ZLTO Advies Ir. Jos Commissaris Senior Adviseur ROMB. ZLTO Advies Ing. Jenny Geelen Bedrijfsadviseur pluimveehouderij

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ZLTO Advies Ir. Jos Commissaris Senior Adviseur ROMB. ZLTO Advies Ing. Jenny Geelen Bedrijfsadviseur pluimveehouderij"

Transcriptie

1 ZLTO Advies Ir. Jos Commissaris Senior Adviseur ROMB ZLTO Advies Ing. Jenny Geelen Bedrijfsadviseur pluimveehouderij

2 Agenda Milieu en bedrijfseconomische aspecten bij de bedrijfsontwikkeling in de leghennenhouderij Milieu en bedrijfseconomische aspecten bij de bedrijfsontwikkeling in de legopfok Ammoniak en fijnstof inpassing systemen en de combinatie met de Maatlat Duurzame Veehouderij Koloniehuisvesting Vermeerdering leghennenhouderij Fiscale regelingen en subsidies Beoordeling financiering

3 Milieuaspecten bedrijfsontwikkeling Bij het ombouwen/uitbreiden pluimveebedrijf spelen met name de volgende milieuaspecten: Wet ammoniak en veehouderij & IPPC-richtlijn Besluit huisvesting ammoniak en veehouderij Wet geurhinder en veehouderij Wet Luchtkwaliteit (fijn stof) Natuurbeschermingswet AAN DE HAND VAN VOORBEELD BEDRIJF

4 Uitwerking o.b.v. voorbeeldbedrijf Voorbeeld bedrijf leghennen Uitgangssituatie Eén stal met kooihuisvesting en volière Optie 1 Kooistal ombouwen naar volière+droogtunnel Optie 2 Ombouw + nieuwe stal voor volière+droogtunnel

5 Voorbeeldbedrijf: Vergunde situatie Diersoort Stalsysteem Aantal dieren Ammoniak kg NH3 per dier per jaar Ammoniak totaal kg NH3 / jaar Emissie PM10 g/dp/jaar Emissie totaal kg PM10 /jr Legkippen Legkippen E Mestbandbatterij met beluchting (BB ) E volière, 1/week afdraaien 50% roosteroppervlak , , E droogtunnel , Totaal Ammoniak kg/jaar Totaal PM10 Kg/jaar Maximale emissiewaarde besluit huisvesting is 0,125 kg ammoniak voor alternatieve huisvesting.

6 Emissiearme systemen leg-vermeerdering Mogelijkheden stalsystemen stalsysteem Ammoniak [g/dp/jr] Geurnorm [OUe/s) Fijn stof [g/dp/jr] Geschikt voor leg Geschikt voor vermeerdering Volière in diverse varianten. Afh. Van: - beluchting, percentage rooster. 0,025-0,090 0, Grondhuisvesting. Afh. Van: - Beluchting, mestbanden, etages 0,068-0,125 0, Koloniehuisvesting 0,030 0, Luchtwasser chemisch 90% reductie Luchtwasser biologisch 70% reductie Waterwasser (30% fijn stof reductie) Gecombineerde luchtwassers (geurammoniak- en fijn stof reductie) 0,032 0, ,24/0,20 0, / Luchtwassers zijn geschikt voor alle stallen onder voorwaarden

7 Voorwaarden luchtwassers Robuuste wassers met voldoende wascapaciteit Mogelijkheid voor toepassen bypass Afvoer (biologisch) spuiwater

8 Luchtwasser horizontaal verticaal

9 Voorbeeld luchtwasser

10 Voorbeeldbedrijf leg Afwegingen voor keuze stalsystemen Nieuwe stal (ombouw stal) : ammoniak leidend O.b.v. amvb-huisvesting/ippc : 0,125 kg O.b.v. IPPC-richtlijn : 0,125 (<5.000 kg): 0,090 ( kg): 0,055 (> kg) O.b.v. provinciale verordening (brabant/limburg) 0,055 kg Per bedrijf kunnen nog andere aspecten een rol spelen Geurwetgeving Fijn stof Wet ammoniak en veehouderij 250 m zone Natuurbeschermingswet

11 Voorbeeldbedrijf leg: Optie 1 Diersoort Stalsysteem Aantal dieren Ammoniak kg NH3 per dier per jaar Ammoniak totaal kg NH3 / jaar Emissie PM10 g/dp/jaar Emissie totaal kg PM10 /jr Legkippen Legkippen E volière, 1/week afdraaien 50% roosteroppervlak + beluchten E volière, 1/week afdraaien 50% roosteroppervlak , , E droogtunnel , Totaal Ammoniak kg/jaar Totaal PM10 Kg/jaar 4.290

