Menu-engineering in restaurants

Vergelijkbare documenten
Duurzaam eten en duurzaam ondernemen (zoeken naar de nieuwe economie)

groentenfruit huis Juiste aanpak verleidt consument tot hogere consumptie

PPS Food Value Impact. Presentatie Netwerkdag Topsector T&U 3 april 2018

Workshop: Gedragsinzichten toepassen. Den Haag, ministerie van Economische Zaken, 10 november 2016

Onbewust Genieten. - Restaurant van de Toekomst - Marchel Gorselink Wageningen UR Food & Biobased Research. Contact: T +31 (0)

Nudging: gezond genieten in de horeca

Nieuwe wegen naar gezonde voeding

Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 3.0 Unported licentie. Resultaten SJBN Enquête 2012

Steeds meer mensen zijn bewust flexitariër

FoodProfilergroenten en fruit consumptie: Voorbeelden van Wat, Wie, Wanneer & Waarom. Marleen Onwezen & Jos van den Puttelaar

Voeding en buikklachten: Van wetenschap tot voedingsadvies. 10 april 2017, Dr Nicole M de Roos

Smakelijke Vermarkting groente en fruit

Enquête uitbrengmaaltijden Buitensluis

Prediction and early intervention in employees at risk for sickness absence due to psychosocial health complaints

SAMENVATTING. MVW_proefschrift_170x240_ indd 172

Informatieboekje. GRIP- Studie GRoente Inname Peuters

Emma Coles Be Vitality en Voeding Leeft

ALGEMENE INLEIDING BELANGRIJKSTE BEVINDINGEN

Wensen van Consumenten in Beeld

Smakelijke Vermarkting groente en fruit

Groente en Fruit. Van bittere noodzaak tot mooie kansen

HET GEZONDE BEDRIJFSRESTAURANT

risicocommunicatie, planning & mechanismen van gezondheidsgedragsverandering in een populatie met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten

SAMENVATTING Dijkstra, Coosje.indd :45

Verminder verspilling in uw keuken. Kijk hier hoe u eenvoudig bespaart!

Rapport gezonde keuzes

Evidence piramide. Gecontroleerde studies. Welk studie type? 19/02/ me ta.eu. Niet dezelfde piramide voor elke vraag. me ta.eu. me ta.

Pilot Onze Keuken bij Gemeente Alkmaar 1-meting onder gasten. september 2012

Samenvatting. Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie

GROENE GEZONDE STUDENTEN

Nieuwe Richtlijnen Goede Voeding

Duurzaamheidk. Denken en doen over groente Duurzaamheidkompas meting #12 Mei 2014

Vriesvers versus koelvers Imago onderzoek Vriesvers. Vriesvers Platform p47649

2. Schijf van Vijf samengevat

kerst insights onderzoeksrapport

Groente en fruit Mag het iets meer zijn? Groente en fruit Mag het iets meer zijn?

Verleiden tot gezond gedrag. Prof. dr. Emely de Vet Wageningen University and Research

Het hoe en waarom van korter douchen Directe feedback voor langdurige gedragsverandering. Michel Handgraaf & Anouk Griffioen Wageningen Universiteit

Paper 3 Onderzoeksinstrumenten

Draagt lesmateriaal bij aan het vergroten van financiële vaardigheden van basisschoolleerlingen?

Diewertje Sluik, Edith Feskens

KLEURRIJKE VERLEIDINGEN IN DE SUPERMARKT STIMULEREN DE GROENTEN EN FRUIT HOE NUDGING CONSUMENTEN KAN AANSPOREN OM MEER GROENTEN EN FRUIT TE KOPEN

Consumenten, hun keuzes en dierenwelzijn. Machiel Reinders, LEI Wageningen UR

Workshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht. Graag in samenwerking

Klanttevredenheid consultatiebureaus Careyn

VAN GROND NAAR KEUKEN

Meten van Resultaat. Carine van Schie 22 april 2014

Bewegen x vakleerkracht = toekomst 2

Informatieboekje. GRISP- Studie GRoente Inname & Smaakontwikkeling Peuters

Introductie. Introductie. Inleiding Methode Interventie Resultaten Conclusies. Preventie van overgewicht bij jonge kinderen.

Overgewicht en Obesitas op Curaçao

Tevredenheidsmeting maaltijden aan huis

Wat betekent het CBF-Keur voor het Nederlands publiek?

Wat betekent het CBF-Keur voor het Nederlands publiek?

- Mensen gaan meer variëteit kiezen bij hun consumptiekeuzes wanneer ze weten dat hun gedrag nauwkeurig publiekelijk zal onderzocht worden.

