Fietsverbinding Purmerbos Edam Haalbaarheidsonderzoek

Transcriptie

1 Fietsverbinding Purmerbos Edam Haalbaarheidsonderzoek Projectnummer LWL 1602_11 Opdrachtgever Landschap Waterland Versie Versie 2.2 Datum oktober 2011 Opgesteld Goedgekeurd ir. R.E. Wolterbeek A.Th. Rohof Bsc MBA

2 INHOUDSOPGAVE pag. 1. ACHTERGROND Recreatieplan Waterland + Actualisatie Bestuursopdracht 2. INVENTARISATIE De stand van zaken mbt de fietsverbinding 2.2. Betrokken partijen en hun beleid 2.3. Standpunten betrokken partijen inzake fietsverbinding 3. MOGELIJKHEDEN Analyse gegevens Opties 4. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 8 BIJLAGE : Kaart 2

3 1. ACHTERGROND Recreatieplan Waterland + Actualisatie In december 2002 heeft het bestuur van Landschap Waterland het Recreatieplan Waterland vastgesteld. In dat Recreatieplan wordt in het hoofdstuk Uitwerking recreatiestructuur ingegaan op de groen/blauwe recreatie-as langs de stedelijke concentraties (Amsterdam, Zaanstad en Purmerend) aansluitend op de Gouwzee en de Markermeerkust. Zo werd de driehoek Purmerend - Edam/Volendam Monnickendam beschouwd als ontwikkelingsgebied. Bij de paragraaf over Fiets- en skatepaden is als onderdeel van het uitvoeringsprogramma opgenomen de realisatie van een doorgaande gemarkeerde fiets- en skateroute in de recreatie-as. Expliciet is opgenomen dat ten noorden van het Purmerbos de kruising van het fietspad met de provinciale weg N244 een knelpunt vormt. Dit haalbaarheidsonderzoek is beperkt tot het fietspad tussen Purmerbos en Edam. Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de Actualisatie 2011 van het Recreatieplan Waterland. In het hoofdstuk Projectvoorstellen, paragraaf Projecten in ideeënfase, staat bij Purmerend de fietsverbinding Purmerbos-Edam expliciet vermeld. Bestuursbesluit In december 2010 heeft het bestuur van Landschap Waterland het onderwerp Uitvoeringsprogramma Landschap Waterland (nummer 2010/16) besproken en ondermeer het volgende besloten : Punt 2 : Voor de selectie van nieuwe projecten of vervolgprojecten de volgende hoofduitgangspunten en criteria aan te houden : - Passend binnen het bestaande beleidskader van landschap Waterland; - Prioriteitstelling afhankelijk van de benodigde investering (lage investering), beheer (geen of lage beheerkosten), toegevoegde waarde en haalbaarheid; - Aansluiting bij prioriteiten lokale besturen regio; Punt 3 : Op basis van de criteria van het vorige besluitpunt de projecten 2 t/m 32, betrekking hebbende op het verbeteren van recreatieve structuur zoals fietspaden enz, de komende periode prioriteit te geven en op te pakken; Punt 4 : In de volgende vergaderingen te besluiten over eventuele investeringsbijdragen en/of eventuele structurele bijdragen aan de projecten. De fietsverbinding Purmerbos Edam, zijnde projectnummer 17, valt onder deze punten van dit bestuursbesluit. Dit haalbaarheidsonderzoek is een rapportage over de wenselijkheid en haalbaarheid en een voorlopige kostenraming, zodat een bestuurlijke afweging kan worden gemaakt om eventueel verder te gaan met de financiering en uitvoering van de definitie- en ontwerpfase. Het eindresultaat is een versterking van de recreatieve hoofdstructuur, de zogenoemde recreatie-as, van landschap Waterland en dan met name tussen de stedelijke concentratie Purmerend en de Markermeerkust bij Edam-Volendam. 3

