WAKKER DIER: (ON)WETENDHEID OVER JONG DIER OP BORD

Transcriptie

1 WAKKER DIER: (ON)WETENDHEID OVER JONG DIER OP BORD De perceptie van jonge dieren volgens de Nederlandse consument Judith de Roij van Zuijdewijn Karin Ursem Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

2 Inhoud Inleiding Management summary Resultaten Huidige houding en consumptiegedrag van de Nederlanders Wat zou Nederland doen als ze erachter zou komen dat het vlees afkomstig is van een jong, onvolwassen dier? Welke vleessoort is afkomstig van een jong, onvolwassen dier? New learning over jong, onvolwassen dieren Bijlage Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

3 Inleiding Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

4 Inleiding Wakker Dier streeft naar een samenleving waarin de dieren uit de veehouderij met respect worden behandeld. Zij willen dit bereiken door Nederland wakker te schudden en ze bewust te maken over hoe er in Nederland met dieren in de vee-industrie wordt omgesprongen. Om hier meer inzicht in te krijgen heeft Intomart GfK een onderzoek uitgevoerd om te achterhalen wat de perceptie is over het eten van jonge dieren onder de Nederlandse bevolking. Het onderzoek is uitgevoerd onder n=501 mensen, 13 jaar en ouder en Nederlands representatief, geselecteerd uit het online Panel van Intomart GfK (bestaande uit resp personen). De steekproef is achteraf gewogen naar geslacht, leeftijd, opleiding en regio en kan hiermee gezien worden als Nederlands representatief 13+. De volgende onderzoeksvragen zijn hierbij van belang: Hoe bewust is de Nederlandse consument van wat wel en niet jong vlees is? Wat vindt de Nederlandse consument ervan dat we jong vlees eten? Wat verstaat de Nederlandse consument onder jong vlees? Hoe ziet de voedselconsumptie van de Nederlandse consument er op dit moment uit? Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

5 Management summary Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

6 Management summary (1) 16% van de Nederlanders zegt vlees dat afkomstig is van een jong, onvolwassen dier te mijden. 91% van deze jongvleesmijders weet alleen niet dat kip en varkensvlees afkomstig zijn van jongere dieren dan lamsvlees. Maar liefst 82% van de mensen die aangeven geen vlees van jonge dieren te willen eten, blijkt ze zonder het te weten toch binnen te krijgen via kip en/of varkensvlees. Tijdens de aankoop van vlees zegt één op de vijf Nederlanders er rekening mee te houden of het van vlees afkomstig is van een jong, onvolwassen dier. Van deze groep zijn voor 81% de motieven positief voor de dieren (zielig, onverantwoord, eet geen jonge dieren). Nederland weet niet dat een kip en varkens jonge dieren zijn. Negen op de tien Nederlanders weten niet dat kip en varkensvlees jonger zijn dan lamsvlees. 23% van de Nederlanders zou nadat hen dit is verteld bereid zijn om hun consumptiegedrag hierop aan te passen, door minder van dit vlees te consumeren. Van de Nederlanders die zeiden rekening te houden met het aanschaffen van jonge, onvolwassen dieren maar niet op de hoogte waren van het feit dat kip- en varkensvlees afkomstig is van jonge dieren, zijn de meest genoemde acties: minder kip of helemaal geen kip meer eten en/of afwijken naar een biologische variant. Volgens Nederland is lamsvlees de aller-jongste in de rij. Ook kalfsvlees wordt door het merendeel van Nederland als vlees afkomstig van een jong, onvolwassen dier gezien. Mannen geven wel vaker aan dat kip afkomstig is van een jong, onvolwassen dier dan vrouwen dat doen (37% versus 23%). Hoog opgeleiden geven vaker aan dat lamsvlees en kip van jonge, onvolwassen dieren afkomstig zijn dan lager opgeleiden (lamsvlees 77% versus 61%; kip 37% versus 21%). Varkensvlees wordt maar door 13% van de Nederlanders geassocieerd met de term jong, onvolwassen dier. Mensen die zeggen rekening te houden met het feit of vlees afkomstig is van jonge dieren hebben relatief weinig kennis van de leeftijd van een jong, onvolwassen dier. Rekeninghoudend Nederland m.b.t. het eten/kopen van jonge, onvolwassen dieren, geeft beduidend vaker aan dat zij lamsvlees als een jong dier beschouwen dan de groep die zegt hier geen rekening mee te houden (83% versus 66%). Ook kalfsvlees wordt door deze groep vaker gezien als jong, in vergelijking met de niet rekeninghouders (84% versus 63%). Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

