Sparen voor een koopwoning

Transcriptie

1 Sparen voor een koopwoning Consumentenonderzoek in opdracht van de Volksbank GfK februari 1

2 Inhoudsopgave Management summary Onderzoeksresultaten Onderzoeksverantwoording Contact 2

3 Management summary 3

4 Management summary Achtergrond Begin heeft GfK in opdracht van de Volksbank onderzoek laten uitvoeren naar het sparen voor een eigen woning. In het bijzonder kijken we naar het verschil tussen thuiswonende en uitwonende (ook wel starters genoemd) en hoe die zich verhouden tot de gemiddelde Nederlander. - In het onderzoek zijn de volgende drie doelgroepen meegenomen: * Totaal Nederland (representatief NL voor 18 tot 60 jarigen) * Uitwonende (in de leeftijd van 18 tot 25 jaar) * Thuiswonende (in de leeftijd van 18 tot 25 jaar) Verkrijgen hypotheek - Het merendeel van de Nederlanders verwacht geen problemen bij het verkrijgen van een hypotheek (56%). Voor starters is dit echter wel een issue: 70% heeft twijfels of het wel gaat lukken, en zelfs 30% verwacht geen hypotheek af te kunnen sluiten. - 32% van de uitwonende verwacht geen hypotheek af te kunnen sluiten ten opzichte van 27% van de thuiswonende. - Ondanks dat de overheid probeert de inbreng van eigen geld te stimuleren bij het kopen van een woning, is het percentage mensen dat hiertoe bereid is, nauwelijks gestegen (69% vs 67%). Spaardoel - Nederlanders zijn spaarders, ruim 9 op de 10 spaart en meer dan de helft heeft één of meerdere spaardoelen. - Twee op de drie starters spaart maandelijks een vast bedrag. 12% van de uitwonende geeft aan meer dan 200,- te sparen. Voor thuiswonenden is dat 24%. - Er is een duidelijk contrast tussen spaarintentie en daadwerkelijk spaargedrag. Energiezuinig wonen vindt men belangrijk, maar men spaart er niet voor. Hetzelfde geldt voor het sparen van een woning. Met name uitwonende brengen graag zoveel mogelijk spaargeld in, maar sparen liever voor vakantie dan voor een woning (47% t.o.v. 15%). Het kopen van een woning als spaardoel is sinds teruggelopen. Bewustzijn risico s hypotheek - De helft (51%) zou zijn pensioenpremies graag in zijn woning steken. - Veel mensen houden er rekening mee dat de hypotheekrente aftrek op termijn verdwijnt (84%). 43% van de Nederlanders vindt de afbouw van de hypotheekrente aftrek een logische maatregel. - 7 van de huurders heeft liever een koopwoning dan een huurwoning. Hoewel 66% van de huurders maandelijks een vast bedrag spaart is dit in slechts 16% van de gevallen voor de koop van een woning. 4

5 Onderzoeksresultaten 5

6 Ruim 9 op de 10 Nederlanders spaart; meer dan de helft van de spaarders heeft een specifiek spaardoel Totaal NL 15% 9% 29% 47% 44% 56% Ja, ik spaar voor een bepaald doel Thuiswonende 13% 6% 34% 60% 53% 34% Uitwonende 17% 41% Het aandeel spaarders is de afgelopen 5 jaar gestegen van 85% naar 91%. Daarnaast is de het aandeel Nederlanders dat spaart voor een specifiek doel over deze periode sterk toegenomen (van 29% naar 47%). Zowel thuiswonende als uitwonende sparen vaker dan gemiddeld voor een specifiek doel (respectievelijk 60% en 56%). Deze percentages liggen beduidend hoger vergeleken met. Mensen met een laag inkomen of laag opleidingsniveau sparen relatief vaak helemaal niet (respectievelijk 15% en 17%). Nee, ik spaar wel, maar niet voor een bepaald doel Nee, ik spaar helemaal niet A01. Spaart u op dit moment voor een bepaald doel? 36% 42% 56% Basis: n=1010 Totaal NL: n=573 Thuiswonend: n=202 Uitwonend: n=235 6

7 Eén op de drie Nederlanders heeft geen vast spaarbedrag per maand. Van degenen die dat wel doen spaart bijna 1 op de 3 meer dan 150 euro Gemiddeld spaarbedrag per maand Onder mensen met een vast spaarbedrag blijkt 45% maximaal 100,- per maand te sparen. Totaal NL Uitwonende 22% 31% 23% 29% 13% 14% 16% 12% 2 12% Uitwonende hebben veelal minder geld vrij te besteden. Binnen deze groep is het aandeel dat maandelijks een groot bedrag (200> euro) spaart relatief klein (12%). Thuiswonende 19% 2 14% 13% 24% Het gemiddelde spaarbedrag van thuiswonende is ongeveer vergelijkbaar met dat van de gemiddelde Nederlander. 0% 20% 40% 60% 80% 100% max 50 euro euro euro euro 200> euro A02. Kunt u aangeven hoeveel u op dit moment ongeveer per maand spaart? Basis: n=1010 Totaal NL: n=573 Thuiswonend: n=202 Uitwonend: n=235 percentages zijn exclusief geen vast bedrag 7