4 2. INVENTARISATIE De stand van zaken mbt de fietsverbinding In het Purmerbos loopt er een fietsverbinding naar het noordelijk gelegen golfterrein. Bij dat golfterrein loopt de fietsverbinding voornamelijk langs de bosrand aan de oostzijde maar aan de westkant van de Middentocht. Deze Middentocht is de grens tussen de gemeente Purmerend aan de westzijde en de gemeente Edam-Volendam aan de oostzijde. De fietsverbinding maakt een afslag naar het bedrijventerrein Baanstee-Oost maar er ligt daar ook een strook groen aan de westkant van de Middentocht tot aan de N244. De reeds eerder gemaakte tunnel onder de N244 is gereed voor aansluitingen. Aan de noordkant van die tunnel is de gemeente Purmerend volop bezig met het bouwrijp maken van het gebied Baanstee-Noord. Voor dat gebiedje is geen fietspadenstructuur gemaakt omdat fietspaden niet gerekend worden tot de primaire infrastructuur. De noordelijke begrenzing van Baanstee-Noord is de Edammerweg, een polderweg parallel aan de N244. De Purmerdijk, waarover de fietsknooppuntenroute (met o.a. de nummers 94 en 95) gaat, ligt zo n 500 m verder aan de zuidkant van de Purmerringvaart. Betrokken partijen en hun beleid Naast Landschap Waterland behoren de gemeente Purmerend en Edam-Volendam, de provincie Noord-Holland alsmede Staatsbosbeheer tot de direct betrokkenen. De Stadsregio Amsterdam heeft directe betrokkenheid met het landelijk gebied van Amsterdam-Noord, onderdeel van Waterland-Oost en middels financiële participatie met overig Waterland. Het beleid van Landschap Waterland m.b.t. de fietsverbinding Purmerbos Edam is hierboven verwoord. De gemeente Purmerend en Staatsbosbeheer hebben gezamenlijk zeer recent de Visie Purmerbos 2020, een stadsbos in de polder, laten opstellen (juni 2011). In de top 6 van de projecten staat : Realiseren van verbindingen met andere groengebieden o.a. met Edam/Volendam. De 6 projecten zijn gebaseerd op basis van twee criteria : - belang van de maatregel voor het realiseren van het gewenste visiebeeld; - draagvlak onder betrokken partijen (Staatsbosbeheer, gemeente en inwoners van Purmerend). De projecten worden in 2011, na vaststellen visie, verder uitgewerkt. De visie wordt door de gemeenteraad van Purmerend behandeld in september 2011, maar betreft niet de fietsverbinding van dit onderzoek. De gemeente Edam/Volendam heeft geen expliciet beleid mbt een fietsverbinding naar Purmerbos. Men wacht op de verdubbeling van de provinciale weg N244 (Alkmaar--Edam- Volendam, inclusief aansluiting op de N247 (Amsterdam-Noord Hoorn) én met aansluiting op de infrastructuur tussen Edam en Volendam. De provincie Noord-Holland heeft de verdubbeling van de N244, gedeelte tussen de A7 (Zaanstad Hoorn e.v.) en de N247, al opgenomen in de zogeheten Extra Investeringsimpuls (oktober 2004). In de omschrijving staat : 4