12 Voorbeeldbedrijf leg: Optie 1 voorbeeldbedrijf hennen in kooihuisvesting herinrichting naar volière huisvesting en bouw droogtunnel. Vergunning voor hennen met mestdroging Sloopkosten / verkoop huidige systeem 0 Renovatie stal hennen (volière) Droogtunnel Verkoop rechten voor hennen Totaal ,88 / hen Dierfinanciering ( hennen) Bruto overschot bij voerwinst van 4, (beschikbaar voor rente, aflossingen, vervangingsinvesteringen en privé-uitgaven) Huidige financiering; 4,35 / hen, nieuwe situatie 14,70 / hen

13 Voorbeeldbedrijf leg: Optie 2 Diersoort Stalsysteem Aantal dieren Ammoniak kg NH3 per dier per jaar Ammoniak totaal kg NH3 / jaar Emissie PM10 g/dp/jaar Emissie totaal kg PM10 /jr Legkippen Legkippen Legkippen E volière, 1/week afdraaien 50% roosteroppervlak + beluchten E volière, 1/week afdraaien 50% roosteroppervlak E volière, 1/week afdraaien 50% roosteroppervlak + beluchten , , , E droogtunnel , Totaal Ammoniak kg/jaar Totaal PM10 Kg/jaar 6.500

14 Voorbeeldbedrijf leg: Optie 2 voorbeeldbedrijf hennen in kooihuisvesting herinrichting naar volière huisvesting en nieuwbouw volière en bouw droogtunnel. Vergunning voor hennen met mestdroging Sloopkosten / verkoop huidige systeem 0 Renovatie stal hennen (volière) Nieuwbouw stal hennen (volière) Koop rechten voor hennen Droogtunnel Totaal ,95 / hen Dierfinanciering Bruto overschot bij voerwinst van 4, (beschikbaar voor rente, aflossingen, vervangingsinvesteringen en privé-uitgaven) Huidige financiering; 4,35 / hen, nieuwe situatie 22,98 / hen

15 Beoordeling fijn stof - 1 Wet luchtkwaliteit Ter plaatse van gevoelige objecten, waar mensen gedurende langere tijd verblijven (blootstellingscriterium) dient te worden voldaan aan de volgende normen Concentratie a.g.v. immissie fijnstof maximaal 40 µg/m³ Maximaal 35 dagen overschrijding etmaalgemiddelde 50 µg/m³ - Correctie voor zeezout is afhankelijk regio - Uitkomst afhankelijk van achtergrondconcentratie - Berekeningen met rekenprogramma ISL3A

16 Beoordeling fijn stof - 2 Niet In Betekenende Mate (NIBM) Indien de immissietoename niet meer bedraagt dan 3% van maximale concentratie is dat NIBM Vereenvoudigd naar afstandstabel In de praktijk meestal uitgebreide berekening maken, vaak kan er toch voldaan worden.

17 Beoordeling fijn stof - 3 Erkende mogelijkheden fijn stof reductie Waterwasser 30% reductie Oliefilmsysteem met drukleidingen 50% reductie Ionisatiesysteem 25% reductie

18 Beoordeling fijn stof - 4 Erkende mogelijkheden fijn stof reductie

19 Bedrijfsontwikkeling Bij aanpassing bedrijf rekening houden met o o o o o Wet geurhinder en veehouderij Wet luchtkwaliteit (fijn stof) Wet ammoniak en veehouderij, IPPC richtlijn (>40.000) en natuurbeschermingswet Maatlat duurzame veehouderij (MIA/VAMIL) Geïntegreerde duurzame stallen (subsidie) Strategie richting toekomst bedrijfseconomische afwegingen

20 Uitwerking o.b.v. voorbeeldbedrijf Voorbeeld bedrijf opfokhennen Uitgangssituatie Eén stal met kooihuisvesting en volière Optie 1 Kooistal ombouwen naar volière Optie 2 Kooistal ombouwen naar nivo varia+luchtwasser

21 Voorbeeldbedrijf: Vergunde situatie Diersoort Stalsysteem Aantal dieren Ammoniak kg NH3 per dier per jaar Ammoniak totaal kg NH3 / jaar Emissie PM10 g/dp/jaar Emissie totaal kg PM10 /jr Opfok leg Opfok leg E Mestbandbatterij met beluchting (BB ) E volière, 1/week afdraaien 50% roosteroppervlak , , E droogtunnel , Totaal Ammoniak kg/jaar Totaal PM10 Kg/jaar Maximale emissiewaarde besluit huisvesting is 0,170 kg ammoniak voor alternatieve huisvesting.