7 Management summary (2) Bijna iedereen in Nederland eet wel eens vlees. 95% van de Nederlanders geeft dit aan. Deze vleeseters zijn bijna allemaal flexitariër; 86% van de Nederlanders eet namelijk gemiddeld 4 à 5 dagen per week vlees. Vrouwen zijn gevoeliger voor het eten van jonge dieren dan mannen. Van de mensen die er rekening mee houden of het vlees afkomstig is van een jong, onvolwassen dier geven de vrouwen namelijk vaker aan dat zij liever geen vlees eten dat afkomstig is van een jong dier dan de mannen dat doen (vrouw 55% versus man 34%). Reden om rekening te houden met het dan wel/dan niet consumeren van jong vlees is omdat men het liever niet eet. Wanneer het gaat om het doen van aankopen en men komt er op dat moment achter dat het vlees afkomstig is van een jong, onvolwassen dier, dan lijkt Nederland bereidwilliger om jonge dieren te mijden dan als het al op ons bordje ligt. Drie op de tien Nederlanders zou namelijk het vlees dat afkomstig is van een jong, onvolwassen dier (waarschijnlijk) niet kopen. Vrouwen zijn hier veel overtuigender in dan de mannen: 23% van de mannen zal het waarschijnlijk niet kopen versus 38% van de vrouwen. Ligt het op ons bord dan zijn slechts één op de vijf Nederlanders nog bereidwillig en zeggen het (waarschijnlijk) te laten staan. Ook hier zijn de vrouwen weer gevoeliger en geeft 24% aan dat zij het vlees (waarschijnlijk) niet zouden eten versus 13% van de mannen. Vrouwen geven daarentegen weer minder vaak aan dat zij het vlees (waarschijnlijk) alsnog zouden eten, in vergelijking met de mannen (63% versus 78%). Het leed is al geleden, dus we eten/kopen het maar. Zeven van de tien Nederlanders is niet bereid of staat neutraal tegenover verandering in consumptiegedrag van jonge dieren. De belangrijkste redenen hiervoor zijn dat het leed al geleden is en/of het is te lekker om te laten staan. Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

8 Management summary (3) Vrouwen zijn meer bereid om hun consumptiegedrag te veranderen dan mannen. Vrouwen geven namelijk minder vaak aan er niets om te geven of het niet belangrijk te vinden om iets te doen aan hun consumptiegedrag betreft het consumeren van jonge dieren dan mannen. (mannen 33% versus vrouwen 15%) jarigen geven vaker aan het te lekker te vinden om te laten staan. Laag opgeleiden geven weer vaker aan dat zij alleen de wereld niet kunnen veranderen dan hoger opgeleiden (30% versus 15%). Grote kansen voor Wakker Dier met betrekking tot het informeren van Nederland over jonge dieren. De grote onwetendheid betreft jonge dieren is voor Wakker Dier een grote kans om Nederland te informeren en wakker te schudden. Het verhogen van de bekendheid rondom jonge dieren zou er toe kunnen leiden dat meer mensen bereid zijn hier iets mee te doen. Ook is er een grote kans om de kennis onder de al rekeninghoudende groep te verhogen; relatief beperkte kennis zorgt ervoor dat deze groep alsnog jonge dieren eet. Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

9 Catchy statements 19% van de Nederlanders zegt rekening te houden met het feit of het vlees dat ze kopen/eten afkomstig is van een jong dier. 16% van de Nederlanders mijdt specifiek vlees dat afkomstig is van een jong, onvolwassen dier. Toch blijkt dat 82% van deze groep zonder het te weten toch vlees van jong, onvolwassen dieren eet (namelijk kip en/of varkensvlees). Lamvlees- een van de oudste vleessoorten in het winkelschap - wordt door 68% van de Nederlanders als jong vlees beschouwd. Omdat het vlees, volgens hen, afkomstig is van een jong, onvolwassen dier mijdt 13% van de Nederlanders het consumeren van deze vleessoort. Redenen zijn dat zij het onverantwoord, dan wel zielig vinden, of gewoon liever geen vlees eten wat afkomstig is van een jong, onvolwassen dier. Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

10 Resultaten Huidige houding en consumptiegedrag van Nederland Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

11 De Nederlandse consument eet ongeveer 4 à 5 dagen per week vlees. Frequentie vlees eten 100% 80% 60% 40% 20% 0% 40% 46% 9% 3% Totaal 6-7 dagen per week 3-5 dagen per week 1-2 dagen per week Eens in de twee weken Eens in de maand Minder vaak Ik eet nooit vlees Weet niet A1. Hoe vaak eet u gemiddeld gezien vlees (hieronder valt ook gevogelte/kip)? Basis: allen n=501 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