5 De N244 verbindt de gemeente Edam-Volendam en Purmerend met rijksweg A7 en verder richting Alkmaar. Als de tweede Coentunnel is aangelegd en de A7 (spitsstroken) is verbreed, dan kan de N244 tussen de N247 en de A7 worden verdubbeld van 2x1 naar 2x2 rijstroken. Volgens de huidige planning (2004!) van Rijkswaterstaat Noord-Holland wordt de Tweede Coentunnel in 2011 opengesteld voor verkeer. In 2012 is de reconstructie van de huidige Coentunnel afgerond. Het is gewenst dat de verdubbeling N244 op dat moment gereed is. De (in 2004) geschatte uitvoeringsperiode is Bij de omschrijving van de meerwaarde staat onder meer : kunnen ontwikkelingen bij Purmerend (b.v. Baanstee-Noord) in verkeerskundige zin worden gefaciliteerd. Een recent krantenartikel (26 augustus 2011) in het Noordhollands Dagblad over de bouw van de 2 e Coentunnel vermeldt dat eind 2012/begin 2013 het verkeer door die tunnel kan. Staatsbosbeheer : Het Purmerbos en de fietspaden daarin behoren bij Staatsbosbeheer. Het onderhoud van de fietspaden is ondergebracht bij Landschap Waterland. Aan de noordoostkant moet de fietsverbinding nog aangesloten worden op de reeds bestaande, maar nog niet in gebruikzijnde fiets- en voetgangerstunnel. Deze aansluiting komt in de groenstrook ten oosten van Baanstee- Oost en ligt op grondgebied van de gemeente Purmerend. Dus de betrokkenheid van Staatsbosbeheer is beperkt tot de aansluiting op het bestaande fietspad in het Purmerbos. Stadsregio Amsterdam : Het fietsbeleid van de Stadsregio Amsterdam is gericht op het realiseren van een op utilitaire verplaatsingen gericht fietsnetwerk in de regio. Daarbij gaat het om zoveel mogelijk gestrekte en verkeersveilige verbindingen tussen belangrijke herkomst- en bestemmingsgebieden zoals van diverse woonwijken naar het centrum van Purmerend of van Purmerend naar Amsterdam. Om dit te bereiken geeft Stadsregio Amsterdam subsidie voor dergelijke initiatieven. Recreatieve fietsroutes vallen niet binnen de scope van hun subsidies, behalve als deze ook een utilitaire functie kunnen hebben. De Stadsregio heeft geen middelen beschikbaar voor beheer en onderhoud van bestaande of nieuwe routes. Standpunten betrokken partijen inzake de fietsverbinding. De standpunten worden besproken aan de hand van 5 B s : a) Bestuurlijk draagvlak b) Bestemmingsplan c) Beschikbaarheid grond d) Budget e) Beheer Er zijn interviews geweest met vertegenwoordigers van de gemeenten Purmerend en Edam- Volendam. De provincie Noord-Holland is telefonisch geraadpleegd. Gemeente Purmerend : a) Bestuurlijk draagvlak : ja, voor fietsverbinding Purmerbos naar Baanstee-Noord, inclusief aansluiting op de tunnel onder de N244. Verder kan de fietsverbinding worden opgenomen in de verkeersinfrastructuur van Baanstee-Noord. Zolang de fietsverbinding aan de westkant van de Middentocht blijft, behoort het tot de gemeente Purmerend. Realisatie van o.a. de fietspaden in Baanstee-Noord in