22 Emissiearme systemen opfok leg Mogelijkheden stalsystemen stalsysteem Ammoniak [g/dp/jr] Geurnorm [OUe/s) Fijn stof [g/dp/jr] Volière in diverse varianten. Afh. Van: - beluchting, percentage rooster. 0,014-0,050 0,18 23 Grondhuisvesting (nivo varia-varianten 0,170 0,18 30 Kooihuisvesting 0, ,18 2 Luchtwasser chemisch 90% reductie 0,017 0,11/0,13 21 Luchtwasser biologisch 70% reductie Waterwasser (30% fijn stof reductie) 0,051-0,10-9/21 16 Gecombineerde luchtwassers (geurammoniak- en fijn stof reductie) - - -

23 Voorbeeldbedrijf opfok leg Afwegingen voor keuze stalsystemen Nieuwe stal (ombouw stal) : ammoniak leidend O.b.v. amvb-huisvesting/ippc : 0,170 kg O.b.v. IPPC-richtlijn (maatwerk >5.000 kg en kg) O.b.v. provinciale verordening (brabant/limburg) 0,020 kg Per bedrijf kunnen nog andere aspecten een rol spelen Geurwetgeving Fijn stof Wet ammoniak en veehouderij 250 m zone Natuurbeschermingswet

24 Voorbeeldbedrijf opfok: Optie 1 Diersoort Stalsysteem Aantal dieren Ammoniak kg NH3 per dier per jaar Ammoniak totaal kg NH3 / jaar Emissie PM10 g/dp/jaar Emissie totaal kg PM10 /jr Opfok leg Opfok leg E volière, 1/week afdraaien 50% roosteroppervlak+beluchting E volière, 1/week afdraaien 50% roosteroppervlak , , E droogtunnel , Totaal Ammoniak kg/jaar Totaal PM10 Kg/jaar Maximale emissiewaarde besluit huisvesting is 0,170 kg ammoniak voor alternatieve huisvesting.

25 Voorbeeldbedrijf opfok: Optie 2 Diersoort Stalsysteem Aantal dieren Ammoniak kg NH3 per dier per jaar Ammoniak totaal kg NH3 / jaar Emissie PM10 g/dp/jaar Emissie totaal kg PM10 /jr Opfok leg Opfok leg E 1.9 grondhuisvesting+ chemische luchtwasser E volière, 1/week afdraaien 50% roosteroppervlak , , E droogtunnel , Totaal Ammoniak kg/jaar Totaal PM10 Kg/jaar 1.885

26 Financiering opfokbedrijf A: volière B: Nivo Varia en en droogtunnel chemische luchtwasser 90% Renovatie stal Droogtunnel Luchtwasser Verkoop rechten Totaal Bruto overschot bij 6,3 cent vergoeding Verschil 0,1 cent vergoeding per afgeleverde hen per week (beschikbaar voor rente, aflossingen, vervangingsinvesteringen en privé-uitgaven) A: Huidige financiering; 3,65 Euro/ hen, nieuwe situatie 8,15 /hen B: Huidige financiering; 3,65 Euro/ hen, nieuwe situatie 6,81 /hen

27 Beoordeling fijn stof Niet In Betekenende Mate (NIBM) De toename van emissie is bij optie 1 : kg/jaar De toename van emissie is bij optie 2 : 656 kg/jaar Vlgs. Tabel is optie 2 bij 125 m mogelijk zonder berekening en optie 1 bij 150 m

28 Koloniehuisvesting Investeringsbedragen inrichting en stal ongeveer gelijk aan volière leghennen. Verwachting 10-20% van pluimveestapel Lagere marge grotere eenheden om voldoende inkomen te realiseren Acceptatie consument / supermarktketen /actiegroepen Kostprijs van kooi buiten EG met lagere eisen Opgenomen in de maatlat: E2.5.6 koloniehuisvesting met mestbandbeluchting (0,7 m3 per dier per uur)

29 Vermeerdering voor de legsector Bedrijven met < hennen mogen Plan van aanpak maken. Traditionele scharrel Volièrehuisvesting

30 Fiscale regelingen en subsidies Mia/ Vamil Maatlat duurzame veehouderij - pluimvee Geintegreerde duurzame stallen Regeling gecombineerde luchtwassystemen Energie Investeringsaftrek

31 Beoordeling financiering Algemeen uitgangspunt: Voldoen aan rente- en aflossingsverplichtingen Voerwinst t.o.v. de sector Besparingen: Liquiditeitsontwikkeling: Ontwikkeling eigen vermogen Ontwikkeling contante middelen Solvabiliteit: Dekking: > 30 % = eigen vermogen t.o.v. vreemd vermogen, excl. rechten, maar wel met stille reserves over grond en gebouwen. Belangrijk voor prijs Goed Ondernemerschap

32 ZLTO Advies en uw Bedrijf Hoe beginnen? inventariseren van uw wensen, omgeving, wet- en regelgeving, financiële positie. Maak een bedrijfsplan met actuele cijfers financieel per kwartaal Met investeringen voor 2012 Maak een liquiditeit prognose tot na Ga de markt op: gezonde concurrentie levert altijd ergens voordeel: financiering is een zakelijke handeling Maar eerst met uw adviseur aan tafel Richtingbepalend instrument: HET INVESTERINGSKOMPAS

33 ONDERSTEUNING ZLTO ADVIES ZLTO Bedrijfsadvies : Fred de Jongh Jenny Geelen ZLTO ROM en bouwzaken : Herman Cruijsen John Timmers Jos Commissaris