Schoolfruit in de les Handleiding bij de lessen van EU-Schoolfruit en SchoolGruiten

Ouderen en preventie. Annemien Haveman-Nies. GGD Noord- en Oost-Gelderland / Wageningen Universiteit

Het programma. De boodschappenkar. Even voorstellen: Door de bomen het bos niet meer zien? Feiten en fabels

Focus op eiwit: Hoe helpen we ouderen om voldoende eiwit te eten. Nicole de Roos Onderzoeker Wageningen Universiteit 24 mei 2016

Schoolfruit in de les Handleiding bij de lessen van EU-Schoolfruit en SchoolGruiten

Bijlage 1: Gezondheidsdoelstellingen Vlaamse Overheid

WAKKER DIER: (ON)WETENDHEID OVER JONG DIER OP BORD

Jong en gezond? Uitdagingen voor meer gezonde voeding en beweging bij kinderen in Vlaanderen

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij

Rapport Gezondheidsbewustzijn out of home. Overall conclusies en aanbevelingen -kwantitatief en kwalitatief samengenomen-

Beleving van de warme maaltijd

PASSIE VOOR ETEN L. Food Connect. eten maakt je dag een stuk leuker. D. Dat geldt vast ook voor uw cliënten. Laat u het k

Wat is precies bloeddruk en waarom is een gezonde bloeddruk belangrijk?

Maaltijden. Broodmaaltijd. Meer weten?

Genieten. van lekker eten

ALGEMENE INTRODUCTIE ONDERZOEKSRESULTATEN

Sociaaleconomische verschillen in gezondheidsgedrag: recente resultaten uit de GLOBE-studie

Brentano Amstelveen CLIËNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK BEWONERS

Hoe start je met het meten van voedselverlies?

Conclusies: leefstijlscore

Evaluatie Diving Cup. Effecten op Sportparticipatie. Jan van Houthof AJ Amsterdam T

Welkom bij de workshop Behoud van spierkracht bij ouderen. Esmée Doets en Michael Tieland 13 mei 2019

hoofdstuk 1 hoofdstuk 2 hoofdstuk 3

AUGURKEN MET SLAGROOM. Een evenwichtig menu samenstellen. Inhoud

WORKSHOP Voeding & Gezondheid 20 mei 2014

Op weg naar een generatie Nix? Vandaag: HBSC-landen in de studie. Trends in middelengebruik onder scholieren. Tom ter Bogt Wilma Vollebergh

Creative Marketing Opdracht 1b Doelgroepanalyse

Vroeginterventie via het internet voor depressie en angst

Evaluatieverslag project Groningse gruiten

1 INFORMATIEBROCHURE

VOEDSELVERSPILLING 1-METING

Ongezond gedrag op vijf leefstijlaspecten

Stel je gezond weekmenu samen

duurzaam eten November 2010 Kim Paulussen Marcel Temminghoff

Onderzoeksresultaten Supermarkt en cafetaria s favoriet bij afhalen warme maaltijd. Juni 2007

M.B. Katan. Type 2 diabetes en voeding Wat te doen? Belangen en nevenfuncties. Stijging diabetes, per opleidingsniveau. Diabetes en voeding: agenda

E-health4Uth: extra contactmoment vanuit de Jeugdgezondheidszorg voor 15/16 jarigen

Vleesconsumptie per hoofd van de bevolking in Nederland, David Verhoog, Hans Wijsman en Ida Terluin

Bij dit examen horen bijlagen, uitwerkbijlagen en digitale bestanden.

WAKKER DIER ONDERZOEK NAAR RECEPTEN OP SUPERMARKTPRODUCTEN

Imago Onderzoek Vriesvers. Ontwikkeling van positie Vriesvers vs Koelvers

Korte Rapportage Analyse NSKO: oriëntatie op de sector gezondheid Arts en Auto Juni 2012

Rotterdam Lekker Fit! Gezinsaanpak draagt bij aan vermindering consumptie gezoete dranken door kinderen.

Kapsalon: een zompig succesverhaal

Peuters en groente eten: Een moeilijke combinatie?

Transcriptie:

Menu-engineering in restaurants Machiel Reinders, Wageningen University & Research Joris Heijnen & Erik van Bommel, Variatie in de Keuken Marlijn Huitink & Coosje Dijkstra, Vrije Universiteit Amsterdam

De aanleiding PPS Meer groente en fruit is goed voor iedereen Partners: FBR, LEI, Variatie in de Keuken, GroentenFruit Huis, KHN Hoofdvraag: welke combinatie van interventies die aangrijpen op bewuste en onbewuste processen is effectief om verschillende consumentendoelgroepen te bewegen om aantoonbaar meer groente en fruit te kopen en te consumeren? Aanpak: Literatuurverkenning Selectie/ uitvoering pilots (verschillende settings/ doelgroepen) Checklist: Selectie interventies Uitvoeren interventies 2

Interventies in 4 verschillende settings 3

Achtergrond 4

Onderzoeksidee Restaurants: Veel vlees, weinig groente Steeds meer mensen eten buiten de deur Experimenteren met portiegroottes Daarmee dus grote impact en groot bereik! 5