6 b) Bestemmingsplan : ja, v.w.b. Baanstee-Noord, volgens de eerste schetsen van een fietspad komt die te liggen aan de westkant van de Middentocht, net als bij de golfbaan. Het betreffende deel valt binnen het bestemmingsplan Bedrijvenpark Baanstee-Noord en heeft de bestemming Groen en Water. Die bestemming laat (veelal) de aanleg van recreatieve fiets- en wandelpaden toe. De ontwikkeling van Baanstee-Noord gaat in fase 1 tot aan de Edammerweg. Het recreatieve fietsverkeer gaat dan via de bestaande Westerweg naar de Purmerdijk. In fase 2 van de verdere ontwikkeling van het bedrijventerrein Baanstee-Noord, ofwel het deel tussen de Edammerweg en de Purmerdijk, zal een fietspad in de groenstrook ten westen van de Middentocht meegenomen kunnen worden. Momenteel pacht een boer de grond van de gemeente. Het deel aan de oostkant van de Middentocht tot de Purmerdijk behoort tot de gemeente Edam-Volendam : bestemmingsplan : agrarisch gebied. c) Beschikbaarheid grond : ja, Baanstee van de gemeente Purmerend; nog niet v.w.b. het deel ten noorden van de Edammerweg en ten oosten van de Middentocht; ja v.w.b. de strook grond i.v.m. verdubbeling van de N244 (inclusief fietspad), dat is al van de provincie. d) Budget : wel voor wat betreft een fietspad in Baanstee-Noord (zo n 750 meter tot aan de Edammerweg); nog niet voor doortrekking fietspad naar Purmerdijk (zo n 500 meter). e) Beheer : voor rekening van de gemeente Purmerend wat betreft de aansluiting op de tunnel, de tunnel zelf en fietspaden in Baanstee-Noord; voor rekening van de provincie komt het fietspad langs de verdubbelde N244. Gemeente Edam-Volendam. a) Bestuurlijk draagvlak ; ja, voor het fietspad bij de verdubbeling van de N244 en voor het fietstunneltje onder de N247 inclusief de doortrekking in het groengebied tussen Edam en Volendam. Nee, voor een fietspad aan de oostkant van de Middentocht bij Baanstee-Noord. b) Bestemmingsplan : nog niet vwb het groengebied (met de nog te realiseren ontsluitingsweg, inclusief fietspad naar de N244 / N247). Bestemmingsplan wellicht in Het gebied aan de oostkant van de Middentocht heeft de bestemming Agrarisch. c) Beschikbaarheid grond : nee vwb de oostkant van de Middentocht (de westkant van de Middentocht met doortrekking naar de Purmerdijk is van Purmerend); ja vwb het fietspad langs de N244 want dat is van de provincie. d) Budget : nodig voor de ontsluitingsweg als verlengde van de N244 inclusief fietspad. e) Beheer : voor rekening van de grondeigenaren De provincie Noord-Holland, afdeling Realisatie : De provincie gaat de N244 nu reconstrueren / upgraden voor een periode van 4 jaar. De verdubbeling van de N244 zit nu in de zogenoemde Initiatieffase met als planning voor de verdubbeling, inclusief fietspad :

7 3. MOGELIJKHEDEN Analyse van gegevens Door het aansluiten op het fietspad in het noordoosten van het Purmerbos, het openstellen van de fiets- en voetgangerstunnel onder de N244 en door de ontwikkeling van het gebied Baanstee-Noord wordt al een groot deel van de fietsverbinding Purmerbos Edam op korte termijn gerealiseerd. De totale lengte van de noordoostkant van het Purmerbos tot aan de Purmerdijk bedraagt zon 1700 meter. De vraag is nog of in Baanstee-Noord een recreatief fietspad wordt gerealiseerd langs en ten westen van de Middentocht. De eerste schetsen ter nadere invulling van het bestemmingsplan geven dat wel aan. Daar zou het fietspad komen te liggen in een groenstrook, waardoor het recreatieve karakter aansluit op het recreatieve karakter van het fietspad bij het Purmerbos en met name langs het golfterrein. Aangezien Baanstee-Noord in 2 fasen wordt ontwikkeld zal het fietspad op korte termijn niet verder gaan dan de Edammerweg. Er is dan zo n 1200 m fietspad gerealiseerd. De recreatieve fietsers kunnen dan via de Westerweg naar de Purmerdijk. De ontbrekende schakel is de directe doortrekking van de Edammerweg naar de Purmerdijk in een groenstrook langs de Middentocht, zo n 500m afstand. Indien de gemeente Purmerend de 2 e fase van Baanstee-Noord ontwikkeld dan is dat op de middellange termijn zeer wel mogelijk. Op de middellange termijn komt er ook een fietspad vanaf het tunneltje naar Edam als de verdubbeling van de N244 zal worden gerealiseerd. Momenteel denkt men aan het jaar Het karakter van dit fietspad is hoofdzakelijk utilitair, denk aan het woonwerkverkeer Edam Baanstee / Purmerend. Het kader van dit haalbaarheidsonderzoek is onder meer : het verbeteren van de recreatieve structuur maar ook het aansluiten bij prioriteiten van lokale besturen. De vraag over de wenselijkheid van een fietsverbinding Purmerbos Edam kan positief beantwoord worden. Gezien de opname van dit project in het Uitvoeringsprogramma past het binnen het beleidskader van Landschap Waterland. De vraag over de haalbaarheid is afhankelijk van de optie die beoogd wordt en de financiële middelen die beschikbaar zijn en de termijn waarin men het recreatieve fietspad wil realiseren. Wat de investeringskosten voor een fietspad van 3 m breed in deze regio betreft, kan globaal gedacht worden aan per 100m. Dit bedrag is gedestilleerd uit de gegevens uit 2010 mbt het fietspad in Groengebied Purmerland. Voor de onderhoudskosten van een geasfalteerd fietspad van 3m breed kan globaal gedacht worden aan een soortgelijk bedrag voor een periode van 10 tot 15 jaar. 7

