Verkenningenstudie Bereikbaarheid TITEL Waterland ONDERTITEL Plan van Aanpak Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Noord Gemeente Edam-Volendam Gemeente Purmerend Gemeente Waterland Provincie Noord-Holland Stadsregio Amsterdam 16 december 2009
Inhoud 1 INLEIDING 3 1.1 Situatieschets 3 1.2 Voorgeschiedenis 5 1.3 Doel van de Verkenningenstudie Bereikbaarheid Waterland 5 1.4 Werkwijze 5 2 SCOPE 7 2.1 Studiegebied 7 2.2 Afbakening en uitgangspunten 7 2.3 Beleidskaders 8 2.4 Samenhang met de omgeving 8 2.5 Resultaten 9 3 AANPAK 11 3.1 Werkwijze en fasering 11 3.2 Organisatie 12 3.3 Planning 14 4 KOSTEN EN RISICO S 16 4.1 Financiën 16 4.2 Risico s 16 ii
1 Inleiding 1.1 Situatieschets De belangrijkste verkeersverbindingen van Waterland en omgeving zijn de Rijksweg A7 en de provinciale wegen N244, N235 en N247. Deze wegen maken onderdeel uit van het regionale netwerk in de provincie Noord-Holland. De N235 en de N247 worden intensief gebruikt door zowel het autoverkeer als het openbaar vervoer. Op beide wegen is de doorstroming de afgelopen jaren verslechterd. Dit heeft er mee te maken dat de maximale capaciteit voor het autoverkeer op deze wegen bijna bereikt is, terwijl het busverkeer meer capaciteit nodig heeft. Hierdoor ondervindt het busverkeer, maar vooral het autoverkeer in de spits veel vertraging. Bij Het Schouw, waar de N235 en de N247 samenkomen, zijn de problemen het grootst. De busverbindingen via de N235 en de N247 vormen zeer succesvolle openbaar-vervoerverbindingen vanuit Waterland (Purmerend en Edam-Volendam) naar groot Amsterdam. Dit zijn verbindingen met het hoogste openbaar-vervoeraandeel van Nederland; in de spits reist 59% van de reizigers met het openbaar vervoer (Verkeersmodel van de gemeente Amsterdam, Genmod 2005). Door de goede kwaliteit van de verbindingen blijft het openbaar-vervoergebruik groeien. Om deze groei op te vangen, zullen de frequenties van de busdiensten de komende jaren waarschijnlijk worden verhoogd. 3
Aangezien de lijnbussen op de meeste kruispunten met verkeerslichten absolute prioriteit krijgen, kan dit de doorstroming van het autoverkeer verder verslechteren. Mogelijk leidt dit op delen van het tracé ook tot verminderde betrouwbaarheid van de busdiensten. Om de autobereikbaarheid vanuit Purmerend en Edam-Volendam naar Amsterdam en omgeving te verbeteren, wordt door Rijk en regio momenteel geïnvesteerd in de verdubbeling van de N244, het vluchtstrookgebruik op de A7 (wat al gerealiseerd is in noordelijke richting en nog gerealiseerd moet worden in zuidelijke richting) en de Tweede Coentunnel. Er is nadrukkelijk voor gekozen om de N235 en de N247 door Waterland niet als de primaire wegverbindingen tussen Purmerend / Edam / Volendam en Amsterdam te positioneren. De N235 en de N247 blijven echter wel belangrijke regionale ontsluitingswegen voor Waterland, Edam-Volendam en Purmerend. Een verbetering van de doorstroming van het autoverkeer op deze wegen is daarom noodzakelijk om een goede interne en externe bereikbaarheid van de regio te garanderen. In de studie kijken we in dat kader ook naar de kwaliteit van de fietsverbindingen langs de N235 en N247. Dat we in Waterland te maken hebben met kwetsbare groengebieden, een aantal landelijk gelegen kernen en weinig draagkrachtige ondergrond, maakt het zoeken naar oplossingen die de bereikbaarheid verbeteren er niet gemakkelijker op. Leefbaarheid en natuurwaarden zullen in de studie als belangrijke randvoorwaarden worden meegenomen. Wij achten het van belang om bij de start van de studie een gezamenlijk en realistisch beeld te hebben van de aard van de oplossingen die mogelijk zijn. 4
