BEHANDELINGSFORMULIER AB ï m ^Stadsgewest Ijl/laaglanden Vergadering Agendapunt Onderwerp Begroting 2014 ev. Portefeuille W.A. Mateman houder Beleidstaak Financiën Voorgesteld De bijgaande ontwerp-begroting, zoals deze ter visie is gezonden aan de besluit gemeenten, vast te stellen. De tranche 2014 van de bezuinigingen 2011-2014 is in de begroting verwerkt. Korte De (financiële) gevolgen van het overdragen van taken aan de Metropoolregio en motivering de voorgenomen opheffing van het Stadsgewest zullen in de loop van het jaar bekend worden. Zowel over de voor de Metropoolregio gevraagde bijdragen als over het effect van de opheffing van het Stadsgewest zal u dan een wijzigingsbesluit worden voorgelegd. Een nadere motivering is onder het hoofdstuk "Noodzaak indiening begroting" verder toegelicht. Financiële gevolgen Bijlagen De begroting en reacties van de gemeenten Gevolgde Bestuurlijk overleg nvt procedure Dagelijks bestuur Verdere Procedure Publiciteit Commissie van advies Overleg/inspraak Anders, te weten nvt nvt nvt Publicatie en toezending gemeenten en provincie
i 1 Vergadering: Agendapunt: A*Wi kstadsgewest XMnaaglanden Nummer: ABV Portefeuillehouder: W.A. Mateman Contactpersoon: P. Morauw AA. Doorkiesnummer: 070 7501 537 Den Haag, Aan het algemeen bestuur Programmabegroting 2014 CONCEPT Nota van aanbieding 1. Inleiding Overeenkomstig het bepaalde in artikel 52 van de Regeling stadsgewest Haaglanden 1995 bieden wij u hierbij de ontwerpbegroting voor het jaar 2014 ter vaststelling aan. De ontwerpbegroting is voorzien van een meerjarenraming. Er is veel gaande in onze regionale samenwerking. Naast de Metropoolvorming, die volop in ontwikkeling is, heeft de minister van BZK een visienota "Bestuur in samenhang" uitgebracht, waarin zijn visie over het binnenlands bestuur wordt weergegeven. Vooruitlopend hierop heeft het dagelijks bestuur van het Stadsgewest op 27 maart 2013 het volgende voornemen uitgesproken : "Uitgaan van opheffen van het Stadsgewest Haaglanden en herplaatsen van de medewerkers van het Stadsgewest Haaglanden bij de deelnemende gemeenten, de MRDH en eventueel nog te vormen regionale organisaties per 1-1-2014 onder de voorwaarde dat per die datum de Wgr+ van rechtswege is ingetrokken en de Metropoolregio is gevormd." Bij het in procedure brengen van deze begroting was door de minister van BZK nog geen wetsvoorstel voor de opheffing van de Wgr+ ingediend. Ook hadden de raden van de gemeenten betrokken bij de Metropoolregio nog geen besluiten voor de instelling van de Wgr Metropool regio Rotterdam Den Haag (en annex de vervoersautoriteit) genomen. Hierdoor kan het effect van deze besluiten niet in de voorliggende begroting worden opgenomen. 2. De noodzaak van indiening van een begroting Vanwege de aangekondigde organisatiewijzigingen c.q. opheffing zou het kunnen dat de noodzaak tot het vaststellen van de begroting 2014 van het Stadsgewest vervalt. Wij hebben echter gemeend u toch een begroting 2014 van het Stadsgewest voor te leggen. Deze keuze is er op gebaseerd dat:
de aanbieding van een begroting van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag vóór de wettelijk vereiste termijnen (i.e. voor 1 juli van het jaar voorafgaand aan het begrotingsjaar) niet mogelijk zal zijn. Vaststelling van de begroting 2014 geeft gemeenten aanleiding de (nu) gevraagde bijdragen in hun begroting op te nemen. Dit zorgt er voor dat de Metropoolregio in 2014 kan beschikken over werkkapitaal. De provincie eist dat de begroting van het Stadsgewest vóór 15 juli van het jaar voorafgaande aan het begrotingsjaar wordt vastgesteld en ingezonden teneinde het toezicht van de provincie mogelijk te maken. De vastgestelde begroting kan dienen als norm