8 Bijna 7 op de 10 Nederlanders brengt bij voorkeur zoveel mogelijk spaargeld in voor financiering/verbouwing van woning Thuiswonende 25% Totaal NL 4% 27% 69% 67% 5% 25% 15% 77% 70% Uitwonende 2% Ruim een kwart (27%) geeft er de voorkeur aan om voor het gehele bedrag een hypotheek te sluiten. Vrouwen hebben vaker de voorkeur om zoveel mogelijk eigen spaargeld in te brengen (73% vs 65% bij mannen). Zowel thuiswonende als uitwonende zijn vaker dan gemiddeld geneigd om eigen spaargeld in te brengen (respectievelijk 77% en 75%). Zoveel mogelijk eigen (spaar)geld inbrengen en een zo laag mogelijke hypotheek afsluiten Een hypotheek afsluiten voor het gehele bedrag Anders B02: Stel dat u een (nieuwe) woning gaat aankopen of uw huis verbouwen. Op welke wijze zou u bij voorkeur de aankoop of verbouwing financieren? 25% 1 7% 75% 73% Starters geven aan ten opzichte van meer bereid te zijn om zoveel mogelijk eigen spaargeld in te brengen voor de financiering van een woning. Het is erg opmerkelijk dat deze groep dit echter minder als spaardoel is gaan zien (zie slide 9). Basis: n=1010 Totaal NL: n=573 Thuiswonend: n=202 Uitwonend: n=235 8

9 Sparen voor de koop van een woning is ook in niet populair: slechts 11% van de Nederlanders spaart voor de koop van een woning Spaardoel: Tegenvallers op te kunnen vangen Jaarlijkse vakantie Totaal NL 45% 32% 34% 66% Thuiswonende 10% 24% 3 20% Uitwonende 30% 43% 47% 31% Andere veelgenoemde spaardoelen zijn de jaarlijkse vakantie (32%) en verbetering/verbouwing van woning (29%). Verder valt op dat de gemiddelde Nederlander in minder spaardoelen heeft vergeleken met. Verbetering of verbouwing van woning Een auto Inrichting van woning 29% 29% 24% 33% 20% 26% 5% 12% 17% 30% 47% 13% 23% 24% 22% 33% Mannen sparen vaker voor een auto (31% vs 17%) en voor het kopen van een eigen woning (16% vs 5%). Terwijl vrouwen vaker sparen voor een financieel vangnet voor de (klein)kinderen (24% vs 13%). Mijn (klein)kinderen Mijn oude dag als aanvulling op mijn pensioen Aflossen van hypotheek Kopen van een eigen woning 1 23% 17% 26% 14% 26% 11% 10% 1% 1% 1% 3% 1% 1% 35% 44% 3% 4% 4% 6% 1% 15% 17% In de afgelopen 5 jaar is het aandeel van de thuiswonende dat spaart voor de koop van een woning teruggelopen. Zij sparen vaker voor een jaarlijkse vakantie: dit is een directe consequentie van de aantrekkende markt! Een wereldreis 4% 6% Energiezuiniger maken van mijn woning 4% Anders 11% A03: Voor welk doel of doelen spaart u op dit moment? 10% 5% 20% 32% 10% 4% 23% 36% Hoewel 7 op de 10 Nederlanders zegt zoveel mogelijk spaargeld in te willen brengen voor de koop van een woning ziet slechts 11% dit als spaardoel! Basis spaarders: n=524 Totaal NL: n=271 Thuiswonend: n=122 Uitwonend: n=1131 9

10 Met name voorzien in vaker problemen met verkrijgen hypotheek Thuiswonende 24% 26% 29% 44% 31% 39% 44% 37% 27% Uitwonende 32% 32% 35% 21% 36% 1 26% Totaal NL 56% 43% Ik verwacht totaal geen problemen Het afsluiten van een hypotheek zal niet gemakkelijk zijn Ik verwacht dat ik geen hypotheek kan afsluiten B03: Als u uw persoonlijke situatie in beschouwing neemt, in welke mate verwacht u zonder problemen een hypotheek te kunnen afsluiten bij een bank voor de woning die u voor ogen heeft? Jongeren voorzien aanzienlijk vaker problemen bij het afsluiten van een hypotheek. Drie op de tien verwacht geen hypotheek te verkrijgen. Dit percentage is hoger vergeleken met (25%). Woningbezitters zien in tegenstelling tot woninghuurders weinig problemen met het afsluiten van een nieuwe hypotheek (69% t.o.v. 24% verwacht geen probleem). Vooral lager opgeleide Nederlanders verwachten relatief vaak problemen bij het verkrijgen van een hypotheek, zoals ook uit onderstaande grafiek blijkt: 100% 80% 60% 40% 20% 0% 34% % 34% 44% 14% 23% 63% laag midden hoog opgeleid Basis: n=1010 Totaal NL: n=573 Thuiswonend: n=202 Uitwonend: n=235 10