12 Eén op de vijf Nederlands houdt er tijdens het aanschaffen of nuttigen van vlees rekening mee of het vlees afkomstig is van een jong, onvolwassen dier. 100% 80% Wel/geen rekening met jong vlees 19% Ja Mensen ouder dan 65 jaar houden meer rekening met het feit of het vlees afkomstig is van een jong, onvolwassen dier dan jarigen (29% versus 5%). 60% Nee 40% 66% Ik koop nooit zelf vlees Ik eet nooit vlees 20% Weet niet 0% 8% 3% 3% Totaal A2. Stel dat u vlees/gevogelte gaat kopen of eten, houdt u er dan rekening mee of het specifieke product afkomstig is van een jong, onvolwassen dier? Basis: allen n=501 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

13 Van de Nederlanders die rekening houden met het feit of vlees afkomstig is van jonge, onvolwassen dieren, zegt 81% dit te doen omdat ze het zielig of onverantwoord vinden, of liever geen jonge dieren eten. Reden rekening houden met eten jong vlees Jongvleesmijders versus rest Nederland 100% 80% 13% Ik vind het zielig 100% 80% 16% 60% 40% 46% 22% Ik koop of eet liever geen jong dier Ik vind het niet verantwoord Ik vind het lekker mals 60% 40% 84% Mijders 'jong, onvolwassen dieren' (n=84) 20% 0% 6% 9% 4% Houden rekening met 'jong vlees' Ik vind de smaak beter Anders, namelijk... 20% 0% Rest Nederland (n=417) A2a. Kunt u aangeven waarom u hier rekening mee houdt? Vrouwen geven vaker aan liever geen vlees van jong, onvolwassen dieren te eten dan mannen (55% versus 34%). Basis: mensen die hebben aangegeven rekening te houden met het feit of het vlees afkomstig is van jong, onvolwassen dieren n=105 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

14 Resultaten Wat zou Nederland doen als ze erachter zou komen dat het vlees afkomstig is van een jong, onvolwassen dier? Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

15 Drie op de tien Nederlanders zou, indien men het weet, het vlees afkomstig van een jong, onvolwassen dier (waarschijnlijk) niet kopen. Vrouwen geven minder vaak aan het vlees alsnog te kopen als ze erachter zouden komen dat het vlees afkomstig is van een jong, onvolwassen dier dan mannen (12% versus 29%). 100% 80% 60% 40% 20% 0% Rekening tijdens eten met jong aanschaf 4% 10% 21% 32% 20% 6% 8% Totaal Ik zou uitwijken naar een biologische variant Ik zou het daarom zeker niet kopen Ik zou het daarom waarschijnlijk niet kopen Ik zou het waarschijnlijk alsnog wel kopen Ik zou het zeker alsnog kopen Ik koop nooit vlees Weet niet 12% van de vrouwen geeft aan het vlees zeker niet te kopen als ze erachter komen dat het afkomstig is van een jong, onvolwassen dier (mannen 7%). Vrouwen geven ook vaker aan het vlees van jong, onvolwassen dieren waarschijnlijk niet te kopen als ze erachter komen dat het vlees wat ze willen gaan kopen afkomstig is van deze dieren dan mannen dat doen (26% versus 16%). A3. Stel dat u vlees gaat kopen en u komt er achter dat het specifieke product van een jong dier is. In hoeverre is dit van invloed op uw aankoop- gedrag van dit product? Basis: allen n=501 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

16 Zeven op de tien Nederlanders eet toch gewoon zijn bordje leeg als men erachter komt dat het vlees afkomstig is van een jong, onvolwassen dier. 19% zou het (waarschijnlijk) laten staan. Rekening tijdens eten met jong vlees Vrouwen geven vaker aan het vlees te laten staan als ze erachter komen dat het afkomstig is van een jong, onvolwassen dier dan de mannen (16% versus 8%). 100% 80% 3% 7% 12% Ik eet nooit vlees Ik zou het daarom zeker niet eten 60% 44% Ik zou het daarom waarschijnlijk niet eten 40% Ik zou het waarschijnlijk alsnog wel eten Ik zou het zeker alsnog eten 20% 0% 27% 7% Totaal Weet niet Vrouwen geven minder vaak aan het vlees alsnog te eten, als ze erachter komen dat het afkomstig is van een jong, onvolwassen dier dan mannen (16% versus 38%) A4. Stel dat u vlees gaat eten en u komt er achter dat het specifieke product van een jong dier is. In hoeverre is dit van invloed op uw eet- gedrag van dit product? Basis: allen n=501 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

17 Resultaten Welke vleessoort is afkomstig van een jong, onvolwassen dier? Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