waaraan de uitvoering kan worden getoetst. De recente ontwikkelingen hebben de noodzaak voor een begroting 2014 verder versterkt. Omdat op dit moment nog niet duidelijk is welke bijdragen de MRDH-begroting zal vragen is bijgaande begroting beleidsarm, d.w.z. er is slechts uitgegaan van de gebruikelijke indexering en de verlaging tengevolge van de jaarschijf 2014 van de in 2011 vastgestelde bezuinigingen. Gezien de reacties van de gemeenten bij de begroting 2013 heeft het dagelijks bestuur besloten de uitgestelde verhoging van het Fonds Groen Haaglanden van 1 naar 2 niet in het voorstel op te nemen. De begroting bevat derhalve geen nieuwe initiatieven. Als in de loop van het jaar meer duidelijkheid ontstaat over de overdracht van taken en de afbouw van het Stadsgewest zal door middel van begrotingswijzigingen het effect van die veranderingen worden voorgelegd. Door het besluit eventueel overtollig personeel te laten doorstromen naar de gemeenten kunnen de frictiekosten beperkt blijven tot de afkoop van contracten en dergelijke. Naast de mogelijke kosten voor de afbouw van het Stadsgewest dient ook rekening gehouden te worden met de kosten voor de opbouw van de Metropoolregio. Omdat thans nog geen inzicht bestaat in de consequenties van de afbouw van taken is geen reorganisatievoorziening opgenomen. Hierbij moet worden opgemerkt dat de weerstandscapaciteit van het Stadsgewest beperkt is. Het bestuur streeft ernaar de bijdragen voor de Haaglanden gemeenten aan de Metropoolregio en aan het Stadsgewest tesamen structureel en gemiddeld op het niveau van deze begroting te houden. Als meer duidelijkheid bestaat over de taken en omvang van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag wordt u geïnformeerd over de financiële consequenties van deze ontwikkeling. Gedacht kan daarbij worden aan een indicatieve begroting MRDH 2014/2015, een ontwerpbegroting MRDH 2014/2015, een verschillenoverzicht met de begroting Stadsgewest Haaglanden 2014 en, indien noodzakelijk, een liquidatieplan voor de over te dragen of te beëindigen taken. Dit laatste plan bevat de zogenoemde frictiekosten en de dekking daarvan. Het dagelijks bestuur heeft inmiddels besloten eventuele frictiekosten in rekening te brengen bij de veroorzaker, i.e. het Ministerie van BZK. Ook een evenredige dekking uit de BDU-W gelden ligt voor de hand.
«3. Financieel beleid Bezuinigingen Op 24 november 2010 heeft het algemeen bestuur de nota "Bezuinigingen 2011-2014" vastgesteld. In deze nota is vastgelegd dat (op basis van de cijfers in 2011) een tot 2014 oplopend bedrag van 575.000 moet worden bezuinigd. In de begrotingen voor 2011, 2012 en 2013 is daarvan 440.000 ingevuld. In de voorliggende begroting is het voor 2014 vastgelegde bedrag van 135.000 bezuinigd. Dit betekent dat in de voorliggende begroting de bijdrage per inwoner per saldo verlaagd is van 5,46 naar 5,40. Hiermee is de totale bezuiniging van in totaal 575.000 van de gemeentelijke bijdrage per inwoner gerealiseerd en voldoet het Stadsgewest aan de doelstelling van deze substantiële bezuinigingen. Vacatures Vooruitlopend op de ontwikkelingen rond de opheffing van de Wgr+ en de instelling van de MRDH is pro-actief door Haaglanden een restrictief beleid gevoerd bij het opvullen van vacatures. Op dit moment bevat de begroting 12 fte vacatures met een loonsom van 1.000.000. Voor enkele vacatures is tijdelijk vervangende inhuur aangetrokken. Het bespaarde restant zal worden ingezet als dekking van de eventuele frictiekosten. Uitzettingen Gezien de onzekere situatie waarin het Stadsgewest verkeert bevat de voorliggende begroting geen uitzettingen. Zoals destijds in het Algemeen Bestuur is afgesproken is wel een raming van een te