Portiegrootte Grotere porties leiden tot meer consumptie, ook bij grotere porties met gezonde (laag-calorische) producten zoals groenten (Rolls et al., 2004; Steenhuis et al., 2010); In situaties met meer afleiding (zoals restaurants) is men zelfs minder bewust van portiegroottes (Ledikwe et al., 2005); Geen verschil in tevredenheid tussen grotere en kleinere porties (Diliberti et al., 2004). 6

Opzet onderzoek (1) 3 locaties Van der Valk restaurants Interventieperiode van 6 weken en controle-periode van 6 weken Interventie: 100% meer groente; 12,5% minder vlees 3 condities: A: 100% meer bordgroente & 12,5% minder vlees/vis B: alleen 100% meer bordgroente C: alleen 12,5% minder vlees/vis 7

Opzet onderzoek (2) 8

Opzet onderzoek (3) Metingen vóór en ná de aanpassingen: Hoeveel wordt er geserveerd? Hoeveel blijft er over/ wordt er weggegooid? 4000 borden gemeten! + Enquête onder de gasten die o.a. gasttevredenheid vroeg 9

Steekproef 1452 borden in controlegroep; 1393 borden in experiment-groep. 940 ingevulde enquêtes in de controle-groep en 887 in de experiment-groep. 10

Gastenprofiel Leeftijd varieert tussen de 9 en 102 jaar (gemiddeld 51.6 jaar) Er zullen zeer waarschijnlijk nog wel jongere bezoekers geweest zijn, maar die hebben de enquete niet ingevuld. 47,5% man; 52,5% is vrouw 35,5% heeft een HBO-opleiding of hoger; 26% LBO/MBO en 38% middelbare school of lager 73% van de bezoekers heeft kinderen 97,7% bezoekt het restaurant vanwege privé-reden 40% bezoekt het restaurant voor het eerst, 25% bezoekt het 1-2 keer per jaar, 21% 3-6 keer per jaar en de rest vaker (2% zelfs 4 keer per maand of vaker) 11

Geconsumeerde vlees (gram) Geconsumeerde groente (gram) Resultaten (1) 87% meer groente van het bord 16% minder groente uit bakjes 31% stijging consumptie totale groenten 120 100 80 60 40 20 Bordgroente +87% 13% minder vlees of vis 0 Controle Experiment 250 200 150 100 50 0 Vlees/vis Controle -13% Experiment 12

Resultaten (2) Er lijkt een optimum qua hoeveelheid geconsumeerde groenten te zijn (rond 110-120 gram). Zijn de bakjes (side dishes) wel nodig?

Score (1= erg ontevreden en 5= erg tevreden) Resultaten (3) Tevredenheid met gerecht iets lager in de interventiegroep dan in de controlegroep. Nog steeds (zeer) tevreden Tevredenheid met het restaurant verschilt niet tussen de controlegroep en de interventiegroep. 5 4 3 Intervention Control 2 1 Tevredenheid gerecht Tevredenheid restaurant

Overige effecten Demografie Mannen eten significant meer vlees/vis dan vrouwen. Leeftijd gecorreleerd met groenteconsumptie. Deelnemers met kinderen eten meer groenten dan deelnemers zonder kinderen. Mensen die vaker het restaurant bezoeken lijken minder groente te eten. Mensen die vaker uit eten gaan lijken meer groente te eten. 15

Overige effecten Food involvement Mensen die aangeven het belangrijk te vinden om groente te eten wanneer ze uit eten gaan consumeren meer groente. Mensen die groenten lekker vinden, eten meer groenten. Mensen die meer betrokken zijn bij hun voedselkeuzes, eten meer groenten. 16

Conclusies 100% meer groente en minder vlees/ vis op het bord leidt tot: Stijging totale groenteconsumptie; Daling consumptie vlees/vis; Tevreden tot zeer tevreden gasten! Robuuste resultaten: zelfde patronen in 3 restaurants. 17

Toegevoegde waarde studie Real life setting gebruikt (echte restaurants); Effect van portiegrootte verhogen werkt ook voor gezonde voeding; En óók in restaurants waar men vaak om hedonistische redenen zit, waarbij ongezonde voeding vaak geprefereerd wordt (Raghunathan et al., 2006). Observationele data gecombineerd met zelfgerapporteerde data: controleren voor het feit dat consumenten moeite hebben om hun eigen gedrag te beoordelen.

Implicaties Portiegrootte kan ingezet worden om gewenst eetgedrag te bevorderen zonder aantasting van de tevredenheid Impact op milieu én gezondheid Gasten eten meer groente Er wordt minder vlees weggegooid Vlees > groente: Minder CO2 en watergebruik Potentieel meer marge voor restaurants en bijdrage aan MVO-beleid restaurants

Bedankt voor de aandacht! Vragen? 20