regelgeving landelijk, ook richting omgevingswet
Praktijk spoor: Oprichten praktijkcentrum Emissiereductie in de Veehouderij Gericht op praktische kant Voor bestaande bouw en nieuwbouw Delen en verspreiden kennis met WUR, HBO en MBO Hulp voor agrarisch adviseurs en ondernemers Ondersteuning innovators met initiatieven emissiereductie stappenplan, begeleiding, alternatieve meettrajecten Faciliteren pilots Emissiereducerende technieken ondersteunen op weg naar wettelijke erkenning
Bestuurlijk spoor: Interimbeleid Toelichting
praktijkvoorbeeld uitbreiding veehouderij emissiereductie fijn stof + tevreden ondernemer! Tevreden ondernemer, meer investeringen snel terug verdiend door financiële voordelen Oud Feitelijk + Behv Bestaande stal, standaard Nieuwe stal, standaard Bestaande stal, WW à 13% Nieuwe stal + WW à 31% Emissie 200% Emissie 169% Variant BBT Bestaande stal WW à 13% + ionisatielampen à 30% Nieuwe stal + WW à 31% + ionisatielampen à 30% Emissie 109%
praktijkvoorbeeld uitbreiding veehouderij emissiereductie fijn stof + tevreden ondernemer! Traditioneel 60.000 * 22 (100%) 1320 Oud 60.000 * 19.14 (WW: -13%) 1148,4 60.000 * 15,18 (WW: -31% cf. Behv) 910,8 + totaal 2059,2 (156%) Nieuw, met BBT: ionisatielampen à 30% 2059,2 * 70% 1441,4 (109%) Stel: oude stal ook met betere WW 120.000 * 22 * 69% * 70% 1275,0 (96,6%) Dubbele aantallen maar lagere emissie!
BBT voor de landbouw: cultuuromslag Nogmaals: vergund recht. Vergunningverlening = vinkjes plaatsen. Zo zijn we het gewend + Onwelkome boodschap: voorzichtig bestuur niet dwingen maar VERLEIDEN
(maatwerk)voorschriften: kan dat? Gezondheid = milieuaspect We moeten er iets mee, ook al is weinig bekend van effect van IV Jurisprudentie: voor gezondheidsrisico s vanwege ammo, FS en geur kan worden afgeweken v/d geldende toetsingskaders. Voor endotoxinen en zoonose ontbreekt een toetsingskader. Dus: zorgplicht o.b.v. * algemeen aanvaard wetenschappelijk Inzicht (AAWI) * voorzorgsbeginsel (als AAWI ontbreekt maar er wel indicaties zijn voor risico s) Leidt tot (maatwerk)voorschriften, evt. weigeren vergunning.
Tijd voor een peiling Pak je speelgoed Ga naar www.kahoot.it Enter pincode (hoor je van Regina) Voer je nickname in Doe mee!
Spelletje: Kahoot.it Vragen: 1. Is het handig om de sector te betrekken bij BBT maatregel afwegingen? 2. Is het mogelijk het probleem op te lossen met toepassing van BBT? 3. Terecht dat wij in de regio meer toepassing van BBT vragen? 4. Beh is alleen van toepassing op nieuwe stallen, terecht? 5. Zijn er voldoende haalbare, betaalbare emissiereducerende technieken beschikbaar?
Bestuurlijk spoor: Afstemming met provincie en rijk Meedenken over tacrav / certificering en proefstalregeling Toepassing functiewisselingsbeleid Werken aan duidelijkheid over ontwikkelmogelijkheden (via visiekaart met ontwikkelkansen, duidelijke regels en perspectief voor nieuwe concepten)
Vragen?
Fijnstof emissie (PM10) 0% 1% 2% 13% Integrale aanpak nodig met alle sectoren, gericht op integrale emissiereductie en niet op dieraantallen 84% ammoniakemissie (NH3) 3% 29% 13% Geuremissie (Ou) melkrundvee vleeskalveren varkens pluimvee overig 29% 26% 14% 2% 0% 43% melkrundvee vleeskalveren varkens pluimvee overig 41% melkrundvee vleeskalveren varkens pluimvee overig
Ook al veel bereikt in sector dus haalbaar en betaalbaar goed meewegen