1.2 Voorgeschiedenis De afgelopen jaren is al veel onderzoek gedaan naar de mogelijke maatregelen op de N235 en de N247 om de bereikbaarheid in de regio te verbeteren. Op 9 maart 2009 is gedurende een informatiemiddag Waterland door de provincie Noord-Holland als resultaat van het onderzoek een aantal korte en (middel)lange termijnmaatregelen voor de N235 en N247 gepresenteerd. Om daadwerkelijk een maatregelenpakket in uitvoering te kunnen brengen, is er echter meer aandacht nodig voor een goede analyse die door de partijen gedragen wordt zonder daar direct oplossingen aan te verbinden. Het is daarbij cruciaal om met alle betrokken partijen gezamenlijk een probleemanalyse, toetsingskader en maatregelenpakket vast te stellen. Daarom is vanuit de Stadsregio Amsterdam en de Provincie Noord-Holland het initiatief genomen tot het opzetten van een Verkenningenstudie. De eerder opgestelde knelpuntenanalyse en voorgestelde maatregelen zullen daarbij uiteraard waardevolle input zijn. 1.3 Doel van de Verkenningenstudie Bereikbaarheid Waterland Het primaire doel van het project Bereikbaarheid Waterland is het optimaliseren van de bereikbaarheid voor autoverkeer, openbaar vervoer en fiets in de regio Waterland, zonder daarbij de leefbaarheid en natuurwaarden aan te tasten en waarbij tegelijkertijd een verbetering van de verkeersveiligheid tot stand komt. De volgende secundaire doelen zijn daarvan afgeleid: Faciliteren van een vervoersgroei in het openbaar vervoer tussen Purmerend / Edam / Volendam en Amsterdam door een goede doorstroming (en betrouwbaarheid van de doorstroming) van de busdiensten op de N235 en de N247 te garanderen en een hogere frequentie mogelijk te maken; Verbeteren van de doorstroming (en de betrouwbaarheid van de doorstroming) van het autoverkeer op de N235 en N247 tussen Purmerend / Edam / Volendam en Amsterdam; Verbeteren van de verkeersveiligheid op de N235 en de N247 tussen Purmerend / Edam / Volendam en Amsterdam; Garanderen van een goede en comfortabele afwikkeling van het fietsverkeer langs de N235 en de N247. Als belangrijkste randvoorwaarde wordt gesteld dat de leefbaarheid en natuurwaarden langs de N235 en de N247 ten gevolge van de voorgestelde maatregelen niet noemenswaardige mogen worden aangetast. Dit mede in verband met de rijksbufferzone Amsterdam Purmerend. De Verkenningenstudie beoogt te komen tot een door de betrokken partijen breed gedragen pakket aan maatregelen, waarmee de bovenstaande doelen kunnen worden gerealiseerd en waarvoor door de betrokken partijen voldoende middelen beschikbaar kunnen worden gesteld. Bij het vaststellen van de verkenning zal ook een voorstel voor de financiële dekking worden voorgelegd. De planhorizon van deze studie is 2020. 1.4 Werkwijze Voor het project Bereikbaarheid Waterland is een stuurgroep ingesteld waarin alle betrokken overheden zijn vertegenwoordigd. De Stuurgroep Bereikbaarheid Waterland adviseert de opdrachtgevers over het vaststellen van het Plan van Aanpak en de besluitvorming over de vervolgstappen gedurende de verkenningenstudie. De opdrachtgevers zijn de provincie Noord- Holland (als beheerder van de infrastructuur) en de stadsregio Amsterdam (als beheerder van de 5
openbaar-vervoerconcessie). De provincie Noord-Holland treedt als gedelegeerd opdrachtgever op. Indien nodig treden de opdrachtgevers met elkaar in overleg. Het project Bereikbaarheid Waterland is opgenomen in het investeringsprogramma van zowel de provincie Noord-Holland als de stadsregio Amsterdam. Hierin worden verschillende fasen onderscheiden: 1. Verkenningenstudiefase (stadsregio), studiefase (provincie); 2. Planstudiefase (stadsregio), planfase (provincie); 3. Realisatiefase (provincie) Planuitwerking en realisatiefase (Stadsregio). De (verkenningen)studiefase dient om het probleem en mogelijke oplossingsrichtingen te verkennen. Op basis van de verkenningenstudie kunnen het Dagelijks Bestuur van de stadsregio Amsterdam en Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Holland besluiten om het project te promoveren naar de volgende fase. In deze planstudiefase/planfase worden de te nemen maatregelen van de voorkeursoplossing nader uitgewerkt en beschreven. Deze planstudie/planfase leidt dan tot een vervolgbesluit over daadwerkelijke uitvoering en subsidiëring van een aantal infrastructurele maatregelen: het realisatiebesluit. 6