8 Opties 1. Het recreatieve fietspad in Baanstee-Noord tot aan de Edammerweg, ervan uitgaande dat het fietspad in een groenstrook vlak langs de westkant van de Middentocht komt, doortrekken naar de Purmerdijk. De doortrekking betreft zo n 500 meter. 2. Indien het fietspad niet apart in de groenstook komt maar onderdeel is van de verkeersinfrastructuur van Baanstee-Noord, en daarmee een meer utilitair dan recreatief karakter, dan zou doortrekking niet logisch zijn. Een hoofdzakelijk utilitair fietspad is al opgenomen in het plan tot verdubbeling van de N244, een provinciale weg. Ook daarmee wordt een fietsverbinding Purmerbos Edam gerealiseerd. Ad 1. De doortrekking van de Edammerdijk tot aan de Purmerdijk is op grondgebied van de gemeente Purmerend. Mogelijk op middellange termijn bij realisatie fase 2 van Baanstee- Noord ( ?, afhankelijk van veel factoren!). De kosten voor realisatie van deze ½ km fietspad worden voorlopig geschat op circa Ad 2. Met de verdubbeling van de provinciale weg N244 komt er een fietsverbinding tussen Edam-Volendam en de Baanstee-Noord en daarmee naar het Purmerbos. Naar verwachting in Dit fietsgedeelte is voor rekening van de provincie. Dit fietspad is met name utilitair van karakter, waardoor ook Stadsregio Amsterdam zou kunnen bijdragen. 4. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN De eerste conclusie is dat alleen bij optie 1 sprake is van een recreatieve fietsverbinding die past binnen het bestaande beleidskader van Landschap Waterland en die een toegevoegde waarde in zich heeft. De tweede conclusie is dat bedoelde recreatieve fietsverbinding haalbaar is als : a) in Baanstee Noord het recreatieve karakter zoals bij het Purmerbos naast het golfterrein wordt voortgezet dus vlak langs de Middentocht in een groenstrook; b) doortrekking vanaf de Edammerweg tot de Purmerdijk in de 2 e fase van ontwikkeling Baanstee-Noord wordt meegenomen; De derde conclusie is dat de beoogde fietsverbinding op middellange termijn gerealiseerd kan worden. Aanbevolen wordt : 1) Bij de gemeente Purmerend te pleiten voor optie 1, dus een recreatief fietspad met ligging van een recreatief fietspad in de groenstrook aan de oostkant van de Middentocht en tot aan de Purmerdijk; 2) Als Landschap Waterland bij te dragen aan de investeringskosten voor dat recreatieve fietspad aan de groene rand van Baanstee-Noord en de kosten voor beheer en onderhoud van de totale fietsverbinding voor rekening te laten zijn van de gemeente Purmerend. 3) Deze aanbevelingen bespreken en nader uitwerken met de gemeente Purmerend. 8