verwachten cao-stijging opgenomen. Afwijkingen van deze raming worden, bij de jaarrekening, verrekend met de gemeenten. Trend De onderhandelingen voor de nieuw af te sluiten CAO, zijn bij het opstellen van de begroting 2014 nog niet afgerond. In de voorliggende begroting is een looncompensatie van 1% per 1 januari 2013 structureel en 0,25% incidenteel doorgevoerd. Dit betekent dat, na de doorwerking van de bezuinigingen, de basisbijdrage per inwoner (inclusief onderstaande uitzettingen) verlaagd is naar 5,40 (was 5,46). Overigens wordt in de jaarrekening de afwijking tussen de begrote en werkelijke index van het verslagjaar verrekend: een overschot op de indexatie wordt aan de gemeenten teruggestort en een tekort in rekening gebracht. Deze verrekening worden structureel doorgewerkt naar latere begrotingen.» Mobiliteitsfonds In de vergadering van het algemeen bestuur van 4 juli 2012 is onder meer de bijdrage van gemeenten voor het Mobiliteitsfonds vastgesteld op een te indexeren bedrag van 9,13 per inwoner. Deze bijdrage is in de begroting 2014 opgenomen en is niet begrepen in de basisbijdrage (zie bijlage 2 van de begroting). 4. Financiering De totale uitgaven van het Stadsgewest worden voor 2013 geraamd op 451 miljoen. Dit bedrag wordt als volgt gedekt: 1. rijksbijdragen 430 miljoen 2. de gemeentelijke bijdrage per inwoner 5,6 miljoen 3. de gemeentelijke bijdrage aan het Fonds Groen Haaglanden 1 miljoen 4. de gemeentelijke bijdrage aan het Mobiliteitsfonds 9,4 miljoen 5. bijdrage provincie 2 miljoen 6. overige (bijdragen Bereik!, SKW, detacheringen, onttrekkingen reserves, treasury ed.) 3 miljoen
5. Risico's De voorliggende begroting voor de jaren 2014 e.v. is gebaseerd op de huidige taken en werkzaamheden van het Stadsgewest Haaglanden. In de begrotingsparagraaf weerstandsvermogen is, uitgaande van een qoinq-concern, een schatting gemaakt van de mogelijke omvang van het risico en de kans dat dit zich voordoet. Uit deze twee schattingen kan een benodigd weerstandsvermogen worden berekend van 6,8 miljoen. Dit bedrag is in lijn met de door het algemeen bestuur vastgestelde bandbreedte van 5 tot 10 miljoen. Per ultimo 2012 was een egalisatiefonds van 4,3 miljoen gevormd, zodat de gemeenten rekening moeten houden met een dekkingsrisico van ruim 2,5 miljoen. Bij de instelling van de MRDH zal deze een deel van de risico's, namelijk die op het terrein van de vervoersautoriteit en economie, overnemen. De risico's zijn in de paragraaf 1 Weerstandsvermogen opgenomen. Gegeven de ontwikkelingen naar enerzijds een Metropoolregio en anderzijds de opheffing van het Stadsgewest is het onzeker of de hierboven genoemde berekeningen op going concern basis wel een juist uitgangspunt vormen voor de risico's. Als op enig moment blijkt dat een deel van het personeel zal moeten worden afgestoten en niet overgaat naar de Metropoolregio of naar de gemeenten, zal rekening moeten worden gehouden met frictiekosten. Daarnaast bestaan nog verplichtingen in de vorm van contracten, zoals het huurcontract voor de bureauruimte voor een totaalbedrag van 5 miljoen euro. Als de frictiekosten door het Rijk niet geheel worden vergoed of als geen andere dekkingsmogelijkheden worden gevonden, dan zullen deze kosten, conform artikel 54 lid 2 c.q. 62 lid 5 van de Regeling Stadsgewest Haaglanden, op de gemeenten, respectievelijk de BDU-W gelden worden verhaald. 