2 Scope 2.1 Studiegebied De te nemen maatregelen richten zich op het directe invloedsgebied van de N235 en de N247 en bevinden zich binnen de grenzen van de gemeenten Purmerend, Waterland en gemeente Edam-Volendam en het Stadsdeel Amsterdam Noord van de gemeente Amsterdam. De relatie met de A7 en de N244 zal ook meegenomen worden in de studie. 2.2 Afbakening en uitgangspunten Openbaar vervoer, auto én fiets Voor het in de inleiding genoemde verkeerssysteem van Waterland is het essentieel om bij de uiteindelijk te kiezen oplossingen de effecten voor het totale verkeerssysteem van de N235 en N247 mee te nemen. Daarom hebben de Provincie en de Stadsregio ervoor gekozen de openbaar-vervoerprojecten en infrastructuurmaatregelen in gezamenlijkheid uit te voeren. Doorstroming openbaar vervoer De busverbindingen via de N235 en de N247 vormen zeer succesvolle openbaar-vervoerverbindingen vanuit Purmerend en Edam-Volendam naar Amsterdam. De aan de Verkenningsstudie deelnemende partijen onderschrijven het belang van de hoogwaardige openbaar-vervoerverbindingen op deze verbindingen. Het faciliteren van een vervoersgroei in het openbaar vervoer tussen Purmerend / Edam / Volendam en Amsterdam is dan ook een van de doelstellingen van de verkenningsstudie. Het zoveel mogelijk beperken van de interacties tussen busdiensten en autoverkeer lijkt wenselijk om de doorstroming van beide systemen te optimaliseren. Geen grootschalige ingrepen in het landschap Vanwege de waardevolle landschappen, kwetsbare groenstructuren en historische kernen in het gebied zullen er geen grootschalige maatregelen in het landschap kunnen worden gerealiseerd, om de capaciteit van de N235 en/of de N247 te vergroten. Hoewel de verkenningsstudie als doel heeft om de doorstroming van het autoverkeer structureel te verbeteren, is het een illusie om te denken dat alle congestie op de N247 en N235 volledig kan worden opgelost. Het is essentieel dat over deze punten bij aanvang van de studie bij alle partijen dezelfde verwachtingen bestaan. Bereikbaarheid definiëren in toetsingskader In lijn met de Nota Mobiliteit van het ministerie van Verkeer en Waterstaat wordt bereikbaarheid in deze studie niet uitgedrukt in knelpunten of doorstroming, maar gedefinieerd aan de hand van de van-deur-tot-deur reistijden tussen de belangrijkste kernen in het gebied. Om objectief te kunnen vaststellen welke maatregelen in voldoende mate bijdragen aan de gestelde doelen, zal aan het begin van de studie een toetsingskader worden opgesteld waarin de doelen zo objectief en kwantitatief worden vertaald. Om aan de hand van het toetsingskader te kunnen vaststellen of de doelen zijn gehaald, zullen met behulp van een verkeersmodeltoepassing de te verwachten effecten van de verschillende maatregelen op de bereikbaarheid worden berekend. In het toetsingskader zullen niet alleen verkeerskundige criteria worden opgenomen, maar ook criteria met betrekking tot (bijvoorbeeld) verkeersveiligheid, ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid. 7
Wat niet binnen het project valt Het doortrekken van de Noord/Zuidlijn naar Purmerend. De kansen op deze doortrekking worden momenteel niet hoog ingeschat (tenzij er grootschalige woningbouwontwikkeling wordt gerealiseerd) en, mocht deze verbinding toch worden gerealiseerd, dan zal de ingebruikname nog lang op zich laten wachten; Het voornemen om (een deel van) de busdiensten vanuit Waterland te laten doorrijden naar IJburg/Amsterdam-Zuid Oost; De realisatie van de spitsstrook op de A7 in zuidelijke richting; Het opwaarderen van de A10-noord en de aansluitingen op de A10-noord; De N244 verdubbeling tussen Purmerend en Edam/Volendam. 