18 Lams- en kalfsvlees worden door het merendeel van Nederland gezien als jong, onvolwassen vlees. Vlees van jonge dieren Lamsvlees 68% Kalf svlees 65% Kip 30% Konijn 13% Varkensvlees 13% Hert 10% Rundvlees 10% Eend 9% Hoog opgeleiden geven vaker aan dat lamsvlees afkomstig is van een jong, onvolwassen dier dan laag opgeleiden (77% versus 61%) Ook geven hoog opgeleiden vaker aan dat kip een jong, onvolwassen dier is versus de lager opgeleiden (37% versus 61%) Hoog opgeleiden geven vaker aan dat kalfsvlees afkomstig is van een jong, onvolwassen dier dan midden opgeleiden (75% versus 60%) Struisvogel Kangoeroe Anders, namelijk... 6% 5% 1% Mannen geven vaker aan dat een kip een jong, onvolwassen dier is dan vrouwen (37% versus 23%) Weet niet 17% 0% 20% 40% 60% 80% 100% B1. Welke van de onderstaande vleessoorten, die in de winkel verkrijgbaar zijn, zijn volgens u afkomstig van een jong dier? Basis: allen n=501 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

19 Lamsvlees is de aller-jongste, volgens Nederland. Jongste vlees is. Lamsvlees Kalf svlees Kip 19% 16% 44% Vrouwen geven vaker aan dat lamsvlees het jongste vlees is dan mannen dat doen Konijn 1% (48% versus 39%) Eend 1% Varkensvlees 0% Struisvogel 0% Rundvlees 1% Hert Kangoeroe Anders, namelijk 1% 0% 1% Mannen geven vaker aan dat kip het jongste vlees is, in vergelijking met vrouwen (20% versus 11%) Weet niet 17% 0% 10% 20% 30% 40% 50% B2. En welk van de onderstaande vleessoorten, die in de winkel verkrijgbaar zijn, is volgens u het jongst? Basis: allen n=501 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

20 Resultaten New learning over jong, onvolwassen dieren Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

21 Negen van de tien Nederlanders weet niet dat kip en varkensvlees jonger zijn dan lamsvlees; 23% zou bereid zijn hier iets mee te doen. Bekendheid met jong vlees Bereidheid ander gedrag 100% 80% 60% 40% 9% 90% Ja Vrouwen zijn bereidwilliger om minder vlees van jong, onvolwassen dieren te eten dan mannen (30% versus 17%) 100% 80% 60% 40% 7% 16% 49% Zeer bereid Bereid Neutraal Niet bereid 20% Nee 20% 16% Zeker niet bereid 0% 2% Totaal Weet niet 0% 8% 4% Totaal Ik eet al nooit jonge dieren C1. Was u er van op de hoogte dat kip en varkensvlees eigenlijk jonger vlees is dan lamsvlees? C2. Nu u dit weet, bent u bereid om minder vlees van jonge dieren te gaan kopen/eten? Basis: allen n=501 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

22 82% van de jongvleesmijders eten toch, onbewust, vlees van onvolwassen dieren, namelijk kip of varken. Reden rekening houden met eten jong vlees Jongvleesmijders en hun onbewuste consumptie van jonge dieren (kip/varkensvlees) 100% 80% 60% 40% 20% 0% 13% 46% 22% 6% 9% 4% Houden rekening met 'jong vlees' Ik vind het zielig A2a. Kunt u aangeven waarom u hier rekening mee houdt? Ik koop of eet liever geen jong dier Ik vind het niet verantwoord Ik vind het lekker mals Ik vind de smaak beter Anders, namelijk... C1. Was u er van op de hoogte dat kip en varkensvlees eigenlijk jonger vlees is dan lamsvlees? S1. Welke van de onderstaande producten eet of koopt u met enige regelmaat? U kunt meerdere Basis: mensen die hebben aangegeven rekening te houden met het feit of het vlees afkomstig is van jonge dieren n=105 antwoorden geven. Basis: Vlees afkomstig van jong, onvolwassen dieren mijders en niet op de hoogte van Crossing van deze vragen leeftijd kip/varken n=84 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari % 80% 60% 40% 20% 0% 18% 82% Mijders 'jong, onvolwassen dieren' (n=84) Eet geen kip/varkensvlees (n=12) Eet kip/varkenvlees (n=72)