11 9 op de 10 Nederlanders vindt dat de overheid het sparen voor een woning moet stimuleren Thuiswonende Uitwonende Ik vind het belangrijk om energiezuinige woning te hebben 26% 71% 3% 97% 94% 95% Ik als huurder heb liever koopwoning dan huurwoning 22% 40% 27% 11% 62% 43% 91% 94% * Zouden moeten kunnen sparen voor huis ipv alleen voor mobieltje, vakantie etc. 19% 59% 19% 3% 7 73% 90% 85% Overheid moet sparen voor woning stimuleren 26% 67% 6% 1% 93% 81% 93% 94% Hoge hypotheek is voordelig 2% 72% 1 10% 13% 15% 19% Met een lage hypotheek ben je minder afhankelijk 29% 67% 4% 96% 90% 96% 97% helemaal mee eens mee eens mee oneens helemaal mee oneens Vrijwel iedereen vindt het belangrijk om een energiezuinige woning te hebben. Hier is een duidelijke discrepantie te vinden in wat men belangrijk vindt en wat men daadwerkelijk doet: slechts 4% geeft aan hiervoor te sparen. Ruim de helft (62%) van de huurders geeft aan liever een eigen koopwoning te hebben. Jongeren (zowel thuis- als uitwonend) zijn het beduidend vaker eens met deze stelling (respectievelijk 91% en 94%). Opmerkelijk is dat men ten opzichte van liever een koopwoning heeft, maar dat het sparen van een eigen bijdrage niet is toegenomen: Voor starters is dit percentage zelfs afgenomen (zie slide 9)! Hoewel men vindt dat de overheid het sparen voor een woning moet stimuleren geeft slechts 11% aan hier momenteel voor te sparen (zie slide 9). B04: Wilt u van de genoemde stellingen aangeven in welke mate u het eens bent met deze stelling? = Niet uitgevraagd in = % (helemaal) mee eens Basis: n=1010 Totaal NL: n=573 Thuiswonend: n=202 Uitwonend: n=235 *: excl. Koopwoning: n=182 percentages zijn exclusief neutraal en geen mening 11

12 1 op de 2 Nederlanders stopt pensioenpremie liever in de eigen woning dan in een pensioenpot Thuiswonende Uitwonende Hypotheekrente aftrek verdwijnt op den duur 17% 67% 15% 1% 84% 61% 79% 81% Logisch dat hypotheekrente aftrek wordt afgebouwd 10% 33% 41% 15% 43% 51% 56% Het is belangrijk om hypotheek af te lossen voor pensioen 20% 53% 22% 5% 74% 63% 73% Een eigen woning vrij van hypotheek is een heel goede pensioenvoorziening 25% 60% 13% 2% 85% 82% 89% Pensioenpremie liever in woning dan in pensioenfonds 11% 40% 41% 51% 50% 56% helemaal mee eens mee eens mee oneens helemaal mee oneens Starters verwachten dat de hypotheekrente aftrek op den duur helemaal verdwijnt (79% voor thuiswonende, 81% voor uitwonende ). Voor totaal Nederland is dit 84%: een forse stijging ten opzichte van (61%)! Ten opzichte van totaal Nederland vinden in het specifiek de starters het logisch dat hypotheekrente aftrek wordt afgebouwd. Bijna driekwart vindt het belangrijk dat de hypotheek is afgelost voor pensionering (74%). In was dit nog 63%. B04: Wilt u van de genoemde stellingen aangeven in welke mate u het eens bent met deze stelling? = Niet uitgevraagd in = Niet voorgelegd = % (helemaal) mee eens = % (helemaal) mee oneens Basis: n=1010 Totaal NL: n=573 Thuiswonend: n=202 Uitwonend: n=235 percentages zijn exclusief neutraal en geen mening 12

13 Onderzoeksverantwoording 13

14 Onderzoeksverantwoording Methode Online onderzoek Steekproef GfK OnePanel 8 vragen 4 minuten Spaardoelen, spaarintentie, en bouwsparen Veldwerk Representatief Nederland van 18 tot 60 jaar met een oversampling van thuiswonende en uitwonende in de leeftijd van 18 tot 25 jaar. De 3 afzonderlijke doelgroepen in het onderzoek zijn elk herwogen naar de precieze samenstelling in Nederland en daarmee representatief. 27 januari 6 februari 2254 bruto steekproef 1010 netto steekproef 45% respons 14