2.3 Beleidskaders De Provincie geeft aan (Provinciaal Verkeer en Vervoersplan; Actualisatie van het PVVP 2007 2013; 2007) dat zij onderzoek wil doen naar nut, noodzaak en consequenties van uitbreiding van de provinciale wegen N247 en N235, in combinatie met verbetering van vervoersalternatieven. De Stadsregio geeft in haar beleid (RVVP 2004, met de uitwerking de OV-visie (Regionaal OV als impuls voor de Metropool Amsterdam; OV-visie 2010 2030 Stadsregio Amsterdam; 2008) aan dat het opwaarderen van het kerntracé van de busverbindingen in Waterland van belang is. Dit kerntracé loopt over de N235 en de N247. Het Integraal samenwerkingsorgaan Waterland geeft in haar beleidsplannen aan (Vitaal met karakter; Regiovisie Waterland 2040; 2009) dat de doorstroming van auto en OV op beide provinciale wegen aandacht behoeft. 2.4 Samenhang met de omgeving Het project hangt samen met het project Gebieds Gericht Benutten (GGB) op de N235 van het ministerie van verkeer en Waterstaat. De in dat project uit te voeren korte termijn oplossingen moeten goed worden afgestemd met het project Bereikbaarheid Waterland. Indien er voor 2012 maatregelen uitgevoerd worden kan dit in het kader van de GGB worden gesubsidieerd. In paragraaf 2.2 wordt aangegeven dat de capaciteit en doorstroming op de A10-noord geen deel uitmaakt van dit project. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft na een verkenning besloten de aanpak van de A10-noord en de aansluitingen op de A10-noord voorlopig niet op te pakken. Voor de realisatie van de spitsstrook op A7 in zuidelijke richting (de spitsstrook in noordelijke richting is al gerealiseerd) geldt ook dat dit geen deel uitmaakt van het project. De realisatie van deze spitsstrook is (in combinatie met de aanleg van de Tweede Coentunnel en de verdubbeling van de N244) wel van wezenlijk belang voor de verkeersafwikkeling in Waterland. 8
Verder zal gekeken moeten worden naar de samenhang met Waterlands Wonen om zeker te zijn dat met de maatregelen aan de N235 en de N247 een toekomstvaste oplossing wordt gekozen. 2.5 Resultaten Als de verkenningenstudie van het project Bereikbaarheid Waterland is afgerond, bestaat er binnen de Stuurgroep over de volgende onderdelen duidelijkheid: 1. HUIDIGE SITUATIE Beschrijving gebied en infrastructuur Beschrijving openbaar vervoer (exploitatie en infrastructuur) Beschrijving autoverkeer (afwikkeling en infrastructuur) Beschrijving fietsverkeer (afwikkeling en comfort) Inventarisatie bestaande studies en onderzoeken 2. TOETSINGSKADER 2020 Doorstroming busdiensten Doorstroming autoverkeer Kwaliteit fietsverbindingen Duurzaamheid en robuustheid van het totale verkeerssysteem Leefbaarheid, ruimtelijke kwaliteit en natuur 3. REFERENTIE / PROGNOSEJAAR 2020 Ruimtelijke en infrastructurele ontwikkelingen Openbaar-vervoerontwikkelingen Ontwikkelingen autoverkeersstromen Ontwikkelingen fietsverkeer Probleemanalyse en toetsingskader 4. OPLOSSINGSRICHTINGEN Inventarisatie mogelijke maatregelen Globaal verwachte effecten Kosten varianten Afweging tussen de varianten aan de hand van het toetsingskader 5. VOORKEURSVARIANT Beschrijving voorkeursvariant Beschrijving randvoorwaarden/eisen Kostenraming/kasritme Tijdsplanning/uitvoering Procedures/planologie Risico s 6. VOLGENDE FASE: PLANSTUDIE Doel Proces Planning Organisatie en verantwoordelijkheden 9
Om tot deze resultaten te komen zal de verkenning gefaseerd worden. Deze fasering staat toegelicht in hoofdstuk 3. Daarin zal ook blijken tijdens welke fase van de verkenning welke resultaten geboekt worden. 10