23 70% van de Nederlanders geeft aan neutraal, of niet bereid te zijn om minder vlees van jonge, onvolwassen dieren te eten/kopen. Belangrijkste redenen zijn het leed is al geleden en het is te lekker om te laten staan. Reden geen bereidheid/neutraal Ten tijde dat ik het vlees wil kopen is het leed toch al geleden Ik vind het te lekker om te laten staan Alleen kan ik de wereld niet veranderen Ik doe al mijn best door biologische vlees te kopen 26% 25% 24% 19% Vrouwen geven minder vaak aan dan mannen dat ze de leeftijd van een dier onbelangrijk vinden of er niks om geven (12% versus 22% en 3% versus 11%). Ik vind het niet belangrijk 17% Mijn bijdrage maakt niet veel uit 12% Ik geef er niks om 8% Anders, namelijk... 10% C3. Nu u weet wat jonge dieren precies zijn, waarom bent u niet (echt) bereid vlees van deze dieren minder te gaan eten? 0% 20% 40% 60% 80% 100% Basis: mensen die hebben aangegeven niet echt bereid of neutraal zijn tegenover anders omgaan met jonge dieren eten n=362 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

24 Minder kip of helemaal geen kip meer eten en afwijken naar een biologische variant zijn de meest voorkomende acties die jongvleesmijders zouden willen ondernemen nu ze weten dat kip een jong dier is. Wel/niet kip 71% van de jongvleesmijders geeft aan zijn/haar consumptiegedrag aan te passen, nu zij weten dat kippen en varkens relatief gezien nog jonger naar de slacht gaan dan lammetjes. 100% 80% 60% 40% 2% 24% 25% 20% Ik zal in de toekomst helemaal geen kip meer eten/kopen Ik zal in de toekomst minder kip gaan eten/kopen Ik zal in de toekomst evenveel kip gaan eten/kopen, maar dan biologisch Ik zal in de toekomst minder kip gaan eten/kopen, maar als ik het eet dan alleen biologische kip Mijn eet/koop gedrag van kip zal hetzelf de blijven 20% 23% Anders, namelijk... 0% 7% Totaal C4. Nu u weet dat een kip onder de categorie jonge dieren valt, kunt u dan via onderstaande stellingen aangeven welke stelling het meest op u van toepassing is? Basis: mensen die hebben aangegeven rekening te houden met het eten van jonge dieren en niet wisten dat kip in deze categorie viel n=71 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

25 Bijlagen Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

26 Wat eet men zoal... Koop/eet Kip Rundvlees 89% 84% Varkensvlees Vis/schaaldieren 62% 72% Lamsvlees Kalf svlees Kalkoen Wild Eend Ik eet of koop nooit vlees/vis Geen van deze 15% 14% 13% 7% 5% 3% 1% 0% 20% 40% 60% 80% 100% S1. Welke van de onderstaande producten eet of koopt u met enige regelmaat? U kunt meerdere antwoorden geven. Basis: allen n=501 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

27 Onderzoeksverantwoording Veldwerk: Online (CAWI) op deelnemers van het Intomart GfK Online panel dat bestaat uit ca personen Veldwerkperiode: 3 januari t/m 7 januari 2013 Doelgroep: Nederlands, representatief, 13 jaar en ouder. Steekproef: netto n = 501. Een respons van 50% onder een bruto steekproef van bruto n=1000 panelleden. De netto steekproef (n=501) is gewogen naar de volgende kenmerken uit de Gouden Standaard: Geslacht, leeftijd en opleiding. Daarmee kan deze steekproef als representatief worden beschouwd voor Nederlandse mannen en vrouwen van 13 jaar en ouder. Vragenlijst: De vragenlijst bestond o.a. uit de volgende onderwerpen: -Consumptiegedrag mbt eten van vlees -Koopgedrag mbt vlees/jonge dieren -Perceptie van jonge dieren -Kennis van jonge dieren Rapportage: In de PowerPoint is een samenvatting weergegeven van de resultaten, op totaalniveau. Daar waar interessante significante verschillen te vinden zijn tussen bijvoorbeeld geslacht, opleiding en leeftijd is dit aangegeven door middel van teksten. Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari

28 Certificering Het onderzoek is uitgevoerd in overeenstemming met het kwaliteitssysteem van Intomart GfK dat is gecertificeerd volgens de normen van NEN-EN-ISO 9001, ISO en ISO Intomart GfK onderschrijft de gedragsregels van E.S.O.M.A.R. (European Society for Opinion and Market Research) en is lid van de brancheorganisatie MOA (zie Het is toegestaan de uitkomsten van onderzoek extern te publiceren. Wel dient in dat geval bij de onderzoeksresultaten als bron "Intomart GfK <opleveringsmaand en jaar onderzoek>" te worden vermeld. Exclusiviteit van verzamelde gegevens is gebaseerd op de Gedragscode van de MOA, art. 9 (zie Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren januari