6. Procedure vaststelling begroting De procedure voor de vaststelling van de begroting is vermeld in artikel 52, leden 1, 2 en 6 van de Regeling Stadsgewest Haaglanden 1995. Deze procedure houdt in dat het dagelijks bestuur jaarlijks een ontwerpbegroting opmaakt, voorzien van een meerjarenraming. Deze ontwerpbegroting wordt uiterlijk zes weken voordat zij aan het algemeen bestuur wordt aangeboden aan de raden der deelnemende gemeenten toegezonden. De raden van de deelnemende gemeenten kunnen over de ontwerpbegroting aan het dagelijks bestuur hun zienswijze geven. Het dagelijks bestuur voegt deze commentaren waarin de zienswijzen zijn vervat bij de ontwerpbegroting, zoals deze aan het algemeen bestuur wordt aangeboden. Het algemeen bestuur stelt de begroting uiterlijk vast 1 juli van het jaar voorafgaande aan dat, waarvoor de begroting moet dienen. Zoals bij de inleiding is aangegeven zal de op 1 januari 2014 of later in te stellen Metropoolregio Rotterdam Den Haag grote wijzigingen in de taken van het Stadsgewest met zich brengen. Zodra meer bekend wordt over de (financiële) gevolgen van deze wijzigingen, zowel voor wat betreft de overdracht van taken aan de Metropoolregio als de taken die door de opheffing van het Stadsgewest niet meer op regionale schaal worden uitgevoerd, zullen de gemeenten hierover geïnformeerd worden. 7. De bijdrage van de deelnemende gemeenten Ingevolge artikel 52, lid 4, van de gemeenschappelijke regeling stadsgewest Haaglanden 1995 wordt bij de begroting voor de berekening van de bijdrage per deelnemende gemeente uitgegaan van het inwonertal op 1 januari van het jaar, voorafgaand aan het jaar waarvoor de bijdrage is verschuldigd.
Het aantal inwoners van de aan het Stadsgewest deelnemende gemeenten bedraagt per 1 januari 2013 in totaal 1.045.942. De bijdrage per inwoner bedraagt 5,40 (2013: 5,46). De verlaging is het saldo van de bezuiniging van 135.000 ( 0,13) en een verhoging van 0,07 als gevolg van de indexatie. De berekening van de bijdrage per gemeente is opgenomen als bijlage 2 bij de begroting. De indexatie is berekend op 1,25%, namelijk een geraamde loonstijging voor 2013 van 1% (doorgerekend vanaf 1 januari 2014) en 0,25% incidenteel. Voor de berekening van de meerjarencijfers wordt uitgegaan van 1% voor de jaren na 2014. De bijdrage van de deelnemende gemeenten wordt verhoogd met de bijdrage van het "Mobiliteitsfonds 2005" van 8,67. De bijdrage is gebaseerd op het prijspeil 2010 en zal worden geïndexeerd. Daarnaast wordt een bijdrage aan het Fonds Groen Haaglanden van 1 (2014) gevraagd. 8. Het begrotingsbeeld Het totaalbeeld is als volgt: (in duizenden euro's) Lasten Baten Saldo 1 Bestuur 1.270 225 1.045 2 Mobiliteit 339.793 339.511 282 3 Jeugdzorg 103.027 102.767 260 4 Economie 1.658 310 1.348 5 Milieu 1.796 945 851 6 Ruimte 3.023 1.568 1.455 8 Wonen 714 0 714 9 Financiering 3.130 9.015-5.885 saldo voor bestemming 70 mutatie op reserves 202 272-70 saldo na bestemming 454.612 454.612 0 9. Meerjarenramingen In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is de meerjarenraming als onderdeel van de begroting voorgeschreven. Voor 2014 en latere jaren is uitgegaan van het voortzetten van het huidige pakket van werkzaamheden. De cijfers 2014 en later zijn derhalve in het algemeen geëxtrapoleerd met het trendpercentage van 1%. 10. Intern overleg Op grond van artikel 31a, lid 7 WOR is advies gevraagd over de ontwerp begroting aan de ondernemingsraad. Op [datum] is de conceptbegroting in de Ondernemingsraad (OR) toegelicht. 11. Reactie gemeenten De ontwerpbegroting is, conform procedure, ter visie gezonden aan de gemeenten. De volgende reacties zijn ontvangen De ontvangen brieven zijn als bijlage gevoegd.
12. Voorstel Wij stellen u voor : de begroting 2014, zoals deze in ontwerp is bijgevoegd, vast te stellen. Zodra duidelijkheid is verkregen over de MRDH en de afbouw van het Stadsgewest zullen wij een begrotingswijziging aan bieden. Het dagelijks bestuur van het Stadsgewest Haaglanden, de secretaris, de voorzitter M.F. STEIN J.J. VAN AARTSEN