3 Aanpak 3.1 Werkwijze en fasering Betrokkenheid en draagvlak van de partners en belanghebbenden is een belangrijk uitgangspunt in deze verkenningenstudie. Per fase en per deelgebied wordt er rekening gehouden met de verschillende belangen van de diverse partners en belanghebbenden. Om zeker te zijn van voldoende draagvlak worden de verschillende fasen in het project afgesloten met besluitvorming van de stuurgroep Bereikbaarheid Waterland. Zodoende worden de betrokken bestuurders aangespoord om bewust en eensgezind het toetsingskader, de referentiesituatie 2020, de probleemanalyse, de voorkeursvariant en het plan van aanpak voor de plan(studie)fase vast te stellen. Bestuurlijk vaststellen plan van aanpak Huidige situatie Resultaten: Beschrijving gebied en infrastructuur Beschrijving openbaar vervoer Beschrijving autoverkeer Beschrijving fietsverkeer Inventarisatie bestaande studies en onderzoeken Probleem Analyse en toetsingskader Resultaten: Toetsingskader 2020 Referentie 2020 (ontwikkelingen) Probleemanalyse en toetsingskader Bestuurlijk vaststellen huidige situatie en probleemanalyse Oplossings richtingen Resultaten: Inventarisatie mogelijke maatregelen Globaal verwachte effecten Kosten varianten Afweging aan de hand van toetsingskader Voorkeurs variant Bestuurlijk vaststellen Verkenning Resultaten: Beschrijving voorkeursvariant Beschrijving randvoorwaarden en eisen Kostenraming en kasritme Tijdsplanning en uitvoering Procedures en planologie Risico s Doorkijk naar volgende fase Na het vaststellen van het plan van aanpak zal op korte termijn door het projectteam een werkplan opgesteld worden, waarin de werkzaamheden voor het project Bereikbaarheid Waterland in detail worden omschreven en ingepland. 11
3.2 Organisatie Stuurgroep Bereikbaarheid Waterland De stuurgroep is als adviesorgaan van het bevoegd gezag leidend in de verkenningenstudie Bereikbaarheid Waterland. In de stuurgroep zetten de bestuurders vanuit de betrokken overheden de hoofdlijnen voor het project uit. Het volgende principe is daarbij van belang: het projectteam draagt op basis van interne en externe deskundigheid informatie aan en legt keuzes voor, terwijl de stuurgroep knopen doorhakt. De stuurgroep zal gedurende het project periodiek bij elkaar komen. Hierover zullen in het nog op te stellen werkplan concrete afspraken worden gemaakt. De volgende organisaties en personen worden uitgenodigd om deel uit te maken van de stuurgroep Bereikbaarheid Waterland: Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Noord: wethouder Verkeer en Vervoer: H.J. van Schaik; Gemeente Edam-Volendam: wethouder Verkeer en Vervoer: W.G. Runderkamp; Gemeente Purmerend: wethouder Verkeer en Vervoer: H. Krieger; Gemeente Waterland: wethouder Verkeer en Vervoer: J.J. Wortel; Provincie Noord-Holland: gedeputeerde Verkeer en Vervoer: E. Post; Stadsregio Amsterdam: portefeuillehouder Verkeer en Vervoer: J.F. Luiten. Projectteam Bereikbaarheid Waterland Het projectteam neemt een centrale plaats in het project Bereikbaarheid Waterland in. Het projectteam werkt formeel gesproken in opdracht van de opdrachtgevers (het bevoegd gezag) van het project (stadsregio Amsterdam en provincie Noord-Holland), maar zal in de praktijk worden aangestuurd door de stuurgroep Bereikbaarheid Waterland. Het projectteam zal regelmatig bij elkaar komen en zal de overige betrokken partijen actief op de hoogte houden van de voortgang van het project. De leden van het projectteam zullen deels zelf de inhoudelijke werkzaamheden uitvoeren (bijvoorbeeld gesprekken met belanghebbenden en het opstellen van tussenrapportages) en deze deels uitbesteden aan advies- of ingenieursbureaus (bijvoorbeeld de studies met verkeersmodellen). Welke verdeling daarbij precies wordt gekozen, zal in het op te stellen werkplan worden vastgelegd. Het projectteam bereidt de vergaderingen van de stuurgroep, klankbordgroep en eventueel het opdrachtgeversoverleg voor. Het projectteam bestaat uit de volgende personen: Chris Engelsman (provincie Noord-Holland) - projectleider Tatjana Stenfert Kroese (Stadsregio Amsterdam) Jesper Rijpma (Stadsregio Amsterdam) Vertegenwoordigers van de gemeenten Purmerend, Edam-Volendam, Waterland en Stadsdeel Noord, gemeente Amsterdam. Klankbordgroep Bereikbaarheid Waterland De klankbordgroep adviseert het projectteam over de te volgen inhoudelijke en procedurele lijnen in het project. Meer concreet gaat het om een toetsing van de voorstellen die aan de stuurgroep voorgelegd zullen worden. De klankbordgroep is voor het projectteam een belangrijke graadmeter voor het draagvlak van de resultaten van het project en daarmee de haalbaarheid van de mogelijke oplossingsrichtingen. De klankbordgroep zal gedurende het project periodiek bij elkaar komen. Hierover zullen in het nog op te stellen werkplan concrete afspraken worden gemaakt. 12
De volgende organisaties zullen worden uitgenodigd om deel te nemen aan de klankbordgroep: Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Noord Gemeente Beemster (agendalid) Gemeente Edam-Volendam Gemeente Landsmeer (agendalid) Gemeente Purmerend Gemeente Waterland Gemeente Zeevang (agendalid) Intergemeentelijk Samenwerkingsverband Waterland (ISW) Rijkswaterstaat Noord-Holland Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Provincie Noord-Holland Stadsregio Amsterdam Opdrachtgevers De opdrachtgevers van het project zijn de stadsregio Amsterdam en de provincie Noord-Holland, waarbij de gedeputeerde van de provincie Noord-Holland optreedt als gedelegeerd opdrachtgever. Gedurende de looptijd van het project zullen de opdrachtgevers bij elkaar komen als daar concreet aanleiding toe is. Dat kan zowel op ambtelijk niveau als op bestuurlijk niveau. De opdrachtgevers worden bestuurlijk vertegenwoordigd door: Gedeputeerde Verkeer en Vervoer van de provincie Noord-Holland: Elisabeth Post Portefeuillehouder Verkeer en Vervoer van de Stadsregio Amsterdam: Hans Luiten De opdrachtgevers worden ambtelijk vertegenwoordigd door: Sectormanager Verkeer en Vervoer van de provincie Noord-Holland: Peter-Paul Horck Afdelingshoofd Infrastructuur van de stadsregio Amsterdam: Alex Colthoff 13
Opdrachtgevers overleg (bestuurlijk) Stuurgroep Ontsluiting Waterland RAR Actiegroep Waterland ROVER Gedelegeerd bestuurlijk opdrachtgever Gedelegeerd ambtelijk opdrachtgever Projectleider (PNH) Ambtelijk opdrachtgever Provincie Noord-Holland Stadsregio Amsterdam Gemeente Purmerend Gemeente Amsterda m Gemeente Waterland Bewoners Project team Ambtelijke klankbordgroep Gemeente Edam/ Volendam ISW Deelproject teams Rijk (RWS) Bewoners en belanghebbenden Voor het succes van de verkenningenstudie achten wij het van groot belang om bewoners en belanghebbenden te betrekken bij het project. Het gaat daarbij zowel om het gebruik maken van kennis en ervaringen, het informeren over plannen en procedures en het meenemen van standpunten en meningen. Wij denken in ieder geval aan de volgende deelnemers: Organisaties (RAR, Actiegroep Waterland, ROVER, etc.) Individuele bewoners en belanghebbenden (gebruikers) Voorgesteld wordt om niet alle bewoners en belanghebbenden in een gezamenlijk platform samen te brengen, maar (bijvoorbeeld) drie verschillende platforms te organiseren: Purmerend Ilpendam Edam Volendam Monnickendam Broek in Waterland Het Schouw Amsterdam Noord 3.3 Planning VERKENNINGENSTUDIE 2009 2010 2010 2010 FASE Q4 Q1 Q2 Q3 Plan van aanpak Huidige situatie Toetsingskader Referentie 2020 / probleemanalyse Oplossingsrichtingen Voorkeursvariant Doorkijk plan(studie)fase 14
Het doel is om de verkenningenstudie in september 2010 af te ronden. Op dat moment zal er een plan van aanpak voor de planuitwerking van een concreet maatregelenpakket op tafel moeten liggen, waarvoor bij de betrokken organisaties voldoende draagvlak bestaat. Er moet bovendien zicht zijn op financiering van de maatregelen. Iedere fase wordt afgesloten met een bijbehorend fasedocument. Een belangrijke mijlpaal is het bestuurlijk accorderen van elke fase. Het streven is om de referentie 2020 en daarmee de probleemanalyse voor de gemeentelijke verkiezingen van maart 2010 door de stuurgroep te laten vaststellen. Zodoende kan deze als basis dienen als na de verkiezingen nieuwe raden en besturen aantreden. Ten tijde van de verkiezingen kan doorgewerkt worden aan de oplossingsrichtingen en de nieuwe besturen hebben dan beslissingsbevoegdheid in de verschillende oplossingsvarianten en in de voorkeursvariant. De belangrijkste bestuurlijke mijlpalen in de verkenningenstudie zijn derhalve: Vaststellen van de probleemanalyse en de huidige situatie Vaststellen van de voorkeursvariant en de doorkijk naar de volgende fase Wat betreft de planning van het project Bereikbaarheid Waterland als geheel is de verwachting dat de met de uitvoering van de eerste maatregelen eind 2011 kan worden gestart. Daarmee kan een aantal prioritaire maatregelen in 2012 worden opgeleverd, terwijl de realisatie van het gehele pakket aan maatregelen naar verwachting in 2013 wordt afgerond. Het bovenstaande is uiteraard nog sterk afhankelijk van de aard van de maatregelen waar voor gekozen wordt en de planologische procedures die daarvoor doorlopen moeten worden. Na afronding van de verkenningenstudie zal in ieder geval een planstudie worden opgepakt om de uitvoering van de maatregelen voor te bereiden. BEREIKBAARHEID WATERLAND 2009 2010 2011 2012 2013 FASE Verkenningenstudie Planstudie Realisatie 15
4 Kosten en risico s 4.1 Financiën De kosten van de verkenningenstudie worden gelijk verdeeld tussen de provincie Noord-Holland en de stadsregio Amsterdam. Om het draagvlak voor het plan te onderstrepen is het essentieel dat andere partijen in mensuren een bijdrage leveren aan het project. 4.2 Risico s Deze Verkenning kent een aantal risico s welke voor betrekking hebben op (overeenstemming over) de inhoud. De onderscheidde risico s en beheersmaatregelen zijn de volgende. 1. Er zijn bestaande oplossingsrichtingen: Deze kunnen het denken van partijen beperken Er wordt al in oplossingen gedacht voordat het probleem goed verkend is Beheersing: eerst het probleem analyseren en de oplossingen hierbij links laten liggen, daarna weer oppakken en opnieuw bezien. 2. Partijen dragen de oplossingen niet Beheersing: de verschillende partijen al bij het verkennen van het probleem goed betrekken en ze daarbij ook de mogelijkheid bieden om er een win-win situatie van te maken 3. Het systeem wordt te klein bekeken (waardoor er geen oplossing is) 4. Het systeem wordt te groot bekeken (waardoor er steeds nieuwe problemen bij komen zonder dat het ruimte voor oplossingen biedt) Beheersing: durven schakelen tussen niveaus en zaken los durven laten en durven te betrekken 5. Zijn er consequenties voor de nieuwe concessie Beheersing: Door de concessiebeheerder en de concessiehouder te betrekken 6. Partijen (inclusief stadsregio) hebben een te enkelvoudige blik (alleen OV, alleen auto, alleen ruimte) Beheersing: in een vroegtijdig stadium bij de partijen langs gaan om in elk geval de eigen blik te verruimen. Een werksessie over het totale project kan ook helpen dat de verschillende partijen elkaars invalshoek leren kennen 7. De korte termijn oplossingen van het GGB leveren op de lange termijn problemen op Beheersing: betrokken zijn bij GGB N235 en het GGB betrekken bij deze Verkenning 8. Bewoners van betrokken gemeenten of belangengroepen vormen een obstakel bij de uitvoering van de verkenning Beheersing: goede en tijdige communicatie richting bewoners en belangengroepen 16
9. De ondergrond is erg slecht, het is moeilijk zaken ruimtelijk in te passen waardoor het moeilijk is varianten te realiseren Beheersing: voldoende middelen reserveren voor de uitvoering 10. Er is onvoldoende financiële dekking Beheersing: nagaan of er dekkingsbronnen bij de betrokken partijen te vinden zijn 11. Externe werking van de natuurwetgeving Beheersing: in een prematuur stadium nagaan welke gevolgen deze wetgeving kan hebben voor het project. 17